장음표시 사용
721쪽
ν. TR si cur propter moderat Iguxus progressum eo quod malene moderatustiq. signet uob. tineias quasi annulus superior quod eo inferior Germania cis Rhenu terminetur: neutrum tamen horum nominum rationibus meis nutherari velim. Scio item Mos md ptimo iure a vagis sitis N indomitis undis, quae nullo alueo contineritur diei potuisse,ut nobis vox lignificat, gestitutu ipsum cum alias sessi quotannis, tum hoc anno se talis indolis esse, maximo accolat si tum damno tum pericu lb dembnstrasse inolim tamen et iis nomen hactenus ad probationis partes v&are,&idciti minus etiam de Mosellis ni cmine fides adstruenda, quoniam hoc non solum ea caussa obscurae originis possit videri, quod non ab omnibus quidnisa nobis significet intelligatur, sied propterea etia quod . ad diminuentium Latinorum nominum formulam a Mosa fieri cindatur teum mihi contra non exigua sit suspicio, Mosellam dici Gposita dictione a Moa &ia quo Mosae socius denotatur,eo quia de ortus ibi habeat societatem δc ductus .ae tandem etiam ini eundem cocant alueum. Mosella quide prius multo a Reno susceptus, Mosa vero idusnsetius Reno commixtus.Clatior tatio est in Ren item a rim, quo mundum ab oes. R-ni macula notatur inmen accepisse facile mihi illi assentientur, qui norunt eum iudi uem olim fuisse uxoriae castitatis,qua de re in Aduaticis nonnitul egi ubi inter caetera ex, Natian noli distichon Latinum faciebam: Cernitur puram prunis araeentibus aurum,
Gurgite sic Eoi pignora Celta piabat. Addidi ibidem re hoc de Graecoepi ammate:
Zeloima aeaces Celtae sua pignora Re . Explarant, non ante rati sepose recresti i Dira , suam vitarant in casto flumine lata
. Graecul auctor ain o si dixit: de licet σεμνὸν venerandum re inter alia diuinum si niti ficet. hic tamen pro callo vi urpaturHuod nos dicimus atri, vocula illa quide ad omnem a , munditiem comuni sed non ad aliam rem ceptus,quam ad puram castitate denotanda veniente in vernaculu sermonem. G crinani superiores ab in pro flumine cu adspira- . tione scribunt,de dum purit dicere volunt Acastumiaspiratione omittunt alia licte pro puro 3e casto amore dicentes Nec dissimile veri fuerit,si dicamus rion ab hae modo puritate, nee ligab aquae munditie tantia , sed inde etiam nomenclatura data primδ fuisse ut indigenae cauerent, ne externo si hominum vis flumen temeraret . quod qui evi nomenclatori serrasse fuit in votis:ita posteritas praestare rasi potuit, quo mitius & Renus de Danubius sanguineis crebro riuis foedaretitur. Hoc tamen potest videri vaticinatus ego is qui primus hoc nomen dedit nusqua nee iii Europa,nec in Asia sincera de Germanam lanigeni de Cimmeri j generis tu indole tum linguam, tu moru Se totius vitet sinceritate diutius permansura ene, quam in huius fluminis ripio Nihil ia gentis cuius qua ostiait regenus de genetis perpetua propagine nulla peregrinitate aut colassem alit contaminata. quain lingua.cum a primis te summis maioribus accepta, tum in eade semper puritate conseruat . iis totius prope mundi viribus Romani adnixi sunt,quo de genta de lini sua Germana a Reno li immouerent ted tantu abest ut id efficere potuerint, ut tandem vellent nollent Gallia Germanorii armis desendere cogerentur, dc permittere, ut totus inretior Galliae ad Renu tractus ab ipsis Alpibus ad Oceanu us'. a Germanis teneretur. Et id quide tam clara Romanoru testificatione constar, ut Augustus C fari silccedes du-ifice meo Germania agnouerit:prima dc secunda, siue superiore de inseriorent. Quam dii linctionE vi ipsis auctoritate sua confirmauit ita no est verisimile, ab ipso primitin m. f A ducta fuisse: Cuius rei indiciu modisticit Obrincus,ab clientini nomen.ut videtur,sior μ st ' litus,cui ne, imoiu fallor,ab Augusto nomε datu esse asserere audebiti si Iulius Caesar tadiligens fuisset in tota regione describenda, tuam suit diliges in ea subiuganda, aut PILnii viginti de rebus Germanicis libri extarent,minusnc bis ob curitatis Undereturiae in quantauis caligine versamur,hoc tamen lucis ex li istorii saccepimus, nunqua vel Romanorum vel alterius gentis arma tantum potuisse, ut in citeriore Reni ripa, nedum steriore gentem Germanicam exscinderent, vel eius linguam aboletetit. Renus ergo faustum felixque nomen diuino instinctu accepisse dicatur, ipse d ad eum perpe- tub primus Ianigenarum sermo conseruandus esset, cuius semper indicio de quasi manu Mercuriali primus generis nostri auctores cognosceremus . Nam .amuis
722쪽
. superior lingua multis sibilis ge consonantibus asperior siti non ira tamen L prima
sermonis de limplicitate de lenitate degenerauit. ut alia prorsus lingua sit vocanda. ta- . etsi accurata illa vocum formandarum ratio non usquequaque, ut paulo ante demGstraui,observet ur. Quamuis itaque Renus possit viderie superiore lingua nomen acce- .pisse, clarum tamen seci a pro puro&casto non superioribus magis quam nobis inviti ede quotidiano. Boii item, quos veteris tristi, scriptores Gallos cile uno ore omines confitentur, stumcn in agrum suum Bononiensem pet horrendas ingemis tu pis Saxu nuc vocant Itali sauces euolutu Renum nominauerunt: nunquam, ni fallor, sic fia auri nisi vera nominis ratione intellexissent. Sed quid refert Gallicam ne voce dicas. . an Germanicam,si non vox modo, sed vocis etiam ctymologia sic utrique genti com- munis & mihi satis sit ad id quod quaero,quoque omnis haec viacum interpretatio te dit,li docuero Gallica nomina ad nostiam linguam, non ad Graecam pertinere. Iam ut . flumina mittamus.consideremus,an sicut Lugduno nomen de nostro sermone datumi esse demonstraui,ita de alia opida sint,quorum nomenclaturae non minus elatis indiciis origines suas linguae nostrae serant acceptas.Equidem minime dubito, quin plurima ciuitatum populorumque nomina intellecturi essemus, nisi miseris modis a Romanis 5e Graecis vel aucta vel mutilata, vel omnino a sono sito vero detorta iitissent.& deinde a librariis etiam mendole transcxipta. Iulius Canar Alexiam vocat, quam Diodorus Siculus Αλκ αν scribit,&ab Herculis errore dictam esse videtur indicare. Vtrum ergo sequemur hunc ne an illum' Alexia certe ad Alexicaci nomen magis alludit,le idcitio uti v. s. sertassi: Caesari magis placuit,si tamen tum,cum sita scriberet, de hac fabula cogitauit. Quicquid huius de huic similium fabularum textores comminiscuntur,id prors iis contemno;& certo scio,nihil veri ab ipsisdici, menta dumtaxat quam, quibus priscarum rerum ignorantiam velent. N-eta nobis idem est quod omnibus alimenta suppedito, non inauspicatum certe nomen ciuitati ac non male illi tractui conueniens, qui nunc Ar Mia. Allatia voratur,quasi N-sat,id est mnium rerum satur. Alexia vero quid tibi velit, non
facile coniectes, uisi idem hic a Caesare factum dicas quod in Ambiorix de similibusvi prehensum, in quibus x duplicem Latinam, pro Xi littera Graecorum adspuata suppositam videmus. stulti nobis idem cst quod Latinis omnes legitimo thoro nati: qua in voce Tau finale post duplicem litteram ob si,ni duritiem est omissum. virouis itaq.
