장음표시 사용
261쪽
Annibal. Ex tito Liuio libri. 1, h. bel,
Octaui astitit Sothares,& palam exclama est. O Milciades quum solus de barbati victoriam consequetis,tunc te solum coronati aequum erit.sed haud scio an tota illa bellica laus tanti sit, ut innumerabiles illas aerumnas compendisare posIit,dc praecipue quum cogitamus ei qui exercitui praeest non satis esse consilio adesse.& in appelladis.cohortandisque militibus aliisque functionibus optimi ducis munere fungi nisi etiam in pugna ubi opus fuerit gregarii militis officium praestet.Quid Annibali defuerit, quod ad magnuducem, summum 'ue imperatorem pertineat non intelligo. Audi licium hominem ita tum Romana ciuitate donatum .dc extero ac barbaro duci nulIa necesssitudine cociliatum .intelliges quanti laboris sit bene militibus im, perare. Annibali plurimum audaciae erat ad pericula capessenda plurimueonsilii inter ipsa pericula. Nullo labore aut corpus fatigati, aut animusvinci poterat. Caloris, ac frigoris patientia par cibi . potionisque desyderio nasturali. non Uoluptate modus finitus,Uigi Iiarum somnique nec die .nCc nouete discriminata tempora. Id quod gerendis rebus superesse,quieti d atum. ea neque molli strato neque silentio accersito multi saepe singulari sagula
opertum humi iacentem inter custodias.stationesque militum conspex runt. Equitum .peditumque idem longe princeps erat primus in praelium ibat.Ultimus conserto praelio excedebat vestitus nihil inter aequales excellens .arma .atque equi conspiciebantur. Haec Liui i vel ba ostendunt quaescquantae sint aerumns.labore' ue eorum qui exercitum ducunt.Ex quibus autem quid lucratus fuerit hic punicus imperator omnium exterorum praestantissimus non intelligo nisi lucro ei appono inuidiam ,exilium suorum isdem,inopiam Uenenum. Hsc si cum gloria conserimus dura etiam Sc auspera esse videbuntur,adeo,ut vix satis cum gloria compensari, atqtae adata
Magnus quoque imperator fuerat Amilcar eius pater,& praeclaras res gesserat,sed dum fortunam inconsultiusquam prudentius sequitur, ab Hi se panis per insidias occiditur. Cuius gener. qui et i imperio successit Hasdrues balal seruo cuiusdam Hispani indignam domini mortem ulciscentis esses est. Princi pes quoque,& reges qui in pace.& ocio degunt, non ab aerumnis, laboribusque omni ex parte immunes sunt. O Mittoque in rebus bellicis Cssar egit, in quibus mortales omnes a te eelluit. At postquam rerum potitus est. nullum functionisaut officii in quemquam genus Unquam publice.priuatim Ve omisit. Ius assidue,laboriosissime.studiosissimeque dixit amicos semper summa indulgentia ac facialitate tractauit.omnibus aderat,neque tempori,neque labori parcens,quae quidem res maxime eiulum animos conciliat.Vt negligentia alienat,ingratique animi iudicium praebet Quum dies dicta esset cuidam veterano mistiti .is Octauium augustum rogauit,ut sibi adesset. Tum Augustus illum causidico cuidam commendauit,ut qui rebus arduis compluribus esset inutenis vel ut isdium defensionis vitaret. Tum miles commotior aliquantulum exesamauit,non ego te periclitate in Actiaco certamine vicarium quaesiui .sed pro te ipse certaui. cicatricesque ostendit. Erubuit Octauius. militi sque causam diligenter defendit ne ingratior,negligentiorve esseri deretur, aut per desidiam laborem effigere. . . ia - Maximam
262쪽
Maximam Iaudem tulit Mith idates Ponti rex, qui pro leonico aceru Mithridates timo defensore salutis suae a Rhodiis nauali pugna capto omnes hostium Leonicus. raptiuos qui complures numero erant permutauit,tanti referendae gratiae munus faciundum esse statuit. Boni igitur principis erit aerumnas tolerare Sc nullum honestium Iab rem detrectare,nec per ignauiam committere Ut nimis delicatus esse vi, deatur. Μoderate tamen animi corpo isque Iabores ferendi sunt ne nimia quadam intentione inepti.&quasi insani esse videamur Ludibitumque de nobis aliis esse praebeamus,quod docere videtur Persius cum ait.
