장음표시 사용
291쪽
formidemus sed fallaces homines semper aliud cogitant , aliud simulant Proinde quivagas audi tiones pro compertis habent temerarii habedi tant& saepenumero seipsos Sc alios perdunt. Oto morte si is Otoni Cesari amici omnes dicebant praelium protrahi oportere,quanta edscivit. do Sc fame,& angustiis locorum hostis vigeretur. Ille autem nemini ausis cultauit, sed temere conflixit,& exercitum simul cuimperio amisit ,&mbiipsi mortem consciuit Brixillique sepultus omni exequiarum pompa, omnique sepulchri honore caruit, nihilque atque in eo laudatur, qua quod
post tantam temeritatem sibiipsi vim attulit, nequaquam tamen cautus esse poterat Otho.qui non virtute,sed vitiis nitebatur libidine,luxu. sevistia,audaciaque ardebat. Praeceptorem namque Neronem habuerat cui ex consuetudine mutui stupri gratus extiterat. in Haec cautionis Virtus non modo principibus, ac summis viris minimis etia quibusque necessaria est. Ad quam instructam ab ipsa natura omne animalium genus esse videmus , & in sua specie tutum , quod quidem non solum ex magnis ac truculentis beluis cernitur, sed ex paruis atque inermibus animantibus. Atqui ut de aliis taceamus quid mollius aut ignauius testudine. ea trimen sibii plicauere optime callet.collecta nat in suum tegmo ab omni ictu tuta esse videtur,sed ubi temere mebra aliqua exerit, quodcuque misnus caute nudum reliquerit,id infirmum erit.& cuicuque iniurie obnoxi Sed de cautione hactenus . his superioribus speciebus qumam aliae adduntur a Peripateticis,de quibus etiam breuiter dicendum erit.
Testudo. Sagacitas. Tii' liui'li. ii. decados tertie secundi bel.
Fabius. γυMinutii Vertata notata. Aurea heso di sententia.
A G A CIT A T E M hi, animi potentiis addui
Peripatetici, et eam necessariam esse dicunt ad perfectam prudentis harmoniam confici edam. Hanc Iudicandi, recteque intelligendi optimam artificem esse putant. Et ut prudentis sit viri bene consulere. sic sagacis alio dicente bene intelligere, beneque ia 4 dicare. Proinde qui per sese perfecte prudens no est 1 prudenti alicuius consilio pareat. haec est illa sententia qua T. Liuius historicorum maximus inducit quonda ad milites Usum fuisse Minutium Paulum .quum a collega Fabio. cuius dicto minus Obsesquens fuerat,saluatus extitisset. eum nanque dixisse scribit . SAEPE ego audiui milites eu primu esse virum .qui ipse consulat. quid in rem sit. Sescundum eu qui bene monenti obediat. At qui nec ipse consulere, nec alteri parcere scit, eu extremi esse ingenii. Nobis quonia prima animi inge niique sors negata est,secudv.& mediu teneamus,& du imperare discim' liarere prudeli in animu deducamus castraque cit Fabio iugamus. Sed hacententiam longe prius Hesiodus poeta cecinit his pene versibus, Optimus ille quidem,qui per sese omnia noscens.
Consiliis praeuia suis meliora peregit, . Rursus
292쪽
Rursus & il Ie probus, qui paret recta monenti. Atqui nec per se Valuit monitisque refugit Recta sequi .cuiusque vir est hic muneris expers. o Sed sagire Unde sagacitas nomen ducit,ut tacero in libris de diuinitate docet) acute sentire significat,ex quo sagae anus dicuntur.quia multa sentire volunt.& sagaces dicti canes. Quinetiam ille qui ante sagit, quam res oblata est prssagire dicitur,& futura ante sentire.inest igitur in animis notistiis prs agitio extrinsec' inem atque inclusa diuinitus. Et si exarsit acrius furor appellatur,cum a corpore animus abstractus diuino instinctu conci, latur. His Ciceronis Uerbis monemur intelligere sagacitate animi viri esse.quae per corporis sensus ante admodum omnia sentire, atque indaga re postit. Prudens igitur etiam quum bene iudicatqus aguntur sagax habetur.Nam sagacitas circa agibilia versatur acute eadem sentiendo. Prudentia vero circa ea agenda quς iusta.& honesta hominibus sunt. que quidem quum agimus, ni,& honesti viti dicimur. ut ait Aristoteles.
