장음표시 사용
231쪽
is3 HERMATHENAE ergo x Hebraeis ab eadem deducitur origine vulpis nomenclatura, in qua nos Scero uno trabemus clemento, ut in conuersione planum est, dum ex si bosciit: ubi obser
itandum , hanc litteram nobis in sine adspirari, ut sit bos li: sicut ex sep sit postia siue hostii quo nomine silua dicitur, ab usu tegendi, quem virgilius agnouit, dum Tityrum
sub tegmine sagi collocauit. χthom siue , ut Allenianni scribunt, si liccii I a sci; -tin, per svncopen ipsius ii, de contractionem in aliam diphthongunt sol matur, qua voco pulchrum notamus: coquod pulchra onnnem diligentem considerationem sibivniant,& tam arcte concilient, ut iplis arctistitiae copulentur. Hinc Amor exoritur, qui cum qui considerat , Sc id quod consideratur, coniungit Q viait. Rem iis nac crgo stlioni pro pulchro dicitur, qua vocula de tota vis pulchri explicatur,& praeterea monetur,ut ipsi imsemper in omni re diligentillime consideremus: quod si secetimus, secui illime nobis cautum fuerit, ne vitum umquam damnum incurramus. Videra' totum hic pulcri
de considerationis usum, clarius, quam longis Platonis dialogis, depictum Z Quamuislculi a lita derivarim i quia tamen it sola per scion fine scribitur, videtur aliam quo De includere rationem, ut inde dici videatur, quod doctrina, pro qua lilath dicimus, discri-inina rerum dis linguat, a siti t. quod est dii ero. Bilhclitem excorticarc notat, sc cicorticem, quasi diccretiir stre suo si him id cit, separatio vehemens. Pretenim siuest idem cli quod separoia stra pro damno: quoniam diuitio ad malum redditi iactionem totius pertinet: Vnioni enim aduersatur, qua nihil melius. Graeci prata uel inde duxerunt. A sciet quod est separo de segrego, fit in quo caco notatur eo quod sit cKcrementi diuitio ab alimento. Hinc sicci pro venti per anum expulsione: a quot κατὶς merda, bc αTφαρος conuici iam in Esculapium ab Aristophane factum. A scet sit sc cavpro tondeo de rado; ceu lite tiat x diceres, quod est crinem separo. Graeci hinc retinue- si' runt xs es, reiecto Signia, ut in Cauco ast factum . Asterr siccnim sero pronuntiatur, vel sttar, fit stars pro nouacula : t Graecis: dc sitir pro forfice . Munitarus in interpretatur vocem iaci io de qua radice mutuatus, nisi sorte Iudaeis Germanis debeatur . A so & lini sit Miti' pro eo quod ad notitiam tendit siue spectat . Hinc bifariam voce Vtiimir. Vno modo pro lucem, quia lux rebus cognoscendis semiat: Altero modo pro apparere, ut dum dicimus, Det scit ut 'o te uiu id est, res videtur ita habere. Hi nescitii pro nomine, idem cst quod opinio: qua de re in nomine, quo liaec litterarum S de C complexio vocatur, latius agendum. Posset hinc stium derivare is, cui minus etymo
logia , quam prius dedi, placebit. A scep δc ciit fit sc iit pro destruo, quasi dicas qui
. quam separare a filo fine : nisi malis a stat & ciit fieri . A sciniit si stand pro dedecore, M standri pro ostensa, qua cuiuspiam opus impeditur, quo minus ad finem suum veniat. Sic dicimus: irbiudair in ersupiit I id est, olfendiculum passiis sum in ea re, quominus recte ad bonum meum finem, ad quem Omnia dirigere debeo, potuerim peruenire. Hinc intelligant Graeci, non a Scandalon dici, quod D. Hieronymus scripsi stra a st niti quod est impedire propositum alicui finem. Hinc paxilli qui iti tendiculis insidias si istinent, Scandala de Scandaletlira dicuntur: eo quod animalia ad escam properantia o sendant,&1 fine suo auertant. Sive igitur sttiment' siue stat mi dicas, iuxta damnum illud intelligetur, quo finis impeditur: unde scand dedecus, dc scandit pro coquod Oisendit, ratione apertissima descendunt. Asta pro damno, derivatur stat vocali
correpta , quo thesaurus pecuniarum dicitur . propterea quod magnus nummoruin thesauriis citra damnum multorum vix queat parari: tum etiam, quod ciusmodi gaza
non aliis modo damno sit sed ipsi etiam pollidenti. Verissimum enim illud est iam olim a priscis seculis tritum prouerbium, diuitem aut iniquum csse, aut iniqui haeredem:
cui Plato sic concinuit,ut ad modum diuites dicat vulgo etiam malos iudicari. Nomenclator itaque cauere volens, ne homines sermone suo usuri in eam aliquando venirent Opinionem, ut magnos thesauros in bonis poner crat, aut ad felicitatem putarent perti-ncro; ingentem diuitiarum copiam scat vocavit, vel a staat' quod est nocet; vel a stra irat id est, damnum habet: quorum utrumuis acceperis. idem intellexeris, magnas ni
nauit pa diuitias noxias esse, i lque non solii in in acquilitione, quae magna iit iniquitate, scd etiam in possestione, quae plurimis malis, atque iis maximis, praebet occasiones. Ascat fit stat tingi quo notatur exactio principum, ad pecuniam conficiendam e laboribusta scriniis si ibditorum , vltra tributa de vectigalia ordinaria; quae quam sit aequa, ipsi
