장음표시 사용
291쪽
citereret,vIsio Illa non ςsset vῖta- tanquam causae prineipali. Quod iis, nec per illam viveret intel- quidem esse non potest.Eo quod
lectus. siciat Thomistae l. o. a. vllio excedit animam rationa-0. docent. Et tamen intellec. tus est virtus instrumentari a Ul- me rationalis. Ergo non potest Milo vita lis 1 virtute instrumentaria procedere.
docere, quod si intellectus tania
quam verum instrumentum con-olrreret ad visionem beatam, illa non esset vitalis 3 non tamen non fore vitale intellectum si intellectus per moda virtutis instrumentariae ad illam concurreret. Dices: intellectus nec per modum vi erutis instrumentariae. potest concurrere ad beatam viasionem . Ergo ideo est , quia actio vitalis non poteit procedere 1 virtute instrumentaria.. Resp.neg. causalem cons. Non enim ideo intellectus noni potest ad visionem beatam concurrere per modum virtutis in iatrumentariae , quia talis modus Concurrendi impediat vitalitatem ; sed ex alio cap. ut probant noliri Thomillae ...ia videlicet intellectus ratione sui non sub- ordinatur Deo auctori supernaturali in operando, sicut nec illi subordinatur in essendo. COnsequenterque non potest intellectus esse virtus initrum entaria Dei auctoris supernaturalis.Aliuis de etiam nota potest esse virtus
instrumentaria animae rationalis. Alias subardinaretur animia lem,& illius virtutem,& exigenistiam. Ideoque anima non potest esse cauia principalis respectu visionis.Unde intellectus non potest elle virtus instrumetari aDcI, vel animae rationalis. Consequeia terque nullo modo potest tania quam virtus initrumentaria ad
visionem beatam Concurrere. .arg. ia accidens non
te productivum respectu substantialis este chus. Ergo in ordine adest echum subitantialem sua subia
tantia erit immediate Operatia va. Prob.ant. Accidens non pΟ- . test intrinsece continere substantiam. Ergo non potest esse prin- clpium immediate productivum substantialis effectus. Nam quaecumque causa debet este tum
dens cit imperfectius, & inferius ipsa substantia. Ergo illam in
trinsech praecontinere non potestia Hoc est contrariorum funiadamentum,quo lententiam nosistram penitus evertere tentant, Se
moranda canoro. Leve tame est ut doctrinam nostrain, Ic rat Ioianis pondera frangat. Et ad Ip sum neg.. ant. Ad prob. diit.
ant. Continere tanquam causa principalis: conc. ant. Tanquam
292쪽
neg. ant.& conseq. LicEt nam- ratum indiget speciali motione que accidens no possit esse prin- & virtute de novo superaddita cipium radicate,& causa princi- ad effectum producendum, sicut palis ad producendum essectum serra,penicillus,dc alia huiusmo- substantialem di eo quod imper- di instrumenta. Instrumentum
fectius. dc inferius cit lubstantia; vero quod rigurolum non est, potest tamen accidens tanquam sed potius est virtus instrumenta- virtus instrumentaria continere riai plius causae principalis, non Libstantiam ,& ut talis concurre- indiget nova virtute ; leti potius re ad substantiam producedam. eo ipso quod sit coniunctu caussSed inst. Quia omne instru- principali, cuius est virtus , P Inentum accipit virtutem superia teli producere effectum , quem additam a causa principali in secundum se non posset produ- ordine ad enectum , quem pro- cere : sicut calor coniunctus cum ducit instrumentaliter. Sed subia substantia ani malis producit car tantia nullam virtutem potest nem: & calor in muliere prD Communicare accidenti ad pro- cit lac, & coniunctus cum ignet ducendum substantialem e tactum .Ergo accidens etiam in liruis mentaliter , vel tanquam virtus in lirumentaria non potest conis currere ad substantiam producedam. Prob. min. Talis virtus non potest alium ignem producerc. Sed inst. Accidens nequit producere substantiam, nisi accipiat a substantia superadditam virtutem .Ergo sinon potest vim tutem superadditam accipere, potest csse substantialis. Eo quod non poterit etiam substantiam accidens virtutis substantialis cata producere. Prob. ant. Accidens pax non est. Nec potest essς acci non potest producere substradentalis. Nam in Vi huius non.riam n si in virtute substantiae. potest accidens continere subn Ergo nequit producere substan-
tantiam,sicut nec ratione sui. Er go substantia nullam virtutem potest communicare accidenti
trumentum Vere talis conc. mai.
