장음표시 사용
81쪽
prosectu et sui utilitate inconsulte quos tenuit sie dimisit. Ipsi enim maliciose tractabant de morte eius; Sed ipSe, sicut aliquis evangelii non surdus auditor, reddit eis bona pro malis, et quos necare debuit, donavit pristine libertati. Ideo dicebatur de ipso: Hic resibus norit Pisces concludere, sed nescit sesquamare; scit ares capere, Sed non novit deplumare. O quantum profecisset si aliquos de- capitaSSet, alios usque ad ultimum quadrantem depecuniasseti pr0secto h0die esset p0lentissimus imperator. Credendum est tamen nec dubitandum, quod experientia docente, ipsum p0Slea penituit non secisse. Igitur cum rex Heliaricus Longobardiam intrasset et 1310 exercitum percen SutSSet, qui cum eo illuc venerat, et γ'ν cernens sibi non sufficere ad labori0Sum opus, quod aggredi paraVerat, mox Scribit a tergo ad proceres Alemannie et qu0Sdam epiScopos, Obsecrans pariter et ex-h0rtans, ut ad prom0cionem Rumani imperii n0n negligant sibi mittere armat0S Viros, ydoneos ad pugnandum, quilibet munero secundum facultatem rerum ac dignitatum suarum: sicut eius velint habere jugem gratiam et saVorem. Porro Rudolsus illustris dux Ba varie, cum mandatum regi S accepi SSet per nuntium Specialiter ad se mi SSum, habit0 super eo consili 0, existimans non parum citare quempiam mandala imperialia non implere, quod ipse pre- cavenS, impiger ad regis preceptum mox cum suis Se
preparat ad intrandum, ne si neglexerit, indignationem is,
regie maiestalis Se p0stea d0leat incurrisse. Sed frater eius dux Lud vicus, exempto Su0rum consilio, eX quadam egra V0luntate c0ntra regem sibi servire noluit, et nichilominus a die, qua ipse factus est rex, nunquam in eius conspectu voluit c0mparere. Sed hoc accipere p0SSumus pro presagio suturorum, nam Servitium qu0d ipse regi denegavit, p0Stea suo tempore, justo Dei judicio, in statu et casu consimili, sicut mendicus a pluribus postulavit. Profecto dux Rudolsus convocatis suis SerViloribuS nocepit ex eis quos sibi noverat expedire, et mullis aliis nobilibus ad ipsum c0nsluentibus et cum eo prosi eisci vOlentibus, cum h0neSta comitiva proginctum movet. Et
la schreibi er gurii ch. 2 si cultatem rerum suarum ac dignitalem. Oesele.
82쪽
13ii omnibus ad regem properantibus, ut eius jussi0nem explerent, Sicut ab eo acceperant in mandatis, reperierunt eum, cum ad eum Venissent, civitatem Prixam obsidione ελ valida cinxisse, ubi primo incaute agentibus de civitate sisj. acoeperunt maXimum dampnum in h0minibus. Rex etiam perdidit ibi amantissimum germanum suum. Cum enim habitatores civitatis secissent quoddam instrumentum, qu0d cattus dicitur, porrexerunt illud ultra murum civitatis, in quo erant viri sagittarii, ab hiis frater regis accepit grande telum, qu0d ipsum motu vi0lentissimo pertransiens, acti. m0X Supreme Vile spiritum exhalavit. Quo mortuo rex ὸβ vix per longum tempus de fratris amissione potuit c0n- Solari. Verum Cum per singulos dies regis exercitus cresceret, et de diversis regis provinciis mullis ad ipsum confluentibus, cottidie sortior fieret; tandem non sine
fgpr. magno dampno eandem civitatem labori0Sissime expugna-
