Epicteti Stoici philosophi Encheiridion item, Cebetis Thebani Tabula de vita humana prudenter instituenda. Accessere, Simplicij in eundem Epicteti libellum doctissima Scholia. Arriani commentariorum de Epicteti disputationibus libri quatuor. Item, no

발행: 1595년

분량: 361페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

291쪽

certe constat, suo quemque malo praecepta haec condiem tur una: maximo suo commodo, quoad potuerit dc licuerit, sequutiiiii. Constat de illiid,in eo vehemen

ter a iraste a scopo philosophos, quod solidam selicitate in terris di hac caduca vita quaesiverun qu omnis e coelo petenda est, ut unicii diuinae liberalitatis munus: nec ulla hominis industria, in hac animorum caligine di infirmitate,parabilis. Sed haec hactenus. ANNOTATIONE AAd Cap. I. Pra T. ημῖν e κεῖνα J In nobis illa esse dicit, quorum domini sumus,& quorum potestatem habemus. Haec enim in unoquoq, esse dicimus, quae non ab alio habet, quaeque ab alio impediri nequeunt. Sic verba Simplicii se habent, quae noannumeranda censui, quod Giaecum loquendi modum tantum declarant, quid τὸ ἡμῖν significet. Dicunt di Latina, Quatum in me erit: pro, quantum potero. N lim tamen dicere, haec res in me est: pro . in potestate mea,vet,arbitrii mei est. Cicero dicit,aliquid situm esse

testate alicuius, potestatem alicuius rei in aliquo esse si . tam, in alicuius potestate situm esse aliquid, dce. Aristoteles definit ἱ-

κουστον

voluntarium aliquid antegressa deliberatione, de reb. agendis, quq in nostra pol state sitae sunt,dc appetitio nem reriu quae in nobis sitae sunt cum deliberatione.

ras mou eri voluntas. Non satis assequor quid sibi v lit. Nam si dicit voluntatem extra corpus non prominere ita, ut cochlea Axtra testam prominet : quis nescitinam alioqui cerneretur. Propendere tamen volun- tatem,& quasi colungi cum re extra se posita, animati

uertimus.

tur prius membrum omissum, cuiusmodi saevit: γων

siue id ipsis in mente v nerit,sive ab aliis acceptum suerit.

292쪽

P. ως, emphasis in vel bo- ficat hominem non clare sine mente senum, sed quid loquatur intelligere. Confusior hic locus est dc mendi suspicione non vacat. Quare lector interpreti veniam dabis. - ες' απ' ἔρρον μηinquit Soriphocles. Sic corrupti codicis non potest elegans esse con

impetum, impulsionem animi, seu appetitio uem Ver

tamus.

ή ἔρεξις, ἐ-κρουρειο η ορμη.J Commouetur omnino declinatio aut desiderium, comitatur appetitio. Cicero orem expetendam dicit: ορμάυ e . do ,appetitum seu appetitionem nterdum

desiderium. Tria igitur hec, ρμη, uni Cice. ronians appetitioni respondent. Sicut idem φροσμυην, υκ κωνω , uno modestiae nomine interpretatur. Sum igitur animi dubius, οριξις ne an appetitio sit vertendum. Vtraq; certe vox animi commoti

nem significat. Sed credam' Simplicio, α ρεξιν propen sonem sue indubionem animi,& desiderium:

ingenue fateor, ine nec Stoicorum neque Simplicii rationem satis intelligete . tam parito discrimine lethi, ut Poetae verbis utar. modsi οράξις ἔκκλιας τἰαύην ἀφορμί- antecedit: qui

mi esse animorum motus' πολυ τὸ ε τεροκινηυν. i H ite contrarium est τὸ ωλὼκινηῆν.

Significat iram&cupidit. item cieri a corporis humo- .ribus. R in de re praeclare disputat Aristoteles in pim oemio τῶν φυτογνωρουνικα,& Galenus cum alibi, t. min eo libello quo probare instituit, animi affectiones corporii temperiem sequi. 'Lego γεργῆ. αυτ Lego αὐ- π , quae Platonica est compositio, frequentissima in Parmenide. quanquam

ibi legitur. ιώάγκη δε δυο ανδ Scilicet τίω oωὼ Io. nccessse est ipsem principium esset potentissimum.