232쪽
nominis natales demonstrant. Hinc statvi vcrbum usurpatum , idem nobis est, quod
pecuniam ad hunc modum exigo. Quid non praevidit nomenclator3 cui malo non tr didit amuleta Verum enim uero, ne putet quisqualia omnem exactionem ab eo coimd nari, id obici uauit, ut vocalem , quae in struat pro eo quod Latini dicunt nocet, vel damnum dat. longa est: in stat corripiatur: qtio intelligamus, dana nosas quidem esse magnas exactiones, sed hunc in iis modum esse serualidiim, ut paruae sint, de parum adserant damni rebus subditorum, id est, ut breui tempore iactura sientiatur. illam praecelea in stat voluit lieri conuersionem . ut omnis cXactio ad bonum resarctur totius communitatis, atque unusquisque pro bonorum portione soluere cogeretur, ne ditioribus exemptis, omne onus paupcium humeris incumberet. Eats cnim compositum est et Aa Ce dc arat quod est ad bonum, quasi diceretur bonorum intuitus de consideratio. Vel si maius, a ii de a 1 quorum illud idem ost quod imputo,at quod ad aliquid denotat, non aliter quam , t im iit tu a / de quibus mox. Ti ais igitur idem est quod bonum imputo vel homini vel rei, quod nihil aliud est, quam aestimo. cui originem debet vocabulum taxo, quod est boni rationem in re quapiam aestimate. Sto ut verbum, idem Tio. est quod in bonis duco, siue ad bonum anhelo: qua in voccat bonum, sibilus spiritum ἡ ' nostrum, ito acticimur ipsi bono, de lignat. Hinc ἀφ όω Graecorum. Tea igitur ad bonum rei ero significat. Sed hac de re prius. Stat ergo primum ad bonum spiret, siue sibi leti deinde sic fiat, ut sua cuique bonorum ii ista ratio supputctur, quorum virumque inlatu intellicitur. Hinc factum ut stat pro aestimare etiam usi irpcimus; propterea tintiquod in exactionibus non certa scientia requiratur, sed aestimatio dumtaxat fiat bonorum: quo monemur, in exactionibus non osse libros rationum excutiendos, nec iusiurandi in extorquendum, quo scientia certa bonorum acquiratur: sed sufficere aequabilem quandalia opinionem. Ex sue pro separo de diuido, fit sterii iii/ pro eo quod sicile eis
ad diuidendum liue discernendum. Hinc scillicliteii cst donaciet omnia impedimenta. Et hic hi Hinc sthletiit simplex, siue id in quo facile est omnia discernere. Vnde pro eo etiam laon ine ponitur, in quo nihil est reconditae disciplinae. Nos 'Mit sicribimus, ad molliorem , ' sonum de pro si lii mi, triclitra. Iarn quia sice discerno notat; bt idem est quod rem ratione discerno dc expono: qua phras a Germanis in sermonem Latinum illata, Diu serr Galli dicunt, pro disserere. Ex eodem loquendi modo Disseretio venit in usum, pro iudicio 1 aestimatione, quod bestici idein sonet quod discretio, siue separatio, siue
disiunctio: cum nobis bis ea iit rerum cum ratione cxposcio, quae rerum duritione constat. Docemur itaque hac voce, totam Dialccticcs vina, omnemque disserendi rationem in eo consistere, ut res piobe nolicrimus diuidere atque partiri. Nemo enim quicquam omnino scire potest, nisi per diuision na, in qua tota consistit disserendi ra. .u quotiocinandique disciplina. Definitio cnim cuiusuis rei perditiis em fit, cuius noni ine ' si partitionem etiam complector. Cicero delinitioncm bifariam distinxit: alteram diuitionis faciens d lisci inciti, alteram partitionis : quod illi male memoriae mandarum , qui cum in Oiliciorum libro primo r prehendunt, quod Oisch desinitionem pollicitus, non definitionem, sed diuisionem reddidorit; quas vero qui diuidit, non definiat . Sed h. cc si int stolida eorum iudicia qui Dialecticam dumtaxat didicerunt ex
frigida vulgatium praeceptorum exercitatione . nec Platone, nec Cicerone, nec ipso Aristotele ad veritatis censuram vocato . Consulant Parmenidcm , consulant Sophistam, consillant Phaedrum, confisant alios summi exteri .ae sapientiae antesignanidialogos. de inuenient, nihil desiniti posse, quin diuitio praecodat dc viam monstret. Si ehoc, ut cetera, latioris examinis: at hic tamen ut iudicium facerem, vox nostras coegir , tametsi praecipiti cursia properarem. Disteti ergo accurata rerum est distinctioia qua loquendi consiletudine Diuiser de Discretio vocabula apud Gallos & ccteros in usum tracta esse, quis roteiitncgare ρ Discant ergo nostratcs Dialecticam e sua lin- gua. atque in omni propolita ad dicendum materia intelligant, cam des niendi ratio nem, quae rerum diuisione de diligenti discretionc constat, Optimamrationcm est ad quamuis controucitiam 5cq iaestioncm,vclin hanc,Vel in illam partona terminandam. Addam praeterea ex iis quae a me didicerunt, Taal quo lingua designatur, a Tel nomen 1a ,-- . accepi illa: qua voce nos idem intelligimus, quod in Numero Latini, quo clare pl. in .
