장음표시 사용
41쪽
Sensus lis realis, est ille quem verba , suo Proprie, sive metaphorice accepta immediatesgnificant. Si verba proprie accipiantur, sensus litteratis , est proprius ι si metaphorice , est metaphoricus 4
Sensus msticus, seu spiritualis, est ille qui , non verbis ipsis, sed rebus per verba signifieatis, indicatur. Sic quod in Genesi litteraliter dicitur de duobus siliis Abrahae , Aposto- Ius in sensu mystico exponit de duobus Te
Quaeres 36. Quotv ex est sensus msticus μReis. Triplex, moralis nempe, allegoricus , & anagogicus . . . Moralis, est rei ad morum instructionem significatio, per aliam rem, Scripturae verbis immediate significatam. Unde est de rebus agendis ... Allegoricus, est rei ad Christum & Ecclesiam militantem pertinentis significatio , per aliam rem Scripturae Verbis immediate significatam. Hinc est de rebus credendis ... Anagogicus, est rei ad Ecclesiam triumphantem pertinentis significatio, per aliam rem Scripturae verbis immediate significatam . Unde est de rebus sperandiS. . Hi quatuor Scripturae sensis, his. Versibus e
. Littera gesta docet; quid credas allegoria s , Moralia quid agas; quo tendas anagogia. . Quaeres 37. An sub iisdem Sacra Scriptura verbis multiplex aliquando reperiatur sensus iii-ceralis AR pond. a mari Sic illud Psalmi secundi ,.
Dominus dixit ad me, Filius meus es tu, egoi
hodie genui te, Apostolus , Hesr. I. exponit. de generatione Christi aeterna, cui Angeloγ- d xit , Filius meus es tu , oecia quod idem. A PO- stolus , Actor. 13. explicat de Resurrectione
bristi: Resuscitans, in sum , sicut ire rasis. χω
42쪽
de Protegomems .. Is scriptum est Filius meus es tu, ego hodie se in nui est. Quaeres. 38. Ex quonam sacra Scriptura fensu , Theologia possit certa deducere argumenta ρRδροnd. Ex sola sensa litterati non autem. ex mystico , nisi aut ab Ecclesia proponatur, aut Scripturae & traditionis. auctoritate nita Lur, aut ex ipsa. textus. sacri serie certo colli- Satur α Quia tunc certum est sensum mysticumiai Spiritu sancto fuisse intentum: talis est sensus, quem Apostolus. , I. Cor. 9. e his Ve . biS. De ut. 2s. Non alligabis os, bovi trituranei , eruit ad probandum ministris Evangelii deberi stipendia : Numquid de bobua cura est Deo, im. Ruit, an propster nos. Reisust hoc dixit 8 nam pro- .eter nos scripta, Dur Quaeres 39.. Vtrum in quolibet Scriptura teri tu , prater sensum litteralem , contineatur aliquit fensui missicus pReis.. negat. Quia ut ait D. August. quaest. 2. super Genesi m: In quibusdam locis. solus fensus litteratis quarendus. Quinam. enim se QS. mysticus in his verbis :. Non occides 4. Non furtum facies Quaeres Ao. Vrrum Zetur aliquis Scriptura textus, in quo non sit senset litteralis, fedia . um spiritualis AResp.. negat. Quia nullus. Uignatuo textus: Κcujus verba aliquid immediate non significent, sive proprie, sive improprie; atqui talis se .sus est litteralis 3. ergo, &c. Quaeres I. Quando idem textus videtur h .sere duos sensus contγarios is incompossibitis , quomodo exponi debeat ARespond. Exponi debet iuxta sequentes resulas Pl. R gula, Ille sensus, est solus. verus. , qui tota Ecclesia est receptus; sic hujus textus ,
43쪽
Σo . Compendium Pater major me es , sensus totius Ecclesiae est filium non in omnibus , sed solum secundum
humanitatem, esse patre minorem.