ηδ vit. Qua capta, portas eius destruxit et murum civitatis dissolvit, et nichilominus magnam cedem in ea secit, et multum eam attriverat aliis civitatibus in terrorem, tandem eam in deditionem accepit. Hi patralis procinctum movet contra Mediolanum quam similiter obsidione cinxit. Sed ipsa intestino bello languente, plures in ea suerunt partes atrociter discordantes; sed pars sanior regi adhesit, de cuius auxilio ipsam civitatem, prius commisso labori0So certamine, in deditionem accepit. Plures enim munitiones et turres antea νκηκ. in ea eXpugnavit. Ibi etiam Leupoldus dux Austrie cum i/ suis, ut aiunt, sortiter pugnans de multo conssicio in regis servitio strennue triumphavit. Ubi vero civitas ista post mult0S labores regi paruit, mox inde digrediens, dessectiliter Suum Versus civitatem Januensem, quam Similiteroeet. bello petiit, et captis e vicin, quibusdam castris, cum his s0rtius eam obsidione cinxit. Sed habitatores civitatis non diu rebellantes, quidam potentes in ea dicti Diasmi, tractantes de pace persuaserunt DivibuS, ut cum rege
83쪽
citius c0ncordarent. Quibus pari voto conSenserunt, et Sesue ditioni subdiderunt. Interim regina domina nobilissima ac virtu0sissima, febre correpta, vocante Domino, rite perceptis ecclesiasticis Sacramentis, viam carnis ingreditur univerSe. Quam cum cives Januenses percepissent suisse sancto et emerite vite, secerunt ei apud se sepulchrum regio cultu, in quo eam, ut decuit, honestis obsequiis sepelierunt; ubi etiam eam sicut sanctam usque hodie devotius venerantur. θ quia . dum adhuc viveret et esset h0nore regio sublimata, lania humilitatis gratia p0llebat, ut, cum alio
nobileS matr0ne seu semine circa Se pretiosis vestibus rutilarent, ipsa in medio earum vestibus humillimis utebatur, et per omnes civitates quas transivit, quodlibet hospitale intrans, nudipes et discalciata miseris largam
Porro antequam rex Longobardiam intrasset, et cum esset adhuc in partibus Alemannie, Supani regni B0hemie, adversarii ducis Karintie qui tunc inibi regnaverat, ut supra S0riptum est, Venerunt ad regem Romanorum, laboraules apud eum, ut filium suum silio Weneglai quondam regis Bohemie legitime sociaret. Quo facto ipsum ibidem de eorum auxilio et consilio in regem preficeret, Vel etiam promoveret, et nullam in hac re reputet dissicultatem. Aiunt ratione uxoris accepte, videlicet silie regis memorati, jure hereditario seri competenter. Sermo regi placuit, et quant0gius effectui mancipavit. Vocavitque dominum Rudolsum, illustrem ducem BaWarie, ex speciali fiducia r0gans, quod ipsum ut filium suum cum h0nesto comitatu ducat in terram Bohemie, ibique sibi accipiat filiam regis sepedicti in uxorem; qua accepta, deberi Sibi regnum Bohemist, omnibus innotescat; qui Vero contradixerint vel impedire voluerint, sevo ultionis gladio invadere n0n obmiliat. Dux Vero regi paruit et convocata numerosa multitudine pugnatorum, electis ex eis quingentis viris melioribus, intraverunt Bohemiam manu Valida, cum quibus etiam prosciscebatur venerabilis episcopus Moguntinus ad regis instantiam, ad quem pertinet regem Bohemie c0nsecrare et coronare. Cum autem veniSSent Pragam, primo obSidi0ne
84쪽
1310 cireumdederunt ducem Karynthie, qui regnum n0n concorditer intraverat, deturbantes eum de regno, exire terram B0hemie perurgebant. Qui cum cerneret Se inopinate in Summo periculo conStitulum, BSSumptu UXOre et queque p0tuit, commisit se cum multa fiducia avunculo suo domino Rudolla duci Bawarie, qui erat c8pilaneus exer-nge citus. Qui etiam m0x eum de manibus nocentibus liberavit, dans sibi ducatum tulissimum quousque securus eXtra Boliemiam deveniret. Qu0d Si non seciSSet, revera nunquam vivus Bohemiam exivisset.
