장음표시 사용
241쪽
Inquiro vestrae quid vertex distet ab urbis Vertice Romuleae, longoque ardentia scrutor εω Astra tubo, Diva ipsa tuas me adduxit ad aedes. Hic aditum ad Coelum summi sub culmine tecti Ipse aperis: das ipse rotas, queis certa notentur Tempora: quaeque suis operi lectissima tanto Instrunaenia locis tribuens defigis, et astra 66s Suspectas mecum, ac filo metiris Olympum . Suspectat dulcis coniux , suspectat et ipse, Proh superi' qua vi mentis, quaque indole gnatus, Septennis' licet, ac procerum densissima saepe
Suspectat turma, et matrumque, nurumque Corona
Miratur , cerni per vitra, tubumque nigrantem ε7o
Posse die medio redivivos aetheris ignes. Sed quid as opus vitrea seu lente, tubove nigranti
Verum habet amicus quo se soletur , nimirum et Religionem suam , ex qua Omnium optimi consolationis fontes re-
ctrinam lingularem tam astro. nomicam , quam antiquariam ,
ut et fratrem egregium , Basilicae Vaticanae Canonicum ,
et Archivii Pontificii custodem, sanctissimum sane , et docti iasimum virum , qui et pietate singulari toti urbi Romae e . emplo sit , et operibus editis pluribus omni eruditione ple nis jamdiu inclaruerit , ac
aeternitatem nominis familiae polliceatur ; cujus quidem sa- miliae memoriam conservabunt
omnino , si vixerint , et haec
Inea carmina, imparia quidem tantis meritis , sed idonea ad publicam hanc memoris , eti.grati animi fignificationem ex hibendam .as Ex locis maxime obscu ris et stellae interdiu vider postant . In audieram autem sidem accidere aliquando etiam in observatorii Parisiensis cavea lita admodum profunda ;quanquam Parisios delatus superioribus mensibus illud accepi , ejus caveae Obscuritatem non esse satis magnam ad id phaenomenum exhibendum. Adis huc tamen Iucidiores fixas inde nudo etiam oculo deprehensurum arbitror Coelo satis su
242쪽
Si satis aεrias sublimi turris in auras Vertice se tollat, noctemque imitetur opaco 67s Clausa sinu, terrae satis ima in viscera si se Demittat fovea, atque arcto suspectet hiatu Aethera, et horrenti gremium nigrescat ab umbra , Alta die medio, Phoeboque ardente per ΛXem, Sydera suspiciens, oculo spectabis inermi . 68o Est locus Europae in medio, qua regius altis Ingreditur ripis, dominamque interluit urbem Sequana. Dives opum, et duro fortissima bello Gens tenet, at simul et placidae studiosa Μinervae. Hic templum Uraniae, solidoque e marmore vastae 68s
Consurgunt aedes, et vertice nubila pulsant. Turba frequens venerata Deam iuvenumque, senum-
Αffluit: illa sedet solio sublimis in alto, quo
Sceptra tenens, stimulatque animos ad grandia natos.
