장음표시 사용
331쪽
A Gustatus ipse corruptus est, palato hebea ,, stente : neque cibi potusque eadem voluis,, ptas percipitur quae olim percipiebatur: ,, res enim Veneris missas iacio, quas jamdiu senex dedidicit, ac longa desuetudine. se oblitus est. Vix in senili corpore, viriti vestigia invenias: quicquidi est, beta est, si adjecto ramice , nimirume hernia , mo ι, bo illi aetati familiari. Frustra etiam fori menta & irritamenta adhibeas , quibus is excitetur virile robur . Nulla jam suis perest spes liberorum , neque adeo mainis ritalis muneris obeundi : marcent enimis ea membra quibus marito': est opus : ne
se dicam , turpioris cujusdam libidinis suis spicionem in senem cadere. si quando, is viribus desectus, juvenili tamen cupidiis late se abripi sinat . Nunc sensis alte- rius detrimentum consideremus, auditus se videlicet . Quaenam delectatio mulcere se senem potest , fidibus canente vel exi-- mio citharoedo, seu tibiam inflante Seleu-
,, C. , Optimo & quantivis pretii tibiciis ne, sive aliis, hujusmodi artificibus, quiis frequenti theatro prodire in publicum so- is lent inaurata Iacerna induti , specimenti artis suae edituri Nihil interest sane,
332쪽
,, utrum in orchestra sedeat , loco scenaeis proXimo, an Vero in cuneo aliquo reis motiore: adeo enim ejus aures obsurdueinis runt, ut ViX cornicines ac tubicines, quiis cornibuS ac tubis concentum essiciunt, is exaudire possit. Immo vocem tollere ne,, cesse est, ut intelligat, puero nuntiante, is quis amicus aut cliens advenerit ad eum
si salutandum, vel quota hora sit. Atque hoc sibi volunt versus modo allati. Nunc singula consideremus.
v. I 88. DA spatium vitae J Spatium proprie δώρημα est, intervallum , curriculum, Iocus ubi cursu certatur. Insigne Ciceronis dictum est in libello de Senectute: Nec vero velim quas decurso spatio ad carceres a calce revocari. Quae autem proprie pertinent ad viam & cursum, nemo ignorat, translate dici de vita atque aetate. Sic Ovidius tempus appellavit spatiosum . V. I 88. ΜULΤΟs da, Iuppiter, annos J Hoc tamen votum longe tolerabilius quam illud libertini hominis nescio cujus, apud Horatium, Sermonum lib. 2. Sat. 3. V. 28 I.
333쪽
. Libertinus ero, qui circum compita secus - Lautis mane senex manibus currebat, ρο , num cuia Z tam magnum' addens unum me surpite morti, s etenim facile es, orabat I s anus utrisque Auribus atque oculιs . mentem , nus litigiosius ,
. Exciperet dominus, quum venderet.- -
Hic scilicet nimio vitae amore insanus effectus, Deos orabat, non ut eorum ope adseram senectutem pervenire posset ; quod multi precari solebant; sed ut se unum comis muni omnium mortalitati eximerent. Diis enim hoc sore facillimum dicebat , modo
voluissent. V. I 89. HOC recto vultu. . . - . . . . optas J Qui precabantur, faciem ad caelum tollebant, tamquam Deorum se
dem. Illud Ovidii celeberrimum est ex li
bro I. Μetamorph. Pronaque quum spectent animalia cetera terram,
Os hominι sublime dedit, caelumque videre Iussit, oe erectos ad sdera tollere vultus . V. I 89. PALLIDUs optas J Pallore scilicet contracto Vel ob vehementiam affectionis, Vel ob jejunium, quo se macerabant superstitiosi, ut Deorum gratiam sibi conciliarent. V. I9o. LONGA senectus J IE-tates reliquae certis finibus continentur : sola
334쪽
senectus praescripto modo & mensura caret. Potest enim homo diutissime senex esse , Hujusmodi συμβογερον ας Tibullus Elegia 8.
