장음표시 사용
241쪽
Vulture maiorem esse & validiorem. Sit ergo Aquila Iupiter, Cum indis siue Hubris
Iuno: S haec quidem noctu, ille interdiu regnet. Hinc quil sciam.Duc vocatur quod Duces secundi sint a regibus. Nunci igitur ad nomina . Chalcidem ab obscuro aeris colore dictam interpretor, quod nomen quia a natura sumptui , rectam trabes lignificationis caussam. Cum indis vero Phrygium cst vocabulum, inditum a malo omine: ni Iuno renim idem est quod adueniens damnum, sue aduentus ni cumentum, ii uecti m quodvis impedimentum quod i vcnturae obstat. Quamobrem Cum indis nomen cli ab hominibus factum , peruersam vocum formandarum rationem secutis. Virgilius Buboni trilleomen tribuit, quem nos candem auem cum hΨ Honacrica facimus. Seiaque culminibus ferali carmine Ruboios queri, longas in fletum ducere voces. Nobis a se tu bl vocatur, un)e Latinorum Ulula x Vlulo. Dul enim vocali longa idem cit quod fleo cum tristi voce, siue ploro: quod ab eadem origine dicitur Elulo. tergo Scamandii ita Cularandis nomen hominibus adscribenduna: co quod utrumque ab infatilio omine inditum sit, contra ac ratio sapientum & Deorum pollulat. Cum indis ne damnum adfert, sed leporibus maximo,& vulpibus,& mustelis, alias noctii rapit,&ad Didum congerit. Que enim de auguriis dicuntur, vana lunt SI anilia deliramcn- ra,& idcirco sapientibus nominum opificibus indigna. Eiusdem peccati est Ptyngem Candem auem vocare a pili tui .g s quo significatur hostilis vel inimicae rei nuntius. Expliet met per concilionem sit Ptyng, δί addita littera Graecorum terminante, Piunx. Hubris vero e nostror ilicii 'ceu Huburis, de syncope ad milia, Hul ris, cst maximus bubo, uti O;-oa maximus bos, dc U;-hari' maximus gallus, de Ur alti maxime senex, ML ertur maximus considerator, dc zat ur maximum scinensi te praestantissimus sator. Hesychius Milesius nocturna ni avem esse dixit, non adiecto quaenam esset. Aristotelis certe contextus do Cym inde aliquid monstri alit. Sulpicor ab aliquo additum fuisse, Cumindem ab aliisqdubrin, ab aliis Ptynga, vocari. At is qu squis fuit, non animaduertit Aristotclem Cum indisaiomen ad aliam auem detorsisse. Nobis interim clarum dedit indicium , Aristoplianis de Homeri Cum indem , maximum esse bubonem, longe quam noctua sit maiorem. Vcrtim ne cum nomiis, de vitilis, de bubonibus, de diuersis haria auium forniis in tenebris diu vagemur,satis habebimus haec indicasse: dcolicia disse, cur Chalcis Deorum , Cum indis hominum nomen dicatur. Erat in suburbanosia. Troianorum tumulus, qvcm homines βαnιαν, siue βα-uis, nominarunt: Dij vero
abundarer, veluti racglectus: Dis vel Ode sapient s rerum pi istarum periti scientes cumas rimis iis V yrtianae Amazonis tumbum esse, de virtutis memoriam perpetuo cile vcncrandam, ' quo praesentis aeui homines ad sortitudinis de coteratu virtutum in antiquis celebrataruaemulationem in citcntur; nullo modo locum uinc sepulcro consecratum a rubis parta curiam enatis nominandum putauerunt. Quo ucro luculentior haec mea uadat ratio, quam n c Eustallinis, nec quisquam quodiciam, ceterorum prodidit: addam quid Cicero . Archimedis sepulchro in Tusculanis suis quaestionibus scripserit. Huius se. pulchrum, quod ipsi met Syracusam ignorabant, ait se in vepribus 5c dumetis, quibus iuptum crat, per uestigasse, ac locum iussisse falcibus expurgari. Vidcs igitur quanti Cicero huius viri socerit monumentum, quanto contra vitio vertat Syracusanis, quod acuti: limi sui ciuis ignorarent sepulcrum. Ex hoc igitur similitudine ad unguem pii Osito nostro congruenti, de Myrinnae Amaronis sepulcro ferenda sentcntia, quod vul-
gus vc prerum illiu rubctum vocabat, ob ignorantiam veteris his loriae. Di; vero Se sapientcs , quibus antiquae Virtutis memoria curae crat, Myrinnae sortissimae quondam Heroinae monumcntum nuncupabant. Taxat ergo poeta occulto Trcianos , coucos,
apud quos iam priscae virtuti nullus honor exhiberetur; quod vitium ciuitatum scrus equi solent cversiones. Vid the quantum sententiari ina pondus diuerso motum de honianum nomine volant; quamque parum, quid tibi voluerit, interpretes assem quantur
242쪽
quantur Habet alibi Homerus Briarei Sc AEgaeonis nominum discrimen. B --
Obscurior profecto haec nominum est diuersitas, propter incertam Fgaeonis notati nem. Narrant sicidam, x inter alios AElianus, Briareum ex Euboia AEgi maris insulas sibi subiugasse. Alii AEgaeona tumulum quendam esse dicunt centum sontibus insignem. Nobis eorum arridet sententia, qui AEgaeona Solem interpretantur. Hunc Di 3 Briareum vocant, a βριαε t, quo grauis δί robustus denotatur. Nescio tamen annomen ad Phrygios potius iit reserenduli, apud quos D;i Nax-heut idem est quod princeps in libaertate seruanda custodiendaque , quae notatio in fabulam Homericam rei titis quadrat. Dicitur autem Sol Iouem liberare, quia per Iouem vita intelligatur, de haec a Sole custodiatur,&a frigoris carcere liberetur. Hieme enim a frigore tota vita adstringitur, te vinculis quibusdam videtur coerceri, ne libertate sua in germinando, forendo, fructuq. producendo perfruatur. Eam Sol c vinculis eximit, de in libertatem asserit. Quam obiem bene Briareus a Uu inat hciit nominatur. Deut de Dot de hii caput disti signiticant, diuersis de rationibus Se dialectis. In inar duplex digamma est omissum. υρφυquod frequens est. Homines vero Solem a perpetuo gaudio vocant Egaeona; qua in v voce quia corporis potius gaudium spectant, quam mentis; a vera aberrant nominum fabricandorum via, quae, quod summi honoris est&summae ciscacitatis, in vocabulis Potius quaml, Qu.im quod minus habet vel emolumenti vel necessitatis. Quod si simplicius placcat nodum soluere, dicas Briareum 1 Setinis Dei filiis dictum: Egaeona vero a Graecis: Sc idcirco hoc hominum , illud deorum nomen esse. Quod si ita est, Homerus fabulam ab Orphicis actaperit, uti ceteras omnes, quae quidem ad germanam pertiriciat antiquitatem. Quod autem γαίω pro laetari accipiatur, ipsemet vates ostendit, Θω, dum dicit, κυαγα - : qua appendice videtur aegaeonis etymologiam indica isse. για, vero a nostro Gai esse derivatum, neminem puto dubitaturum. Et haec quidem de iis o, quorum duo nomina sunt, alterum deorum, alterum hominum,sitis sunto. Ceterum
