장음표시 사용
51쪽
Vidimus Xenophanem poesi praesertim operam dedisse, quod studium ille non modo ad liberalem animi oblectationem, sed multo magis ad utilitatem,
ad doctrinae virtutisque commendationem retulisse videtur. Itaque carminibus suis non tam artis et elegantiae quam sapientiae laudem consecutus est, quum id praesertim efficere studeret, ut homines a morum
pravitate et luxuria deduceret, ad id, quod verum rectumque esset, impelleret et erudiret Etsi carmina ejus perierunt , id tamen etiamnunc indicant fragmenta quae apud Athenaeum servata sunt veluti
versus illi, in quibus Colophoniorum civium suorum superbiam et libidinem notat; alii, iri quibus ludicras exercitationes, in quas nimis studii conserre Graeci solebant, tanquam inutiles reprehendit alii, in quibus temperantiam et pietatem etiam super epulis commendat ' Praecipue autem Vulgares hominum superstitiones et ineptas de iis opiniones refutare solebat quarum cum praecipui auctores essentino. merus et Hesiodus, eorumque carmina in Graecorum religionem omnemque vitae disciplinam maxima essent auctoritate, hos acerrime perstrinxit et accusavit, quod religionem omnem et honestatem tollerent '. Nec mirum : quae enim illi quondam de Biis deque rerum natura poetice finxissent et aetatis suae iDgenio accommodate, ea seriori aetate, pro-
'Mamreis factum esse. Si hoc voluit Diogenes, scripsit certe obscurius. Num fortasse legendum τετραφΘ ἀι Xenophani victum ab illis suppeditatum εδ p
as Vid fragmenta Elegiarum XIX, XX XXI. 3o Diogen L. IX, 18, et fragmentum ipsius VIL
52쪽
vectioribus hominum ingeniis, haud poterant probarici mutatis enim temporibus, simul mentes hominum erant mutatae. Quo factum est, ut philosophi, cum has fabulas ad veri rectique rationem reserrent, eas ut indignas et nefarias repudiarint , atque in ipsos auctores gravissime invecti sint. Sic Pythagoram, ut homines a fabulis istis deterreret, finxisse ferunt, Se cum ad inferos descendisset, vidisse ibi Hesiodi
animam columnae aeneae alligatam stridentemque , Homerum item pendentem in arbore serpentibus ci Cumdatum, eorum caussa quae de iis finxissent' Haec ergo Xenophanes quum non minus morum quam
religionis sanctitati contraria esse judicaret, acriter increpavit eorum licentiam et utriusque fabulas, praesertim Homeri, libera cavillatione perstrinxit et re
darguit ' Quamobrem a Timone sillographo facete
' χηραπάτης πισκωπτης appellatus est Quo pertinet
31 Narrationem hanc refert Diogen L. VIII, 2 , auctore Hieronymo Peripatetico, cujus fidem probat iedemann Griech. erste Philos p. 4o rejicit vero Meiners Geschichi d. issensch. T. I, p. 29 sq. ideo praesertim quod Pythagoras poetarum illorum carmina maximi secerit Attamen admirari potuit eorum ingenium, laudare virtutis praecepta et exempla, quibus abundant, vituperare tamen fictiones et sabulas, quas de iis protulissent. Platonis exemplum id satis probat. Licet vero Pythagorae id salso tributum sit Cnolo enim praestare' , nihilo minus ejus aetatis menti videtur accommodatum. Notum est, quid Heraclitus in Homerum dixerit, memoratum a Diogene L. IX. Seci. I.
32 Clar Victor Cousi l. l. p. 57 dicit ulu-Gelle preten que Xenophane preserat Hesiode amomere 3 etc. in quo levis quaedam incuria virum celeberrimum sesellit A. Gellius in loco, quem ille laudat, N. A. III, II, de utriusque poetae aetate loquitur et Xenophanis testimonium profert. Ipsa Verba attulimus fragm. XXXI. infra. 33 Sext. mpir Pyrrhon. I. seci. 224. Diogen L. IX. 8.ad'. l. ithnius corrisit Ομηροπανης Homerum calcans s quodsi 'Ομηραπανης pro adjectivo habendum esset, ut positum est apud
53쪽
etiam dictum quoddam, ut sertur, lemnis, cui quum Xenophanes questus esset, o se vix duos cliae servos alere, B ille respondisse sertur ut Homerus, quem tu carpis, plures alit quam decem millia, etiam mortuus intellexit hapsodos, qui cantandis omeri carminibus victum quaerebant. Sed quum tempora, ut diximus, Vix conveniant, pro babile est, hoc verbum si ab Hierone editum sit, non ipsi Xenophani sed in Xenophanem potius ab illo dictum esse : probabilius tamen esse ab alio quopiam callide excogitatum, quo extollenda Homeri praestanti Xenophanis cavillationem exploderet. Sed non tantum hos quos diximus, Verum alios quoque ingenii fama nobiles, quorum dicta vel facta improbaret, libere perstrinxit et cavillatus est, ut Epim idem, cuius superstitioni non mirum est illius judicium repugnasse etiam fiales contradixisse sertur, item φιhagoram, in quem etiam nunc Verctus ejus servantur si Ex his ergo de Xenophanis poesi judicari potest, eam ad di cιicum genus potissimum reserendam esse, quod minus ad alliciendas homi num mentes et delectandas, quam ad docendum monendumque esset compositum. Quanquam non ideo
Diogenemo scribit enim Οροεραπατην ἐπισπώπτην), non dubitarem eum Hartesio in Fabricii ibi Graec Τ ΙΙ, p. 616 hanc ithnii
emendationem recipere. Sed Ομηραπάτης est substantivum in e niti O, quasi 'Ομηρικκ ά πάτης, ait declarat Sextus Empiricus την διμυρεν. s. Fabricius ad h. l. not. F. Pro ἐπισκώπτης s.casaubonus malebat ἐπικοπτης , quod metro est convenientius probarem, nisi imo interdum esset in numeris negligentior.
