장음표시 사용
711쪽
dem cum mstratili odierna siabendam esse. Idem milii nune aliquot exemplis θ vetustis scriptoribus petitis declarandum puto, quo res variis multorum controuersiis agitata, tandem extra omnem adducatui dubitationem,de deinde milii liceat de om-ntu consensu, Gallica ia omina vera de germana interpretatione declarare. In nono Becceselanorum libro ostendi, non male Netrodorum Scepsium prodidisse, Padum apicea dici i sed non recte inde colligi, Pades piceam notare. Dm enim Gallica siue inostrati lingua picea materia vocatur, & Pat viam holat, unde Patden, id reiecto tali, Paden viam ligni fitat piceae materiae, quam plurimam Padus ytrimque e montihui vati pet varios de multos fluminum canales lia scipit, adeo ut nullum in tota Europa flumen norim, cui potius liaec nomenclaturae ratio sit accommodanda. Eodem loco monstraui, Bodincum apud 'Plinium de eius magistrum Metrodoron hoc flumen . svocati, quod significat fundo carentem: Et id qη idem non citra caussam: vel quia pars eius ad inferos delaberetur, vel quia picea dumtaxat materia non vad o transiri posset: Verum in hac voce unius litterae deliquium accidisse. Integram enim cisu mincum a Utam mini, quod nobis id notat cui landum deeli. Quoniam tamen hac latius illic sinit explicata, non. video quid caussae sit, ciur hic repetantur, ubi satis superque me satisfactatum exillimo, si exempla dumtaxat indicauero. Reliquit Mluculentum nobis Gallicae linguae monumentum Pausanias in Phocicis , ubi Trimareisain Gallorum dcscribiti qua voce nos eum intelligimus equitatum, in quo si singuli tribus equis censentur, ut in Gigantomachia mea late declaraui; indicato etiam Rhenani de aliorum in huius nominis interpretatione eriore, ita ut nihil opus sit idem hie rursus inculcare. Interim hoc demiror tam integram hanc vocem in Pausaniae codice mansisse, eum apud Romanos adeo pleraeque omnes sint corruptae
atque deformatae, ut vix intelligi pollint: in quarum numero est de illa apud plinium de aratri generibus scribentem, cuius haee iunt versa: Tcnium in solo iacili nec toto rotae tiam dentali; sed exigua cuspide in tostro, latior haec quarto generi, sed acutior in mucronem fastigiata , codemque gladio scindens solum .de acie laterum radices herbarum secans. Id non pridem inuentum in Rhaetia. Galliae duas addidere tali rotulas, quod genus vocant Planarati. Hic Planarati promus nihil denotati iudi
cium tamen facit nobis apertum, quam vocem germanam loco ibo mouerit. Ploarat ramcnim araul rotam notat, plod mel rat aratrum cun tota: quo fit, ut perspicuum sit
posterius hoc vocabulum a Plinio stliptum suisse. Qua ac re hon dubitabit is qui illa
viderit Gemelaria in quibus non Planarati, sed Plomerat legitur, vocabulum ex a mutat decurtatum. Cernas hic elatissime, Gallicam linguam nec cum Allema 'nica , nec cum Helvetica huius aetatis conuenisse , sed prorsus cum ea qua ha Etenus utuntur Antueri iani caeterique Cimbri. Illi enim pro P lug scribunt, ν ι, δε accersita studiose ea littera, quam ierinam v auit Quintilianus, ouo scilicet a ser- φῶ monis nostri lenitate, quam stolide nobis vitio vertunt, sindepti sibilo discreparunt.
Et vero ne quis putet foedam hanc pronunciationis corruptelam in hac tantum v . - .
ce ab ipsis amari, veluti suavem quandam eantilenam i moriendum est, hane iapsain linguae stribii nem, in quamplurimis kocibus, quarum principium littera piortitur ; ab illis diligenter obieruati. Cum citim nos Planicii pro plantare dicamus, illi lini an ii de pronunciant se siuibunt: Cum nos Pal pio palo dc terminoi
illi Psal: Cum nos Preste pro persimi illi Pstina: Cum nos Pip pro pituitat illi mi spCum nos Peri pro equo, illi intra: cum nos Pil pro sagitta: illi ritu. Quid multis
Hoc est illis vocum condimentum , multis libius voces exasperare : atque id tam curiose in omnibus sequuntur i, ut tibn alio nomine vel ipsi sibi magis placeant, vel nostrates contemnant. Quoisam enim nox Tau pro sigma lubentius usurpamus, & ivat dicimus, ubi illi dicunt inas i nostrates omnes ruat-Iencisissim nominant, id est , illius regionis homines in qua ivat pro unus pronunciatur: Et dum
nos sic appetiant, magno credimur ab ipsis dc infami conuicio vapulare , cum tamen hoc ipso suo tam acuto iudicio non minus omnes Atticos , quam nostrates condemnent. Non possum equidem facete, ut de hac censura cogitans, non pro rumpam in risum . Confestim enim in mentem venit illius iudicii quo scutit
Midas asininas sibi aures praemiu loco retulisse , cum Apollini Panem praetulisset, erassi eru
712쪽
crassiorem serem sententiam, quam ipso Tmolus. Dici solet in homines rudi ingenio praeditos, pistillo ipsos esse obtusiores. At hic videmus Midam non pistillo tantum, sed monte etiam, vallium dorsum extollente, fuisse crassorem. Videam igitur ij qui Pstant 3m quam Plariten, Psal quam Pal melius dulciusque censent, ne M auribus at ininis audire , & latis montium dorsis esse obtusiores existimetur, cum apud alios, tum maxima apud Atticos, apud quos signia, ob magnam sibilandi vim qua passim omnibus obstrepebat, ostracismo pulsum est E ciuitate. Sed satis horum, quae non dubito quin ab Allomanis magno flatu sint exsibilanda. Redeat oratio unge discessit. Quemadmodum Plo arat a nostratibus aeque atque 1 priscis Gallis intelligiturpia dc alterum vocabi tum Marga a Plinio etiam inter Gallica relatum. I cetram enim, inquit,terra cinci ari ut aliqui praecipiunt in super tenuem iniecta, aut gracili bibulaque super humidani ac praepinguem, dementia operae est. Quid enim potest sperare qui talem colit Alia est ratio, quam Britannia Sc Gallia inuenere alendi eam ipsa, quod genus vocant Ma gam. Spissior ubertas in ea intelligitur. Est autem quidam terra adeps ac velut glandia in corporibus ibi densante sic pinguitudinis nucleo. Ex his Plinia verbis duo nobis osteaduntur: alterum, nostram linguam reuera candem esse cum prisca Gallica.quandoquidem nunc non minus, quam olim Margam hoc genus terrae