DIICIUNT quidam stoiei.qui renone imitanutur his superioribus duas alias animi potentias. quarum altera acumine ingenii altera Usu rerum pernicitur Prior versutia posterior aut calliditas appellatur. Versutos enim eos dicimus,quorum mens celeriter versatur,unde illud Plauti poetae .versutior es. qua udit tota figularis. Callidos vero eos quorum animus sic Usu reru calluit, ut manes opere, ac labore callu solet obducere.Haec discretio horia verboru a Cicerone ponitur libro tertio de deoru natura sed versutia poti in ver .aut se Mest,qua in actione,vt -
fuit Apollinis resposutasso rogati trasmitteret ne fluuiu cui oraculu edia δῖ':''tu est. Croesus Pdet Atym ita ressus. plurima ambiguitas verbi versu, 'tia fetit perdere enim amittere & destruere significat. Eit etia in sermone, WVt fuit resposum eiusde numinis ad Pyrrhii rege. A IO te Eacide roma η'm'ςVinos vincere posse. incertum enim est e x versuta locutione uter victoria 'R in δ' turus ostendatur,quu parua ordinis mutatio victoriam etiam mutet. Calliditas autem in actione. & consilio plaemnque ponitur Callidi quom dam habiti fuerunt fratres duo Thraciae reges, quoru alter Rhascopolis, alter vero Rhascus nuncupabatur. nam quum per eorum fines iter habes - rent,duo maXimi romanorum exercitus, quorum alteri Cassius alteri aut praeerat Antonius.& viribus inter se quasi pares esse videbantur.callidum rconcilium intuerunt, ut simulato pro regni iure odio dissideret. Et Rhas, cus Antonii, Rhascopolis autem Cassii partes sequeretur, ut victus a staαtre Victore seruaretur. Quocirca quu victor euasisset Antonius. Rhascus ab eo victo fratri veniam impetrauit. Calliditas si a ciuili consuetudine manat astutia dicitur . quasi Urbana Astutia. quaedam calliditas. astu enim urbem significati unde illud Terentii anus Astu. in astu.
293쪽
in astu venit, hoc est in urbem. Et Athenienses etiam inbem suam g ἰ vocant.Contrahitur siquidem ex civium consuetudine cogitata quaedam rerum gerendarum dexteritas quae hominis actiones plurimum adiuuat. Est enim astutia callida quaedam prudentia contracta ex Usu rerum ciuiliuquae homines in rebus agendis tutiores reddit. Qualis fuit illa Annibali, quum a Iulio consule nauali prelio victus fuit. Prius enim quam alius Mais dis nuncius Carthagine perrexisset quenda ex amicis suis qua celerrime
consultum misit quid secto opus esset quum mmanus sui magna ac munitissima classe aduentasset conclamat cunctus senatus praelium nulla ra tione esse detrectandum .sed confestim Ut decernatur omnes statuunt. At ille eonfliximus.inquit,& superati fuimus. siluerut uniuersi senatores, nee id iactum quispiam potuit damnare. quod fieri debere omnes communi iudicasset. hec Vibana prudentia no solum probitatem vitae ornat& hominem cautiorem facit. Uerum sermonis secundiam adiuuat ,& vernaculis quibusdam salibus conspergit tunc urbanitas dicitur, quod ex Urbana citiuium consuetudine elegans quaedam loquedi eruditio trahitur, quae omni, Vrbanitas. bus iucunda est. Hanc stoici virtutem esse putant,quandoquidem motum quaedam facili ta s. quae grato commercio homines conciliat. Eam Peripa, tetici χαsi di οὐ Uocant mediamque inter austeritatem,seu ruditatem. 3e scurrilitatem esse dicunt. Eamque inter Uirtutum species connum eradam censent. verum enim Vero prudens nemo esse potest,nisi vir bonus,si ve, terator vafer, sellax vanus,latilis,dolosusque esse lino autem ulla ex parte
prudens bonus dies non posset. Uersutia quidem .calliditas & astutia in Aristoteles docet) animi potitentiae sunt. quae ad subiectam intentionem referuntur eorum quae agere
