장음표시 사용
41쪽
eolligi in unum populus, & conuenire solebat, non solum ad Laerificiu sed etiam ad alia diuina ossicia peragenda, Ueteres Cesiecta nomineis pro quovis solemni conuentu utebantur. Hieronymus in Epitaphio Paulae , HB Alleluia cantatum,quo signo vocabantur ad Collectam. In synodo S. Patricii tom. i. Conciliorum Angliae, Quicumque net gentia causa ad Gollectas mane, vel Despere non occurrerit, esteam habeatur. De ali Shuius nominis significationibus agam commodius tib a cum de Cest Lm ferino erit. Dicitur secundo Dominicum, ut ex Iocis modo citatis constat, quis nimirum maxima, & praecipua functio est, quae ex Domini institutione , de praecepto in Ecclesia peragitur. Clare Cyprianus epistitis ad Ccecilium, Numquid ergo Dominicum pia caenam celebrare debemus , ut sic m-B eum calice requentandis Domini eis o eramus'de Iliade op.& eleemo- sinis i rara es, O diues es, se Dominicum celebrare te credis, qua corbonam omnino non respicis, quae in Dominicam e Scrificio venis, qua panem descrificio, quod pauper obtulit, famis. Augustinus item ep. 86. versus finem loquens de sermone Pauli in Troade, Per diem, inquit, hora Dominici fuerant congregati, hora scilicet celebrandi sacrificij. Hi ne vox illa Christianorum, quae in actis proconsularibus S. Saturnini saepius legi-St,Chrictianismus,sesine Dominico ege non possumum Dominicum cum fratribus celebraui: Non poteti intermitti Dominicum. Et in Romano Martyrologio 8. hal. Ianuarii muIta millia Martyrum commemorantur,
qui Nicomediae, cum ad Dominicum in Christi Natali conuenissent, iussu Diocletiani in Ecclesia clausi,incenso igne consumpti sunt. Templum quoque,siue locus n quo ad sacrum celebrandum Fideles com
niebant, Dominicum olim eticebatur, ut infra Cap. Is .explicabo.
Tertio, in Concilio Cartaginensi sub Celestino Papa vocatur Agenda his verbis, Numidius Episcopus Ma litanas dixin In quibusdam locis sunt
Presburi, qui aut ignorantes simpliciter, atit dissim lautes audacter, 'Misente , es inconsalto Episcopo cumplurimis in domicili s agant Agenda , qaia disciplinae incongruum cognoscit esse Sanctitas ve ra. Ab Oniae s his pii dictum e L inquis Presbyter inconsulto Episcopo Agenda in quolibet laco voverit celebrare, ipse honoristio contrarius ex Bit. Est autem hic Canon insertus Capitularibu3 Caroli Magni lib. 6. cap. a s . & distinctius A dttio e . cap. so. Utrobique vero decernitur, ne quis Presbner inconsulto Epistopo celebret Agendamr Agendam, inquam, in singulari, non. Agenda in neutro plurali, vi male legitur in synodo praecitata. Anast sius Bibliothecarius in Leone II. Ne Mauri binopi agenda celebraretur. Ritum quoque sacrificii ordinem agendi vocat Augustinus v. II 8. cap. 6. Agendam denique mortuorum passim legimus in Antiphonario S.
Gregorii,& in antiquis Scriptoribus ossiciorum Ecclesiasticorum . Sicue enim facere apud sacros, & profanos scriptores significat sacrificare, ita ipsum sacrificium Agenda nuncupatur. Leuitici cap. 1s: loquens Moy- Diuitiam by COOste
42쪽
. ses de duobus Turturibus in sacrificium offerendas ait: Faciet Unampropricato, Ur alterum in holocautium. & cap. 23. Facietis Hircum pro peccato. Iudiciun cap. ig. Faciemus tibi haedum. Plautus in Aulularia ut . sc.a.
O Fides Malis congialem plenam faciam tibi fideliam. Virgilius ecl. s. Cum faciam vitula pro frugibus, ipse venita. Cicero pro Muraena, Iuno AOP cai omnes Consule acere necesse e LI. Porro actio non tota Missa,sed pars eius praecipua dicitur, nempe Canon, ut suo loco videbimus. Quartum nomen est Communio, quod non solum pro usu Eucharistiae , sed etiam pro sacrificio quo conficitur, aliquando acceptum est et novi, quia necesse sit plures in Missa communicare, ut ostendam,cum de Micla priuata agendum erit ; sed quia in ea fit consecratio , & participatio corporis, de sanguinis Christi, & ideo sine communione esse nonp test . Damascenus lib. . de fide orthod. cap. t . inter alias huius diuinisi crificij nuncupationes, & hanc recensens ait, communis optimo iure adipellatur, quia per illud cum taritia commercium habemus, ac carnem imas,
ct diuinuatem percipimus,atque adeo nos inter nos communicamus, atque copulamur. fiuia enim ex uno pane participamus, omnes unum ChriDi rompus cet unus funguis, es alir aliorum membra efficimur, tarictique conmmpores eximimus. Quia igitur inseparabilis est a Sacrificio eiusdem partisaei patio, & Olim extra ipsum nemo communicabat, idcirco illi comm
ni is nomen inditum fuit. Attingunt traditam a Damasceno communionis notionem Na Zian Zenus orat. 3. Isidorus Pelusiota lib. I. .ra de Pachymeres ad cap. s. Hierarchiae Ecclesiatii a . . .