lib. I. veteres VocaVit: Iu veteres eso dura, puella , senes. V. I9 I. DE FORΜΕΜ, Ο taetrum ante
omnia vultum . Dusimilemque sui, deformem pro cute pellem J In hac repetitione vocis deformem elegans est αέαφορά. v. I92. PRO cute pellem J Cutem junioribus tribuere videtur poeta noster; senibus pellem, quasi rem duriorem & sicciorem, immo ferarum corio simillimam . V. I94. UΜBRIFE. Ros tibi pandit Tabraca saltus J Numidia fuit regio veteris Africae . In hujus ora maritima prope Tuscam fluvium Tabraca sita erat, oppidum civium Romanorum, teste Plinio H. N. lib. 3. cap. 3. di citur Ptolemaeo in Geographia , littera nimirum adspirata . Circum hanc urbem , si poetam nostrum audimus, saltus erant arboribus densi, sive nemora simiarum plena. V. I93. IN vetula scalpit jam mater s-mia bucca J Quod aetatis est ac naturae, satyrice Iuvenalis accommodat simiae ipsi rtamquam ipsa rugas aniles in facie scalperet, quas ob longam aetatem contrahebat
335쪽
3ro IuvENALIS SATYR A X. . . V. 198. UNA senum facies. cum voce tr mentra membra, &c. J Senectutis incomm
da describere incipit poeta: quod quidem
ita graphice atque accurate praestat, ut ex hac descriptione novum argumentum sumi posse censeam, Iuvenalem nostrum temporibus demum Hadriani Caesaris, non antea , Satyris conscribendis, maxime postremis ,
operam dedisse, quum grandis admodum natu esset: quod in libro de Satyra & Satyricis poetis satis ostendimus. Apparet enim, valde iratum senectuti fuisse, cujus miserias in se ipse experiebatur quum haec litteris
mandaret. Hoc autem, quod sciam , primrum Interpretum animadvertit nemo. V. I99. ΜΑDIDI QUE infantia nasJ Corpora senum excrementis abundant, quemadmodum & puerorum infantium. V. 2 o. FRANGENDUS misera gingiva panis inermi J Lucretii versus memorabilis est in hanc rem lib. s. de R. N. U. I 282. Arma antiqua, manus, ungues, dentesque
Gingivae sunt dentium thecae, sicuti vagina gladii . Quum igitur dentes ex iis excussi fuerint, vel sua sponte ceciderint, quod senibus contingit, exarmatae silvae inermes dirici
336쪽
eat fasidia Cosso J Avarum quemdam hominem obiter perstringit poeta , qui seni locupleti , quamquam liberos habenti , Omnia praestabat ossicia , ut secundus heres ab eo scriberetur , vel saltem pingue aliquod legatum ejus testamento caperet . Hi homines a scriptoribus antiquis urbane Vultures appellantur. L. Seneca Epistola 93. Amico aegro aliquis assidete probamus. at hoc si hereditatis caussa facit, vultur es, cadaver
exspectat. Μartialis quoque lib. 6. Epigr. 62.
Amisi pater uni m Silanus . Cessas mittere munera , Oppiane PHeu crudele nefas, malaeque Parcae Cujus vulturis hoc erit cadaver porbos enim senes, nimirum qui filios numis quam sustulissent , vel susceptos amisissent, praecipue colebant . Videndus etiam Catullus in pulcherrima illa , & vere aurea ad Μanlium Elegia. De artibus heredipetarum plura leguntur apud Horatium Sermonum lib. a. Satyra 3. ubi Tiresias vates Ulixem docet, quomodo ingentes divitias parare facile possit . v. aos. IACET GLguus cum ramice nemus J Ramex, alio nomine hernia, tumor est scroti, ob lapsum x in te.
