Rei rusticae libri quatuor, vniuersam rusticam disciplinam complectentes, vnà cum appendice oraculorum rusticorum Coronidis vice adiecta. Item, De venatione, aucupio atque piscatione compendium, ... Auctore D.D. Conrado Heresbachio ..

발행: 1571년

분량: 878페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

251쪽

i vi ad nonam quotannis sobolem decerpi aliqua portio possit .Quibusdam locis se olptimo aut Octauo anno transfertur in i

cum bene subactum atq; ita degeneras re uocatur.Regionibus Rhenensibus tertio ' anno vellitur &exiccatur usq; ad Augustum , postea extrema membrana ablata lin terra reponitur, ad semissem pedis di spositis singulis capitibus. Optimu quod pinguissimum,&breuibus capillis: pestimum squalidum,&quod situm&cariem , redolet,odore subaculo: Iuxta semitas&s ' fontes exire laetissimum, quan o calcari gaudet & attexi pedibus, pereundoq; prouenire creditur.V iret bruma.Colligitur, autumno,Vbi bonum colorem nactus, de

tractis a medio flore capillis cuspide, &triduo quatriduoue resiccatis, suma pars purgatur,& si quid adhaeserit albi,detrahitur,coditurq; vasis bene obturatis. Sut qui putent in umbra siccadum.Seplasio rum impos uris adulteratur, recremen to intrito aut sapa,quam sublinut addentes argenti spumam aut plumbagine ponderis augendi causa. Vitium proditur,cp in eo pulueres intercurrunt & defrutum . Vel sapa subolet. Probatio sinceri, ut imposita manu crepet,veluti fragile .Dilutu

m autem

252쪽

tiam II. DE RE RUSTICA. III

autem cedit:Vel, si manu ad os prolata leniter faciem oculosq; mordeat.Quapro- pter optimum fuerit recens,fragranti odore,colore aureo, manus fricatis in fici ens,in reuolutione oblogum, in frangendo lentum. In Martio purgandum solu,& siue vellatur,sive non vellatur,nihilo minus aliae herbae seri poterunt usque ad Augustum. Optime interim portulaca, petroselinum,ac similes herbae eodem loco producuntur. Atque tum tum cum florere incipit,aliis herbis repurgadum:

nam autumno circa Septembre aut odiobrem floret. THRA. Rosimarini magna hic copia,prscipuum horti ornametum, neque cibis negligenda herba. M AR.De , Rosmarini cura,quia sic iubes,pauca adiiciam. Sunt qui putent esse, quem Graeci λιζανοτιδα dicunt,quod thuris prope odorem spiret,aliis fere linguis nome retinet Latinum. Usum praebet & voluptatis,&culinae. Theophrastus& fertilem & ste rilem describit. Plantatur sere e surculis e cacumine decerptis in Aprili cum exponi solent : Mulierum parergis variete sor, mae surculis lucvtur, modo currum,mΟ-do pauones,&alias effigies fingetes.Αsperioribus locis delectatur. In capitibus Vm

253쪽

tundi,Cachrym dicunt.Floret bis anno vere&autumno.Carpitur flos a Alato ad

Septembrem,& prodest subinde decerpere ne nimium luxuriet. In Narrabonensi Gallia spote prouenit adeo copiose,Vt ad socu vix alio ligno utatur. Hyemere ponitur in hypogeis,&sub vernu tempus reddit hortis:atq; hic cum pr im v promutur vitare oportet sole Martium, &paulatim coelo primum umbrosis comittere. Sunt, qui stipulis fimoque equino veluti tuguriis cingat, atq; in hortis relinquat. Saliua Gr cis ελ ἰσφακω,aliis nationib. sere Latinum nome usurpatur, herba cuius natura nullis hortis ignota,seritur semine & surculis circa Marti u locis asperis& quibustibet: olitores lixivi; cinere munire solent frutice ut istius iuueniat, semel fata diu durat. Proxima huic Menta Graece κδυο 'Ger.myni3Ital. GaDiisq; retinet Latinum nomen,seri tur coliturque eadem disciplina,quo saluta taapricis si humidis locis gaudet, quare iuxta sontes commodὸ ponitur. Si semina desecerint, licet de novalibus sylvestrementastrum colligere atq; inversis cacuminibusponere:q res seritatem detrahit,