tiam , nisi accipiat a subitantia superadditam virtutem. Reip.neg. ant.& ad prob. dist .ant. Nili in virtute in transiiativa : Conc .ant.Transitiva: neg. ant. & Cons.' Accidens namque producit substantiam in virtute
293쪽
tat sed solum In virtute substantiae in transitiva producit. Quat nus accidens se ipso est virtus dia manans a substantia,& itIi lubordinatur confertur a natura ad agendum. Ex qua subordinatione, & cyniunctione ad substa tiam potest tanquam virtus instrumentaria aliam subitanti ana producere. Sicut in multorum sententia cogitativa ex subordi- . natione ad intellectum potest circa singularia discurrere δε eniatia rationix imperfectia formare. Et intellectas ex coniunctione ad Voluntatem potest emcaciter movere , absque aliqua virtute superaddita de novo. . Sed inst. I .Accidens ex com iunctione ,& ex subordinatione ad substantiam non mutatur in trinsech. Ergo etiam ex tali sub- Ordinatione non poterit contiis nere intrinsece substantiam, nec - producere illam. ' ia accidens non potest substantiam intrinse-- continere, nisi ratione alicu-- ius intrinseci ; quo intfinlece
formaliter . est accidians , quod . quidem non potest in se habere virtutem substantialein, sed solum virtutem accidentalem. Sedia ratione huius aequit substans.im 'pe racem, neque illam continere. Ergo idem quod prius. . l .Ad 1 .repl.resp.diu. ant. I
trinsech dimanative: neg. ant. Se cons. Ouia quamvis accidens ex subordinatione ad. substantiam nihil de novo recipiat, per quod mutetur intrin sech recepti id I-
manat tamen cum maiori per fectione intrinseca, quam habe ret secundum se .Et ideo propter hanc maiorem perfectione, qui
habet per dimanatinnem a tibia
tantia .potest substantiam producicere,oc ipsa intrinsece contiitere. Ad 1.replic.resp.ram accndens, quam virtutem ipsiuSem . tativh,& formaliter esse de linea accidentis ς.. virtuali thr tamen esset de linea subitantia: ..Qua iatenus a. substantia dimanat tanquam virtus instrumentaria hnatura determinata,ut substantia per ipsam possitsubitantiam pro .
Dices: Ergo in tantum accita dens est principium immediaiatum operandi, in quantum eth virtualiter substantia. Ergo iam iipsa substantia est principium iimmediatum operandi.
Resp. diit. secundum conc pia subitantia In semeg.constipissa substantia in sui virtute et conc. conseq. Accidens namque eli ipsa virtus lubitantis .di In quantum tali potest substantiam produce- re. Exquo non sequitur substan-
clam in se ipta elle immediatis operativam , sed solum in milvirtute , qua. substantia est for maliter accidens solum virat liter substantia. Et ita quod
294쪽
16r cuast. 3. de Caus efficiente.
immediate operatur,est accidens non potest etiam de potentIa formaliter, quamvis virtualithr absoluta. Ergo attenta etiam ta- substantia fit. Ii potentia non potest subitantia Dices: Bene valet,substant a virtualiter cit principium immediatum operandi. Ergo substantia eit immediate operativa. CG sequenterque ii potentia immediate operativa virtualiter est substantia , iam ipsa lubilantia erit immediate Operativa. Rei p. Conlequentiam non Valere : quia arguitur in illa a secundum quid ad simpliciter. Et ab antecedenti cum addito diminuente ad conlequens absolute simpliciter. Eo quod este subia tantiam virtualiter diminuit de ratione substantiae Sicut osse ani in mal potentialiter diminuit de ratione animalis. Qtiae doctrina est D. Th. opusc. 39. cap. Io. Et NOS etiam dedimus illam de diibnctione later existentiam, Ic Csten tiam disputantes.
