장음표시 사용
321쪽
3o6 IuvENALIs SATYRA X. v. I 77. EPOTAQUE sumina Medo Pram dente J Ingens υπε ώολι , tantam fuisse miliis tum Xerxis multitudinem, ut iis cibum s mentibus & aquam bibentibus, flumina integra defecerint. Medum autem dixit, quod copiae Xerxis constarent ex Μedis & Persis. v. I 78. ET madidis cantat quae δε- δε tus alis J Nonnulli sic explicant: Et alia quae poeta Sostratus, bene potus, & furore poetico incitatus, canere solet. Μadidus viis delicet ebrium aliquando significat: madere autem, ebrietate correptum esse. Tibullus Eleg. I. lib. 2. rina diem celebrente non fessa luce madere EB rubor, errantes m male ferre pedes. Alae porro fuerit spiritus poeticus, qui poetam agit, attollit, & Vulgo hominum eximit. Uel cycnos respicit Iuvenalis, quibus poetae Comparantur, immo in quos mutari dicuntur. Videnda Horatii Ode postrema libri secundi. Idem Ode a. lib. 4. de Pindaro.
Multa Dircaeum levat aura cycnum, Tendit, Antoni, quoties in altos
Alii tamen interpretes , quorum sententiae subscribo, madidas alas accipiunt pro axillis recitatorum sudantibus. Nam axillae dictae sunt
322쪽
sunt etiam alae ς quemadmodum efferebant vexillum & velum , paxillus & palus. Poetae qui Romae carmina sua in auditoriis rectistabant , ob nimiam contentionem, & interis dum etiam timorem, verecundiam, laudis cupiditatem, ceterosque affectus vehementes, sudare consueverant. Sudor autem, sub axillis, nimirum in angulo qui est inter latus & brachium, praecipue colligitur. Persius porro Satyra 3. v. 44. sudorem tribuit parentibus puerorum recitantium , quibus nimia laetitia eum exprimebat: Saepe oculos , memini, tingebam parvus olivo , Graudia se nollem morituri verba Catonis Dicere , non sano multum laudanda magi ro, Guae pater adductis sudans audiret amicis . Ad hanc vero explicationem confirmandam
pertinet locus Arriani libro t. de Expeditione Alexandri. Ε, , inquit, ἀγμαε
Per ita tempus nuntiatum es , Orpbet Oeagri
323쪽
flii Ratuam in Pieria continue sudasse. Varia
fuit vatum de hoc prodigio sententia e Arsander vero Telmisseus, vates eximius, Alexandrum hono animo esse jubet. Igniscari enim, cujusvis generis poetas magnopere laboraturos in Alexandro ejusque rebus gesis describendis atque decantandis. Hunc Sostratum, quem hoc loco Iuvenalis commemorat, crediderim fuisse unum ex Graeculis illis qui Hadriani temporibus Romam occupabant: ut & Co
drum , cujus prolixam Theseidem suggillat
poeta noster Satyra I. Vexatus toties rauci Theseide Codri.
nisi fortasse legendum sit Cordi , ut legit Scholiastes vetus: quod est cognomen hominis Romani. Fuit enim & Cremutius Cordus, historicus insigni libertate in scribendo; de quo Tacitus in Annalibus.
V. I79. ILLE tamen , qualis rediit Salamine relicta J Xerxes a Themistocle, sortissimo Atheniensium imperatore, naVali proelio victus ad angustias freti Salaminii, classe spoliatus, & immenso exercitu ab hosti. bus caeso, in patriam rediit cum ingenti dedecore. Salamis insula est e regione terrae Atticae, de qua saepe Athenientes pugnaverunt. Audiamus versus egregios Francisci
324쪽
Petrarchae Odae s. ad hanc turpem Xerxis fugam pertinentes trin mente ui temerario ardis di Serse, me fece , per calcare i noseri liti, Di nuουi ponti oltraggio alia marina rE veriai nella morte de' mariti. ' Tutre vestite a brun te donne Perse, Ε tinto iis ruso ii mar di Salamina . - V. I 8 o. ΙN Corum atque Eurum solitus se.
