Epicteti Stoici philosophi Encheiridion item, Cebetis Thebani Tabula de vita humana prudenter instituenda. Accessere, Simplicij in eundem Epicteti libellum doctissima Scholia. Arriani commentariorum de Epicteti disputationibus libri quatuor. Item, no

발행: 1595년

분량: 361페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

281쪽

manus, illiberalisque est, quem ossifragae benImbias in pullos aquilae non faciat benigniorem Z Quis tam piger, iners S segnis est, quin excitetur ad aemunera,cum sermicarum aut apum labores atque

industriam intueturi Qtam non pudeat per in tum peccare,cum non solum leonis animum inviactum cogitat, sed etiam reguli aviculae, quaecum aquila pugnat, certatque de imperio Z Quis principem bonum non colat atque obseruet. cum, si rex apum in itinere aberrauerit,omnes eum inquirere, odoratuque sagaci persequi, donec inuenerint, c gnitum habeat: gestari etiam regem a plebe, cumvolare non potest: & sit perierit, omnes discedere a

Nunquid par im exempli ad boni principis siue do

siderium, siue obseruantiam datui 3 Quis princeps non ad clem etiam facile invitetur,cum reges apum armari quidem aculeo, sed eo nunquam uti intelli gat Z Quae fides, quis amor in canibus 3 Quanta in elephantis mansuetudoZQuae in ansere verecundi, Quantum studiu ornatus ac politurae in pauope tQuanta opera vocis amoenae, suauisque in luscinia

d de iustitia apum dicam,quae colligui quidem ex iis, quibus aliquid dulcedinis inest, sed line ullo fiuctuum detrimentot Quid de castitate elephaq-tis qui quam impleuerit eouit, eam rursus non tangit Z Aut col*mbae, quae neque coire cum pluribus patitur, neque coniugium iam inde a primo ortu

initum deserit, nisi vidua, aut coelebs 8 Disciplina autem dc eruditio elephanti, quem non faciat si diosiorem ρ.Omnino nulla pars vitae human est, quae non suorum ossiciorum exempla commodissime hinc accipiat. Nam, ut omitta artes illibera quae & ipsae ingeniis animalium non parum i quanatur,valetudinis exempla quaeso unde commoditas peti quam exanimalibus possisti Loca pro temporis conditione solent illa mutaree non plus edunt aut bibunt, quam sibi salubre sit: non dintius in mi irrit, quam ratio valetudinis postulat: mc. Whi mouendi,quiescendique struanx; nouit sua quo ivdedicam cr

282쪽

inedicamentat vivit sua quodque serte contentum, di gaudet. Haec latea medicis praecipiuntur. At --vo exempla, in quibus vis maior quam in praeceptra est,abanimalibus certiora praebentur.

Finis II. Tomi Epicteti.

Hieronymus Colsius Lectori S.

Oria Graei rognatarum rerum vocabulis abun. dant in iissubtiliter distingvidis nonnunqua laborat: in ea, interpres avnpias, propter Latiniser- monis egestarem quam, ut Cicεro ambitiose negat uHoratims ingenue agnoscit in spe redigitur, ut quo se vertat, ignoret. Nel enim rotirim verbasuppetui, se erebra circuitiones permolesta , negsatis propria sunt, , quisqua prateri e nefas dueitur. Quo idem cu in ' oe Op.re mihi accidisser,ea couerti qua potui: qua in pbtui,Graea reliqui. a quia perpaucasuncivi ἡρμηψς ἔρεξu,qua Cicero appetitum'oppetitione uno v cabulo appellatrivi - - προαίρεος, erba. nisnomina ductasunt,ut id tenvi aba n usta: huius me acti veniauctore impetrata velim. prasertim euarguta magis illa distinctiones quam necessariavideantur.Iam quia b- ό ας alia Platonica, itemg- ὼ -ς o,uλο ornς,'nescio qua alia monsra vocabulorsi huis Heri inserutur: aut obmutestendu mih uit ut licem a Gracoruuerborum vel contra Latinisermonis eonsuetudinε imitanda. Da mendis Graei eodieis hie nihilaico, quod de iis in Annotationib. cuiuisis capitis conie--cturas nostr Gut c,quo pacto ea voces quas Grace am seruimus, explicari queant,exposuimu ,liberum euis suum iudicium νιάnquenter. Audendum certe spafuit, aut praelarum 4 ei lem dignissimum um a