quispiam velit & assectum perducere. Si finis ad quem tendit rectus erit. laudabiIes etiam potentis ille erunt,sin obliquus vituperandae. Et futura fraus, calliditas, deceptio, astutia autem, dolus malus, malaque malitia
, Lysander Iacedemonius dicebat se ex Herculis genere esse otiundum, sed quum plura per dolum,quam per Uirtutem ageret quidam ad eum per Lysander. iocum ait. At ille ex prognatis tuis heros omnia per Virtutem agebat. Εκ plutar. Tum ridens Lysander corpus illius ait leonis pellis optime tegebat, sed in apophth. ubi ea mihi non latis sit vulpeculς pellem assuere consuevi,quibus ex ver Lysandii face bis mentis suae labem clare indicauit. - turn sum. Lauduerunt veteres ut in artifice in Alchimenis scalptoris astutia. NaVulcanus. quum imaginem Vulcani Atheniensibus seceret .pedis vitium veste adoα Antigoni sia periit .velut gressiam retraheret,& sic nec manifeste claudicationem me mulachrum. litus est sed notam dei scientibus cogitadam reliquit. Sc decorum optime Mala malitia seruauit. Astutus etia habitus est Apelles. Pinxit enim Antigoni simula Plautinus me chrum.& ne deformitas effossi oculi cerneretur,illud tantum altero lateregadorus in au ostendit. quum alterum ex picturae arte lateret. iularia. O L V S et malitia apud veteres ambiguitate in significatione ha, Ulpia. 1 l. i. S. bebant.Vnde illud Plauti.sine omni mala malitia, ut ostenderet bonam No fuit. Ede etiam dici malitiam .Et Ulpianus iureconsultus ait non fuit autem Prstor dolo. conterus dolum dicere sed adiecit malum, quoniam Ueteres dolum etiam Solertia. bonum dicebant.& pro solema hoc nomen accipiebant maxime si aduer
294쪽
TITVLUS DECIMUS SEPTIMUS. CCLIII.
sui hostem, latronemve quis machinetur. Est enim solertia artificiosa quς Hellante' epidam deceptio, quae sit maioris utilitatis gratia. Spectata quide solertia quo rota tyrannusdam habita fuit Hellanici Epirotae, qui quum senex esset,&liberis orbatus Aristimus tycerneret Aristimum post Pyrrhi regis obitum, regnum inuasisse, & saeuiu rannus.
tiam atque immanitatem passim in omnes exercere, de liberanda patria . a Tyrrannide cogitauit. Et accersitis in penetralia aedium amicis,ac necessariis quibusdam in ultionem necemque tyranni eos adhortatur,veru deutrectantibus illis.& periculum formidantibus . iussit seruis suis ut diligenter seres obseruarent.Tyrannoque se nuntiare velle minatur, coniuratos apud se comprshenderet. Nam postquam Iiberandae patriae auctor esse non postit deseris tandem ultorem se futurum. hac sormidine perciuti omnes illi, statim in tyranni perniciem coniurant,&e vestigio audaucter rem conficiunt, patriamque trucidato Aristimo in libertatem vindicant. in Dicitur etiam bonus dolus, quum medicus curationis gratia aegroutum fallit quem tamen nequaquam decipit,sed pristinae valitudini eu reddere studet. Virgilius quidem dolum virtuti opposuit, quum ait. Dolus an virtus quis in hoste requiritin iure optimo. virtutis enim, Sc sapientiae obiectum est veritas,dolus autem mendacio innititur.δολω quide apud inseos.vnde dictio nostra transfertur,in malam accipitur partem, dc sic etiaδολibo uis quae a nobis dolositas dici posset. Decet igitur prudentem virum solertem esse non autem dolosum,cum tertia bona sit affectio,dolosistas Vero mala.
tis comitem dabimus, quum sit squitas rectum, iudicium boni,& equi, vel est mitior qusdam sen
tentia, quam naturalis ratio persuadet Uiro prudenαti,ac bono qui equum esse putat Uel toto, vel aliquat ex parte ignoscere. SVNT enim qui arbitrarentur ius nihiI alis Hilud esse .nisi id quod semper squum, bonumque sit.
