장음표시 사용
91쪽
Porro rex Lud icus post et ante electionem cum maxi- 1314mum exercitum collegisset, et cottidie multis ad ipsum passim confluentibus, milia equitum ut aiunt creditur habuisse, cum hii magna cum pompa Aquisgrani VenienS a Venerabilibus episcopis, videlicet Moguntino et TreVerensi, cum
uxore sua Beatrice S0lempniter coronatur, UtenteS Super Nov.
eo speciali privilegio, ut quandocunque episcopus Colo- ὸβ
niensis cum in electum regem non concordat, ipsi p0SSint electum suum in plenaria p0tes tale in regem pariter co
Profecto dux Austrie habens etiam valentem electionemqu0rundam principum, et saVorem ad regni pr0motionem, hic veniens in civitatem Unkam , ibi a venerabili Coloniensi episcopo in regem etiam coronatur, qui RSSerit Se nou. S0lum ab antiquo jure regem debere et non alius coronare, η' et a se coronatus debere Romanum imperium justissime
Post hec LudWicus rex a civitate Aquisgrani digrediens, proceSSit versus Coloniam, quo cum venisset, a civibus ibidem honestissime est susceptus. QuamVi S epiScopus PSc. eiusdem civitatis sibi contrarius fuerit, lamen ipsa civitas ei adhesit et secum usque hodie perSeVerat. Igitur creatis et coronatis duobus regibuS, consuSO Ordine fiebat ubique permaxima pacis turbatio. Νam Romanum imperium tunc in summo pretiorum discrimine Sorduit et erravit, et dicebatur illud: sestina predare Sp0lia detrahere. Et ad maioris malitie cumulum scissum est regnum, Secundum qu0d D0minus ait: omne regnum in seipsum trisum desolabitur. Ideo quanta regni fuerit deso latio crebra preliorum incommoda in diversis regni par tibus hoc testantur, ubi alii gladiis, alii spiculis et sagittis, alii aquarum prelacati0ne, alii ignis incendio miSerabiliter ex persecutionis rabie perierunt. Quanta etiam fuerit urbium et villarum destructio nemo ign0rat. Pretera cum plurimis castris dilapidatis, villis ignis crematione vastatis, agris etiam incultis, et hominibus exterminatis et apr0vinciis profugatis, regnum undique non parum cernitur desolatum. Quam ob rem civitates, principe S, seu nobiles, videntes duos reges pro imperio litigantes, ambobus vo
92쪽
1314 lentibus imperare, in duas partes mox ceperant claudicare. Quedam civitates ei nobiles regi Lud ico adheserunt; quidam Australi; quidam de du0bus regibus Volentes rei exitum prestolari, neutri adheserunt, et hii consultius agentes. Difficile enim servitur duobus dominis, nam si uni adheSiSSent, mox alterius gratiam perdidi SSent. Cum igitur post electionem Australis cum paueiS, hoc eSt Vix cum xxx viris, in civitate in regem eSSet coronatus ab episcopo Coloniensi, LudWicus rex digrediens de Colonia cum maximo exercitu, qui ipSum Australem ibidem de facili obsedisset et nichilominus si voluisset ipsum captivitatis vinculo mancipasset. Sed inconsulte pepercit ei. In quo multum se dicitur neglexisse, quia p0StBSc. receSSum eius recepit se in civitate Saesa: ubi cottidie excreScebat eius exercitus. G quantum potuit multitudine bellatorum Se muniens, Re contra regem Lud icum Sua cornua eXaltaret et ipsum vehementius impugnaret vel atrocius. Hic ideo nempe confortatus 0ccidentem regni cepit oecupare et quasque civitates sibi attrahere, ut sue subiciat ditioni. LudWicus rex orientem possiden S, et omneScivitates a Colonia usque' ad civitatem AuguStam Suo parent imperio et secum usque hodie perseverant. Et Sic per duos reges regnum calumpniani patitur et SciSSuram.
