장음표시 사용
301쪽
Tarquinins admodum. desidentibus enim euniculis sepe complures simul opprimebaptiscus. tur. Quo circa multi quiritium timore periculi δε operis imio affecti. sibi ipsis vel laqueo vel alia vi mortem inferebant, hoc quum regi molestissimuerit eiusmodi remedium commentus est, ut omnium ita defunctorum corpora crucibus assigi iuberet. ciuibus omnibus spectanda .ra alitibusaeanibusque laeceranda ae dilanianda. Pudor huius ignominiae adeo animos o, mnium perculit.Ut deinceps nemo sibi violentas manus intulerit.& quis, que laborem ac periculum sequo animo subluerit. Quos enim vitae amor a Astlare, 'turpineco non prohibuisset.futuri pudoris ratio coercuit.
Cimbyse,. in Idςm pudor in re bellica *pe res perditas instaurauit Astyages medo; rum rex unitam habebat filiam. quam Cambysi pers priuato ciui colloca Ek Iustino li. uerat metuea nς ab illius futura sobole regno exigeretur. Viderat enim peri.&Vale. maἡ quietςm e pudςndi filiRvitem Ligere qus palmitibus suis omnem Asaxi. lib. i.de m obumbra et idcirc0 natum e X ea infantem exponi iussit. Is beneficio ra. - R Mἡ Λ storis educatus,ac maiusculus factus ab aequalibus suis Cyrus appellabatur. doto inclio. S rς δ collusoribus nuneupatus est. Sed quum iam adoleuisset certior auitae iniuriae factus Vltionem medi luliebH, o tatu φst,s contracto e ercitu pastorum, ac convenarum in Medos trans, nisibi tiaoqi mitti x Hui ei certior Astyages cum maximo exercitu Cyro occurrit eo quantum pro serunt manus,vertuntur in fugam Persae matres ,coiugesque eoium quum laetiti fugam cernerent em hortantur,ut pugnam instaurent & in presium reuertantur. cunctantibus illisac bellum detrectantibus sublataveste daritis pudenda eis ostendunt rogantque num iterum in maternum uterum confusgere velint.Tum illi pudore perciti in prasium tanto impetu reuertiatur ut iam victi victores evadant. Et sic sugatis,essisque medis.captoq; Aniage regnum inuadunt Perse.& hoc pacto Cyrus beneficio Deminatum rex institutus a medis .qui annis trecentis circiter,& quinquaginta imperaues rant. regnum ad Persas transtulit. γω MULTA sunt exempla Romanorum quibus manifeste patet pus dorem res profligatas restituit Ie,8c profligatos exeicitus ad x ictoriam eressisse. Iuli s Caesaris exercitum ad eorduba contra pompeium iuniorem perterrefactum iam 3c de iuga magis quam de pugna meditantem pudor r stituit.quum milites omnes audiuissent Caesarem exclamantem hic dies mihi finis Uitar erit.& militiae vestrς ultimur. Quibus dictis elypeum obaui i militis arripuit. lusque hostes inuasit.locoque pepulit ae disturbaest.α ducenta circiter tela in se missa partim audacter euitauit.partim scuto e Xacepit.quo pudore accensi,ac perciti milites tanto impetu in hostem serum tuta Ut pompeium cum uniuerso exercitu in lagam compulerint.ducesque eius capta corduba inquam confugerant magna ex parte caesi sunt, x eoia capita ad Crsarem perlata. Ipse autem Pompeius inter dumos.ac vepres latitans de praehensus caesusque est caput quoque eius ad Caesarem perlatu.
uod quidem honeste sepeliri iussit. Bellum igitur Dimidolosum admosum pudoris virtute profligatum .ae confectum est,& integramvictoriam Caesari praebuit. Pudor verbos in EST etiam pudor verborum moderator optimus Vt neque dicamusta moderator, quae turpia dictu sunt teque eadem s ab alio dicta fuerint, libenter audias
narum beneuscio rex efferctus.