293쪽

εις et ιστίνοις. J Lego, π

, . Ad rem ipsam quod attinet, qui Porphyrii quinque voces didicerit, ex indiuiduorum, specierum, generum & disserentiarum ratione, ea quae hic di cuturi non ipnorabit. - ,γήν. J similia producere antedim milia μοροια, scilicet εω rd: Deus sibi simi. lia procreat prius, quam dissimilia. De ordine creationis, dc rerum conditarum dignitate loqui videtur. B ati illi spiritus sunt Deo sint iliores, quam homo, aliae . res corporeae. ἀφώνσμένον. JLege per ω,

in secunda syllaba.

2κῶς,ουδεπιλι2κοῦς θ Nullunoui politicum motum in Physicis. Fortasse legendum, em ἄπ αυτης Mouetur ab eo principio, non ratione interualli aut loci. &c. Aidem esse videntur. Nam de quod unum, solum: &quod solum, unum est. Scipio cum solus erat: sui ipsius respectu erat etiam unus

in eo loco , in quo erat. Etsi

autem in ratione loquendi communi, unum dc solum nonnihil differunt: tamenno habeo quo pacto Vertam, nisi unitatem. Nisi quis sorte solitarium numerum dicere malit, aut si litatem comminisci. πιηρεγμένον. J Lego παρο- ων, vel Ee

,ἔ: & αυται - πιδες - αυ-- - a de Aiθυμι, omnia ἐφε ίνειν. J ἐφιμνειν, stinere sese,& conteruare. Nisi sorte υφιςαίνειν, essentiam . sibi ipsi tribuere. Ipsam animam dicit esse αυτ κίνητον, quae utiqi seipsa inferior esse nequit. Legendum igitur ἔ δεινότου. eius quod non mouetur, dc imeodem statu permanet.

bis haeret aqua, de in arctum nostrae coguntur copiae. Sed ut quinius,quando ut volumus non licet. οπρε- via postremo ordiar in electione hoc loco vix auum dicere. licet apud Ciceronem sit: Quorum ex electione virtus

possit exsistere. Ne optio quide n

294쪽

ANNOTA

Diόem placet,nec voluntas satis. ιιι est id quod amplectimur, & in agendo sequimur. De eius vocabulu-v: detur serri posse. Apud Isecratem

πειν, decreui praetermittere: praetermittam, potius volo,

malo, praeopto. ον, Alterutrum faciendum est, optio datur e duobus alteriusiricius. verti solicitudinem. Si quis mauult, cupiditatem reponat. caetera,vt ante. Qui aliquid habet melius, eo utatur. Cognata vocabula sunt, de quidus mouendam controuersiam Galenus non

mae. Ordo hic est. I. Deus unus, auctor omnis boni. ἀμν-- per se bonitates immutabiles. Sic fortasse dicit sanctos genios . Dei ministros . qui Platoni sunt ιὶ νεωτερο dii iuniores,quibus mundi ci hominis creati nem assignauit i quod a principe tuo Deo nihil mutabile , nihil interiturum procreari fas esse videatur. s. Mi - τ primi,

vel principe, animi. Hi qui sint, nec Simplicius de ii

rat, nec ego coniectura diuinare possum: visi sorte heroas aut inferioris ordinis senios intelligat. 4. HGθρώπων, humani animi facile mutabiles Plato enim non hoc tantum dicit, 42 c- ες νειον, hominem non cadere sub aspectum oculorum: sed illud etiam, Iom ω πις τε εταβολον homine esse animal suapte natura immutabile. - ἰασὶ τε φεν, dc moX, promν ε; φνις,

εινοις.J Haeremus & hic. Nam ncque praeelectio, neque praelatio probatur Sententia est: συα ρι Q. quum e duobus alterum, aut e

multis aliquid praeserie significet: non pone haec debeatis illis geniis dici, qui

non multa, sed unum summum. bonum Deum propositum habeant, ad quem

unicum eorum desidelium seratur. -ῖς αυτ υ προοψρι-

ω. J ἀντην scilicet Eta τῶ. Nisi forte quispiam auectioitem illam pri cipum animorum appellet