mit editum: tamen mel quia disracti libri omnes sunt,

mel suo nes. quos lari uriosis hominibita pro '

eturus es se videbatur, ares vlla me di ut res, nequa calumnia invidorum squm multiplicere, peracerbas foro prouideo muanda raditeraria deterrusmuri

283쪽

NES IN PROOEMIUM

ΚΑΙ' ἀς -του, Frequentes sitnt της. J Cum in Arri- ρο- & subiectiones tumani Epicteto, qui tertius ipsius Enchiridii, tum huius nostri operis to- quatuor Arriani librori

mus erit, nudae tantum quos in tertium & p disputationes & praece . seremum tomum reie-ptiones describantur, de cimus. In quibus distinvita vero re obitu Epi- e guendis quia negligen-cteti sere nihil contine- tississii fuerunt Graeciatur: illud Arriani opus librarii: lapsiis in pro li-Mashaleno cuidam, aut i ui est, eoq; Venia paratia 'Meua lino fortassis dedi- or interpreti esse debet. catum, cuius Simplicius -ο- ων εἰη. J πα- hiememinit intercidisse reus, is cuti exissimo. Id enim opus tiones reserendae sunt. quod adhuc exstat, de s e Ga εοχ usi nobis olim conuersum, lata sunt, si d - αραυ- nune demum edetur, me alibi legere non in non Messalino, sed Lu- mini. Fortassis se πυραυ-

cio Gellio cuida, ab ipis , corrigetur. Aut si

Arriano dedicatur. πιπιυραυρειη rectum eiumικι --.JOppo , minatur suppliciu con- . tunissinia, ea quae ma- tumacibus. Causam in ἀxime ad rem faciunt. Mit dicet apud inferos. Posset etiam legi Apparet enim simplia --,principalia, praeci- cium fuisse Pythagor

Pua. cum,' atq; μετwd πολυ θ . ac pinius τίω με- Multum esticaciae & a- probasse: uterimoniaehabet. Lector qui ct initio hiatu, Op crebris interrogationib. iis, di sub finem, anam, veluti. stimulis quibuς ternitatent, dc praemiadam excitatur vrge' atque supplicia poli obitur ad confessio . tumstatuerit.

284쪽

' ιμνον, πό- τη τουτο. J Vno codice per quam deprauato sum usus, Venetiis apud Sabianos edito. Quare Depe divin. are cosor, neqi scriptura alicubi sequi possum. Operam autem dedi, qtian- u sieti potuit ne coniectui qmeae vel a ratione Gram. Iriatica, vel a sensu auctoris aberrarent. Lego igitur hic, sic ir vel τὸν τύαύ-

go UηMν, usum alienarum rerum ad proprium bonum esse reserendum: hoc est,curandum ut menti serviant. Verba sic ordinanda sunt,

scilicet τω λόγoduis

mos si OD-ν αγαθὸν. Animus rationis particeps

atenus cseris rebus utitur, tua tenus virtuti seruiunt. qu κω ν mauult, non

τους

νους ταλεν ρα. J Eos quibus haec persuadentur esse vera, ct qui praecepta exsequuntur. Cum hi omnibus seculis paucissimi aut nullis Christianos martyres diuina constantia praeditos excipio fuerint: paucissimi

aut nulli erunt calamitatis omnis emertesdc beati.

τυν.J Malim era του, vel αυτου. naturam suam habet sep rabilem. Sed legis. se ordinabis verba: η λογκὸ--ν, scilicet TMentis natura est, quae ac pore dc brutis affectibus separetur.

hoc est: Aliud quiddam est mens, aliud corpus: aliud testa, aliud cochlea quam

testa continet. Σουλαμ ων, πι οἰκειον. J

κως. J Lego, vici sententia dc constructio postulat, ἔτ-M. Facit quatuor vitae se

285쪽

auet ANNOTATIONES.