II. Regula, Ille sensus est verus, qui magis cohaeret cum alio Scripturae sacrae loco , quomodo. hic textus, Pater major me est, intellectus de minoritate filii secundum humanitatem , cohaeret cum hoc alio textu: Ego is parer unum sumus, Ioann. IO. NI. Regula , Sensus SS. Patrum est tene dus , maximae si omnes , vel plures in eundem sensum consentiant. IV. Regula, Ubi Patres circa sensum S. Scripturae dissentiunt, liberum est cuique , quem
probabiliorem judicat, sequi, modo illos se
sus Ecclesia non respuat. V. Regula , quando uterque sensus est i composilii lis , nec quis fuerit a Spiritu sancto intentus cognosci potest, nec ex alio Scripturae loco, nec ex traditione Patrum, nec ex Conciliis, nθc ex recursu ad fontes, tunc ille Praeferendus est , qui rationi naturali est co
Quaeres 42. Quid sit fensus aecommodati-
Respond. Est ille, quo . ea qua istierali , nurmstico fen , alia occasione, dicuntur in Scriptura , per quamdam extensionem ac similistud nem ad aliquid aliud applicantu . Hic sensus non habet auctoritatem divinam, cum nec immediate, nec mediate a Spiritu sancto fuerit intentus; potest tamen admitti, cum eo Scriptura, Ecelesia, & Patres usi fuerint: sic quod Zachar. q. dicitur de Iesu Sacerdote , & Zorobabele Duce, S. Ioannes, Apoc. II. accom
modat . Enoch & Eliae, dicens: Hi sunt duo
Oliva. Quaeres 63. Q Anain conditiones requisuntur,
44쪽
de Proletomenis a Inr Siniptura adscribatur fensus accommodae rius pQuatuor.
I. Ut non astruatur, tanquam sensus litteralis aut mysticus. II. Ut sensus falsus non attribuatur Script
rae per accommodationem . i .'
III. Ut sensus accomodatilius ad res pias applicetur. . quando sacer scriptor dicit quidpiam factum esse , ut adimpleretur Scriptura, illud per accommodationem non accipiatur a sed vel sensu litterati , quando id secundum litteram fit , quod erat praedictum ti vel mystico , quando figura , aut prophetia ipso eventu impletur.
II. De traditione SS. Patribus eraditionisia restibus .
Quaeres I. 'Vid est traditio pR p. Est, doctrina ad fidmores , 'et disciplinam christianam spectans , qua in libris canonicis non es scripta , sed tantum aut in Conciliis, aut in Patribus, aut in unanimi Ecclesiarum consensu, conservatur. QuaereS 2. uoruplex sit 'aditio pRespond. Triplex, nimirum I. Divina, quae est verbum Dei non scriptum , sed ab Ap stolis, quatenus verbi Dei praeconibus, ad nos, viva voce, transmissum. 2. Apostolica, quar est doctrina, quam Apostoli ipsi, quatenus Ecclesiae Pastores, instituerunt, & ad nos Viva voce transmiserunt; v. g. observatio diei Dominicae, Ieiunii Quadragesimalis , &e. 3. Ecelesiastica , quae eit doctrina , quae a successori- bus
45쪽
compendium bus Apostolorum accedente' fidelium usu, fuit
Introducta, & ad nos usque transmissa ; v. g. festorum celebrationes , aquae luitratisvsus, &c.' Quaeres 3. Utrum Extiterint rum in lege na-γura, rum in lege Mosaica , diving qmAdam tra ditiones p Respond. I. Extiterunt in lege naturae: nam
Adamus filios suos docuit quae sibi de mediatore Christo, & aliis mysteriis revelata fuerant ; filii Adami , quae a Patre didicerant , suis posteris ad Moysen usque non interrupinpia serie communicarunt; ergo, &c. Resp. Σ. Extiterunt in Lege Μosaica: quia Israelitae ex sola traditione habebant divinitarem librorum in canone repositorum , reme dium ad tollendum peccatum originale , non solum in femellis, sed etiam in masculis ante octavulti diem decedentibus , &c. Hinc Genes.
18. dicitur: Interroga patrem tuum, oe annun
riabit rui, m jores ruor, o dicent tibi Quaeres A. Vtrum ἰn lege nova, necessario a mittenda sit traditio divina , tanquam alteras
' Respond. A m. Quia non omnia fidei dog mata continentur in verbo Dei scripto ; v. g. quod libri in Sctiptura saera contenti, sint d vini; quod Dei-para, etiam post partum, virginitatem servaverit 3 quod valeat baptismus datus parvulis ; quod valcat datus ab haereticis re peccatoribus ; quod sint tantum quatuor Evangelia 3 quod Christus descenderit ad inferos, &c. Ergo ad haec omnia credenda neces.saria est traditio. Hinc Apostolus Thessaloniscensibus iubet, ut traditionibus filmIter actae
reant: State, inquit Thessal. Σ. caP. 1. is te . nete traditione , quas didicisti, sive per fis
nem, scilicet ore prolatum , sive per Epipolam nostram . Quem iocum Divus Chrysostomus,
46쪽
M. q. enarrans , ait: Hinc patet, quod non omnia per Disolam pradiderunt Apostoli , sed multa eriam sine litteris . Eadem veγο fide digna funt, ram illa, quam Ma . . . . tradis oes , nihil quaras amplius.
