장음표시 사용
281쪽
77.art. I .& pluribus alijs in locis; De cuius do irina sit 'l , i
RUictis authoritatibus Sanctis. Praecep .quae appertis SI-mis sententiam illam dein cIarant , ratione efficaci prob. conclusio nostra. Potentiae respicientes actus distinctae lineae, i cadaequate diversos, realiter distinguntur. Quia namque facere album esti effectus pertinens ad lineam absolutam α referre ad alterum album pertinet ad lineam relativam,ideoproveniunt a principiis realiter entitative diversis. Et propter similem rationem vistisin auditus realiter distinguuntur. Quia respiciunt tanquam proprios actus, videre, &audire, qui sunt actus diversae ibi C,& admualecu versi. Sed subita tantia,&potentia proxime ope
xat va respiciunt actus distinctae Iineae & ad uata livstrso Ergo substantia creata non potest esse potentia immediath op- perativa, scd potius a tali po-xentia realiter entitative distinauitur.
cit exissentiam ,&esse tanquamia ct im proprium: 'potentia proxime operativa respicit operationem. Sed existentia, & opera tio sunt actus distinctae lineae, Madaequa te diversi. Ergo substantia,& potentia proxime operati-Va respiciunt actus de. distincta linea,& adςquate dives S.Prob. Existentia , dc esse snbstantialopertinet aalinealli entis substantialis, Operatio. vero ad lineam accidentis. Ergo existentia, ω operatio sunt actus distinctae lineae Sc adςquate diversi .Qua ra
DOct. potentiam intellectivam Angeli esse ab Angeli substantia realiter entitative distinctam. Ad rationem istam resp. contrarij: Exi stentiam,& operationem comparative ad lubstantiam se habere per modum actus primarii, & secundarij. Et cum principium non specificetur ab actu secundario , nec per illum distinguatur. Inde est subia tantiam, quae primario respicit me, pone secundario respicere seperationem, & ad illam ordi
Haec tamen solutio inenficax est. Quia substantia non potest primario respicere esse,& secundario respicere opera .tionem. Ergo solutio nulla est Probatur antecedens. Quia po tentia, quae respicit duos acitus Vnum . ut primarium.
282쪽
in eodem genere causae respicit sequela ordinis , & causal ItalIa utrumque.Sed substantia non res mediate, & remoth : conc. arit. picit existentiam ,&operationem in eodemgenere causis.Siquidem respicit existentiam in genere caulae formalis; opcrationem Uero in genere causis estidientis .Ergo subitantia non potest primario respicere esse, dc secundario
2L Potentia, quaerescipit unum actum ut primarium , dc alium ut secundarium , sub eadem ratione formali respicit Vtrumque.Vt per se patet in omnibus, quae per modum exercit ij primari , dc secundarii comparantur. Sed substantia operati O-nem,& esse non respicit sub eadem ratione formali. Ergo non potest substantia respicere primario esse , & operationem secundario. Prob. min. Substantia resipicit existentῖam tanquam via
timum actum in linea enti S;Οperationem vero tanquam actum
ultrinum in linea operativa. Sed ratio ultimi actus de linea entis,&actus ultimi delinea Operativa sunt rationes, & Eneae forma
lissime diveriae. Ergo substantia
non respicit operationem δε esse sub eadem ratione formali. Dices: Operari sequitur adesse. Ergo eadem lubstantia , quae primario respicit esse praestat secundario operari. Ac proinde substantia ipsa est immediate
Causalitatis proxuM . di immeia diate: neg. ant.& conseq. Opcratio namque sequitur ad esse sequela ordinis. Sicut voluntas se- qititur intellectionem .Quia nihil volitum , quin prae gnitum. Utraque tamen provenit a disitincto principio forma lithr. Et appetitus elicitus iansitivus supia ponit cognitionem cogitativae, vel phantasiae ; uterque tamcuprovenit 1 principio distincto, vel a potentia distincta formaliter in sententia Contrariorum. Et scibilitas sequitur adentitatem. Et tamen lunam itur a distincto
principio formalitEr. Fimoraliatas actus humani,& illius libertas pertinent ad Iineam si malithrdi vertam. Et tamen moralitas ad libertatem coni equitur. III. n
imitur Mikum argumentum contra
eadem potentia realiter potest respicere actus distinctilineae,5c adaequath diversos. Ergo ratio facta nititur principio fallo. Prob.an . I. Existentia accideniaris , Sc illius operatio sunt actus distinctae lineae, & adaequa te diversi. Siquidem existetia accid iis pertinet ad lineam elati S; Operatio vero ad lineam o rati
283쪽
vam .Et tamen ab eadem potentiam accidentali inspiciuntur.Napotentia proximε operativa respicit existentiam suam, di etiam operationem. Ergo eadem potentia realiter potest respicere. actus dili inctae lineae,& adaequare diversos.