vocamus: alterum Gallicam de Britannicam vel eandem , vel Dgnatas linguas fuisse. Terrae autem hoc geuus hoc nomine dignamur propterea , quod generatim quodvis medullae genus Uam nominemus. Plinius aliquot interpositis verbis, Totium, inquit, genus caudae Glischronaargon vocant. ubi equidem suspicor mendum irrepsisse,& ex Glinllerina go faetum ene Glis chromargum. Qua enim caussa Giaecam vocem vel Britatini vel Belgae accersivissent ad nomen peculiati Marsae generi componendum Nec vero tenacitas in creta fullonia quaeritur, sed pinguedo dc abstersio tenui materiae innata. Sed quid opus est hic pluribus verbis i Plinius ipse hanc margam candidam vocat, qua nos cuinsteriarata vocaremus: cum idem sit silmson quod candere. Quo tamen hac in re diab:tein , facit nomen Capnu margos, quod Graecogallicum omnino videtur, quasi fuliginos a marga diceretur. Audebo tamen, omni reiecta Epoche, diceri: hoc item nomen corruptum suisse, a quopiam videlicet Graeci sermonis sibi scientiam arroganti. Cum enim Coper-niargoa scriptum inuenisset, nec quid ca vox ni taret perspiceret, cx copor fecit Capnu. Est autem et optet nobis idem quod Graecis oc, Latinis M. unde εππ-mara est marga azis referens colorem. Nam M li ctenus rufo colori, quo Plinius hanc margam a Crteris distinxit, ab aere nomen mum tuamur. Suspicor itaque ipsas etiam terminationes perperam ad Graecam sormam accommodatas, de a Plinio scriptum fuisse Coper marga de Glinsta arga. Sed haed minoris, quam ut de iis sit contendendum. Trmiemus ad aliud vocabulum, quod A d. m. de ipsim Plinij beneficio intelligemus. Ait Latinos eam iniculam quam a galero quondam galeritam vocassent, sua aetate alaudam nominare, voco Gallica, dc inde H legioni quoque nomen esse. Suetonius narrat Caesarem legionem conscripsisse ex Hi- Transalpinis vocabulo Gallico alaudam nuncupatam , quam disciplina cultuque Romano institutam atque ornatam, postea uniuersam ciuitate donarit. Constat e go dc legioni de aviculae Alaudae nomen fuisse : quod ut ad veram suam originem reuocetui, non inutile fuerit Aristophanem audire, apud quem ea in Auibus .euo nuntur, e quibus ad nominis histri causam facile veniemus. Sunt autem haec:
Quinim haec est sententia i Aesopum fabulam scripssse, qua narretur alaudam eum caeteris, tum ipsa etiam terra esse antiquiorem. Vnde mortuo patre, iam o intu diem iacente, non habuisse terram in qua eum sepeliret: reliquis igitur consiliis delli tutam. patri tumulum in capite suo posuisse: Ex hoc Comici loco pers imum fit, quod Galenus noster annotauit. qua de catissa κο δελιδαο λ μ Si ς Theocritus appellant, id est, quate galeritas divitii tym in sipet capite gestare.
713쪽
Hinc modo quiuis nostrarium videbit. Alaudam dici ab N aud, id est, omnino antiqua
vcl omnia vetustate praeuertens quod Aristophanes dixit --τασπρωτη, id cst.omnium prima,quasi Alaudae tibinc voluisset interpretari. λteru qua de causi h fabula a prius cis hominibus luet it coficia, & no apud Graecos tantum,sed apud Gallos etia celcbr ra, ut ipsum auiculae nomen patefacit, a nemine hactenus explicatu mest. Nos hac de re in Hieroglyphicis c piose satis ivt nolita quide ingenii captus est disseruimus, ipsa tutamen my sterii alii plitudinem atque dignitatem nullius unquam oratio, sit licet Cicerone eloquentior, assequetur, tantum a st ut id de me velim polliceri. Summa rei , ut compendio eam hic complectar, haec est: Galerita hymnorum Deo canendorum denumerum de modum hieroglyphico sito symbolo demonstrat, ut cum ex aliis, tum cxantiquit funa illa AEgyptiaca,quae apud Pem bos scruatur, tabula docebo. Nobis alio nomine vocatur levium ii De lis uatre, id cit, vitae opus quo monemur primum &antiqui L iturum
simum vitae opus esse deberem laudibus Deo canendis, atque hoc omnibus terrenis prius nobis habendum. Sepeliamus igitur patrem nostrum caelestem in capite nostro de supremo mentis vertice, ut vere de nobis dici possit,nos viva Dei templa cile, de eum. quicquid agimus scin per in animo circumseramus. Ad de his suo loco plura. Non dubito, quin si hac Perionius cognouisset, mox fuisset asserturus in iis cerni, Gallos plurima non verba modo, sed arcana etiam veteris sapientiae praecepta de Gracorum iontibus traulisse. Nos contia rogarmis aequos rcium aestimatores, An non veti iit similius. Graecos fabulam ab illis accepisse,apud quos tanta eius est antiquitas, ut auiculae ctiam inde situm dedetini nomen, cum nihil aliud sit Alauda, quam omnia vetuitate praecedens. Nec m irum hanc fabulam e nostro sermone ad Graecos ventile, clim tota fabulosae theologiae constructio ad oti laeum ieseratur, hominem, ut Graeca scribunt, apud Thrace natum,apud quos, Strabone uste , Geticus sermo , quem cundcm dixi cum Gallico,vernaculus habebatur. Cur porro legio Gallica hoc nomen sibi sumpserit, ii minem potest late te; qui sciat modo quanto in honore & auctoritate apud Romanos fuerint ucterani. Galli enini dum se Alaudas vocabant se non aliis modo militibus Romanis,sed ipsis etiam veteranis praescrcbant. Cicero cc sic Alaudas caetcros l. veteranos coniunxit, in quo plurium numero hanc lcgionem sese vocati animaduerti, quod sano
fit quamconuenientissime Gallim scrinum , in quo ruaudm nihil aliud sonat, quam omnes veterant. Quam loquendi consuetudinem crediderim ei ab ipsis Gallis Latii Eloquentibus traditam suisse. Quamobrem ut Alaudae symbolo se omnium primosi ita alaudarum vocabulo se omnes veteranos esse profitebatitur. Vide modo, qai tum lucis ex huius vocis interpretatione nobis affulserit:quam qui parui faciet,ei suadeo, ut in tenebris suis pcrpetuo delusat, de omnem veteris Inlloriae cognitionem ex Pscudo berosis& id genu, nugivendi spei gat liaurire. Sunt apud Caesarem etiam Gallica quindam vocabula explicata, inter quae solduriorum de Ambactorum nomina: quoi uillud sic interpretatur, ut deuotos dicat. Eorum hanc dicit esse conditionem , v nnibus invita commodis una cum his fruantur, quoium se amicitiae dcdiderunt. Si quid iis per vim accidat,aut eundem casum una serant.aut tibi mortem consciscant. Nili Caesari fidem haberem,singulare quoddam &electissimum genus custodiae Soldurios suisse asi, sui. Ienti,procliue eis et di te,vocem hanc compositam ei te ex solb&hureia, quorum illud stipendium, hoc conduccre signific at: quam rationem sequendo, non alij essent solduris quaim stipendio conducti. verum latius haec interpretatio patct, quam Caesaris d:ctis videatur conuenire. Quamobrem dicam soldurios a tolli nomen accepisse, propter magnam excellentiam qua caeteris omnibus militibus de corporis custodibus sinpendio conductis antestabant. enim vox est una illatum quae retro lectae cotrarium