vire sagellis Barbarus J Obiter superbiam Xerxis irridet, stultam profecto, & regi
barbaro convenientem. Qui scilicet hominum obsequio non contentus, imperium &potestatem in Ventos, mare , flumina , Deos ipsos illis praesidentes , postremo universam rerum' naturam, sibi sumebat . Herodotus lib. 7. Historiae suae narrat, Ventos a Xer
xe plagis inflictis vapulare jutas, quod pon
tem ab ipso constructum disjecissent . Similam insaniam insanivit Cyrus, magnus ille rex Persarum, qui quum gentibus pluribus perdomitis , Assyrios δe Babyloniam peteret, ab impetu Gindis fluvii, secundae post
Euphratem magnitudinis , retardatus est . Unus etiam regiorum equorum, forma &candore praecellens, in ejus fluminis trajectu abreptus. in praeceps , & submersus, eo do-- ' V a lore
325쪽
3 Io IuvENALIS SATIRA X. lore animum regis affecit, ut is decerneret ulcisci amnem; contestatus, eum brevi tempore ita minutum iri, ut vel mulieribus vix genua tingentibus permeabilis relinqueretur. Porro quod minatus fuerat, perficere etiam voluit Cyrus; totoque anno, militum omnium opera quos in exercitu habebat, fluvium illum per ingentes fossas conc1dit deis duxitque, atque in trecentos sexaginta alveos comminuit. Hoc insani regis facinus
describunt luculente Seneca lib. 3. de Ira Cap. a I. & Paullus Orosius, Christianus historicus, Hib. a. cap. 6. Quamobrem Ti. bullus in Panegyrico ad Μessalam M. I I.
- - - - rapidus CFri dementia Gindes .
Porro Corus, sive Caurus, ventus est inter Favonium & Septemtrionem, qui ab occasu aestivo & solstitiali spirat. A'ργες Graeci Vocant, nos Itali Ponente mesro. Em rus est ventus qui flat ab ortu verno, sive aequinoctiali. Eumdem Subsolanum e
LIO numquam hoc in carcere passos J Hoc etiam salse dictum & γελοίως. Notus est poetarum studiosis carcer Molius, quo fingunt rabiem ventorum & Violentiam coerceri, sub Molo rege. Ait igitur poeta, VentoS
326쪽
numquam ab Holo caedi flagellis jussos tquod tamen a Xerxe pati coacti fuerunt. v. I 82. IPSUΜ compedibus qui vinxerat
Enningaeum J Ab Homero, & reliquis Graecis poetis Neptunus maris Deus, e νοσίγαος appellari solet, quod terram tridente, coniscutiat . OrIgo vocis ἐνοω, coriculis, unde e νοσις , motis , concussis , terraemotus e & γῶα , terra. Quum igitur tempestates pontem ingentem quem super Hellespontum Xerxes construi jusserat, disrupissent ac dis)ecissent, rex. iratus jussit trecenta Hellesponto verbera infligi, & in ejus pelagus par Compedum demitti. v. x83. ΜITI Us id sane, quod non Rigmate dignum. Credidit J Α-cerbus poetae jocus i in Xerxem; quasi diceret e Levi admodum supplicio Neptunus, sive Hellespontus, luit peccatum quo regem
barbarum offenderat . Praeclare actum est
cum illo, quod non stigma inustum est
fronti ejus. hoc enim fieri consueverat se vis nequam & fugitivis, quum in manum dominorum recidissenti unde stigmatiae appellabantur. Herodotus nihilominus tradit, se audivisse, missos a rege qui stigmata Hellesponto inurerent: certe mandavisse Xe xem ut colaphos eidem incuterent, barbara V 4 Verin
327쪽
IuvENALis sAT0 A X. verba pronuntiantes: O aqua amara, domi. s hanc tibi irrogat poenam, quod eum ιαμ--s, qui de te nihil male meritus es. v. I 84. HUIC quisquam vellet servire Deo.