Σ.Actus liber,& necessarius pertinent ad lineam diversam. Et tamen eliciuntur ab ea
3 .Actus practicus, ct specu- Iativus sunt amas diti incita linear. . Et tamen eliciuntur ab codem intellectit,& quandoque rab eodem habitu. uia habitus Theo- . logiae practicus simul, & specu- . lativus est. Et idem de habitu fidei,& Iumine gloriae .Ergo idem quod prius.
non datur , ut sit , sed potius ut operetur,&substantiae deserviat. Et ideo accidens ordinatur ad
operationem ut finem. Consequenterque existentia accidetis, illius operatio non iunt distin-- et e lineae sed in eadem linea e .cidentis:quod quidem non reia
picit existentiani δε substantiam, ibi sistendo sed in ordine ad operandum. Sicutdicitur de virtute, quod prius respicit subiectu, non tamen ibi sistendo, sed cum oris
.dine ad actum. ita ut ordo ad acis
tum sit vltima differentia in adsis quatae virtutis. Et propterea mi- rum non essiquod existentia , α
operatio ab eadem potentia acocidentali inspiciantur. Existentia vero subflantiae cst in linea subsistantiali: di substantia per se priamo solum datur,ut sit; operatio vero est in linea accidentali. Etit non potest substantia primario existentiam . sic secundarici
Αd x .prob. ant. principalis neg.mai. Quia obiectum voluniataris est bonum,quod non diverissificatur formalithr per liberam, vel necessariam attingentiam. Vnde idem obiectum charitatis attingitur in via libere, di in patria necessario. Et ideo actus liberin necessarius tantum materialiter distinguntur I nQn autem formaliter comparativh ad voluntatem.Conlequenterque poterunt ab eadem voluntate proinvenire.
Ad 3.dist .mai. Compara livh ad habitum inferiorem :cΟc. mai. Ad habitum superlorpm: neg. Mai.Quia actus practicus,&speculativus sunt diversae lineae comparative ad habitus inferiores.Vnde habitus logicae non potest esse simul practicus,& specu lativus. Comparativh tamen ad habitum superiorem non sunt luneae diversae. Eo quod,quae In inferioribus sunt dispersa , possunt in superioribus adunari.
scient ficus , & opinativus pertinent ad lineas diversas etiam
284쪽
riorem. Et tamen idem habitus rantis. Ergo mediante Illa alium logicae potest primario actum scientificum,& secundario actum
opinativum elicere. Ergo actus
dillinctae lineae possunt ab eodem principio procedere. Resp. neg. mal. Quia in illa sententia actus scientsacus , &opinativus. non pertinent ad lineam formaliter diversam , sed solum materialiter distinctam. Nam. uterque cadit sub eadem ratIone formali, abstractione uti delichi ab omni materia negati vh: dc respicit uterque idem obiectum attributionis, & pen e dem principia eliciuntur. Huius aliquale exemplum invenitur in actibus , quibus malaphitica a tingitiens reale , & ens rationis, qui pertinent ad lineas materialia ter diversas, non tamen λrm Iiter diltinctas. Unde eademetaphisica primario attingit ens reale , & secundari . ens rationis
r. De. facto homogenerat hominem mediate virtute accia.