eius signiscant quod prorsae denotabant. Quemadmodum enim D; id tignificat quod in quovis rerum genere est excellentisti. num , ita nil illud quod est impeta nu
fectum vocamus. Hinc U:- aut, siue U; est significat cum qui senio caeteris praestat. Drtia i excollent illinatim illud Gallorum genus quod in siluis de montibus versatur.Sic D; os est maximus bos: Os enim nobis bos vocatur: Hinc Latinis Uius de Graecis G c os. pro codern animal liquod a Caesare sic depictum cst ut dicatur non multo insta cleptia. . torum magnitudinem contistere. Qua in voce id dignum est animaduersione, de Graecos oc Latinos e nostro scrinoae,non e superiore nomen duxisse quoniam non Q , sed
714쪽
dium, & Solduri j qui tali se stipendioobligarunt. Quod enim pra starit ius stipendium
imaenias,eo quo omnia vitae commoda,uatcr eos qui seratum,& cum cui scrinitar, quassatuuntur' Bolbautem stipendium nobis esse nemo est qui ignoret. Quamobrem cui uis nunc liquebit,sic vocis huius compositae vim 3 notionem a Caesare expressam esse. nihil ut queat dici linguae nostrae vernaculae conuenientius; M una nobis occasionem
datam esse illius quoque vocabuli explicandi , quo insigne illita boum genus vocatur: quod a Caesare descriptum habemus eo loco quo de Germanorum seris agit,ubi quam
recta ratione Vros bos hic vocetur b eximia praestantia,qua rcliquos vincit, cognoscere licebit; & simul illud videre,veliviam Germanorum linguam in hac voce cum Galli ca prorsus consensisseatque inde ad Latinos ultim eius venisse. De Ambactorum nomisne nihil hic nobis dicendum,ne,quae fatis late a me in Atuaticis expoli ta stitit,hic milii&cum meo & lectoris taedio sint remandenda. Legimus praeterea de aliam vocem Gab. .. i. licam in Caesaris commentariis Vergobretum,cuius significatio sic exponitur , ut magi it stratus esse definiatur,vitae necisque habens potestatem ; qui apud Heduos annuus logebatur, ne videlicet in tyrannident transirct. Passa cst haec vox fortasse cladis nonnihil, at exigua,S talis,quam Romanus sermo cultare non posset; atque idcirco Caesari con donandae. Clim enim Sc Hebraea,& Graeci, Latini littera ea careant, quam nos duplici vpingimus:simplexu in hoc vocabulo duplicas locum potuit occupasse,ut pro reo Met virgobrii habeamus. Est tamen & vim apud nos in usia,pro eo quod est propono ad considerandum delibciandumque : Dd ea notio necis potestatem, quam Caesar huic magistratui adscribit non complectitur. Ungobret enim cum denotat magistratu cuius est ea,quae velit,in deliberationem vocare, quae certe dignitas ad supremam etiam spe ctat in rep. potestatem.Vcriam Uergobret eum nobis denotat magistratum , cu potestas est strangulandi. quod genus supplici j ut extremum erat & maximum apud vetusto Gallos:ita hodie quoque apud nos ad turpissimam in s cleribus morte puniendis pertinet infamiam. Fortassisergo magistratus hic ab extremo supplicio, cuius haberet potestatem,apud Heduos nominabatur: quod nisi placeat ut Caesaris expositionem confirmans,licebit ea, quam habemus, retenta lectione vergobnt interpretari eum magi stratum,cui summa sit potestas de senatus habendi,& ca proponendi,quae visibin suerit ad praesentem rei p. statum pertinere : quam dignitatem h nuc in ciuitatibus nostris habent,quos Dormienters,id est,ciuium magistros vocamus. Ob ret autem concisum est ex obtri in qua in voce agnoscas iam tum etiam apud Hesuos B. pro V. ponisblere, pr pter viciniam Assemanorum, qui hactenus ubir pro ouit dicunt tanto duriusculo, quanto V.consonans lenius quam B.sonare sentitur. Vitat cnim quam possunt maxime omnem sermonis suauitatenhaiqile ideo in principio pro V. pronunciant F. ut pro vi rim, franorini pro Vatini, fassis. quod est comprchendere, probri, quo pellis notatur, Dilaut stiri Latinὰ loquentes pro vino potant finiam. In medio autem pro V. B.sonant&scribunt frequentissime quos Hedui imitati, procure obir dixei ut, a quo obiram siue oberlicit nam utrumque dicitur pro nostro olitri tet siue ovillicit, quo magistratum que-uis notamus .ea loquendi consuetudine, quam barbat Olaimus cxprimeret, si diceret, superioritatem. Ab obtrittit oriret, & hinc virgobret siue uaergo it, Allem anni hac aetate durius dicunt obtrittit pro oueracit, quam formulam in similibus quoque vocum terminationibus seruant. Iam hactenus Germanis superioribus in usu est frequenti, ut Vorem pro occidere generatim dicant. quam consuetudinem Heduos olim habuisse, de Cae saris interpretatione coniecto. Sunt SI apud Fciliam Pompeium Gallica aliquotroc bula,inter quae Bennam vehiculi genus commemorat, quod nos tale intelligimus, ut corbem habuerit oblongum c viminibus contextum. Hactenus enim ais vocamus oblongum corbem,quo vestes linc postquam clotae sunt, ad apricum campum deuehuntur, quo partim frequenti aquae aspersione distentae candescant; partim ventis Scsole desiccentur.Corbis etia is cui vel obstetrices vel nutrices ad socii insident, du pueros ad ignem in gremio fouent, amia quibusdan. minatur. Ali; etiam vas vimineum. c quo oves pabulu capitit,a m dicunt. In nostris vehiculis Bennas habemus in quibusdaquidem per totam currus longitudinem extensas , in aliis vero, & iis quidem plurimis bipartitas, ut altera Bcuna partem currus anticam teneat, altera posticam conc ludat.