Naturalem aequitatem iustitiae comitem stoici faciunt. Peripatetici aute prudentiae,& rectius quidem. mPrudentis siquidem viti est,qualem principem hunc nostrum instituta .-. iimus,duriora quaedam molliora reddere.& immatura Ac cruda mitiora Fococtioraque iacere,nimis quoqueangusta propagare,laxiora vero coercore,ut populus romanus secisse legitur.qui quu no posset legibus saeuitiam . iimprobitatemque creditorum coercere. plebem nexu liberauit proptex
Lucii Papirii creditoris libidinem,qui C. Publio debitori stuprum inferre L. papirius
voluerat. Haec deinde aequitatis cura a senatu praetoribus demandata fu* C. Publius. it,ut naturalisquitate edicta proponerent, quae iure boni, & atqui stria , .
295쪽
Isocrates. Summu iussuma iniuria.
ca. i. li. secudo Antonius ceu sera
- . i. cosyderatores cuius se,
cts erat pyra rho,& aristo. ptas leges propagare possent,vel aliquo tepore,aliquave parte eis derog
re, vel omnino eas abrogare,atque abolere.
- HOC M V N V S teges suscipiam opus est auctore Isocrate qui regi suo id muneris impartitur.Aequitas pacis tempore in iudiciis domine tur oportet. Summum enim ius summa iniuria est,Vt ait Ennius.in bello autem equi bonique ratio semper maximam spem prae se ferre videtur.&plaerunque Victoriam praebet. Sapienter quidem Isaeus vir graecis
disciplinis peritissimus dicere solebat OPORTERE legum seuetitatem puniendi mansuetudine coercere.Atqui haud scio an accededum sit in sententiam Sexti cilii iureconsulti. qui ait S AE VITIA M acer, bitatemque ulciscendi maleficii bene ac caute vivendi disciplinam hominibus praebere. AEquitati quidam connemini eq uanimitatem, quam in ici ρεομι αμ appellant, quae est quaedam animi aequalitas,quum nec rebus Aduersis cotrahimur nec prosperis exultamus.Cuiusmodi Socrate fuisse Graeci seri, bunt, quem semper eodem animi habit eodemque vultu extitisse diceabat Xantippe elus coniunx. Hanc Uirtutem quidam e nostris tranquillitatem vocant, & ii Ios qui ea assecti sunt Tranquillos cognominant honoris gratia. hac virtute praeacelluit Antonius Ussar qui stoice phi Iosophis deditus tants tranquillita, tis erat. Ut Uultum nunquam mutaret,neque moerorem neque gaudiu is quam ostenderet. In hac animi tranquillitate scepti ei philosophi summu bonum statuerunt.finem siquidem posuerunt tranquillum animi statum. 8c mansuetudinem caeteris virtutibus praetulerunt. Sed de prudentia elutique comititibus satis.
et eius partibus iue specie bus .comitibusve. Temperatia.
TITULUS DECIMUS OCTAVUS. D EST NUNC TEMPERANTIA
quae in ptimis consederat quatenus quicquid ageda sit. Hanc Peripatetici prudentie conservatrice esse dicu ut quae iudiciu stabile ac firmu in rebus omnibus agendis reddat:nee permittat illud labefactari. atque corrumpi a voluptatibus neque a doloribus tabescere.aut frangi. nam ut recta sit ratio in dictis. aefactis prudentiae munus habeturivi autem no essum: firma stabilis.incorrupta, atque integra maneat te, Platinus.
