Joannis Antonii Vulpii liber de satyrae Latinae natura & ratione, ejusque scriptoribus qui supersunt, Horatio, Persio, Juvenale : ubi eorum virtutes & vitia aequa lance perpenduntur ; tempora Juvenalis, contra veterum & recentiorum errores, accurate

발행: 1744년

분량: 461페이지

출처: archive.org

분류: 시학

351쪽

336 IuvEMAL Is S ATTRA x. testatori tribuenda est. Eodem sere pacto Propertius Elegia et a. lib. 3. Me miserum s his aliquis rationem scribit avari, Et ponit duras inter ephemeridas. V. 238. TANTUM artificis valet halitus

oris I Fellatricem , hanc Phialen fuisse significat, quae turpissimo illo genere obsequii senem perditum ac flagitiosum adeo sibi

Conciliaverit, ut ab eo tandem scripta sit heres omnium bonorum, testamento. V. 239. QUOD steterat multis in carcere somnicis annis J Verbum simplex pro composito. Reterat tari iis prostiterat. Μeretrices dictae sunt prosedula, & proflare quod ante fornicem, stabulum, seu lupanar, starent , libidini advenientium expositae.

V. 24o. DUCENDA tamen sunt Funera gn torum J Proprie dicebant funus ducere. Erat enim quaedam funeris pompa, quae a mortui domo usque ad urbis portas lente, &cum dignitate incedebat: extra quas Cad Vera rogo imponebantur comburenda , &combusta sepeliebantur. Ait igitur poeta , senes illos paucissimos quibus in senectute ultima sapere contigit, hoc supplicio mulinctari loco dementiae, ut mortes carissimorum lugeant: nam si desiperent, hujusmodi calami-

352쪽

a I. A. VULPIO EXPLICATA. 337lamitatibus non admodum commoverentur.

V. 2 3. ET nigra vine senescant J Vestes hasce nigras lugubria vocabant: subaudi ve-flimenta. Propertius lib. 4. Elegia postremarti bene habete numquam mater lugubria sums. Ovidius lib. II. Μetamorph. V. 669. in sabula Ceycis mariti Halcyones: Surge, ager da lacrimas, lugubriaque --

diae r nec me

Ddeploratum sub inania Tartara mitte.

Rex PFlius , magno si quidquam credis Homero,

Exemplum vitae fuit a cornice secundae. Felix nimirum , qui tot per secula mortem msulis, atque suos jam dextra computat annos , Quique novum toties minum bibit. oro, parumper Attendas, quantum de legibus ipse queratur auer torum , m nimio desamine, quum videt acris Antilochi barbam ardentem e quum quaerit ab omni, Gui uis ades socius , cur haec in tempora duret, Guod facinus dignu tam longo admiserit aevo . 233 Haec eadem Peleus, raptum quum luget Achillem , Atque alius, cui fas Itbacum lugere natantem . Dcolumi Troja Priamus venisset ad umbras Assaraci, magnis solennibus, Hectore funus Y Pom

353쪽

Portante, ac reliquis fratrum cervicibus, inter 2 6o Iliadum lacrimas, primos edere planctus

Cassandra inciperet, scuDque Postxena pallar

Si foret exsinctus diverso tempore, non Coeperat audaces Paris aedificare carinas. Longa dies igitur quid contulit Θ omnia vidit 26sEversa , m flammis Agiam , ferroque cadentem . tremulus posta tulit arma tiara, Et ruit ante aram summi Iovis, ut vetulus bos , cui domini cultris tenue, miserabile collum Praebet, ab ingrato jam fastiditus aratro. 27o Exitus ille utcumque hominis a sed torva canino Latravit rititu , pose hunc vixerat, . Asino ad nostros , . regem transeo Ponti,

Et Croesum, vox iussi facunda Solonis Respicere ad longae jugit sparia ultima vitae. 273 Exsilium , carcer, Mintumarumque paludes , Et mendicatus vicita Carthagine panis, Hiis cauilfas habuere. illo cive tulisset .

Natura in terris, qutii Roma beatius umquam , circumducto captivorum agmine, Omm 28 .

Bellorum pompa, animam exhalasset opimam , suum de Teutonico vellet descendere curru RProvida Pompuo dederat Campania febres Optandas e sed multae urbes, m publica vota Vicerunt. igitur fortuna ipsius, 283 Servatum victo caput abstulit. hoc cruciatu

354쪽

a I. A. VULPIO ET PLICATA.

Lentulus, hac paena caruitς ceciditque Cethegus Integer, oe jacuit Catilina cadavere toto .