dentali seminis substantialis. Et Idςm proportionabiliter in alijs agentibus contingit. Ergo sub tantiade facto immediatου operativa non est .Prob.ant. Virtus smminis est. Virtu. hominia Senet hominem producit.Cons. patet, di ant. pro b .Quando homo mo-iritu otest decissionem seminis, adhuc semen decilium producit hominem.Sed hoc idecrest: Quia virtus hominis manet in semine, in ipsoque virtualiter remanet homo. Ergo virtus seminis est virtus hominis generatiS. Eadem
etiam ratione accidentia panis,
ct vini separata a substantia in Sacramento Eucharistiae possunt producere substantiam quia sinit virtutes substantiae medijs qui
Resp. contrarij. Semen deis cisium solum dispositive Concur
dum sipsam autem substantiam solam producere immediath hominem genitum tanquam causania scientem illiust. . Contra tamen est. Quia
quando homo moritur post o cissionem se minis, aliqua causa efficiensias,ignantini est tcspectu
hominis produm: Sed alia causa assignari non potest praeter hominem Oirtualiter ius cmine peria manentem. Ergo semen , ut viristus hominis est, efficienter conis currit ad talem generationem.
i Respondebis: Causam efficIentem in illis eventu esse Deum , qui xespectu talis generationis , non solum est causa universalis, sed etiam causa pariaticularis est.
285쪽
Desis esset eausa particularis illius Operaretur in actu secundo. sed generationis, generatio illa mu hoc experientia probat elle faliaraculosa esset. Nam quod solum sum. Ergo forma substantialis si is Deo lectuso agente naturali immediath operativa non elli miraculosum est.Sed hoc non est Prob.mai. Quia anima est princi admittendum. Alias p:sssim darentur generationes miraculosae. Ergo solutio nulla eli. . Alij autem aliter resp. Deum non esse causam particularem illius generationis,sed illam tanquam a causa particulari procedere a corpore circunstanti.' Haec tamen λlutio, i liorum venia , ridicitia est. Nam homogenitus dicitue filius hominis
mortui,non vero alicuius corporis circunstantis. Ergo homo mortuus; non vero corpus circunflans est causa particularis illius generationis.Et certe poteramus interrogare adversarios, quis corpori circunstanti V .g. aeri,pulveri, vel alijs huiusmodi, tam excellentem virtutem dedit, ut hominem generarent hoc etiam sutim sine miraculo fieri
non posset. Rursus etiam assIgnanda est aliqua causa univoca illius homi-Mis ita producti ,quae tamen causa non potest esse corpus circunstans,quod est specifice diversum, di aliquando valde disimile ho-- mini producto. Ergo solutio admittenda non est. 3.prob. Onc.Si forma subf- eantialis esset principium proxi- mumi Immediate operativum
cipium proximEm , ct immediatum estendi, habens illam semia per existit in actu secundo. Et quia est principium immediaiatum vivendi, illam habens semper vivit m actu secundo. Ergo si esset principium immediatum operandi, semper operaretur in vactu secundo, qui talem formam
Inst. Quod forma per se Ipsam unitur materiae. Et voluntas immediate se movet quoad exercitium, sicut I. 2. quaest. 9.Theo logi communiter dicunt. Et tamen materia non semperest unliata: nec voluntas semper in actu secundo se movet. Ergo quamvis substantia esset immediate operativa , non Infertur inde, quod semper operaretur in actu
Resp. tamen facile , quod si substantia esset immediate operativa, non dependeret ab aliquo. in operando. Et ita semper operaretur In actu secudo. Cuius oppositum in forma contingit, quae,utvniatur mates iae, depen- .det ab extrinseco, videlicet ab actione agentis applicantis materiam ad formam. Et similliat, voluntas se movet immedia ae dependenter ab amore finisait . . acu amor finis aliquando deficiat: inde