254쪽

& semel sata plurib.annis restibuli sertilitate durat. Pimpinella quae Vulgo dici- Pim, eatur,eam Graeci πωγὶ vocant quod nomen& Latini retinuerunt,acetarijs Vsurpata & remedijs variis. Et haec semel fata durabilis est locis apricis simul & opacis, pluribus locis citra culturam erumpit: Sunt qui elatine pampinaria putent, an recte viderint illi. Hyssopus, Graece Elatine. υωωπΘ', idemq; nome pluribus linguis II pis. Europae retinet, herba & ipsa oli toriis hortis nota, locum postulat apricu no admodum tamen pinguem,& stercoratum Seritur semine & plantis, ubi semel pre henderit vivacior esse selet quam ut hye .mem reformidet. Satureia quae dccum . .

la Columellae dicitur thymo non multum dissimilis-Aeginethae, Italicὸ Conielia,Sauoreggia& Thymbre Gallice Savore te,sarietra. Ier,Eunel 3mbes his p locis asperis gracilibusq; nascitur,se xiturq; ut praecedentes plantae. In proximo est, quae vulgo Basilica & Italis & Basilics:

Germanis atque Gallis Vocatur , Graecis si, κυμη, quo nomine et Latinis oc

mum dicitur, herba passim in virida. xijs aediumque fenestris odoris gratia

255쪽

DE RE RusTICA ri Iuptatem praebent suis,ut iubes,areolis distinctae nortumque ornant, & pleris que aliis usibus accommodanturi De Rosmarini cultura stiperius faeta mentio. Verum ab iis,quae ante pedes posit , ordiar. Lauendula haec & lauanda dita Due Δαύha,quae areas cingit,Graecis tu si vo Iaranda. cari putant,vulgo passim nome retinet. Nascitur locis asperis & apricis, seritur 'surculis,transferturque. Spicatur in Iunio & deinceps Iulio in scopas componitur odoris gratia,flores percolatur odoratarum aquarum gratia. A maranthusqnem aliqui Helichryson in eum alii Amaran- χρυσανθilaop existimant etsi odore careat, thus. aspectu tamen gratissimo commendatur hortis. Galli ob coloris gratiam vel coccum quodvis siue saturatum siue dilutum nitore vincentem passeuolutum vocat, Hetrusci fioruoluto, quia cum holoserico coccineo,quod Carmesinum Vocant,coloris praestantia certat. Ga det decerpi atq; hoc laetius prouenit, floresque madefacti reuiuiscunt: fictilibus seruari solet. Amaranthus dicitur quod non marcescat. THRAS. Sequitur Cy- .

parissus. MAR.Cypressu vulgo vocanti UZVt Plinius putatur χαμαικουπαριοδρο quasi pumilam

256쪽

milam cypressum, lii Santoniam atque

abrotanum foeminam esse existimant.

Germanis pr n. Gallis Cyprea vocatur vernaculis,Colitur in hortis pasti mannua regerminatione fruticans. Alyr-M tuc tus Graece λυρσίνη, Italis myrto, Germanis uelscire heydeIbeer, Galliis metir te, Oleae folijs non multum dissimilita ' bus sed minoribus,angusta fronde perpetua seriatim disposita,ut vides, baccis nigris perpetua coma viret, soliis

punicae aemulis. Seritur ligno, ramis& semine,sed terra iugiter accumulari da dum germinantes ramuli roborentur,alij baccis seminaria ponunt quas leuiter tunsas inuolutasque fossulis obru-uut: melius fruticabunt, si in caput figantur, gaudet iugi repurgatu, ita in- proceritatem adolescit ad textile maΩculorum opus utilis. Rigari humana vel ouilla urina desiderat. Succi natu ra praecipuam habet admirationem in myrto quando ex una omium vini oleique genstra fiunt. Cato docuit vinum fieri e myrto siccata usque in ariditatem atque ita mulso indita , si non sic- Myrti es. centur baccae, oleum gigni. Myrtides

ipsae myrti baccae,mirtitaeque & myrsy nites

257쪽

nites vinum a Dioscoride traditur qua arte fiat. Tria genera tradidisse Catonem Plinius author: candidam, nigram& coniugalem.Gaudet littoribus Servii testimonio: In Italia praesertim mariti inmis locis frequens etiam sponte proueniens THRASY. Heus tua specion Cario-phyli atque odoratu suauissimo. Vere Cariophisi dixeiis,neque Solom onem in suo magia nificentiae splendore ad huius soris nito uere aspirare potuisse,alius cocco rutilat,alius saturata nitet purpura , alius niveo blanditur candore, alius verniculato &vario arridet aspectu, miror veterib. ha- ru nulla mentionem secisse.MAR. Non desunt qui Vettonica aut Betonicam at Hesronitatilem existiment, herbarios aut radicib. Betonicae cariophylum adegisse vel factis stylo soraminibus inseruisse,quo iucundum odorem flores alliciant, atque sic ex betonica sylves rimasueta& ex mi - hnus odora odoratissima redditam. Vettonicam aliqui nominant ab Hispanis Vetonibus populis 'ut serunt inuentam.Sunt qui Cenanthem existimant,na α ,

