장음표시 사용
211쪽
Constant a ris,habiriim non confiimabis. Sed est . inquit. in eoo, honora- quod propositum fuerit, tanqua bono de utili con 'vum acti stanter permanendum: & rcligioni habendum. id n requen-. violare. Nam si vilium rerum ractionib' non stare, ratione eri indecorum de nefas habetur, quasi veritate & fide, Om. quibus omnia transiguntur. rataq te permanent quantum quidem in nobis sit abrogata: an non multo magis ei it impium, pacta dc conuenta cum philosophia & honesta vita facta violate 3 violat autem ea, qui cum dictis & scriptis assentia iur, ut . honestis&veris, iisque uti coeperit: non tamen in. iis persevcret. Perseuerare igitur ilibet. Quid vero alii de te loquantur,cuiat e noli ut supra dicturi est. Innuit enim. fore multos qui dicant. subito resa. Qui manu pientem rediisse: quique rogent, unde istud super, aratro ad. cilium,dc id genus alia. Non enim quid illi dicant. mouit, na aut non dicant, nostri est albitrii. Videtur autem
alludere ad id quod Pythagorei per ambastes dicunt. Si aedem sis ingressus, non debere te conuerti: quo significant, qui ad Deum te contulerit,
. . non esse debere ancipiti animo, neque res hum nas curare.
tibi mendicare, ncitatenm distinctionem O rionu violare t Accepissi praecepta quae amplectendatis uerunt,eas amplextra es. Lualem igitur a iis doctorem exspe9m ' cuius in aduentum tui correcti nem diser m. Non iam adolesiens es, sed matura aetate
mir. Ita I si neglexeris secessaris, ac subinde mora moram proposito propositum adiunxeris, ct dies atio ρHi alios constitiuris: non animaduertes nihil te pro- facis, sed hominem plebeium fore tam viventem quam morientem Nunc igitur viri perfecti pro cientis vitam tibi sume,ae quicquid tibi visum fueris optimum, ea lex fit inuiolabilis. Aesi quid labori Mn, auisuaue, Murgloriosum, aut ignominiosum in- 'aruerit: numento rumaase diserimen, tum in ris' ta i O ','
212쪽
Olmpia nee lisere digerre: ac profectum una ac remisone velperire, vel retineri. Ita
eum euasi: qui fuit, cum in omnibus se ipserat: cum nemini auscultaret, nisi rationi. ε non linn es Socrates, sic tamen ut qui Simus, debes vis ere.
lituu quoque decebat, qui praecepta perlecaudisset, ne cunctaretur&differret diutius. R cte Hesiodus: Disser opus,nunquam non confictabere damnis. nauis praetextus mora est. In quod igitur, inquit, . tempus prorogas, quominus dignum ipse te iudices, qui ungulis iis quae dicta sunt, utarist Ea enim . sunt optima de pellectissima,& finis ac meta disputationum, ut nusquam a recta ratione recedas, sed ut ea iubet administres omnia tam appetendo qua declinando. Ae alius quidem dixerit: exspecto dum Cunctatio- artis disserendi praecepta, α doctrinae quae est dero. motibus,audiero.' Tii vero qui iam nonnullos in doctrina morum progressus habeas, princeptaque perceperis. quibus in primis assentiendum est, ut Veris Ecbonis, actum parendum ut notis de familiaribus:quem adhue magistrum exspectis in cuius aduentum correctionem tui ipsius disseras 3 Alii sunt adolescentuli. Tu vero non iam es adolescens, sed vir persecta prudentia, ac ne decrepitus quidem senex. Quod si cessas. aut per incuriam aliud atque . aliud tempus. aliam atq; aliam diem tibi praefinis, . qua te ipsum sis curaturus: spe inanila Liris, diem hodiernum dc crastinum cogitando ritaque impru- d paulati in regrediere magis, quam progredieris Una . uada assuetudine secordiae, dc rudis atque indoctus per- vitaect ho- manebis dc uiuens demortuus. Vteni pa illa horum 'principia sunt,& magnum adiumentum est naturi tenatiuita--xque angenii praepalatio, quam inde habemus: sic rem, es mea quae hic fiunt. illorum iunt principium dc prae terris,