286쪽
inde est,quod voluntas non sem- men substantia esset immediath per se movet. Operativa,non dependeret a prinSed inst.Etiam substantia, si cipio proximo , vel principio rais esset immediate operativa, ab dicati, ted per se ipsam haberet
aliquo dependeret. Ergopar ratio utrumque , essetque suffcienter militat in utroque. Prob. antec. Dependeret a concursu praevio Dei. Ergo ab at quo dependeret. Resip. dist. cons. Ab aliquo necessbrio,& saltim connaturali debito: conc. cons. Ab aliquo libero, vel debito contingentemneg. cons. Si namque subitantia esset Immediate operativa,per is
Ipsam haberet, quidquid requiritur ad operandum ,& per se ipsam esset sussicientes applicata. Et ideo concursus praevius ad
semper operandum debere tarsubstantiae, sicut cuicumque causae habenti virtutem completam,& si1fficienter applicatae ad agendum semper debetur concursus ad operandum. Dices: Accidens est princia pium immediatum operandi, in doctrina Thomittarum. Et ta men non semper debetur illi concursus ad operandum. Non enim semper Operatur. Ergo idem de substantia dicendum. Resip. tamen ex dictis anteia cedenter .Quod accidens est principium immediatum operandi dependenter a substantia tan- quana a principio radicati .Cum que substantiae non semper de--beatur concursus ad operandum,
Inde est,quod talis concursus non semper accidenti debetur. Si t applicatae. Et ita semper deberetur illi, di pro semper concursus ad operandum .Sicut potentiς visivae uafficienter applicatae richeiatur concursus ad videndum. Et potito assensu prςmisiarum debeiatur intellectui concurius ad assensum conclutionis. Praeterquamis
quod , si lubstantia ectet tu mediate operativa, esset simplicithrinfinῖta,ut probabimus infra. Et
ita semper operaretur in actu seiacundo Quae retiones licet diversae sint; Goctrinae tamen conneis xionem habent.
Argumoris contra concli foem istam
tentiam existimant,expressam cste in August.&Beria
nard an isto,quidem: quia in lib.
meditat .cap. I .affirmat: Tria emisdam intueor in anima memoriam, inteLligentiam voluntatem haec tria esse lysem animam. In illo autem: quia lib. de Trinit. cap .4. aserit: Mens, spiritus non metati e die is
tur , sed essentiam demumbat. Et
rursus in eodem cap. Haec tria ruia desicet mentem , amorem, nothiam
287쪽
sem me reliν, mi figura in corpore, aut ulla alia qxalitas , aur Wanrstas. Et lib. Io. cap. in . prosequitur: Memoriam, melligentiam, oe volum ratem esse unam vitam, isam esse tiam. In quibus manifelle continetur potentias proximh operativas non esse realiter ab anima
diversis,nec in illa ut in subiecto Ised ipsam animam per se ipsam realithr immediate esse etiam
In lib. etiam de spiritu , &znima cap. I 3. amrmat August. quod: Anisa habet sua naturalia, illa omnia est. Taentia namque,
O suae τἰres Mem sum cum ipse. Habet recidentia, oe illa non sium μγires suae virtutes non sunt. Non
est en m sua nudentia , sua temperan tia , sta iustitia , sea fortitudo. Inuibus verbis idem affirmare vi
Nos autem magis credimus Ang. Praeceptori melius intelligenti Augustinum, cum ipsoque propterea explicamus authorita--tes predictas. Ad primam nam isque Bernardi , q. unica de spirit.
illa tria videlices memoriam,intelligentiam , & voluntatem esse ipsam animam,origine,vel subiecto, quatenus ab Ipsa di marinant,&ibiectanrur in illa .sicut. si diceretur,quod calidum, Iuciis dum , & leve sunt unus unis. Et eodem modo esse intelligendam amithoritatem Aug. Io. de Trinit.
Αd 1. auth. In p. de Trinita resp. August. non sentire mentem, & spiritum realithr ab anima non distIngui; sed ipsum nomine proprietatum applicare substantis bicurArist. .deRnim.