. Verum Rudolsus dux Bawarie cum uxore sua Maehthildi diabolo instigante adhuc cum rege LudWico fratre Suo non desinit discordare. Qui timens propter malam Voluntatem, quam ad invicem habuerant, Ba varie sibi introitum prohiberet, ante ipsum quantocius properavit, et cum Augu- Stam pertransiret, persuasit ibidem civibus et nichilominus r0gan S, Ut fratrem suum non haberent pro rege, Sed Sinon velint salutem propriam negligere, magis in dusem Austrie c0nsentirent. Et sic ubique ipsum quantum poluit impedivit. Sed ipsa civitas super hac re ipsum audire noluit ista vice. Post hec Balvaria in intrans recepit Se in Monaco, ubi quidam de civitate sibi magis favebant, quam regi. Quod tamen non cessit eis in bonum, quia jubente rege ac Se vindicante, quorumdam d0mus in civitate, qui eius iram merebantur, dilapidate Sunt penituS et eVerSe.
93쪽
In quo scire possumus horrendum esse incidere in manus 1315 potestatem habentis. Sed quamvis clementia regem deceat, tamen clemens esse non potuit in Suos, qui salutem Suam non amabant, Sed magis SutS adversariis adherebant. Porro non multo post reX etiam parat venire in Ba variam. Et cum Augustam etiam pertransiret, invenit eos in duas partes claudicantes; quidam erant cum eo, quidam duci Austrie favebant. Sed maior et sanior pars civitatis erat cum eo. Unde prehabito consilio tandem quatuor annis cum eo sederati sunt. Quod tamen non cessit eis in prosperum, quia p0Stea re et corpore multis se pro eo exponentes periculis, cum magno dampn0 et incommodo sibi multa servitia perS0lVerunt. Igitur rex intrans BaWariam venit Monacum, ubi DR- apa. trem ducem Rudullam cum tota civitate extra muros in campis obvium habuit. Qui cum fraternam dilectionem simularet, non tamen sincerus amor erat inter eos ab heri et nudiustertius, unde crasSo causante rancore non qui bant pacisisse pariter habitare. Ex quo rex omnia mala memorans novissima et antiqua sibi a fratre suo illata, si non interceptum fuisset ibidem a civibus, armata manu germanum proprium inVasisset. Qui declinans ab eo, civitatem exiens cum uxore Maelii hildi et tota familia recepit se in castro dicto Wolfrechhausen. Interim dux Austrie magno congregato exercitu, Lud-Wicum regem cupiens invadere et quanta potuit virtute civitatem Augustam pro eo qu0d Sibi juraverat, m0lestare. Verum illo in tempore dominus Ch. Frisingensis ecclesio antystes ex dissensione principum BaWarie, videlicet regis Ludwici et fratris sui Rud0lsi, cernens terrarum discrimina cumulati, pia conSideratione, assumptis sibi quibusdam nobilibus, temptat eos ad pacis reducere unitatem. Sed ut aiunt, ipSum episcopum magis duci Rudolso et Australi saVisSe quam regi, et ideo dolose in longum placita pr0-
telasse, ut ad resistendum suis hostibus inveniatur immunitus pariter et neglectus. Sed ecce repente nunciatur regi: hostes suos procul non esse, et, nisi citius interceperit, Bawariam celerius intraturos. Qui mox sicut dormiens expergefactuS de sompno per
94쪽
1315 territus, sicut semper Segnius egit, movens se de lac0 cum paucis recepit se in Fridbercti. Quod cum Augustista comperissent, regem Videlicet illo in loco esse, et quasi inermem Sive armatorum auxilio destitutum, timentes ipsum ibidem ab hostibus circumcingi. et mem0res juramenti quo se regi con Strinxerant ad Serviendum, decreverunt ipsum in tali necessitate in suam ducere civitatem, ne tam impotens in immane precipitium t0lus iret. Quod cum seci S Sent, et ipsum p0st diei recessum cum luminibus in suam duxi Ssent civitatem, non multo p0St, promoVente Domino, mullis hinc inde certatim conssuentibus, numeroSamultitudine bellatorum tanquam celitus missis, in tantum eius exercitus excrevit, quod ad campestre bellum tute suis hostibus potuit obviare. Quod cum dux Austrie intellexisset, regem LudWicum videlicet, suum adversarium, tam in brevi pregrandem multitudinem congregaSSe, non parum