213쪽
conseruatur,dc perit. Quomodo istudi An quod is iqui uno die&inu recinarit, segnior fit atque re- , insisor, ut alia re incidente miniis habeat vitium lqu. a in frius , & magis ei succumbat quamplius: Uidque in dies magis ac magis, dum aucta paulatim a socordia funditus periei it rectae rationis progressior quaeratione contraria consseruatur atque augetur. a Nam ab uno die&vha re, nota quaedam imprimis itur,& qualiscit iique fit accessio, ut quicquid postro die inciderit, eo minus offendaris, dc minus etiam nsocrates ex- die tertio. Sic&Socrates,inquit,omnium virorum emploratio- sapientissimus euasit, cum se consuefecisset, ne ulla tnis ius G in re sui correctionem procrastinaret: sed in casti
quae hic & illic mutatur. Iam igitur, inquit,viven- dum tibi esse statue tanquam pexsecto, non quod posectionem sis assecutus id enim sermones hu- iusmodi non desiderato sed quasi ratione progressi
una perfectus qui nunquam progredi deustas, nun- sempera- quam cesses aut remollis eas. Sed quicquid tibi re-mor laudis, ctum videbitur id legem putato, quae idem exsequi semper; iubeat. Omnibus autem iis quae inciderint,recte ti Horia citra. licebit, atque etiam rebus intei sese contrariis,si eas recta ratione modereie: sitieres laboriosae, siue su ues obiiciantur, siue gloria, siue ignominia. Nam siue paruum fuerit illud quod offertur, non con temnes: siue magnum, non reformidabis: neque illud praeterfluere sines. sed in uno quolibet tibicer tamen esse proposit*m statuito, in quo aut corona- ri sit necesse: aut repudiari. Nee enim aliud est reli- quum instante certamine. Nec vero ullus diesest ' negligendus; nec ulla quod ex eaus contemtuinam ni nil ad te damni rediturum vadistrasses. ob unum tiruinam ira enim diem & unam rem, tua. inquit, progressio ciquolibet alii nemini pareret,nisi ei rationi quae ipsi 'cogitanti optima videretur. Tu vero si nondum es si Socrates, at sicut qui Socrates esse velis, vivere de bes. Qui vero exemplum aliquod intuetur & aa eius similitudinem contendit: no committit,qui semper in eo imitando elaboret.
214쪽
cus eia is, qui agit de myu decre orum: menti da non mentiendo. Alier, qui demonstrationes tractam. veluti, eur non sit mentiendum. Tertius, is qui ha
tertιus locus nece aruu eu propter secundum, heu propter primum. Maxime autem necusarius ea, in quo conquiescendum sit, primus. Nos vero diuersu ac m. nam in tertio loco immeramur, in eas omne sudium nostrum consumimus: primum amrem prorsus negligimu . Proinde mentimur quidem' quomodo aut/m demonstretur non esse mentiendum, in promtu habemusr
rhilosophanti,ut qui naturalem sitam perstatio seiantiarennem turii vivenditum cognoscendi recuperare cupiat, quidnam iit verum, scientia comprehendere asse nneces se est: ne, si opinione tantum fretus, magistris: is absque ratione ac rebus inexploratis crediderit, simul dc a scopo aberret , simul etiam alias ad aliud transire cogatur. Scientiae porro cognitio demo stratione comparatur. Demonstrationem vero esse mos tiona ratiocinationem,quae ex euidentibus propositioni- ιδ paratur. bus rite collocatis concludatur, dc quae propositi nes firmamenta rationum non desiderent, quot hmodis inter sese componantur: .id docere artis dii