302쪽
TITULUS VICESIMUS PRIMVS CCLXI.
inuet exemplo Socratis, qui quum quendam illoto oae Ioquentem audiret, Socrates velaeaput sibi clamyde adoperuit.donec ille perorasset. Qua in re Cynici ab au to capite me,lii philosophis irridentur. Impudentiores enim in loquendo sunt, et non pilas vitabat. modo libertatem .sed etiam licentia verborum amant dicuntque nihil tur Cynici impupe dimi esse, quod idem non sit turpe factu. idcirco necessaria omnia,quae dentiores. etiam aspectum formidare Videntur palam agunt. ω inc pudoris virtus etiam essicit.ut neque turpem , aut inhonestam tausam sermone aut oratione nostra defendamus.vera est enim Ouidii sente tia.C A VS A patrocinio non bona peior erit. Verecundiae, pudorisque inter se assinitatem ex Trogi Pompei j, seu Iustini verbis doceri possum'. qui ait. multe Groiae Urbes Romam oratores miserant questum de inuti. ita Philippi Macedonum regis disceptatioque erat in senatu inter legatos, dc DemetriuPhilippi filiu,qui obses datus fuerat turba querelatu confiisus adolescens obticuit tunc senatus verecundia eius motus causam illi dona uit atque ita modestia sua Demetrius Veniam patri non iure defensonis. Demetrius sed pudoris patrocinio obtinuit.Quod ipsum decreto senatus significatum philippi Ui'. est.Ut apparet non tam absolutum rege qua filio donatum fuisse patrem.
BSINENTIA& eontinentia his duabus sol perioribus virtutibus coniunctae sunt, Hae animi natione ductae contra cupiditatem ac Voluptate obluuetantur,qur quanquam idem significare videntur,ac .
altera pro altera tape ponitur,intellectu tamen quo 'dixin πῆ dam discernuntur quum abstinentia proprie stanti mi init', qus effrenatas eupiditate, rationi, habena QRtinontia coercet. Continentia autem Virtus sit.qus in odiueas voluptatum illecebras rationis iugo subiicit. Proinde Aemyllum Paulum abstinentem fuisse dicimus,qui ex maxilmo RuriArgentique pondo,&opulentissima regia gaza ut dicunt quam in R*st ΠςΠx δ' potestatem suam per victoriam redegerat nihil contrectare voluit,aut in rem suam interuertere aut ullo pacto aspieere,sed quaestoribus negocium dedit,ut in publicum aerari si omnia referrentur Et quamuis Persem vicit. 8c eum in triumphum duxit.&ex Hispania ac macedonia maximas opes in publicum retulit ex auctione tamen totius rei familiatis vix redactii est, de uxori eius dos redderetur. 'Abstinens etiam L Mummius qui eorinthueuertit. nihil ensm ex opi I Mummii bur,atque ornamentis,qus pudiues urbs illa habuit domum suam detulit. δbstinenti Eius tamen abstinentia non potuit inuidiam superare. Nam ab smulis, εο obtrectatoribus suis patria eiectus est. 8c in delo exul inopem vitam egit. Scipio autem maior continentissim' fuit. qui nunquam eaptiuis multe, Scipionis a
ribus uspiam illusit.aut ullam aspectili suo praesentari permisit. Et quum phrimni forte aliquando ad eum duceretur captiua virgo admirandae pulchritudinis un tu eam honesteantegres custodiri iussit 8c quum paulopost comperisset eam desponsatasis
303쪽
desponsatam esse cuidam luceto p incipi celtiberorum integram intactarique sponso restituit. uius res celeberrima iam a causam praebuit.ut Celti beri ultro in partes Romanorum concesserint. Et quod armis Scipio assee qui nequiuerat continentiae rumore consecutus est. His duabus virtutibus maxime enituit Iulianus Caesar. Nam ex opualentissima persica praeda, quam inter milites suos pro singulorum virtuti bus ac laboribus magna cum aequitate diuiserat, nihil sibi reseruauit prstet puerum quendam mutum Vltro ei a quodam milite oblatum . qui iucundisimis gesticulationibus vetustissimisq; nutibus multa indicabat,adeo.ut qua si colloqui, ac confabulati cum omnibus videretur. haec Iuliani abstinentia militibus pergrata eosdem dicto audientes longe magis reddidit. Ex captiuis mulieribus nullam contrectare, aut videre voluit,quumc5 plures speciosisIim g quotidie ducerentur,& prscipue in perside ubi formosissime omnium foeming habetur: sed eius continentia longe latius specta. ta fuerat. Constans enim inter omnes opinio erat,Iulianum post amissam coniuge in nihil venereum,quod a familiaribus sciri potuerit, unquam