RPARA PHRASIS.

Exemplis Graecorum , Barbarorum , &Romanorum , a consuetudine sua non dis. cedens , poeta noster id quod . proposuerat confirmare conatur, longam videlicet sene.ctutem hominibus quum incommoda plurima , tum atroces calamitates plerumque asserre . Sic vero inductionem orditur. Neis stor, qui Pyli regnavit; si Homero poe- is tarum praestantissimo ulla in re fidem habemus ; exemplum fuit vitae longissimaeis secundum aetatem cornicum. Ob id , se- ,, licem eum dixeris , quod mortem per se plura secula differre potuerit , & annos ,, suos non jam laeva manu , sed dextra

Computare , tot autumnis recurrentibus,

& novum mustum potui offerentibus . ,, Verum, o quisquis Nestorem felicem j se dicas, animadverte quaeso , & considera Paullum , quantopere is conqueratur deis legibus fatorum, & de Parcis nimio si is mine vitam ipsius producentibus, quum Y a D UL

355쪽

se videt Antilochi filii carissimi, strenui aisse dolescentis , & jam plenam pubertatem

is adepti, rogo impositum cadaver combuis D ri: quum, inquam, voce miserabili sciis scitatur a singulis commilitonibus , quo is numine laevo in haec tempora sit dila- tus ; quod crimen admiserit , cui tam se prolixe vivendi poena deberetur . Similis limae sunt Pelei querelae , Achillem fi-- lium, sibi ereptum in aevi flore, lugen- tis. Eaedem fere Laertis, ad eum vitaeis finem provecti, ut deplorare possit Uli- Xem Ithacensem, quem genuit, absentem ,, a patria & conspectu carissimorum, aer se mnis & periculis terra marique jactatum ,, Finge tibi, Priamum Trojae regem non

adeo consenuisse , verum vita functum se fuisse aetate adhuc florente, quo tempore,, nondum Paris classem construxerat auda-

ciae suae ministram, qua scilicet Spartam is profectus est ad Helenam conjugi Μeneri lao surripiendam . Nonne Priamus adis umbram Assaraci progenitoris sui visum se descendisset Troja stante atque incolumi, is exsequiis amplissimis ac tanto rege dignis is honestatus, Hectore , & reliquis Hectori ris fratribus lecto funereo cervicem supinD PO-

356쪽

,, ponentibus, inter lacrimas mulierum Τro- ,, janarum , quibus , praeficae in morem, is planctu praecineret Cassandra filia, pari- ,, terque Polyxena scisso peplo, ut fieri ais mat in luctu ρ Infelix vidit regnum to- ,, tum suum , & patriam funditus eversaris vidit Asiam , quanta est, incendio & aris mis Graecorum dirutam & excisam. Tuncis aetate illa qua homines militiae inepti eri vadunt, loricam tamen trementibus memin,, bris induere, atque ensem stringere coa- ctus fuit: tiaram vero, capitis ornamen- ,, tum, quo Phrygum reges urebantur, cumis galea commutare . Denique in terram

,, procidit ante aram supremi Iovis, occiis sus a Pyrrho Neoptolemo, non secus ac se hos' reiculus & senio consectus , qui , is propterea quod ab ingrato aratore conterisi mnitur jam & fastiditur, macram cervi-- cem & miserabilem herili cultro serienisse dam praebet . Sed Priamus atrocem qui-- dem vitae finem sortitus est , humanum ,, tamen: quid Hecuba ejus uxorὶ Nempe quod superstes marito fuerit, eumque a-

,, nus nimium ViVax aetate superaverit, in se Canem conVersa est, & more canum la-

,, tratum edidit. Propero ad exempla R

357쪽

342 IUVENALIS SATY a X.,, manorum e & iccirco indictum praetereo se Μithridatem, regem illum Ponti celeber- ,, rimum ; indictum Croesum, quem, obis potentiam, divitias , & eventuum proinis speritatem, sibi placentem, Solon Athe- ,, niensis , Vir eloquentia & justitia prae-- stans, dicto memorabili castigavit: jussitis enim respicere vitae quantumvis prolixaeri diem extremam : quum interdum, quae se consequuntur in Vita, antecedentibus non respondeant. Ut igitur a Romana hist D ria petamus exempla: Μarius ille Arpi- nas, ex milite gregario, propter Virtu- tem, exercitus imperator, & septies conisse sul ; quam rem aliam , praeter longam is senectutem , caussam potiorem habuitis commutatae fortunae Hinc factum est, si ut exsularet, ut in carcerem truderetur, se e paludibus & arundineto Μinturnenisse sium, in quibus delituerat, a Syllanis exisse tractus : postremo , ut in Africam delais tus, quam provinciam pacaverat, stipem is ac Victum quotidianum in ruderibus Caria se thaginis mendicaret. Quem, rogo, bea- tiorem hominem natura umquam prot

se litat , quem civem Roma vidisset huicis Mario felicitate praeserendum ; si post-M quam