sciendi munus est. 4od eum ita sit, tres sitnt in. Tres loriphi philotaphia loci maxime necessarii. primus, in usu losephisi. positus praeceptorum: modestiam in sactis, verit tem in dictis esse coledam. Alter demonstrationis, qui rationibus couincit haee esse facienta. Tertius, qui disseredi praeceptis confirmat, dilucidin; deci rat,eam em demonstrationem ac non deceptos esse nos,ac docet quid sit demonsuatio,quid cosecutio,
215쪽
quid pugna 3 Consequentia esse angustioribus. ea
quae latius pateat: ut si homo sit,esse animal.Contraria inter sese pugnare: Aliquis,nemo : Omnis, non omnis. Neque possc fieri ut ea simul vera sint , aut salia. Ostendit etiam quae vera sit ratiocinatio, e quibus conflata propositionibus. qua compositi- et quae falcat Perspicuum autem est, hunc qui- dem teitium locum necessarium esse propter se-' cundum , ut certa scientia comprehendamus quae nostra bona sint, & quomodo paranda 3 acquiri e 'ipsis actionibus. Et hic quidem maxime est necessarius,dc omnis institutionis finis. Ob hunc enim, huius gratia caeteri adhibentur. Nos vero contra fa- cimus. nam in tertio loco immoramur potissimii, alterum leuiter attingimus: primum vero, cuis se. uiunt caeteri, negligimus. Proinde mentimur: quo- 'modo autem demonstretur,non esse mentiendum. di quibus dialecticis viis: id in promtu habemus. 'Enimuero decebat,cum didicissemus quomodo eΩ - 1et demonstrandum, Mentiri non oportere: m-di onstratione certaque sinentia cognoscere, non HIione certaque icientia cognoscere, non ieueriae tiendum,idq; ubi cognoscemus, in eo per i petuo elaborare, quod ea gratia & secundus ectem tius locus esset traditus. Optimo igitur ordine, acerrime etiam in hoc capite nos ad praestanda ea 2 R. . quae praecipiuntur,veluti manu duxit.
Quia praeceptiones sust traditas veterum quida i
216쪽
in compendium redegerunt: eas in promtu semper ς' habendas esse monet, ut&memoratu faciles, 5 ut ob testimonium praestantium virorum, ipsorumq; dictorum leporem, fiduciam nostram de iii iste admonitionibus confirment. Prima est Ct aut his, Cleanthis Stoici philoibi hi, Aiso nati, qui fuit Zenonis di ci- Assa impulus, Chrysippi magister. Huius statuam admira- tua. Dilem, magnificentiae Romani senatus specimen, in ipsa Assis vidi, in viri eius honorcin dedicatam. Precatur autem in iis iambis, ut a Deo ducatur. &, i oti enar- quae ab eo per omnia ordine transi t, causa essechi ice ra i ρ-&motrice, quam Fatum appell. abat: polliceos se strenue atque ultro secuturum. Nam si repugnaro, inquit,non modo malus ero, si'd dc plorans & gemens isequar. Necesistenim est,jmbecilliora sequi ea ruae sortiora sitiat,dc causas ea qirae orta sunt dec u- s. inae ipse etiam Epictetus innuit in eo capitia, quo ait: Noli velle, ut ea quae fiunt, ita fiant ut lux vis: sed ita velis ea fieri quae fiunt, ut fiunt. Sic faci- ν, lime agitabis. Hoc enim disciplinam morti omnem iacontinet, se colungere cum uniuerso, dc totum cum
eo esse velle: non autem ab uniuersis sese avelle item,&in angustias, ac poti ad nihilum rςdactum, uniuerse repugnare, & valevtvnii herium partςm tam vile sinuatur.Alterum dictu Euripidis est a- igio, eandemq; sententia continet. Necessitas inimest, quae ad superna diuinamque causam educat, mmnia,tam inuita quam voluntaria. Cu i qui assenti- tui re comitatur, crenititur,sed strenue sequitur, v esipiens est: rerumque naturam . & partium ac tmius discrimen citis intelligit, de honorem habet ςum qui decet diuinae potentiae.
reit,ita t. Me autem Avius Metiim Oeen res nepossunt, udere vero non possunt.