. te .cI. humarium animum vovi
cavit intellectum:&Angeli in Sacra Scriptura appellantur Intelleis cius,& virtutes. Et sic esse intelligendum August. I .p. q.79. art. I. Vocet Ang. Doct. Dices: Homo non denominatur visus, nec potest denomiis nari visus , nec potest denomiis nari senses , vel potentia ambulativa.Non ergo poterit homo denominari intellectus,& virtus. Resp. tamen potentiam inteIlectivam esse virtutem princi
pallorem in homine. Et ita maiori congruitate potest homo intellectus appellari, quam vis . vel alia potentia. Eo quod in Intellectu explicatur id , quod in homine principalius est,ratio vi delice to virtus intellectiva. Ad aliam auth. q. unica de Ang. arr. I et . ad 3 .res'. Ang.DOct. Juod : Cum notitia in a in ' P
ammodo cognitum , m amor in aqufit quodammodo it -- lamatum , isti duo actus sunt una substantia, una essentia obiecti vh, quatenus eadem iubstantia animae,& men iis est obiectum utriusque, cum 'inens se ipsam cognoscit, & stipsam amat: de qua mere se cognoscente,& amante loqtiiturAugust. Subdit namque loco citaren
288쪽
mesa sirs tria mn siit eius dem es .vel realiter separabiIIaab.an Ima sentia πω Ῥue a,eum mensi sse amet, ipsa.sicut colar, di figura,& aligbatque 'sesie noverax qualitates ponunt a corpore sepa- . Et August. non posse inteia rari . Quam solutionem non im-ligi de identitate lubiectiva pugnabit , ut e istimo , quicum
amoris , re notitiae cum ania queAugust,cotextum attenderit. Da constat etiam ex D. Thom. Iuxta hanc etiam doctrinaruris spirit. creat. art. I I. ad i. per ea verba Taωen η' lias Ῥη iram opinarur , nisi insious , quod habit s,
Eodem modo intelligendus est August. pum asserit: non est accidentia , neque esse in anima tanquam in subiecto cicut color, aut figura,loquendo vidclicet de illis originati ve , quatenus dima- native sunt ipsa anima, aqua di-
sunt ipsa obiectiv. , quatenus illam attingunt.Vnia animam involvunt, tam ex parte principis quam ex parte obiecti,&non prsecisse ut subiectum, sicutcolor vel figura,aut ulla alia qualitas,quam
dere videtur D. Th. Si tamen in re tam gravi iliachi milii ex docti ina D. Th. discurrere, x ex contextu August. Resip. auderem. Agust. loqui de Identitate connexionis; non a tem de idelitate subiectiva. Qu
renus memoria , in te llectu λδc VO-luntas sunt realiten connexive anima ipsa , quam in omni statu commitantur ,. nec unquam ab
'nima realiter separatur. Et idebnon sunt accidentia connexi vexexplicari poterat authori s alia Aug.de spiritu,& anima. Verum Ang. Praecep. q. nt . de spirita
esse apocryphum. & authorent ignorari ,αmulta falsa coni ne-re,vel impropriEdicta,& non I tellexiste dicta sanctorum,qui talem librum composuit. Et Mc demente Augustini propter eius
reverentiam , in quibus tamen ampli immorari,non licht.1.arga ratione contra Coninctius praedictura. Substantia immediate operativa est rc specta suarum palsionum. Ergo etiam respectu cuiuscuntque operationis , & eflectus erit immediathoperativa. Ant prota Passiones Immediate procedunt 1 substa tia. Ergo immediath operativa est respectu suarum passionum. I esp.ne g. ant ἰχ ad probῆα dist .ant. lnam calate per dimana
tionem: neg.ant. & cons. Lic t namq pasiiones immediath di--anent abessentia. Don tamen procedunt ab Illa per vera actionem, sed per eandem actionem, qua producitud essentia, producuntur proprietat 3 tanquam terminus secundasius. Cumqua
289쪽
dimanatlomon sit vera actio. In de est , quod substantia respectu suarum passionum immediathoperativa non est.