' modo pronuncies diu vis vibis nomen nostras agnoscitur. Meminit Caesar geminae Cergouiae, alterius Boiorum in finibus AEduorum, alterius apud Auernos, quod nomen noo miror placuisse in urbe nuncupanda. Ger enim idem esse quod conquiro, in Atuaticis c a. docui, eamque vocem dixi olim perinde bellum significasse, atque postea crin. Ze ab illa Ocr man .ab hoc feri criminan in eodem signincatu, pro viro nimirum bello tibi . suisque facultates congregante. 45π-Nbou itaque, de syncope nobis frequenti ad missa,
αγα-em,idem erit quod conseruatio eorum quae sunt congregata : quod nomen firmis munitisque arcibus rectissime conuenire clarius est, quam ut sit monendum. Nec dimbium est, quin Boih ab AEduis admitti, eadem de caussa qua prius Averni. deopidum
--αὐ- sibi communiuerint, & ab usu nuncuparim. Avaricum nomine suo praefert magnam ' antiquitatem inimir-rit enim est regnum maiorum siue regnum antiquius, aquo
proxime aberat Noviodunum , quod collem nouum denotare dixi, de in Belgis apud Suessiones , de ad Ligerim in AEduis oppidum eiusdem nominis suisse legi--- uia mus. Genabum Gallus, ni salior, vocabat Otium oti . quo elegans structura deno tatur Onit enim elegans est , aera idem est quod aedifico siue condo. unde Vit GH . -- bum i Longob sdis in maiorem urbem quam antea esset redactiim, Dimboli v - a auis . catum cst,c quo Italus viterbum secit, magnam Annio somniorum materia suppediataturum. vcnim ne nos etiam insomniorum regionem abripiamur,his modo opid rum exemplis,M iis quae in Atuaticis explicaui ,quae his addi possunt, siquis eorum desiderio tenetur iunc contenti fuissemus,msi nos N magi nomen inuitasset, tum lata ad plurima opida homonymia, tum etiam clarissima sua origine, quae vel sol ad monstret quam longe lateque olim linguae nostrae patuerit usus, quamque negari non Mar--- possit, Gallicum sermonem eundem cum nostrati fuisse: quod ut vel permicacissimos bphistae, vel academico semper sententiam sustinenti , vel ipsi etiam Pyrrhoni probare , -- .. possim, de hic faciam quod ante in Duno seci,ut videsicci opida aliquot tamemorem, quin
723쪽
quae ex hac voce sermatur. In Germania itaq. supra Lycum Drusomagus est,uel Κempten opidum hodie vocatum vel aliud huic olim vicinum. In Gallia Nare magus Tra- H, .c stinorum, nuc Nion scute nominatum. Vindomagus in Volcis, Borbe magus apud Vangiones,opidum quod nescirian iit V ormatiailli comagus Tribocorum, Nae ima- .gus Nemetum. Ad Sequanae dextram ripam Rotomagus Subanectorum, apud Bellovacos Caesaromagus,apud Vadacassos Ngomagus,apud Andicanos Iuliomagus in Vc
Hos,itue potius ut Caesar vocat Lexornos : In Britanniae ite Catio Naeosnagus.& apud Caledonios Vaco magus. Iam his omnibus posterius a Francis ad vaalim sue sinistium Rheni cornu Naomagus , siue potius ad: sorma Latinam Noui agus opidum con- s ditum:quod ut falso quidam Caesari tribuerunt: ita unice Carolum Magnum delecta uit, situ longe amaenissimo. Quaeramus ergo qtiae gens hanc vocem sibi vernaculam hactenus agnoscat. In hac inuestigatione homines aut veteris historiae cognitione aliqua saltem tenus imbuti, aut primis fidei nostrae rudimentis instructi. statim de Pellarum. Liud αmagis cogitabunt. His oppedet Annius Viterbiensis,clamans imperite eos de rebus iudicare. eo quod Petolum unicum antiquitatis alvi uin nDn cognouerant. Eum namque
prodidille Cometi filium Magum misi e nominatum, eo quod primus Gallos docuerit
domorum structuram atque inde ab auctore sito aediflaia Magos vocari. Nisi hunc im- pudentissimum nebuloncm cum ipsis etiam omnium mendaciorum latre de nugaruresno magnis copiis bellum gerentem in Croniis meis strangulassem, cogeret hic carnificis ossicio fungi,& hunc sacrilegum Gallico Tati assigere,ne veritatis sacrarium oletis suis conspurcare pergeret. Millis igitur illius figmentis citra logiorum orationis ino ram, quaeconfutandis illis, qui huius sese fabulis paicunt, esset impendenda : dico magvocali longa pronunciatum pueris nostris quamuis rudibus hanc osterre notionem, ut maxidem intelligant quod Latini nomine cognati audito. Superiores Germani putant ad assinitatem pertinere,qua in re falluntur egregie, quia ne inter Magos matrimonii copula c5 trahatur, lege Chrilliana cautu dicimus. Deriuat ut autem vox a Nat,quod ide mam significat quod facio, pro quo Germani superiores ut validius quod sentiunt eissent, sui ille dicant. Illi igitur qui ab eodem facti sunt armem dicuntur, littera tenui, quae insuatcst,in mediam permutata visit strag. Prima igitur cognatio est inter factorem de C. M Mfactum patrem de filium : qua in re id diligenter animaduertendum,a faciente, non a facto tribui nomen cognationi,cum Latini a simul natis, non a generante suu secerint cognati vocabulum. Non una enim neque leui id ratione incit a rite ius, immo tanta, quantam mea iciunitas vix verbis vllis sit allecutura. Natura enim ita comparatum est,ut maior sit amor ipsius patris erga filiu quam filis c a patrem: sicut maior est amor creatoris,quam omnis amor creaturarum. Hesiodus primum posuit Chaos,dem dc ter. -- ram,mox amorem,in prima rerum omnium generatione: quod qui possit commode explicari, non est huius loci docere. Parmenides vero ante Deos omnes primum produxit Amorem.& bene hic quidem. Deus enim accensus amore bonitatis suae produxit omnia. Non male ergo dicet,qui asserct Amorem omnium csse creatorem. Quia vero
