장음표시 사용
751쪽
propterea quda nihil priscarii commigrationu dcscriptum a veteribus reperiatur, qui bus e Scythia primi de Germani & Galli in Europam transierunt. Non possum tamen
satis admirari veterum Graecorum in orbe describendo diligentiam . cuius benescio primarum gentis Germanicae de Gallicae sedium facti simus cotiores, e quibus delii de licet commigrationes verisimili colligere coniectura . Vetum his missis, quascScythia in Germaniam, de exeam Galliam factas esse de tabulis Geographicis constat, ad illam nonnihil oculos conuellamus, ad quam Bocchus Maurus viam ape: sis hiaruit, umbros Callorum sobolem esse assercns. Dubitari enim potest, an Galli a qui bus Vmbros derivat, trans Alpeis in Italiam venerant: an vero perinde atque Ianus IT Unauigio appulerint cx Phrygia in Graxiam, inde ad Italiam transportati. Clinin ira.rios una cum Iapeto in Italiam venisse, de vctustissmis Cimmeliorum ad Misenum de Avernum sedibus probabile duco: inter quos & Gallos fuisse, nihil sit absurdi ii iis ibar, ridicamus , a noscio stac an Cales sic a Gallis nomen duxerit, via Gaius Latini Caius letinuerunt. Quiequid huius sit, hoc saltem negari non potest , insignia duo monumenta nauigationis lapeti MCOmeri extare, in eo Italiae littore, quo Epirum Jc reliquam Graxiam transmatinam spectat, alterum Iapygium a Iapeto, alterum Cum rium a Cometo dictum, promontorium Anconae portum claudens. Comerum autem c , -- hunc olim portum intrasse, de monti cuius in simu secura nauibus statio datur, nomen
de suo dedisse, Galliae Togatae limes argumento est, quam ab Ancona incipere Plinius testatur. Quamobrem si Vmbros Gallorum prolem cum Boccho fatebimur, quibus e Gallis Ortos dicemus, nisi ex his lysis quibus stant proxime confinest Quamuis vero Picenis Anconam Plinius caeterique assignent, Cumeri tanacia nomen ip-
dictu in praeserti huc primium Comerum appulium sedem suis posuisse; licet post ali
sit facta ditionum commutatio, quam vel vis sortiorum, veteres colonos citcientium, vel nouarum sedium desiderium inducere plerumque consueuit. Prius ergo Milo. ou
galliam conditam crediderim, de Gallos hoc littus tenuisse, atque ab iis Ombros pro creatos esse quam ulli Galli Transalpini in Italiam veni sient, xinde ad ineditetranea transiisse, ubi undique tuti montium altissimorum obitastu, agros colerent: quod vox ori re, unde Vmber, designat . licet alii ob gentis antiquitatem a pluuiis cata- '.. elysmi nomen duxisse existimarint, uti Plinius annotauit. Sed quid ego hic de Vmbris
Iaboro, aut solius Bocchi nitor auctoritate, de Cumeri promontorij nomenclatura, ut doceam antiquissimis Italiae populis Gallos annumerandos, aut potius caeteris omnibus anteferendos' Quis nescit, Cimmerios in sinu Baiano habitasse, in quo nota δ' men Baiarum balnea notans, certissimum hactenus praesert Gallici sermonis monia mentum. Minime tamen cius sum sententiae, ut omncs Cimmerios Gallorum si binomen usurpasse dicam hoc ago, ut una cum caetetis Ianigenis, qui Cimmerij ma xiii E erant, constet Gallos quoque aliquos venisse, nomenclatura multo antea in Alia vel sumta, vel ab Iapeto, sic volcnte quosdam nominari, accepIa. Quae enim utilior ad posteros, aut salubrior memoria poterat transmitti, quam ea, qua lapetus
totius generis auctor semper testatum relinqueret, se perpetuo ad hoc incubuisse, ut Nocho patri suo placereti atque ita perpetuo nominis monitu , ut idem de si ij, de nepotes, & eorum posteri facerent, hortaretur. Quod si probabilia sequemur, quidni sic colligamus, eos Cimmerios , quos hac blanda nomenclatura dignatus est, ipsi fuisse gratissimos, eoque nomen dedisse, quo omnis carum , quibus honorum hominum animi, de ipsi etiam Diui & Diuorum pater summus conciliantur, virtutum complexio contineretur. Quis igitur neget, dum ex Asia in Italiam traiiceret,cum
alios vim & hos sibi comites delegisse, a quibus Galli in Italia etiam propagatemur
vetusta profecto locorum tum nomina tum confinia, huic assertioni luculentum fugis terunt testimonium. Quam longe, quaeso , absunt Cales a Cumis & Baiis vetustis a Gata . .
simi, Cimmetiorum sedisus 3 Quid Calicula, quid Calatiat An non aperte clamant ἱ P . . Galatas hie olim consedisse ρ fingunt nescio quem Calaim Boreae filium Calium suis.