295쪽

inanus, illiberalisque est, quem ossifragae benign.tas i ii pullos aquilae non faciat benigniorem Z Quis tam piger, iners S segnis est, quin excitetur ad vitae

munera,cum formicarum aut apum labores atque

induli iam intueturi in non pudeat per motum peccare,cum non seium leonis animum inviactum cogitat, sed etiam reguli aviculae, quaecum aquila pugnat, certatque de imperio Z Quis princi

pem bonum non colat atque observet, cum, si rex apum in itinere aberrauerit,omnes eum inquirere, odoratuque sagaci persequi, donec inuenerint, cognitum habeat: gestari etiam regem a plebe, cumvolare non potest: dc si perierit, Omnes discedere ρNunquid par ni exempli ad boni principis siue de siderium, siue obseruantiam datur 3 Quis princeps non ad clem etiam facile invitetur, cum reges apum armari quidem aculeo, sed eo nunquam uti intelli gati Quae fides, quis amor in canibus 3 Quanta in elephantis mansuetudoZQuae in ansere verecundulQuantum studiu ornatus ac politurae in pauone Quanta opera vocis amoenae, silauisque in luscinia tum d de iustitia apum dicam,quae colligui quidem ex iis, quibus aliquid dulcedinis inest, sed line ullo fructuum detrimentor Quid de castitate elephaq-tis,qui quam impleuerit eoitu,eam rursis non tangit 3 A ut col*mbae, quae neque coire cum pluribus patitur, neque coniugium iam inde a primo orta initum deserit, nisi vidua, aut coelebs 3 Disciplina autem dc eruditio elephanti, quem non faciat i diosiorem .Omnino nulla pars vitae humana est, quae non suorum officiorum exempla commodissime hinc accipiat. Nam, ut omitta artes illiberale , quae& ipis ingeniis animalium non parum i luariatur,valetudinis exempla quaeso Vnde com dius peti quam ex animalidus possint i Loca pro temporis conditione solent illa mutaree non plus edi r. aut bibunt, quam sibi salubre sit: non diutius do mi unt, quam ratio Valetudinis postular:.m Whi mouendi, quiescendique seruanti nouit sita quini inedicam er

296쪽

inedicamentan vivit sua quodque sorte contentum, di gaudet. Haec latea medicis praecipiuntur. At vero exempla, in quibus vis maior quam in praeceptis est, abanimalibus certiora praebentur. Finis II. Tami Epicteti.

Hieronymus V olfius Lectori S.

Oria Graci cognatarum rerum vocabulis abun. dant in iissubtiliter disinguedis nonnunqua. labora te in eas interprer angustias, propter Latinis' monis egestarem quam,ut Cicero bitiose negat. sis Horatius ingenue unoscit in spe redigitur , ut quo se vertat,gnoret. Nrs enim totidem verbasuppetur, se ebra circuitiones permolisa, negsati propria sunt, quicqua praterire nefas ducitur. Et odirim cum' loe opere mihi accidisset, ea Ouerti e potui: qua is potui Graea reliqui. quia perpauca simi υς ορμη

idgenin alia nonulla: huius me adti ventic a lectore impetrata velim, praseri cu arguta magis illa disinctiones quam necessariavideantωr.Iam quiam , - ότνος aba Platonica, items r An ας nescio qua alia monstra voeabulorsi huis inperi inseruiu . aut obmutesicendia mih uit ut licentia Gracora verborum vel contra Latini sermonis consuetudinἔimitanda. De mendis Graci eodieis hie nihil iro, quod de iis in Annotationib. cuturis capitis conie--cturas nostr Gut es quo pacto ea voces quas Grace amseruimu , explicari queant,exposuimu iberum euis suum iudicium rasinquantes. Audendum cerre sapa fuit, aut praelarum hoc, terit, digni mum opus a I iiciendum. Leuod quamuis antea Graece Latinest μι- rit editum: tamen mel quia disracti bbri omnessunt,

Turus esse videbatur, nes vlla me dis sic tes, πινο ob ma invidorum squm multiplices'peracerbas fore prouideo j a muanda rediterari deterruermit.