Cum igitur regnum Bohemie destitutum esset heredum posteritale, Heliaricus Roman0rum rex, qui vacante Solis regni p0test ibi jure seodali alium regem statuere vel creare, illud filio suo adolescenti contulit et ibi in regem presecilia Quem cum illuc, sicut prefatum est, cum h0neSto exercitu direxisset, filiam Ueneglui quondam regis B0- hemio ascepit in uxorem, et nuptiis rite celebratis venerabilis Moguntinus archiepisc0pus, qui cum eo illuc ve-13l 1 nerat, ipsum cum uxore jam dicta consecravit et etiam h cor0navit. Quo facto, et in regali solio collocato idem episcopus et d*x Bawarie ad partes proprias revertuntur. Dux vero garinthie Alpes transiens in m0ntanis in terra propria se recipiens, ibi usque hodie rex ab omnibus appellatur. Preterea Clemens papa, audiens IIeinricum regem Romanorum civitates Longobard0rum dure premere et de multis pretiis triumphare, n0n parum exultans et imo intentus mente Sollicita, quomodo ipsum ad gradum provehat altiorem, ut qu0d incepit possit perficere, et resistentes sortius debellare, demandat ei, ut cepto operun0n desistat, sed gladium et hastam exacuet, quibus Roman0s pungere bello insatigabili non obmittat, qui contrasas de sua malitia success0rem beati Ap0stolidi pulsum de sede propria sicut peregrinum in terra coegerunt degere aliena. Ideo regem sollicite exhortatur, ut RomanOS
bellorum pondere defatiget, quod ex probitate facti ipso
promoVente, nomen ceSaris citius sortietur. Rex autem,
1312 cum mandatum Apostolici accepisset, paruit, et protinus κηλ de civitate Januensi digrediens, ubi mortua fuit regina,
85쪽
Pisam pertranSiens, quam etiam suo imperio subiugavit, 1312 contra urbem Romanam iter suum deflectit. Quo cum venisset, ipse cum eXercitu Suo Se preparat ad pugnandum, ubi plures munitiones et turres et palacia impugnaBS et expugnans, Romanos acerrime , attriverat, in hoc domino Pape exhibens obsequium Spirituale. Dominus vero Rudolsus dux Bawarie habuit etiam conflictum cuin Romanis in ponte Tyberis, ubi de suis duos viros perdidit; tandem multis de Romanis occisis dux cum Suis gloriosissime triumphavit. Interim filius suus Ludwicus adolescentulus, filiaster regis, in Bariaria moritur et in Furstenveli in sepulchro progenitorum Su0rum honestius sepelitur. Sed rex dum Romanos bellorum discrimine acrius satigaret, cardinalis unus missus a domino papa, Romam veniens in p0testate plenaria, accepit ab Apostolico in mandatis, omnibus ad hec pertinentibus rite preparatis, in capella ad hoc specialiter deputata, regem sacrosancto aleo perui in, ab eodem cardinali in cesarem conSegratur. Qui ab illa hura et die, promovente d0mino, nomen arn. imperatoris et cesaris est sortitus. 8'Porro dux BaWarie et multi alii nobiles, cum anteres Suas eX magna parte in regis SerVicio expendissent, et atentuati pecunia jam deficerent in sumptibus et expensis, et nichilominus apud cesarem temptassent, ut eis de lab0re suo responderet, vel in Sumptibus eis necessaria provideret, non eos audivit nec animadvertit. Ideo habito super eo inter Se consilio, necessitate perurgente, quingenti viri cum duce Bawarie sine licentia cesaris ad partes proprias redierunt. Quo laeto ceSar dolet et tur- ai L. batur, cernens suum exercitum minoratum et debiliorem 8 viribus ad pugnandum. Mox duci Bawarie tamquam auct0risu iiis rei minatur mala, cum sibi pr0xime vacaverit, irr0gare. Ileo cogitavit; homo enim cogitat sed Deus ordinat. Postea enim volente Domino, fel nostris peccatis exigentibus, aliter contigit, sicut postea miserabilis rei
exitus comprobavit. Et cum illi abissent cesar spem suam ponen S in DO- huc.