quicquid boni in nobis est, id ab ipso summo bono proficiscitur, nihil erit qnod Deo
magis acceptum ferre debeamus,quam ipsi in amorem, qui ad nos eo ordine descedit, quem creator in cicatis collocauit. Sumus igitur cst in ptima de s prema creatura, quammante Seraphici ordinis ardore designamus secundas inde ordo secundus tertius tertias,& ita deinceps quisque suas amoris partes sortitur. Eodem modo in cognatione quaerescit imaginem quandam totius uniuersitatis, principium amoris est in patre, qui deinde ad filium hinc ad nepotem,post ad pronepote, mox ad caeteros defccndit,pro sua cuiusque portione. Nec aliter dixit Alexandri Magni magister, maximo quenque Operis sui amore teneri eo quod huius assertionis ratio ex eisdem principiis sit poeda. Quae elim ita sint, quid censes de sermonis nostri fabro3 An non putabimus haec ab eo prius bene accurateque fui sie perpensa,quam nomen Inagin hac sibi notatione sormadui si putaret Ego vero nihil minus fersuasum habeo, quam nobis quicquam diu maria utiliumque rerum in mentem venire posse,quod ille non perspexerit & annotant; nec unquam mihi sinam perlii aderi, linguae nostrae primordia solistblius humani ingeni j vitibus niti. Inditum uobis a natura est,ut cognatorum rebus de successibus quam pos- '. sumit
724쪽
a C ALLIco Ru Miu mus maximam opem seramus, eosque quoad eius livdio diligentia l. nostra seri potest, semper ad ca quae nobis beatillima videtur,promoueamus,cuius occulti instinctus caussa non cx alio pendet principio.quam ex illa diuinae ordinationis idea. Huius crinamoris cuius ab omnium rerum creaiore participes facti sumus .caput a patre ad filios. de inde ad reliquos emanat: quo fit ut haec creationis communio amorem hunc quoda . quasi similitudinis sigillo confirmet atque sanciati de consequenter natura sit conuenientissimum,ut cognationis vocabulum ab qui facit sc procreat derivetur, quoi telligamus unde lioc amoris 3c caritatis vinculum inter cognatos oriatur: quod cum ab ipsa natura non hominibus tantum, scd ipsis Etiam brutis animantibus, atque ulterius plantis ac rebus etiam non animatis ineste cernamus, lateamur iaccesse est,ab ipso primo rerum omnium opifice ipsum proficisci atque colligari. Quam volo inter homines utilitatem haec necessitudo de innata caritas adierat, nemini dubium esse potest , cui modo huius ipsius non prorsus sit cxpers,id est, qui no omnino naturam xuerit hum nam. Quis enim ignorare potest, maximum in ea momentum esse ad hominum cose uationem propagationemque. Atque ea de caussa cum apud omnes alias nationes, ta maxime apud Israelitas diligentissimam rationem habitam semper fuisse cognat tonii, tum in connubiis contrahendis,tum bellis gerendis, tum in caeteris omnibus vel domi vel soris necessariis ad gentis uniuersae conseruationcm. Caesar de Germanis loquens liaec habet verba: Agriculturae non student, maiorque pars victus corum in lacte Se c sco&came consistit. Neque quisquam agri modum certum aut fines proprios habet. sed magistratus ac principes in annos singulos gentibus cognationibusque hominum. qui una coierunt,quantum eis & quo loco visu incit, attribuunt agri, atque anno pol halio transire cogunt. Haec ille de Germanis quidem vi quoium vivendi ratio minus ad huc recellerat ab antiqua Scytharumconsuctudine, quorum plaultra vagas serebant
domos quo pasi endi commoditas inuitass t. Venim quod illos dicat per tentes siue
cogitationes quod idem est, habitasse id non ita corum fuit proprio, ut non Gallis quoque S caeteris Cimmeriis, penes quos cadem adhuc lingua vigebat, in usa suisse existi memus. quod licet non ex communi nationui et comitium consuetudine, ex frequentia tamen opidorum quibus a Mago nonacn inditum est, colligi posset. Abeunt vocabula stequenter in desuetudinem,stequenter etiam ad vicinam quampiam rem dcto quentur, quae res non Germanis modo superioribus, apud quos suae in hae significa tione non usurpatur,sed intctioribus etiam apud quos purior lingua remansit, usu venit i& crebrius prosecto quam huic meo antiquitatis inuestigandae studio conducat. Hoc autem dum factum luspicamur: Vocum origines, derivationes, &compositiones contulendae:vel gens ea interroganda, apud quam voces id genus necdum periciunt. cuius praecepti uberrimos fructus perciperemus, si quis eam prouinciam sibi sumeret ornandam,ut omnium vocum siluam, quibus diuersi Cimmcriolum populi, quorum lingua hactenus necdum omnino cli corrupta, ututur, in unum volumen coacer