Parietibus circum , et summi ad fastigia tem Do
Magnificentissimae sunt ejus Observatorii aedes , ubi Cases nus de Thury, et Μaraldus,
magna nomina , habent instrumenta astronomica , et observat Iones suas instituunt . Innuuntur autem hic praecipua ex ejusmodi instrumentis . SoIentnImirum haberi in observatoriis gIobi terrestres , et coelestes, quorum posteriores sum iamo sunt usui ; omnino haben tur tubi lantibus infrum vi νreix , teni que capillis , nimI- 'Tum teIescopia cum inieroineistris, quae continent lentes vitreas , et fila juxta adn. 4. lib. I. et 4 . lib. II. Armillae erant
ad dum in usu apud Veteres, et sine adhibentur potissimum pro solaribus horologiis , vel pro erassioribus altitudinum ob
me necessarii sunt orber fecti , nimirum quadrantes , et sectores metallicl, in quibus et alidada cum telescopio est quidam radius mobilis e sed ait rius generis erat ille radius , cuius nomen a Veteribus Pro Astronomia est consecratum ,
243쪽
Arma Deae pendent defiXa, globique , tubique Lentibus instructi vitreis; tensisque capillis,
Armillae, sectique orbes ex aere corusco, Fulgentesque auro radii, et momenta notantes
Fluxa rotae, ac rigidis pendentia pondera virgis. 69s Nec satis aeriam duxisse ad nubila molem ;Sub pedibus quaesitae umbrae , patefactaque terrae Viscera, praecipitique solum discessit hiatu :Aeternis horret fovea alta obducta tenebris, Excluditque diem e fundo Nox tristis in imo roo Excubat, horrentique minax se jactat in umbra , Tetra per obscurum ducit quo semita callem , Tresque patet Coeli spatium non amplius ulnas.
Ereo illinc, puro Titan licet altus Olympo
Fulgeat , et multo collustret lumine campos, ros Si sorte aethereas vultum conversus ad oras
Extuleris, summumque oculis spectaveris Λxem;
catlique meatus Deseribent ra. demiam non pertinent , nume-φε, et furgentia fdera diιent. rantur in ipsa tam multi pri-Demum haberi debent eo mo- mae notae celeberrimi Asiromtηta notantes FIωκa rotae, ae nomi , Caillius , Monterius , I dis pendentia pondera virgis; Is leus, Pingreus , De la Lan-zimirum horologia oscillatoria, de . Quanquam universa gens ijde quibus Astronomia excoli nihilo minus liberalibus studiis,dRpe quidem omnino non potest. quam armis dedita , in omni praeter eos hi nos Astronois saerae , profanaeque doctrinae φ' , quos nominavi, quiqui. genere , et potissimum is coe dem ad id Regium Observato. lux in iis , quae ad naturalem ustri pertinent , mirum sane , sciendiam pertinent , pro qua' δm multi , quam egregii Α- - est institutus, ira excellit , ut
dadmi haheantur nune qui- nihil ulterius desiderari posse in Gallia , et potissimum videatur e Infinitum esset sinisi tisit, ubi praeter alios com- gulas classes persequi ; satis sit, qui ad Regiam Aca- innuisse Geometras plane sum.
244쪽
Protinus, ut media quondam radiantia nocte Aspiceres, densam radios vibrare per umbram Altra vides, caecumque Poli distinguere tractum: IIo Usque adeo oppressis Phoebi jubar ossicit astris. Sed nec 3 si opus pleno Titanis lumine, namque Vix bene fraternae sese subducere fronti Incipit, Eoasque soror transcurrere in oras; Ipse etiam tenuis tanta sua spicula limbus 71s Vi torquet, pulsatque oculos, hebetatque tuentem , Ut victus rhombusque nitens, atque annulus, atque Astrorum coetus toto languescat Olympo, Et fugiat: densa mersus caligine visum. Cur tamen. N obducto non. protinus exoriatur 72 Horrida nox Titanei nigroque haud omnia veso Inficiat , penitus condens; lux unde supersit Languidior , stellasque vetet spectaro minores,
Accipe . Fulgentem Phoebi cum Cynthia vultum
Eripit ex oculis, non uno tempore cunctis, 72s Quas circum intuimur terraeve, aut aeris oris