Objicies T. Moyses , 4. Apostolus , T. Diri Ioannes , Apoe. ult. Christus , Matth. I s. prohibent usum traditionum, tum In lide, tum in moribus I ergo, &c. Respond. nego ant. Nam I. Moyses & Diri Ioannes prohibent tantum traditiones quae sunt additio ad verbum Dei , Non adderis , inquit Μoyses, ad verbum quod ego pracipio vobis, nec auferetis ex eo. Div. Ioann. ait: Si quis προ- Iume ad hac, opponer is Deus super illum plagas. At divinae traditiones non sunt additiones humanae ad verbum Dei, cum sint ipsummet verbum Dei , licet non scriptum a ergo Praeterea vetant tantum, ne minuatur,
vel addatur aliquid per quod textus alteretur, et corrumpatur : alias illicitum fuisset Deuteronomio & Apocalypsi alios addere libros a. Apostolus quoque de traditionibus ad verbum De1 additis loquitur, nempe de traditione conJungendi legalia cum Evangelio , quae contraria erat doctrinae quam Paulus Galatas
docuerat, Miror, inquit, quod eam sto erans- sepimini in aliud Evangelium . . . fed licet nos aue Angelus de calo evangelizet , prater quam quod evangetiza imus vobis, anathema sist. In
quo textu particula, prater, sumitur evidenter pro particula, eon ; sed traditiones divina non sunt contrariae verbo Dei , cum & ipsae lint verbum Dei, ergo, &c.. D Christus non loquitur de traditionibus di-v1nis, sed de pharisaicis quae Dei Legi erant
contrariae, Irritum fecissis mandatum Dei δ quit, propiner tradisionem vestram.
47쪽
, Compendium' obicias M Patres passim docent, Omnes tum fidei, tum morum regulas Scripturis contin ri, In his quε vente polia Duttan Scriptura , ait August. lib. a. de doctrina Chri p. c. 9. i veniuntur illo omnia rug continent Iidem , --
R Oonae. Patres iis in locis laqui de iis tantum fidei mysteriis , quorum explicita cognitio est ad salutem necestaria, & de communibus morum praeceptis quae in Decalogo comtinentur: at non loquuntur de aliis omnibus mysteriis, nec de conclusionibus quae ex Decalogo colligi debent ue alias sibi contradiceret Div. Augustin. qui, lib. I. conera Creson. pit. S .. dicit : ScripturA veritatem a nobis reneri, quando facimus quod uniseris Ecelesia placet etiamsi nihil delea ne scriptum legamus. Quaeres s. Quomodo traditiones disina ct v stolica in riuuntur a r ditione mera Ecclesia
RAEO. In hoc distinguuntur quod mere E clesiastica , , cum post tempora Apostolorum emanarit , 1. Non semper viguit, sed habet initium; aut in decretis SS. Pontificum , aut in Conciliorum canonibus, aut in statutis Ρatrum . a. Non ubique viguit, sed 4n una, aut in aliquibus tantum Ecclesiis particularibus reis peritur & observatur. Econtra, divinae & apo-holicae traditiones semper & ubique viguerunt,
juxta hanc regulam ab August, lib. q. contra Monar. c. 2 . traditam, quod uuiversa tener Ecclesia, nec Conciliis in turrem , semper retentum , nonnisi auctoritate Apostolisa traditum rectissimo
Quaeres s. Quomodo traditiones disina fece ni ρossunt a traditionibus pure Apostolicis R ροπd. Ad hoc vulgo traduntur quatuor reSulae:
48쪽
i de 'proletomenis . et I. Reg. Si quod fidei dogma Patres concor
Hissime tenuerint, ejusque Contrarium, ut has reticum , refutarint, nec tamen in Scripturis
reperiatur , illud est traditionis divinar : quia omni1 fidei dogmata habemus ex divina revelatione. Hujusmodi est perpetua virginitas Dei
Parae, etiam Post Partum. --II. Reg. Si quidquam est nune in Ecclesia communi fidelium consensione probatum, quod humanam excedit potestatem illud est traditi cis divinae. Talis est , v. g. praxis vota dio. solvendi, Iuramenta ' relaxandi, in. III. Reg. Si SS. Parres unanimiter doceant aliquam traditionem esse divinam, tenenda est it traditio divina , etiamsi illius materia non excedat potestatem Apostolorum & Ecclesiae . Secus si solum ut traditionem Apostolicam , vel Ecclesiasticam tradiderint. Ratio est, quia 'tmammis Patrum consensus est fidei nostrae in fallibilis regula. IV. Reg. Quando aliqui Patres in hanc tra- ditionem non consentiunt, judicandum est eam traditionem esse divinam , quae reperitur is praecipuis & apostolicis Ecclesiis , in quibus interrupta non fuit Episcoporum successio , qualis nunc est sola Ecclesia Romana . Quaeres 7. Quina m fune tradisionis testes PR ρ. Sunt Patres ; qui primis Ecclesiae temporibus sanctitate & doctrina ab Ecclesia recepta & approbata illustres, Christo filios ge-l nuerunt , genitos nutrierunt , ac in fide de
communione catholica perstiterunt . Hinc in .Patre Ecclesiae quatuor requiruntur, I. Scie tia eminens ab Ecclesia recepta & approbata. a. Eximia vitae sanctitas . 3. Perseverantia is fide & communione catholica. q. Tandem , antiquitas notabilis ..Qtlaeres 8. Mirum unius aut alterius Patris
49쪽
ἀο νebus disinis sententia , alias tacentibus , firmum argumentum ministret PRespond. negative : Quia nullus. pater de se est infallibilis, cum aliqui, etiam ex gravioribus , erraverint etiam in eis quae post de- Prehensa fuerunt pertinere ad fidem .