Esse quod Archesilas. aerumnosique solones. Obstipo capite.& figentes lumine terram. Unde notum est vetustate prouerbium. Nihil agit.qui omnia satagit,quamuis hoc ad corporis actiones potius Pertinere videatur,tamen ad animum etiam transferri potest. Et haec ad aerumnam satis.
i DE LAMENTATIONE TITULUS NON VS DE CINUS.
AMENTATIO huic Ixima accedit de quaqde pauca diceda sut.est enim aliena a sumis qbus
que inris Vixque pueris, mulierculisque aliquando permittitur. Cicero lamentationem esse dicit agri tudinem cum eiulatu nec decipiat nos poetae qui heroas quos appellant inducunt .miserabiliter eiulates&ea nonnunquam dicetes atque agentes,in quibus nihil omninoa fatuis .ac furiosis differre videantur.
Homerus Bellerophontem moestis lamentationibus eiulantem facit, errantem in campis alienis fugientemque hominum vestigia ut licentius cor suum ederet.Quid tragicis lamentationibus mollius Qiud magis es foeminatum,in quibus mihi risum captare videntur potius quam truseria cordiam inire Refugere oculi,corpus macie extabuit & paulo post barba pedore horrida atque intonsa infuscat pectus illuvie scabrum. Haec quum in theatris recitabantur.& miserabilibus vocibus decantabantur molliores animos ad lachrymas excitabant,viri autem graues eadem contemptui ludibrioque habebant. Octauius Augustus Iudis,actionibusque theatralibus frequenter accesdebat spectabatque horas complures aliquando autem totos dies inuentus aderat.nihili aliud interea agebat:admirantibus autem quibusdam respoudebat se id agere vitandi rumoris causa. quandoquidem. C. Caesarem mes moria teneret Uulgo reprςhensum.quod inter spectandum, epistolis,libet Iisque legendis,ae rescribendis operam daret.Non poteratvir ille maximi
animi diuinique ingeni i lusionibus nequiti isque fabularum diutius intenatus esse,sed inter spectacula ipsa res serias agebat.
Lamentatio , Cicero Tauces. quest.lib.
iiij, Bellerophoni Octauius, i Iulius Caesi i
263쪽
Tagoedia summopere delectabatur Augustiis,Aiacisque fabuIam magno impetu aliquando scribere inchoauit. sed parum laeliciter succedente 1hloeam aboleuit,quaerentibusque amicis,quidnam aiax ageret in spontigiam procubuit respondebat. De tragoedis Uetissime loquitur Isocrates ad hane sententiam. Homerus semideorum bella ad fabulas transtulit. tragoedi autem contra fabulas.quasi res vere gestas edunt ad popularem gratiam ineundam Noculis auribusq; hominum eas accipiendas in scoena atq; theatro exhibent. Atqui ad ineptias,inanesque verborum ac sententiarum ille,cebras se conferunt,omissa omni praeceptorum grauitate ut multitudinis
Rosci'histricio Roscius in ludicra arte ae scoenica Amnes mimos,histriones ac secenicos antecelluit adeo ut quum frigidius quippiam in Theatro agereturae clamarent speetatores no agit roses .is omni studio,omnique diligentia. oculis.atque auribus populi seruiebat. Idcirco gloriabundus dicere solebat. nullum se gestum unquam populo afferre.nisi que prius domi probasset. Sed ad institutum sermonem redeo haec lamentatio quu eslienata est. liberius licentiusque vagatur. 8c in altam quandam ac duram meditationε Iabi I: fitq; solicitudo quae cor diuturna cura peredit. Eiusmodi enim pertur, bationes adeo inter senex eiuncteq; sunt ut alteram ducat nisi quam prismum sedentur,atque omnino diligenter extinguantur,sed de solicitudine seorsum etiam aliquid dicendum erit. Solicitudo. Cee. Tuscu.qussi. lib. iii i. Aegyptioruregio qualis. Athenieses. Mella, cicutaque fert teli' atheniensis.
M; DE SOLICITUDINE. TITULUS VICESIMUS.
