장음표시 사용
131쪽
st sua die solutu in non eli, quo minus prae-n iure pignoris distrahatur, Oblatam mo- l. s. s. ult.
tiam cautionem non admitti. Neque ta-Decensib.
h omnem fisci debitoribus dilationem deis iri, si quam petant ad pecuniam comparant. Caeterum non nisi tres menses in maiori- summis, in minoribus duos a Maoistratu polle. Prolixiori S autem temporis spa Dei Mefi-n, esse ab Imperatore postulandum. Omit- sei. luod edixit Constantinus, ne exec UtoreS, id tributa exigenda mittuntur, manum in. lnt instrumentis rusticis, aut bobus agrico- m. De eo enim postea dicam, ubi de re ru-l leges commemorabo.
ibi debitorum fiscalium contumacia pi-ribus captis coerceri satis non potest, tani in eos etiam ipsos manus iniiciuntur, &lere quoque fatigandos esse iudicant Roma- leges. Sed neque statim, neque temere idi: neque cum si ret, humanissimae lenitatisnplum intermitti, passus est Constantinus. blim quidem Labeo iuris cons. adversus eum i cum in provinciam abiret, Pecuniam, quae lesse esset, ad aerarium professus,non esse res1- cap. 9. g: pe niae actionem respondit, quia eam'pri-2 Myns fiseo debebat: & ideo inter dehitores cumerri; sic tamen ab eo exigi, Ut non modo is capiatur, mulctave ei dicatur, sed etiam
pus retineatur. verum tanto magis iudiit in eum manus iniici posse, quod propeidua pecunia esset, quam retineret, & Ex ea is a fisco deberet, quae arctissime eum obstrin-
132쪽
. F. Batauini de Legibus Cousi. M
geret. Receperat enim , ct retinebat, quod omnino fisci erat. Caeterum si quis non alioc . nomine debet, quam quod tributum pendendum sit: mitius paulo cum eo agitur. Edixi tita- .s.e.de ex que Constantinus, exactores tributorum, ea cςre & vinculis in debitores saevire non debere. Prima in tributis & optima ratio aequabilia talis conservandae est, ne quorundam immunitas alios oneret. Νam ct rescripsit aliquan-. do Constantinus ad Pacatianum in Britannia sua vicarium, alios pro aliis in hac causa con-j Veniri non debere. Fuit itaque apud veteres prudenter & magna ratione cautum , ne teme-rst quisquam, qui praedium aliquod tributa. rium possideret, a pensitandis eximeretur.
I Q t' Itaque de Constantius patris sui iudicium se-
J ''cutus statuit, actores quoque suos compellem dos esse ad exsoluenda tributa , ne eorum immunitas reliquos provinciales oneraret. Α . - capitatione facilius aliquis eximebatur. Erat
autem capitatio genus quoddam personalis ut ita loquar tributi, quod capiti sive personae magis quam rebus aut facultatibus imponebatur: Sab iis etiam, qui nullum censum haberent, nullaque praedia possiderent, exigebatur: sicuti & olim Rorrue suisse Capitecensos a Y sepimus. Ac quidem ab hoc tributo plebem urbanam liberam & immunem esse aliquant una,z d' Constantinus edixit. Sed quo iustius este ensib. tributum quod praedus imponitur, ex pro ra. mm. tione facultatum penditur, tanto minus est te. mere quisquam ab eo eximendus.
133쪽
omnibus praediis, quae sterilia noni pro ratione & modo fructuum de in Romatu quidem Italica praedia libe-
se S immunia voluerunt. Sed provincia- . . quae tributaria eranr, a quocunquo Ossiderentur, tributum pendebant.