se conditorem, ut est apud Silium: ----
Nec cedit studio vicinin sanguine miles,
752쪽
1: CALLICOR v MVtfama est, Catiu Boreae, quem rapta ter auriu
Agnosco Silii fabulae originem. Acceperant a maioribus per manus, Calium ciues.sese eius dem & generis determonis cum Getis este , de maximam partem cognationis suae ad Boream habitare: aqua ipsorum primores diuulsi, una cum Iano siue Caio in Italiam v crint, atque in ca praetct loca modo dicta, Caietam quoque conitruxerint: cuius nomen Caij promontorium significat, si de Cimmeria lingua interpreteris. Clariora tamen longeve stigia ad primam Italiae oram, qua Ceraunia iuga&Gnaeciam spe-
ctat extare cernutur. Quid enim promontorio Iapygio illustrius' ad quod ,quia primust ibit Itheto appulsus, nomen ei datum Iapet iret, id est, Iapeti hilaritas, laeti videlicet, quod terram eam attigisset,in qua diuino instuactu praevidisset, sedem sore non impetrimodo amplissimi A ielicissimi, sed verae etiam religionis, quae s laveram lanigenarum Dux Da- generi paritura esset voluptatem. Fabulantur ij qui verae originis ignari sunt, Iapygem -- siaedali filium huic regioni nomen dedisse tam in ea re veri, quam in iis quae de volatu D. I. 1M uius caeteris scomminiscuntur. Si quis laquam fuit Daedalus qui per aerem volavit, Da Νι- is fuit Noctius,qui arca sua mediam adiis regionem secuit. Huius filius Iapli et e Cret in Italiam venit,atque hinc fortasse fabulae contexendae sucrit occasio. Ab Iapygio,pr cauia . 1. montorio ultimo Italiae ad hanc partem termino,non longe abest Galata. pidum vetustissimorum in Italia Galatarum monumentum,& quinq. inde paulo plus minus passe G - - suit millibus Galatinus vicus in quo nune Sanctiis Petrus in Galatino. Galatae natus est auorum memoria Antonius Galataeus, Iapygiae luae insignis praeco: qui bonis disciplinis Galal νε- Neriti initiatus,medicinam post secit Galli poli. Hie dum de Galatis quaerit,quibus orti' uiatoribus essent, miratur Plinium hanc oram Senonibus adscripsisse: 5c dum nihil mi mris. nusquam Gallicum fert genus quod videtur prorsus odisse,e Thessalia conditores gen iis sitae mutuatur , inuenta apud Liuium urbe Galatana. Ne tamen Gallipolis nomen huic officeret opinioni, contendit ιλλι πολιν, non Gallipolim dicendam esse; contra& Pliiiij auctoritatem, Gallos hic agnoscentis, de veterem exemplarium fidem. Mela perinde atque Plinius principem vocis litteram G fecit, Se omnis omnium seculorum memoria, Gallipolim nobis, non Callipolim dedit audiendam. CHutivit ergo G al
tariis Galatici nominis odio, malens mendacium suae crodi auctoritati, quam Plinist. Pomponio,Melae,de omni omnium aetatum prominciationi consentire se videri, ne videlicet homo natione Graecus squo se nomine magno saltu iactitatὶ in Gallica ciuitates e natum esse fateri cogeretur. O egregiam cautionem l quanto melius ille, qui se mundi ciuem dicebat, quam hic homuncio, qui de se mendacij coargui, de primos patriae prodere penates maluit, quam videri natus csse in ea urbe quam quondam Galli condidissent. Galatatus, inquit, non , Morinis aut Lingonibus, non ab Allobrogibus aut Sycambris. sed a Graecis ducit genus. Sit sane ita Galataee: nos Graecis eius modi hominem no inuidemus, cui prius dc potius visum cst mentiri & contra iliae partis testes corrumpere, quam nudam de simplicem agnoscere veritatem. Mea nihil inte est cuiatem me homines dicant, Gallum an Germanum , Graecum an Barbarum, modo veritas me a ciuitate sua non excludat, aut proditionis accuset. Plinius optimas de ex vetustis auctoribus didicerat . hanc quondam regionis partem Gallorum, Sen
num sedem suisse i atque ab iis Gallipolim prius conditam fuisse, quam a Gracis suerit habitata. quod tametsi non scripsisset, ipsum tamen urbis nomen saceret manifestum, quo posteriores coloni confitentur, Gallorum fuisse ciuitatem. Quod cum sit perspicuusta, cui dubium esse poterit, unde Galata urbs, & Galatinus ager acceperint nomenclaturam Et quando rogo acceperunt Nempe ante m ulto, quam Graeci vel illuc commigrassent, vel Gallos eiecissent. quo fit ut Galatiae nomen magnam Gipeiam praeverterit/c ante quam Idomeneus post Troiam captam eo venisset, Galli loca illa possederint. Qui vero Galli fuerint, Plinius item docuit, aiens oram hanc Sen num suisset hac tamen sua nimis quam Laconica commemoratione plus adserens dita ficultatis quam lucis. Nam si Latinos scriptorctge inter hos primarium T. Liuium consulas, audies Senonas Gallos recentissimos eorum esse qui e Gallia in Italiam per Alpes transscend runt, cum tamen primos Sigovesum Sc Bellovesum, Tarquinio Prisco
regnante, multis μst seculis, quam Troia eueria esset, transisse iesibant. Qua igitur
753쪽
L i s r R-i i t. ratione Gallos,non dico Senonas, sed quo suis, ante in Iapygia collocabimus, quam vel Daedali filius, vel Idomeneus hic Graecam gentem colatii tulisset' Deinde qui conii mi his inter se, umbros Gallorum posteros esse, & non ante Tarquinium Gallos in Italiam venisse' Quando in hanc quaestionem uncidimus, operae non partium aut te ite pretium sore spero, si non Liiiij tantum , scd Plutarctu etiam hac in re sententiam cognoscamus quo, quod controuersiae plenum & altis tenebris demersum latet, tandemni lucem emergat. Liuius itaque, De transitu , inquit, in Italiam Gallorum, i aec accepimus, Prisco Tarquinio Romae regnante, Celtarum , quae pars Galliae tertia est, penes Bituriges suriama imperia fuit. Is Regem Gltico dabant. Ambigatus is suit virtute fortunaque , 'cis sua, tum publica praepollens. quM in imperio eius Gallia adeo frugum homiliumque fertilis fuit, ut abundans multitudo vix regi videretur poste. Hic