mino, intrepide recedens ab urbe Romana, pr0cinctum
86쪽
13l2 movet contra civitatem Florentiam: quo cum venisset va-
'I', lida eam obsidione cinxit. Sed Leupoldus dux Austrie callide et provide remansit apud cesarem, ne si ab eo
cum aliis recessisset casso labore et servitio postea etiam indignationem suam se doleat incurrisse . Et cum videret cesarem privatum cons0rli0 coniugali, Sororem Suam, quam habuit in Austria, desponsavit. Et mittens celerius fratribus suis nuncios, mandans eis, ut Sine dilatione sororem suam cum honesta comitiva desari mittere non obmittant, quam dignatus est. Sibi accipere in uxorem, unde tota eorum soboles Duc luna' proficiendi potest recipere incrementum. Letati sunt Igitur duces Austrie de lam honesto consobrino, mandatum fratris citius adimplentes preparaverunt currus et equites, et imp0SitiS eis sumptuosis utensilibus et pecunia non modica, sororem suam cum hist1313 cesari direxerunt. Cum autem Austriat exivisset et ad par-βηyy tes SWevie devenisset, occurrit ei rex Bohemio, qui cum ea ire decreverat, ut etiam ipse visitaret cesarem patrem
Interim cesar, cum eSset sanete et emerite vite, et in seculo degens m0nasticam qu0dammodo in Se servaret disciplinam, quique multis curis et occupati0nibus presSus, tamen ingessanter ad celestia conspirabat. Unde cum esset in obsidione civitatis Florentie, ubi sanctum diem pentecostes stelebrans, Sicut semper conSuevit in summis sestis sacrosancta communione Se premunire, illic eliam die sanct0, pura ante facta consessione, ad altare accedens accepit viaticum salutare. Ubi cum post sanctam communionem solito bibere debuit, sacerdos vel miniSter mixtum veneno sibi mortis poculum p0rrexerunt, quo hausto mox Sensit Se m0rtis poculum accepiSSe. Et Videns se necem evadere non pOSSe, pietatem Servavit in morte exemplo salvatoris omnium, qui pro Suis perSecutoribus exoravit; sis etiam ipse suis emulis dicitur indulsi Sse r0gans pro eis Dominum ne perirent. Verum venenosa insectio vertitur in i c. prosluVium Ventri S, cuius paSSione et d0lore infra triduum cesar vivendi sinem fecit. O grande scandalum i Summum
87쪽
malum i Scelus incomparabile, seculis inauditumi Manus 1313 con Secrata sacerdotis, ut dicitur, que panem vite cesari AVR ministravit, huic etiam mortis edulium c0n secit, quo Sumpto vitam citius terminavit. Pium tamen est credere, ipsum
secundum vite meritum temporalem mortem in vitam perpetuam commutasse. ΕStimo tamen melius esse reticere
quam de hac re aliquid scribere, et decentius ad devitandum scandalum omnino Silentio preterire. Unde mirum fuit, quod auctores huius nefandi Sceleris terra vivos non absorbuit, vel etiam jehenne puleus non Suscepit . Mortuo igitur cesare apud Florentiam, et insecto negoti0 pro quo Venit, lamentabile funus Pisam: ubi ut decebat, facto honesto mausoleo , a Pisanis solempnibus
obsequiis sepelitur . Interim grandis exercitus Alemannorum qui cum eo intraVerant, et qu0s ad se Vocaverat, summa cum sestinatione Lombardiam exeunt, circa Se in via quoque Vastani eS igne, ad pr0pria redierunt. Porro Serenis Sima germana ducum de Austria, que desponsata fuit cesari dum adhuc VivenS esset, et dum esset in procincιν veniendi, habens pro comite eliam regem Bohemie, qui cum ea intrare decreverat ad ce sarem patrem suum, cum pertran Sir L partes SWeVie, repente sκpet. nuntiatur eis cesar esse mortuus. Quo audito perterriti et sinistris rumoribus graviter sauciati, protinus reflectunt iter Suum, et ad partes unde Venerunt O Oius redierunt.