715쪽
ni fecerunt Bulleo quod di plutiongo ui non sere uteretur, ii iam GKci in ἡ ἀτα Ae similibus habent. Ex Bul deinde Bulga euasiti hinc quo Latinam acciperet terminationem, hinc quo littera Gadiecta, a Palla distingueretur. Huius Gallicae vocis tam antiquus est apud L tinos ustis, ut Lucilius ea Satynam quandam suam condi uerit limnunena quendam describens,cui similes quam plutimos cognoui his verbis: Cui neque iumentum est , nccserum, nec comes Deus;
Eustam cr quiequid habet nummorum secum halet ipsi.
Cum busta cornat, domui, lavit: omnis in una
es homini busta , bac deuincia est caetera vita. Reseitur 3e Divi inter Gallica vocabula,quo montem significari non sitis memini, an ,- . h. apud Plutarctium an apud alium legerim,utut est,nemo nostratium ignorat, sabulosos quosdam montes Oceano in Hollandia de Flandria Obiectos Dimii ab omnibus voca ri. Ridere mihi lubet, Quod in Rhellicani annotationibus, quas ad illustrandos Ca a ris commentarios ediciit , legisle me recordor. Inter alia enim quibus maiorem iri modum contendit Gallicum sermonem non cundem cum Germanico suisse, addit de hoc vocabulum Dun, aiens id doctissimorum hominum consensu montem vetustis Gallis norasse,& nunc Germanis non montem,sed tenue significare: am. ii de liquete alium Gallorum veterum, alium Germanorum cise sermonem. Scio equudem Diui tenue denotare atque in hac signi ficatione non apud Allemanos tantum, sed apud nos etiam in usii esse quotidiano: Vertam dc illud scio, ad hanc notionem indiea dam vocali breui debere pronunciari,quae du Dun pro monte dicimus, longa sentitur. . Idem Doe negat cane apud suos Tigurinos notare, de cile tamen scriptu, hoc vocabulu D,
in eo significatu apud antiquos Gallos in usu suisse. Sed nesciit bonus vir, vel sie stare dissimulauit,multas voces paulatim in desuetudine abire, atq. idcirco vitiose colligi, siaua vox nunc in gente quapia sit a. lita, eam Ii aquam extitisse. Dog tamen nemo noratium non intelligit canem esse: verum quia vox ea apud Britannos, quorum lingua eadem cum Gallica fuit, generatim hactenus quemvis canem notat factum est utina lares dutaxat canes hoc nomine dignemur propterea quod illos e Britania generosissi mos de maximos accipiamus. Dicimus enim vulgo miniscor troa, pro cane Anglico. terum quamuis nec vocabulum Dun, nec Dog in usu nunc esset, ut est utrum l. in frequentillimo: ex eo tamen nihil aliud concludi posset, quis multas voces in vulgi lo quendi consilietudine usurpati desiisse, quod in omni lingua contingere qui nescit, is ad Grammatiorum scholas de prima umbratilis litteraturet rudimenta ex hac histori ca palaestra est ablegandus. Sed quid ago' Si omnium hac in quaestione vel errores, vel ineptias persequi vellem.nullus csset sinis suturus, adeo turpiter de Germani superio res, Galli siue potius Franci Romani sentes scsse dederunt in varia nugamenta, dum alia vocabula ad linguam Graecam reserunt alia ad linguam Allemanicam detorquet, alia nihil significare asserunt quom tamen pleraque, ut modo declaraui, ne pueris quiadem nostris vernaculis quicquam habent ob curitatis.Quod si qua sine sui fiunt complura quorum significatio nos lateat, id mirum videri non debet, tu ob vim 1 Roma nis adhibitam quo Latinae Hrmae nonnihil responderent, litteris aliis exemptis, aliis additis aliis mutatis pro eo ac ipsorum auribus silauior si,nusessici videbatur: tum pro pter librariorum culpam,qui parum piaculi in eo ponebat, si barbaram vocem, quam nec intelligerent, nec a quoquam intellectrum iri putarent, vel hoc modo, vel alio scripsissent.tum etiam quod non pauca vocabula quae aliquando in si immo nitore su
runt, tandem apud vulgus, noui semper appetens, obsolescant. Ad primum ge- -- ω.nus cum alia quamplurima , tum propria maxime vel 'virorum ves urbium no
mina sunt reserenda, in quibus corrumpendis mirum est quantum sibi tum Romani tum Graeci permiserint. In his Caesar nomina Gallica in Xi litteram Grae corum adspirata exeuntia, x duplici Latinor u littera terminauit. Sic ex θωuDρὶξ fecit
Dumnorix'uorum illud nobis frenorum diuitem signat,hoc nullan osteti notionem. - ris. Orgentorix an feceriteri κρενσιυξ, quod significat dominum qui a multis manibus di. R ues est,que nos inremotricli Latinis characteribus scriberemus, an vero ex Qγisred,
. quod natalium clegantia diuitem notat, arbitrio alioru discutiendum relinquo. Cordb b a utraque
716쪽
v traque vox, de nitrumdmo de oe simillim notissimae nobis est significationis. Errant urimi min. tamen qui confundunt Hermerici α Henderici nomen, cum hoc id quod dixitim Hi - . aperiissime notetur, illo locuples domorum; vel qui domi diues est, dicatur , quorum a-L. utrumque in Mqtienti nobis in viis. Ambiorix ab Tmbiti- - derivatum magistravi R. v. - notat multa sobtaediuit . mngentorix ex Persiuiittitit ridi proculdubio factum via detur,quo is significatur,qui diues est facultato lora ge lateque omnia prouidendi. At si 're niti cit tactis ribas, odem illud quidem tundet sed eum notabit, qui prompto de
sollerti ingenio ad quaevis excogitanda abudar. Hoc enim , tin illud a ibi significadi
D. --. vim liuberet. Nec minus corruptu Diuitiaci nomu,quod reor formatu ex Di, ut annali,
quo notatur is qui hostes in fugam vertit. Divicoex C 'huiunt-lioes,quo intelligimus put excubiamin,quibus custodia commissa est. Nec mirum exul diphthogoli factum,
cum de Harpy iam Latini,& ipsi etiam Graeci pro Harpuia prosei and Duplex autem WG-- mi implex transire, unum est de frequentissimis: cuius exemplum in Litavit o auoque quod nomen ex Trutavit factum esse nemini nostratium dubium ei so p test. Nobilissimu hactenus apud nos nomen Sc dignum quo omnes Reges vocarentur, propterea quod eo significetur populi refugiusue is qui pro populi salute excubias agit.