P, trauisse. Alexandrum magnum summa etiam admiratione dignum piatat,ql non minorem erga Persarum captiuas mulieres continentiam,quam in viros fortitudinem ostenderit. in Continentiam Iulius Ussar in exercitu tanti serit,ut *pe diceret se nominus a milite continentiam, Sc modestiam quam virtutem atque animi magnitudinem desederare. Contra has duas virtutes,quas finitimas inter se esse dixi .indisserenter opponitur incontinentia. Sic enim incontinente esse dicunus,qui per cupiditatem deliquit.Vt eum qui per voluptatem peccauit. Sed in rebus neces Iariis:aut expetendis quum aliquem incontinente dicimus addimus plaerunque rem in qua auiditate effertur.& presertim ubi vitii nomen non suppetit, ut incontinens lucri qui a Giaecis asiκόοvocatur incontinens rapinae,incontinens libidinis, incontinens vini, dicis tur: sed ubi quispiam immoderate magistratus dignitates, honoresque cuspit tunc is ambitiosus vocatur. Hunc tamen Graeci propinquiore verbo τι-κραζκορ appellat,nos studiosum gloriae dicimus illi autem coimctovet bo dictare solent. Similiter amator patriae Uno etiam verbo ei πάτου ab illis dicitur. in eiusmodi enim nominibus nobis praestant propter Delicitate compositionum,a quibus latina lingua magna ex parte abhorret. Nos cupidita tem discendi,i Iu -ομαε, αμ. . Nos amore reipublicς illi φίλα- ωρ di αcunt. Sic etiam amorem sui ipsus unico verbo exprimunt.Idcirαco omnes affectus omnesque cupiditates facilius insce quam latine enumtiantur sed ad propositam rationem redeo. Incontinens quidem aliquando emendatur. poenitet enim eu deliquisasMntemperans vero temeritatem exaItat, turpitudine gaudet,vixUnquam ad rationis viam redigitur. 8c in impudentia persistit. Proinde desperatae si Iutis Se immedicabilis prorsus valitudinis habedus est.eam enim inam ire pergit, quam elegit.& ab ea nunquam diuertit.Incontinens autem quandoaque poenitentia ductus ad diuerticulum redit:&naturalibus voluptatibus,a quibus vix quispiam liber omnino esse potest venia aliqua ex parte dandanem redic
304쪽
TITULUS UICE SI MUS SECUNDUS: CCLXIII.
nem redit,&deinde non persistit turpior ,deteriorque multo fit quam ante fuerat.& de eo dicere postumus,quod de aegrotis medici dicunt qui visit infirmos illos grauius se haberi,qui quum leuati morbo fuerint, grauius in ei dem recidunt. Idcirco videndum semper est,ut ratio dominetur.& appetitus pareat, qui si imperium inuaserit.& naturalem necessitatem progressus fuerit actum de homine est. Fit enim impos sui ipsius,& in praecipitiu omnino rapitur,intemperantissima omnium foeminarum,Sc insatiabilis,atq;
ineesplebili, libidinis habita est Messalina Claudii principis Uxor quae non IVlessalina aucontenta domesticorum iuuenum multiplici turba quos die,noctuque sem eust, per admittebat, coditionem a publicis lenonibus accepit, ut omnibus Uub Ekeomeli itago potestatem sui corporis faceret,& inter prostitutas alias etiam prostaret, eiti κοῦ mercedemque turpitudinis acciperet sed quum audiuisset inter plurimas meretrices Unam esse,qus robore corporis,ac patientia reliquas omnes preste elegit eum illa certamen.&postquam per integrum diem, integraque noctem omnibus certatim confluentibus subiissent desessa tandem ae deficiens peregiina illa cessit,ut par erat augustae meretrici. Quae quidem vi,ctoria exultans ab opere non discessit, sed quinque Sc Uiginti viros ultra certamen indefessa pertulit.& Ista, ac victi ix tanti eertaminis ad imperatori
Et Iassata viris, nec dum satiata recessit ut satyrus noster eecinit. RVςΠῖ 'D Quis non iure etiam corinthiorum turpitudinem atque intemperantia' 'admiretur mi urbem opulentissimam habebant.&mercatoribus opportu hi mxQxu nam . duplici enim sinu abluitur,tonio talicet neo. Quotu alter Italia. mxςmPς malter vero Asia spectat,ta turpem tame quaestu exercuerunt. mille enim x δ' circiter puellasveneri a propriis paretibus addictas nautis,institoribus.& ad uanis,ac peregrinis quibuscunque exposuerat,vi eiusmodi illecebris exhausti ciuitatem ditiorem, opulentioremque redderent. Hoc quidem quum Pe fluentem multitudinem fieret vulgatum est per omnes gςntς p A Gbliui illbium non cuiusque mercatoris esse Corinthum adnavigare. sed de abstinςΠί Eti