ret: qua via non copia modo sermonis,sed intelligentia etiam perditriu vocum vehemei ter iuuaretur.Discant ergo Germani superiores a nobis quid Idae denotret, vidcantque quam resta eius vocis ratio nobis constet; cum nihil aliud Raa iit, quam malimg, syncoptosin sum conuersum. Habemus itaque nuc clarissimam rationem .Ob quam multa urbium nomina in Magus finiantur; qua contenti ad caetcra transiuigcmus, nisi viderentur mihi quidam adhuc obstrepere atque clamare sibi satisfactum necdum esse. propterea quod non intelligant quid Persarum Magis rei fuerit cum hac quam dico cognatione,atque idcirco sibi Annil rationem magis arridcro. Hos cquidem in vocabulo nobis apertissimo vel contemnere possent,vel rei:cere facillimo responsis; si dicere aliud Persis Magi nomen, aliud Gallis notare. Verum quia haec nobis oblata occasio est,& ipsa veneranda linguae nostrae maiestas postulare videtur, ne hoc suum decus c lenii faciam lubenter ut hoc loco omnibus sapientiae studiosis gratifccr, atque rectum ad Palladis arcem iter de Magi nomine monstrem. Dixi agas dat, quod facio Latiunus reddit, derivari i& cognationi eam ab ipsa natura vim inesse, ut necessitudinem quandam inter homines gignat dc caritatem, atque eam sigillo quodam 3 ptimo pate- te posteris ina press im videri Rapimur igitur omnes hoc istimulo, v t maiores noliros cognoscamus, atque tandem ad primum gentis nostrae auctorem pervcniamus. At quae
725쪽
tandem in hoc est utilitas,ut sc natura nobis hoc costium inquisitionis addiderit, α ipse
hominum architectus hanc sibi in cognationis nomine fabricando rationem sequet dam esse putauerit' ingens,ita me Magia amet, at l. ad id innium s acre deducat. Nam quis non videt hoc inuestigationis ardore nos paulatim sursum rapi, donec ad primum hominem perueniamus; de ab illo ad Deum primi hominis creatorem deduci, a quoscut summa&prima creandi ratio pendet , ita omnis etiam rerum dependet cognatio. Quoties itaque vcl de cognatione ipsa, Vel de nomine cognationis cogitamus, veniat in mentem pri inu cognationis caput Deum esse a quo non hominum tantum, sed T n. omnium rem cognatio de vitio suspensa est. Aristotcles in prima philosophia non aliud facit, quam ut unum ens inueniat, in quo omnia quae sunt, csse suum habeant &vnio. 'nem. Haec autem rerum omnium in uno crate viaio, quid aliud cst quam cognatio, aut
potius magiar Quisquis igitur in singulis M uniuersis considera dis ita versatur, ut per omnium rerum diuersitatem primum ad species, deinde ad genera, de lunc ad ipsi mens perueniat, is profecto summam de principem quaerit cognationem , quam ubi sue rit assecutus merito poterit vocari cognationis peritus, quod Cimmerius diceret mag- laus,id est, qui habet cognationis scientia de cana altis potest demostrare. Quid enim vim significet, in Druidum nomine declaravi: dc ut ex tru iris sit Truis, ita ex mag- uia fit Magus, reiecta littera ea quam nec Graecus, nec Latinus, nec Hebraeus habet. Quamobrem Magus non male S quibusdam sapiens vertitur , sed vis nominis neca Latinis, nec a Graecis .nec ab Hebraeis est intellecta. Magi enim inomen non solum s pientiam des at sed viam citam ad eam struit rectissimani: dc illam quidem talem, ut eius ingrediendae naturale omnibus insit desideritim. Cognata ad cognata serri. mirifico quodam naturae ductu scimus: Sc apud Platone legimus, neminem pollectus rei scicntiam consequi, cum qua nulla habet cognationem. Quocirca admirandum suit nomenci toris acumen, quo hanc cognationis vina omnem pervidit,& inde nomen duxit,rectam via ad sapientia monstrans, dum magiuus pro sapiente & capientiae doctore usurpandunobis reliquit. Quamuis enim omni cognationi mag conuenit, pcr cxcellentiae tamen figuram, dum solum ponitur, extra collatione, pro summa dc principe cognatione a cipiendum est e ratio nominis monstrat;que nimiis ab co dependet, qui summus est in faciendo creandoque. Nemo igitur Magus dicctur, qui non omne omnium rcrum c
gnationem ad ipsum creatorem deduce c sibi illum stupremum sapientiae suae apicem collocabit. Quamobrem bene Plato dixit, Magiam cultum esse deotu. Nam qua r, Messe, tione vel angui os, vel homines in diuorum numerum cooptatos magis vcncteris, quam ' - . si eorum cognationem sic supputes, ut cos cognatos facias sit premi rerum omnium creatoris 'Potest cile aliqua maior nobilitas,potest aliquod maius cogitari generis orna mentia, quam a Deo genus sium ducem' lactet Achilles Thetidcm matrem, Aeneas Venerem, alius alium deorum; nos sic genim nostrum si appulemus, ut a summo Ioue nobilitatem nostram manare doceamus. Caetcriim ad quid conducit liaec supremae de cellentissimae cognationis notitia, aut quae tanta simicius vires ,ut absolutam S per- s.ctam omnibus numeris sapientiam eius nomine indigitemus' Nempe ut naturae du-dium secuti, cognata nobis amFaus. Cognatio enim parit caritatem; quod non Pla- C, is utone nobis discendum, sed de tuo cuique animo aestimandum. Huc igitur omnis ten- at sapientia necesse est, nisi seu tu suo velit ca re, ut S cogn-tos nostros amomus S