297쪽

NES IN PROOEMIUM

Κ Ar της -του-Frequentes sunt nis. J Cum in Arri- ραψ dc subiectiones tumani Epicteto, qui tertius ipsius Enchiridii, tu i huius nostri operis to- quatuor Arriani librorii, mus erit. nudae tantum quos in tertium & po disputationes & praece- . stremum tomum reie-ptiones describantur, de cim us. In quibus distinvita vero re obitu Epia guendis quia negligen-cteti sere nihil contine- tissis hi fuerunt Graeciatur: illud Arriani opus librarii: lapsus in pro li-

Masgaleno cuidam, aut ui est, eoqi Venia paratis Meuali nosortassis dedi-.or interpreti esse debet. eatum, cuius Simplicius υπGΘ- εἰη. J υπή- hic meminit intercidisse reus, is cui r existinio. Id enim opus tiones reserendae sunt. quod adhuc exstat, re es vim nobis olim conuersum, lata sunt, sed υποιώειν nunc demum edetur, me alibi legere non in non Messalino, sed Lu- mini. Fortassis απιυριω-cio Gellio cuida, ab ipsis Θειη, corrigetur. Aut si Arriano dedicatur. mi ιυραυρώη rectum esu-κι ι --.JOppor- minatur .suppliciu eoi tunissima. ea quae ma- tumacibus. Causam i xime ad rem faciunt. quit dicet apud inferos. Posset etiam legi κυωω--Apparet enim Simpliam tu, principalia , praeci- cium fuisse Pythagor

Multum essicaciae de a- πινα κώ- ν probasic: uterimoniaehabet. Lector qui de initio huius Op crebris interrogationi b. iis, 'sub finem, animi veluti stimulis quibus- aeteriurateni, & praem Idam excitatur oci urge-- atque supplicia poli obitur ad confessionem. tumstatuerit.

298쪽

codice per quam deprauato sum usus, Venetiis apud Sabianos i ,Σ8 edito. Quare saepe diuinare cosor, neqi scriptura alicubi sequi possum. Operam autem dedi. qtian. tu fieti potuit ne coniectui qmeae vel a ratione Gram. matica, vel a seii su auctoris aberrarent. Lego igitur hic, T vel ἡν - - ως οζHyr, r. : cui homini propter hoc instrumentum, corpus sei licet.

Masη ν. usum alienarum rerum ad proprium bonum esse reserendum: hoc est,curandum ut menti serviant. Verba sic ordinanda sunt, αὐ-τL ῶ ν e -ν--α- scilicet πω λογικώδπρος το οἰκ νAnimus rationis particeps atenus citeris rebus utitur, luatenus virtuti seruiunt.bi quis κε ν mauult, non obuo. Sed illud videtur m lixis.

citur, non μερεώ, quod scia. Legendum igitur axit μερο- ωσμως, distincte:aut quod malim, modo

Ηους-Mv δρα. J Eos quiabus haec persuadentur esse vera, ct qui praecepta exsequuntur. Cum lii omnibus seculis paucissimi aut nullis Christianos martyres diuina constantia praeditos excipio fuerint: paucissimi

aut nulli erunt calamitatis omnis experies Sc beati. Ah , τους.JLegendum

-ῶν.J Malim oci του, vel οαὐτοῦ. naturam suam habet separabilem. Sed si αυουν legis, si ordinabis verba: η λογικὸἀυ ίσόαναι πυν, scilicet g συμπτω sMentis ea natura est, quae a corpore dc brutis affectibus separetur.

hoc est: Aliud quiddam est mens, aliud corpus: aliud testa, aliud cochlea quam

κως. J Lego, ut de sententiaci constructio postillat, Mia. Facit quatuor vitae M

299쪽

Mera, quarum a postreiana nos, qlia in plane repudiat qua iii recte, ipse viderit in ordiemur. Primum genus cst eorum , qua se ex animo ec corpore constare putant, cicorpus non minimam sinpartem iudicant , dc eius commodis atquc . necessitatibus seruiuat. Excedunt illi fortasse modum in ea re, dccorp' magis quam animis, ac ne ipsum quidem corpus recte curant, atque in stirpes de pecude, deQcnerant. Sinthi lane vitiosi, nec idonei Stoicae doct: inae auditores.