OLICITUD Dest aegritudo animi ex magni
quadam . penitusque infixa cogitatione manans .ut Uicero definit. Magno & perspicaci ingenio viri,&praecipue studiis literarum intenti hoc affectu pla runq; turbatur,si in eis rationis habens laxiores senti γω Aegypti regione sua cum hominu ingeniis c uenire aiunt,qus bene Utetibus saluberrima medicam eta prςbeat,male aute Utetibus morti seraUenena. Idem de ciuibus suis dicebant Athenienses, quos omnium optimos esse affirmarent,ubi secundum virtutem agere velint: Ubi vero contra, omnium deterrimos. Sic etia eoru tellus optima fundit mella.fert tamen δέ cicutam & omne pessimum virus. In uno Alcibiade utrunque probari dicebant qui tanta ingenii facilitate praestabat,ut ad id unum natus esse Uiαderetur quodcunque ageret,adeo ut diuersis contrariisque moribus facile consuesceret. Et veluti Polypus ad subiecti soli speciem colorem mutas ret.Sic Alcibiades secudum diuersos populos apud quos diuersabatur mustabat mores,& illic natus educatusque eue videbatur,ubi pro paruo etiam tem pore diuertisset. Solicitudo igitur malam mentem,malumque animum nacta deter Gma est.& in tabem .cruciatum, vesaniamque conuertitur. Vbi Uero optiumum ingenium inuenerit consilio rationeque regitur, 3c quam primum malam illam mentem repellit,malumque affectum respuit.& ad optimas cogitationes.
264쪽
TIΤULUS VICESIMUS PRIMUS CCXXIII,
eogitationes, curasque : redit& scuti dispositionem se etiam nomen motat fitque bona affectio. Et tunc diligentia Uocatur,quae disciplinarum arutiu actionumque Oim magistra esse perhibetur sine qua nihil persecte agi aut diei in hominu vita potest,sine qua etiam nemo posset in aliqua virtuα
te aut arte proficere:aut in prsesaria,eruditumVe Virum Unquam euadere. Diligentia quide non modo homines charos, comendatosque omnibus Uingentia. in rebus maximis essicit verum illos in rebus etiam minimis a perpetua
obliuione vindicat. Priscis illis seculis Hyliscus Thascius,ut natura apiuad suam usque aetatem incognitam perdisceret magna diligetia eas in de* Hilisturi sertis .ae soli uagis locis diutius perquisiuit. Aristomachus quoque Solensis annos circiter quadraginta apes etia indagavit nihilque aliud egit. Et a mubo de illis utilia commentaria scripserui quorum diligentia adeo mortali onito mam ibus grata extitit,ut illorum nomina nunquam obliterari permiserint.
DE MOLESTIAM TITULUS VICESIMUSU PRIMUS.
O L E S T IA deinde sequitur quae est animi aevi Molestia
ludo permanens. Nam quum solicitudo illa diuturna
cogitatione animum vexat tuc in molestiam vertiu
tur. quae si persistit corp' assicit, macie extenuat, affli gitque sicque deinde incidit in aliam perturbatione. quae amictatio dicitur. Hanc Cicero definit aegritu, Afflictatio. dinem esse animi eum corporis etia Uexatione, hac ra perturbatione perculsi nonnulli .post logam affictationem tabe confecti periere.ut de lepido illo legimus,qui quu colat esset collega Catulo viro optinio, mortuo Sylla de dictatura etiam cogitauit,partemque non paruam Italiae occupauit cotra que missus fuit Pompeius, Mnon modo eum lacile superauit sed etiam italia pepulit. Lepidus Uero ans j i. ceps quid ageret in Sardiniam profugit,quo loci paruo tempore post die obiit.quum sollicitudine molestiaque se afflixisset,no ta ex aduersa fortuam. qua fuerat oppressus,quam quod & liters perlatae fuerant,ex quibus manifeste Uxorem suam.quam vehementer amabat,adulteram esse cognouerat. Et de his perturbationibus hactenus.
- DE DESPERATIONE TITULUS UICESIMUS SECUNDUS.