magno natu ipse iam exonerare praegrauante turba regnum cupiens, Bellovesum aeSi uelum sororis filios impigros iuuenes missurum se esse in quas Dii dedissent auguriis sedes. Ostendit, quantum ipsi vellent hominu excirent, nequa gens arcere aduenientes pollet.Tum Sigoveso sortibus dati Hercini J saltus Belloveso haud paulo laetiorem in Italiam viam Dii dabant. Is quod cis ex populis abundabat, Bituriges, Arist nos, Senones, AEduos, Ambarros, Carnutes, Aulercos excivit. Prosechiis ingentibus reditum equitumque copiis, in Tricastinos venit. Alpes inde oppositae erant, quas inextuperabiles vitas haud cquidem miror, nulla dum via i quod quidem continens memoria sit, nisi de Herculis fabulis credere libet) su peratas. ibi cum xelut scptos montium altitudo teneret Gallos, circumspectarentque quinam per iuncta caelo iuga in alium orbem terrarum transirent, religio etiam tenuit, quod allatum ell, aduenas qiuaerentes agrum ab Salsum gente oppugnari, Massilienses erant, hi nauibus a Phocide profecti. Id Galli fortunae suae onien rati, adiuuere, ut quem primum inter ram ingressi occupauerant locum, patentibus siluis communirent. Ipsi per Taurino statusque Iuliae Alpis trans cenderunt , fulisque acie Tuscis, haud procul Ticino fluamine , cum, in quo consederant, agrum Inlubrium appellari audissent, cognomine Insubribus pago AEduoruna': ibi Omen sequentes loci, condidere urbem , Mediolanum appellarunt. Alia subinde manus Cenomanorum Etitovio duce velligi a priorum secuta, eodem saltu, fauente Belloves , cum transscendisset Alpes, ubi nunc Brixia ae Verona urbes liant, loca tenuere Libui considunt. Post hos Saluvii. qui prope antiquam sentem I cuos Ligures,incolentes circa Ticinum amnem petiere Apenninum. Deinde Boii, Lingonesque transgressi, cum iam inter Padum atque Alpes omnia tenerentur Pado ratibus traiecto, non Hetruscos modo , sed etiam Umbros agro pellunt: intra Apenninum tamc sese tenuere. Tum Senones incentissimi aduenatum ab usente flumine usque ad Athetim fines habuere. Hanc gentem Clusium Romamque inde venisse comperio: id parum certum est, solamne, an ab omnibus Cilalpinorum Gallo- rum populis ad ilitam. Haec Titus Liuius: nunc audiamus Plutarchum. Gallos,inquit, ylandia verbis Latine loquens, ne Graecis insertis sit prolixior tradunt Celtici generis fuisse, quibus cum propter multitudinem hominum patriae solum alendis non suiliceret , quaesitum nouam habitationem prosectos: fuisse autem permulta millia virorum validae aetatis & bello utilis: plura adhuc eos millia liberorum α mulierum secum traxisse. Horum alios, superato, qui est ad Septentrionem, Oceano, ad Riphaeos montes peruenisse,& in extremis Europae finibus consedisse: alios inter Pyrenaeos montes atque Alpes prope Senones de Celtorios diu sedes suas habuisse. Hos multo post tempore cum vinum gustassent, tum primum ex Italia ad ipses allatum, adeo omnes eius potus miraculo incognitaque prius voluptate ad furorem compillios, ut liublatis armis, acceptisque secum parentibus, ad Alpes contenderint, terramque illam, Omnibus aliis prosterilibus & incultis liabitis,quaesiuerunt,qtiae eum fructora proferret. Id quoque traditum cst , ab Arunte Hetrusco primum ad eos allatum vinum , eoque praesertim ad inuadendam Italiam concitatos cos esse, viro nobili & ingenia neutiquam mali . eum mad hoc factum hic casias, ut aiunt, impulit. Tutelam gesserat Lucumonis , pueri parentibus orbi diuitiis inter ciues facile primi, ac sormae praecipuae. Hic ab Ariante Gucatus, cum adolestentiam attigisset, ad domum eius ventitare non omisit, simulans tutoris sui consuetudine la deiectari: interim uxorem eius corrumpebat, cumque vi
754쪽
1 GALLI CORVM cillim ipsa deperibat. Diu admodum amor eorum clam suit; donec eousque adoleuit, Vt cum iam neque deponere cum, neque occultare possciat, Lucumo apoic conatus sit ea a viro ab iliaciani secum habere. Aruns re ad iudices delata,amicoru numero pecuniaeque largitione de sumptibus a Lucumone victus, patria excessit, cumque de Gallorum rebus auditu accepisto, ad cos se contulit, expeditionisque in Italiam dux eis fuit. Galli, facta irrupti e , statim omnem eam regionem occupauerunt quae quos dam Hetruscorum fuit: quae nimirum ab Alpibus ad utrumque mare pertinet. Quam Hetruscos obtinuisse,nomen etiam testatur. mare enim quod ad Septentrioncm vergit, Adriaticum, ab v tbc Hetrusca Adria, dicitur. alterum quod est meridici oppositum, aperte Tyrrhenum sunt autem Tyrrheni udem qui Hetrusci appellatur.Omnis ea regio at risera est, dc pecori pascendo apta, fluuiisque rigatur multis: fucrumque in urbes octodecim magnae ac pulcrae aedificatae, ita ut de ad pecuniam paranda commode, Z ad viuendii splendide haberenti quas omnes Galli, Hetruscis pulsis, obtinuerunt. Haec Plutarchus longe superioribus temporibus aeti esse scribit,quam Clusium GH--H- & inde Romam oppugnarent. Vt prius hic uuae Liuius scribit consideremus, de iis sic 'Vμ- s sentire cogor, ut fabulae putem commode apteque confictae, quam mi gestae sinibliora. Nomina enim ad id cogitandum inducunt, quorum significatio toti respoudet
Am tu . narrationi. Ambigatus enim cx altit-uai eat, ad Latinam incudem factum, magistra