doluit et obstupuit, presertim qui pridie sibi dolose suit
traditus, jam sicut anguilla suis mamibus est elapsus. Tunc rex Lud vicus civitatem Augustanum exiens cum magno exercitu in campo Se recepit. Sed et ipsa civitas contra Australem iracundie facibus est succensa, qui villa S eorum ignis incendio. de Struxit, et quas non cremavit, maximi Specunie exactionibus pregraVavit. Ideo cum maxima multitudine hominum ad campos regem in furore et Strepitu
SEPT. Verum Australis cum exercitu suo apud Puchlemi fixit tentoria juxta fluvium Vindorum, ubi vallibus et aquis circum Septus, incursus non timebat, Sed propter aquarum inundantiam et imbrium densi latem ibi Iaboriose manebant. Fertur enim, quod aquis ibi gurgentibus equi ante presepe steterunt in paludibus usque ad cingulum Vel ventrem, et cum tam magnum incommodum sustinerent homines et equi, tamen aquis prohibentibus effugere non poterant, nec in partem alteram declinare. Ideo rex LudWicuS, Si rem Suam Sapienter et provide gubernasset, inimicum suum de facili conclusisset et tantis OppreSSum inc0mmodis omnimodis eXpugnasset. Sed ambe paries segnius agentes, ab utri Sque congressus pretii turpiter eSi neglectus. Erant quidam n0biles, ut estimo, limidi, Vel, ut Verius dicam, perfidi, qui lotis conatibus
95쪽
conssictum fieri dissuaserunt et per hoc totum negotium 13 II confuderunt. Cum enim de remotis provinciis ac de prope, ab utrisque partibus permaxima multitudo ad pugnandum convenisset, multis habitis laboribus et expensis inconsulte cessatum est a pretio, omnibus lares proprios 3 repetentibus sine fructu et prosectu, pendente lite et insecto negotio ab
Non multo post Lud icus rex memor temeritatis ac Iese maiestatis in se lacte', quando quodam in temp0re de Rheno veniens in quadam villa pernoctaret, junior δΚhrasto de Hohenio intempeste noctis Silentio cum multis armatis, qui erant de parte ducis Austrie, domum, in qua rex erat, incendit, et ipSa cremante, omnibus cum rege ibi perterritis, vix ignis periculum evaSerunt. Huiu Smalitie rex non immem0r, cogitat inultum non dimittere. Collecto exercitu eundem Κhra tonem parat invadere, et obsesso eius castro Schillingssuri, qu0dammod0 inexpu- 1316gnabilo, n0n Sine magno labore tandem expugnavit, et ''nichilominus civitate Haerriren Simul expugnata ignis incendio devastavit . Post hec fratrem suum ducem Rud0lsum et quosdam ministeriales sibi robelles in BaWaria duxit invadere. Priuae mocastrum in Voliburch obsedit et expugnavit. Quosdam etiam nobiles, e0rum caStris destructis, salis humiliavit. Denique illustrem ducem Rudollam fratrem Suum, in ca stro de Wolfrechausen morantem, obsidione cinxit. Quo
recedente, post eiuS absceSsum castrum cepit et laboriose expugnaVit. Igitur invalescente sediti0ne pretiorum inter reges, multiplicata sunt mala in terra, quia non erat qui pacem saceret inter eos, non erat inquam qui saceret pacem. Australis enim quasdam civitates regni in Swevia occupaverat, et obsidione dure premebat, videlicet EZZlingam Luc. et Hailbrunnam, et quasdam alias civitates. Quarum omnem culturam, tam agrorum quam Vinetorum, penitus VaStare decreverat, nisi cum eo sedus inierint aut se Sue mancipaverint servituti. Civitates Vero tam gravem preSSuram
96쪽