ES PER ATIO OMNIUM PER, Desperatis:
turbationum extrema ,ac deterrima habetur. hae dicunt animi aegritudine esse sine ulla meliorum reruexpectatione. haec ad Uim sibiipsi inserendam. natus ramque violadam animi corporisque societatem dis crimedam hominem compellit.qua quidem nihil terribilius dici aut excogitati potest. Quis putet hac in animum prudentis . ac constantis viri umqua cadere
265쪽
posse Et presertim quulatu aut summu hois bonu in virtute ipsa collocemus, a qua nemo Unqua destituitur. Que quide per sese tali est ut vel sola
Arist. e. viii. sufficiat ad bene beateque vivendu,Ut aiunt Stoici deumque semper optili. X. ethicoru, me conciliatum habeat. Quinetiam Aristoteles censet tantum cuique laeti licitatis contingere quantum Uirtutis,ac prudentis in se habet, quantuquesecudum eas agat. Nihil enim viro qui ex virtute agit deesse potest.nihilque accidere,quo a spe Virtutis decidat. Extrema enim fortunae pei mittit. in cuius potestate illa sunt sola quide animi bona amplectitur. suaque esse arbitratur, a quibus nunquam destituitur,nunquam seipsum deserit. nun Hi quam igitur desperabit,quum a solida Virtutis spe, semper pedeat. I NHumanum omnino nefas.& inexpiabile esse putabit violentas manus sibi af, ferre.& ante diem fatalem seipsum perimere, geniumque suum violare. neque tempus practi tutum expectare .& Uitam reposcenti naturae ac deo ad diem reddere,vt virum bonum addecet,& bons fidei debitorem. Philoctetes. γω Poetae Vt ostenderent nunquam esse desperandum Philoctetem haeredem illum Herculeae pharetrae, a qua troiana fata ex parte pedebant, destitutum ab omnibus prae vulneris putore inducunt,& inopem, nudu, ac medicum miserabiliusque doloribus affectum,extorrem per siluas vinari. dicunt tamen eum Vitam aucupio sagittarum diutius propagasse. poenarumque contextu corporis tegumenta effecisse. hic tamen senex.& tantis miseriis calamitatibusque obrutus nunquam de consciscenda sibi morte cogitauit,sed inopem .atque inlaelicem vitam ut poterat in tam deserta solitudine.tolerabat,ne iniuriis naturae esset . aut iniussu summi dei e vita dis, Accius. cederet. de Philoctete tragoediam scripsit Actius romanus poeta ille, qui Caesari dictatori in consilium poetarum accedenti non assurrexerit quam quidem adeo Ciceroni placuisse video ut eius versus nonnunquam In rea tace. epistola bus suis inserat.Vincit in epistola quadam ad Volumnium cum ait Philo rum fami l. li. ctetes apud Actium quod haec pennigero no armigero in corpore tela exvii. epistola vi erceantur. De emulis luis tunc loquebatur Cicero.a quibus armatis tela togatus ipse formidabat. sed ut ad desperationis affectum redeat sermo, vis rum equidem fortem ,aut prudentem nequaquam eum esse arbitror, qui sibi ipsi vim affert sed ignavum,ac vecorde.qui vel nimis delicatus sit quod aduersa tam vehementer formidet vel minus prudens,quod rerum vicissa situdinem .sortunaeque instabilitatem non praeuiderit. Brutus quum de virtute scriberet grauiter in Catone inuectus e it quod sibiipsi mortem consciverit.deinde paulopost a seipso discessit,sententi que mutauit. & cum Cassio egit. antequam cum Antonio decerne aret si deo aliter insem fuerit non rursus alios apparatus statuendos, neque alias spes tentandas sed libere a fortuna esse euadedum .deinde cum rumore accepisset Cassium desperatis rebus eodem pugione, quo Vssarem consederat, seipsum itansegisse, o beatum inquit virum .qui se ab his curis .cogitationibusque liberauit.quibus nos adhuc cogimur.3c ad finent Iaboriouoperis excitamur aursusque cum reparato exercitu iterum inlaeliciter puagnasset desperata omni salute seipsum transuerseuerit ne ab his discederet quae cum Casso conuenerat.qui si pristina illa, quae de virtute tradiderat. instituta seruasset.minorem sibi ipsi iniuriatii intulisset .& in ea deinceps
tempora fortasse incidisset. qus do reipublics utilia.& sibi ipsi salutaria:ῆς
266쪽
TITULUS UICESIMUS SECUNDVS. CCXXV.