Bone Deus quanto auspicatius hoc diuinu nomen, quam vel Caesarum vel Augustore Sure enim πωμένα λαων dicas,id cst,populi pallore,cum Homero, suae cum Gallis Euii ruit cum, idem significaueris: meretur sine haec vox Vt perpetuo Resibus occinatur 3 lsigillatim per omnes pro populo vigilandi excubandiq. partes vis eius explicetur. dei rei nec hic locus est,& tam augusta huius nominis est matellas ut altu sibi postulet or,torem,qui ninutu melius sit instructus cum a dicendi facultatessu a regiis ossiciis de a
curate per pictedis, de dilucide ornateq. ei ad que spectat probandis. Et vero nihil opus est hoc nometi hic rursus latius euoluere propterea quod in Francicis meis plura de eo, ' quam quisqua hactenus intellexisse videturAE tenebris protraxi,le maximia te illustrissimum plurimarum sentium deuictam triumphis Rςgem,qui primus Christialiam teli gionem suscepit a lalso Clodouei nomine vindicaui Hic obiter id monendum, in hoc nomine clare cena t. no me modό bene Diviconis nomen interpretatu esse, Led Se illud, eandem prorsus linguam vetustis Gallis de Francis, qui a Dionysio Maeotici Germani dicuntur,suisse. Confirmat id de alterum nomen signo,si quod est aliud luculetissimo. L--. Vtcnun Litavicus apud AEduos in C aris comentariis nobilis estota& Lutetius apud Cadurcos de cuius nomine in Francicis ite satis mihi videor egisse copiose Divico Hel si uetius nominis sui formula mihi in memoria vocavit,Neruiu quendam Verticon qui' quin a Vettith linae nomen duxerit nihil ambigo, quo is nobis denotatur,qui caput L
R. t rita bet propium M consilia expedita. Nemioru ite dux fuit Boduognatus quo is intelligi - tur dici potuisse,vel qui excelleret magna in famul clementia, vel qui summe ciem rem se praestaret in mandatis exequedis. Datini enim nobis famuli dicuntur, de gener tim io quibus mandamus,&alia notione vorun cu augmento Octodni sunt mandata mussa siue publica sue priuata,siue diuina siue humana. Dirutamat, M syncopios emit. est excessa clementia. den linomat igitur excelsa clementia praeditus, vel in mandatis exigendis,uel in famulis de subditis benigne tractadis:quam posteriore interpretatione pod uognati nomon magis videtur approbare. In hoc ite nomine non secus atq. in Litavico & Lutetio videas lingua nostram de Sueuicam siue Germanam superiorem non magis disterreHuam Doricorii de Atticorii idiotismos,cium de olim,& nunc eas de vocuIadices interpictacion sq. sui se no possit non agnosci. Super tot ibus cnim Germanis,lano paucis item inferiori bus nihil frequentius est in ore,quam Gnat siue Gnad uua vocautuntur dum quenqua alloquuntur cui ditio aliqua est vel minima,in qua iuris dicendi AH-.su imperandi q. habeat potestate. Ariovilii nomen ad superiore linguam pertinere nemo nescit: at ide nome non aliud nobis quam ipsis significat Cirmis enim,unde Ariovistus. is dicitur,qui in omnibus & agendis & dicendis honoris conseruandi septa illat tenace-
sed iam satis & plus satis nominii propriorum a Caesare celebratorum, in quibus cum elatissima nobis N usitatissima sint significata,quid potest ultra dubitari de vetusto Gal-Ioru sermone No pauca sunt quae olim in summo honore cum essent,ia obibleta iacet quae nobis vel ex copositione vel derivatione, vel alia gere eiusde linguae sunt ad no-laona sua redigenda. Sic nos pro nocumcis nobis no est in viii,sedcx coposita dictione
717쪽
annotestit Oimos enim dicimiis prothnocete: quo liquet noscit ocente,&nos hoxa nia digitificare. sic sex pro pulcro dici consuesse, hinc de Britannoru lingua, hinc ex deriua tione scimus. Nam sire hominem notat pulchritudinis ostentatore eo modo a sex ma-
nans,quo Oiera Dei. Quamobrem licet hac aetate nec Rhoda nec Petoricum,nc. Esse diam ullum vehiculi genus vocetur . ex origine tamen sua ciliatia iliat, statim agnoscuntur. Nobis solleniae est vocabula a praeterito tinperfecto derivare , qua via a nidist to,id est, alit curru aut equo vehebar, unde Reda vehiculii dici quis miretur ineptiit m . . Ioannes I)icardus in sua Celtopaedia,Graecam vocem esse dicens,cum poli ex Quinctiliano doceat Gallicam esse: cuius tametsi nobis perierit usus, non periit tamen ratio significationis. Hinc clarum sit , Eporediam quoque salassiorum opidum ab equi- 0-ῶ.tando nomen sortiri , ut Plinius annotauit. Priotitum vehiculi genus fuisse stria r bunt, quo matronae apud Belgas maxime ad rura suburbana vectari soleant. N
bis ottii fidoindiceretur, quod notat vcctationem matronarum. Sic dicimus au-pet, pro
anu siue proaua. In Clirilitana religione Pet dicitur quae ex sacro fonte suscipit vel suscipitur i & Peter, is qui ad idem sacramentum lesiis adhibetur,& onus religionis docendae siti scipit. Ex quo certa mihi coniectura cst, i et M Petret apud priscos ore
fuisse nomina ad senectutis venerationem spectantia , cuius aetatis cos cile oporte- ς
ret, qui ad pueros fidei mysteriis imbuendos adhibentur. Quod de Latina lingua
docere possem, in qua ex eadem origine vetus in usu est pro antiquo. Essedum .st ex Dinni: idiim. Di ulli vel Digitii vox est qua hodie etiamnum aut igae nostri utun- tui, duin equos ad cursum incitant. Est enim I isscia idem quod incitare, ab Dit siue dis n. Dcet. quod est calidum. Nostri tamen aurigae ipsius Attici Tati studiosiores quam
superiores Germani , Dittitii dicunt sere vel dissim , alii Demili, unde i essicii per si
sinati linum huic voci conuenientem , ec, quod sibilus ad incitandum non secus uuiuii videtur valere, quam sollium ventus ad ignis calorem excitandum vellementio