eum Z J Noluissent scilicet Dii, etiam e plebe , minuti, quod ait Plautus, & patellarii,
tam superbo domino, qualis erat XerXes , servitutem servire, ne ob minima delicta graVes poenas dare cogerentur, puta flagellis corrigi, & compedibus vinciri, tamquam ultimae sortis mancipia . Hic tamen locus mihi videtur subobscurus, & nullius Venustatis; cujusmodi occurrunt passim apud Ju-Venalem. V. I 86. TARDA per densa cadavera prora .J Corpora enim Persarum ociscisorum, quibus mare oppletum erat, impediebant cursum scaphae piscatoriae , qua Xerxes fugiens vehebatur, ne ulterius ea
Da spatium vitae, multos da , Iuppiter, annos IHoc recto multu solum hoc m pallidus optas. Sed quam continuis, quantis longa senectus xyo Plena malis 3 deformem, taetru ante omnia vultu, Dissimilemque sui, deformem pro cute pellem , Pendentesque genas, oe tales uspice rugaF,
328쪽
cuales, umbriferos ubi pandit Tabraca saltus , In vetula scalpit jam mater semia bucca . I93 Plurima sunt juvenum discrimina e pulchrior ille Hoc , atque ille alio . multum hic robustis illo e na senum facies , cum voce trementia membra , Et jam laeve caput, madidique infantia nas . Frangendus misero gingiva panis inermi . et oci que adeo gravis uxori , gnatisque , sebique , ': Ut captatori moseat fasidia Cosso.
2 in eadem vim, torpente palato Gaudia e nam longa oblivio e vel sConeris , jacet exiguuF cum ramice nervus, ΣΟ Et , quamvis tota palpetur mcte, Iacebit.
Anne aliquid sperare potes haec inguinis aegri Canities Z quid, merito suspecta libido esstiae Venerem sectat sue viribus 8 aspice partis
Nunc damnis alterius. cantante voluptas,
Sis licet eximius, citharoedo, sive Seleuco , a I II, quibus aurata mos es fulgere lacerna pcuid refert, magni sedeat qua parte theatri, Qua cornicines exaudiet , tubarum Concentus P clamore opus es ,- sentiat auris , a Iscuem dicat venisse puer, nuntiet boro . . Hactein
329쪽
Hactenus varia hominum vota satyrice perstrinxit Iuvenalis , & quam stulta ac perniciosa sint, exemplis & argumentis mstendere conatus est . Nunc desiderium illorum reprehendendum suscipit qui longam vitam ad ultimam usque senectutem a Io.ve & Diis ceteris cupidissime sibi precarentur . Describit autem accurate senum incommoda & calamitates, ut id quoque Vintum stultitia laborare, homines intelligant. Versuum modo allatorum interpretationem afferamus. Quum Iovem adis, inquit poe- ta , hoc vel in primis facie ad caelumis erecta , & pallore perfusa votum facere,, soles: Bone Iuppiter, da mihi amplumis Vitae spatium e concede mihi multos an- nos. Verum O quantis, 3c quam conti- ,, nuis malis urgetur senectus ista prolixa ,, quam petist Ante omnia velim consideri res Vultum illum tristem & severum is quem senes praeserunt, deformem omniis no, & a pristina facie immutatum ; la-D Xam, duram, & scabram pellem pro Cu
ri te illa delicata & levi quae propria ju-
330쪽
is Venum est: malas praeterea labentes , &is hujusmodi rugas in corpore , quales in is umbrosis & late patentibus Τabracae, Li- se bycae regionis, saltibus contrahit simia
,, quae jam catuloS peperit , ut eae ruinis gae in malis adultam aetatem praeserenino tibus, quasi caelo artificis incisae & scalptae Videantur. Enimvero juvenes, sor- ma, lineamentis, robore, inter se nonis parum disserunt. Ex his enim alius pulis chritudide excellit e alius corporis viri-- bus. Senem Vero a sene vix intern se dicas et ' adeo sunt omnes simili facie, &paene una. Cogita , quaeso, tremulam vo- , Cem , membrorum Vigorem imminutum is ac depravatum , in caput depile, & calvia si tio ipso politum; nares mucco madentes, ,, ut senex repuerascere Videatur; gingivasis eXarmatas, nempe dentibus carentes: qui- ,, bus gingivis tamen miser panem frange. re & mandere cogitur . . Quae iturpia inisse commoda & foeda, illum carissimae ux
seri, liberis suis, & sibi ipsi molestum es.
,, ficiunt; adeo ut neque Cossus captator, is qui spe hereditatis aut i legati senem msi mnibus officiis colit, eum satis ferre pos,