233쪽
abs blui. Angli hactentis de vetulta loquendi apud Cimmerios consuetudine zel pro
loqui usurpant. Plato in eo libro quem Legum appendicem , siue Corollarium, quod Epinosius ligni ficat, ni incupauit, ita de sapientia utipiit, ut eam totam sola numeratione perfici concludat. lam in Sophilla, qui de ipsi,, qtiodest, disserit: quid aliud facit, quam numerare docet Idem libro De Repub. . Arithmcticam sic laudat, ut cana dicat primas vires habere ad animum ad excelsa tollendum : quod nomenclator noster multis ante saeculoru voluminibus a spiritu praecoptore suo edoctus, paruul. i vocula, δίca quide trilittera consignauit; sed tali tamen, ut ex ea mox intellignur, omnia sic numeranda esse, ut numeratione eorum ad ipsi ina altis limum ducamur. Quid enim aliud
cit si ti, quam Ee hil, sive Te eli de quo alibi plura. Videte itaque quid sit apud Cimbros Distret : videto, inquam, siligenter, ne incidatis in illud quod cadem v c, ut verbum sit, usurpata denotatur. Praeteritum enim imperfectum a r est ijicii, quod est con cacare, Discere dicitur, quo utimur. cii in volumus denotare quemquam in ratione sui ducenda aut rebus discernendis cile deceptum. Di besticit tria, idoli, luc cum concacauit, dicimus, cum quisquam a quoquam est deceptus; occasione locutionis acceptae ex homonymia vocis abesceti. Diligenter itaque in omni colloquio cauendum . ne sic rorum sat supputatio at l. discretio ut dici merito polliit,uti bis stet bcsceti ono, id est ratii nis explicatus nos cocacauit. Vt pulceiris num praeceptum huic voci vestra nomenclatorintexuit, atque adeo ut in a totius luimanae sapientiae iecit fundamentum: itaria sus per homonymiam nos monitos voluit, in hominum vita nihil turpius, nihil foedius, nihil magis porcin una aut suillum ci se, quam decipi in ratione subduceda. Admirare diuinum Platonem , admirare Pythagoreos numeros, admirare quoscumque voles: interura hoc agnosce , sic apud Cimmerios nostrates loquendi habere consuetudinem, ut quae in illis maxime sulpicis , ea nobis claristitiae duabus voculis vestiet & etcldenotentur 1 quarum utraque omnem totius humanae sapientiae latitudinem de complectitur de explanat ei qui causiam cius expendit atque diligenter intuetur. Verumcnimuero tam multa sunt insignis artifici; in hac S de C litterarii complexione exempla, ut si omnia persequi vellem vix multa volumina iis suffecerint explicandis: qua de caussa ad ea reuertamur in quibus simplex littera S inuenitur ,quam Samech vcteres nominarunt. Vcrum cum& de hac satis modo milii videar egisse; viro atque altero cxemplo addito, finem huic libro imponam. In Saxionicis memini me caussam nominis statu dedisse, qua Caussa designatur,a so ath id est, ad aestimandum. Hic ubi accuratius omnia examinanda, addatur,non id modo hac vocula indicari ; sed hoc etiam, omnem caullam ad bonum ipsini reserendam csse, quod est aut ut ante demonstraui. Deindes inamam omnium caussam omnia ad se trahere, quod si se I aat Ieadem vox saac declarat. Qui ergo quid ac de I at vocali longa significent, norit; cum latcre non poteri quam excellentem liaec vocula Dat habeat rationem . Plinitam enim intelligitur, eam primam caussam vocandam , ad quam omnia toto spiritu scriiraia quaeque omnia ad se rapit, non si cus atque harpago, quorum utrumque in so thaat auditur. Deinde quia aat bonum i pliam vocatur; clarum est, caussam nullam hac voce Dat dignam esse, nisi ad bonum tendat. Hic rursus contemplationis ingentia latifundia aperiuntur, in quibus con stim Se in primo limine cernitur, ipsiuni bonum primam omnium caussam csse diccnd. i,de ei proprie nomen Dat conuenire,& aliis caustis,ea soli ina tenus,quatenus ad bonum ipsum reiciuntur. Bonum igitur de finis est supremus omnisi,& caussa ecticiens totius rerum uniuersitatis. Bonum ergos ipsi ina, ut sonum est, inspiciens , dc se ad se roscrens creat uniuersa propter bonum, id est, propter seipsium. Vide quo nos ducat tres litterae in sat comprelacnsae. Quanto cona pondiolius ohanis ci cationis caussam in Cimbrico ullae nomine, tuam in quavis cuius iis philosi,phi di siputatione, quantumuis luculenta & prolixa,inuenimus. Latini sat in uertisse in Catis videntur, elonga vocali
fastidiphthongo. Bat vero pro Sacco vocali breui pronunciatur, ab eadem origine derivat una; ut praeceptum detur, quo iubeatur, sacco nihil indendum quod non ad bonum destinetur atque reseratur. Et non oti Osc factum , neque ad homonymiam inimium vitandam, quod tempore pronunciationis sic differant,ut Sat pro cauisa producatur, pro sacco breui tur. Eo enim nobis ostenditur, longum temporis sipatium, caussarum inquisitioni breue, sacco replendo oportere nos impendere, ii hominis, non pecu
234쪽
dis, vitam agere velimus. num Saxsonica scribercm, necdum probabile reddcre potuissem , Et apud veteres bonum denotare: id apud omnes me facile obtinere posse vi- M. debain , asit idem esse quod in pretio habeo. aclit igitur ad Ac sequitur oc nomine & Eiis scapie; quoniam id in pretio habemus quod bono coniunctum putamus, eoque quidquid boni ratione appetitur, ii celsario in pretio habetur: quo fit, ut ne illa quidem