rem. Hinc igitur de iuri, in perinde fit atque a lapi ianiboni , & alia ii milia simili , derivationis formula. Witticli siue De sicli, idem est quod calide M serui de operi cuipiam instans. Audimus autem ab aurigis non illini tantum, sed etiam Dittiti limi, quo celeumate celeritatem moderatam cquis imperant, quasi dicerent, festina lente : quod ad verbii si interpreteris, feruide tene, iue seruide curre, si istanc cuti una. Latinus audiet. Essedum ergo ab tractis amni formatum ad incudem Romanam, vehiculum significat celerrimum, quod currentibus cquis sere ageretur, atque idcirco Britannis in proeliis visitatum. Quain autem vocabulum hoc rei significatae sit eleganter accommodatum, clarii limum set ii Canaris verba, huius vehiculi usum describenatis, audiantur. Genus hoc est, inquit, cx essedis pugnae. Primo per omnes partes perequitant se tela coniiciunt, atque ipsis terrore equorum & strepitu rotarum . Ordines ferum l. perturbant, L cum se inter equitii turmas insinuauere, & ex cssedis desiliut, α pedites proeliantur: auriget terim paulum e proelio excedunt atque ita se collocant, ut si illi a multitudine liostium premantur, expeditum ad tuos receptaim habeant. Ita mobilitatem equitum,stabilitatem peditum in proeliis prae stant; ac tantum usu quotidiano Se exercitatione ciliciunt,ut in decliui ac praecipiti loco incitatos equos sustinere,& breui moderati ac flectere, M per temonem percurrere,dc in iugo in littere,& inde se in currus citissime recipere colhcuerint. Haec ille. Nu ulla vox inueniri queat, quae magis incomparabilem hanc celeritate quam otii in boni exprimat Z qua nihil aliud notatur quam rapid iis in ahendo seruor vidos ut lingua nostra vetere Gallorum sermonem recte interpretetur, quam lad unguem vocabulor si ratio cum rebus significatis quadrare cernatur. Facit sane haec apud me consideratio ut credam , nannos Sc Gallos olim e dem in equis incitandis sustinendis i. celeumate usos fuisse, quo nostrates nunc utut ut aurigae. Cessauit iam olim essedorum usus, tum apud Britanos, tum apud nostratcs, quibus ea Virgilius etiam tribuit, dum Belgica esseda vocat; veritin meorum locum quadriroti currus successerunt .non illi quidem' ad proeliorum usium, sed ad itine G commoditatem celeritatemq.comparati, quos de si di siue dissithiuagen vocamus, quasi dicas escscdum tremens. magni enim currus hoc genus vocatur, quod inter duos axes longo du- Magni.
tu pendens quodamodo libretur atq. tremat sub pondere vectoriam. Paene fucia oblitus duarum vocu,quas Suetonius Tranquillus ut bene Gallicas dixit,ita no satis perite
718쪽
est interpretatus. Earum altera est Galba, altera Becus: Galbam Gallis: rypinguem no lare scribit. Nos vulgo hominem si triplicem dc pinguiusculo ingenio p ditum de cottiaculae suae curandae dumtaxat intentum,Sc idcirco corpore molli,de obeso, calis cite calfvocamus id est vitulum,qui proprie nobis hac voce denotatu eo quod Z corpore de in genio similis sit vitulo, quem mulcolacte impinguamus,Vt suave naeniis came rcponat. Est igitur Calba pinguis Se corpore ε naete de more nostro vocadus at id non proprie; sed figurate. Beciis ver4 vocabulii notae cli significationis. Dci Cnim cuiusuis auis tolli idicimus dum vocali breui pronunciatur. Quamobro male ad ibi ius gallinacei rostrum a Traquillo est relatii, quem errore homini Romano in Gallico scrini nec donare de bemus: Ini mo vero gratias etiam habere,quod nobis exemplo suo destionstrarit, Tot sanis sita etiam nisi aetate vetustum Galloiu sermonem remansisse. te quibus, i Massiliae
proximis dubitari potuisset ab iis quibus Perionius persuasit, Graeca lingua Phocaeoru
beneficio in Gallia viguisse. Quonia non pauca indici illa quide luculenta, ovet ruscriptorum monuinctis modo deprom si videor mihi satis via aperuisse ad vetusta quedasu minu nomina interpretada, ius si de sermone nostro intelligamus,no caeri uia monterum caeteris rationibus accesserit. Prodeat igitur primum Arar in mediet , qui, nominis sui caussam nobis et fundat. Sed quia tarditate nimia nos diutius fortasse demoraretur, loquatur potius Cesar vir te in agelido& loque loceleritatis semper expeditae. Flumg. est,inquit, Arar,quod per fines assiduo u de Sequanorum in Rhodanu inquit, incredibili lenitate, ita ut oculis, in utra parte fluat iudicari iaci possit. Videamus nuc an ipse noni tactator aequὰ at l. homo Roman natura ei' perspecta cognitalhabuerit. Quid e r significet eos de rogabo magistros,qui me, quid est edu sonaret, docueriit. Vt enim illis diti ubfrequet et est in ore; ita no raro etia ex illis audias Erru, quo iii se uti dicunt, cum equoavolunt tarde progredi. Atq. hic quide huius vocis nunc usus est omnibus rhedaliis id es sedariis iuxta stequentatus: nec is quide citra caussam ex ipsissimo sermonis nostri sonte pro manante. Dixi nobis vocabula quaedam sic facta esse, ut retro lecta id notila quod maxime facerevidetur ad eius notitiam,quod prorsio litterarii ordine notabatur. id climalias aliud est,tum in plurimis est contrariti, eo quod contraria contrariorum collatione maxime elucescant Sic Talia vocali breui pronunciatu, contrarium habet comtrariu via. Ur contrariu nu. Nec aliter ipsi ita,quo citu notatur, opponitur et r. Est chim a de nat eius de notationis,& causam utrumq. significationis habet cx natura ipsius ti terae R de A. Cum cnim R. lingua vibret,& A progressum rectum notet, de pronunci conis forma Ra citum celer ue motum indicabit. Cclerrimo enim motu fertur piluquod ante fuerit vibratum,quam manibus emissum. Huic igitur opponitur significarsicius vociiquae contraria pronunciatione sentitur de illa qua dixi,nominia fabricandorus ornulla ductili nature maxime constentanea. Nec dissert na de nat, sicut nccca de cait, nec et Meui, alia non pauca: uae nobis vel per consonante, vel vocale finiuntur. Qua-obrem idem notabit zar quod ar. Et quamuis Tar nobis no sit in usu si quenti est tamen Britanis hactenus invitis requentissimo, dii Tardiccit pro Moriar. Cei ne n ucquam apta vocem flumini dederit nominu Gallicorii architectus, quam a. diligenter insigne