si is ea eomparasset , qui perionali iud privilegio immunis erat a capitauius tamen suae possessionis praediive 3utum selvebat. Sed neque clericos . s ab eo suisse, dictum est libro supe- iis, qui nobiles dicuntur, idem diei- es olim erant, qui aliqu dignitate ci-tilitari erant praediti, & vel Illustres, :abiles, vel Clarissimi, vel Perfectissi- appellabantur . sive etiam qui ab iis pro- di erant. Haec sinquam sive honoris sive eri nobilitas quae Caesarum praecipue iun F,
istantinopolitanorum tempore suit, non mun. Miere tribuebat ullam immunitatem ves in . .3.ributis, vel in muneribus patrimonio. μ' - Ω-
a: quanquam 1 ne citus tellis ut, itus statutum fuisse, ut militibus ipsus collationis onere agri limitanei assi- sun.lim
rentur,ei proptereaque facile putarem , nstantinum suis ducibus, comitibus . Slitibus Castellanis, quibus, ut antea My- praedia dabat, atque ita assignabat, ut ad haeredes transirent, donavi mae immunia & libera ab omni eollati
134쪽
Io4. F. Balduini do Legibus Consi. M.
munereque tum personali, tum patrimoniali, excepto solo militari ossicio. Ρorro ut esset faeilior ratio, & facultas liberior tributorum persolvendorum, edixit Constantinus, ut non minus auro, quam argents dependi ea possent. Plinius scribit, veteres Romanos , cum de tributis ageretur, provinciis semper argentum imperitasse, non aurum. Ne . que tamen existimo tam suisse postea morosos atque difficiles, ut aureorum numorum soluti nern repudiarent. Sed ut aestimatio, si etiam pro- portio dissicilis erat. Ergo Constantinus: I i. un . C, bemus inquit . ut pro argenti flumin , qu mdφ gstin. thesauris fuerat illaturus, inferendi auri a
cipiat facultavem c ita ut pro singulis libris μή genti , quinos solidos inferat. IDE solidorum aestimatione dictum est alias saepe: quanquam & pondus S pretium saepe
iactatum mutatumque fuerit. Certe Ioach, mus Camerarius narrat, se appendisse vel rem quendam Constantini nummum aureum, ac reperisse pondus denarii unius ac fere quadrantis , appendissu & altuum Diocletiani paulo graviorem, leviorem tamen veteribus illis, qui erant ponderis denarium duum. Νarrat &Budaeus, se vidisse Constantini nostri, SIuliani& Marnentii aureos, sed ita imminuto pondere , 'ut leni & iemis vix aequarent un. ciam auri: cum olim quaterni in uncias signarentur. Sed&de libra auri argenti copiole alii scripserunt. Sane ut haec Constanti-m lex suam argenti libram aestimat quinque . . soli-
135쪽
Comment. Lib. II. I s olidis aureis: sic Imp. Alexandri constitutio li- bram auri solidis septuaginta duobus, Arς ' L quesse, dii autem & Honorii, libram aeris, Vigesima C. de Hsee. lolidi aurei parte. Sic enim edicunt, Ut pro vi- ptoriginti libris aeris, unus auri solidus a provinciali-'. una. C. bus exigatur. Illud vero praecipue hic observe- . ς' R '
mus, quod c0lligere hine possumus, quaenam 'iis temporibus fuerit proportio auri ad argen- . tum,& argenti ad ars: nempe, argentum cum adire collatum, si de aestimation uaeratur, fuisse .
ratum, fuisse prope quindecuplum: hoc est, ut rassius loquar, & apertius, libram Unam argeni valuisse centum libras aeris: auri vero libram,irgenti libras quatuordecim. ac prope dimiliarii. Ac sane ex Plinio etiam intelligi potest,
um primum Romae numus aureus excusses
st, eam fuisse proportionem auri ad argentum, uae eis unius ad quindecim. Herodotus suo: mpore in Asia significat aurum cum amento illatum, non nisi ut loquitur) τριοδεκαταιον fuisse: qualis est proportio unius ad trede. m. Hancque rationem secutus Darius asse vi-:tur, qui in exigendis tributis dieitur singula iri talenta aestimasse tredecim talentis argenti.
stro iam tempore minus auro, argento Verois tributum est. Νam hodie vix est auri ad a
ntum duodecupla proportis: quam tamenti d Platonem Aipparchus signifieat esse iu-timam.. Pollux vero non nisi decuplex am is hra esse iri comparatione argenti scribit, ct te- .nonio Menandri probare id conatur.