13l6 ferre non valentes, regi Lud Nico nuntios in Bawariam direxerunt, Supplicantes ei, ut in tali necessitate eis non pigritet Subvenire, alioquin oportere eos cum hostibus eoinp0nere quamVis inviti, ne grave dampnum aut jacturam intolerabilem pati ex tali gravamine compellantur. Rex vero sicut ursus captis catuliS Se totum exp0nit, sic ipse civitatum discrimina ferre non Valens, vehementer saligat sibi civitates adherentes de saucibus hostium liberare prom0vente Domino. In brevi collecto magno exercitu, cum honesto comitatu processit versus Εgglingam. Qu0 cum pervenisset, Australis erat ultra fluvium Nectari cum cum Suo exercitu, Simul ipse preparanS se ad fgpr. sumpeStre bellum cum rege LudWico. Sed cum essent ibi, ' quadam die post h0ram vesperarum casu accidente, quidam clientes inter se iracundia concitati bella movebant
in sumine et in ora lit oris. Et hi, pugnantibus factus est tumultus magnu S in populo et personuit apud omnes, quasi horam instaretpugnandi; quo audito Singuli Se preparant ad bellum. Multis igitur irruentibus et adventantibus apluribus ibi fuit acerrime dimicatum. Comes enim de Oe finga, qui fuit de parte regis LudWici ibi strennue cum Suis pugnavit, qui eliam perdidit ibi quosdam de militibus Suis in prelio cum mullis equis. Νonnulli etiam de parte Australis sunt capti et plures gladio interempti. Pugna
illa errore facta est, quia non est apto loco et tempore incepta. Pugnatum est enim ibi, sed diei luce recedente. ineutra pars pugnantium potita est victoria. Et sic campestri bello neglecto pendente lite sine pace cum dedecore iterum ab invicem receSSerunt.
Post hec Australis, per montana descendens, Austriam intrat, ibi moratur illo anno, fratre suo Leup0ldo in Suevia remanente. Revertente 'enm 'anno tota estate Australis et stater suus in SWevia preparant se toto conamine, ut multitudine armatorum collecta, regem LudWicum in Ba-Waria invaderent, et quantum p0ssent ipsum destruerenti ais et fugarent. Hec igitur agentes, dux Fridericus in Austria
Se moVens, cum exercitu suo uSque ad Eni fluvium ascendebat. Sed et Leupoldus stater eius, cum magno exercitu veniens Ba variam intraturus, fixit tent0ria in metis Sivei te juxta Licum.
97쪽
Verum rex LudWicus cernens se ante et retro Vehemen- 1319ter ab hostibus circumcingi, limuit ab eis in terra propria periclitari, de longinquis ac propinquis partibus nobiles, ignobiles, comites et bar0nes convocat, et celeriter Deo propitio tam grandem congregavit exercitum, quod hostes suos in solo proprio impavidus et Secure potuit eXpectare. Inter quos erat etiam Heinricus dux Ba varie, ut serret regi auxilium, qui cum suis erat ibi ad pugnandum non mediocriter preparatuS. Sed erant quidam maligni et sceleratissimi de parte regis, auctore diabolo invidie facibus inflammati, sed quod magis puto, pecunia corrupti, qui sedus et conspirationem inviolabilem contra regem inierunt, ut ipsum die ad hoc deputato ante diem pretii auditurum missam, dolo tenerent et occiderent et vita landitus privarent. Quod facinus diu latere non potuit, sed cito cepit serpere in turba, quod rex esset in crastilio occiSurus y. Quo audito omnes
timore percussi, dicetii ' quod percusso rege vel sugato
omnes hostibus preda serent, percusso enim paStore necesse eSt gregem expositum periculo deperire. Unde retiam dux Heinricus audiens tam crudele malum venturum Super regem ObStupuit, et cupiens se Salvare cum suis abiit et recessit. Quo recedente omnes alii discesserunt. Sed et rex videns se esse deluSum et jam fortunam n0n eSSe sκντ.cum eo, receSSit etiam sine mortis periculo, ut prelatum pyeSt, Sed non Sine magno dolore cordis et merore, recipiens se in Monaeo. Unde Scire possumus totum lactum esse