r. i uper omnia ipsum amemus creatorem,ut aeterno amoris vinculo ei uniamur om-hes Hunc itaquc omnis sapientiae scopum ut clare nomenclator Ob oculos poneret, vilis est vocabulo, cuius notionem citra caritatem nonao intelligere post et modo communem naturae ii iactum sequeretur.O stupedum in dominibus fabricandis artificium uitam breui compendio S sapientiam omnem , de omnem sapientiae fluctum atque sinem comprehensum videmus, q*am consentanea religioni nostrae vocibus subtexuit documenta, luanto bi cunis, quanto etia clarius qua m Plato expressit, nullam solidam de xtilem recii diuinarii cognitione haberi posse, quam per cognatione mi obiciat illime enim de hac cognatione locutus est,& diccre visus in quibusdam hanc cognatione a e. quirendae Cipientiae necessariam non inueniri: quod si sensit, male sensit, quandoqui- .. . dem omiudus co natio inest 5 huius cognationis stimulis a tui ad cognationis o
dium cognoscindum sed alii magis iij minus, pro eo atque sensum quis habet vel ob
726쪽
oe idcirco in carnali cognatione consistunt, nec in ea quid in alte progrediuntur, longissime terrarum de caelorum ab eo subsistentes, cui vera ratio nominis, quo maa vocatur, queat proprie M primo applicari. Dacimur enim vel inuiti omnes amore quodam Sc caritate cognatorum.Sed ad quem finem hic amor nobis insitus sit, non omnes
videmus,quonia plerisque visum sit usi dumtaxat coducere ad generis de sanguine proximoria confirmationem. Aiunt Pythagorarn sapientis sibi nomen sumere noluisse, denosi M. de professione sua interrogatum respondisse, lyhilosophum se esse, quo sapientiae stidiosiim de Plato, de Cicero, de caeteri omnes, ut opinor, intellexerunt. Nec malὰ illi quidem. Verum nec absurdus milii videretur interpres, qui philosophii redderet ho--- , . minem amoris Cognitione sapienti . praeditum. Plato amorem philosophii esse dixit,
se O f. nos eum Se principiu Sc finem totius livmangsapientiae collocamus: principiti quidem, quia cognationis amor a nati Ira nobis datus, primus est stimulator, ut ad caput cogna- ' i' ' tionis rerum otii nisi contendamus: Finis vero, quia inutilis est omnis cognitio, nisi peteam ad amorem adspiremus, x eo inquam glutino quodam ipsi,qui omnia creauit, adhaereamus. Deus caritas est, qui in caritate manet,in Deo manet: atque citra hanc ne fides nec spes, nedum humana sapientia quicqua prodeth. Huius igitur amoris cognitio vera est philosophia, ad qua vi conteiidamus cognationis amor nos incitat, i ipsi a nomenclatore in vocabulo mail est declaratum. Quamobrem ma a laus, dic ad incudem Latinam vocato nomine, Magus dicetur cognationis peritus: qualis nullus est, nisi norit de rerii omnium cognatione,& per cam ad ipsum creatore non aliter ducatur, in vox maet ad mat id est,cognatus ad factorem ;& ci sic adhaereat amore deuinctus,ut summo cognationis auctori Per hanc ita l. via homo ad suprem si felicitatis su fine ducitur. Ad hoc cognationis amore tanquam pedibus uti debet in hoc itinere ficiendo. Quem usum dognationis animaduertens nomenclator, nomen maet sic secit, ut non solum a factore tanqua a sonte suo derivaretur,sed cita vi csiuersiuna pedem notaret, instrumetum homini data ad eunde: alio videlicet moneremur nos cognatione ita uti debere. quo ea tanquapedibus ad ultimum nostrum finem peruenircinus. Obstupesco referens diuinu artificium: dignum certe diuino instinistit, a quo ad nomenclatorem venisse si quia dubitet,is experiatur an in vocibus fingendis se parem praestare possit. At dices. gam pro pede in usu non est. Fateor equide,sed fuit. In Hermathena docui,voces in matrice alia qua lingua abolitas, ex ea lingua restitui polle quae de matrice lingua manasse scitur. Quis ignoret, sermone eum quo nunc Itali vernaculo utuntur, natum esse e Latina det Germanica lingua qua Goti de Langobardi utebantu sicut est quo Galli nunc ut itur e Romano de Fracico. Promptu igitur sucrit iudicare,qtiae vox e Latino sermonerii ex alio derivetur Cum igitur Galli Gambe dicut, Itali Gamba, & ambo in eadem significotione pro pede; am. eius vocabuli apud Latinos nulla sit origo, par est edere, de Ge manico sermone que Goti de Franci loquebantur,id remansiile. Iam etymologia idem demostrat, proprema quod ea me, a quo eam per apocope, sicut a ';-mari sopii, idem se ac si Latinus diceret id quo itur. Pes ergo, quia eo itur, optime eam siue eme dicetur Vnde Gambe 5e Gumsa apud Gallos de Italos. Porro quia nominum architectus sic vocabula sormau it, ut primo primis in quoq. genere rebus csiuenirent,videamus, quesit itio homini primaria. Quae alia rogo,quam ea quς ad ultimu suum finem pertingit At quo pede ad huc perueniet' No alio haud dubie, quam eo quo dixi ipsa nimitu cognatione quae nos deducit Sc portat, veluti pes quida fidissimus ad ipsum creatore uniuersiuerunt.