tia,& continentia,quae vitas illinitum virorum plurimum ornant,dc gra '. 'tiam multitudinis conciliant satis. ut
mi ASTITAS HIS superio, ', *xima acce Castitas
dit.quae est quasi certa morsi castigatio.&Veluti regu Cicero. la quaeda humanae vitae. Haec ex itima cordiscogitatione cupiditatum auiditatem,& voluptatem illececebras rationi subigit.& temperamento quodam ad mediocritatem Ueramque virtutem redigit. Eod ique ossicio in nos fungitur,quo optimus praeceptor
in discipulum qui singulas quasque actiones quotis dieem edat,& castigatiores i dies reddit donec illa' ad optimam fiugem adigatim Castitatem Cicero *pe frugalitatem appella eiusque ossicium essedicit motus animi appetentis regere,&sedare,semperque aduersantem libia
305쪽
Nequitia. Castitas. Pudicitia. Teutonics
dini moderatam in omni re reseruare constantiam frugalitatem quoque a
fruge dici putat,qua nihil melius e terra oriatur. Ad hanc sententiamQuintilianus loquitur his verbis. M. lius se esse hominem frugi vult probare, non quia abstinens sit. nam id metiri quidem poterat ,sed quia utilis sit multis .idest fructuosus unde sit dicta frugalitas. Hanc virtutem quasi peculia,
rem in deiotaro rege fuisse Cicero refert, quem omnium regum frugalissi. mum extitisse luculentissimis verbis testatur frugalitati vero contrariam
nequitiam esse putat dictam quasi nequicquam .quod nihil sit homo ille. tui nequitiae vitio laborat. Frugalitas quidem tanti apud veteres suit, ut Pi oni viro priantissimo cognomentum honoris dederit.frugi siquidem dicebatur.
ω Cassi tas & pudicitia similesvirtutes esse videntur, quum saepe alteram
pro altera poetae usurpet. Intellectu tam e inter se disserunt. Est enim casutas generalis quaedam castigatio, animaduersioque cotra singulos quosque turbidos animi motus,Vnde castum Varro non modo pro religioso pudico sed pro abstinente a furtis ac rapinis ponit quum attaaec casta viri maxnus tenaci visco se tinxerat. Ponitur etiam castum pro purosuauitu do,&incorrupto, Unde casto sermone eos locutos dicimus,qui nitidis,ac lati,nis Uerbis utuntur,nec peregrina aut nimis prisca commiscent. Pudicitiavero quasi quaedam species eius esse videtur,quae solum ab iniuria turpium libidinum vendicet.hoc quidem Mantuana camoena docuit quum ait. Casta pudicitiam seruat domus quasi dicat castigata incorruptaq; domus etiam pudicitiam seruat. Hae duae virtutes in foeminis maxime elacent Sine quibus nec matrimonium stabile. nec laus vlla muliebris aut reαligio esse potest tantique in eis faciendae sunt,ut omnium climinii rea harabenda sit mulier,quae contra pudicitiam iaceastitate commisit. Atqui nutila unquam virtute a probro illo ac turpitudine redimi aut expiari poterit. Et alia ex parte casta, ac pudica foemina omni laude:ac gloria seper ab horiminibus afficienda erit. Foeminae quae unius viri connubio contentae fuerant,corona pudicitis donabantur apud Romanos admirabili fama celebrabantur per omne macaptius illae Teutonicorum coniuges quaequum a Matio victore non imis petrassent ut castae virginibusvestalibus seruirent,laqueis sibi proxima nocte spiritum eripuerunt,ne quis eas corruptae pudicitiae aut violats castit iis reas fuisse unquam suspicari posset. Egregia prorsus virtus etiam invitis habeturvitae,morumque castitas.& moderata quaedam, castigataque consuetudo. Quam non modo viri optimi laudant,ac probant, verum etiam deterrimi ipsi admirantur. Ad Scipionem Aphticanum qui tune literni exulabat, visendum ac salutandum prgdones longa nauigatione accesserunt. ut eum coram cerneret,quem fama rerum gestarum.& virtutis,ac castitatis cognouerant.Haec quidem virtus tanti est,ut no solum principes ornet,& admiratione dignos reddat.sed puuatos nonnunquam ad puncipatus gloriam prouehat. Hiero syracusan' testis si qui herodoto priuato viro non ignobili matre tamen serua natus consensu omnium ciuium dux Siculorum aduersus carthaginieses primo deinde succedente fortuna,&gloria retu gestaru rex creatus est.hic foringes Sestate conspicu' suit,robusto corpore orti animo alloquio suavi ac bl
306쪽
TITVLVS UICESIMUS TERTIVS CCLXV.