Sed hi tamen ii sunt, qui quacunque de causa i ideo scilicet quod e re sua id esse putant curent, ut & Epicte, tus ci Simplicius habeant quod edam, quod bibant,

quo vestiantur, quo a tempestatum iniuriis tegantur. Imo id quoque curant, ne

desit carta,calam' ira mentum, sine quibus magnifica ista dicta literis mandari, ocad nostram aetateri propagari minime potuissent. Sit ergo haec lex infima plebis. Sed tamen sine huius opera nec ipse Epictetus, quamuis Iro pauperior, vixit. Fictilem enim illam lucernam, de qua tertio huius operis Tomo agitur.a figulo emit.

Obolum, quo illam emit,

procedit monetarius: dedit autem Epaphroditus heius, 'aut auditor atque amicus aliquis, aut labole manuum

ipse quaesiuit Epictetus. Itaque Iouis ille filius , non

mod o sona potor, sed do com sors dioium immortalium. sedit agrum, ii rigauit hortum, descripsit Chrysippi libellos. aut alia fecit .. Cur Ut habet ei obolum, unde non restam . sed lucernam emeret: eamque fictilem, quo mimis es et periculi a furibus, qui ianuam clausam sortasse non effregis sent, sed apertam ideo esse crediderunt,ut cuilibet eius domunculae opibus suo arbitratu si ui liceret. Disputat alibi, pituitam boni esse consiliendam, quod manus praesto sint quibus absterga- 'tur: cirr non iuribus etiam fores opposuit, ne ingred renturὶ A ut si candelabrum nihili fecit: cur annis sere

Isoo post, nobilis ille philosophici cadelabri fur. α eius

quidem serrei, nec inelegaritis, celebraturi Se cheianus infimo generi la tamina

αἰθρώ-ν utcunque patria-ernari viliam est. Etsi enim luee non ad vulgi contem- tum, ted ad studiosi,sadio nendos docendos perti nent:

300쪽

nent: tamen quia plerunq; sit,ut adolescentes falsa eruditionis &virtutis opinione inflati, homines indoctos& contemnant, & odiose insectentur : non inutile duxi, haec asserre in mediu. Alterum genus eorum esse dicit, qui corpore viantur ut instrumento. Animus faber est. Is sua causa facit omniar malleu & incudem sua causa curat,dum dc qua-ten' eis est opus. Tertii sunt εἰ ημ αρῖκῶς , qui ut opinor) animum ab inscitiq& vitiorum sordibus repurgare studet: qui,an corporis instrumentu prorsus negligant, assirmare no possum. Postremi sunt οἱ uni contemplationi dediti. Sed hi an ut cicadae rore pascantur, ignoro. breui certe perituros existimo, nisi aut ipsi labore suo quaesierint quo alantur, aut opera infimae fecis hominum sustententur. Ad haec vitae genera rectius intelligenda, pauca libet ex Angesti Politiani Epicteti defensione ascribere.

Triplex inquit apud Pi

tonem virtutum est gradus. Sunt enim supremae omnium, quas vocant exempla res: quales in sapiente roquirimus, in Deo statui M'.

Quae sequuntur, purgatiae I o N E s. assanimi dicuntur: quales in eo esse philosepho volumus, qui se ab omni corporis labe contagioneq; au carit. Unde& in Protagora Plato idem, cuius mihi dulcissimum in ore versatur nomen , emoriendum ei

esse dicit, qui sit philos,

phus euasurus. Tertium est virtutum genus, quas pii gatorias vocant: quales ia, continente esse statuimur, negamus in t m perante. Has sibi virtutes is iure vi dicet, qui rationis participem animum vere hominem esse sibi persuaserit, quique neque corpus animae esse partem iudicet. neque ad hominem perficiendum concurrere ipsum arbitretur: sed eo quasi i strumento utendum, animum induxerit. Nam qui aut paria aut superiora compori tribuat: eum non magis esse hominem putanda est, quam bruta illa, quae vocemus animantia: quae natura ut egregie Salustius inquit prona ac ventri ob bedientia finxit. Animi ergo ut idem inquit imp rio corporis seruitio magia utimur: ut quo uno a beluis differamus, quoque Vuo substantia cν stet hominis,

SEARCH

MENU NAVIGATION