Quo vero clarius cernatur,ea quae de Magi adico cu veritate consentir uaeramus quisa uia 'ia primus cius inuentot cclebretur. Plato, cuius auctoritate libenter utor Zoroastrem. H
G. - primu eius lavidat mapistrii, aiens eum fuisse Orona arae filisi: 1 quo nemo dissentit exte-
r,vi h homines quida certi sui se credantur,
cum nil ut minus ut extrum ancium; iacm accidit in Zoroalbo. Sicut enim Orpheus Σ. - uis aurium modera orem, de Mercurius quemvis excellentem consideratorem αι. .. . significat . ita Zoroaster eum norat, qui cito ad omnium rerum originem mentis oc
los dirigit. ra enim idem est quod ad. Dicimus cnim To de , si periores Germani Icubunt. O; vocali longa primum principium unde omnia manant, significat,
727쪽
ratione ea quam in Hermathena explicaui. unde Latinis origo de ordior remansit. Ori .va' idem est quod cito siue velociter: de dum ut verbum usurpatur, idem quod festino. Hebraeos vade suum Ps mutuatos esse, formula conuersionis vocum nostrae linguae 'propria declarat, qua fit ut si si de stasi sint contraria. ter vero significat intentis ocu- niis
iis atque fixis inspicio. To-o; Ibasi stet igitur committe Zooralter, is est, qui ad primum
omnium rerum principium cito velocique cui si a mentis oculos dirigit: quod quid aliud est, quam celeri discursu per cognationem rerum ad ipsum contendere creatorem' Hinc nemini dubium esse potest, optima ratione factum esse, ut qui nos hanc ,rientiam, qua omnia ad primum opificem referuntur, docet, Zoorasset, unde corru- ptum est Zoroaster,una littera transposita, vocetur. Fingunt vero Oromazae silium sui Dite, eo quod omit is praeceptorum auditio hac mensura contineri debeat, ut quicquid auditur,id recta Sc liatim dirigatur ad creatorem. vocali longa est audiri, ab o; quod in Hermathena doceo mitifica quadam admonitione duo nobis significate: primum M 'videlicet omnium retia principium & ipsum audiendi in frumentum. Quam homonymia propterea molitu est architectus vocabulorii, ut nos doceret,aures nobis ad hoc praecipue datas esse ut earum beneficio origine rerum omnium disceremus. Aristoteles auditum plurimu iacere ad rerum omni u intelligentia optime quidem dixit; at mult5 rectius nomenclator una syllaba nos docuit, aures primum ad omnisi rerum originem pertinere, a qua si aberrent, ne nomen quidem suum posse tueri. Ab M Latinis Auris mansit, citra etymologiae cognitionem. Sive igitur Horoniarem sive Oromazena dicamus,eodem notatio pertinebit at mensura cii, a quo in secundo casti inata, supcri resina sin recto scribunt suo more sibilantes. Det vocali longa caput est, Britannis usitatum te apud antiquos frequentissimum. Hinc igitur rimata-liet,&: composite Unam, caput est eius mensurae, qua aures simi regendae: quod si fio;mnet dicas, caput signim caueris mensurae obseruandae in audiendo. Oromazes itaque terminatione Graeca, tio interiecto ad suauitatem, princeps reru m Umnium moderandarum, quas audire debemus, vocatus csi, a quo, velut a patre, suo quod idem cistin hoc genere, a praeceptore processit Zoroaster, is nimirum qui ab illo didicit in omni consideratione rerum mentis aciem ad originem citra moram esse dirigendam. Verum audire mihi videor: Quid malum tu nugaris 3 Ex Gallico sermone nobis Persica vocabula interpretaris 3 Ego
vero tibi, quisquis es qui haec obiicis, de Persica lingua nihil respondebo: sed te amandabo ad Indos thica mea, quibus doceberis, Noctium Indum fuisse, in ea regione n
tum, in qua nec olim, nec hac aetate vitis sua sponte nata cernitur: atque inde area de uectum ad Septentrionis plagam, citra Paropanisum tandem constitisse atque descen ea ---- disse ad Margianam, in qua cum tanta vitis sua sponte crescat, ut eam vix duo homi
nes complecti queant, quid miri illic primum ab ipso vinum inuentum fuisse3 Qua de liis
re tota Dionysiacorum commenta profluxerunt. Aucto deinde genere humano, te
ram sic partitum fuisse, ut in herciscunda familia Sem dc Cham alias regiones quaere- f
re deberent te Semo quidem Asia extra Taurum, Chamo tota Asrica daretur, Iapeto si , Asiae pars septentrionalis Tauri de Caucasi iugis comprehensa maneret: atque ita fa clam esse, ut Iapetus in Margiana dc Bactriana principio cum patre uti filiuscariissimus N permaneret, nec una cum reliquis commigraret ad campos Sennaar, ubi in vesana monstrosae turris suu iura diuino miraculo linguarum facta est consu sio . Hinc itaque contigisse, ut linguam integram retineret, atque solus pater 'aedo binae de vetustae fa rientiae, iam inde ab Adamo usque per manus traditae possessione frueretur: quaecum se ex cognatione rerum oriretur; oc praesertim ea qua genus humanum deuinctia est cum suo creatore; non est admirandum, si scriptum inueniamus, Magiam e Bactriana or- eam esse, atque inde a Zoroastro Oromazae filio, id est, a Iapeto Nochi filio eatissimo quibus haec nomina in primis, dc deinde coriim posteris maxime conueniunt, ad Persas venisse. Non est ergo cur quisquam absurda me tradere clamitet, si nomen Magi ad eorum reseram sermonem, a quibus disciplina promanavit. Quis erit nunc nostratium, qui tam plumbeis sit sensibus, ut non commoueatur δc incitetur ad maximas laudes Deo optimo maximo agendas, tum quod nobis linguam primam conseruauit, turn quia, qtuamuis e sanguine Israelitico carnem assumere vellet, tam benignum t
men erga genus nostru se praestitetit, ut ei singulari de praecipuo ab omni seculo indici
728쪽
c A L. L I C o R 'Mdemonstrarit, filium sui in Deum A: hominem in Iudaea natum esse: atque eam sidem cocesserit, qua donis suis thure, auro de myrrha omnibus hominibus ostenderent Deu& Regem de homine in vilissimo tugurio a mortali matre editu cae. O nos felices: qui de a Ianigenis duximus genus, de linguam conseruauimus , qua ca tradata cit doctrina, cuius magistris Deus monstrare dignatus est desideratum illud ab omni seculo tempus tandem aduenisse, quo salus humani generis nasceretur. O felicissimos, si in ea religione, cuius exordia tam benigne Magis ollandit,cam nobis gratiam concedat, ut per ca ne assumptam humano generi cognata nos in diuoru numerum assiunat Notate . tu