34 Plutarch opophthegm. p. 175. T. VI, p. 669. Reish.
54쪽
existimandum est, poeticam suavitatem ei prorsus defuisse Cicero quidem versus ejus dicit minus honos fuisse ' quod judicium valeat de Donnullis a minibus, in quibus Numenta tractaret recondita et a sermonis consuetudine et elegantia remotiora non tamen id in totam ejus poesin conVenire, a guunt ipsae elegiarum reliquiae, quae etsi interdum non nimis limatae , tamen antiquo venustatis colore tinctae sunt Athenaeus vero etiam diligentiam ejus in versibus laudat dicit enim Xenophanem, ut et Solonem, Theognidem, aliosque, quod musicam modulauonem iχελυδ ιαν)carminibus suis non adhiberent, eo diligentius numeris et mensura VersuS suos elaborasse : in eoque hos poetas differre ab antiquioribus praesertim omero, qui carmina sua musicis modis potissimum accommodasset, metrorum autem minus fuisset diligens. Huic Athenaei sentemtiae non obstat Diogenis testimonium quod supra protulimus, Xenophanem ραφωθησαι sum carmina. Quamvis enim ea publice recitaverit, aliud tamen est ad mu-ώCorum modos canere carmina , aliud pronuntiare sive assa voce sive ad citharam illud graviorem musam magis decebat, hoc simplicior et severiori meseos generi prius accommodatum erat ' Quamquam
36 Acad. quaest. IV, 23. 3 Athenaei verba XIV, p. 63a D. haec sunt 'Omerus,
inquit, δια νο μεμελοποιηκέναι σαν ἐαυτο τὸν ποίησιν, ἰφροντισι τους πολλους ἀκεφαλον ποι ει σιχον και λαγαρους, ετ δε μειου- ρους ενοφανης δε και Σολων και Θεογνις καὶ Φωκυλιδης, ενι δἐ Περ-νδρος ο Κορώγιος ἐλεγειοποι- και τῶν λοιπῶν οἱ μη προς- αγοντες προς τοι μοιόματα μελωδia , ἀπονοῖσι τοῖς σιχον τοις αριγμοῖς και τ ταξε τῶν μέν ων, και σκοποοῦσιν πως αυτῶν Ρη- Θεις κεφαλος ετ α μήτε λαγαρος μητε μείουρον.
55쪽
non certum est neque probabile, omnia enophanis Carmina eodem modo fuisse recitata Composuit enim Varia carminum genera, quorum Si Ormam pectes, possunt ad haec tria potissimum genera reserri, quae
Diogenes Laertius I , 8, significat γέγραφε δε καὶ
και Ομηρου. Haec parum quidem distincte notata sunt, praesertim propter verba καθ' 'Hσιοδω ι- Ομηρου, quae non patet utrum ad ἰ 1βως tantum an ad λεγείας
quoque, item ad ἔπη pertineant : si ad ἰάμβους solum reserantur, salsum est quod dicit, cum fragmenta etiam nunc serventur, quibus in ambos illos poetas invehitur, epicis numeris composita si vero ad tria illa genera reserenda sint, hoc scilicet dixerit, omnia quae Xenophanes ediderit carmina ad om rum et Hesiodum pertinere : quod non minus salsum est. Quamvis vero haec parum accurate dicta sint et a viris doctis variis modis explicata, apparet tamen tria haec genera a Diogene designarici πη, ελεγείας, οἰμιβους, ad quae pleraque, quae a veteribus memorantur, possunt referri de singulis pauca bcenda Sunt.
s T. Ex η. Ea dicuntur carmina heroicis Versibus composita, e quo genere ea fuerunt quibus et i Κολο-
30 Mei mi interpretatio, a scripsit autem versus, elegias et iambos contra Hesiodum atque Homerum n, parum diligens est, et merito improbata a Rossio , Comment Laert Fabricius coniecit sortasse legendnme,se ita : γεγραφε δ' - καὶ ἰαμβους καὶ καS 'Hσιοδον καὶ 'oμηρον. At conjectura hoc est nihil amplius. Alii Mμβοος delendum putarunt , de quo mox videbimus. f. Fabrio.