iucunda esse potuissent. Praeclarius multo C.Marius mihi egisse videtur qui tot victo iis, tria C. mari phisque auctus ad sextum usque consultatu ordine peruenit,deinde a Syl Ex valer. mila victus Minturnis latui mox inuentus,& in carcerem coniectus Gallu xio.lib. ii. de quedam percussorem in se missum Uultus,oculorumque atrocitate perter, maiestate. ruit: accepta piscatoria nauicula in Aphricam traiecit. ac se secundae fortians reseruauit. Que quidem paulopost ei illuxit. Nam per Cinnanam is C.mari' septictionem reuocatus septimum consulatum,quod nulli romanorum ante eu mu colat creacontigerat, assecutus est in quo quidem ludibrium fortuns cerni potuit. ho tus. stes enim .atque obtrectatores illi,qui eius fata irriserant,dum inops ac medicans Aphricam perambulabat, paulopost partim caesi verberibus eo iuubente securibus percutiebantur, partim in exilium agebantur, partim vero per summam venerationem genibus submissis,eu m Ut numen colebant. atque adorabant,m quod viverent eius beneficio gratias ei habebant, nee eum vitae ulla ex parte poenituit. Nam quum grandior admodum natu grauiter aegrotaret iamque deficeret,irtunam incusabat, quod ante occideret,quam sita consilia ac desederia peregisset. Sed complures viroru foratium eo tempore vim sibi inferebant potius,quam viui in manus hostia
ducerentur,aut morte a Uictoribus deprecarentur.
γ Scipio Cornelis Cn. Pompeii uxoris pater.post Pharsalicam cladem Scipio. A generi sui interitum .quum ad iubam regem classe perfugeret a Caesaria Cornelia.
nis nauibus circumuentus est qui quum nauem qua Veliebatur. iam in hossiliam potestate esse cerneret an puppi residensistati vulnere se traiecit , de quum ex hostibus quispiam conscenderet eum rogauit, ecquid imperator ageret respondit imperatorem se bene habere, & slatim ex vulnere vita exhalavit. Satis se gloriar adeptum existimans,quod clemetissimi victostis veniam non implorasset. γω Fortissimus imperator fuit Antonius antequam se segyptiacis illeceαbris inquinasset.quibus Se se.& Cleopatram,& aegyptu perdidit. At post* Antonius. quam ab Octauio Caesare superatus in regni penetralia se contulit. ad sinagulare certamen Octauium prouocabat,ille autem respondebat satis mulatas ad interitum vias patere Antonio quibus aduersae fortunς iram explere posset.se autem nec fortuns nec vitς sus adhuc poenitere. Demu quia intra urbis moenia iam hostem esse accepisset Antonius. eique prelatum esse Cleopatram sibi mortem consciuisse exclamauit dices,morere Anatoni,quid expectas s eam tibi fortuna eripuit per quaviuere cupiebas. cvmnino patiar qui tantus imperator fuerim a muliere sortitudine animi superari & haec dicens in cubiculum se proripuit,statimquestricto ensi inscubuit. Eius tamen interitum Octauius non mediocliter fleuit. Vt imperato is romani sbi assinitate coniuncti.& muItorum certaminum colleg csocii. Et iure optimo fleuit. nunquam enim sine Antonio rerum potitus
fuisset Octauius,ut plaesique scriptorum qui non ad gratiam, sed ad histor .riae Veritatem locuti sunt.testantur. vi γυ Gesta siquidem in Philippis. a quibus pondus totius victonae pende:
267쪽
fuit nanque ab eo praelio Octauius. siue aduersa valitudine impeditus .siue ex insomnio precedentis noctis pra monitus .ut ipse in commentatiis a se gestis testatus est. Sive post principia affuit praelio iam assecto monitus a Minerua per somnium medici sui,ut nonnullos scriptum reliquisse supra iam diximus. U A L UIT haec desperationis opinio non modo apud romanos, vex; rum apud diuersas gentium nationes. Nam quum aliquando sermo defortitudine haberetur apud Philopomenem clarissimum Acheorum ducem cena .nonnulli quem piam Vt idoneum militem, praestantemque imperatorem laudibus praeferebat. Tum Philopomenes tacete inquit.quonam in do laude dignus haberi potest ille,qui hostiu potestate vivus perductus est Ad hanc sententiam interpretantur quidam mentem illam indorum phiIosophorum .cuiusverba eiusmodi fuerunt. QVI voluptatem, ac laborem.
vitam mortem aeque contemnit seruus esse non potest.