337쪽
intestinorum: quo morbo plurimi senum laborare solent ; in iis enim tunicae laxantur , & nullo negotio disrumpuntur . De ramicis curatione legendus Cornelius Celsus Medicinae lib. 7. cap. aa. Ramices plurali numero dicebantur pulmones; quod Plauti& Μ. Varronis testimonio satis constat. U. 2O8. QUID , quod merito suspecta ι bido es Quae Venerem astitat sine viribus 8 JErietum senem atque invalidum , qui tamen urticas libidinis adhuc sentiret, atque inter mulieres libenter Versaretur, irrumatorem esse antiqui suspicabantur. Quod pessimum & nefandum libidinis genus vires corporis non adeo requirit. Hujusmodi senibus res Veneris frustra tentantibus , &medio in opere deficientibus illud Virgilii accommodari potest e libro 3. Georgicon
Frigidus in Venerem senior, fruseraque laborem Ingratum trahit , θ, s quando ad proelia
in quondam in sipulis magnus sue viribus
V. IIO. NΛΜ quae cantante voluptas, Sit licet
338쪽
licet eximius, Albaraedo ρ J Enimvero surdi senes nullam voluptatem percipere possimi ex arte citharoedorum, quantumvis excellentium . Antiquis temporibus citharoedi, seu fidicines , cantabant simul, & citharam digitis vel plectro pulsabant . qua de re memini me copiosius dicere his annis proxime elapsis, quum Aristotelis de Re Poetica librum e superiore loco, in Gymnasio Patavino interpretarer . Tibullus Elegia 4. lib. 3. de Apolline citharoedo: Sed postquam fuerant digiti cum voce locuti, Edidit hare dulci trista verba modo. V. a II. SIVE Seleuco J Hunc, tibicinem optimum fuisse serunt, aetate Iuvenalis. V. ΣΙΣ. ΕΤ quibus aurata mos es fulgere lacerna J Scenici artifices, in quibus citharoedi praecipui erant , id curabant dilugenter , ut non auribus tantummodo populi, verum etiam oculis se probarent . iccirco prodibant in conspectum civium pexi, culti , & egregie vestiti . Scriptor Rhetoric rum ad Herennium lib. q. tribuit citharceodo pallam inauratam , chlamydem purpuream coloribus variis intextam , coronam auream, magnis fulgentibus gemmis illuminatam. Ovidius lib. 2. Fastorum v. IO3.
339쪽
3a4 Iu VENALIS sATYRA X. ita describit Arionem citharoedum praeis stantissimum: Ille metu vacuus, Mortem non deprecor , inquit 'Sed liceat sumta pauca referre stra. Dant veniam, ridentque moram. capit ille
Quae possit crines , Phoebe , decere tuos. Induerat Tyrio bis tinctam murice pallam a Reddidit i Ia suos pollice chorda sonos. Idem poeta lib. II. Μetamorph. hunc oris natum tribuit Apollini citharam pulsanti: Ille, caput favum lauro Parnaside vinctus, Verris humum Urio saturata murice palla e Instructamque Idem gemmis dentibus Indis
sinet a laeva e tenuit manus altera plectrum.
Artifcis Ratus ipse fuit. tum Ramina docto
Videndus est L. Appulejus lib. I Florid rum , ubi statuam Bathylli describit. Citharoedorum cultum imitabantur etiam tibicines; nam ad illorum exemplum syrma sumebant . Horatius in Epistola ad Pisones
Sic priscae motumque luxuriem addidit aνtι Tibicen, traxitque vagus per pulpira vectem , Ceterum lacerna fuit genus Vestis , quod veteres reliquis vestibus superinduebant: militeS
340쪽
refert, magni sedeat qua parte theatri' J Senatores , atque alii viri principes, in theatro ex orchestra spectabant, quae locus erat scenae proximus: ubi saltabatur. Nomen ipsum loci ductum est ἀπο-, a se ratione. Porro Equites Romani spectabant inquatuordecim gradibus, quos ipsis lex Roscia tribuerat. Plebs in cuneis superioribus,& a scena remotioribus. Μulieres denique in cavea suprema. Imperator cum liberis,& virginibus Vestalibus podium occupabat ;qui locus erat in orchestra media . Verum in amphitheatro potius quam in theatro, nisi fallor. V. 2I4. QUI vix cornicines exaudiet, atque tubarum Concentus J J Concentum , qui nihil aliud est quam plurium cantus eodem tempore , usurpat Iuvenalis protubarum clangore. Ita superius cantum, tibiae tribuerat: Nam quae cantante voluptas, Sit licet eximius , citharoedo, sυe Seleuco 'Porro Seleucus, ut dicebamus , fuit eximius tibicen : siquidem citharoedi proprie cantabant: tibicines non item. qui si cantare dicantur, de sonitu cantus accipiendus est. Etiam Horatius parem κἀπιχη τιν adhibuit in Epistola ad Pisones v. AIq.