Dictu Socratis est,e Critone Platonis, eandemo; . '
217쪽
sententiam maiore compendio complectitur. Qist, enim non tantum ita loquitur, sed ita etiam viuit: separationi sui ab uniuerse,& sugae a Deo medetur, dia deletibribus omni b. recedit,uniuersitati &Deo 'M in mancipatus, Ac videtur mihi hic vir per hosce testes
ad D uhisa citatos innuere: omnem humani animi mani animi Deum, eiusque coniunctione absolui Acconsummari Quod autem extremuadiectum est, Me vero Anytusoc Melitus occidere sane possint, laedere aute non possiunt: sumtum est ex Apologia Platonica, de Socratis accusatoribus Anyto de Melito dictum .Finem autem principio con- hectit,dum initio dicta in memoriam reuocat,eum qui bonum dc malum in rebus in nostra potestate sitis collocet, non autem in rebus externis, neque coactum iri unquam,neq; laesum iri ab ullo.
Haec habui quae Epicteti studiosis, ad dicta illius
declaranda, pro mea virili consorem gaudesdc ipse ' datam mihi occasionem de huiusmodi sermonibus commentadi, quae quide in tyrannicas grassationes peropportune incidit. Peculiari autem voto his as lecto concludam hunc Commentariolum. Supplico tibi Domine, pater de dux rationis no- sti ut nostri nobilitatis recordemur,qua tu nos o Vnasti: dc ut tu nobis praesto sis ut iis qui per sese mm .
uetur: ut d a corporis c5tagio, brutoiuq; assectuum trepurgemur, eosq; superemus& regamus, dc sicut decet, pro instrumentis iis utamur.Deinde ut nobis adiumentosis ad accuratam rationis nostrae corro Etionem, dc coniunctione cum iis,qui vere sunt, per 'lucem veritatis. Et, tertium Seruatori supplex oro, ut ab oculis animorum nostrorum caliginem pro
sus absterga ,ut quod apud Homerum est, Norimm bene qui Deus aut mortalis habendin
Epicteti Enchiridion. Hieronynio vuoluo
218쪽
IOANNIs s TOB EI COLLECT neis,ex iis ut coniicimus) ARRIANI Commentariis reliquae, quibus ille ut auctor est Simplicius vitam & obitum Epictetic piose descripsit:
so interprete. D E - F O R T V N A. V Ita quae a Fortuna pendet, torrenti flumini si
milis est: quippe turbuleta,coenosa,impervia, tyrannica,tumultuosa, non diuturna. De virtute.
Animus virtuti familiaris,perenni senti est similis, qui puram, placidam. potabilem, salubrem, sociabilem, innoxiam, incorruptam aquam sup
Si bonus esse volueris, primum credito te malum esse. Castigato ais eius, ne illi te puniant. Opinionem non tam verere,quam ipsius rei veritatem,
Bene audire si cupis, disce b ne loqui: bene loqui edostus. ne sacere conare. ta id consequeris, ut de bene a iani εἰ b . e Butiis O selisitate. i ' teipsi in diues n alis esse,an beat' tm u diura: scito id neq; bonum esse,neque omnino pe s te. si' beatus: id & bonum esse, de penes
te. Nam opulent a quidem usiira est ad breue tempus, a Forti a cqncessa. veatitudo vero ab nimo dc vo M a ependet. ψ ... De improbitate in diuitiis. Vt yipexam aut aspidem scorpiumue in eburnei' vel am ea cista vόsum , non ob materiae pretium
magni iacis di diligis, sed ob pestiferam naturam
219쪽
odisti & auersiris: ita cum isplendore improbitatem conspexeris, noli percelli
diuitiarii in magnificentia, sed peruersitatem morum aibernare. Modestia non temere cum opu&ntia
Diuitiae non sunt in bonis luxus in malis est na destia in bonis. Modestia vocat ad frugalitatem de paranda bona: opulentia ad luxum , &abstrahit a modestia Difficile igitur est vel in diuitiis modestiam colere,vel in modestia parare diuitias. Prateras aequo serenda animo.