tum significat, longe lateque ius suum extendentem. Si Foucsus is dicitur, cuius tota vitae ratio S mores victoriam promittunt, quam facile sibi parare poterat in siluis oema . locis incultis quae ne ultro quidem oblata quisquam vellet possidere. Bellovesus vero nomen est ei quadrans, cuius mores sic sunt compositi, ut toti ad iram dc bellum specta- . . re videantur, a Del uit . Nam bel pro bello vernaculum nobis olim fuisse vocabulum, Lib. de conuei sionis analogia constat, perquam ipsit b, quod est vivo, aduersatur. Quid enim magis vitae adiacriatur, quam pugna & occidio ' Qua vero de caussa a leb potius, quod superioris linguae sequitur proprietatem , quam a les, qua voce sere inferiores Hiuntur derivetur: per euer nem obiter adiiciam, quo simul Belgarum nominis ratio cognoscatur. Crudulitatem perpetuo vitae aduectari, nec unquam in hominis animo loci quicquam sibi debere vindicare, cum vocum architectus significare vellet,verbum, quo vivo denotatur nobis communiore pronunciatione,sic fecit,ut eius versa vel lectione vel auditione, crudelis significaretur. Idem ollansurus, licet bellum vitae item contrarium plerumque citet,tempus tamen incidere quo sit necessarium ad res vitamque conseruandam,vocabulum eius ea fecit forma, ut raro lectum, dc prius de posterius ostenderet. Sicut enim bit ipsi lis opponitur, ita hil aliam quoque caussam significationis includit,a be hel, quod est conservo: Vnde bel concisum. AIeb igitur bes pro bello gemina dicitur ratione, utraque apprime utili ad demonstrandum, hinc quid mali, inde se quid boni bellum apportet. Caeterum dum aras nobis communiore voce M sotiua uit, ostendit truculentiam non sblum vitae inimicam perpetuo esse, sed etiam inimicitiarum de ij parentem, quod per intelligimus. fclicium siue ut Ib inimicitiam notat inter alia, contrarium ipsi bes, quod est eleuare. Odium enim de inimicitia omnia otii, deprimit. Ex eadem causa vini siue si pecus notat, quia ipsi his quod eleuationem,s p contrariam naturam, si sortitum; oc quia nihil magis nos deprimit & pecudes reddit. quam membrum libidinem explem,voluit sermonis nostri faber, ut scit id quoque vocaretur : qua tamen in re mirisca arte alterius etiam rei dedit significationem . nimirum ut siti in hac notatione, non silum verae mentis eleuationi aduersaretur, sed inter ichnaeas etiam voces referri posset. Nam si retro ini legas, videberis virgam admonere ut se eleuet, quasi citra clarationem eam ossicio suo fungi non posse demonstrares. An uia. Brisor matur adiectivum communi nobis in derivatis regula bellia, pro eo quod Latinus diceret, ad bellum pronus δc utilis. A bima btu per syncopen,nobis in primis sto. i. quentem, homo ad bellum procliuis. quod nomen quam appositum corum sit naturae quibus olim datum fuit, licet ex aliis noniiqueret, Casar tamen tam idoneus testis est, ut ei vel iblisi credendum: propterea quod non quae ab aliis auditu tantumia accepi illat, scd quae reapse didicisset, litteris mandarit. Nec deseruit hactenus gentem natura, tametsi pleraeque ciuitates diuitiis dc luxu sint enerva dc emollitae, ut Saldibus olim de Cloesi consilio legimus accidisse.Nulla gens est in orbe quam Belgis a riuo
755쪽
Marie opponas; si ad militiam sub seueris de strennuis magistris exerceantur. cuius mi
experimentum clarissimu vidimus Albano vnam atq. alteram eorum legione ducente. Verum quantum hac in re laudis lit, de ratione nominis cognouimus. Nisi enim ad conseritationem publicamque salutem bellum reseratur, non humanitati tantum; sed res. - - si etiam vitae contrarium esse voce sita demonstrat. A bella etiam sit verbum bella pro irascor, eo quod ira Se vitae perinde atque bellum adueribtur, de non ad aliud conducat, quam ad res suas cuique seruata das, vitamque, dum opus est,tuendam: quam utilitatem ut Stoici reiiciunt stolide: ita Peripatetici prudenter amplectuntur. Bellovellis B. . igitur nomine suo profiteri videtur, sese ad eos profectionem parare, a quibus. nisi bel- lo,nullos agros extorsutus esset. Bene sane appositeque procellit figmenturn, dum Bellovelum in regionem populosissiimam missi alii legimus. in qua quicquid ipsius esset vel vitium vel contilii, ad bellu adhibere oporteret, quod uti iurim clare signi sicat. Gallici sermonis non imperitis, apud quos inem dum verbum est, idem sisnificat quod esset dum ut nomen usurpatur, pro eo ponitur quod quisque vultu , moribus d stupraese fert. Quamobrem Galli vel Tito Liuio,ves ath de ipsoru in Italiam aduentu percontato nihil aliud res poderunt quam sese quicciuid agri Italici possiderent armis sibi quae-suisse cum contra qui in Hercitatu saltum protecti olim fuissent, victoriam certam tibi
spondere pollent .vci loca vel raris vel nullis cultoribus occupataonis alii ri. Quod autem tempus adiecit Tarquinis Prisci, id vanum est, Ne ad id dumtaxat accommodatum. vi Iuliae hiltori de tempore shmptae praetextu fabula velaretur . Et optimo Gallorum Regi alienos agros tanquam suos diuidenti, nomen inditum, quo magistratus longe la teque patens notatetur. Equidem nihilo vel valde paulo recentius Mediolanum qu. in Patauium existimo,cum videam eandem Venetorum olim de Gallorum linguam suisse,&aeque illos atque hos ad Cimmeria stirpem pertinere, nec ullo modo in uoullis opidorum nominibus sermonis discrimen agnosci. Quemadmodu enim. Mediolanum M. in cin Gallia apud Xantones,& rursus apud Aulerciosi ita δc Veneti in Gallia inueniunt nee hie solium, sed ad ipsum etiamare Germanic5. Neque inde recte colligas,VEnctos Italiae e Gallia commigrasse non melius certe quam e Germania vel Paphlagonia , sed haec vera metit conclutio,eiusde imgitae homines in diuersis locis r s, quibus nomen de natura regionum dederint, condidisse, quando vocabuli rationem, omnibus iis qui Veneti vocantur. ommune videm us: atque idcirco dici nequit casu id cotigisse. Quodsi Liuius venetorum, Pataui3, Rauennae, Bergorari, scdiolani, de aliarum urbium iam mina intellexisset, sertassis ulterius origines inuestigasset. Plutaretius curiosior, totum Celtarim senus, extra oceanum etiam nescio quo terrarum pe sequitur, atque inde in Eumpam deducit , aliis in extremo eius termino relictis, quos Germanos intelligi necesse est,aliis intra Pyrenaeos montes atque Alpes apud Senonas de Celtorios constitutis. Hie nescio quid primum admirer. A quibus oris bona this extra oceanum positis Gallos deducit3 Deinde cur Germanis Celtarum nomen communicat, cum Diodorus Galatas eos vocarit , dc Ptole maens Celiogalatim a Galliam nominarit, quo eam a tam . reliqua Galatia, ut videtur, dis linguet et Sed sit hoc sane unum eorum nominum quae tia. ob ignorantiam mitis modis confunduntur. Iam cum de Senonibus, qui Romam oppugnarunt,quaeratur, quibus e sedibus primum venerint:Galli hoc loco a PIutarcho di 'cuntur ad Senones de Celtorios venisse. Quos vero hic dicit CeltoriosZQuoniam haec est,. ι omnia sitim perturbata & plena signorum, magnam ignorantiam arguentium , nos de veritatis indicio coniectamus, eos qui sic Plutarcho retulerunt, accepisse quondam ex eisd in locis de Germanos Se Gallox onmes venisse , Ac eorum antiquissimos Senones