88쪽
1313 Ipsa vero ducissa merore perfusa querebatur Vadens et dicens: Se numis infelicem, quod tam immature prigata esset consortio coniustali, quem nondum cognoverat, nec unquam esset cum eo perusa solatio maritati. Prorsus plangendus erat ille cesar a multis, quia eius occasus suturorum malorum causa fuit, et multis incommodis somitem ministravit. Quantis enim malis et perturbationibus post eius obitum mundus attritus fuerit, duobus pro regno litigantibus, sicut infra habetur, non potest cicius explicari, presertim cum omnium corda divisa suerint longe lateque partibus adherentibus seu faventibus, dum ille huic, alter huis favet. Νam clericus et laycus simul in unum, dives et pauper de hiis contendere non
cessabant. Νon enim erat civitas vel castellum, regio vel provincia, que veneno huius contentionis n0n esset rabida vel insecta. Non, inquam, erat domus aliqua Sinolite; n0n solum fratres, Verum etiam filii inter se discordabant, dum quilibet, pro rege, cui lavet, litigat et concertat. Denique pro his regibus infinita est contentio apud omnes. Unde dicentes Domino: Surstet stens in stentem et restnum actersus regnum, frater in fratrem, sim in parentes. Preter alia innumera mala que multiplicata sunt in terra, unde quid aliud ex eo conicere possumus, niSi instare diem novissimum et extremum' Deus autem, qui hec neminem scire voluit, illi totum committimus, qui novit presentia, preterita et sutura.
13lo Anno igitur m. cc.xiiii. y decurso tempore et Vacante imperio a sesto pentecostes, quo mortuuS eSt ceSar, US-oeet. que in diem beati Galli, divina exhortante gratia electoisi res regni, tractantes inter se de alio rege, prefigunt sibi diem et I0cum in civitate Frankensuri; videlicet die beati Galli' ad electionem exequendam, et regem alium procreandum.
Et illo in tempore LudWicus illustris dux Bawarie habuit campestre bellum cum Australibus in Bariaria apud Mospurgam, Sicut premisSum est, ubi acerrime dimicanS, fretus Dei auxili 0, stennue triumphavit, ubi etiam
sortitus nomen celebre et famam nichilominus glorio Sam.