Sed inst. Etiam actio per dimana tionem fit. Quia actio non fit per alia actionem. Alias unius actionis daretur alia. Cosequen-rerque daretur processus in infinitum .Ergo poterit actio immediate a substantia procedere. AC proinde substantia poterit esse
immediate operativa. Resp. dist. ant. PerdImanationem improprie talem ἔ con C. ant. Ptoprie talem: ant. αcons. Illud namque proprie di- manat ab aliqua forma , quod se
habet tanquam terminus secumdarius eiusdem actionis,qua se ma producitur, cum illaque sautim connaturalitEr connectituri quo modo actio non dimanat a forma, sed Illi convenit contingenter , de illaque praedicatur praedicatione quinti prςdicabilis. Et ideo actio solum improprie asorma dimanat .Quatenus forma ad unam actionem alia non indiget,sed potius actio est ratiosormalis producendi effectum,&se ipsam producendi. 3. arg. OperatIo immediate procedit a substantia. Ergo substantia immediath operativa est. Prob. ant: I. Intellectio, qua Anigelus se ipsum intelIigit procedit immediate ab specie impres-.D. Et in genere causae efficientis iuxta sententiam Erobabitaria asserentem speciem impressam efficienter ad intellectionem concurrere. Sed species impressa respectu intellectionis , qua Anis
gelus se ipsum intelligit,est propria Angeli substantia .Ergo operatio immediate a substantia procedit. a.Generatis substantialis non procedit immediate a virtute instrumentaria substantiae. Ergo 1 substantia procedit Immediath. Consequenterque Operatio imo mediate a substantia procedit. Prob. ant.Tum quia alteratio , degeneratio realithr distinguntur:& etiam specifice formaliter.Sed alteratio procedit radicaliter a substantia,& immediate ab accidenti , quod est virtus instrumeniataria substantiae. Ergo e contra generatio procedit immediat bab ipsa substantia ,& non , virtute instrumentaria substantiae.
3. Quia actio vitalis non potest ab aliquo instrumento
procedere.Sed generatio est aciatio vitalis. Ergo non procedit immediath a virtute instrumentaria subitantiae . . Resp. neg. ant. & ad rc. prob.dis .mai. Tanquam a principio obiectivo: conc. mai. Sub iectivo: neg. mai. & Conc. mi
neg.cons. sub eadem distinctione .Licet namque Operatio possit
immediath procedere 1 substatia tanquam a principio obiecto, dc
test immediath 1 substantia pro
290쪽
r s 8 sua l. 3. de Causa GIciente
cedere tanquam a principio sub- tiae. Nam alteratio disponIt ad lacri vo,& ut a potentia proxima formam subitantialem introdu- se tenente ex parte subiecti. Ra- cendam & ita provenire debettio autem ea e1t. Quia species se ab accidenti,ut a virtute substania tenet ex parte obiecti. Cumque tiae: accidens enim ratione sui ad obiectum non ordinetur ad ope- substantiam disponere nequit. rationem,sed potius operatio ad Poteramus etiam dicere alia Obiectum.Inde fit,etiam speciem terationem ordinari ad effectum ad operationem non ordinari, accidentalem , non excedcntem nec ab illa specificari. Quod ma- virtutem accidentis operantiS CAAime verum est in specie,que per parte principit. Et ideo proce- se primo cit substantia,& Ordina- dere ab accidenti propria virtu-tur adeste,non vero ad obiectum te , dc ratione sui. Generatio reprcsentandum. Et ideo subn nem vero semper procedere ab tantia per modum speciei potest accidenti ut a virtute substan-Cste immediate operativa ; non tiae. Et in ita modo procedendi aramen per modum potentiae,& princ I pio accidentali elle distin-
principij subiectivi, quod per se etas formal ter praedictas opera
primo ad operationem ordina- tiones. Ad i. prob. eiusdem. ant. reso. Actionem vitalem non pota se procedere ab instrumento se . parato,& riguroso. Quia vivere
tam. Et tamen non specificatur ro rigurosum non se movet, sed ab illa. Eo quod nullum praedicaia movetur a causa principali. Ettur , di specieii accipit ab illa. Inflantia eli in essentia divina, quae per modum speciei conis currit efficienthr cum intellectu beati ad vitioncm ipsam beatum divinum a creatura specificari potest. Ad 1. prob. ant. principalis:
neg. ant. & ad I. prob. neg. cons. Quia alteratio ma liter , dc realithrita tale instrumentum formaliter non potest vivere , vel actionem vitalem esicere. Posse tamen actionem vitalem procedetur penes terminos.
minus utriusque sit formaliter media illa virtute potest vivere, diversus scilicet substantia, & ac- - eslaere actionem vitalem. Aecidens. Inde fit praedictas opera- proinde actio vitalis potest imistiones esse distinctas formaliter, mediath a virtute instrumentartare realiter , quamvis ex parte procedere.
Principii procedant ab eadem Dices: Si intellectus instruin virtute instrumentaria substan. mentaliter adviisae beδta con-