eius tarditate geminata voce acar notarit. Ab eadem voce aer pro tardo,ipsa terra nomes ibi si impiitari, eo quod non tardissima modo sit omnisi rerum, sed quod in omnibus
etia quibus admiscctur,sit mater tarditatis. Nemo igitur Oxistimo Irinos ab Hebraeis, qui Prat pro eode dicunt, mutuatos esse immo contra expendat, an illi a nobis siua voce
acceperint iuxta illud axioma: Vocem pluribus linguis comunem c illa primam duc
re originein in qua recta eius ratio reperitur.Eadem consura Latinii conui centur,voc
bulum a nobis ccpissio, tum Tardii dicunt quod ratio significationis,& vocii formai darum peculiaris sermoni nostro modus apertissime monstrant. Sed haec idque genus alia ad Hermathena nostram pertinent. Arare excipit Rodanus qui correcti & genuina pron sciatione Radanus dice lus esset. qua in voce aino illi in utar ut, qui proximi sontibus eius habitantes ad dialectum capropius accedebant, laxamen pro an obm pro malum .alia similiter est l. Sed hoc patui momenti. Illud dignit notatu in hoc sumine non magis quam in Arare dormitasse nomenclatore. Clim enim nat sit quod citum Iecelere, An aute progressium denotet,nillil aliud erit Gat-air,siud per media litteram, squalibenter pro tenui substituimus inter duas vocales, quod is sonus dulcior auribus acci
719쪽
da cadan, quam celer progressus quiquam huic fluuio conueniat, illinoriit,qui vel per cum aliquando descenderunt, vel fluxum eius rapidissimu sitiit conspicati . Mirum est
suam mihi coram itinc Ararim, ainc Rodanum eo loco quo confluunt, intuenti volupe suerit de horii nominii interpretatione cogitare:cui dii accederet cogitatio de Lugduni nomenclatura,ia milii videbat co eo versari, qui primus urbis ani uissimae scindanacta iecisset. Mihi certe Lugdunii tale fuit, quale ut omnibus esset, is qui nomen primus indidit seruidis precibus x bonis fausti ominis verbis videtur optasse Ci; canonicis enim aliquot D. Ioannis sit auissime tantisper dum illic essena vixi , iospitio exceptus in ipsis
a dabus,quae templo continentes in ipsum Ararim porriguntur, iis quos Sacristas vocat deputatae. Quamobrem quamuis credam me alibi etiam Lugduni nomen exposuisse: facit tamen tum grata vitae in illa urbe perquam suauiter aste recordatio, tum prauens negotiis in quo nunc vetior,ut comittere non possim quin vocem hanc sta suos deducanatales,& ab infinisquorundam liberem nugame' is qui nescio qhiem nobis Lugdum c minit curatur, ut ignoranti e suae mendacissimum conditoris figmentula praetexant. Guthelmus Paradinus a B. Rhenano monitus ne in hunc mendacii scopulum impingeret, aliud inuenit commentum, natus,persuadere Lugdunu a lugubri incedio,quo non semel constagrauit, nome accepisse. O sollerte antiquitatis indagati rem Fuit cinlicet ipse conditor tam laeua mente praeditus,ut ab insortunio S exitio nomen urbida iet quasi nesciuerit vel in minimis quibus i. rebus exordiendis,ncdum in urbe constituenda bene esse ominandum. Lon e prosecto aliter res habet, & veritas pugnat cum hac suspicione ex diametro: adeo ut bonorum verboru ratio in libi inueniatur notordi significantior obseruata,quam in huius vocis structura. Simul ac exposuero, videbis G litteram mediani loco Cirrepsisse, quod in compositione frequens est. Dunum colla . notare siue minorem monte,nemo eoru qui linguae nosti peritus sit,ignorat,vii modo dictum est. Etit vero prosperitatem dc fortunatu sicces ini notare, naulto clarius est apud omnes;vtcsittacum dicimus Dam vult ituri lii ii, omnes intelligunt re malὰ suc- xR cedere, lice ad optatu finem posse deduci. Lucilianum igitur,&compositionis caussa, quς litteras medias facilius conriectit, Lugdunia fortunatum sue felicem collem interpretamur, qualis ut semper esset, nonacclator optauit;&vi deinde perpetud sit, nos bo- o. nis verbis acclamamus hoc gratiae pro hospitio loci Genio reponentes. Vrbe in olim in collo sitam fuisse cum alia monumenna, in aquae ductus,cuius hactenus sornices reli-
ui cet nuntur in iupremo vetetice, clarii me demonstrant. Citatur de Strabonis ad id cocendum auctoritas .sed meum exemplar pro ἐπὶ, ο liabet, corruptum,ni fallor, peruet a cuiuspiam diligentia volentis,ut strabo presentem potius sit tum,quam eum quotum urbs habebat, descripsisse videretur. Nec mirum postea incolas planitiem sibi ma- sis habitandam delegisse quo utrique flumini essent viciniores, propterea quod centesimo a Colonia Romana eo deducta anno conflagrarit, ut Seneca commemorauit, Morsius incendio absumpta sit militari, im perante Seuero: quibus calamitatibus moniti sunt ciues, in ipsis fluminum ripis habitationem fore tutiorem, d ad eammas extii suendas,si quae rursus sorte inciderent, remedium ab aquis promptius expeditiusque. Adde pollerioribus seculis cum Gallia variis cladibus a Gotis, Vandalis, Alanis, Ptir dionibus aliisque gentibus vallata suisset ad eam paupertatem Lugdunum redactum esse, ut grauistimas aquaeductuum impensas sustinere non possent: atque idcirco ad aquas domos esse tranatas. Nonne 5 Ronax videmus,quae septem colliti spatia solet - cupare vetustis desertis sedibu , ad campum Martium totam sero descendisse ciuitatem,quo salubri Tiberis aqua facilius perfrui posset ξ Quoniam igitur in Lugduni nomine nulla est omnino obscuritas, si de nostro sermone promatur eius cxplicatus, lubenterrogem utris fatendum sit, L. Munatium Plancii primum fuisse Lugduni coditorem,uti plerosque video credidisse Equidem minime crediderim, hominem Romanum urbi, tu i in ipse primus a fundamentis exorsus esset, nomine Gallico suisse nuncupaturum. Illi videlicet qui prouincias ad suam linguam cogebant , nomenclaturae ius arbitriumque Gallis in ciuitate auspicanda detulissent . Credant qui volent,