Mera, quarum a postrenna procedit monetarius dedit nos, qua in plane repudiat autem Epaphroditus heius, quam recte, ipse viderit) aut auditor atque amicus, ordiemur. Primum genus aliquis, aut labore manuum

cit eorunt, sim se ex animo ipse quaesiuit Epictetus. Ita- ἐκ corpore contare putant, que Iouis ille filius , non dicorpus non minimam stri modo compotor, scd N. Con- partem iudicant , & eius sors dioiuin immortalium,coia . modis atque necessita sodit agrum, ii rigauit hortibus seruiuat. Excedunt illi tiim, descripsit Chrysippi li-stitasse modum in ea re, & bellos. aut aba fecit .. Cur corp' magis quam animii, ac ne ipsum. quidem corpus recte curant, atque in stirpesci pecuder, de renerant. Sinthi facie xitiosi, nec idonei Stoicae do itinae auditores.

Sed hi tamen ii sunt, qui quacunque de causa ideo scilicet quod e re sita id esse putant curent, ut ἐχ Epicte ius ti Simplicius habeant quod edam, quod bibant,

quo vestiantur, quo a tempestatum iniuriis tegantur.

imo id quoque curant, ne

desit carta,c: lam ' tramen

tum sine quibus magnifica ista dicta literis mandari, ocad nostram aetatem propagari minime potuissent. Sit ergo haec sex infima plebis. Sed tamen sine huius opera nec ipse Epictetus, quamuis Iro pauperior, vixit. Fictilem enim illam lucernam, de qua tertio huius operis Tomo agitur. a figulo emit.

Obolum, quo illam emit,

Ut liabei Ax,bolum, Unde non restim scd lucernam emeret: eamque fictilem, quo mamis est et periculi a furibus, qui ianuam clausam sortasse non effregis sent, sed apertam ideo esse crediderunt, ut cuilibet eius domunculae opibus ilio arbitratu i ut liceret. Disputat alibi , pituitam boni esse

considendam, quod manus praesto sint quibus absterga- 'tur: cur non suribus etiam ,

fores opposuit,'ne ingred renturὶ ut si candelabrum nihili fecit: cur annis sereiso o post, nobilis ille phil sophici cadelabri fur. α eius

quidem serrei,mec inelegatatis, celebraturi se .l ctenus infimo generi nomina

ei nati visum est. Et si enim haec non ad vulgi contem-tum,sed a d studioses adminendos vi docendos pertia

286쪽

nent: tamen quia plerunq; fit,ut adolescentes falsa eruditionis &virtutis opinione inflati, homines indoctos& contemnant, & odiose insectentur e non inutile duxi, haec asserre in mediu.

Alterum genus eorum esse dicit, qui corpore Utantur ut instrumento. Animus

faber est. Is sua causa facit omnia: malleu & incudem sua causa curat,dum & qua-ten' eis est opus. Tertii sunt ει , qui ut opinor animum ab inscitisci vitiorum sordibus repurgare studet: qui,an corporis instrumentu prorsus negligant, affirmare n5 possum. Postremi sunt οἱ uni contemplationi dediti. Sed hi an ut cicadae rore pascantur, ignoro. breui certe perituros existimo, nisi aut

ipsi labore suo quaesierint

quo alantur, aut opera infimae secis hominum sustententur. Ad haec vitae genera rectius intellisenda, pauca libet ex Angeli Politiani Epicteti defensione ascribere.

Triplex inquit apud Pi

tonem virtutum est gradus. Sunt enim supremae omnium, quas vocant exempla res: quales in sapiente roquirimus, in Deo statuin '.