136쪽
ios F. Balduini de Legibus const. M.
Nunc quoniam rem numariam ingressi sumus, quid praeterea Constantinus statuerit, videamus: ut certe res est in Rep. in primis neces aria. Laudarunt olim Romani, multisqUe vicatim statuis, quas & thure & cereis ut Cicero scribit) honorabant, ornarunt Marium Gratidianum, quod cum Praetor esset, rem nUmariam de communi sententia collegii constituisset, edictumque de ea conscriptum edidisset: quo alioqui tempore sic iactabatur numus, ut
nemo quemadmodum inquit Cicero scire posset, quid haberet. Addit S Plinius, rogatio. nem pertulisse de schola instituenda, in qua im
ventus doceretur numos probare, & ab adulterinis probos discernere. Vellem equidem S illud huius Gratidiani edictiun extaret, ct schola talis retenta esset. Sed quando utrumque hoe beneficium nobis iniquitas temporum invidit, saltem Constantini hac de re leges, quae supersunt, retineamus. Apud Dionem Meccenas agens cum Augusto de partibus rationibusque Reipubl. rei se & sapienter constituendae, posteaquam de tributis verba fecit, sibiungit de re numaria: Augustum pati non debere, ut quisquam in orbe Romano aUt privatim Numos cuis dat, aut aliis mensuris, ponderibus numismatibusve, quam Romanis utatur. Νos quoque post tributarias Constantini leges, numarias iam videamus: quibus S longe plura, quae & magis necessaria eraui, prudenter eum providisse, &bonis legibus sapienter communit e constat.
137쪽
Comment. Lib. o. Io Ae in primis quidem occurrunt duae illae nobi- tarnae eius constitutiones, de veteris numisma-3otestate, quae libro II. Cod. extant. Prioriserba sunt haec: Solidos vetreum principum Uel neratione firmatos, ita tradi oesuscipi ab ementitur L ' Astrahentibus iubemm, ut nihil omnino refragationis relatur; modo tit debiti ponderis ut, heciei probae. Scituris universis, his e. uialiter fecerint, haud leviter in se vindicandum.
Dixit aliquando Ulpianus, reprobos num os l. Helvinon liberare sol ventem. Eos vero dem Um non ganter. f. esse reprobos, nunc desinit Constantinus, qui qui repro-ν non modo formam notamque legitimam prae hφ Pς pisse serunt insculptam, impressamve: sed & im η' stum suum pondus habent, & sunt materiae prmbae; & quidem hac lege complectitur tria illa, quae in numis spectamus: materiam nempe, ex qua conflantur: eiusque & qualitatem &quantitatem: postremo ipsum, ut Vocant, cha
Ad materiam quod attinet, non nisi tria metallorum genera sunt, ex quibus nulDus constari probus possit: aurum,argentum, aes; ut &olim Romae Triumviri monetales dicebantur, auri, di argenti, aeris satores. Et ne quis stanneos plumbeosve numos haberet, lege Cornelia cautum lage Cora fuit. Et Plautus in Mosteli. fabrum quendam ne i η ς ve-
VςVfax, qui plumbeos cudere solebat. Seio Dio xψ F ς Ἱsium Siculum tyrannum suos iliquando Corn.
138쪽
a log F. Batauinii de Legibus Con I. M.