358쪽

λ I. A. VULPIO EXPLICATA. 343

quam triumphi pompam egerat , ac persi celeberrimaS Urbis vias captivorum agis mina circumduxerat, & quicquid solentis duces hostium victores Quiritibus osten-

,, derat, eo temporiS articulo animam es.si flavisset victoriis florentem , & spoliis o- pimam , quum de . curru illo descendere se vellet in quo de Cimbris ac Teutonibus se triumphaVerat i Capua, vel Neapolis urbs se Campaniae Μagno illi Pompejo febresis creaverat , non sine quadam providen-- tia; quas ipse optare debuisset, ut moris,, te praematura imminentes calamitates ef- se fugere posset. Verumtamen Vota a mulis, , tis civitatibus pro salute viri summi pu-- blice suscepta, pervicerunt, Diis exoratis , ne moreretur . Atque ita fortuna ipsius,, adversa, & urbis Romae, caput illud ve- is nerabile a morbo servatum abstulit optiis mo imperatori, quum a Caesare in camisse pis Pharsalicis victus fuisset, ac in ma-- nus Achillae & Photini, satellitum Pto-- lemaei AEgypti regis, incidisset. Hoc nisi mirum supplicio dux ille inclytus asse-

,, Eius interiit , quod effugerunt Lentulus se Sura, & Cethegus, qui conjuraverant in ,, rempublicam ; tametsi enim morte poe-V 4 ,, naS

359쪽

se nas dederint , jussis consulis Μ. Τullii

ri Ciceronis , integri nihilominus cecide-- runt, hoc est capite non amputato: Scis ipse L. Catilina, dux conjurationis, quum pugnaret sertissime, multis quidem vulvis neribus consessus Occubuit , non tamen ,, capite ab humeris avulso, & cadavere se mutilato, ut infeliX POmpejuS . ,, HR- .ctenus allatos versus interpretati sumus enunc singula quae in his continentur animadversione digna, perlustrabimus. COMMENTARIUS. v. 246. REx PFlius J Tres in Peloponneso Pyli fuerunt, Eliaca, Triphyliaca, Μesseniaca. Singulae autem alumno Nestore gloriabantur. Ceterum Strabo libro 8. Geographiae, vero simillimum existimat , Pylum ubi regnavit Nestor, Triphyliacam fuisse; haec enim sola Pylos circa fluvium Alpheum sita erat. Ex Homero autem id colligit Strabo , qui praedia Nestoris & possessiones ad utramque ripam Alphei, in Iliade, collocavit.

v. 246. ΜAGNO s quidquam credis Homero J Homerus enim de immodica Nest ris aetate multa praedicat. Magnum appellat

360쪽

A I. A. VULPIo Exo OcATA. 74s Iat Homerum Iuvenalis, fama nimirum ac

meritis; quem Fabius Quinctilianus dicere non dubitavit, humani ingenii modum exincessisse . V. 247. EXEΜPLUΜ vitae fuita cornice secundae J Solis cornicibus vivendi spatio concessit: reliquos homines longe superavit. Cornicem , crediderunt Veteres , novem secula hominis vivere, sive octingentos & sexaginta quatuor annos ; nam longissimam hominis aetatem sex & nonaginta annorum statuebant. Id testatur Au

sonius Eidyllio XVIII. quod inscribitur De

aetatibus animalium: Ter binos deciesque novem super exit in annos , Iusea senescentum quos implet vita virorum . Hos novies superat vivendo garrula cornix . Neque aliter idem poeta in Gripho ternarii numeri. Propterea, decrepitas & capulares anus cornices urbane appellabant. Scriptor Carminis in Hortorum Deum: Cornix, oe caries, vetusque bustum,

Turba putrida facta se lorum.. V. 2 8. FELIX nimirum, qui tot per se--la mortem msulit J Opinio est per manus tradita , Nestorem tria secuta , seu

trecentos annos Vixisse. Non defuerunt tamen qui scriberent , nonaginta natum an

nos '

SEARCH

MENU NAVIGATION