ratio quam tum desti,uti comprobatu faciliorem, ab hac, quam nunc assigno. sit aliena. O insignem de admirabilem industriam quae tribus litteris tantum inclusit de expresse mylietiorum ,ut simul tum omnem totius liumanae vitae fclicitatem .ium totam, quam late patet .& sapientiam de prudentiam auribus instillatit. Omnia ex frima causia pendere amnia ad primam caussam cise summo studio referenda, eamq. totam in ipso bono contineri. tum etiam multum temporis in caussarum inuestigatione ponendum, vocabulum Dat declarat. At sat v ali correpta plane demonstrat. nihil nobis esse s a cis recondendum, quod non ad ipsum bonum dirigatur,addens 1e illud, breue tempus in iis quae saccos replent,esse collocandum, ne sacci istudium caussarum ossiciat inquisi. tioni. videmus itaque, nec iniuste quidquam esse quaerendum , nec rursus diuitias pa- .randas, licet iustissime, ultra eum terminum quem boni ratio praefigit. Rerum a iuuentia vel luxui sumptu suppeditatura, vel insitiabilem auariciam auctura, vel ad ambitionem de superbiam comparata, ves iustum caussarum examen, quo religio de sapientia omnis absoluitur excludens,ipso sacci nomine vetatur. Dignum nomen apud omnes sentes memoria sempiterna, ii perinde omnes rationem eius intelligere postent: hocce te fato a nomenclatores factum, ut in confusione Babylonica, minus quam omniacciera, suetit corruptum. Hebraei podicunt, Latini Saccum , Graeci σακκος : tametsi si omnes aeque significationis caussam ignorent: adeo ut luculentissimum in hac voce sit argumentum, ceteras linguas a nostra originem traxisse, nostram a nulla alia dependere. Saat in olim conuertione na admiserit, latuere non possum, ob exemplorum des Oum: suspicor tamen Caias olina in usu suisse procventu sue eo quod ex caussa depen- ea,
det: at i. inde apud Latinos plira sim mansisse, ut Caium pro cucritu ponerent causi c. -- ut sic dica iti . accidentariae: propterea quod citis inodi euciatus non ad hanc vel illam caustam , sedad caussam ipsam in genere videatur pertinere. Sic cnim a Pori siue s*todiu Fors letinuerunt , quod vort generatim ad quemvis bonum successum commune sit. σφε Clim igitur aliquid euenit nobis , non ex nostro F silio, aut destinatione , id dicimus sol te euenisse, id est, a caussa superiore & communiore quam sit consilium Sc Opera r. m. nostra, quam idcirco communi res promouentis nomine de lignamus inpia adiecto vel hoc vel illo. Cei te nihil accidit, cuius non sit caussa: e0rum quidem, quae ad bonum tendunt, Deus de eius administii eorum quae ad malum spectant, Ate de eius item ministri de pedissequi . Haec igitur praeter destinationem nostram euenientia , Denetico
promouentis nomini siue ad bonum siue ad malum attribuimus . sorte ca dicentes eu
nire, id est ab eo quod promouet. Sic Z aues illud erit inter euenta, quod caustam quidem habet, sed altiorem quam id quod operatur . ad alium respiciens finem . verit in
cato pro Caseo alterius est originis, ab co nomen ducens quod malum sit nutrimentu,s ad alteram lactis patiem conferatur: ceu ca ara diceretur, id est,malum edulium: cui butyrum comparatum dicitur Dotir, a Poti, quod significat adium*atum sanitatis, de ooire. πιτ, quod est, sumptum in edendo facere . ita ut boaer salutis coinciliindicatur. Hinc Latinis Caseus de Butyrum : tametsi posterius Graecum videatur, cana capiens in te pretationena, ut caseus bubulus dicatur, bubula prorsus sentcnti . Quis enim rati uir , Dis capax Butyrum caseum esse dixit: Det cane vaccinum lac plus butyri, quam lac coterorum antinantium; ex eo neciscietur, ut protinus butyria cascus vaccinus sit dicendus quasi veto non aliud ii vaccino lacte caseus esset, aliud butyrum. Pudet me id genus originti, in quibus adeo nihil sani inuenitur,ut prorsus cum rerum natura pugnent, nedum eius symbolum de notionem dcclarent. In omni l. tiae bulytum est, non inodo bubalo: in omni lacte caseus, in omni lacte serum. Butyrum ergo a bater, vel butur, ut
alii pronunciant,deraraturi quod alimentum tanto melius nomenclator, luana caseum iudicauit , ut luinc . respectu illius , prauum dicat praebcre alimentum. Interrogentur
modo medici, viri reci ius censeant i grammaticine, butyrum caseum esse dicentes: an Cimmerib , suis notis quibus ad corpus humanum conseruntur, haec alimenti genera
235쪽
distinguentes Tyros autem Graecorum pro caseo, a ter dicitur, eo quod calcus se dcommune fuerit primorum hominum edulium, multo quam butyrum probabilio . Iam ad sat redeamus, quod binui vocali clatum conuertitur illud quidem, sed sic, ut Cas duobus arrodis intelligatur: Vno, pro vacuo, ut dum locum pro vacuo capimus vis. de Caisu Latinorum: Altero, ut sit receptaculum cuiusuis rei. Quaevis enim arca de quiuis loculis Cas vocatur. Maac Angli de Zeelandi set pronuntiant. Θα-stim igitur siue sit grai Se sola media littera retenta ligam idem est quod cauilam omnium supre inam inii quam opto; qua de vocem saxsonicis satis late, ubi ctiam quid Saga, quid Sagio, quid Sagax,quid segem quid Sagmen notet, inplicatum.A in quod significat po no de colloco, fit sede siue sto pro moribus compositis, de modestia. V nde irruat de coii cisione usitata lam pro modesto de compositis moribus praedito: a qua voce si I vel spee pro victoria, propterea quod o demum vera sit victoria, quae homines effrenes ad mo-dcstiam compellit. Prima itaque victoria, ut quisque se vincat, idcii, ut se modcstum faciat, atque in omnibus temperatum. Altera, qua alios vincimus, ita ut cos ad temperantiae si ena cogamus. Ne ue cnim hoc victor spectare debet, ut pro tua voluntatόstque libidine quiduis victis imperet: sed cum sibi terminum praefixum habet ab eo ut si id a scae pro victo a voluit usurpati, ut. de se primum praebeat temperantem, dcine victos etiam ad eandem temperantiae' legem inducat. Sic Strymon non aliud a sua peratis gentibus exegit, quam ut osteros & bellu inos mores exuciates ciuili ni destiae assuescerent, ut alibi memini tradidisse, dum Francorum examinarem antiquitates n. Hac inpia victoria est digna principibus, qui augus ruiti nomon volunt mereri: quae si sola victoriae nomen apud nomenclat c in nostruim sit adepta: quid illos dicemus agere, qui non aliam sibi causiam vincendi proponunt, qi iam ut victis omnia abi ipiant. spoliatis pro iumentis utantur, eorum uxorcs, filias, & ancillas constuprent, totam dc-nique regionem sic scelerum enormitate vexent, ut omnes mori, si honeste liceret,naal lent , quam sub ciusmodi victolibus in