Quemadmodum si in naui conceptus aut natus esses, eius esse gubernator non studeres: ita neq; in terris diuitiae tibi expetendae sunt. Neq; enim illic natura tecum cohaeret nauis. neque hic opulentia: si dubiq; RAT io. Quae ut tibi cognara & a naturati ibuta est: ita eam ruam esse ducito atq; excolito. Si in Idersia natus esses, habitare in Graecia non cu- peres. sed ibi degens beatus esse. Cum aute in paupertate natus iis quid ditescere cupis, ac non potius in ea esse felix 3 Vt in paruo lectulo coarctatum valere piae stat. qixam in amplo thalamo voluptatum aegrotare: sic in paruis copiis anguste vivere pr stati quam in magnis opibus assiictari. Non paupertas dolorem parit,sed cupiditas: neq; diuitiae metu liberant, sed ratio. Ratione igitur exculta, nec diuitias pyabis, nec paupertatem reprehendes. Neque equus ob praesaepe, phaleras bc tapetes,neque auis ob cristati nidum in te scit, sed uterq; ob celeritatem. alter pedum,altera alarum Z Neq; tu igitur ob victum de amictum aut ullas externas copias efferaris, sed ob' huima natatem dc beneficentiam. Discrimen beatae, luxurios vita. lBeata una dissicri a luxuriosa. Nam illa quidem modestia, animo sita solle contento, bona consu tud ine, temperantia, frugalitate paratur: haec inten pex. a iitra, delitus.perturbatione ordinis imios ident ac suis illius laudatio vera est, huius vitis pse .
220쪽
ratio. si erllo beate vivere cupis, ne ca ptato la udem eluxu.Mogus tibi omnis cibi & pol' cito. Prima cx- , plerio appetitus: condimentum & voluptas, ipse
sit appetitus. Sic neque plusquam oporti tingetes, . neq; coquis egebis,& quouis potu conteritus er: s. . Prandia Scoenae sint neq; perulantes, neq; seueiae, sed milares & fr gales: ut neque propter corpo amento perturbentur inescatae voluptatibus, nequei se ipsas negligant,opuni delitiis&morbis corporis assti me.
Animus curandus potito quam corpso. Curato ut non ea tantum quae ventri ingesseris, , te laudent: sed di animi hilaritas, nam illa quidem in stercus redacta, torrentis instar effluunt: haec vero etiam separato animo, perpetuo incolumis ma- net. In conuiuiis nacditare, quemadmodum duo. haec, corpus&aninium, tractes Quicquid autem
corpori dedetis, statim cis inditur: quod animo,
perpetuo conscrtiatur. Ira luxtii non miscendo.
i Noli mista irae luxuria frui. Luxuria cnim intra corpus recepta, non ritu opost perit : ira vero dili-- tissime permanet. Quamobrem vide, ne ira impul-' sus, conuiuas laute simul dicontumeliose tractes, sed ut eos potius placabilitate & frugalitate exhila- . rcf. Apum cnim muneribus cibos quidem S potiones delinire, dono vero deorum oratione vitia, tanquam aculeo acerbe insectari, turpe est. ln ser. r. culis curae tibi sit, neministri locupletiores sint ijs..quibus ministratur. Absurdum enim est, multos homines paucis seruire lectulis. . AEquali si seruanda; ovestitis. Optimum sane suerit, tum apparandis rebus necessariis manum admouere, tum in conuiuio mi
nistris impertiri de iis quae adsunt. Quod si per
tempus praestari commode nequiverit: memento. tibi otioso ministrare negotiosos, edenti esurien-ι res, bibenti sitientes, loquenti tacentes, exhilarato. incestos. Sic nec ipsemilammatus quicquam ip-