U.norbanus. CC. NORB ANUS consul contra Syllam, desperata omns respublicae salute, quum cerneret post aduersam ad Ariminum cladem reliquos pene omnes ad Syllam defecis e priuatam quandam nauiculam conscendidit .& Rhodum perfugit , deinde a Sylla expetitus. timore ne a Rhoudiis dederetur. in medio fori seipsum transegit,ne ludibrium, saeuitiam P Crassus. que immanissimi hostis subiret. Est valet. ma, C Publius quoque Crassus quum exercitum romanorum contra Aristoxioli. iii. de nicum Eumenis regis filium in Asiam duceret nsidias Thracum,qui ea fortitudine. illo militabant incidit,captusqueducebatur. sed ne vivus in manus hostiuperueniret nouu mortiIgenus commentus est,uirgam siquidem, quam in
manu gerebat, in oculum cuiusta fortissimi barbati impegit,qui ira. ac doαlore cocitus Crassi latus sica perfodit,sicque inimicas manus euasit, M amisse maiestatsi turpidinem effugit. Pei seu . e Perseum regem Viri omnes irridebant.quod vitae ta cupidus extiterit,
ut se vivum in triumphum duci permiserit quae mors non potius optata filii. quam pompam triumphi sequi. pulla enim veste reorum in mortem ductus est cum duodus filiis,& filia una sordidatis ac manus ad ciues te dentibus Veniamque, ac gratiam petentibus ac populi romani miserico
diam implorantibus. TANTI ne parui temporis lux facienda fuit, Scpraesertim regi Uictoinopi. 3c regno eiecto ut maluerit de se miseradum Ep*honema spectaculum Victori hosti praebere,quam honestam mortem obire, aut sortiter in praelio dimicando cadere in Pessima tamen omnium persuasio est eorum,qui paruo crimine, minimaque offensa, nullam misericordiam. aut gratiam rogantessubito despeαrant, sibique ipsis vim afferuntivi secit Pachetes Atheniensis,qui quum in Pachetes ar forensi suggesto causam pro se diceret, cerneretque iudices in aduersatio theniensis. rum partes inclinatos δε se coniunctuin iti suspicaretur,necveniam petes, nec per commiserationem perorans, eodem vestigio stans quasi furore ali Gillus poeta P0ςQxxζptu gladio,quo succini tus erat,seipsum transegit. Idem etia assecit Gallus poeta qui quum repetundarum atque expilatae prouinciae reposceretur Ut Octauius Caesar causae iudicium quibusdam Galli sinulisper misissetalle nulla etiam petita venia sibi psi violentas manus intulit , nullam salutis suae gratiam expectaret.
268쪽
TITVLVS VICESIMUS SECUNDUS CCXXVII.