perpetuis durissimae seruitutis malis non tam viuere, quam lentis cruciatibus siemper enecari. Turannori haec lanient cit, non victoria 4n icrmone Cimbrorum; quam ne quisquialia mortalium experiatur, cum roso, qui soliis potest iligum tollere ceruitutis. A spee Sygebertus dicitur is qiis dignus est vi- oria: S: Syge imolidus, qui victoriam ore praesert,vel qui ore ad victoriam potest incitare, vel etiam oratione sita hostes superare, SI ad legum conuertere aequitat cin: quod genus victoriae, quo minimum sanguinis en indit, O cst praestantistiitium . de tanto liό-na me dignius , quanto naturae ipsius conuenientius, cuiuscst ratione atque sermone, non gladiis de rabie pugnare. Suspicor Hebr sp v situm de poz hinc habere, perperam x pto Samech admisso, quo iustus apud eos denotatur. Modestia enim omnes virtutes complectitur, perinde atque Iustitia in sacris litteris, ut dum Mochus dicitur suisse vir iustus. quamquam a spad:ili post et derivari, scruata vera proiiuntiatione. t iam scriptura demonstrat. Stabitidenim constans nobis dicitur : qua rursus nomenclatura totus virtutum chorus comprehenditur. A se id vel MM fit Scdo Latinorum, quod verbum ad animi perturbationes pacandas proprie videtur pertinere, a quibus ad alia transse tur. A iuut quo denotatur Cedo, fit scutiti quasi ' istitia citiad cedendum: quo desi-snamus flecti quicquam &deorsum inclinare se submittere: Vnde sui a pro eo quod facile flectitur te deprimitur: quod ad tempus applicatum , caeli constituita,nem ino bis obnoxiam Sc infirmam designat. A Mihi sit . I pro taceo eo quod silentium maxima sit summissio, liva nos sinimus ab aliis doceri; interim dum tacemus, infirmitatem animi nostri confitentes. Hinc Harpocrates piter fingitur insimus,& omnino sui limi stius: pedibus siedens inter vellium sinus contractis Sc digito os comprimens: de quo Capella in Psilologiae nuptiis: verum quidam , inquit, redimitus puer, ad os compresso digito salutari ilentium commonebat. Sed nos de huius hieroglyphico sisno alias lor lasse plura. A suae; et Graeci habent mγάω liticia, qua carent, reiecta. Hebraei 'no pro sim et dic unt, ' pro digamina duplici quo carent, ponentes: & quia metalliclina fre quenter admittunt, Sc pqiui faciunt si Tlaei pro Tau prosei actit, in eadem significatisne u dicunt: in utraque tamen voce Gimes reiectum, ne consonantes ternatium egrediantur. A so& bing fit sit si pro canto i coquod omnis cantus ad eum referri d
beat, ex quo ibio omnia dependent. Vir I cui Arta binge de hibiscisse potestatem eam
236쪽
ti 2 vir' xos notant, Θ qua summa cuiusquam negotii pendet: atque ideo p riὰ ad primδ de diuina potestate, omnia manu sua suspendente, dicitur. Additur frequenter tu pectinim arinis nota, ut dum dicimus, Gota et bina id est, diuina dispositio. Quamobrem omnis
cantus ad hanc diuinam catenam omnia tenentem , ipsiusque sempiternum verbum 'Omnia disponens, referendus, si nomenclatori credere volemus. Hoc est illud, Septis, in die Vastam tibi. mana praeteritum lintersectum acit sani nomen, procantu iunde ' ς de Cano Latinorum, mutato S in C. Vide ergo quid faciant, qui carmina de odas suas ς' ad alia transtulerunt; quamque grauitor peccent,qui spurcissimas spu rculi in is carminibus libidines celebrant, de cantus suauitate lumbos sicalpunt, ut Satyrico more loquari& oleum ardentibus iuuenum animis aliundunt. Semper Deus canendus, nee vlli alij rei seruire cantus debet, quam ut immensa eius potestas, qua omnia temperat, & sua. uiter disponit, laudetur,de quoad eius humanis ,iribus fieri potest, celebretur de extollatur. qua de re in A lauda latius. Quoties Psalmista nos adhortatur ad canendos Deo hymnos, quoties exclamat, Cantate Domino ; quam nobis in cantando diligenter prauultl Atqui nostratum vocum architectius noluit nos vernaculum cantus nomen audire, ut non simul cogitaremus, omnem cantum ad cum reserti debere, de cuius nutu dedi sipositione dependet omnia Se in eastis de in terra. Gloria igitur Patri, de Filio, de spiritui sancto: quod de nunc, de semper, dc per omnia seculorum secula cantemus, ut iis choris iungamur qui perpetuo canunt, Sanctus, Sancrus , Sanctus Dominus Deus Sabaoth. Proclus in Parmen idem scribens, cum ostendisset nihil de Deo assirmando dicii osset addidit: si quid dicatur, id sic exponendum, ut id quod ipsi tribuitur, ab eo pe dere intelligatur. Exempli gratia: Deus est fons diuinitatis, id est, diuinitas pendet ex Deo. Eodem modo Deus est caussa omnium, id est, omnia ex Deo pendent i ita verespectus rerum ad Deum ibi una affirmetur, de ipso vero nihil dicatur. Quamobrem qui hina canit, hoc ipsum canit quod in omnibus Deo attributis est intelligendum,
adeo ut nullum nomen potius videatur canendum, quam quo cetera omnia comprehenduntur. Sic Deus est Deus, qRia deitatis notio in eo pendet, quae ipsa est aeternitas, si Deus a vetusta Cimmeriorum dictione D'reis dicatur,quam saepius iterant A.' ηδε laudae. Quicquid enim mens nostra concipit, id a Deo superatu tantum abest ut quicquam de eo proprie possimus assirmare. Pendet ex eo unitas, essentia, integritas, aeterianitas, diuinitas, sanctitas, infinitas potestatis . Quid multist omnia quae de ipso dicumtur, ex ipso pendent. 2
237쪽
O sT A M modo satis multis exemplis docui, primas linguae
nostrae voces significationis suae caussas ex ipsa clementorum ducere natura, & inde reliquas derivari: necessaria collectione essicitur,
nullam linguam nostra posse dici priorent , niti primis aliquid prius ne fingatur. Clim igitur sermonis Hebraici, Graci, Latini,& o stri
magna sit in pluribus vocabulis communio δί cognatio: dicemus,
primas vocum, quae communes fiuit, origines nec citario ad nostram
linguam pertinere: niti sorte quisquam posthac reperietur qui nos doceat, illas quoque