Syracusanos coegisse, it anne is nuntis uti. Ei
-- Spartanam, sicuti & Byzantinam moneta fuisse aliquando plane ferream accepimus. Se prudentiores fuerunt Romani, qui totum holl. x z- ς ' vitiosi numisinati enus reiecerunt. Ac noste
quidem Scaevola etiam serolam pecuniam re
probam esse, tollique debere significat. Seiaerosam appellat, quae plus habet admixti aeris, minusque vel auri vel argenti, quam OPOrxeat. Ulpianus quoque ait, lege Cornelia caveri, Ut qui in aurum vitii quid addiderit, falsi crimine teneatur. Ut certe vitiosa haec additam tolli, eorumque autores, qui tam multis tam . malitiose imponunt, gravissime coerceri oportet. Nam& oblin fraus haec fuit frequens,&Θ-pe prudentissimum quemque fallebat. Ipse ad Atticum suum scribens Cicero: Vide quaesic inquit ne qua lacuna sit in auro. Ego ista non novi. Sed quo minus hae lacunae sic enim vocat, quod innumo, qui aureus habetur, est non aureum) deprehendi possunt, tanto est necet magis ratem imposturam castigari. Neque ta-
gentoVe, quod omnino purum putumque sit., Rariet os servari instam illum D nnbliost defini-
Satis est, servari iustam illam & publice definitam, certoque iudicio constitutam, passimque adeo receptam commixtionem, quae necessaria l. a. C. de esse visa est ad usum commodiorem. Ea si servo
pona*rδx. tur, esse dicitur quod in primis requirit Con- stantinus) species proba.ZIustinianus qualitatem appellare videtur, cum statuit, ut si de qualitate
139쪽
Comment. Lib. I r. Ioylitate solidorum orta fuerit dubitatio, etygost es per singulas civitates constitutus, pro sua fide atque industria sic dirimat controversiam, ut neque saltatur, neque fallat quenquam. Quo autem modo veteres definierint hanc ut appellamus qualitatem, certo equidem dicere vix possiim. Sed valde profecto damnant M. Antonium, quem plurimum ferri denariis admiscuisse scribit Plinius :& Antoninum Cara- cassam, quem Dion narrat in usu habuisse nu- mos adulterinos, plumbumque argentatum, & . - 'res inauratum, pro argento vel auro suis senatoribus dedisse. Excusant vero Livium Drusum tribunum pl. qui consensu & iudicio populi, eum numOs cuderet, argento miscuit octavam aeris partem. Sane in Gallia veterum Regum edictis constitutum est, argentum, ex quo nu- is conflandus est, non nisi vigesima quarta sui abesse debere ab solida absolutaque puritate ideo argentum, ad hune modum egium appellant. Sed quo minus is semper servaretur modus, isque summus ve- gradus argenti optimi perpetuo retinere ter tem Orum calamitates factum est. Eoa ad materiae quantitatem sic enim p0' abii riter nunc loqui cogimur attinet, sapienter n unc it Constantinus, iustum pondus servari de- potest.bere. Ac alio quidem etiam loco significat, Quaestores , pecuniam, quae tributorum l. i. C. detine solvebatur, solitos esse appendere: edi- ponderat. lue, ut id aequa lance librave fiat. Quo autem
140쪽
R Baldumi de Legibus Const. M.tem modo quantitatem hanc definiant veteres vix in universum dici potest. Optandum sociasse esset, publicis suinptibus numos eo Poride- . . re excudi, ut non minoris sit rude quam signatum metallum. Sic enim facilius fieret, ut de eo quod ei se debere dixit noster Caius) una eiiee 'v'4 ubique & eadem pecuniae potestas: ct sublata tueri spe, privatis hominibus Omnis Occasio monetae clam excudendae ablata esset. Sed quoniam, quod optamus, ct veteres quidam etiam Iurisperiti non modo optarunt, sed etiam postulavere, nulla spes est, impetrari aliquando ut pollit: proximum est, ut quantitatis, de qua nunc loquimur,ad qualitatem proportio, si noli omnino aequalis, saltem iusta quaedam, & certo modo definita sit. Ouanquam rursus per Publicas clades non unus semper hic servatus sit modus. Secundo bello Punico, cum aerarium Rom. belli sumptibus non sufficeret, decreto se-'
sextantarius: ut qui antea XII. Unciarum erat, non nisi duarum unicarum fieret: manente ni-
hilominus veteri eademque aestimatione. Dein- de propius instante Hannibale, dicitur etiam fa-εlus uncialis. Caeterum si quis. privatim numos l. quieunia uaserit, teneri lege Cornelia de salsis, dubiumque. Ad leis non est. e sgein Corn. Non est satis, numum probae esse materiae, iu-4ς Dic stique ponderis: signari etiam, eGrmariqued bere publica auctoritate & iussu Principis, ue impressus hic character, sit veluti publica testificatio, approbatio quo numi, sensit Constanti-