Statuitur secunda conclusis. Substantia etiam de potentia abstituta non potest esse immedιare
Th. Ι .p. q. 77.art. I. Quia si substantia esset potentia proxima immediate Operativa, esset formaliter accidens. Sed substantiam esse accidens essenis taliter repugnat, sic continSere
eue immediate operativa .Prob. mai. Si subitantia esiet potentia proxima immediate operativa, esset in codem genere cum Op ratione sua. Ergo estet formaliter accidens, licui&ipla ope ratio. Prob.ant. Actusin porcntia per se ad actum orcii nata debent esse m eodcm g nere. Sed , si subflantia esset potentia proxima immediate Operat va, esset etiam potentia per se ad
operationem ordinata .Ergo esut in eodem gencre cum operatio ne sua. Mai. videtur principium lumine naturali notum,& cxplicatur lic. Nam actus, & potentia per is adactum ordinata dividunt quodlibet genus enIiS.Et consequenter etiam di idunt accidens in communi. Eo quod
accidens im communi cst . quo dam genus entis , sumptis genC- .re lato modo. Ergo actus, A p tent i s debent esse in eodem genere. Q ita in bona divisione membra dividentia continentur sub diviso, dc pertinent ad idem genus, si divino essentialis est quat ter omne genus entis est e sentialiter divi libila in potenti am,& actum. Resp.Quod si ratio facta veiara esset, actus, & potentia per se ad actiun ordinata de rent esse in eodem praedicamento. Quod tamen salsum est. Nam Sen
295쪽
rario pertinet ad praedicamenis potentia per se ad formam subf-
tum acticiuta potentia vero pro- tanti alam ordiuata. Et tamen xima generandi pertinet ad prae- quantitas non est in eodem ge- dicameniunx qualitatis . item nere phyiaco, in quo forma subi dicitur in Logica in proprio prae- tantialis existit. biquidem quandi carneoto: quamvis reductivh titas illa manet accidens cntita potentia generativa pertineat ad tivb. Et ita ad genus accidentis praedicameniunx alitonis tan- pertinere debet. quam actionis principium. Ut Sed contra est. Quia Poten punctum pertinet ad praedica- tia per se ad actum ordinata dementum quantitatis. bet esse in eodem genere phvii Haec tamen solutio ex pra- cocum actu . vel in genere infe-va intelligentia rationis factae r ori ut ita possit pcr se ad actum procedit. Quia actus, di poten- ordinarῖ, & habere suum este intia per se , α essentialiter diuta ordine ad actum .Quod quicinadunt omne genus physicum en- non repugnabit potentiae. ii iit intis. Consequenterque contineri genere inseriori ad genus ipuus
debent in eodem genere phusiis actus. Sed illa QMntita lisse iit
co. Ita,ut si actus est substantia, in genere dive so a' genum a cis potentia per se adactum ordina- tus, est tamen in ncre instrioata debeat esse liubstantialis 1 risi. ri,videlichi in ge reia MCITNactus fuerit accidens. etiam erit lis. actus vero est in genere 1 ubside genere accidentis potentia, tantiae. Ergo poterit illae quantiquae per se ordinatur ad actum. tas absque ullo inconvenienti Non tamen necessum est. quod contra rationem praedictansesse actus , & potentia per se ad ac- potentia per se ordinatae ad foristum ordinata dividant estentiali- mam substantialem recipienter idem genus praedica mentaleia dam. Addimus quantitatem Ilis Alias nec ipt i ivbstatia esset im- Iam formaliter,ibi in munere es emediate productiva actionis tra- substantiam .& sub genere substaseunt s. Quando quidem actio tantiae contineri. quidquid sit de
transiens , oc substantia pertineis illa materialitex accepra. re non possunt ad idem praedica- s
Dices: Esse probabilem sen- Unicum argumentum contra ratisin itentitam formam. vermis gen ii nem hiam ex speciebus: Sacramentalibus . .
recipi in ipsa quantitate. non ve reae rationem argvlium. min aliqoa materia suta tialia Quia actus,& potentia nonari qua opinione quantitas est debent eme ita eodem ge-
296쪽
r64 cua'. a. de Causa espiciente.