fvisse, ideoque prius in Gallia, qtiam exteros consedisse, omnemque late planitiem oecupasse: Reliquos postea Celtas eandem regionem ingresibs , montes incoluisse, atque idcirco Graeca voce Celtori dictos. quo nomine cum , quisqxiis ille fuit qui sic retulit, Sequanos, Eduos, Helvetios, Allobroges, Meduallos, Cynaesios Ad Aruem nos intellexisse arbitror. Eos autem Gallos qui de planis & montibus occupatis aduenerunt, Alpes transscendisse, eo citi nihil vacui in Gallia reliquunt esset. Ex his igi- . tur parum sint elaci potest, praeter id unum, Senones Gallorum antiquissimos videri cum c teri Galli ad Senones dc Celtorios venisse dicantur,ut antiquiores regionis inc
las. Nihil itaque hactenus certi habemus de ptimis Senonum sedibus, nisi eos Galliae . e e faciamus
756쪽
faciamus indigenas, atque inde dicamus in Italiam venisse. rum huic opinioni non communis modo omnium gentium origo Margianae debita, sed Bocchus etiam Se Plinius, & locotum in magna Graecia nomina aduersantur. Si enim. ut rectissitne rati m M. nem si iam conclusit Leander Boius, diligentissimus M optimus Italiae pictorὶ Galli poli a Graecis, qui iam olini vel e Creta cum Idomeneo, vel cum Mesapo Neptuni illio e Boeotia profecti, priores incolas expulerunt, nomen suum sit sortita: fateamur necesse est Gallos prius urbem hanc habitasse, ideoq; Gallorum urbem vocatam suisse. Uzautem haee proba est collectio, ita de illa, qua concludo Galatam a Galatis conditam, imox ab eo tempore, quo ad hanc oram cum Iapeto app9lcrant, quia dc nomen pro νω. dat conditoris & vetus Iapygiae vocabulum ipsum gentis ollendat auctorem. quem I petum fuisse Nochi filium, longe Minoe ii quis hoc nomine fuit nuncupatus,vetusti Imitium rem de Iani nummo de vera hii toria deduco. Italia enim cum tota reliqua Europa Ia peti portio fuit: in quam cum ex Asia nauigarit,prius in Creta dc Graeciam venit, quam ad primum hoc Italiae promontorium appelleret, atque inde antiqua de Cretensibus colonis fama. Quos autem potius socios itineris habuisse dicetur, quam Comerum Meius sobolem 'cui rei fidem faciunt tum Cumerum promontorium, tum Cirtamerii ad sinum Baianum,tum etiam nomina Cimbricis hominibus tractentis vernacula. Si Latini de caeteri Itali Iapetum hoc suo nomine, quod apud Graecos soritatum est, cognt utilent, num putamus quemquam dubitaturum suisse, cui nomenclaturam primum - - hoc It ix promontorium acceptam ferre deberet Obliterauit Iapeti memoriam Iani
π, appellatio, ab itineribus pcrpetuis, quibus sitos velut diligens quidam Episcopus vii
me is. rabat, indita; quam alibi docui ab eundo, quod Cimbriora dicunt, derivarii adiecta etiam Ciceronis testificatione. O magnam supremi numinis benignitatem, qua in tot
regnorum mutationibus, in tot cucrsionibus populorum , in toties variatis locorum nomenclaturis. hoc Iapeti Se Galatarum monumentii integrum voluit manere , tam
cisa neminet iactenus quod equidem sciam vel agnitum vel explicatum. Iam itaque tandem Romanarum antiquitatum studiosi intelligant id quod in Croniis docui. veris simum este, in Iani nimirum nummo, cam nauem conspici, qua Iapetus in Italiae venit post cilionem. O venerandam Iapygiae antiquitatem l quas ego laudes Deo canam de tam claro de luculento indicio veritatis Zi Gaudeant nunc Galatae, gaudeant Galli, gaudeant Itali, de Iapeti conditoris sui memoriam celebrent, longe, quam hactenus sciuerunt, & certiorem Se illustriorem . Magnas equidem gratias Plinio ago , quδ hanc oram Senonum mihi commonstrarit, oc veram Gallipolis ostenderet origi nem. Contempsit Galataeus Galatas, eosque, tanquam se, prole videlicet tam no bili Ac docta, indignos, barbariet accusauit, minime eos reiecturus si illustrissimum& Comeri primorum totius Europae parentum splendore agnouisset. Caecuti uit ori vir bonus ad hanc lucem, velut noctua ad Solis radios protracta, de dum se Graecum iactat, credidit maiotem sibi, quam Gallorum esset, arrogasse nobilitatem. Sed mi illis Misi inda nugis, id quod coepamus agamus. Quaerebatur unde Senones in Iapygiam venerint: Ex eadem , inquam regione , c qua Iaphetus de Comerus maximus natu filius. Quamobrem cum Galatas & Gallipolim hic inuenerim, procliue mihi fuerit ostendere, qui Cimmerij, de qua caussa Senones fuerint nuncupati. Docui eos qui Gallide Galatae vocabantur, nomine suo, eius gratia, qua Iaphetus patri suo maximo placuit , sempiternum gerere monumentum, S verisimile esse, Iaphetum honorifico
hoc nomine illos praecipue dignatum fuisse, qui tales sese erga ipsum, qualem ipse se erga patrem sedit, praestitissent. Nunc igitur clim alio alius magis placere queat, de sint gradus quidam inter eos qui hanc dotem possidenti probabile est, cos qui
maxime omnium placuissent, Senones fuisse nominatos, quati ten-i ii in singu- ,
--. lari numero Cimbet diceret, quod significat acquirebam, lucrifaciebam sensum: cuius orationis vel ea est sententia quam Latinus exprimeret, si gratiam se acquisuisse de consecutum esse diceret , vel se sensum S: intelligentiam sibi comparas . se . Exclusum est apud Latinos de Graecos duplex nostrum digamina , quod eo
carerent. Quod enim sacrae litterae dicerent : Inuem mirum secundum cor meum ;nos diceremus, Sin lire enim man silmion na raptim stri: dc pro eo quod placet.' . communis phratis habet, ais inpiam sint quod ad verbum signiscat, sic sensiti vel