do.& castis moribus castigata que vita adeo,ut cunctis gratus acceptusque haberetur. hic amicus fuit populi romani,& quum accepisset cladem ei illatam ab Annibale ad Trasumenum lacum,trecenta milia modiorum triti Annibal.ci.3 ducenta milia hordei. Auri quoque ducenta 3c quinquaginta pondo ro. Hieronym'. mam muneri misit. Huius nepos eo mortuo vivo tamen filio, Hyeroni hieronis nexmus.qui ei in regno successit contrariis motibus fuit. Nam Sc ad cartha α pos. nenses desciuit spreta roran anorum amicitia.&prs saeuitia,ac superba a suα. is interemptus est.
Casto 8c castigato vitae ordine fuit EuagorasCyprius rex qui quoadui Euagors regis
xit neminem iniuria unquam affecit iustumque se omnibus praebuitam tu laudes ampliscos sem per in consilio habuit quanquam erat ipse prudentissimus vitae iiij simpstitutis omnibus documento es Ie poterat omnia ordine. modoque ab eo augebantur. Sc quae verbis promiserat,ea sic semper ex fide bona praestabat, ut neminem unquam falleret. Non sortunae successia. sed virtute viis glo, tiabatur. Amicis gratus.& liberalis in alios magnificentia,& liberalitate splendidus Uitia .voluptates cupiditatesque omnes mita quadam eastigate coercebat. Et quum diem iam grandior natu obiisset eom plures optimos filios superstites sibi reliquit nullum tamen priuato nomine indecorem,sed
alium regni successorem alios duces. imperatoresUe,alios quaesitorum reagnorum compotes. Filias autem reginas. Tantum valuit morum castigautio.&admirabilis ordo vitae, ut paruum regnum propagauefit gloria seu
ma opibus ac dignitate. Et posteritatem longa regnorum successione diu. tius illustrauerit. Et lige de castitate. e prudicitia satis. I .
DEHONESTATE, TITULUS VICESIMUS TERTIVS
O N E S T A S nunc sequitur quam 'no inges meno.
nil prsantiam esse existimat 3c eam solum bonum appellat.quando quidem haecvna virtutum omnium
perfectionem inse complectitur. Aristoteles qui de id honestum esse putat ex quo splendor aliquis, ata que illustris honor in eos perueniat quid id gesserit. dimilis sententia eorum est,qui honestum id esse aftarmant riuod sit populari fama gloriosum. Platoni, ei autem dc qui eos imitantur,id intelligunt honestu esse quod detrecti omni utilitate sine ullis praemiis fluetibusve per seipsum possit iure laudari. Ex quibus omnibus opinionibns nihil aliud colligendum puto nisi hones ,
Rum,aut ipsam Virtutem esse.aut rem gestam virtute. Erit igitur honestas innςmi animi electio firma.de stabilis ea omnia agendi quae secundum virtutem sint. Haec enim viri' tantae prestatiae est .vt vel sola homine; secte comε det. Nam qui aGr is κάλω dicitura nostris honestus,& bonus nucupatur. Sed ut honesto turpe opponitur. Sic honestati turpitudo. Qusestsema electio ea omnia agendi quς secundum cupiditatem,ae voluptatem si iunt.virtutes quidem Sc vitia voluntaria sunt. Proinde in nostra potestate esse dicuntur quando eorum electio quae rei gerends principium esse eeranitur,in nostra potestate sita est, versaturque circa affectus. 8c actus. ex
307쪽
in quibus quidem laus omnis,acvituperatio pendet. Quod si ita res sese habet. honestatis.turpitudinis domini sumus,quarum altera iter scelicitatis asse etat altera autem miseriae. Ergo quicunque aliis imperata flectus elimosnes actusque omnes ad honestate diligat oportet.quaequidem vetvirtus ipsa est vel virtuti innititur,adeo Ut ab ea nusquam separari,aut disiungi possit virtus autem ipsa tam praeclara est,ut ex rebus secundum illam gestis. ita homines probos assiciat,ut non modo opera ipsa admirenturAE smulautionem quandam ad imitandum accipiant seque illis smiles fieri cupiant. Uerum operum auctoces summa beneuolentia amplectantur.& in eos se couerti. si fieri posset optarent.