illud mirabilius, poetam etiam herbam descripsi isse , cuius nullum apud homines, sed apud solos deos nomen exstaret. Post alia igitur quibus vim herbae exposuit, sic canit: -ν -
Sic Dein essurus, caes cui nomen ab Cingo, De terra susum mihi dat medicamen, Cr addit Naturam: radix nigra, erat flos lactius isti; ob vocant 'peri; mortalibus ardua res HI,
Et dura est osur sed sunt omnia Dsui. Ex hac allegorica Homeri herba, crediderim Moly Theophrasti manasse, qui ad Peneum 5e Cyllenem id inueniri scribit, oc radice rotunda est e, ad modum cepae sormata, quae tamen non dissiculter evellatur , qua nota ab Homero rccessit, nisi fortasse negatio in Theophrasti codice desideretur. Plinius quamuis Theophrasto in radicis descriptione consen tiat, in eo tamen discordat, quod dissicilem ad euellendum dicat, ne videlicet ab Homero recedat. Addit etiam, Graecos luteum florem, contra poetae auctoritatem, herbae appinxisse. Postremo omnino vacillans, de a cepae rotunditate longὰ dilabens, de periti nescio cuius medici opinione, radicem ei dat pedibus triginta,& eo amplius, longam, quam e Campania sibi allatam dicit , nec soliorum nec floris addita dclineatione. Galenus nullum genus priuatim hoc nomine celebrauit, sed illius dumtaxat Moleos meminit, quod alij I utam siluestrem nuncuparunt: de loco Moleos Theophrasti & Dioscoridis, herbam nobis inuexit Mylen vocatam, quam dicit paruo bulbo radicem similem habere, Se constringendi vi tanta praeditam esse , ut matricem hiantem cum farina lolii supposita cutet , quod de Moly suo Dioscorides resert:
243쪽
rio HERMATHEMAE J. ρηα, inquit, inet si &λcocia in ἁ-ὴ σοῦ ρύλα αγαθη αγὶς ὐςεος α ας χωσεις τε μ sol ἰργου μύρου. Galenus loco ἰρωου ράρου, habet, αρίνου αλό sυ, Se tam c n Dios ridi hanc adscribit sententiam. Dubium cit an Dioscorides eam valere dicat ad apertiones matricis procurandas, an inhibendas. Irinum certe unguentum non adit cingendi, sed
recludendi tacultatem habet, M si quid aliud strennuum est ad matricis obiit ictiones amolicndas. Quod autem Galenus loli farinam eius loco legerit, ne id quidem facit
quidquam ad alii ingendum ea quae sunt aperta: cum lolium ac redine sua matriccsaperiat, & hac de caussa ad fecunditatem facere scribatur. Quid quod ipse Galenus
fatetur, huius acredinem quam ircos, esse maiorem: de calorem eius ad tertium excalus acientium gradum adscendere. Ruellius lane sic Dioscoridem liuellexit, ut ad ape- IiCndas vulvas, non occludcndas, herbam valere dicat. Sed haec alibi discutienda. Sisas esset fateri, equidem Galenum hic dormitasse dicerem. Vereor tamen ne tota lia cmedicorum de Moly disputatio ad lanam caprinam res etanda sit , eo quod Moly in
Homeri de antiquorum potius fabulis, qu1m in ullis montibus, natum sit. Paullus Egineta 3c Actius prater Besasan iliae Rutam siluestrem nullum Moly agnouerunt. Nos anterim contendimus, Homericum Moly totum symbolicum esse, de citis nomenc deorum siue Setinorum sermone derivari. Iuolt nobis animum significat, a si at, quod est indomitum. Animus enim: quo nomino pars nostri, rationi aduersaria, intelliugitur : per se indomitus est, dc a ratione siue mente , veluti fera quaepiam domandus, iuxta illud Horatianum, Animum rege; qui nisi paret, Imperat i hunc frenis,hunc tuo esse catena. Magna vis cit veritatis, Omnibus sapientibus occulto quodam modo insipiratae. Vide, rogo,quam apte Horatius diuinis nominibus cecinerit, dum animum dixit frenis esse compesccndum. Nobis cnim noti icianaea vox est, tui conuersione frenum nobis de-
enim monstrans,quod zo vocamus. Docemur crgo a vocum architcctosanimum nostrum
perpetuo freno cise continendum. Quoniam vero animus indomitus omnis humanae ncccssitatis in primo homine caussam dedit, & nos molestiis inuoluit infinitis: placuit sermonis opifici. ut necessitas& molestia Iuolt homonymia quadam diceretur,uti vera animi primorum parentum sobolos. Id adeo fecit,cum quo iustoriae veteris monuinci tum in nominibus cxiiaret sempiternum , tum ne quis Deum aerumnam in quibus humanum genus assigitur, crederet auctorem , tum etiam ,&id quidem potissimum , ut animum semper freno compes damus, ne in maiores molestias Sc neces litates nos pr. Ist. cipitct. si ori lil igitur idem nobis cit, si tu vi vcrbum capiatur, quod Anime fer suo patere: sin I9 ut nomen accipias, animi patientiam notaris. Porro in alia ipsius more T lira. in significatione, Volt-ly erit molestiarum de neccistatis patientia. Est autem nostro scr-moni sollemne, ut saepius dixi, Tatic medio tollere, quod si fiat, moti' habebis disyl--- Da labum vocabulum, in quo I longum duplici fere I notare consuevimus, unde Graeci nonnumquam secerunt, ut c)tristinan Strymon , de alia , quod hoc in nomine
tanto magis cxcusandum , quod hac via Graeci rum terminationi accommodetur.