757쪽
sententiae rare, visum esse.zni enim siue sin sensum nobis signat,tam exteriorem quani
interiorem; asi, quod est video, dem, quo finis notatur. Voluit enim nomenclator il- , 'lud sensibus commune cise vocabulum, quo monerentur omnes, quicquid sensu ullo Mes. τι apprehendimus, id totum ad ultimum finem esse rescrendum, de in omnibus iis quae sensibus offeruntur,cum aliis; tum maxime interioribus, omne iudicium a fine petio
portere , clim idem sit Θ m quod sim, id est, vide finem. Si autem vocali in tenuisono producia, qtiem alij pingere malunt duabus vocalibus I x E coeuntibus, notatio,
nis vim habet ex natura ipsius sibili Sc vocali; I. Cum enim visi is omnium iit celerri, in mus,ita ut momento uno ad ultimum usque penetret caelum, magno spiritu vis eius ex- ' μ'
primi debebat: sibilo igitur velocissimo vocis vehiculo I tenue addidit verbi faber, quo celerius omnia vis eius penetraret: ac quo longius ea pertinere M adspirare intelligeretur, voluit vocem produci. zi isitur siue se, idem est quod video. . Porro pra ter summum hoc artificium iu voce fabricanda, cui nescio quid possit conseret . adie cit Sc alterum mysterium in conuersione cernendum. Nam quo docerct; quo vis tutam exterior quam interior nos ducere debeat, sic eius nomen fecit, ut conuersum idem significaret quod est Latinorum. Cum enim nihil citra lumen videri queat, stactim ad lumen hic sensus uos vocat di de cum sui ramum de maximum lumen ii Sole di manet, ad caelum dc Solem adscendimus: cuius stupendo aspectu & intolerabili oculi
nostris claritate, quae totum mundum momento temporis complet, ad eius qui tanti
sideris, tanta pulcritudinis de potestatis infinitate praediti, a lictor est, rapimul malec statem, mentis oculis intuendam. Nihil profecto est siensibus humanis Obulum, quod plus virium habeat ad eius qui solus est cogitationem inliciendam, quam Solare sidus
corporis oculos immense suo lumine pulsans atque percellens, 5c tantam iniiciens, quantam nullis vetbis exprimere possem , admirationem. Dies me ante deficia . quid aio dies annus me ante deficiat, de is quidem magnus, quam vel sexcentesi. mam partem explicare possem virium Solis stupendarum. Videtur corte Deus corpiratam quandam bonitatis δί pulchritudinis suae imaginem molitus, dum Solem fabricaretur. Dum igitur hunc videmus, atque eius beneficiis perstitimur; cogitemus de verbo quod huic sensui tribuit arctiitectus: δί non liaereamus in coquod primum
sese offert, sed vestigiis retro lectis, pergamus ad ipsum illud de quo solo vere dici p .
test ita. nostrate, de est Latinorum. Et quemadmodum in voce prorsa commorandum non est auditui: ita nec in pulcritudine de potestate Solis visus acquiestat, sed ultra progrediatur ad ipsum creatorem : quod si perpetuo homines fecissent, nemo unquam mortalium Solem ut Deum adorasset. quamquam sunt infinito magis excusandi, qui in hunc errorem inciderunt, quam qui statuas , vilium fabrorum opera, pro Diis coluerunt. Si enim ulla res corporata adoranda esset, certe pulcherrimus hic Solatis orbis in genere hoc primas mereretur . Ex si igitur δύ m, fit zm vel Diu, unde Lati- si δηnis sentio: quo, ut dixi, monemur, omnem semirum facultatem ad ipsum finem reset ri debere. Sennones igitur nomine suo monentur, ut sensum sibi compararent atque lucrifacerem, quo omnis omnium rerum intelligentia de intelligentiae finis contin tur, Sc gratiam inire apud omnes, cum caeteros, tum parentes haud secus studerent, quam Iapetus apud patrem omnium fecisset. Nec interim nego,immo pronior in eam sum sententiam, cuipiam: fortasse primum nomen im rum datum esse, a quo posteri deinde sint sortiti appellationem, quod in Galata quoque potuit accidisse. Epitheta certe sunt aeque uni nominando , atque multis apta. Quocirca an uni primum data sint, atque inde ad caeteros manarim i an vero toti alicui familiae de e gnationi, nihil interest, modo constet de significatione . Nunc itaque si rogemur, ubi Senones acceperint hoc suum nomen: dicemus eos in Asia sic coepisse nunc
rari , statim ab eo tempore quo Galatarum domui opus esset distinctionei atque einde sicut Galatarum , ita de Senonum nomen diuersis diuersarum regionum incolis mansisse, ut familia: in varia capita distrahebantur. Quot autem Galatae , vel quot Senones una cum Iapeto de Comero in Italiam principio vecti sint; nec misi i liquet, nec ali 1 sertasse liquebit, nisi diuinus aliquis instinctus revelet. Vel unus ius genti Galaticae in Iapygia originis potuit esse princeps. Caeteri ver5 de Galatae generatim , dc Senones eorum pars in Asia tum relicti, post viis migrationibus inui .
758쪽
distracti sunt,alis huc, alij illuc, qud vel habitandi commoditas inultassot, vel vis hostium pepulisset. Plerique sane videntia rex Asia in Europam per Tanaim transiisse, inter quos Tectos aces fuisse,& in Saxonicis.& paulo prius dixi. Alth sortassis e Phrygia in
Thraciam traiecerunt, atque inde ad Danubium progressi, sursiam ad fontes eius,&hinc rutium trans Rhenum in Galliam commigrarunt: alii etiam e Thracia ad Illyriiacum, & mox in Venetiam dc ad Adi i x littora. Quid cnim vetat quominus dicamus, per Hellespontum equo in Europam quosdam, a . post ex Europa in Asiam penetrasi se; cum videamus quamplurimas,cum ab aliis,tum a Cimmeriis maxime reciprocatas commigrationes,ut Te faces primum ex Asia ad montes usque Pyrenaeos, deinde ex Eumpa in Atiam legimus commigrasset Quamuis igitur Galatas quosdam antiquissi mos in Italia statuamus, quorum pars quq lana Vmbria condiderit,itatemur tame postea multos e Gallia, Alpibus transscensis, in Italiam vcnisse variae stant causist commigratio nu.quas nihil opus est enumerarerico quod neminem,qui vel aliquem saltem rerum v.