so,diligenter, quo nos Magi nomen deduxerit , quam alta prodiderit mysteria. Dum cum Magum definimus, qui cognationis & peritus est 5c praemonstrator; tum dignior liac nomenclatura quisqua videtur, quam ipse Deus,qui Magis eam cognationem mo- strauit qua nulla unqua aut fuit aut crit excellentior/Magna fuit illa prinia de praecipua quaedam hominis & Dei cognatio, per quam homo factus est ad iii militudinem & imaginem Dei: sed infinito maior de praestantior posterior illa cognatio, qua Deus priorem cognationem foedissima nostra macula contaminatam,non stilum restaurauit de priscae reddidit integritati: sed sic etiam auxit, ut miraculo omnia miracula excedente carnem assumpserit humanam,per quam ei non modo tanquam factori sed etiam tanqua fratri cognati essemus Laudent alij nomen philosophi, nos dicimus nullam vocem inueniri
posse verae sapientiae significandae imagis idoneam quam Magiae nomen. vana enim est de inutilis omnis mundi totius sapientia, nisi nobis ostendat liae v
cognationem,qui; sola excellenti limo prorsus imodo cognationis nonae meiecit r.Diuinam omnino sententiain Plato pronia inclauit, de infinito quide diuiniorem quam ipsemet intellexerit, duni dixit feminem eius rei cum qua cognationem non habet, integram notitiam habere posse. Nam nisi hanc su prcinam cognatione tuam Magis Deus ipse Magorum summus indicauit, cuin Deo haberemus: nunqua veram Dei ais utu i
uissemus cognitione. O pater noster, cognate noster optime maxime, qui propter c gnatos tuos mortis laqueis irretitos morte in cruce subluisti, ut qRos creaveras ad ima ginem tuam,cos culpa silia perditos iustitia tua liberates: fac nos talos,qui solus id pote , ut tecum in regno tuo sempiterno, sempiterno cognationis nostrae fructu perscitamur. Obstupesco& attonitus haereo, dum hanciliuinam mecum cogito bonitatu, itia nos adcam evexit dignit.uom, ut Dei cognati dici queamus, longe excellentius quam vel ipsi Seraphici spiritus, perpetuis diuini amoris flamis ardentes. Vide quo nostra euaseri cύ- templatio uam magni cos conuincat erroris, qui Mariae nomine nescio quas insanias hominum dementissimoru intelligendas putauerunt. Reuerentius de Magis cogit dum,quibus Deus multo elatius,quam ulli prophetarum, si loannem Baptistam de Simeon in excipias. ad oculum demonstrauit ingens illud mysterii a salutis luisti tam Quamobrem ne nosetiam in hoc sanctissimo considerationis adyto ciuippia peccet is cohibeamus linguam e tacita veneratione de cognatione omni u principe cogit mus de ea tanquam pedibus utamur ad supremum felicitatis nostrae finem consequendum. Proco atque magi exim lcinam adhortatur. 1naa igitur cognatum osse non domum Wi tectum,atque a nuit derivari, satis ostensum est. Hebrici vocem hanc conuerterunt pydicentes pro populo, eo quod populus c cognatis constet, atq et per tribus de cognationes habitet. I'lurima id genus nomina inuenias apud Hebraeos citcria, perinde at . nuario Ordine lix tas dc legunt δί pingunt. Littera autem Hebraeis decimam sextam G mma ex imo gutture pronunciatum sonare, cum alibi tum in hieroglyphicis trado videmus itaq. niasim in prima lingua gentiles voc rised est, homineseius degentis,at. inde iactum ut multa opidorum nomina hac voce terminarentur. Et quamuis hoc vocabulu euersu in sic apud Hebneos,vera tame nominis ratione docere in nostra lingua, qua nulla rabylonica cofusio mutauit,eius usum dc prius multo fihise, de hactenus manero. Quemadmodu vero a inin mail multa opidor unqmina derivatur ita de a nandiri Mediolanii multis ocis inuenitur,in Britania vidclicet, in Gallia, apud Xantones semel. M iterum, apud Aulercos in Saxoniae ea parte quae nunc Wel halia vocatur,& rursus apud Allenianos. Quid vero nonae hoc significet,cx ca urbe lic lare ,quae apud Insubres tenet principatu, quam Germanicumci lant vocamus, id est, regio suppeditans magna copiam nacteiadorv. cim enirn siue nitida' dem est quod instare o desecare M
729쪽
dum ut nomen in usum venit, intim,sunt viridos rami praesecti ad virorem dc umbram parandam. Dicimus auic sine discrimine mai&mei. unde Latini e prisca Ianigenarum v lingua nomen mentis Maij retinuerunt, co quod is virides ramos & virentia prata ad D metendia idonea suppeditet. Hilices apud Hebricos pro falce. Mediolanii monet me Bergomi,urbis non valde procul inde dili tae cuius nomen domu montana significat ab hum id est, undique custodio de lucor, qua voce Angli hactenus utuntur: nobis eius usus extra compositione periit, qui in axi mn, proti dicimus; dcvng ii impromi ν W homi quo nomine vicus est insignis in Antuci piae suburbano. Deret mons est,s quiliis lo- ι oni
cus in quo quis sese tuetur. In Anglia quid hum sit, quiuis intelligit, de nusquam hodie
plura pagorum nomina in hanc vocem exeuntia, quam apud Frisios reperiuntur. Ruit de Ny ad monte notanduin usu. seruius mi is pro altis montibus Gallicii vocabulum η p. isse scripsit. Nobis alpita liue alptis significatglaciem montiti; quo fitvt Alpeis proprie glaciales montes vocentur. Np ex ab , id est omnino supra componi, in Saxonicis memini me tradidisse. Sed iam nimiu multis exemplis docui, Gallica linguam cum Cimmeria eandem prorsus fuisse; atque id quidem conuenientissima contigi illa ratione, couuod Gomero genus eos ducere grauissima Iosepi constet testificatione. Hinc Dio. rus Siculus excusandus, qui Gallos de Germanos tam superiores quam inseriores communi nomine Galatas vocavit, escias Danubium de Renum Se Rodanum per Galatiam fluere,& a Caesare Reno transinisso Galatas Trans nanos victos fuisse.