nece. Ergb ratio nititur princi- & Inclinationem Importat. Et pio fallo. Prob. ant . primo. Po- tamen non est in eodem generetentia obedientialis , Cius ac- cum ipio. Siquidem habitus estius non stini in eodem genere. In genere entis realis. Ergo etiam Nam potentia obedientialis en- potentia per se ad actum ordinavitative naturalis cit , & eadem ta non debet c ne in eodem ge- realithr cum potentia naturali. Actus vero illius eli forma litht. sit pernaturalis. Ergo actus,& pOtentia non debenteste in eodcm
genere. 2. prob. ant. Compositum Ebstantiale comparatur ad accidentia sicut potentia ad actae m. Et tamen in eodem genere non inveniuntur , ut per se manifestum est. Ergo idem quod prius. Resp. neg. ant. ad I. prob. dist .cons. Potentia , quae per se non ordinatur ad actum : conc. conseq. Per se ad actum ordinaara: neg.conseqi inia in praesentiloquimur de polcmia,quae per se Druinatur ad actum , dc habet positivam inclinationem au ipia sum, qualis non est paetentia obeiadiciatialis, quae quidem non dicit inclinationem ad actum supernaturalem a & licet ipsum Connotet 3 non tamen per se oriadinatur aetipsum . sed eit mera non repugnantia ad allum hahendum
se ad actum ordinata non de-- t cae in eodem genere cum inu. Ergo solutio nulla est.Prob.
animabitus Legicae per in ordi natur ad ens rationis, Sc ad ipsum tanquam ad obiectum ordinem,
Resp. neg. ant. Ad prob. dist. viri. Adens rationis ut ad
wrminum purh extrinsecun concedo maiorem .Tanquam ad
intrinseeum actum, & intrinsece perficientemneg. mai. Quia habitus Logicae solum relpicit obiectum tanquam terminum purh extrinlecum , &extrinsech perficientem. Et propterex non requiritur , quod sit in e dem genere habitus. Sicut generatis substantialis per se ordinatur ad effectum lubstantialem producensum , & tanquam ad
extrinsecum terminum. Et in men generat io est in genere ac iacideritis , α terminus eii in genere subitantiae. Nos autem in praesenti tantum loquimur de potentia per se Oroinata ad acatum vel terminum intrinsecum
intrinsece loccificantem , & inistranscch perliciente in . Nam s Iam talis actus & potentia divi dunt villantialiter,& per se omne 'genus physicum entis. - Αd1 .prob. ant. princ .resp.
Compositum substantiale habere este, simpliciter anteceden ter ad accidentia , quae inlumidant esse secundum quid. Etrita non essepotentiam per se ad
297쪽
accIdemIa ordἰnatam. De qua solum in prasenti sermo est. Dices Quamvis subitantia,
Get immediate aperativa, non esset potentiaper te ad operatio nem ordinata .Ergo non deberet, cile in eodem genero Cum Ορο- Tatione sua.Prob. ant .Quia in illo eventu substan a ciset ens
ab operatione , ab illaque essentialiter dependeret. Quia simplkiter , & causa puncipalis p .ntia per se adactum ordina ia' erationis.Sed ens simpliciter, x-- ipecificatur ab illo. Sicut di causa principalis no per se OG ςO vat in quacumque potentia.dinatur ad cffectum .Ergo subsici- Fui tubstantia esset immediatetia in illo eventu. non esset po- Operativa,euet potentia per se adtentia per se ad operationem oria Dp ationem Orcina ta .led subiadinata. . ' . tantiam specificari ab operatio-Resp. neg. ant. Ad proba- essentialiter repugnat. Ergotionem citi. mai. ras simpliciter non potest esse subsantia immemodo repugnanti : conced. mai. diate operativa etiam de po- Nodo debito,neg. mai. & con- tentia absoluta. Prob. min. I. cena min .sub eaciem distinctioia Quia subitantia essentia lithi estne: neg.cons. Nam si substantia perfectior excessu entis simplicia est: t immediath operativa esset xer,quam accidcns. Ergo substa- ens simplicitEr modo repugnan- tiam specisicari ab operationeti. Eo quod esset ens simpliciter essentialitEr repugnat. habens totum suum elle, non in a.prob. min.Substantiam non Craine ad te , sed in ordine ad esse eosper se essentialithr repug- Operationem,cuius esset imme- nar.Sicut etiam essentialiter reis diatum principium. Consequenia pugnat substantiam non esse subinterque esset potentia per te ad stantia Sed si lubstantia specifica
Operationem ordinata. umque retur ab operatione,non est et ens
hoc repugnet enti simplicithr, ad se , sed ad aliud , videlichi adcitam repugnabit tali enti e e stam operationem. Ergo sub principium immediath operatia tantiam specificari ab operatio-vum. In quo etiam eventu esset ne essentia lithr repugnat. causa principalis radicatis, i : 3. prob.min. Nam quod specificatur ab alio,respicit illud quamvis modo Te pugnanti,quatenus per ε ' - se ad effectum i i. ordinaturi. i. . . iu -υd
ut finem .Sed substantia non ' wst ad accidens tamquam ad fine ordinari, sed E contra accidens. y est
298쪽
est propt)r substantiam, dc ad ilia
Iam ordinatur tanquam ad finem. Ergo idem quod prius. . XI.