Age quis Herculis magna illa facinora.& longe rebus humanis excet, lentiola lectitat. qui non se statim Hercule fieri cupiat sed ne poetas finxis se putemus .QVIS gesta Caesaris aut Alexandri legat. quin velit Cae
satis aut Alexander confestim fietis ut vero minora Ioquar. QUIS Pythagor a ut Socratis Uitam cogitat,qui in eos se transtitii nolit EGO autem eiusmodi sum qui mallem Platonem philosophum me fieri .quam Sarda napatu opulentissimum illum Assyriae regem,li virtute ipsa praestat &
opera, quae ex Virtute geruntur. Secus autem in his artibus aut actionibus quae Voluptatem augent,fortunam ornant,opes accumulant &rem famia
Antistenida, liarem complent. QVIS enim adolescens ingenui pudoris. ac liberaliter tibicen. educatus paulove nobilior Antigenidas tibicen fieri vellet.& ex tibia vi, Anaxenores clum,ac gloriam querere quamuis ille Platonis testimonio illustratus fueeitharoedus. rit. At quis se cupiat fieri Anaxenorem citharoedum cuius harmonia ades Antoniua. delectabatur Antonius,ut eidem quatuor ciuitatum tributa exigenda dedem rit. AT quis simulachrum locis olympici,aut argivae Iunonis adeo probam ret,ut Phidias esse cuperet aut Polycletus Sola honestas est. cuius opus Sertorii hone & artifex simul probatur. Et adeo ad se homines alli est .ut imitator eius, ustas. auctor Unusquisque esse desederet. Hac virtute praestitit Sertorius qui honestatem etiam in conuiuiis ser
uabat, nec videre quicquam turpe aut audire unquam poterat, suisque per suaserat.Ut ab omni maledicto. atque scurrilitate abstineret, certarentque
inter se placidis salibus facetisque iocis. Cuius mores maiore admiratione digni sunt,quod eiusmodi vitae homines maiorem vivendi Iicentiam usurpant,maioremque loquendi libertatem .sed honestate qui non pistant. nomodo viri boni esse non possunt,uerum ab omni hominum coetu exturba di sunt. non enim tantm sibi ipsis nocent, sed uniuersos ciues cum quibus versantur,turpitudinis quodam veneno inficiuntHsc fuit ceusa qua ducti vetustissimi Grsci comoedias urbibus suis eiecerunt ne ciues inhonestas il
les actiones cernerent, neve obscena Verba audirent.
Optime Socrates,& alij philosophi morum .atque honestatis prsceptores tradiderunt. ut homines teipsos cognoscerent, & aliena relinquerent. ρος minusutilia ac necessaria sunt. Et in primis cogitarent se solos ex ornonibus animalibus rationis atque orationis compotes esse, vae duo diuinae mentis munera omnibus honestis actionibus augenda .atque accumulanda
sunt,Vt honestum precipue viis genus eligamus per quod non modo viaticum huius terrens peregrinationis assequamur verum ab omni vitiorum labe,ac turpitudine immunes ac liberi simus.
308쪽
. Electio. eratio honestati coin ea accedit. Na sicut elestio qu* rei agendae principium est.υt Aristotele, testa vi ' ς xl id tu ab honestate dirigitur,sic moderatio actione me, Ut, titur,ne fines,quos & honestas praescripst,aut notiat RQ
tingat,aut longius progrediatur. ut enim in currendi certaminibus vltra metas currere temetitatis esse videtur,sic vix e carceribus progredi ignauie. Aut umedon Achillis auriga idcirco laudabatur,quod nec niu Vinio cursu praecipitabatur, nec segni ac tardo ab insequentibus praeverteta, ' ponis attur. Sed moderata quadam alacn e sem per inter primos de victoria cedi nes moderat
Moderatus admodum habitus suit Pomponius Atticus in omnibus aόctionibus suis, quod vel ex hoc cerni licet. ex tot enim tamque grauibus,cluilibus .ae domesticis procellis solus pene ex omnibus claris ciuibus pericu rum omnium expers, incolumis iactatus.ac liber euasiti Sc quibuscunque victoribus semper gratissimus extitit. Et quasi prudentissimus gubernator nauem suam ex procellosa hyeme marique vasto.ac scopuloso optime seruauit. Quod utinam effecissent alii eruditissimi viri id statis.haberem' fortasse latinam linguam longe uberiorem.& minus multa nobis incognea essent. sed arduum ac difficillimum est fatalem sortem peruertere. a, Hanc moderationis VirtutemCicero praecipue Bruto tribuit quum ast.