Intepetantia. datur,sed circunt Uris, sese,
perantia. Eius contraria intemperantia dicitur, qus voluptuosa eIigit tana quam prospera,&qus dolorem asserunt fugit tanquam aspera. ACADEMICI palestiam doloris fortitudini relinquentes, dicut temperantiam cerni in pretermittendis voluptatibus. Qua opinione duactus Plotinus Platonicus teperantis munus esse dixit,nihil appetere poem, nitendum,nulla in re metam moderationis excedere.&sub iugum ratio Cice.ossi. Iis. nis cupiditatem domare.taceio temperantiam esse asserit virtutem . qua
296쪽
monemur, in rebus aut expetendis,aut fugiendis,ut rationem sequamur Ea quandoque esse dicit animi circa res inutiles, atque inhonestas victriceae pudicam moderationem, et rationem in libidine, atque alior turbidos animi motus, Et firmam ac moderatam quandam dominationem. Aristoteles hanc virtutem versari ait circa ea quς corpori sunt necessaria ut sunt vitae alimenta Et Venerea, in quibus temperantia, & intempe;rantia assidue versatur. Idcirco eam esse dicit mediocritatem quadam ciraca corpo is Voluptates,& praecipue circa gustum.& tactum, Proinde tepearans voluptates fugit,earumque absentia non dolet.& prssentibus abstinet. huic philosophorum acutissimo magis auscultandum est. quam illis qui titigida quadam ratione diuina solum contemplantur,Vixque tantum corpo ii relinquunt quantum satis sit ad vitaevsum necessarium sed ardua illa, aedificillima nunquam regibus, principibus aliisque delicatis viris persuaderi possent. Itaque ad molliora qusdam descendendum est & ad hunc accedendum, qui sapientiam cum humanitate miscuit.hic quidem Aristoteles est.qui mitius nobiscum agit:& nonnulla moribus nostris indulget, ex quivbus homo esse videtur.& nihil humani a se alienu putare. Confert hic philosophus intemperantiae delicta puerilibus nequitiis,quς castigade quidesunt,& sensim ad optimam ut aiunt frugem redigenas. Nam si liberius
serperent. virtutes omnes eliderent,&Uoluptatum cupiditates sequeretur.
quarum appetitus insatiabilis est.&libidinum actus cupiditatem semper accendit. Haec est aqua illa,quae quo magis bibitur, tanto magis fauces exsiccat,adeoque inflammat,in mentem a statu suo prorsus amoueat homineque stupidum,ac vecordem reddat. Idcirco mediocritatem quandam vos luptati adhibet. naturali modo contentus.Vt rationi non aduersetur,&ab humanitate non omnino discedat hoc Vel temperamentum dici potest, vel castigata castaque ratio, per quam cupiditas ita rationi paret,ut bene institutus puer optimo praeceptori. CTemperans igitur ille erit que turpidinum, flagitiorum poenitet, quique a voluptate recedit,& in elemone eiusdem non persistit excessu non laetatur , sed ad mediocritatem,Virtutemque quam primum redit.
Qui vero voluptate sequitur excessu gaudet.& in turpi electione perstistit. hie penitus desperadus .insanabilisque haberi potest. Eiusmodi fuerat Cirenaici,qui summum bonum in ea voluptate posuerunt,quae eX gaudio ae laetitia proficiscitur. Contra quos Epieurus ipse disputans, constante Voluptatem dicit esse in vacatione doloris.& aliarum perturbationum. CStoici quidem nimis seuere nobiscum agunt qui affectus omnes voluntarios opinabi Iesque esse ducunt. Non autem naturales,& proinde eos notemperandos nec mitigados esse putant, sed radicitus euellendos.Contra
quos diligenter disputant Peripatetici ut ostendant affectus omnes natu ratesAtque insitos nobis esse.& nobiscum nasci: nec posse omnino detrahi sed adhibito modo ita temperari, ut tantum ex illis homini relinquatur, quantum naturς satis sit.
A TEMPERATUM quoque hominem illum esse dicunt qui qus
debet.& ut debet,& quando debet,concupiscit: a ratione autem non discrepat. Sed honestum tanquam signum semper prospicit. Adduntque insus per affectus utiliter a natura hominibus esse datos,ut per eos tueamur hu*Aristo.o.Hli .iii. Ethico. Aristote. Iaus Temperans
297쪽
manae viis ossicia,quae sine eis neglectui haberentur. Libido. Moueri affectibus in bonum ,rectum esse dicunt:in prauum autem ma Ium. Libidinem,nisi nimia sit neque extra legitimum,consensumque to rum Uagetur. omni culpa more, Sin secusan maximo flagitio es e. tu Assechium tur etiam auctoritate eorum,qui humanorum corporum viscera rimatur sedet. ostendere locos in nobis insitos esse in quibus singuli assectus secretam se, dem habea non qua lateant Vt laetitis sedes sit in splene irae in felle .libidinis in iecinore timoris in corde.Qua ex sententia conseques esse videtur. vi nihil aliud sit affectuum radices ac fibras euellere,quam hominem perimere. vim sibi ipsi afferre hominem ex homine extrahere, ac perpetuum bellum naturae indicere. earneade, hel,Sed utrum haec vera sint videant ipsi Sc cum Stoicis ut placet, Iucten Ieboro albo tur. contra quos disputaturus Carneades superiora corporis antequa in eo cur se perfunes tamen descenderet,albo helleboro purgabat ut putiore alacrioreque ingedebat. nio decerneret aduersus acerrimos dialecticos, philosophosque acutis si, mos quos solos sapere nonnulli opinati sunt. Solon. Nos autem ad propositum ordinem reuertamur, dicamusque magna virtutem esse temperantiam,non modo in praetermittendis voluptatibus verum in singulis quibusque actionibus. Praestat enim illud Solonis oram Neod nimis lum μὰ is asαν hoc est ne quid nimis, Quodquidem crebris sermonibus a nobis usurpandum est,inc virtus in omnibus humanis actionibus seper dominatur. hinc temperentia enim relique omnes manes, & inchoatς es.sent.nec perfectum de se officium prsstare possent: sed aut metas transilia
rent.aut vix e carceribus egrederetur.