fixitur. ARgui. contra rationem pryclictam. Nam ex quo subsctantia lit perfectior accidc n. ti,non sequitur, quod ab illo specificari non polsit. Ergo ratio nititur fallo principio. ΡPO,. an . Habitus logice perfectior est eniate rationis. Et tamen specificatur ab illo. Ergo ex quo sunstantia iit perfectior accidente. n In inscrintur, quod ab illo specificari non possit.. . prob. ant. Intel lectus , de Voluntas in prohabili lent. Th. sunt simplieiter perfectiores suis actibus .Et tamen specificantur abrillis. Ergo idem quod prius. Resp. neg. ant. re ad prob. dist. mai. Perlactior est absoluis Conc .mat. Excellii entis simplici thrmeg.mal. Eteoc min. neg.cos.
sub distinctione maioris. Non enim probamu&substantiam non posse specificari ab accidenti ea quo.magis perfecta sit, abloturoloquendo . sed ex maiori perfectione eritis simpliciter lubitantialis,de ctrius ratione est , quod sit ad se,& non sit ad ali ud : cur propthr talem perfectionem ab alio speculcati no valet. Habit.
autem logicae ,quamvis sit pers
ctior ente rationis,est Ia men acciden cui non repugnat esse quidrospectivum, & ad aliud ordina-mna,quod in habitibus,& potenti)s lycialiter contingit.
Ad 1.prob.conitat solutio. Quia intellectus,dc voluntas sunt potentiae elsentialisti respective. Conlequenterque ab alio specificari possunt,quamvis illud alIuci 'minus perfectum iit absolute, vel in alio genere causae. Ali is rerminis poterat resp. Actus intellectus ide de actibus voluntatis elle imperisctiores intellectu,de voluntate in genere caulae e sic tanti&, carerum in geuere cause λrmalis perΚcistiores sunt: quod tamen non po-
teli habere operatio rc spectu subitantiae. Quia genus accidentis simpliciter I perfectius est
genere subitantiae.Et lia opcratio. sub nulla ratione,& iis nullo genere caulis potest simpliciter iub tantiam superare
Sed in th. Substantia non est essent in liter ens ad se , sed potest bene ast alterum ordinari Ergo
istutio nulla est. Petob. ant. I .Sub stantia ordinatur ad diram opera istionem,iuxta commune prove
Sed 1ubstantia est pilaria tu ' ra- dicate.
299쪽
scala Tris Gra est ens ad se, potius habent esse in oruine ad
dIne ad formam. Sed materia prima est subitantia. Ergo subia tantia habet esie ad aliud.