Quid tam difficile Brute est quam in plurimorum controuersiis diiudicandis ab omnibus diligi consequeris tamen ut eosipsos.quod contra statuas, ς quos placatosque dimittas, Itaque efficis, ut cum gratiae causa nihil facias, omnia tamen sint grata quae facis.
Magnam quoque moderationem pstendit M. Bibulus vir summe diis gnitatis. Nam quum per iniuriam duo filii adolescentes indolis peregreugiae ei caesi fuissent in aegypto, a Cleopatra regina interfectores illorum Pearnifices ad eum naisisset,ut exillis vindictam sumeret quacunquevellet, eosdem evestigio intactos remisit asserens eiusmodi Vltionem ad se no Pa o . sinere,quum suus esset hic priuatus dolor sed ad senatum populumque icti hi Vibuli nomanum.Itaque malluit orbitatis sus moerorem supprimere quam immo i Π μδnimi deratus vltor videri. moderatio. λυ Haec moderationis ratio tolerantiam praestat. s mitifica quoque vir, tus habetur. PRUdentis quidem viri est iniurias forti animo tolerare, nec od semper ultionem quaerere. Scitum est illud P. Syri praeceptum.quum ait. F Syri sentca Feras non culpes,qus vitare non possis. Sapienter Epictetus philosophus 'l' hse duo verba semper se habere in animo.atque ore dicebat equide α Rcr ca hoc est sero &abstineo. xitiai. ii. sa Sed moderationis virtute etiam prestitit plurimum inter milites suos tV Annibal. Nam quum exercitum haberet commistum ex hispania. aphris πi iv K. in
Gallis variaque hominum colluuione.tanta moderatione. ae tolerantia
inter Omnes usus est,ut ne minima quidem militaris seditio in castris auis AnnibM.
309쪽
dita unquam fuerit quod mirum omnibus videri potest quum id hominu genus rixς discordiaeque obnoxium sit,Vixque unquam quiete, e Pacate viuere uspiam possit. Anaxilaus. in Anaxilpus Sicilis rex omnium principum sui teporis moderatissimus habitus est,qus virtus quidem magnam dum viveret,omnium populorum gratiam ei conciliauit:& post eius obi tum maximum etiam fructum eius posteritati attulit.Nam quum decederet filium impuberem regni tisrede instituit cuius tutelam Michalo fremue fidei fetuo reliquit verum enimvero memoria paternae modera tionis.& spes suturae probitatis tantum potuit,ut ciuitates omnes parere seruo.quam moderati principis sobolem deserere maluerint. Aequo etiam animo pertulerunt regni maiestate per seruum tantisper gubernati,donec puer ad legitimam pubertate peruenisse Syll - - Sylla quoque qui omnium romanorum saeuissimus fuit aliquando modideratior mitiorque et se Voluit.Nam quamuis pro minimis etiam rebus inter praeclarissimos.grauissimosque viros semper praecipiti iracundia acce, deretur, tamen quum dictaturam Uel potius tyrannidem Vltro deposuisset adolescete se grauissimis ac mordacistimis verbis insectate aequo an io ptulit.& hoc solu domu cu se reciperet,ia limen ingrederetur. conuersus in enm dixit non sinet hic audax adolescens alium quempiam in posteru di ctaturam sponte deponere. Phi macedo, m Moderatissimus vel ex hoe uno exemplo habitus est Philippus Macedo Magni Alexandri pater. Nam quum Mathonam Meliboeae urbem oppugnaret,quam sagittarii indigene omnium optimi defendebant, iacta in eum e mutis sagitta dextero oculo captus est,quo vulnere scut nec in bello segnior se nee iracundior quidem in hostes factus est. Et quamuis chitur gus oculum ei cum spiculo effodisset,pacem tamen illis implorantibus ae quis conditionibus dedit:& vulneris auctorem neutiquam perquisiuit, nec aduersusvictos ulla in re inclementior extitit sed moderatum ac mitem sei omnibus praebuit.ac si ei nihil aduersi in ea pugna contigisset.
DE PARCITATE SEU MPAR Sl MONIA. R TITVLVS VICESIMUS QUINTVS.