Ad mirandae igitur efficacitatis herba est Moly , quo in primis animo patientia impor tur, Sc illa quidem omnis molestiae dc necessitatis humanae. O nigram radicem, oc Lia ficillimam euulsu , de prosetio numquana euellendam a quoquam mortalium, citra diuinum auxilium. Verum hanc atram dii scultatem flos lacteus compensat. Suavillimus cnim fructus ex hac patientia enascitur, quo nullum lac vel candidius, vel dulcius, vel robustius ad alendum csse possit. Iataibi brr- Elt nobis Lapallii genus, delicatius de tenerius ceteris, in hortis excultu, quod mlgus Patientiam nominat. De hoc tritum est omnium ore prouerbium, Lapathum non Panotia in cuiusuis horto prouenire; quod Homerus dixisset, Moly non a quovis vel cognitum csse, vel euelli posse. Duobus ergo nominibus hanc herbam Diis solis adscribit: altero, quod diuinitus eius nobis gratia contingat: altero, quod nomen nihil Graecae dialecti haberet, sed tota eius compositio ad vetustum Deonina sermonem rcferenda esset.
Nulla vero eli praesentior aduersus omnia omnium cupiditatum incantamcnta medicina, qtiam ii animo nostro imperemus, ut patienter scrat rationis mentisque frenum:
quod tametsi principio durum videatur, post tamen mellitum euadit, iuxta illud principis
244쪽
cipis sophorum dictum . Vitam delige optimam , si lauem reddet consuetudo. Nus
quam autem maius periculta est ne animus rectore, velut Phaethonte quopiam excussis , per deuia seratur , quam in magna rerum omnium assiuentia , de summis deliciis, cum ceteris, tum ad ventris infima spectantibus. vcrum enit puelhquia omnis totius vitae recte instituendae ratio in Molv continetur, nec quicquam tam durum est , quod animi patientia non vinca tque adco ipsa veritas dixerit, In putentia et Iratas debi- tuo in vestri, multi milii codices sint scribendi, si omnes huius herbae iacultates
tigillatim sint receiisendae. Illud in summa satis esto dixisse ; cum cui Deus hanc herbam dederit, nihil umquam tam grauis periculi aditurum, quod superare non possit:&lem per tutis imum fore ab omnibus mundi incantamentis. Circe enim nihil aliud cst, quam mundi illecebra , potentissimis philtris homines in porcos de seras mutans. Praua tertiae apud Latinos litterae pronuntiatio est ecit,ut vocis Circe ratio recta dari iam queat, nisi genuina littera in locum sciunt vocetur. Prisca cnim de vera huius nominis scriptura Cthir-m esset, quo significatur maris ornamentum, de illecebra, & omnis ratio, qua hospites sui,s tractare consueuit. Habet autem hoc vetustissima Setinorum consile o, ut mundum mari comparent, propter inconstantem dc instabilem natu ram , qua modo tranquillum arridet, de cos allicit quos mox sit Omnibus tormentis vexaturum; modo insana ventorum vi agitetur, modo huc modo illuc teneat cursum,dc, ut uno verbo dicam, numquani diu in eodem maneat statu. Nulla profecto aptior queat fieri collatio, quam ii inundum vastum polagus vocemus, omni monstrorum, perstulorum , insidiarum, blandimentorum, procellarum, turbinum, d omnium e rum quibus homines periri; possunt , plenissimum. Huius ergo tam infidi maiis illec bra blandis carminibus de suauibus poculis omnes mortales inuitans, dc potentissima ad incantandum voluptatum prouocans lynge , Circeiive clu stea priscis est vocata.
Nilut igitur miri, si vixilis si ij sint deceptii s d mirum, ipsum Vlystem tam blanda, insidias euadere potuisse. Quamobrem ingeniose a Poeta factum, quod hoc docuerit
non Inc nu mine diu uin accidisse, de eum Deum ad partos vocaris, qui Iouis voluntatem mortalibus solet nuntiare. Hunc Dcum mente concipimus, dum accurate, quid
recta ratio in singulis dictet, consideramus. Cum igitur huius monitu, ceu freno quodam, animum nostrum a cupiditatibus coercemus, dc molestias Omnes, Mea quae vitari non pol Iunt, perferre condocefacimus: tum dicimur Molya Mercurio accepisse, decius dono ab omni incantamentorum veneficiorumque genere perfrui securitate. Prisci Ianigenae, quid Circes nomine notarctur, non ignari, finxerunt hanc Deam in Ore promontorio quodam Italiae amoenissimo quondam habitasse: atque illud ea de ciuitat Circaeum nuncuparunt. Nec male quidem promontorium illud cliir- ste potest voca ri, propterea quod insigne sit maris ornamentum . Variarum procreationi herbatum aptissimum vijctur, hinc propter altitudinem, hinc propter mare de paludes quibus cingitur ,hinc quia Solem toto die circumeuntem aliqua sui parte suscipiat, nullo montium obiectu luminibus officiente. Mihi, dum ad Amasenum fluuium in vetullo diui Thomae Aquinatis musco putres chartas cuoluerem, magna oborta est cupiditas huius montis adicendendi: vertam nemo Pipernatium, ob piratarum insidias, qua perpetuo sub rupibus eius latere metuunt, ducem se voluit itineris praebere: tametsi liberali
merce se, ut meae res scrobant, cos inuitarem. In montibus proximo interuallo distantibus, est mediocris herbarum vatietas dein rupe Taracina Tithymallum deiidroidem primum conspexi, sed non dubito, quin Circaeum longe sit secundius, ob eas quas
modo dixi. caussas. Mirum cst, quantum aer marinus de magnorum lacuum, tum g
nerandi vim, tum calorem augeati quod qui nescit, littora Cantabrica de Gallaica cum interiore regione conserat, de illud latus montis.Baldi, quod Benaciam respicit, cum altero. quod ad Lagarinam vallem dc Athesia spectat, comparet. Illic enim Medica mala,&ohucta, be ceterae id genus plantae indicium fac iciat, quantum maria valeant
ad terraium secunditatem; docebuntque, quam recta ratione Veteres finxerint, Vene- --δmari rean e mari natam esse, quam rem non accuratius a Graecis consideratam notatamque Tiro illa mirarer, niti sciretia, non longe a Graecia sua peregrinatos suisse eos quorum scri ptos de plantis libros habemus. Sed haec de Moly de Circe,quantum propositum nobis exigit negotium, dicta sussiciant; quae si ad fabulam Homericam reserentur, maiorem