Curabunt igitur reges, ac principes omnes in hac virtute in primis fulgeant, quorum vita moresque castigatiores omnino erunt,& eorum exem peratie eo plo cunctos ciues emendatiores reddent. temperantiam comitantur modemites. stia,verecundia. pudor abstinentia castitas.honestas, moderatio, parcitas. sobrietas prudentia. De quibus deinceps aliquid dicendum erit.
DE MODESTIA. TITVLVS DE CINIVS NONUS.
quatu quis vixerit, sed quomodo quaerea dum est.
O D E S TI A P RIMA erit de qua disserem'.
quae quidem est moderatio cupiditatu rationi obe diens,dicta a modico,Vt Varro ait, cui 'verba nonius Marcellus sit refert. non eos optime vixisse dicam: qui diutissime vixerunt.sed eos qui modestissime id est modice.vel dicitur a modo,ut Ciceroni, & plataisque veterum placet. Adhibet enim modestia modum humanis actionibus, ne quid agatur, quod nimium sit, neve etia parum, sed id quod satis sit, hoc est medium inter utrunque extremorum,quod iure optimo ab omnibus Iaudatur. Nee tamen putemus hos duos maximos latinae linguae auctores inter se de verabi huius origine dimentire quum alter a modico,alter a modo modestia dici Puto, α praecipue quum modum pro moderatione, & modicum pro modo
298쪽
TITULUS DECIM V S NONUS. CCLVIIὶ
modo.& moderato dixisse Veteres inueniantur.Et modice no solum prouparce sed pro modeste etiam posuerint .Haec virtus ad morum probitate pertinet.&ad decorem etiam vultus. unde illud Terentii. Sc vultu sosia Teretius i auadeo modesto, adeo Venusto, ut nihil supra. In principis quidem vultu ea dria. modestiam laudant,quae grauitatem prae se ferat, non autem tristitiam εο eam hilaritatem,quae grati animi index sit,non autem leuitatis. Proinde dicut principem ita temperaus moderatisque moribus esse oportere, Ut summa seueritas summa cum humanitate iungatur.