linguas omni tua nomina ad primas vores, & has in clementa, ut primo nias caussas, res re polle. Nos interim, dum quisqua talis existet, qualis numquam ne osse quidem possit nedum sit futuru , tenebimus, nullam aliam linguam , quam noliram hanc acb. mittere in prima elementa ibi utionem: ut ex iis liquido conflent lignificationis vocabulorum caussae: atque idcirco nostram in harum collatione nam ccteras non mora mutumniam esse dicetidam. Quamobrem ii verae linguae non lint, quae veris vocibus noli constant, iuxta Socratis inuestigationem apud quem verae voces fiunt, quae res Vt natu
ra earum postulat, significant, sista nostra lingua verae linguae nomine fuerit dignanda. Quod ii ita est, recte dictum a Clemente Alexandrino, Barbarorum linguam propriia
glos im vocari: utpote . quae sola primas dare possit vocabulorum caussas. Plato item aperte falctur, Barbarorum sermonem,quam Graecum priorena cisse. Qui vero Barbari sint, non puto cuiquam hactenus liquere. Socratus certe generatim Barbaroru scrin
nem priorem mitis estus , exempla quibus id doceret, o Phrygia sumpsit , quassi Phryges primari; Barbarorum essent habendi. Plinius tradit, Phryges primos inuenisse artem vcstium acu triendarum; S hinc eos qui huius artis periti ei letit, Phrygiones fuisse nuncupatos. At Iuris conlibiti Barbaricarios eosdem vocantico quod Barbaricas veitcs facerent' quo fit ut Phryges peculiari quodam suo iure sarbari dici debere videantur quod tamen ad contemptum reserit non potest propterea quod Latini originem suam Phrygibus reserant acceptam: aut saltem consteantur,se eosdem primosa arentes italhuisse. Iam olim enim Homerus vaticinatus erat, Aincam de cius posteros perpetui, re gnaturos. Quid quod Plautus quae in Latinum sermonem coii uerterat, se dicit vertisse Barbare: non illud quidem , ut opinor, per Latinae linguae contemptum: sed de vetusta loquendi consiletudine, qua Graeci cum ceteros,lum Phrygios maximc Barbaros vocabant. Sic Lucretius pro Phrygiis vcstibus Barbaticas dixit: Iam tibi Barbarica vestes, Meliba ari fulgens. ad quem verticulum Adrianus Turnebus annotauit, Barbarum pro Phryge dici, esse
frequentissimum. Quamuis autem non ignorem . non alios inodo, sed virgilium etiam Barbaricum pro cxterno acciperc inculto Strabonem putare, Barbar inconditam exterorum vocem frequenter a G taxis auditam, in caussa fuisse, ut alterius linguae limmines Barbaros nominarint; ex eo tamen estici nego hanc vocem non prius Phrygibus quam ceteris tributam fuisse. Videtur tamen nobis Homerus aduersari, qui Cares Barbarophonos vocavit: N- ας Κ μνή, -Γ βα ιαρο Δίνων οἰ ιιι tr εχον. Vertim cum nos sciamus tu e Geographo, tum cx aliis, totam Cariam de vicina oram,
una cum Epheso, ab Ammonibus olim habitatam fuisse,&in suburbano Milesio
Branchidarum templum dc oraculum ad Xerxis usque durasse cxpeditioncm , atque eundem Branchidas atque votus los Vrancos iermonem habuisse: non miramur,ab H
mero Cares potissimum Barbatos fuisse nuncupatos: eo quod de Amaronum posteri cssent, NI eorum sacerdotes adhuc prisco sermone uterentur. Et vero licet demus, iam inde ab Homeri aetate , Barbari nomen aliis , quam Phrygibus dari coepisse: id tamen nostra non admodum refert,cu est alioqui eadem in Caribus quae in Phrygibus, Barba risimi ratio : propterea quat utraque gens a Iapcto descendat, cuius filius lota Catis fuit pater, ut in Hispanicis docebo. Porro si verum est, Aina nes totam loniam posterilis co
238쪽
2os Cares Basee, uti Gra i scriptores prodiderunt: gemina caussa fuerit ob quam Caribarophoni poti stimum vocentur: altera, quod ab Ione Iapeti filio genus ducant: altera, quod Amazones Gomeri posteri Ioniam quoque tam olim occuparint, ut plurimas iaca ciuitates condidisse scribamur. Enipliani his totam illam mundi aetatem qua ab Ad mo ad cataclysmum usque computatur, Barbari simia vocat ioc a cataclusino ad coit
futionem Ba lonicam, & x sq. ad Seructa, in 'uo coepit idololatria,Scythismum: qua sui se cin re antiquos sidetur secutus auctores. Nam α D. Paullus primum Barbaros, deinde scutiam, deinde Hellenes , deinde Iudaeos enumerat ccii casuisset gentium & vivendi rituum morbe successo. Nobis itaque, cum hiaec, tum illa quae de lingua nostia traditidimus , co siderantibus, suspicio oboritur; aliquia hic occultioris antiquitatis latere, quam vulgus hominum habenu rediderit; dc aliud longe Barbari vocabulo, quam vel Strabo, vel ceteri crediderint, denotari. Cum cnim 'hryges videam Barbaros po- . tillimum vocari: MAEgyptio im testificatione Erestet, horum sermonem omnium esse antiquisti in una Plato fateatur , Graecam linguam non pauca ab illis vocabula accepisse: se Clemens dicat, solum Barbarorum sermonem linguae nomine v. bari debere, is de nos certo sciamus, cos sermone nostro, qui idem est cum Thracio de Getico, vs suisse:& nostrum modo docuerimus primum esse : cogor in hanc descendere sen- . tentiam , ut Barbarum dicam nil ut minus csse, quam quod Graeci crediderunt. Fr quenter monui Sc frequenter iterum in alii erit monendum , Graecos Digamma Latinorum carere, quod hi tamen a vetu i s Eolibus videntur accepisse , apud quos suerit Vati nuncupatum : quod nomen nostras este, in Hieroglyphicis docebo. Loco autem
Vati substituerunt alias βῆ , alias adspirationem. Adde quod quamuis Latini vati habeant, duplex tamen Vau non admittant. Nunc igitur ad rem . ruat nobis idem esse WM quod Verum dum pro nomine accipitur,tradidi idc tantundem valere ac custodio. dupro verbo usurpatur. Hinc igitur mar Ioat vocabulum compositum e nomine N ver-Do,cum notabit qui verum custodit. Hanc vocem nec Graeci, nec Latini nee Hebraei ''' --
stribere possent characteribus sibi usitatis: δc idcirco o naar ruar βα de Barbat factsii
quod nomen si interpreteris iuxta rectam rationem,ueritatis custodiam vertas oportet.