245쪽
in modum Veterum figmentum iuuabunt,& veram Poctarum intelligendorum viam ostendenti qui citra Phrygij de Thracia sermonis, qui idem fuit cum antiquis limo Settianorum, de nobis hactenus vernaculo, dissicillime queunt accipere lucem. At quid ego
de poesi dico Quali vero ea sola sit, quae de prisco sermone de queat de debeat illustrarit Generatim dicere oportet, nullam prorsus linguam esta, quae vcras vocum suarum rationes inuenire possit, tuli ad vernaculi nobis sermonis osticinam reducatur. Quid ago' Dum me corrigo, rursus longe in ista veritatem subsisto. Non Elum nullae primae Origines vocabulorum citra linguae nostrae subsidium dari possimi: sed ne litterae quidem ipsae iusto ordine recensentur in Alphabeto, nisi ratio de sermone nostro petatur. Q v O N I A M ergo nunc satis dictum est de diuinis de humanis apud Poetam v cabulis: ad Abecedarium, o quo Hermathena vocum depromit caussas, reuertamur:
videamusque primum illud. quod Latini firmarunt, uti simplicius, δί de sola litterarum potestate, ut videtur, nomina sita sortitum. Post in Hieroglyphicis de Alphabeto apud. ... ' Hebraeos retento latius agemus. AEquum cnim est, ut prisco lanigenarum Alphabeto opitulemur, Jc illud a calumniis tuli j Scaligeri , de aliorum qui nullum rectiam in coclementorum ordinem si mari criminantur, vindicemus. Si sola nostra vernacula lingua recte utitur clerpentorum sonis in vocibus fabricandis, sblaque veram habet earum pronuntiationem; probabile etiam cst, litterarum ordinem ex ea petendum esse. idque tanto magis, quod eius quem omnis Latinorum scruauit antiquitas, veluti per manus a maioribus acceptum , nullam prorsus rationem assignare possint, immo foteantur dilcrtis vcrbis, cum longissime a recta ratione dissidere. Mirandum itaque videtur , tam supinos omnes Veteres sui sic, ut non rectum potius ordinem, quam pem
uersum in clementis reccnsendis sequerentur. Quid enim absurdius, quam pueros suscipere formandos, ut rccio ordine omnia cum dicant Ne scribat, tum ab aliis dicta descripta intelligant; dc in ipso statim liminc omnem ordinem turbare8 Egregium scilicet auspicatumque principium , in ordine docendo, animisque componendis, nullum Ordinem tenere. Scaliger non reae factum esse dicit, quod quem Latini a Graecis, aut Graeci a Syris accepi sient ordinem, retinuerunt: quod quorsum dicat, & quantum valeat, haud cquidem satis intelligo. At illud scio, nec Graecos, nec Hebraeos, nec Syros, nec Chaldaeos, nec Arabes ordinis in Alphabeto suo plus assignare polle rationis quam possint in suo Abecedario Latini. Cti m enim eorum omnium Alphabetum ab eo v ria ratione descendat, quo Hebraei utuntur: M claris limis argumentis demonstraturi simus in nostris Hieroglyphicis, nullam Hebrais ordinis in recensendis elementis suis constarc rationem; non est spes vlla, ut vel Graeci, vel Syri, vel Chaldaei, vel albassinium linguarum homines nos doceant,cur post Aleph Beth,& post hoc Gimel de cetera post cetera clementa consequantur. His er o pro temporc valere iussis, Romanorum Abecedariam aciem consideremus; videamusque ccqua caussa , quae ceteros hactenus latuerit, queat inueniri, Ob quam haec, quam habemus, non alia, clementorum series fuerit instruenda. Quod si Hesiodicum illud verum cst, non carere sua caussa, quod plurimorum fama ac rumore iactatu si quanto minus credi potest, Abccedatiam Latinorum ac lam, quam nemo ab omni seculorum memoria rumpere ausus est, tametsi aliqui non bene instructam csse murmurarim, nullam stationis ordinis l. habere cauissam. Nos itaque asserimus, luculentissimam totius ordinis rationem in nostro serna nc cerni, atque cam tam grauem , tam solido fiundamento nixam, tam diuinam, venon humano ingenio, sed Spiritus sancti inllinctui tribuenda videatur. Quamuis ergo . non aliis antea argumentis cuicissem, nostram linguam Latinae matricem esse, ex ordine tamen litterarum cuidentissima existeret priscae veritatis demonstratio. Neque enim Latinis enumerationis litterarum inuentio tribui potest, quando nulla apud eos
structurae ordinisque caussa reperitur: neque rursus eam Hebraeis vel assinibus nat tonibus adscribere possumus, quoniam nec ordo idem sit Latinis de Hebraeis, nec Hebraeis bH. μ; . siti ordiniis caussa ulla conjici, tantum abest ut alios docuerint seriem elementorum. ἁ- --οῦ Restat igitur, ut Latini litteras ab cis dicantur accepisse, apud suos earum terici certissi mis caussis & maximis continetur. Porio ut ordinis caussa perspicua fiat, in primis nobis i. i. a. u ... annotandum, duo priscis Setinis nominum genera fuisse, quibus litteras docerent. Inm , litterae definitione tradidi, litterae nomen ipsis vocibus prius conuenire, ac deinde per
246쪽
analogicam homonymiam scriptis quoque vocibus tribui solere. piisci igitur illi viri
alia nomina ipsis vocalibus elementis, alia figuris clementorum d derunt :& vocibus quidem ea accommodarunt quibus potestis liue sonus litterae indicaretur : in pictis vero liti cris, non pote statis tantum rationem nomina hab bant, scd ipsam ctiam imaginis earum delineandae formam indicabant. Duplex hinc existitit Alphabetum: alte- - i xum , quod Lztini ; alterum , quod Hebraei consuisque sermonis i itiones sibi serua 'λ ' runt. Quia vero in pingendo binae itterae coniungi pollunt initiit miri. ii plures litterae
pictae, quam pronunciatae recenseamur. Nam apud Latinos, a tu vocalium clemcntorii nominaret ita uorunt, non plures sunt simplices litterarum scini,quam undeviginti l cet titor sim