foret cum vite, alii graminis Vspeciem esse. Solum amat apricum dc

tepidum re solis illustratu laetatur.

258쪽

semine rarius seritur crebrius surculis vlide Rosmarino diximus. Sed herba rii ineute autumno sobolem a radice copiosam eruut & patulis fictilibus,aut cophinis,aut cadorum turbinibus pangui in terra fimo putri saturata,& cum hyemis gelicidia premunt, recondunt sub tecta locis a frigoribus tutis. Cumquo serenat coelum,solque seruidus illuxerit,reuocant in apertum. Et cum incesserit pluuia aliquantisper madescere sinut.Saepe in hypogeis &cellis totam fruticare visum hyeme , loci tepore fauente.NOnulli in areis ramulos radice

vulsos figule& si hyemis frigora letamine muni ut, quo possint ab iniuria frigoris vindicari. Contingit eandem herbam uno anno candidum &alio purpureum parere,& tertio colorum varietata te promiscuum.THRAS. En rosarum

varia genera labyrintho distincta& topiari ismum &semine aluntur an surcu lo &transplantationeἶM AR.Rosae,quet Graece ροδατα dicuntur,caeteris sere linguis patria Vox retinetur: Hae varie platantur, Alis viviradice integras transferunt:alij euulsas una cum radicibus palmari altitudine conciduntq; tum ipsas

259쪽

radices, tum quicquid ex iis en um,omi ni aque segmenta plantant cubiti distantia. Quidam coronas odoris gratia plicatas platant. Semine desitum est seri, cum

fruticibus ig itur per surculos pedales di

. sponitur. Sed ante Cal. Martias, A inter putari oportet,hoc modo culta multis annis durat. Seri nec pingui, nec argillos solo, nec riguo postulat,conten ta ruderibus, proprieq; ruderatum agrum amat. 'Foditur altius quam fruges, leuius quam , vites. Rosa nqicitur spina verius qua seu tice, in rubo quoque veniens. Germinat prima inclusa granato cortice, quo mox intumescente, & in virides alabastros sa 'atigiato paulatim dehiscens rubescit, &sese pandit in calycis medio complexa

Iuteos apices. Plinius varia genera coni memorat, Milesia ardentissimo colore,

Alabandica albicantibus soliis, Spermonia vilissima, Damas cenae albae distillandis aquis usurpantur. Disserui soliorum

multitudine, asperitate, lenore, colore, odore. Sunt,quae quina tantum folia,aliscenti solia, neque odore, neq; specie pro babiles. Odoris indicium C l--' 'cis,ut Plinius tradit.Sunt l

260쪽

H-um- incarnatas & prouinciales appellant Metti,ct meas latissime fruticant semel plantatae, gra- uuia rosa. tissimi odori . Rosaria Februario mense conseruntur, qu sulco breuissimo aut scrobib. ponenda sunt, ve I virgultis, vel Sem Ina rosaria, ut scribit Palladius, non sunt medii flosculi aurei

coloris,quos rosae ferunt, sed baccas nutriunt, quas in breuissimi pyri formam turbinatas ac semine turgentes post vindemiam reddunt maturas .Quarum maturitas ex colore fusco,& mollitie aestimatur. Semel plantatae, diu durant, at

que emortuae etiam veteres nouellas e

mittunt. Si plantarum indigus voluerit quis ex paucis habere copiosa, quaternudigitorum vel circiter gemmantes stirculos cum suis sarmentulis excidere,&in modum propaginis sternere , stercora tu rigationibusque tueri debet. Vbi anniculi sunt pedis spatio inter se distin

ctos transferre, luxur iantemque materi-

nm omnem adimere, & crebris defossionibus exhilarare. Rosaria putari volui, nam resecatione fieri crispiores, quae alioqui simplices futurae. Vstione quoque proficere. Translatione, ut Vitis optime ocissimeque prouenit, surcul is

SEARCH

MENU NAVIGATION