Abdidit, atque omnes plena demersit in umbra. Saepe procul montesque alti , vallesque profundae,
herium , Fontainium , quorum consuetudine usus sum nuper Parisiis per menses sex cum voluptate summa , uti nunce summam in me hic in Anglia tot domnimorum hominum humanitatem experior. 36 Perquam e Xigua Particula solatis disci detecta tantum Iumen, emittit , ut statim evanescat et rhombus , es annis
Ius ., et sere statim quodcumque etiam lucidisssimum sydus. 3ν Hic jam exponit ur illud,
cur Sole penitus obtecto non habeatur nox obscurissima , sea quoddam veluc crepusculum . Ratio praecip- repetenda esta Iumine, quod reflectit atmia phaera tei restris paullo inde remotior , quae videt aliqua
partem disci solaris , et ab illa Illuminatur. L
245쪽
Conspicui semper rars aeris ultima, partem Phoebeae extantem suspectant frontis, et ignes 7ἶ Aethereos, puramque bibunt e margine lucem, Ac nitidum tenebris inspergunt lumen opacis. Finge animo rigidas protendier aethgre virgas, Quae recto Phoebique globum, Phoebenque minorem Corradant ductu , et densis circum undique septis 733 Includant medios, tum deinde excurrere pergant, Cynthia fraterno qua dorsum avertit ab igne: Nonne vides, longo transgressiae tramite Divam Ut coeant sensim, et puncto sit stantur in uno, AC teretem reserant tenuata cuspide conum λ 74o Umbra sinu coni concluditur , atque nigranti
In gremio quicumque latet, de lampade Solis
Nil tuitur, frustraque oculos attollit inanes. Qui cono egressus virgas transcurrat, et atriS
Erumpat septis liber , iam limite summo r 7 s
Ardentis videt ora Dei, tristesque tenebras Excutit, atque aliqua radiorum aspergine gaudet; quoque magis faciem coni fugit, hoc mage flammis Imbuitur nitidi vultus , partemque minorem
Luna projicit umbram conicam determinatam a radiis , qui tangunt et Solem, et Lunam ipsam . Qui jacet intra eum conum , nihil e Sole videt ; qui autem ex ipso egreditur , videt partem eo majorem , quo longius abit in Ia
Porro it Ia umbra, SoIe perigeo , et Luna Apogea, nunquam ad Terram devenit, et lunc habetur ec Iipsis tantummodo annularis ; Sole autem apogeo , et Luna perisea, immergitur il-Ia quidem intra superficiem Terrae, sed ejus erassitudo ibi est perquam exigua ita, ut ad huc sit multo minor il Io spatio , ad quod protenditur ra
diux visualis intra atmosphaera in terrestrem non solum ex
monte a Iiquo , sed etiam ex ipsa ima superficie camporum.
246쪽
Ereptam rutila Phoebi de fronte requirit. 7so Ergo ipse umbrosus terras qua conus in imas Transcurrit , campisque aciem defigit acutam, Phoebeum penitus latitat jubar: omnia circum Conspicuus rutilo perfudit lumine margo. Verum ubi per tenues Phoebe caput altior auras rues Extulit, et nostrum Titan se pronus ad orbem, Demisit propior, Coeloque recessit ab alto; Ante coit , breviorque acie vanescit acuta Umbrosus coni vertex , quam possit ad imum Telluris dorsum pertingere, nigrantique 76o obductum prorsus Titanem involvere velo. Contrae cum Phoebe terris quam proxima , et oras
Αvius in superas frater sese extulit , idem Tenditur umbriferi, seque intra viscera Terra o Condit apex soni, et Phoebi jubar omne repellit. 7 6sAt quoniam tenui pallentes tum quoque campos Cuspide figit apex; brevior se continet arctis
Initis calculis invenio , eoniali Ius longitudinem a centr Lunae computatam , cum est maxima, esse semidiametrorum Terrae quamproxime εο, cum est minima quamproxime s8. Di
Terrae maxima est ex Catilio semidiametrorum Terrae 64 'minima quae distantiae, si Luna sit in ipso aenitti ,
dempta una semidiametro , evadunt a superficie Terrae