hi cona politioncti emporibus quoque variciatur. At scripta elementa viginti duorum num cro comprehcndere priscis visum est: cuius cauli is ni croglyphica nostra declara- λι- . , abunt. Qua inuis autem bie loquendi dabendique usus apud an quissimos fuerit obseritatus: posto tamen Latmi sua nomina aeque Icriptis atque pictis litteris dederunt: nec aliter Hebraei nomina sua ad sonos traduxerunt. Vcrii in haec analogia nihil habet absurdi. A idcirco in inim roscribenda. Qitia verb naturae ordine prior in vocalis scrino, quam pictus nos hie totis lais cona nactatariis non de i ripti, sed dς vocalis sermonis pari bus egimus; rationi contentaneum cst ut nomina quibus voces prisci des; gnarunt, laoc loco expliccnaus,alteris illis ad Hieroglyphica, quorum numero comprehenduntur, dilatis. Vt ergo rem aggrediamur, ea nobis hic sit menda quae apud omnes Grammaticos cxtra omnem controuersiam posita videmus. Quis est corum qui non fucatur litteram Ka sit pertiaca iacim clie, de eius ionum tertia littera contineri de absolui Q item nihilo x liues a magis cilc ii cessariam, uno ore clamant Omnes litterarum magistri: quoniam ca eiusdem cum C sit pote latis Porro X duplex cum sit, reiicienda cit c simplicium vocum ρ. -- , a. numero: nec magis hoc holtro vocalium elementoriana censu dignanda, quam se, sui Tr, aut sc , aut aliae id senus duos litterarum sonos complexae. Quod vero Latino iunii '' 'o' aliqui H adspirationem litterarum albo edicinerunt, id citra iustam rationem tentarui. Ir--i. Quapauis enim consonantibus postposita potestatem non admodum mutare videatur; si iam tamen vim ante vocales liabet a I rtissimina. Fateor equidem,cam facillime cuanesccre,ceu spiritum quendana, sed non citra manifestum soni discrimen. Qiiod si claram in pronunciatione ficta serentia in , ita ut addita luculento sono ab aliis consonantibus disti licto aures sei lat: quid . rogo, iuris est ut e medio tollatur At non est apud Graecos. Fat corc lii idem,&hoc ipso nomine corum Alphata tum mutilum esse coiissemus; sicut duplicium litterarum imitii ne de vocalium longarum appendice redundans. Quae coini amentia,adspirationem remouere, quae claris sinae vocalibus conssenat & ex zia a Tbrcui& longa vocali duas litteras comminisci; de id non facere in omnibus, sed in duabus dumtaxat 'Quae rursus stoliditas,duabus litteris coniunctis numerum augere litterarum,si id non fiat aeque in omnibus geminatis 3 Vnde igitur haec tam consula Sc perturbata docti ina in scholas irrepsit 3 Ex e , mihi crede,quod de ordinis de numeri litterarum nulla ipsis ccria ratio constaret ι noc item discrimen inter scit pia δί pronunciata clementa agnosceren atque idcirco,ut citique visu in fuisset, litterae vel exemtae vel insertae. Nobis igitur solis, quibus Scordo δί numerus certus litterarum utrius'. generis cognitus cli. licebit de his rebus iudicium serre: ceteris nationibus quae sermonis nostri sunt impciit.c, tantundem credendum , quantum caeco de coloribus dis pii tanti. Apud Latinos igi ur quibus vocalis Abecedari e numerationis ratio remanlii, Κ appa ab illis adicitiam credimus, qui adipi racionem tenacrario ostraci simo ciuitate litteraria eiecerunt, quo videlicet vacuus locus cxpleretur. Eodem modo, quod ex antiqua memoria
a maioribus accepta didici fient, inter P& R litteram unam interpositam fuisse, cuius sonus ipsis pcrinia et: quo locum eius quo carebant, supplerent, commenti sunt: tanto tamen ul,quam prius illud, maiore ratione: quod siue Cu aliquando illius de per ditae litterae locum in vocabidis a prisco lanigenarum sermone seruatis occuparet. Exi ad e enim, Quis vel Qui ; ex M. Mi Quando retinuerunt, ut ante tradidi. Nobis ergo ei spicuum eis, hanc litteram quam Digamma duplex crebro vocamus , quia per duo Vau pingatur, ex hoc loco deperditam olim suisse; propterea nimirum,quod citra hanc IV
nec litteratum numerus quibus utimur, sit expletus in ec integer sit totius Abecedariae orationis contextus. His nunc praemonitis 5 obiter delibatis : ordinis eius quo nouemdecim
247쪽
ai HERMATHENAE decim simplices litterae, siue prima vocum clementa, recensentur, causam aperiamus: quam tanto studiosis Omnibus, de nostratibus praescrtim, sporo fore gratiorem, quanto pluribus staculis in Cimmeriis iciacbris iacuit sepulta ι quanto l. 'inus spei csse potuit, ut quisquam tandem cxisteret, qui post tam illustria Romanoi una ingenia frustra in hac quaestione fatigata,vcram rationem imi irct. Nemo cli tam vecors, aut omnis communis sciatus cxpers, ut nesciat, interca quae docentur, clemcnta primum sibi locum vindicare. Quanta vero religione semper apud omnes mortales obseruatum sit, ut pruna rerum initia fausta felicia l. essent, si multis doceam vel Latinorum vel Graecorum cxemplis; merito dicar in re clarissima supcruacaneam Opςram posuisse,aut potius perdidisse. Quo vero solida ad felicitatem dc prospes Osrcium propositarum sit cessus sundamenta iaciantur; Deus, citra cuius opem nihil possumus, ante omnia inuocandu' non m magnis modo, cd in mininus ctiam rebus aggrcdicndis t verissime cum ab aliis, tum a Platone in Timaeo traditu habemus. Poctae qui hactenus in honυ- num manibus versantur, licet vetullissimorum vatum, qui plurat fabulas condiderunt, vix mereantur simi, nuncupari; hoc tamen diligenter scrvarunt, ut sancto aurci saeculi ritu Deum pi incipio auxilium orarent. Optime igitur ille qui pocina suum sic auspicatur, αα δμ αρχουuε . Nec mae ille, Misiναε δε λα. Et rursus, σνδρο tu. εri in Et alius, ci τε θεά κρυ - ἱ ει καρπον ἐρω ν. virgilio placuit, ut prius quid actu- Ius citct, proponcrct: ac deinde inuocaret. Quid quod Lucretius, Dci religionis l. omnis contemptor, Vcneris auxilium in primo operis sui limine hymno satas longo de operosi, imploraci Nec mea nunc reseri, quo nomine quisque Deum inuocarit; hoc satis cst, omnes ab oratione opera sua inchoare. Sed quorsum meridiano Soli lychnum a con o Z Quod si omniurn. rcium cxordium preces faciant, non apud Christianos tantum quibus praecipitur ut continuo orent; sed apud exteros ctiam, de vcrae religionis