Longe aliter egit Rhodius ille qui in caveam conieetias a tyranotan, quam ferum aliquod animal alebatur. nam suadenti cuidam .ut a cibo ostineret.donec deficeret, respondit omnia honaini dum vivit speranda. quod dicendum erit, quum Videamus nonnullos dum desperant etiam inter dormiendum poenituisse,& remedium,ut uiuerent,vssuisse. in L. domitius vir magnς nobilitatis,& gratie captus a se sare ad Corphianium Pelignorum Urbem,quum vite eum tederet,venenu exhausit, Ueruquum id violentius saeuiret subitis medicamentis, & omni ope connixus est,ut euaderet. quod quum assecutus esset impetrata a Ussare discedendi venia. ac libertate ad Pompeium perrexiti a Sed ne ultra metas curramus ut saepe dicere selem .h de perturbationibus animorum leniendis euellendisve dixisse satis sit. in quibus imi tati sumus Ueteres Academicos,ac etiam Peripateticos sed in definitionibus precipue Stoicos secuti sumus,tum ducti M. Tulli i Ciceronis auctoritate qui eos in his pene omnibus sequitur.tum etiam quod sublimiora alia
qua fortasse cernentes putauerunt eiusmodi affectus no tam natura homiunibus insitos quam praua opinione,ac deterrima consuetudine susceptos. Et idcirco existimant eos extirpari, euellique radicitus posse, si bonorum, malorum que falsa opinio tollatur. Academicivero, ac Peripatetici nostris mori bus magis eblandiantes hos assectus natiuos esse arbitrantur,non auatem ascitos,aut Voluntarios negantque eos ulla ratione a nobis eradicari omnino ac tolli posse,sed ratione tamen molliri ac mitigari .Quocirca addunt Peripatetici eos utiliter homini a natura esse datos,si ratione tempesrentur. Traduntque illis mediocritates quasdam,via vitiis illos eximanti virtutibusque adnectant in quorum sententiam etiam aliquando inclinasuimus ne Uideremur regum ac principum actiones nimis angustis terminis ei reum scribere, Plariaque enim eis induiximus, s sapienti illi quem philosophi scribunt.nequaqua permitterem .sed dissicile est ut ait Emapedocles Agrigetinus 3 sapientem inuenire . cui Xenophanes Coloph nius dixit recte ais O Sicule. sapiens enim sit oportet. qui norit sapiente explorare.si recte autem Volumus iudicare ,3c blanditias consuetudinis reulinquere, tutius nobiscum agut Stoici . CAESA enim arbos saepe fruisticatur. auulsa autem penitus occidit. N Cautem tempus exigit ut de virtutibus in sequentibus volu minibus disseramus, ut non solum depulsione mali sed adeptione boni vitam beatam assequamur. Virtutes enim tanti sunt,ut vel si stas vita bea, tam efficere possint.nulla quidem alia ratione Delicitatis nomen nanciscitimur,nisi per Virtutes ipsas.quae &nos deo optime conciliant eique simila limos reddunt,& ex mortalibus immortales efficiunt. Demumque praeastant,ut cum dicis aeuo filiamur sempiterno.
D FRANCISCI PATRICII SENENSIS.
pontificis caietani liber quintus de regno expliciti Rhodi' in cauea fers instar alitus.
Peroratio Academico aru peri pateti, corum & stoicom de anies mi arietibus sententiae.
269쪽
CCXXVIII. LIBRI SEXTI PROOEMIUM.;, LIBRI SEXTI AD ALPHON SUM ARA
ψ, gonium illustrissimum fortissim una que calabriae ducem
Hercul. viso ex cice. ossi c. lib. i. de teper
Voluptas. CRIPTURVS in sequenti voluminine devirtute , id edicere possum quod pro foribus repli Eleutiisna: Cereris quondam inscriptum fuit. N EMO
ingrediatur nisi qui suae innocetiae conscius sit. Hoc facile profiteri poterit quicunque princeps secundui perfectam .atque absolutam naturam agens his noustiis praeceptis auscultabit. Et illustrium viroru ex I 'lpla, ac monita,qus inducimus imitabitur. Ex depulisione enim mali,& adeptione boni Ut diximus in vitam beata assequimur. CPerturbationes animorum malosque affectus in superioribus, si non es, no auellere.salte sedare conati sumus, si id assequi potuimus . diximus etiaquae cauenda .qu aeque vitanda esse nimiic autem tempus exigit, ut exactis malis bona ipsa amplectamur.aedemque Uirtutis ingrediamur, quam M. Marcellus romanorum omnium pugnacissimus, quum ex manubiis Pracusane prsde honoris numini templum Uouisset. ita Giuxit,& quasi pro vestibulo preuiam dedit.Ut honoris