63 I, et s l. Patet illas Ioniaritudines cadere inter has distantias , ideoque umbrani Lunae aliquando non devenire ad superficiem Terrae , aliquando in eam immergi. Iam vero maxima immersio erit , si longitudo coni umbrosi maxima conjungatur cum distantia Lunae minima . Tum vero calculo Inito invenio semidiametrum sectionis perpendicularis umbrae ibi, ubi ejus axis in Terram immergitur , accedere ad os milliaria ad pe. dem Parisiensem computata , sed adhue esse aliquanto minOrem. At ex monte , qui paul-
247쪽
Finibus, ac gyro exiguo concluditur umbra. Scilicet horrentis centum si millia passus In latus a medio coni discesseris axe ; 77 Iam semper. plena evadens emergis ab umbra, Ac saltem extremo suspectas margine Phoebum. At saepe aerii summo de vertice montis Longe ultra hos sines , longe ultra millia centum Prospectus patet in campos ; et in aera densum 77sΕ dorso aequali, campisque patentibus ultra Miltia tercentum protenditur , eXcurritque. ' . His ergo depulsa locis lux aurea sese Insinuat , puraque nigrantem aspergine conum Imbuit irrorans, et tristem temperat umbram, 78OPercellitque oculos , ac tenvia sydera condit. Quid , quod, et ardentis Phoebi coma prominet, at- Annulus, et gemina procurrens cuspide rhombus quo Sordentem coni radios jaculatur ad axem, Λethereosque negat penitus nigrescere tracti Z 78sto superet altitudinem unius millia rii , pater prospectus in
campos humiles, vel in superficiem maris ultra 1 oo milliaria. Radius autem visualis horizontalis Per atmosphaeram
sertur ultra milliaria sεo, si altitudo atmosphaerae assuma tur , uti plerumque solet, Aocirciter eiusmodi milliariorum; et si consideretur tantummodo pars ejus cra ilior , quae ultrara milliaria non assurgat , adhuc ille radius visualis protenditur ad milliaria a to , nimirum ultra tercentum millia passuum. Quamobrem in casu maxime adverso , et rarissmo , ad
superficiei Terrae pulicto , in quo eclipsis est centralis , ha-
heri potest Iux reflexa a remotis montibus positis extra coisnum , adeoque illuminatis ab aliqua saltem parte disci solaris ; debet autem omnino haberi Iux reflexa a magna parte erastioris etiam atmosphaerae terrestris inde conspicuae ,
38 Accedit lux reflexa ab atmosphaera solari , a qua an-
248쪽
Diximus, obducti 3' cum frons nitet aurea Phoebi , Cur plena obscuris non protinus evolet alis Horrida nox, tristique polum Iate obruat umbra: Nunc licet haud pleno Titan effulgeat ore Dimidia plus parte latens, cur clara sereno 79OFulgeat Axe dies, nec tantam lucis ademptae
Percipiant jacturam oculi, admixtasque tenebras, Expediam: non hic magnum quaerenda per Axem Causa , nec aerios tractus, nebulasque volucres Consuluisse juvat, nec campos, nec procul atta 79yCulmina : se quisque obtutum defigat in uno, Scruteturque animi sedem, et penetralia mentis Intima quaeque sagax dedit instrumenta petendi Notitias rerum conclusis carcere in arcto Natura, impulsas fibras, nervosque trementes. 8cio Principio 40 Natura parens, dum corpore mentem Clauderet humanam, et crassos circumdaret artus, Indidit instrumenta, quibus , quae forte geruntur Extrorsum, ac varios posset cognoscere rerum
nutum iIIum , et rhombum , qui tum apparere solent , de-
s Cum hic fiat transitus ad explicandum , cur dimidio etiam Sole obtecto integra sere, et illaesa dies perseveret ; Innuitur phaenomeni causa et hi ia
ferius, jamdudum Physicis admodum notas , quarum prima repetitur a vi , qua lumen adimidio Sole proveniens fibras oeuli ita tendit, ut tensio or. ta a dupla vi sere nihilo si e
maior, quam quidem eausam attigi etiam adn. a; secunda vero repetitur a dilatatione pupillae in minore lumine , qua fit , v v admissio ampIiore radiorum cono , non eadem sit proportio luminis intra oculum , quae extra. Utraque Pertinet ad constitutionem olganorum , quibus utimur ad per cipiendas res extra nos positas .