ignaros: quid ceniemus in pueris erudiendis faciendum cile, in quorum spe tota res- Publica consiliit' Nain si vero dicitur,. Freo semel en imbuta recens, seruabit odorem
nihil aeque in omni vita curandum, quam ut prima aetas solidis de firmis sundamentis sulciatur . quibus deinde ad nomiam quadrata tot tu vitae structura sit sustinenda ac colliganda .ut quitque igitur & ieipsc , de domum suam ,&totam ciuitatem saluam csse vult: ita pueros ino cra teneris unguiculis formare debct, qui, veluti mollis adhuc cera, quocumque velis, facillime sequentur. Quamobrem si nihil exordiendum citra orationcm praemissam, minime fuerint litterae sine precibus d cndae. Praeposterae cnim sit S pessimae peruersitatis, non illud in principio litteraturae facere, quod summos de maximos quoique non fecisse modo scias, sed ut fiat, primos etiam plutosophoium suis clarissime mandasse. Si discipulum tuum ad poetarum de reliquorum lapientiae .lchstorum lectionem deducere velis, de is post intelligat, te in primo limine clementorum ab corum praeceptis declinasse: an non te vci crassae ignorantiae, vel inuidiae, qua id quod primarium crat in omni cruditione, celavcris , Incrito accuset 8 Hac ratione ab ipsis naturae principiis homini insita permoti atque compulsi primi Ab edarii doctores, O litterarum simplicium nomina excogitarunt, quorum iusta & congrua inter se constructione oratio pueris apti stima abiblueretur,quo simul Melementa de salutarem precandi formulam ii emoriae mandarent. Ne tamen quidquam vel melius posset cxcogitari vcl compendiosius, omnia nomina monosyllaba fecerunt: dc vocales quidem per se; consbnantcs vero, quia aliter audiri non possent,
una adiecta vocali extulerunt. Nec aliis consonantibus aliam vocalem, sed omnibus unam candemque secundam tribuerunt, tum ut facilior litterarum traditio esset ac me noria: tu in ut in omnibus consenantibus cogitaremus, nihil in rerum natura esse
posse. quod non nitatur ipsiunt,tamquam fundamento Quam uiscnim Ha quoidam
audiamus pronunciare: id tamen vitiose fit de contra ceteratu conli,nantium regulam.
Hebraei He servarunt. proco ac vera ratio postulat. Quod autem E longo tempore pi nuntiatum Vnum significeti id antea satis sit pcique monstraui: quo fit, ut eadem hic repetenda non sint. Iota igitur δί nominum Jc ordinis ratio pendet ex orationis con
textu: quam qui non intelligit, is frustra de Ab edario ordine disputabit. Est autem haec
248쪽
LIBER IX. ii, h. tanti ponderis quanti refert, ne primae aetatis disciplina a coni muni omnibus vim tibiis relistione statim ab initio deuia feratur: qua qui maiorem grauioremque reperiri posse cicact. is a communi sensit longissime aberrabit, & non solum prudenti erudit rum hominum colloquio, sed indocto etiam plebeiae fecis consortio indignus habendus est: tantum abest, ut cius, aut ei similis approbationem vel sordidi: Iimogry putem
comparandam. Nullius crgo amplius sententiam morati, ipsam orationem Abeceda- Graii. --riam exponamus, in qua hoc erimus succinctiores, quod cadem sere omnia in Hiero. gluphicis erunt remandenda; in quibus non nomenclaturas tantum litterarum, sed ita I . ipsas imagines nominibus congruentes explicaro, & ad veras caussas reducere coge-inut. Inuocato igitur Spiritus sancti auxilio,ipsam precationem auspicemur,quam princeptor suis verbis pro discipulo concipit, quem simul dc elementali et .vis & litteraturae docet. Primum igitur, ut animum addat puero adhuc tenello S timido, SI alacrem p - iri.
reddat ad rudimenta perdisconda, ab A incipit, cuius litterae vim eam esse docui, ut hortetur ad motum M actionem recta via aggrediendam . Secundo lodo monet, ut 0ret, quo Deus vires ad id quod agendum est, date dignetur. 2be enim idem est nobis vcquod ora, dum ut vel bum imperans capitur; idem quod oratio, dum n ainis loco ponitur. Pm eodem vel dicimus. Sed vocis huius myllerium Hieroglyphica enucleabunt, de vox est alioqui nobis in usu quotidiano, nihil ut opus sit explicatu eius proli
x ore. Norunt nostrates omnes quid Principum te vocetur, nec ignorant eorum δέ - ους oru α γκας, tametii Platonem perpauci legant. Tertio clemento orationem auspicatur, quod ut Κappa pronuntiandum, non ut vulgus per S lcnius prosert. Neque cium nobis litterarum soni confundendi, sed diligentissimc iuxta vetullissimorum p trum consiletudinem separandi. Iu igitur vocula est qua maximum desiderium indicatur, uti traditum est. Hinc dum vehementius quempiam Oramus, ea uti corallieuimus, eo modo quo Latini iis orationis particulis quas vocant Interiectiones. Quamobrem qui preces a Le cxorditur, is cx toto corde, ex toto animo, cx tota mente sese
orare demonstrat: atque eum ad modum Deus orandus, si velimus auditi. Sequitur Des quae vocula articuli apud nos usiam habet. Q quid designet, copiose ante exposui. De ce igitur idein est ac si dicas ipsum unum omnia viaiens M continens .es verbum eli Q imperantis, quod vel cum aspiratione , ut sit hc vel citra eam licet efferre, pro eo quod