quacumque substantia naturali. Et tamen est ad aliud videlicet iad suum Obiectum.Ergo etiam sub1- tantia potest esse ad aliud. Resp.ad replic. neg. aut .Cuius falsitas constat ex diffinitione substantiae. Et experientia compertum est substantiam non est e similcm alteri nisi ratione qua Iitatis mec dicere re Ipectum ad locum nisi ratione quantitatis: nec ad aliud ut purum terminum' nisi tantum ratione relationis. Quod lignum est substantiam cl- sentialiter ese ens ad se , & non posse nisi ratione alterius ad alia terum ordinari. Vnde ad I .prob. dicimus substantiam esse propteri suam operationem tamquam propter finem enectum, vel per- . sciendum per ipsam substantia: ad eum modum,quo incarnatio dicitur esse propter salutem hominum tamquam finem esse c- tum , di consequutum ad Iplam
Addimus cum Cater.vnum quodque esse propter suam ope ratione id est,propter se ipsum, Ut perscctum , dc coniunctum Cum operatione ipsa : & ita esse Proverbium intelligendum. Ad 1 .probite' .Principium
radicate non ordinari proximeaci suam operationcm , nec esse propter illam tanquam sincm; sed tantum radicaliter ad eam ordinari. Ex quo non insertur,
quod speciscetur ab illa. Ad 3 .resp.dist .cons. Ad aliud
Intra lineam substanti*: conced. cons. Extra talem lineam : neg. cons. Substantia namque eit ensad se contrapositive ad accidens, . quod est ensin alio : &sc accidens dicit respcctum ad aliud extra lineam propriam,videlichi ad substantia. ita ab opposto substat antia non dicit respcctum ad aliud extra lineam substantiς,potest tamen aliquid aliud intra lineam substantiae respicere, sicut
materia respicit formam,di creatura Creatorcm,aaquc in omnis creatura tamquam ad causam exemplarem ordinatur.
Ad .resp.Quod lichi visio beata sit perfectior quacumque
substantia naturali;est tamen ac cidens. Et ita non repugnat illi ad alterum ordinari.
operativa esset simplicit Erlnfinita .Sed hoc habere nopotest etia de potentia abloluta. Ergo de potentia absoluta subsis
tantia non potest spue immedi atE
300쪽
168 ς β. 3 . de Causa efficiente.
operativa. Prob.ma I.Si substan- nium ultimas differentias. Eolla esset immediath operativa, quod omnes sunt extra lineam identificaret vltimam differen- hominis. Et ideo omnium id tiam accidentis. SIquidem identificaret rationem principi j pro-Σimi, quae est ultima disterentia accidentis immediate operativi. Ergo esset infinita simpliciter. Expecatur haec ratio. Quidquid identificat ultimam actitalitatem generis dicentis perfectionem simpliciter simplicem,est simpliciter infinitum.Sed si sub
tantia esset immediate operati-Va , identificaret secum ultimam octualitate generis dicentis persectionem limpliciter simplicem. Ergo evaderet infinita. Prob. min. cntificaret operationcm. Sed operatio est ultima actualitas delinea operativa dicente persectionem simplicithr riimplicem , &quae verE reperitur in Deo. Ergo
snIn.vera eit. Prob.mai. demisi caret rationem principi j proxi-ri,i. Siquidem per se ipsam esses
immediathoperativa Ergo identati sicaret etiam operatione.Quia
non minus est extra lineam lii bl tantiae ratio principii proximi, quam operatio ipsa. Conlequenterque ex identitate cum primo bene Insertur identitas cum se cundo. Nam ii utrumque est extra lineam substantiae, utriusque quantum ad identitem, eadem est rati Sicut communi thr dicitur . quod ii homo identilicaret d sietentiam ultimam λrmicae, identificaret etiam rerum iam Hrum eadem ratio est.
AR g. r. contra rationem. Nam ex quo subitan tia sit
immediate operativa, nulla sequitur infinitas. Ergo ratis nititur falso principio. Aiat.prob. Ex identitate pilocipii proximicum principio radicali nulla sequitur infinitas. Ergo ex quo sub liantia esset immediate operativa ,nullas uitur iusinitas. ADt.
prob.Tum in proba hili sent.Thomist. asserente: Obrectum phylO-1ophiae est e ens mobile prout ab trahita substantia , & accidcndi, in qua sentc ntia accidens non lo-luim est principium proximum
motus naturalis, sed etiam radiis cate principium. Tum ctiam. Nam in proin m.
ralem in este entis radicari in accidentidicut intensio qualitatis inesse entis radicatur in qualitate, .
quamvis non in ratione naturalis. Et tamen qualitas cst principium proximum motus,ctiam Incte entis aecepti. Ergo absque .vlla infinitate potest principium proximum identificari cum pria-cipio radicati. Resp. ad arg neg ant. Et adprob.dul. .iu accitanti: cone.