o Animae sedem , Praecipuam saltem , esse in aliqua cerebri parte , multi censent , et erit admodum probabile, si
249쪽
Interitusque , ortusque , et motus materiai. 8OIIlla quidem in medio latitat conclusa cerebro , Qua coeunt nervi, et primam per tenvia ducunt Fila viam , ac vastos longe protensa per artuS
Diffundunt sese , velut ab radicibus imis
Aeriae late quercus, vel propter amoenam SI Crescentis platani ripam densissima surgit Ramorum soboles , frondesque eX tendit opacas . . A1t iterum textu vario tenuata per omnem Nervorum se fila cutem flectuntque, plicantque, Molliaque obductis adstringunt retia membris . SI Iam vero quaecumque animo se exterua latenti Corpora noscenda objiciunt, atque intima metatis Per vadunt arcana, haec ante , haec retia pulsant, i Concutiuntque agiles nervos, sive ipsa propinquis Ictibus, emissave aspergine particularum , 8a OA ut circum assii sae sinuosis fluctibus aurae . . Sic ea, quae digitis, sic quae contingimus ore , . Se fistunt coram, et fibras praesentia tendunt.
nomine cerebri intelligatur et cerebellum , quorum utrumque eodem hic nomine complector, ac multo magis, si addatur eius continuatio per omnium nervorum Originem ; quanquam alii potius eam sedem reponendam putant in solidis tunicarum , et nervorum fibris . Quidquid de eo sit, anima in ipso cor pore conclusa , velut in quodam carcere exteriora objecta non percipit, nisi per motum, qui ab externo sensorio pro . pagatur ad cWrebrum et eam PIO pagationem fieri censent alii pei ipsum motum fibrarum rigidarum , alii per fluxum spio
rituum animalium discurrentium per internos meatus fibra rum : ut tamque sententiam eo
preis. Porro triplici modo objecta externa agunt in nostros sen. sus , alia per contactuis , ut fit in tactu , et gustu ; quan quam in mea Physicae genera
lis theoria nullus habetur corporum contactus immediatus , et mathematicus , sed tantum-
250쪽
At sonus, undantem dum concutit aera, ad aures Advolat, et tremulo percellit tympana motu: Particulis procul emissis efflantur odores, Aut violae , ardentisve rosae caut bene olentis acanthi rSparguntur longe et radii , perque aethera, perque Aerios tractus procul svolat, atque oculorum Aurea lux aciem repetito concutit ictu. 83o Continuo percussa tremunt tenuissima primae Fila cutis, tunicaeque leves , et summa propago Nervorum impulsu tremulo salit : emicat imas Idem per latebras tremor , excurritque vel ipso Fibrarum te X tu, nervisque rigentibus, aut si 83s Per medios tenuis nervos se spiritus inseri Discurrens, nervo impressiim vapor ipse tremorem
Concipit, atque animi sedem deducit ad altam. Μens vigil assuetos allapsus sentit, et ipsis Nervorum imperitat fibris, seu tenuibus auris 8 o
Arte sagax , motatque artus, et membra gubernat.
Qualis , ubi essulae spatia arripuere quadrigae, Arrectique jubas, atque emera colla tumentes Pulveream late attollunt ad sydera nubem 8 s uadrupedes, glomerantque gradus: consulas ad astra
modo phy sicus. , rellicta semper exigua distantia , in qua agit
quaedam vis repulsiva , quae fidem praestet, quod praestaret ipse immediatus contactus I alia objecta externa agunt Per undas excitatas in fluido circum acente , uti fit in auditu, qui sonum excipit per undas in aere excitatas a corporibus sonoris: alia demum per emitasionem particularum , ut in doratu, et visu , quorum primum fere omnes Physici , secundum cum Ne Ut Ono quam plurimi censent percipere sub