λ Laudant prisci scriptores imaginem Demetiit Antigoni regis filii ut Demetrii
quae animi indicium ostenderet,per eam natus ad modestiam videbatur, im .go, dc ad gratiam conciliandam.terroremque incutiendum. γω Modestus saepenumero habitus est Alexander .quod vel ex I oe ex ei Ale anta plo cernitur. ditiores, delicatioresque ex victoria facti milites coplures in . eum oblatrabant,&maledictis probrisque illum incessebat. Is quum hoc testiuiscet nulla iracundia excanduit sed modeste placideque rem pertus . ilit asserens REGIV N esse eos a quibus etiam male audiat benignitate. ac liberalitate lenire. Nouerat enim nihil tam volucre esse quam. maledisclum quod quidem facile emittatur cito excipitur, latius dissipatur, sed loge eelerius obliuioni mandatur. Modestiam etiam quam maximam oster Mandamus dit Mandanius Indus philosophus. eius nanque famς celebritate peret indus. motus nuntios ad illum misit rogans Vt ad se visendum accederet pollicerenturque ei dona, si proficisceretur,sin recusaret mortem ei minitarentur. Res sum Mandanius quum nuntios diligenter audiuisset,eis responsum attulit, no mandanii. se ab eo munera velle.cui nihil satis esset nec minas etiam pertimescere. quum vivens assatim ab India nutriretur. Sinautem necaretur ab attrita ia&carie,& senio carne liberaretur. Haec quum acet bioribus etiam Uerbis Alexandetinuntii retulissent,risit Alexander:& philosophorum non modo venia donauit verum multis laudibus extulit. Diogenes epi
TVLIT ETIAM perplacide Diogenis epistolam. ad hanc sen stola ad alexatentiam. Diogenes Alexandro Macedonum te salutem. Optime feci, drum. sti quod te Macedonum regem scripsisti. noueras enim me regi non esse subiectum. Scribis Ut ad te veniam .si ut me videas siguram corporis mei quis admirandum putet Sin vero ut moribus atque institutis meis Uu .velis, scito tantundem ex Macedonia Athenas viae esse, quantum Athenis
in Macedoniam. vale. Philippi mῶ- Tulerat etiam modeste admodum Philippus eius pater Diogenis destia indi licentiam in loquendo. Nam quum Cheronam urbem tunc opuletisi genem. smam inuasisset ductus est ad eum cum aliis captiuis Diogenes, qui eum rogauit quisnam esset. Tum Diogenes audactet respodit. e xplorator sum insatiabilis auiditatis tuae. At rex ni hilo commotior tisit.& illum liberum dimitti iussit. Modestissimus etiam habitua est Iulius Caesar.euius rei hoc erit arguα Ιἄει satimentum .denuntiauit per praetonem Pompeius se pro hostibus habiturum illos, qui ei in bello defuisssent. At Caesar medios omnes.& neutrius patris. suorum sibi numero futuros pronuntiauit. Nec legem illam Solonis secustus est, qui rapitis animaduersione puniendum illum statuit ,qui non alterutrius extitisset. Quinetiam Roma egrediens Pompeius in senatu
299쪽
dixit eodem se loco habiturum eos senatores,qui Romae rem asissen quo eos habebat qui in castris Caesaris militarent. Atqui Cssaris postulatio io, ge aequior, modestiorque sena per fuerat,quam Pompeii. Se enim senatui Antiochus. populoque Romano posituru arma pollicebatur idem faciente Pompeio A tauro mon quod cum ille id velle facere negaret,respodit Caesar iniquum admodum
te ad tanaim esse alteri vires omnes amovere,alteri vires omnes amouere, alteri vero amne romas confirmare,atque augere.Ut dualterum tyranidis insimularenti alteiu adnis imperium tyrannidem instruerent. Et post pharsalicam victoriam omnibus aduersa: asiae cedit ano rum partium, qui se victori permiserunt ignouit. tiochus. C Modeste etiam egisse videtur Antiochus maximus ille rex Asiae. NaExplutar. ivi postquam a L. Scipione victus tauro tenus regnare copulsus est, comiterra Scipionis dicebatbenigne secum egisse populum Romanu,quod nimis magna cuα aphri. raeum liberauerit, modicisque eum terminis clauserit. Tiberius δα QV V Μ maxima quaeque regna maxima solicitudine reges essciat, nec sar. sinant illos quiete unquam dormire. Modestissimum etiam fuit resposum Tt berii se saris, qui praesentibus onerandas tributo prouincias dicennibus,
& id etiam per literas suadentibus rescripsit BONI pastoris esse tondere
Caius matius γω tali quoque Mari i modestiam in hoc laudant. Nam quum ei duplex
Catulus. triumphus decerneret .noluit solus triumphare,sed gloriam suam cucolilega Catulo partitus est. quanquam minus dignus ille a Romano populo iudicaretur.Modestiae laude,& precipue in vi stu enituit Iulianus insa r. in pace enim mensam eius tenuitas recte noscentibus admirada fuit, in prou , cinctu autem militis cibum brevem.vilemque sumebat, ubi vero exigua quiete recreasset corpus expergefactus quam primum vigiliarum vires.& stationes explorabat deinde ad serias res accedebat, vel ubi ocium esset ad musarum pabulum confugiebat. Ab religione enim christiana , a qua per ambitionem se abdicauerat .non potuit adeo de scire, quin aliquod Vesrs virtutis simulachrum in se seruauerit .ex quo caracter vetitatis no omni ex parte tolleretur. purpurs quidem insectores , quamuis diligerer manus
abluant coccinitamen coloris dignitatem non omnino repurgant. .