A R CIT A S moderationi Finitima aecegit qua
usitatiore vocabulo parsimoniam licet appellare. trique ab uno verbo diuersa est origo. nimi tum illud a prssenti,hoc a praeterito parsi deflectitur. In pri, mis tamen videndum est affectus nos ne decipiat. Nomina enim virtutum pro vitiorum nominibus sepenumero Usurpantur. Fortem enim pro temeraαrto ponunt. Et auarum parcum mitiore vocabulo appellant.Sedut auere unde auari nome factu est, est prpter ratione cupere, sc parcere retinere est 3c secundu rationem conseruare,& illud quidem vitii es. cernitur, quoniam rationi non obsequitur hoc autem virtutis, quans. do a ratione ducitur.
310쪽
TITULUS VICESIMUS QUINTUS. CCLXIX.
Magna profecto virtus est parsimonia,& moderatrix optima omnium impensarum. Et pari quidem spatio ab avaritia,& profusione distat. illa ab uviili,ac necessaria impensa abstinet:haec autem nec utilitatis, nec necessitatis rationem habet, sed profundit ac prodigit sine mensura,modove. vel ti si ei omnia suppetant,nunquam defutura quasi diuina virgula diuinoque nutu tradita. POEMINAM dicebant veteres bene olere, quum nihil olebat.Et virum tunc recte sapere,quum nec sordes auaritis oleret,nec Vapoi pN res prodigentis redoleret.
Haec quidem mediocistas Iate patet, Scirca multa diffunditur. Parsi, moniam enim minoris Aphricani & Pomponii Attici plurimum laudat, Aphrseani
quod neque emaces neque edificatores fuerint. Utrumque autem in Lucul minoris,pomio vituperant,& quod sumptuosus.atque emax esset.& in edificando prola ponitque parsior.vnde Tubero stoicae philosophie romanorum omnium peritissimus simonia. dicere solebat Lucullum togatorum Xerxem es..quod splendidior videri Lucullus. studeret.quam hominem romanum deceret. Et Pompeius quum ad illius aedes visendas in Thusculanu accesis et,cerneretque eas porticibus, xistis,
ambulactis fenestrisque undique perflari,dixit eiusmodi aedes per aestate opportunas hyeme aute importunas,inhabitalesque esse. Tum comiter Eaej a Iue Lucullus respondit Num pluris Ciconias.& Grues quam me facit at ille ili s pro tempore regiones mutant, ego autem hybernam habitationem muta: 't ἰὰ.re nequiueros δ/0
Marius Iudibrio habitus est, quod quum grandior natu esset septimum ' μN Tque gereret consulatum,quod nemini romanorum praeter eum Vnquam ς0.ebrisul Itigit,& iam finitimus morti esset, Formatam tanquam im probam accusa: ret, ut qui ante moreretur,quam consilia .acdesyderia sua in edificδndi m En hillae, cibus peregisset quae quamuis magnificat statutae,c6strucisque esset,adeo, in ut multorum regum aedes magnificentiam splendore superarent, tamen ambitioso homini,&qui ex humili ad summum fortuns apicem peruene*rat,non satis erant,ut pote qui & nitidioren opulentioress illas heri si foret ei vita diuturnior speraret. .
Nimis laute suppellectilis & Co inthiorum praecupidus notatua est 2 Ruim
Octauius Caesar. unde proscriptionis tempore eius statue adscriptum est. i*x Pater argentatius ego Corinthiarius. Cotinthum urbem ut diximus opu - .lentissimam miserabiliter direptam L. Mummius ex senatusconsulto. d VmmyM' illi legati romanorum violati suerant, euerti soloque adgquauit. Quae qui* Cotinthus e dem diutius deserta destitutaque mansit donec perIulium inserem dicta; uertitur.
torem restituta instaurataque fuit ita statis illuc compluribus colonis ex Libertinorum ordine. principio rudera vertentes, mortuotiamque sepub Corinthia vachra effodientes plurima fictilia vasa inuenerunt, quaequum romam rest; sa. terentur magno propter artificum solertiam atque admirandam pulchrittudinem vendebantur.& diuitum lautorumque abacos,veluti si aurea. argetea Ue essent,ornabant. Quo circa Corinthii coloni ex mortuis diuites fieαri Uulgo roms dicebantur. Consueuerant eni Corinthis.& omnes fere Asiatici fictilia vasa,qus pulcherrima habebat cum mortuis infodere,ducti quadam vana ac stulta persuasione futilique superstitione. Putabant enim praesides eorum deos, quos Genios appellabant,cum illis saepe couiuia celebrare cibariaque deorum ex ambrosia,& nectare concinnata eis afferre.