Quaeres 9. Guale Theologo prabeae argumen-rum plurium Patrum in unum dogma consensus, κliis ex altera parte , licet paucioribus, reclamantibus pResp. Praebet argumentum probabile, sed non
prima pars: Quia probabilitas alicuius facti extrinseca, ex numero testium eruitur Iergo ubi plures sunt testes', ibi est magna probabilitas , quod veritatem fuerint assecuti , licet alii , numero Pauciores , reci
Prob. fecunda pars: Quia cum plures Patres unum factum affirmant, aliis , licet numero paucioribus, reclamantibus, non certo constat utra pars veritatem asserat; fieri enim potest, ut qui ex altera parte reclamant, assecuti fuerint' germanum , aut Scripturae, aut traditionis sensum; ergo, &C.
Quaeres Io. Urrum unanimis SS. Parrum in
aliquod dogma consensus certissimum is infalli- sile prabeae Theologo armmentum in iis qua ad Idem is mores spectant ρ '. Re θ. o m. Quia unanimis ille consensus , eertissimum est divinae traditionis testimoniumsergo certissimum & irrefragabile subministrat
argumentum. Hinc I. Cono Nicaenum II. anat. 7. ait: Qui doctrinas SS. Patrum, is traditionem Catholίca Ecclesia contemnunt , execrato. Ex quo
patet doctrinam S S. Patrum, & Ecclesiae traditionem ita esse connexas , ut qui unam tentaverit labefactare, alterius quoque fidem con-
50쪽
γ de Protegomenis. 2 euriat , necesse sit. Hinc v. Patres Chalcedo,nenses in definitione fidei sic clamant a ssides Patrum , omnes ita credimus. Unde Conci
Trid. sess. districte prohibet , ne quis Script
ram , contra uuanimem M. Parrum fensum , a deae taterpretari.
Obietes: Singuli Patres sunt fallibiles; ergo
& unanimis Patrum consensus. Resp. nego confer. Etsi enim singuli labi possint, quia homines; omnes tamen simul errare non permittit Deus, quia unanimis omnium consensus, est sensus Ecclesiae, ideoque & Spiritus sancti Ecclesiam per Patres docentis . Unde eorum testimonium non est tunc hum num , cum fit Ecclesiae, M ideo Spiritus sat isti sensus. Quaeres 1 I. Esanam fmania fune cautioneae in legendis, aut laudanstis Patribus pRωρ. r. Confiderandum est quo modo scrip xerint .: nam I. Si modo Theologico scripse runt, rigorosius, si vero modo oratorio, mi nus rigorose eorum verba sunt accipienda , nam inter concionandum multa ex zelo h perbolice dixerunt. a. Si ex professo aliquam quaestionem tractaverint , accuratius locut
a. Considerandum est , quo tempore scripse sint; namque r. Si ante exortas haereses & m teriae discussaonem , minus accurate , quam postea scripserunt α. Si ante Ecclesiae definitionem, potuerunt absque haereseos nota scribere, quae postea ab Ecclesia fuere damna ta: & ideo nec D. Cyprianus , nec alii Αω-
Cani, reb ptizantium errorem Propugnantes , fuerunt haeretici. N3. Considerandum est, qua Atate scripserint rquia aetate juniori multa ieribuntur, quae aetataeqnili maturius examinata, vel gravius tractan