Phryges igitur Barbaros seipsos vocabat, maxima quadam praerogatiua dignitatisi iii ip- qua sibi solis fidam priscae veritatis custodiam arrogarent. Graec i,voce hac non intelaia, Z propter asperae syllabae iterationem iudicata duriore, Barbaros dici putauerunt aspera locutione Quam vero Phryges se iactabant custodire vetitatot Quam aliam
quam veritatem primarum vocum: quas sic Adamus rebus accommodauit, ut omnis veritas in iis ceria retur ZHanc veritate in vocibus nostratibus hactenus esse,abude mihi
cumulateque videor tradidisse. Nunc itaque videbimus,antiquissima quaeque proxime ad Barbati imum accedere; quia nimirum proxima sint veritati: dc ideo primam mundiatatem optimo iure dictam fuisse Barbarismum: quod am in ea verae vocabulorum ra- νε---tiones fuerint con eruatae, non in una modo natione, sed in tota lex a: uti de scripturae sacrae testimonio facti sumus certiores. At altera aetas, diluuium ploxime secuta, Sc '-chismus nuncupatus est: eo quod homines primum in Scythia liabitarint:& si a Scythia veterem linguam M ante & post confusionem Babylonicam conseruarit. Post Scythisimum succellit Hellenis mus in Asia Scythis ad suas terras digrestis. Inter hos, Phry. H. 7-ses Ascania de Gomeri posteri,sibi Barbarorum nomen praeceteris arrogarunt. quod Priscae veritatis in Asia essent custodes: quorum coloni quidam in Europam digressi, se indigitauerunt,quo tignificantur antiquissimi; quod& linguam antiquis
siniam seruarent , de genus 1 Gometo Sc Ascanio, duobus primogenitis, duc ciat. V rum quia in veritatis custodia corum maxime hominum rationem habeti oportet qui non vocabulis modo veris uterentur, sea totam quoq. vitam ad veritatis normam quadrarent : in aetate illa quae Barbarismus vocabatur, mentis acies ad eos dirigenda qui a Set descelidentes eos reliquerunt posteros, per quos genus humanum in diluuio est conseruatum. Hos autem Setinos sacra scriptura filios Dei vocavit: equo fit, ut Bu- .m,. bar hrygum lingua filiorum Dei lingua :&conloquenti collectione, Lingua deorum vere dici queat, aut potius dici debeat si res quaeque clarissimo sito nomine sit nuncupanda. Ex his modo as Oscas , unde Homerus a cpcrit linguae deorum de lingua im sua. unam.
minum discrimentanicisi priscam veritatem ad sabulas suas traduxerit. Totam suam
239쪽
poesin Orphicis magistris eum debuisse, neminem hactenus vidi q*i negarit. Atqui iis
clarum erat , suam linguam primam misi e & idcirco a Setinis olim Dei filiis usurpatam, S hac de coissa metito deorum lingua vocati. Verum Homerus quamuis discrimentioc vel a Thracibus, vel, quod idem est, a Phrygibus mastili is accepisset ad linguam tamen Graecam accomita abit: 5 quia didiccrat vocabula in deorum lingua. rationibus optimis & praelitatis sinis cile consi icta: ea dcorum nomina v'caluit. quorsicauisis rectissimas putaret: hominibus vel , illa tribuit, quorum deterio ratio videre-Σ--β. tur. Hinc cum duo eiusdem fluminis apud Troianos nomina videret alteruranthum, alterum Scamandrum: pri is dii posterius hominibus adseripssit: Ore θν καλεAm in Oeae r fr. Credideris equidem ipsum a quopiam didicisse, Xanthi nomen priscorum Phrygum. de idcirco deorum vocabulum tu ille, Scamand i vero no Fen posterioribus saeculis de-' beri Nobis rasit arenam significat, maximὰ maris, a ste tanti id est maris margo . coqi d maria cete margines suos ex arena constituant: unde littus arare, & maris arenas is militerare, comunibus prouerbiis iactatur. Ex Me C. accedente metallicii, duplex littera facta est: at q. ita xant ex iore tant euatit. Hinc Iant uiij est illud quod arenae simile --. est, qua de voce Graeci ξανθὸς pro statio. quod color luc arenam reserat. Sic virgilius: Atque hie Aeneas ingentem ex aequore lucum Prosticit; hinc interfluuio Tiberinus am no iis bus rapidis cir multa fati v a Va . .
Eodem modo Horatius: Vidimi iuum Tiberim retortu Littore Etrusco violenter et dis ,. Ire deIectum monumenta regis
i α Templa Vestin PAptissimum igitur' nomen .suerit Xanthus ei fluuio qui multas arenas secum trahat Habet de aliam Xanthiis pud nos interpretationem , si utraque syllaba producatur. Nam xanthuis idem est ac si dicas, itinans domum; quae notio aeque stumini Troiano
atque prior conuenit: eo quod cx Ida erumpens mox in mare praecipitet. Est aute in fluminum omnium domicilium. Porro quam violentus crebro volvatur,ex pugnaci eum Achille discas : quam hic commemorare non lubet, quia verius quibus cana describit Homerus, plures stant,quani ut recitandi mihi videantur. Alterum nomen,quod hontinum cst s ad Barbaram quoque linguam interpreteris idem est ac si damni dicassiaria f. monitorem. Ata-i:iander crinia ad verbum damni monitorem designat. Cur ergo, dices, hoc non aeque, atq. illud, dePrum est Nempe quia Setini faustissimas semper no-- menclaturas dare' 3nsueuerunt, non cas quibus malum aliquod omen contineretur. Posterius ergo novien,utpote adamno datum, non cst filiorum Dei, tametsi sit ab lio: minibus eiusdem inguae acceptum; propterea quod a recta regula declinet. Romani hactenus Tiberis inundationem in malis ominibus habent. Cc E dum flumina, vel imbribus vel niuibus liquefactis si ibitAaucta, bl a mari ctiam Sc ventis repulsa atq. ret ita, ut Horatius dixit , alueos suos egrediuntur . semper aliquid mali significant: non illud quidem diu post exspectandum ,sed codcris tempore quo inundant. praescias suturum: de quo Scamander re id potuerit nomen suum limiti. Scamander