in dolo, ut sugato rege vel perempto Australes videantur esse victores belli et jam nemine prohibente valeant in Bawaria dominari. Post recessum igitur regis Australes duces cum Suis exercitibus Ba ariam intravere gaudentes et quasi de victoria gratulantes, dantes sue potestati quod potius debebatur nostris vitiis et peccatis, ut jam tertia vice campestre bellum neglectum fuerit ab utrisque. Denique decreverunt descendere ad inferiores partes BaWarie Quibus descendentibus omnem circa se incendunt provinciam, et volentibus transire Danubium, ut intrarent provinciam Noricorum, vet.ti sunt. Ratisponenses enim compatientes regi, dolen
98쪽
1319 tes super malitia et perfidia in eo laeta, transitum civitatis eis negantes, ut Noricorum provinciam non intrarent. Ideo vehementer iracundia concitati, omnia rura et villas circa civitatem igne et spolio VastaVerunt. Post hec recedentes et a se invicem discedentes, dux Fridericus apud Muldors transiens Enum, regreditur in Austriam; Leupol-dus vero frater eius partes occidentaleS repetenS, antequam Binariam exiret, eam duris eXactionibus depecuniavit, et nichilominus igne graviter deVaStavit. Porro rex LudWicus volvens in corde suo totum malum quod paSSuS est, et dampnum terre Sue quod accepit, totus merore et m0lestia absorbetur. Et videns in regno Se non proficere, pro eo multis laboribus, habitis sine fructu, mente sollicita cogitat et pertractat quod expediat: utrum pro regn0 fgebeat amplius decertare, vel parcendo sibi et aliis omnino debeat resignare. Nec mirum, durante enim discrimine pretiorum impossibile est pacem fieri eccleSie. Sed quia huius erroris, inquit rex, eritus ignoratur, utile erit unum perire pro multis. Dei se autem dicebat: Relius est, inquit, se re o pridari quam multos vita privari. Hec apud se cogitabat pietate m0tus, non tamen audebat alicui secreta cordis sui pandere, maluit enim suos latere quam alienos, quod qui t0 tum malum, quod accidit, causati sunt, sed apud extrane0s sidentes Sibi Super hoc consilium querebat. Qui sibi consilium fidele porrexerunt, dicentes : quod non desperet Sed strennue agat et oeptis non desistat; quia si hoc anno fortuna ridetur imis hostibusuularius arrisisse, forte anno futuro, Deo propitio, Se vultu respiciet letiori, quo Dei aurilio inimicos suos poterit G-mynare. Quibus consiliiS acquieScens rursus, Sicut ignis extinctus remanente m0dica Scintilla in magnum rogum creScens, sic ipse factus tenuis et exilis iterum crevit ingentem magnam.
1320 Εxiens igitur Bawariam ad Renum usque pervenit, ubi ηβη Domino promovente congregavit maximum exercitum Sicut unquam in vita sua acquisivit. Fertur enim ibi tria millia equitum c0nvenisse electorum virorum, et cum tanti essent gavisus est rex benedicens Deum super immenso beneficio
eius, et ait: o Deus quanta sunt opera tua I Pridie perpauci
99쪽
fuimus desperationi dediti, hodie emultantest quod sperare 1320
non postramus, certasim conmensibus, habento magnum ezercitum bellatorum, tam ciniose, quod hostibus nostris caute possimus obriare. Verum Australes existentes in superioribus partibus apud Renum non minus se munierunt auxilio pugnatorum. Dantes larga munera, donativa plurima pollicentes, collegerunt magnum exercitum equitum, Sed multo pauciores quam reX, sed habentes numerosam multitudinem peditum armat0rum, de quorum Virtute consi si contra regem LudWicum ad pugnandum celerius perrexerunt. Quo cum venissent et viderent regem sorti0rem in multitudine equitum, mandantes ei: se velle pugnare cum eo solotenus, et dimissis equis cum eo pedestre bellum inire, ut securius dimicarent. Respondentes vero de exercitu regis: se nolle pugnare cum Sticis, sed m4les contra militem, ut moris est, et ubique hactenus egi conmustum.