89쪽
Cum aulem fama eius longe lateque creuesceret et ad lare aures principum devenisset, electore S regni, non invenientes eo meliorem inter principes et barones ad regimen Romani imperii, cogitaverunt eum eligere, mittentes ei nunci0s qui sibi dicerent, ut ad eos veniret non disserat, quia velint eum ad regni apicem promovere. Quod cum audisset non est gavisus de tam letis rumoribus, sed magis turbatus in sermone, cogitans et existimans grandem esse Sarcinam huiusmodi honoris, et ad portandum excedere vires Suas. Non enim regnum concupi
vit, sed Sciens maioribus obedire oportere, dilationem n0n serens, ad eos quantocius properavit. Qui dicunt ei quod rem suam sic disponat, oportere eum Romanum imperium gubernare, ad quod ipsum promovere decreve runt, si eis v0luerit consentire. Ipse vero, Sicut adhuc
plus juvenis, respondit eis leniter: ipsum ad hoc νdoneum non esSe, et multiplicem desectum proposuit eis: in rerum facultate mere et in aliis que ad dignitatem videntur huius regiminis pertinere. Qui dixerunt ei, ut non paveret et
ne gravi s0llicitudine solvatur, quia Velint eum, cum necesse suerit, totis viribus adiuvare. Sin autem unum eligat e duobus, aut Omnino sine regno perire, vel Suscepto imperio laboriosam vitam ducere, quousque Deus eius laborem dignabitur relevare. Ipse autem dux Lud icus, sciens inter duo mala minus malum eligendum inuessit paruit, et eorum consiliis acquiescens dixit: Hiat si tDeo placueriι et eius voluntas in me potissime compleatur. Et denuntiat se die statuto ad electionem, Vita comite, rediturum. Νon sic autem, n0n Sic Fridericus dux Austrio; regnum non Solum non rennuit, sed pro illo toto conamino laboravit. Porro pulsat precibus electores, largitur munera multa, beneficia pollicetur. Denique totum se exponit et enervat, ut regnum 3 valeat adipiSci. Illo vero in
tempore Sathanas Seminavit Semen Suum, quod, cum multipliciter pullulasset et in fructum profecisset, tandem laborem protulit et dolorem. Quem fructum multi in diversis partibus mess*erunt; sed in SWevia et in Ba Waria amplius hoc fecerunt. Ipse vero inimicus paciS, noStris
90쪽
1314 ut estimo peccatis exigentibus, corda eligentium regem 'φη in tantum discrevit pariter et disiunxit, quod per nullum
modum in electione in unam personam poterant concordare, quod utique multorum malorum Seminativum fuit. Porro principes Seu elect0res cum in Frankhensuri ad creandum regem more solito conVenissent, LudWicus dux
Bawarie et Fridericus dux Austrie certatim cum magna comitiva illuc etiam properantes, dux BaWarie recepit se in civitate, dux Austrie extra muros dicitur remansisse. Cum essent igitur in actu eligendi: venerabilis Coloniensis episcopus, Rudolsus illustris dux Ba varie, in regem Friderigum ducem Austrie elegerunt. Qui inquam dux Rudolsus fratrem suum noluit eligere, accepta Rnte a ducibus Austrie pecunia copiosa, Vel ade0 quia pondus huius regiminis multis de causis fratri suo Sciens minime expedire. Sed pars Sanior Vel melior, sicut venerabilis episcopus Moguntinus, episc0pus TreVerenSis, rex B0- hemie, et quidam alii elegerunt ducem Ba Warie. Quem cum in regem presecissent, mox tota civitas tripudians et exultans, quia semper ei adhesit pio lavore, laudes
Quo facto dux Austrie intelligens se neglectum in electi0ne, dixit: se ab is principibus fore delusum, et ab
eis muriam et pretussiciam pertulisse. Frendens et indignans intempeste noctis silentio cum Suis abiit et recessit, confidens in multitudine divitiarum suarum et in brachio sortitudinis sue dixit intra se: Etsi jam fraudutus sum a regno, tamen destruam illum, et postea libere misi imperium usurpaso. ΕStimans illum, videlicet regem Lud-wicum, vix ad annum dimidium vel integrum posse sibi reSi Stere, maxime cum in prompta pecunia et aliis regi necessariis sit tenuis et exilis. Ex quo virtutem regni ipsius contingat infirmari cicius, et per consequens ipsum jam non pro rege Sed pr0 neglecto ab omnibus reputari. Hec cum recederet, cogitaVit. Deus autem qui superbis resistit humilibus autem dans gratiam, electo suo regi LudWico semper in gratia assuit et auxilio, provid et ei largissue in sumptibus et expensis. Sed magna multitudo hominum et equorum ducis AuStrie, cum essent in Frank-hensuri, lamis inedia perierunt.