56쪽
L. IX , Io Eodem pertinent carmina , quibus de Deo et de rerum naιura egit, aliaque in quibus vel suas opiniones explicaret vel aliorum placita resutaret, ut indicant fragmenta , quae passim apud Veteres
Ἐλεγειαι. Hoc carminis genus Xenophanis aetate non magis ad animi sensus assectusque movendos, quam ad docendum monendumque erat adhibitum, veluti patet ex elegiaco Solonis carmine, quo de Atheniensium republica exposuit V Xenophanis elegiae varii fuerunt argumenti variaeque indolis, modo severiores, modo hilariores, prout res postularet aliae ad conviviorum gaudia accommodatae, aliae aut ad docendo homines aut ad refellendos et perstringendos compositae, uti fragmenta, quae ex Athenaeo infra retulimus, indicant. Haec autem carmina Saepe fuerunt longiora, quibus plura argumenta uno ordine explicarentur. Ἱάμβοι. Quamquam nonnulli putarunt, iambos, quorum praeter Diogenem nullus veterum mentionem fecerit, falso Xenophani Colophonio tributos esse et potius ad Lesbium Xenophanem , quem Ναβοπα ρον Diogenes appellat, esse referendos ' videtur tamen hoc poeseos genus a Colophonii ingenio et moribus non alienum fuisse. Iambica poesis picae antiquitate
o Civitatum origines, ανίσεις, a multis poetis quondam celebratae suerunt. Cf. Jonsius de Scripti hist phil. I, 2, secl. 5. i Vid. achius de Solone p. 25. 4et Id suspicati sunt ossius Comment Laert et Fulleborn. Disseri de Xenoph. laudat a Fabric. l. I. Huic argumento opponi posset quod etiam Lesbium Xenophanem nullus veterum praeter Diogenem memoravit. s. quae docte et eleganter de eo disserit Cousinus P. 2 sq.
57쪽
proxima, ingenio plane dispar erat, ut inter utramque non minus interesset, quam postea tragoediam inter et comoediam interfuit. Ut epica poesis ad celebrandas res graviores composita erat , sic ambia vulgarem hominum vitam et Communem OnSuetudinem pertinebant; praesertim ad mores hominum, eorum vitia et errores vel illudendos vel increpandos erant compositi Quis ergo miretur, Xenophanicum saepe bilem saepe ocum moverent ineptae et perversae tam vulgi quam doctorum opiniones , eum, Archilochi et Solonis exemplo, hoc carminis genere eorum errores et vitia perstrinxisse 2 Quae res cum per se plane probabilis sit, nulla est caussa cur Diogenis testimonium propter aliorum silentium improbemus. Quid vero Aristoteles etiam sententiam ipsius Xenophanis profert, quae iambicis pedibus constare videtur quo argumento nullum Prosecto Certius possit haberi si . Iam explicuimus ea quae a Diogene Laerti strictim erant notatari alii vero veterum Xenophanis carmina aliis nominibus designant, veluti Ραγωδας Σιλλακοῦ, Παρωθας, de quibus singulis deinceps exponendum St.