Interim cives Argentine dolose partibus adulantes exhibuerunt se regi Lud,vico familiares et ossici0sos, petentes ut civitatem eorum non dedignaretur intrare. Quam ιι a. cum intraret, Susceptus est ab eis glori0sissime, et t0ta civitas ad eius introitum gaudio et tripudio est commota. Communitas et maior pars civitatis favebat ei, sed maiores et potenti0res, qui videbantur regere populum, clam Australibus adherebant. Quam givitatem cum rex intrasset consilium inierunt, ut ipsum d0lo tenerent et occiderent. Dicebant autem non in die sed in nocte, ne sorte seditio et tumultus fiat in p0pulo, simulantes Jer0Solimitos, qui cum Salvatorem mundi gloriose ei cum gaudio suscepis-Sent, non mullo p0st ipsum m0rtis supplicio tradiderunt. Sic etiam isti de morte regis tractantes, miSerunt pro hospite Suo apud quem Se recepit, qui erat de melioribus unus, rogantes eum, ut serret eis auxilium et regem eis traderet opportune. Qui ut fidelis ac prudens dispensator domus sue, dixit eis: se potius pelle mori quam rem aliquod malum facere in domo sua. Et recedens ab eis sestinus perSuasit regi, ut quantocius et sine dilatione exeat civitatem, quod si neglexerit diem crastinum vivus non esset visurus. Qui mox civitatem exienS reversus est ad
100쪽
1320 suos. Et vadens se dolo circumVentum a civitate, et esse cum inimicis, desperavit se tot milibus p0Sse resistere, licentiavit suos, valedicens eis declinavit de loco. Et sic unusquisque pendente lite sine pugna ad propria remeavit. Nostris ut estimo peccatis exigentibus, in malum reipublice et ad turbationem 3 pacis campestre bellum jam negligitur quarta Vice. Multa preterea que diligens scriptor censeret exaranda et legendum memorie indaganda; sed ego Simpliciter pertranSeo, studens decurtare ne legentibus fastidium ingeram, qui minus delectantur in his et ex hoc me incipiant deridere vel etiam subsannare. on licet tamen silentio preterire quod comes videlicet de Deiunga, qui cum intimus et familiarissimus esset regis, neScio quo pacto, rupto sedere ad duces Austrie declinavit, inique et graviter errans, quod fidum et propitium pominum dereliquit, qui sibi frequenter sua secreta communicavit. Quia h00S0lum rex querebatur, non quod ab eo recessit, . sed quis sibi secretissima sui pectoris revelavit et cum his ad suos emulos declinavit. Qui in quam comes, cum es Set privatus consortio coniugali, duces Austrie viri prudentes, gavisi
de tam honesto Viro et nobili a rege recessisse et ad se divertisse, Susceperunt eum benigne, dantes ei germanam propriam in uxorem; ut ex tali copula fieret eorum amicus, et eius fruerentur perpetuo famulatu et obsequio, quo regem Lud vicum infirmarent et infirmato seu destituto sibi Romanum imperium libere usurparent. Hec cogitaverunt
Τunc temporis etiam domina Maelithil dis ducissa Ba-warie, relicta quondam Rudol si illustris ducis Ba arte, que
vehementer exercebat tyrannidem contra regem, filiam mH- morati comitis filio suo duci Adolso accepit in uxorem. In quo etiam malam V0luntatem suam ostendit, quam habuit contra regem, nam uterque contractus fiebat contra eum, et sine eius licentia et assensu. Quod tamen non ceSSileis in prosperum, ambo enim ab rege exterminati sunt de terra propria el expulsi. Ceterum solutis exercitibus, ut premissum est, et Omnibus l0ca propria repetentibus, dux Austrie Fridericus di