ego in diuersam pHem discedo,non ignorans illud quidem verum osse, Romanos coloniam illuc deduxisse, atque urbem populo, opibus, legibus auxisse, ornasse, ista' bili uisse : verum aio, multo a Gallis prius de conditam & nomine suo celebratam
720쪽
stiis optauerat,auertisset. Extat Caietae inscriptio, quae testatur L. Munatium L. F. L. N. L. P. aedem Saturni de manubiis secisse triumpho des haetis acto , agros in Italia Bene uenti diuisisse. In Gallia colonias deduxisse Lugdunum de Rauricam. Sed haec ut pli rimum ad urbis ornamentum contulerimi; ita nihil faciunt ad id quod nobis agendum. Mihi fatis est,sii constet urbem quonda in collo illam fuisse, de nomen accepisse ex se inone nostro faustissimum ab eo citi placuit ut felix collis vocaretur. Hinc modo liquet clari sti me, nostram lingua eandem cum vetusta Gallorum esse,eo quod non haec tanta urbs a Dun acceperit nomenclaturam, sed alia quoque in hanc exeant terminationem. in quibus Melodunum a Caesare in Sequana insula commemoratur; cuius nonae vetustum ii suit mel. ii collem significat qui reuelat, quam Latinus sit culam in colle positam vocaret. Apud cudem in Suessonibus est Noviodunum, ex flourim proculdubiosormatum, uo nouus collis vocatur. Eodem nomine ciuitas apud Diablinteres Venetis
vicinos a Ptolemaeo collocatur, sed quam Neodunuscribit. apud quem &l Caesarodunu& Augustodian si Romani patroci iiij siue potius iugi nomine cu Gallico lucta,ut Coaris de Augusti collis intelligeretur. Siit 5c in Belgis Gorduni,de quibus in Atuaticis a nobis
dictum. Habet Flandri clarum tractenus monasterium, a Dunis, in quibus positum ci nuncupatu: nec longe inde abcsi Duilli ciet opidum,quod templisi Dunorum siue colliuinterpreteris. Quoniam igitur haec vox nobis apertissimae significationis est, de in veteri Gallorum sermone valφ requens cuius esset impudentiae, negare sermonem nostrum incius usi prorsus colu tate Verum quo quiuis cernat quam late quondam huius linguae homines fimbrias sitas extenderint numerabo si ammatim quot locis opida in hoc vocabulum terminata reperiantur, quod non ad praesens tantum negotium conducet, verum etiam luculenta approbatione docebit, ab Oceano Celtico ad pontum vique Euxinum eandem quondam viguisse linguam : quo sic mel dato minus absurduni vide bitur,& Graecam,& Latinam ex nostra esse corrupta In Mysia inseriore inuenies Nuidunum: in Mysiasti periore iuxta Danubium Sinsidianum : apud scordiscos Capedimnum: in Pannonia Noviodunum 5 Carrodunum; in Germania magna siue ultrarena ita Cambodunum, quod quidam Monachium putauerunt,ego Campodunum legere mallem. In eadem Rhobodunum,d arodunti, Melodunum,segodunii, Lugidunum. In Gallia Belgica Lugodunum,Batauorum ad Ararim illud. quod dixi, Lugdunum , a quo tota piovincia nominatur Lugdunensis, in qua Augustodunum apud PEduos. In eadem Gallia Segodunum Velaunorum, Lugdunum Convenarum ad Pyrenaeum momtem, Neodunia Diablinteria, sarodunu Turruptorum, Vellaunodunu, Hellodunu. Iam in Britannia ipsum Dunium sinit de urbem Dunita. In eadem Maridianu,Cames dianum,cuius de Tacitus meminit,& Rigodunum. Quid igitur censes An non ea linguam matticem esse,in qua hactenus huius vetustissimae vocis usus in prisca sua signisi catione conseruatur' Quod ii tot exemplis non cedas , non video quis tibi in Peripato locus sit relinquendus. Caeterum quia ab Arare in collem surreptimus, de sicendam rursus ad aliud flume. Ligeris ad duodecim circiter leugas a Lugduno distans, nomen videtur accepisse a supino suo & breui vado,in quo flumen non tam, stare,quam iacere dicas.Tam late enim sie porrigit,ut parua videatur altitudinis suae habere ratione, quo fit ut plurimis locis molestam habeat nauigatione,ic insulis de breuibus, quae nos scana vocamus, requenter impedita. Merito igitur ramex dicetur,quo is nobis dicitur, qui uepe in ultum que iacet.Garumna a Garrium deci uatur, quod idem est ac Latinus diceret, omnino latu &capax; quae notatio quam optimὰ in hoc flumen quadrat quo ne cio an vllii latius in Europa se distundat antequam in Oceanum ouoluatur. Nec equidem horum duorum fluminti nomenclaturas ad rectas rationes redigere vel voluissem vel potuissem nisi per utrumq. nauigando has,quas dixi, animaduertissem proprietates. Nam quid haberet quaeso monacti,aut potius qui non in aniae sit insignis, ea adducere argumenta veritatis e tenebris eruendae,in quibus aut nulla aut obscura sit nominum cum rebus significatis conuenientia Quamobrem quibus in nominibus non apparet clara de minime dubia originis vestigia eorum ne mentio quidem ante satienda, quam statis luculentis iudiciis de excplis coclusum sit,c nostra lingua vetustaria apud priscos Gallos vocii originesesse promendas. Quamuis igitur Sequana quasi te, id an mihi dictus vide