igitur idem estas quod 9nc κακων : atque adeo Mant f & Scamander ab eodem verbosum, quod est moh o descendunt. Ineptum est quod Etymologici scrinior adduxit, Mindignum fetia confutatione. Ait Scamandron Σώ καααrse dici, vel e S τυ v ά. . Quis rogo hominum hunc fluuium sodit,quem Homerus βαθυδί G, ἀργυροδίν in δνίεν in Maliis cognominibus appellat e quibus clare constat, maxima vi aquarum ex Ida praecipitantium euis crebro intumescere, de rapidum per campos ferri. Ne fouor quidem ullus tam deliras scriberet nugas. Iam quid, πιτ:: cum Scamandro habet comptu ne i Seu tales sunt etymologiae Graecorum . Qui is an non Homerus D ν vocavit hunc fiu-ui ut 13 Prosecto si quis cum fodit nemo virorum sodit, sed ipse lupiter pluuius, de cuius urna maxima videlicet accipiebat ita cincta: & quia plurima ii arenas volueret, ire' 'rito Xanthus est uominatus, apud eos qui rectam nominutationem a Setinis ei filiis
240쪽
ol eruatana sequuntur. At ab aliis, humano more, damna sua Diis imputantibus, Sca --
mandcr vocatur, iam c' atra Omnem rationem , ut Pythagoras mali ominis nonDna mutanda censeret, ne quippiam mali ex eorum contagione Eueniret. Quamobrem
recte ali eodem vate fictum habemus Hectoris filium a mulieribus Scamandrium,quias δε sortallis ut Scamandrum editus esset, nuncupatum verum a viris dictum fuisse Astyanactem. Videmus enim quanto fauilius sit de felicius cuipiam rcgnum portCndi,quam ...is, is u. cum stomen ab admonitione malorum habere. Villi itaque pocta, ut nomi'A fausta mi sint de boni ominis: quod mulieres in Scamandrio cum neglexissent, viri compensarunt, de in o Scamandri j Astyanacta , id cst ciuita in regem nominarunt. Eodem spe niuit, dum hunc condidit versiim,
ristotelex tradit ab Ionibus Cymi dui hanc avem vi cari. Mihi nec Aristotelis lectio itu integra videtur, nec video qui postim ei mederi. Adiecta enim sunt verba quaedam de '' Uubii de de Ptyinge, quae tamen nec Euilathius nec Plinius videtur legisse. Hic etiam λε τὸν omisit, quod GaIa dc Eustathius agnoscunt ut genuinum . Gura quibusdam Ptyngen vocari addit , sed Hybridis nullam facit mentioncm. Plinius nocturnum accipitrem vocavit. Aristophanes etiam inter accipitres enumcrauit, dc proximum aquilae recensi it. Nobis hic non lubex accuratius de Cyminde perquirere, eo quod nocturnarum auium valde obsi ura hactenus sit hillaria, de nocturnae caligini comparanda. Qui
Hubrida ctiam vocari voluerunt. videntur ab Initi-ur sibi nomen fecisse, quo maximus i bubo denotatur: dc certe huic maxime Homeri fabula vi ictur convcnire i nec male item in hanc avem quadrat Comicus auium excrcitus. Ncc Ehim bubo vel corporis,...is. magnitudine vel virib aquila inferior est δc si inter has pugna meatur, anccps cst certamen . Deinde quemadmodum aquila interdiu lepores rapit, ita de bubo noctuino tempore. vcnatur autem tam avide de dextro,ut magnam una nocte praedam frequenter congcrat. dc si quis nidum cius in rupibus exploratum habeat,de ad eum clanculum
pernoctare velit; ei facillimum fuerit, praedae partem iubducere: quod familiarem quendam mihi venatorem non semel secisse, de ipsius didici relatu. Ipse cum robusto cane pugnantem vidi, de cum semel unguibus ci haesisset , dissicillime potui illa avelli, eo canem post aggredi ausum. Nec alibi lubentius, quam in altissimis rupibus nidu- Aturi adeo ut Idaeum Lecton, quod altissimum cli promontorium locus videatur ei aptissimus. Nec verisimile est, Iunonem in exiguam aliquam sese mutasse auem: sed incam potius, quae nocturno temporc omnium csic regina, b iud secus atquc aquila Ioui sacra interdiu imperat. Certe Aristoteles tenuem admodum sic iciunam bubonis dedit historiam: ut ego verear, ne Cum indis Ionum de Phrygum non fuerit tenuis illa vlularum forma, quam in arborum cauis, non modo in montibus, habitare scimus, noctu columbaria praedari. Hanc tamen Aristotcles dcpingere videtur, de hac parte ab aucupibus noliris diis iere. Sed liberum sit aliis quod velint coinc clare, mihi Hubris de Buas eadem auis est, quae alio nomine Ptynx δύ Cumindis vocetur. Atqui haec illa Puia auis. est, quae cum aquila pugnare potest: δc non sine caussa, quando eandem praedam, ii et ζ diuersb tempore, sequuntur. Auem enim tenui corpore praeditam non video qui parimat tecum aquila committas. Arulos nanis interpres γλαῖκα κύιυνδιν κικυμιύα im κικκαβαν ciusdem auis nomina esse prodidit, de κικκαβαν cile nocitra propriam vociferationem. Callimachus Gκυμιδες ctiam meminit, κα τ' ἀγαθηκικυυ . Pompeiu Acumam citiis Hi
nocturnam auem facit, sed quaenam sit non addit. Hesychius καυμωα γλαύκα interpretatur; de καυαω'ειν idcm csse quod δυσβλεπιιν. Itali quidam Guo vocant, nos hi clim id est, parita noctua. In hoc genere minima auribus cst insignis, a quibus Otis Οιu a-u. quoque vocatur. Gara Cicumam pro hyclicoraco reddidit, non bone, mea quidem sistentia, cum nocturnus coruus nihil simile habeat noctuarum generi. Nos enim nachi rauci diuersam ab Onant vlularum de noctuarum genere esse scimus, qua tamen nacra me voce Nycticora in ad unguem interpretamur. In tanta igitur obscuritate quid miri Dire .
acciderit. si quisquam diccretur hallucinari. tametsi vel ipse esset Aristotele,3 Nos er go vatis lionori consillanitis, de Aristophanem dicamus triarium robur postremo enumerasse, in quo cum vultur, aquilae sere magi ut udine par, Cum indem praecedat, detonsius ab aquila, quam Cumindis, rcccnscatur cogitemus necesse est, Cumindem