8.Tραγωδιαι. Earum mentionem facit Eusebius iucanone chronico, ubi haec notata leguntur : ενορα-νης' υσικας τραγωδοποιος q. Quod testimonium quam- 43 Vid Aristot de Arte poetica, ed. Graesenhan. c. IV. 44 Vid fragm. infra. XXV. 45 Eusebii locum supra p. 4, not. 6 jam citavi ; ad quem locum
8ealiger Animadv. p. 96 physicum et poetam, inquit, agnosco, tragoediarum scriptorem nego, i, caet Menagius ad Diogen L. IX,
58쪽
quam a plerisque, quibus id parum probabile videretur , propter auctoris levitatem repudiatum est, satius tamen erit, prius quam judicetur, rem cognγ-cere , ut quaeramus, quales tragoediae, si a Xen
phane editae fuerint, debeant intelligi. Si hoc nomine intelligi modo posset ἡ σεμνη τραγμία sive dramaticum illudio eos genus, quod a Thespide inchoatum deinceps in Attica scena excultum et summorum poetarum ingeniis nobilitatum est, nemo profecto dubitaret, Xenophanem inter tragicos poetas non esse habendum. Sed aliud quoque habetur tragoediarum genus, quod si minore fuit celebritate, haud minus tamen frequentatum quondam apud veteres fuit et diu Jam antea institutum. Ab antiquissimis enim temporibus solebant festis diebus choreas agere in Deorum heroumque laudem carmina cantantes haec carmina ad pelliciendos et delectandos homines composita se rumque incolumi gravitate, joco condita erant, modo MVeriora, modo lasciviora, quasi in ricae fabulae i quibus postea ipsa tragoedia mortat, quae inde diu adhuc veteris retinuit vestigia ruris, ut Aristote' les dicit: ρ τραγωδαὶλωτο δε σαπυρι- μεταβαλεῖν ἄφε ἀπεπεμ νωλ '.Ejusmodi chori τραγικοὶ χοροὶ appellantur abiero doto, quos apud Sicyonios in Adrasti honorem celebratos
secl. 8 dubitat, an potius Elegiarum oripso ab illo editum suerit, idque comprobat euertinus si res emendatione egerei, verisimilior oret ossi conjectura, pro τραγωδοποιὸς legendum esse παρωδοποιὸς quia Xenophanis παρωδαι quoque memorantur ad quo mox etsi nomen inde derivatum παρωδοποιος usurpδιον suisse non videtur. Caeterum f. Fabric Bibl. Graec. T. 1
59쪽
memorat ipsaque carmina a Veteribus generatim τρα γε δίας nominata esse , licet nomen serius inventum sit, antiqua monumenta probant L in quod etiam aliorum poetarum tragoediae memorantur ,
Simonidis , indari, Empedoclis, qui tamen in
dramaticis poetis non censentur ' Quum igitur Xenophanes ραγ ποῶς dicatur, talia intelligenda sunt carmina, quae in sacris Publice canerentur, quibus res eorum hominumque vel serio tractaret vel meos luderet. Quod poeseos genus ab illo tractatum esse eo magis probabile est, quod Siculi, apud quos praecipue Versatus est, eo maximopere delectati sint, unde comoediae origo ab his repetenda est . Quid reres eadem carmina , quum iambicis numeris p lissimum composita essent, ab aliis iamborum nomine significari potuerunt; neque improbabile videtur, ρα--ιας et ἰαμβους, quo Diogenes memorat, utraque ad idem genus pertinere.
Σι; λοι, carminum genus quoddam mordaX, convitiosum, ad irridendos homines, praecipue ad increpantiae doctorum arrogantiam compositum ci hoc et ram nonnulli Xenophani attribuunt, praesertim Strabo, a quo inter eos, qui Colophonem maxime illustrarunt,
I II, p. 36a-366. μ 0riorem Tragoediam hoc genus nominat ei. Welcherus,
i us praecipuum auctorem existimat Stesichorum imerensemississe, tum Xenophanem, et caeteros quos nominavimus. Vid.
lI, a, p. 164. is Vid. Aristot de Arte poet. . . De iamborum usu Aristot. ibid. e. IV. Horatius de Arte poet. s. o. 5o Photius in Biblioth. p. 987. Hesych. T. II, c. II 87. Metabus ad Diogen Laert. IX, III.
60쪽
sarim g minus testimonium et auctoritas etsi multis Persuasit, plures tamen iique doctissimi viri, ut jam dudum tanteius et Fabricius et nuper Cousin, hoc carminum genus Xenophani abjudicarunt '. t prosecto mirum videatur, illud, si a Xenophane celebratum esset, ut novum et ad tangendos hominum mentes compositum, non majorem apud antiquos celebritatem adeptum esse , sed post illum auctorem subito obmutuisse et tribus demum post seculis renatum esse auctore Timone, qui ὁ Σιλλόγραφος cognominatus et princeps hujus carminis habitus est. Unde igitur ista traditio P Repetenda videtur ab indole eius Versuum, quibus in nonnullos Praesertim clariores viros liberius esset invectus ita argumenti quadam similitudine factum esse, ut horum carminum originem ad illum retulerint auctorem quamquam sillorum nomen et formam Xenophani existimo non magis notam fuisse, quam quod quidam audicarunt Homerum hujus generis auctorem habendum esSe, quod Thersitem jocose induxisset principes Graecorum cavillantem Eustathius ad Iliad. B. S. III, P. O -
λαινε , καὶ ο Θερσιτης οὐ βασίλας ' Grammaticorum
ergo acumini hoc commentum deberi non dubium
si Strabo loco supra p. a. citato Schesiastes Aristoph. instafragm. XXVII. 52 Stanteius hist philos p. 8 2 sq. cuius sententiam pri inum ejecit, mox vero comprobavit Fabricius hunc plerique secuti sunt. Vid. artesius in Fabrie. Bibl. r. . II, p. 616 φV. Cousin. l. l. p. 23 sq. Contra Strabonis auctoritatem sequitur