SVNT nonnulli quoque Graeci scriptores,qui Annibalis modestia multis laudibus efferant,dicantque illum nec quum in Italia bellum geIulianus eesai xς ςt,nec postquam in Aphricam rediit, aut cubantem coenasse aut amuoiosviaeusa. plius Vini sextario induixisse. Summaque etiam modestia, ac comitate re ' spondisse omnibus,qui eius alloquio uterentur. Laudatur etiam modestia Dio Syracusanus,qui potitus rerum,nec mensam, nec vestem mutauit, sed eodem habitu, victuque contentus extitit quo utebatur,quum in Aeas demia cum Platone,& condiscipulis suis versaretur, ad quem Plato strii psit eum existimare oportere se ab omnibus probari,si a viris solu qui in Academia Uersantur,probaretur,quando illi non sortunam, non victoria, non audaciam admirarentur: sed virum, qui in magna rerum amplitudine per honestatem temperantiam modestiam iustitiamque prospera sono ' na optime uti scitet. Et de modestia satis.
300쪽
TITULUS UICESIMUS. , DE VERECUNDIA M
ER E C V N DIR nune se nobis offert, quae est
quidam ingenus pudor,quo perciti recta etiam Sc honesta agere erubescimus, haec duo verba quanquam similitudine quadam teneri videntur, aliquantulum tamen inter se differunt.Est enim pudor timor qui αdam iustae repraehensionis.verecundia Uero aspectu honesti viri vel colunctae multitutinis in rectis etiaactionibus veretur. Proinde custos decori esse videstur,& mater honesti consilii. Nam quum bene agere studeat, nihil magis veretur, quam ne quid indecore agat.IdcircoUerecundia artifex effectrixi diligentiae est e dicitur. non enim tantum ne quid peccet cauet, Sed vi ho neste. decoreque erat omni studio omnique diligentia nititur. γω Demosthenes verecundia excitatus lassitationem bleta linguae conteractis in os calculis emendauit, Et summa vocis cotentione recitans iuxta fluminis decursum solutam reddidit.vocem quoque quae angusta, ac gracilia erat,aduersum montem ascendendo,ac dissiliendo dum diceret excitauit. Os etatv as speculum domi sibi componebat,ne quid indecenter ageret. tinomnibu
γω Nec minus etiam Cicero in actione laborauit.donec per Rhostium comoediarum &aesopum tragoediarum actores vocem Uultum,3 gestu corporis emendauerit. Atqui de seipso quum de claris oratoribus scriberet, sic ait,mito Rhodius ope iam dedit si modo id consequi potuit ut nimis redui dantes nos.& supra modum fluentes iuuenili quadam dicendi impunitate, Sc licentia reprimeret.& quasi extra ripas defluentes coerceret. Negligenda non est verecundiae haud parua virtus. quae emendatrix omnium actionum nostrarum .8c expultrix improbitatis,ac temeritatis es; se cernitur. Stultitia quidem audaciam affert, ratio vero tarditatem. Quina etiam recta ingenia debilitat verecundia peruersa autem confirmat audascia .ut est in veteri sententia. Qui fines igitur verecundiu transgreditur in temeritatem atque impudentiam statim incidit. Actius Romanus poeta adolescens atraeum tragmdiam scripserat,& eam legendam Pacuuio iam seni ostenderatalle vero eastigidius laudabat.verbaque duriora ac crudiora in ea esse dicebat. Actius idem uon prae verecundia animum submisit.audacter ait,vera dicis mi'acuui: sed ego meliora spero quae deinceps scribam .humana enim inges nia veluti poma primum acerba.&cruda sunt,deide sesitia mitiora indies. ar decoctiora fiunt. Pudor autem ille quem Cicero moderatorem cupidistatum appellat turpium actionum proprie dicitur.ut est illud comicupuidi foeminae quae ait. Pudor me .phibet ad famosas irae. idest erubesco ad infames mulieres accedere. Hic pudor saepenumero malas actiones inhiabere solet.& eas ad honestatem perducere. γυ Cloacas romanas omnium operum maximum Tarquinius piiscuspis his Romanae manibus inchoaui qui labor Sc diuturnus erat. 8c periculosus '