Quae sequuntur, purgatir I o N E s. ass

animi dicuntur: quales in eo esse philosepho volumus, qui se ab omni corporis labe contagioneq; auo carit. Vnde dc in Protagora Plato idem,cuius mihi dulcissimum in ore versatur

nomen, emoriendum ei

esse dicit, qui sit philos,

phus euasurus. Tertium est virtutum genus, quas purgatorias vocant: quales ia, continente esse statuimui, negamus in t m perante. Has sibi virtutes is iure vi dicet, qui rationis participem animum vere hominem esse sibi persuaserit,

quique neque corpus animae esse partem iudicet. neque ad hominem perficiendum concurrere ipsum arbitretur: sed eo quasi i strumento utendum, animum induxerit. Nam qui aut paria aut superiora compori tribuat: eum non magis esse hominem putanda est, quam bruta illa, quae

vocemus animantia: quae

natura ut egregie salustius inquit prona ac ventri ob bedientia finxit. Animi ergo ut idem inquit imp rio corporis seruitio magia utimur: ut quo uno a beluis disseramus , quoque Vuo substantia c stet hominis,

287쪽

Corpore autem ipso non quidem ut parte aliqua ani- mo adiuncta, sed ut instrumento utamur. Hunc Epictetus hominem instituen- dum accepit. Neq; enim vel

ille sapiens his praeceptis in digebat, qui te iampridem in libertatem vindicauit, Quis metira omnis, inexorabiis fatum. Subiecit hedibiti. servitus

Acherontis auari. Neque cum eo sibi esse negotium putat,quia sua tantopere natura degenerauit, ut sic in brutorum numerureserendus.

- β uτων κρειτ-ἔ,ὐκ omnino esse vult prestantiorum. J οἰκ ρμίονες hie videntur intellisendidit: vii sit sententia, πιν diuinam vitam aemulari de' totum pendere a numine. Malim hoe est, ct animo & corpore. : ἱ--ς νομού iς. J Lego

quomodo nobilitas illa am illa sit, non explicat. Videtur dc Isocrates naturae humanae corrupti nem intellexisse: quum extrema par ne ribit: υλις

Sed sol te lege'ndum φυε- convincto quasi in eadem acie collocato. οἱ στίπουσ1. J Aut ρέπουσr tendunt, inclinant: aut ἐπ 3m, impellunt. i γινώσκων m. J Lege γιν

εις Maoγαν λαμzia . Fortassisa ς. a tione seu efficacia. Malim euidentia: hoe est, iis rebus quae sub sensus cadu t. Sed iam omissis verbis ad rem ipsam veniamus,

di quid virium habeant siue

Platonicae siue Socraticae istae rationes de artifice de instrumento.videamus. Ac

Platoni quidem & Socrati, Epicteto item & Simplici caeterisque philosophis sua,

per me quidem, constet, de consta bit, ut debet, auctoriatas. Nobis autem quasi quidam ingenii lusias,quamula in re seria, concedatur: α is quidem exemplo Platonis, qui nisi lusisset toties, nun quam tot absurdis opini nibus occasionem praebuis set. . bic igitur sere in Alci

biadet

288쪽

biide priore disputat platonis Socrates, quem sibi multa falso tribuisse. ipse

loco ctiam id habet aliquando lectis eius Diagis exclamasse sertur Diae L sunt, quorum diue , munera sunt, atque esctus, α diuersis appellanda nomianibus. Nam quia ignis urit, aqua humectat, candor visum ditandit,nigredo con- trinit sanitas vires & forma tuetur, morbus destrint: eadem esse qui possunt Iam vero animi & corporis qua diuersa otata, & sere contraria reperiuntur3 Animus sentit, vivit, viget: corpus stupetitorpet, moriuum iacet. Animi imperium est. seruitium corporis: animusa'isex est, corpus instrumetum: animus hospitemr praesentat, corpus domicilium: animus est qui homine seriat, ac pene dixerim Deum: corpus si non stirpem, alpecudem. Corpus perseimmobile, animi bitratu agitatur: Et haec non confingi pro nostra libidine,sed

abi a rem natura spectanda proponi, atque meo pal-

γnda manibus,quis est qua

ominem viventem di iosum, contraq; dei ει cadauer inritens, nTare a

deat ' Quod aute arthritici, mutilati, vincti, vibilitati.