csi leua. De hac voce plura in Hieroglyphiuis. Est autem his proprie a terra subleuare. . Oeidem est quod Latinus dicit versus sue ad. De altum denotat, quod aliter Indicitur Ur. α I; a. De Angli tractenus usurpant. Ab Deb iis id est caelum, derivatur. Sed plura v 'de hac upce alibi. Tota igitur huius partis sententia est, O ipsum Vnum omnia volens& continens, leua as altum. Haec prima pars est orationis, qua nihil potest esse congruentius, nihil aptius . nihil prius praeceptori pro discipulo suo precanti. Clim enim pucr ad discendas humaniores artes ad ludum litterarium veniat, atque ipsa doctrina Eret vocetur, vocabulo homonymo ad scalas & doctilham: sitque huius etymologia i re. talis, ut quod humile est ,& terrae haerens, caeteris prius honoratiusque reddat; conuenientissime preces eas fundit, quibus, ut puer a terra sui stim leuetur, rogatur. Plura hoc loco de voce Eter dicerem, nisi Hieroglyphica adspirationis Qura hanc sibi male riam suo iure vindicareti Hoc loco satis ello monuisse, analogiam eam in Tur a primo sermo iis opifice seruatam esse , ut hinc scalas, quibus in altum adstenditur, hinc doctrinam denotaret. Cium autem cadem vox ut verbum usurpatur, aeque pro doceo atque pro disco accipitur; & notationis suae non unam habet caussam . eo qliod analysis eius diuersa esse pollit. Vel enim in litterae primae potestatem et tu soluitur, quo modo excelsiim honorem designati vel in terer I quo humilis ad honores adscentus signisca tur; vel in m ter quod est populi ad honores exaltatio. Conuersio autem eius ichnaea sit per solutionem vocis in Gie-u quo rationis in altum cumio denotatur. Cfim igitur hac nostrati voce designetur, omnelii doctrinam eo rciserri, ut is qui distit, a tetro sursum iuuetur,&ad honores euehatur,& ratio ipsa siue mens ad excelsa conlae dati quid rogo huic scopo aptius orari queat, qtiam id, quod prima Abecedariae precationis pars exponit 8 Verbum autem Cf sue Des utrovis enim modo idem denotaturin idem nobis est quod a terra et 'io, vel . ut sit secundae persinnae verbum imperantis modi , et
ua; quo nulluin verbum ad primum gradum cius scalae per quam ad caelum adi eam
249쪽
ditur designandum,inueniri possit magis proprium .Eius enim conuerso in contrarium se, se transit, quo pecus 5c alia delignantur, quibus humanus animus terrenis rebus astixus est: qua de voce suo loco latius. Verum quando nunc scimus quid primum praeceptor oret: videamus de illud, quem oret; dc a quo tanto desiderio, quantum vi expressit, id quod rogat, cupiat impetrare. Non alium sane quam ipsum Deum orat , cuius cum nullum sit nomen proprium, propriam eius formam describens, quippe quam nulla mentis cogitatio capere queat; illis vocabulis in eo compellando uti oportet,quibus dona eius , quae largo cornu per spiritum sidum effundit, denotentur. Alias igitur aliis iam minibus Deum vocamus, pro eorum quae ab ipso petimus, diuersitate. Huic certe i coec nullum nomen aptius esse potuit, quam te cum articulo. Quando enim omnis oratio omnisque doctrina co primum sit reserenda,ut Deo reconciliemur dc uniamur optime ab Vnione eum vocabimus, dum hoc ab ipso petemus. ce vero non unionem modo,
sed legitimum etiam de firmum coniugium designat, a quo per primum peccatum diuortium factum et t. Cum itaque, nisi hoc coniugium rursus intor humanam mentcni& Deum redintegretur, calvi essic nequeamus; maxima ratione Deum in prima oratio ne δί prima eius parte ipsum Vnum vocamus voce nostrati, cui nulla apud Latinos, nulla apud Graecos, nulla apud Hebraeos vox aequiparanda reperitur. Longissime enim omnes ceterae linguae absunt ab hoc vocis te artificio, uti satis ante declaratum. Neque porro hac sola caussa, tam iii ingens pondus habeat, Deum hoc loco ipsum Vmim nuncupauit Abecedarius precator. Altera accedit,& ca sane cum aliis, tum duobus nominibus illustrissima: semel, ut statim ab initio omnis Deorum multitudo per unius nomenclaturam cxcluderetur, omnisque idolomaniae 3c occasio de contagio 1 tenella pueri monte procul abarceretur ad quam cautionem nihil ei scacius, quam si mox cum primis litterarum nominibus imbiberet hoc axioma, quo nullum in religione prius, risum Vnum solum Deum esse adorandum: Rursius, ut in primo elementorum limine vitinuis hominis finis proponeretur, de quo Christus dixit, Unum eni necessirium . Finis i. Dis . . cnim hominis est ipsius Unius cognitio, & per cognitionem cum ipso Vno vnio, quae
ab alio, quam ab ipso Vno, fieri nequiti dc idcirco non ab alio, quam ab ipso Vno, est petenda. Sed infinitus sim, si omnia quae huc spectant, in me)ium adducam consideranda. Abunde cumulatoque mihi videbor lectori promissa pers bluisse, si per transennam dumtaxat cminus indicaucro, quantum in steriorum breuissima oratione, in o . i. A. nosyllabas solas complectente voculas, sit comprehensium. Secunda orationis pars ter-M se' narium praecedenti senario adii ingit, qui sic habet: I. et tui. Hic rursus prima vocula interiectio est, ei conueniens, qui sic se altius profundiusque cuipiam insinuare conten- .um NM. dit: cuius usus nobis, non minus quam ipsius Dei familiaris est de quotidianus. Est enim blandientis insinuantisque proprius sonus, quo nullus aptior est, ut in cius praecordia, cui placere cupimus. penetret: propter insignem nempe subtilitatem . etsi breue pro nunties, idem est quod exalta, si syllabam producas, nobilita:at dum syllaba breuis est, frequentius adspirationem praeponimus. Dei enim ut lies quoque crebrius dicimus: eo emisse quod spiritus vim evehendi augere videatur. Em siuch I quod nobis quoque usita-v tius, idem significat quod Latini Eum dicunt: ex em enim Eum fecerunt. Tota igitur sententia his tribus vocibus absoluta Latine reddetur, I redde eum excelsum. siue
evehe ipsum in sublime . Paulatim igitur precator adscendit, perinde atque in se id est, in sola de doctrina fieri debet. Qui quid et significet, scire volet, ea quae antao, - ,. M tradita si int, consulat. Neque enim mihi iubet cisdem repetendis siem per immorati. - rq Sequitur nunc tertia de ultima orationis pars, quae parenthesim complectitur, de tota