sum habeat,vel paucos historiae scriptores euoluerit, latere post int. Quamobrem ni bilnuri,si de ante in Italia plurim; Gallorum gentes fuerint, dc multo post alij ruis is aduenerint. Ex his certo, quae modo annotauimus de Senonu in lapygia locis, de Galatae de Galliopolis antiquitate, de Cumero promontorio, dc non procul inde Senogallia: de Calibus dc Calatia de Gallicano monte,de Caicta, colligimus multis ante seculis quain Tarquinius Priscus rerum apud Romanos potiretur, Gallos ua Italia fuisse. oc plurimas urbes condidisse ι quibus post ab Italis, id est , hominibus externi sermonas ii ut cicem, pars etiam obliterato prisco nomine victoribus immitti. Iapygiam Mesapus videtur pri- M. is mus inualisse. Is Neptuni filius dicitur. Conticio Mesapum it rennuum aliquem suis se μ' - ' piratam, atque valida classe ex Asia hinc Graeciam, hinc Italiam vexasse: de in illa quidem Mesapion montem Boeotiamque ab eo vocatam , in hac vero M csapiam regim . nem eam quae Tarento dc Brundisio interiacens Cherronesum Graciam vetius cxten-μ - sit. Non fuisse autem Messapum natione Graecum, Mesapiorum lingua declarat, in qua Brundisium cerui caput notare scribunt: vetcne an falso, mea nihil rescit. Hoc M. Ain saltem omnium consessione certum est, Mes apicum sermonem alium a Graxo de Italo fuisse, quo fit, ut Solinus dum Graecum fuisse scriberet, errarit. Quamobrem suspicor quempiam inuicta classe per mare grassantcna, sese iactasse Neptuni filium, cum de illustri parentum genere gloriari nequireti quo modo terrae caelique filii dicuntur qui obscuro loco nati sunt. Scimus Protarchi Tralliani monitu, Chametem etiam in Italiam ex Africa nauigasse, non alio,vt Opinor, proposito, quam ut ex inuidia fra num regnum carperet , quem Saturnus videtur expulisse. Eodem modo Semi posteritas, 5e in ea Phoenices maxime, totam Graeciam, Italiam de Hispaniam variis cladibus amixerunt , odio ex iisdem sontibus derivato. Aeque enim Chamistae atque S mistae Iapetiis Nochi fauorem de consecrationis praerogatiuam inuidebant, atque pro se utraque pars diligenter adlaborabat , ne Iapheti posteri vel dominio in Africa potirentur, vel in Scini tabernaculis habitarent. Contra potius nitebantur pro viseriti, ut totam Iapeti sobolem. non ex Asia tantum Sc Asrica, sed quoad eius possent, ex Europa ctiam profligarent. Hinc totam sero Hispaniam, qua mari aditus esse a Phoenicibus occupatam accepimus in Italia sic exteros, partim de Semi, partim de Chami sanguine procreatos, omnia perturbasse , ut priscas Ausonum , Omotriorum , Galatarum, dc Vniuersim omnium Ianigenarum sermo prorsus corrump retur, tametsi prisca Deorum, Sc aliquot regionum de opidorum nomina, diuina quadam benignitate conseruata satis ostendant, quam primi olim in Italia colonilinguam usurparint. Inter alios igitur Ianigenarum liostes fuit oc hic Mesapus,tam v Idam secum manum trahens, ut nec igni nec ferro Iadi posse videretur. Neque Gnim Graecidum Boeotiam occuparet, neque Galatae dum Iapygiam inuaderet, vel
ignibus iniectis classem, vel gladiis socios perdere potuerunt, quo in sedibus suis auitis veterem libertatem tueri possent. Videtur autem hic per Mesa Semo descendis Q. Egregio vero Neptuni filio nomen Mes conuenit, eo quod in Hebraica Semig M--ι narum lingua non idem sit quod emersit ex aquis: e qua radice Mosch quoquenomen in . accepit, eo quod ex aquis liberatus esset. Quis enim magis ex aquis emersit, quam istac qui & Neptuni satu prunum in lucem venit, deinde navibus agressus terras aliorum,
759쪽
ceu monstrum quoddam marinum inuasit,depopulatus est,&occupauit. Hine Mesapadiecto eis quo furor & ira notatur, Mesi significabit furorem . Virgilius autem equorum η- domitorem Mes prim dixit, eo quod in allegoriis per equum naues intelligantur. qui bus multo ou,m equis celerius, commodius, longiusque omnia Onera portantur. Qua de caussa Neptuno equi adscribitur inuentio: cui dum oliva Mineruae praesertur, paca rade secuta agricolarum studiorumque vita, mercaturae te militiae anteponenda des gnatur. Virgilij de Mesipo tu sunt verius: sapiu equum domitor, Neptunia prodes, rem neque f. liqui , nec Herxere ferro, Iam pririm resides populos, de uua t.
Mirificia se praestitit hic poeta, 'bi si quid sub figmentis latet veritatis, viderentur Me
sapit non lapygiam solum, verum etiam proxima Romae loca occilpasse . quia solvisse intellexerant infatiscite ut Romani olim totius orbis imperio potirentur. Vel igitur inuidia ad tam felices rerum successus impediendos, vel cupiditate communicandae prosperitatis, Romanos quondam agros Tiberim subuecti armis sibi vindicasse videntur. Quod autem de cygnis addit,allusionem habetad Me pios Iapygiae,a quibus Ennius Latinorum cugnus se genus duxisse iactat: ac quemadmodum cygnum canontem nemo unquam audiuit, qui tamen de moribunti vocis suauitate celebratur iita indicat fieri potuisse, ut quamuis hi, quos enumerat, se Mesa pios esse dicerent , id omen non plus haberet verita is, quam quod de cygnis canentibus apud poetas iactatur. In Mia item palude Lydiae, a lusit ad Asiae nomen, quo coniiciendum telinqueret, Me pum ex Asia quondam in Italiam appulisse. Mesapus itaque Mesi furorem n mine suo praeterens, Neptuni illius habitu est,eo quod mare occi passet. quem si gen te Phoenicem fuisse dicamus, fortasse non multum aberraueriinus, cum nomen Syram praeferat originem, an p, unde & Mose dicitur deritiatum. Iapygiam igitur primum Fiani geni quorum pars Galli Senones suerunt, habitaram fuisse dicimus M eis quidemmati aduectis. Nec ab aliis Senonibus Senogalliam coditam credo tametsi minime nerui alio, post E Gallia eiusdem nominis sese prioribus coniunxisse. Omnes certe G causis tae ex Asia in Europam venerunt, scd itineribus admodu dii tersis. Alios Tanais traiic x Asia mini sit alios Bosphorus Cinanteriuς alius Bosphorus et laracius, alios mare A pini & Io- nium. Per Bosiphorum Thracium Scordisci ad Danubii ripam transisse videntur, quo- timbu