Lecites ruet. esse coeptas. ea fia et eam, ac

cen minis latae cula

quiq

289쪽

latione abiici vel in ardentem sornacem potest: manus pars instrumenti humani nec sine mutilatione corporis, nec absque animi dolore secari dc vii potest. Est enim longe arctior &interior corporis cum animo coniun ctio & necessitu.

do quam fabri de mallet. Sed haec est fortassis plebeii hominis ratio : illa veronum philosophi est, eadem

immortalitatis dignitate recudum animas donare, oua hominum Z quum de Illae motum ae vitam suis corporibus asserant:& nonnulla: hominis impetium veritae, suos reprimant impetus & cupiditptest An vero menti de rationi tantum dominatus iste est a-

seri sidus t Deinde si corrus ab homine separaris,omo ne erit soluta & libera mens: an genius quidam,& numen3 Num mens ea quae agit, extra corpus

agit, & une sensu & adiumento corporis 3 Nullae ne sunt in ratiocinado cerebri partes 3 Nullae cordis & sanguinis in assectibus functiones 3 Non ea corporis di animi copulatio est, ut ancipiti siepe victoria de imperio decertent, ut utrumque assiciat alterum, modo Vincat, modo vincatui3 Iam quo quisque melior est artifex, an non eo diligentius instrui menta sua curat 3. Secare cultri usus est, secti artificis utilitas. Qui ut

acutiorem habeat cultrum, dc cote opus est, de theca ubi recondatur. Sic, ut animus valeat, valere corpus est opus: ut corpus valeat,

victu dc cultu salubri, ad quem parandum ni μώ-ν. Omnino pluribus rebus fiagilitati humana: vel ad mediocrem felicia talis umbram est opus. de re olim, quum in Arsestotelis Ethicis disputatio nem de felicitat: primum legerem, paucos versiculos luit, quos ascribere visum est:

Qui malit inter opes modica . cum coniuge dulci,

290쪽

Inter amicitia firmau c, c ymoda pacis,

Et si flagitiis, spietatu

His,m allor. eritfelix, mo diceret, beatm:. Suod probat eximius d ctor Arsoteles. Num igitur multitudo malefacit, quod fundos &reditus suos curatZ quod valetudini dat operam Z quod suis consulit vel ad posteritatem Z Non opinor. sed in eo peccat, quod nimis magnum studium multamquρ

operam in hoc confert, nec a malis interim artibus a horret, neglina fere mente,

quae ut non Gla hominemab: oluat labascunt enim profecto istae siue γοω,sive hyperbolae at hominis praecipua pars est, de quidem talis, in qua selicitas de summum in terris bonum magna ex Darte collocetur. Verum esse hoc vel

absque stibtilibus rationibLquotidiana exempla docere possunt. Quis enim non videt, suauius de beatius viuere non doctos modo homines. re tenui de otio literato fruentes : sed etiam opifices de agricolas pleros que, sua sorte contentos, naturamque sequentes du-ccm: quam eos qui ins-

ma potentia, copiis rerum. Omnium, & deliciis ac voluptatibus circumfluentes, nisi coeliini de terra illorum moribus de cupiditatibus inseruierint, coelum terrae

si possent miscerent, infinita dc inexplebili auiditatis

siti aestuantes 3 quam Ut restinguant,vi, dolo, serro, Veneno,omni scelere grassa

Acheronta mouere

non dubitant. Quid talia-:nimo miseri' de sceleratius -d ea mente melius Abeatius,quae Deo & naturae parere studetὶ Ad quod studium, si a nimia corporis de rei familiaris cura homiranes reuocare philosophic

nantur, &in iis extenuandis, quae plerique supra veri

fidem exaggeramus, mo . dum excedunt, animique

viribus nimium tribuunt: probanda est eorum voluntas, & boni consilienda iorationis insolentia, lectorum utilitati seruiens. αμα

Θειαν illi postulant: ab iniquis philosophiae licitatoribus με πιο Θειαν aegre impetraturi: rerum exte narum contemtum exigui,

vix id consequuturi, ut intra naturae limites iis appetendis . resistamus. illud

SEARCH

MENU NAVIGATION