Latinis ita reddi potest Et exalta pecudem luti ipse cil) ad te. Eu nobis coniunctio est ou ti. deuinciendi copulandaque indicans notionem. O siue illo idem quod exalta: propterea' quod terna sint ali illima. Magna igitur lignificandi vis est in Osiue ho dum pro exalto siue in altum euolao usurpatur. Nam non altum modo, sed aeternum etiam includit. de propterea pro alto ponitur, quod sola aeternavere alta dici queant. Videmus ergo scalam , per quam ex Idre ad litis ex Idri ad bo peruenitur. Frustra crebrius monerem. me nihili facere, an adspiratas has voces, an citra adspirationem pronunties: au
niam significandi ratio ex adspiratione in his minime pendet quemadmodum contra altitudo in e sola petitur adspiratione. Q igitur de tacta verbi notatione aeternae
250쪽
cuiliciam exaltationis rationem habet,qua precatur non contentus, summum culmen omnis altitudinis 5 sublimitatis adiecit, dum dixit, Exalta ad 4 c. Dicit vero, Exalta pecudem ad te,qualem discipulum suum esse confitetur. Insigitis haec est doctrina,qua ad orandum instruimur. Vt enim I Deo exalteris, necesse est vi te ipse ad infimam hi i- num Misa militatem deprimas. Diuina cst M aurcis litteris scribenda sentcntia filis Syrach, Oratio Mu . humiliantis se nubes penetrabit. Sed quid ego alios cito testes 3 Quin ipsam potius audimus veritatem haec Ore sito proserentem, Omnis qui se exaltat, humiliabitur qui se humiliat, exaltabitur. Hinc beata Virgo,& beatior mater, & bentis lima simul mater Se virgo , Deo hymnum canit, quod respexerit humilitatem ancillae sitae. Et David multo ante cecinit, Cor contritum se humiliatum Deus non despicies. Et paullo ara se: Exu labant ossa humiliata. Quid multis' Deus, iuxta divae virginis oden , deponit potentes de sede, multat hum les; de iuxta suam ipsi is sententiam, Humiles exaltat. Maxima igitur Christianorum virtus cit humilitas , a qua quantum philosophi recesserunt, dum
eam in vitiis numerant; tantum a cognitione sutipsius, dc a vera sapientia fuerunt i Sui in re. moti . Nam accurata sui ipsius cognitio summam gignit humilitatem , uti contra tanto
quisque superbior cst, quanto ignorantior: adeo ut nulla firmior sit collectio, quam ea qua concluditur, superbis limum quemque osse ignorantissimum. Non aberrauit ergo longe Socrates, dum se nihil scire dixit hoc sitio dicio demonstrauit , se maximam sui notitiam habere. Abccedarius noster magister nos docet confiteri, nos non homines, sed pecudes esse. Revera enim pecudes et secti sumus cacod. x monis fraude; qui mendacio impudentissimo parentibus nostris imposuit , dum polliceretur, si vetitum malum comedissent, Deo similes futuros. Contra namque res accidit, dum pro Diis m. pecudes sunt essecti, quod vates hoc versiculo in odis suis expressit, Et homo cum in honore esset, non inte exit I comparatus Hi iumentas insipientibus, O miis, factus cs iE s. Noe illud est quod omnes iuxta philosophi ignorarunt ;& ideo numquam ad veram sui ipsorum notitiam adspirare potuerunt: unde ciscitur, ut ne sapientiae quidem verae principium umquam aut perspexerint aut cogitarint, tantum abest ut sapientes debeant vocari. Rectissime igitur haec confessio Abecedaria omni non orationi modo,sied doctrinae etiam adhibebitur, quo Deus humilitate nostra ad auxiliandum prouocetur. Dicitur autem PetrIiesve de se nobis pro codem. Sueui Uilth δc Uilli dicunt, unde Latinorum Pecus remansit. Sed de hac voce alibi satis multa . Ingens sine interuallum est inter pecudem dc Deum:& tamen ex hac humilitate avdct nos praeceptor sur- sum evehere ad ipsium illum supremum apicem , fretus nimiruiu infinita ipsius boni- , ita rate de clementia. Dicit itaque, Exalta pecudem sui ipse cill ad te. In his mitii amplius est obscuritatis: Parenthesis enim claris usitatisque vocabulis tota constat i Iole re es Iole.
adit enim Vt nobis significat vel Qualis: Et idem cst quod ipse: Es vel Fas quorum I idi
trouisaeque utimur, idem quod Est Latinorii. Postremae litterae, CGD, ad Te significant. Atq. haec est tota oratio tribus partibus absistuta, ut Trinitatis numerus indicaretur: quam Latine ad verbii reddere non postis, Ob duas interiectiones; δ ut interpret ris, numqua 'men vim Vocii aequiparatis. Crassus uic tame de proxime sic vertemus:
Age Ora Quod si immo animi desiderio cupio. O ipsi ina Vnu omnia legitime uniens, O MI Icua versus aliut Quam postum blandissimc te rogo,euehi ipsi im in excelsum .Et sub limitate perenni exalta pecudem cuti ipse est j ad te. Nunc itaque totam precationem ' l. . ' A cedariam habenaus explicata, qua praeceptor ipse in unum rogat, ut discipulu sinisc paullatim in sublime tollat,ut tandem ad ipsi ina Vnum adspiret: at q. ita breuissimo copendio, oc plus quam Laconico, totius vitae nostrae dc miseriam de selicitate suprema
complectitur, simul litterarum nomina recensens, simul orandi rationem omnem ex
illicans , simul etiam ostendens quod nam sit homini summum bonorum, quo cum
omnes totius vitae rationes, tum litteratura maxime dirigenda est. Eant nunc qui v lent, de adhuc rideant me, dum sermonem nostrum Latino antiquiorem csse conten do. Accusent nunc priscos illos viros, qv c d litterarum nomina nullo ordine enumerarint. Tentent, si placet, ecquid simile ipsi totis ingeni 3 vitibus in eisdem elementis
rLestate possiit. Equidem nullum mihi amplius in hac arena certamen rustare cerno, quando modo multis variis l. argumentis satis conflare exilii mo, nostrum sermonem primum mortalibus suisse, dc ex eo ceteros miraculosa quadam colutione in Babyloniat extitisse,