Vo Ni A M modo illorum mihi sententiam fatis videor prostia gaile, qui Gallorum linguam ad Graecas, non Germanicas ori. gines pertinere libris editis docuerunt nihil amplius obstaculi
i testat,quo minus nunc Gallorum nonae de vernaculo intorum
: sermone declarem, costendam vere Druides tradidissu,vetu stissimu suum patentem Ditem fuisse: quod dum facia pro eo. ac debeo, mira gentis antiquitas,& quam Romani etiam lint veneraturi e tenebris Cimmeriis de Plutonis vestibulo in clara diem protrahetur 5 quidem maiore lucem Latinis hominibus allatura qua quisqua hactenus existimarit. Primum tamen eius in mente venire debet axiomatis, quo modo saepius usus sum, Voces nimiru pluribus linguis communes ei esse primogenias,in qua optima earii ratio reperitur. Quando itaque demo straturus si ina, Gallum a Caio nomen accepisse; recto docedi ordine non processero, nisi
quid Caius significet, ac cui linguae debeatur, prius explicarim. Quo igitur de vocis huius & sono de scriptura costet a Quinctiliani verbis ad hanc rem proprie spectantibus
cxordiar. .et , inquit, I scribuntur aliter quam enuntiantur8 Nam Cr Casu C litte a1 tatur,qua mures mulierem declarat, quia tam Caias esse vocitata, quam Caios etiam ex
nuptiali sacris apparet. Nec Cnaeus eam litteram in prae mimi nota accipit, qua s nat. Haec ille. In quibus quae sint nuptialia sacra, quorum testimonio nititur, Plutarchus in quaestionibus quas de ritibus Romanorum disputauit, docebiti interrogatur enim apud eum, Cur sponsam introducentes dicere iubent i Vbi tu Catus, ego Caia. Sollemnis ergo haec verborum formula, uibus pronubae mulieres sponsae praeibant,notissima illa quidem fuit apud Romanos: sed quid ea significaretur, nec Plutarchus cst assecurias nec quisquam corum quos interrogaui Se interrogaui doctissimu quemque humanioris litteraturae) quicquam ulterius potuit iis quae Chaeronei diligentia in in dium proposuit,adferre. Nec interim cuiquam meam hac de re sententiam communicaui, qui non vehementer cam probaret, atque omnibus modis retinendam arbitraretur. Ac quamuis ad Romanas origines in lucem vocandas, praecipue proprieque
sacri huius apud priscos ritus explicatum spectate stiam, condonabit tamen aequus cc 3 lector,
730쪽
cem mutuatus: aut potius gratias mihi agat maximas, quisa Latinis hominibus e Gallico siue nostrati sermone viam sim commonstraturus, qua si ingrediantur,ad veras vocu suaru origines, quas nec Varro,nec Cicero,nec Caesar, nec discis alla, nec quisquam. omnino nouit caeterorum,ccitissimo compendio, rectissimaque semita poterunt peruenire. Cogor equidem dum varias Cimmeri generis nationes ad pii mos suos orius vocare contendo, frequenter in eadem incidere argumenta, propterea quod ex iisdem
initiis propagata, ad eadem initia debeant reserri. Multo sane iacilius ab ipso diluuio totum Ianigenarum genus in gentes suas partiri potuissem: nisi de prima his de rebi
scribendi occasio, & pr iudicata multorum auctoritas opinionem meam in rcstitue
dis historiis prorsus repellens, intinuatione longissime petita uti coegisset: quae cit malibi in ordine praeuaricari compulit , tum de hoc fecit, ut prius de Francis quam
de Gallis scribendum mihi putarim: & iterum prius de his, quam de Latinis, eo quod
hos quam illos dissicilius pertractum iri sciam ad hanc, quam emere conor, vcritarem. Iam quid vetat, cur mihi non aeque liceat ad varias conclusiones eadem adferre principia, atque Mathematicis ex clidem axiomatis varia stabilire de problemata de the remata: quod nisi seret, non modo nulla esset vel caeli vel terrae dimetiendae certa doctrina sed nec omnino via&ratio ulla ad artem aliquam tradendam,inuem retur. H. bent singulae scientiae praecipuos quosdam suos demonstratiotium modos quos cui non animaduertit atque diligenter distinguit, is in scriptis iudicandis nullam aequam poterit ferre censuram: quod nisi milii credatur, Peripateticorum nragistrum aduocabo, quo sententiam meam calculo suo confirmet. Dionysius Halicarnassaeus in antiquis gentium originibus e Lethaeis undis explicandis,non alium inuenit hamum certiorem, quam cum quem linguatum esca induisset: quod qui nescit, primum eius antiquitatum Romanarum consulat librum.Cum igitur ac nos Iano,& Comero.& Ascanio suos velimus posterose diuturna multorum seculorum caligine vindicare; quid ni linguae vestigia consequamur,& eas optimas demonstrationes putemus, quas in antiquissimis antiquissimi sermonis reliquiis, diligentia veterum scriptorum eonseri ratis, cliciemus. Qi mobrem de Caij nomine uae nobis insignes notae osterentur, altera, qua ad Gallici nominis ducamur significationem; altera, qua demonstretur, linguam Latinam e Gallica manasse, atque inde coniici, ad eandem primam stirpem utramque gentem pertinere. Quod cum viderem, diu multumque dubitaui, An Romanae de Gallicae antiquitates mihi coniungendae essent ra lue prius,deinde illae in lucem vocandati Notificile profecto sic poterunt dissociari, ut non hae stequenter in illas, illa in has incurrant. Sed quia promptius apertiusque docetur, Gallos ad Gomerum, quam Romano ad Iapetum genus referre, cum quotquot ante me de his rebus quicquam litteris prodiderunt, Ianum non Iapetum, sed Nochum esse existi marint, a clarioribus mihi ad obscuriora progrediendum putaui. Accessit de altera ratio, adeo non contemnenda, ut sola plus habeat quam caterae omnes momenti. Vetusius Cimmeriorum de Ianigenarum sermo apud Romanos totiis fere est immutatus, cum is apud quosdam h ctenus Gallos puta Belgas leutonice loquentes integer feritatus,claram nobis det intct-pretationem plurimarum vocum, non illarum modo quae apud priscos Gallos su runt in usu, sed earum etias u quas hactenus Romanus sermo non sic variauit, ut radices matricis linguae protius obscurarit. Inter has Caius est, vox ut a Latinis frequenter usurpata, ita ad nullam sanam redacta notionem: quam de Gallico sue omni rio sermone interpretabor, qui primus fuit in Italia poli dilii ut una Ianigenis 5 Cin melius ab Homero celebratus vernaculus , atque idcirco iustissimus primogeni rum apud Latinos nominum vindex de assertor. Caius itaque Quinctilianus, de prisca in enuntiando consuetudo demonstrant non per C, sed per eam litteram scriben- - s. dum fuisse, cuius vis in pronuntiando sentitur. Hinc mox pe spicuum sit, Gaius amo. - Gai dici:& hic eam seruari diphthongum , cuius apud Latinos, nullus alibi repeliatiit usus Tametsi de vetere adhuc lingua haec apud poetas relicta sit potestas. ut genitivum casum nominum primae declinationis sic soluant, ut non pruna de secunda, sed prima & tertia vocalis in complexione suisse videatur. Dicunt enim Aulai de Aquai, non Aulae M Aquae , uae notiora sunt, quam ut egeant vllius admonitionis. Noluit cri