templum,nisi per virtutis aedem adiisti nequiret . qua ex re manifeste ostedit ad honorem gloriam.famon ,bea tamque vitam nullum esse aditum nisi per solam Virtutem. Proluendas igitur primo culpas,ut diuinae virtutis munere fici possim' ex υetustissinia religione docemur. Prisci siquidem deo optimo maximorem diuinam sectuti profluenti aqua corpus abluebant,ea ubi deest et in lebetes.mammaUe lauacra que in Vestibulis delubrorum patebant se immergebantivi deinceps rite fieret. Eiusmodi mos fuit indonei Iouis templo,& Apollinis delphici. Facere enim nemo poterat,aut diuinam sortem, resposumve exposcere.nisi se prius diligenter abluisset, pristinasque culpas ora parua ut dicebant i ympha expiasset. ii Arduum quidem .ac disicile iter est ad virtutem, sed procliue, ac pronuad voluptatem. Est enim virtus matrona illa durior, quae apud prodicum sophistam illu Chium vita dissicillimam Herculi adolescenti pollicebam
tur.famam autem, ac gloriam perpetuam.quae nulla anti diuturnitate obus terari posset. Contra hac inducitur puella quoam omnium formo lillima admirando ornatu. purpura gemmis ac margarius nitens.Unguentis deliabula,& odoribus optime flagrans que si se comitem ei praeberet. in omni eius Vita delitias .ac voluptates cunctas polliceretum post interitum autem se potestitem nullam habere fatebatur. cognouit Hercules hanc esse vos luptatem,quae per illecebras .ac blanditias illum in precepitium duceret, priorem autem illam Virtutem ,qus per laborem eum immortalem redderet. Quocirca spreta Voluptate virtutem amplexatus est qua comite diu factus,diuinos honores perpetuo meruit. Cuius exemplum quicunque re gum,ac
270쪽
gum .ac principum sequetur Veram, ac perfect a Delicitatem nanciscetus. Scinter heroas, ac diuos post obitum perpetuis seculis numerabitur.
D FRANCISCI PATRICII SENENSIS A
pontificii caletani liber sextus de regno et regis institutione incipit.
D DE VIRTUTE ET DE CONTEM pLA-
TITULUS PRIMUS. EUM OPTIMUM MAXIMUM IN
I acris ,ideo romanorum vetustissimi inuocabat,ut osteIderent alterum Virtutis alterum potentiae cognometu Iesse, sed prius optimum posuere,ut Virtutem potentiae anteferrent. pluris enim esse existimabant iustitiam .dci beneficentiam hominibus prodesse qua plurimas opes' plurimamque potentiam habere. Benignitas quidem efficit Ut homines deum ament,colant venerentur, observent. Potentia vero Ut eum timeant,metuant formident. 4 Plutarchus Cheronensis tris praecipud res esse sensit quibus deus prsslatissimus esse dicitur immortalitate potentia virtutet Iaru quidem trium praestantissimam virtutem esse opinatur qua nihil pulchrius . nihil hone ustius, nihil diuinius esse cernitur. quando quide inane.&elementa ut ipse ait natura non intereunt, et fulmina, terre motus. Ventoru turbines, fulminu impetus ignium conflagrationes .maxima vim habere vident mihil in diuinu se habere ostendunt quando iustitia temperantia. prudentiaque carent.& nullam aequitatem .modestiam,sapientiam ut de se praestant. Plato autem omnium philosophorum in rebus diuinis peritissimus asiserit sapientem virum unius dei veri optimique imitatorem cognitorem amatoremque esse oportere cuius sola participatione beatus fiet hui' mulus Cicero verarum virtutum exemplar ex solo deo esse autumat. Et illuc tendit sententia illa quum ait sed nos veti iuris, germansque eius iustitiae solidam & expressam effigiem nulla tenemus,umbra & imaginibus viis mur easque ipsas utinam sequeremur. Eeruntur enim ab optimis naturae ac virtutis exemplis.idem auctor libro tertio de re publica eiusmodi verba posuit. Haec est lex illa Uera recta ratio naturae congruens,dissula in omnes constans, sempiternaque iuben: do nos ad officium vocet vetando a flaude deterreat cui nec prorogari fas est, neque derogari ex hae aliquid lieet neque tota abrogari pol. Que apud Oes gentes,& omni tempore sempiterna 8c immutabilis erit. Cuius imperator.& magister comunis omnium unus Deus est inuetor,disceptator ,sa torque. Cui non paret ipse se sugiet ac natura hominis aspernatus hoc ipso luet maximas poenas,etiamsi caetera supplicia quae putantur effugerit.