ἀ-' iura maiores Scordae in Bactriana vocabantur, a quo nomine communi nobis derivationiι sormula ficordisti deduculmi r. per Bosphorum Cimmerium Tauros crediderim venisse a quibus eadem forma Taurisci in Panilonia dicti,quorum fortasse posteris Tau- rinum debet originem. Ad huc modum de Senonibus item cogitandum, in vatias eos orbis partes suisse distractos. Ptolemaeus in Saxonia Semnones collocauit, de quibus frequenter dubitaui,an non Sennones dicendi potius essent. De Sena in netruria alios aliter video sensile,& in iis Blondum turpissime lapsum.Sulit qui Brennum eius faciuteonditorem, iam a Roma capta regressiim ut in ea lenes aetate & militia sessos collincaret . qua in coniectura allusionem nominum secuti, videntur putasse Senam senibus fuisse constructam. Polybius auctor est, Romanos, deuictis Gallis, coloniam eo dedux isse iecurbis nomen , quod a Gallis, qui eam prius habitassent , acceperat, immutasse. quod quidem accidisse dicit quinto post anno, quam nobilem illa apud Del- M. phos cladem Galli passi suissent: quae si Pausaniae credimus, in altem centesimae vicesimae quintae Olympiadis incidit,cum Roma prius capta suisset a Senonibus Olympiadis nonagesimae octauae anno primo,iuxta Dionysii Halicarnasso supputati c. Alius ergo Brennus
760쪽
Brennus fuit qui exercitum in Graciam duxit alius qui centu dc octo praeuertens annis Roma cepit. An vero Senam hic condiderit, an non, incertum: hoc certum de Polybiutestimonio, Senones eam antea, qu1m Romanos tenui sic. quo fit, ut Sennam perinde atque Sennegalliam a Senonibus. non vero a senibus, quod quidam videntur credidissse, existime nuncupatam. Fuere&in Aquitania populi Senates, a Sona haud dubie nomen sortiti, non illa quide Tyrrhena,sed a Senonibus in Aquitanorum finibus conditarita varia fuerunt gentis expeditiones. Suspicamur itaque hanc Etruscorum Senam a Gallis Transalpinis. non illis vetustis Vmbrorum maioribus, conditam fuisse.Mirum est
quam integris sensibus, quam recto iudi , quam faustis auspiciis locum delegerint a
quo ciuitatem, cui a sensu de iis quae sen unus arriderent, nomen dandum esset, collocarent. Qui ingenia Senensium, non virorum tantum, sed mulierum etiam norit qui sciat quanta dexteritate de clegantia odas componant choreis ducendis accommoratas: qui viderit quam amoeno vestitu de totius corporis cultu sese ornent, oc ut uno verbo complectar omnia, quam totae sim veneres, omnibus leporum numeris absoluta ,
nae is mihi facile assenserit, nihil magis sensibiis de externis de internis placere posse, quam ea quorum in hac urbe Se summa est copia, de iucundissima sestiuitas. Dignus
prosecto locus Gaiis, cuius naturam longus seculorum decursus talem probauit, ut nemo non cernat, si vim quidem vocis nostratis intelligat Senae nomen ei rectissime conuenire. Ianus olim Musis de bonarum attiu studiis urbem dedicaturus, locum delegit totius Italiae amoenissimum M saluberrimu,cui neque colles vitiseri,neque saltuosi in tes, neque lacus latissimus M pulcerrimus, in quo insulae etiam eminerent, iam. in longum porrecta planities deesset; qui picterea totius Italic collatione eum situm haberet, ut inter sinum Tarentinum 3c Alpeis, extremos totius regionis terminos, sere medius iaceret,quo aeque ab his atq. ab illis posset frequentari. Cum igitur huius urbis cotiden.da: hunc sibi scopu propositu haberet, ut in eo ingenia exercerentur, dc plena eoru h, retur intelligentia, quis vel externis vel internis sensibus percipi possent,nomen excogitauit, quo propositu strum omnibus iis qui audituri essent, explicaret. Quia enim hoc in votis haberet ut tota ditionem sua bonis ingeniis repleret, atq. magna corti hominum esset ubertas qui sensuum acumine valerent,quique hac dote omnibus gratos redderet, Volsinam siue Volsina indigerauit, eo quod Pol sui ide significaret quod plenum seimsuit de intelligetiae, ut nemine latere potest, qui vel minima habeat sermonis nostri notitiam. Neq. resert siue Volienam siue Volsina dicas, quonia utriusque soni pro eadem notione usus sit, tametsi nunc I sero proferamus, Vocalcm ad sensuum & mentis aciem subtilitate sua denotandam aptiorem. Qui scii dicunt, magis exprimunt syncopes ii tura in vocis compositionem admissae,in qua prior potius quam sequens perit vocalis. Ex namque,uti dixi, fit Neri conci sium. Rabbi Samuel Annianus volsina veterem assessoriam reddidit , eo quod Sina assessoriam interpretaretur, rectilis vetus odium quo Iudaei Christianos persequuntur,expositurus, eo quod κοῦρο odisse significet. Quod
ii nacta scriberetur, rectius nomen loco conueniret , eo quod vetus rubus hac voce n taretur, quonia & mons Sinai a rubo vocatur. terum ineptissimi hominis est Sc pro sus omnis intelligentia: communis expertis, nomen a Iano inditum,de Semi lingua velule interpretari. Et quamuis daremus lanum Semi fratris sui sermonem longo usu didicisse quid faciemus Brennui minem Gallum Transalpinum Num Sc hunc dicemus senam Iudaico vocabulo nuncupasset lam Mnogalliana,si Mercurio placet, a C mero Hebraeo Gallica voce nominatam asseremus' Abite vecordes isti Anniani ad vestium Samuelem, ut vos amaris sannis deludat, de assessores suos de consultores spinas Modia esse subindicet,dum pro spinis de odiis reddit assessores. Nos Senam 5e vol-senam de prisca Ianigenarum Cimmeriorum q. lingua intelligamus, atque eadem ratione Sotiones antiquissimos Iapygiae populos, quorum urbem Graxi post Gallipolim vocarunt, nomen accepisse dicamus, freti non falsis Berosis, non ficticio Metasthene, non aliis titulis mendacibus de lamis,sed idoneoru primae classis scriptorum testimoniis, 1e clarisse
simis priscaru urbiu de regionum monumentis,hactenus etiamnum extantibus ac rei res conseivantibus nomenclatur Auam significatio clarior est vel ipsa luce hominibus
Cimmeria sermonis non impetitis. Locutus est Ianus eade olim in Bactriana oc finitimis
focis lingua qua post in Iapygia dc usicia: eande sciuauit Comet de totaei in posteritas,