Quinto vocari solet oblatio, quia in ea Christus Agnus sine macula OArtur, & immolatur, quod vocabulum communissimum est, ut ostendit Pamelius ad lib. Tertuli.de cultu foeminarum cap. t I .ubi multas com gerit ipsius Tertulliani, & aliorum Patrum auctoritates. Ennodius Ticinensis sub finem Apologetici Ecclesiam sic loquentem inducit; Me quam Dei summi templa, trepudiaris Fanorum cultibus, ct noua lucis nitore gaudentem fecerant est' conspicuam quam a Dic imis liberauit Oblatio. Vbi perspicue pro Sacrificio incruento oblatio accipitur , licet aliae sint xius vocis significationes. Ita offerendi verbum pro sacrificii celebratione reperitur apud Augustinume p. et I S. Alibi nullus dies omittitur, quo MaM e feratur, alibi Saltato tantum, dr Domiisico . Et apud optatum lib. I. Erat altare loco suo, in quo Purifici Episivi suo tempore obtaserunt. Possem dc alia nomina afferre, quae Missam apud Latinos significant, qualia sunt holita,framo panis, m berium, lama, pignus, fanctum, mensa, pretium , bonum,gratia, Ac similia: sed de his legi possunt Ioseph Uicecomes lib. s. de ritibus Missae, Ioan. Dariis de consec. dict. a. tract de Euchar. cap. is. & distuslsiniis Theophilus Raynaudus in Onomastico Eucharistico.A Graecis Patribus vocatur primo Vturgia; quae vox apud Gramma- III. ticos quodcunique publicium munus, seu ministerium denotat. Utun turea ui hoc sensu Plato, Aristotcles, Demosthenes, Xenophon, Isocra
43쪽
tes, de alii profani scriptores, quorum testimonia proferunt Lex kogra phi Graeei. Eadem in Pandectis hac ipsa notione reperitur, lib. so. tit d. in rescripto Marci Antonini, ac Lucii Veri, qui Diui Fratres nuncu-
tantur: passimque in Gracis legibus Aot urgesia pro immunitate a pulicis muneribus occurrit. Apud Christianos autem ab ipsis nascentis Ecclesiae incunabulis consuetudo inualuit, ut pro sacrificio Corporis,&Sanguinis Domini accipiatur: nulla siquidem funetio est, nullum ministerium magis publicum, quam actio Sacerdotis Deo sacrificium offerentis. Aetuum II. vox illa Miniurantibus illis Domino graece est Li- turgunton, quod quidem ministerium nihil aliud fuisse creditur, quam sacrificium,atque ideo Textum illum sic vertit Erasmus,cum illi Domino scri carent. Hinc translatum Liturgiae nomen ad ipsum contextum,&ordinem sacrificii, cum dicimus Liturgiam Iacobi, Basilii, Chrysostomi Obseruat tamen vir eruditus Vincentius Riccardus in commeta ad Pr clum de traditione Mista, quod quando Patres vocem Liturgiae pro sacrificio usurpant, semper Epitheton Scra, vel maticae adiungunt. Secundo, a S. Dionysio cap. I. Eccles hierarchiae M Bagogia appellatur, quae idem est, ac secreta actio, diuina participatio, introductio ad
mysteria: unde Mystagogicae dictae sunt Catecheses quinque Cyrilli Hierosolymitani, in quibus disserit de hoc sacrificio. Naditan Eenus
orat. I p. ad Cives suos,alloquens Praefectum illis iratum, Eodem, inquit, ore, quo hanc ad te deprecationem obeo, scrofaMetam Stierium perago incalum nos tollens et ubi graece est M Oagogia. Damascenus etiam Oratide
Defunctis, ait eos iuuari Mystagogiis, id est sacrificiis. Tertio ide Dionysius initio cap. . eiusde libri Synaxim nominat, hoc est collationε, quia nos in Christo simul adunat, & in iis qui eade mesa
ruuntur,diuina ei scit morsi similitudine, animis colligens,& reduces invia si, ac Deo coniungens. Quamuis autem alij Patres hae voce, uti soleat pro quacumque Fidelium congregatione, siue ad orationem, siue ad Psalmodiam, siue ad audiendum verbum Dei, ut ex Cassiano constathb. a. cap. Io. ct coli. 2.c .vit. Dionysius tamen eam semper adhibet ad denotandam Liturgiam; imo Pachymeres in Paraphrasi cum utramque notionem adducat, hanc solam probat, aliam reij ciens tanquam nimis humilem, & ingenio Dionysii indignam. S axis, inquit, minime intentigenda populi congregati proat aliqui nunc temporis vocem illam accipiunt, sed eam Deo coniunctio, cora nanieque .
Quarto ab eodem ibidem Telete nuncupatur . Est autem Telete Lexicographis initiatio, consecratio, perfectio. Suidas ait esse sacrificium mysteriorum plenum, maximum, & hcinoratissimum. Synesius in fine
ep. 3 8. de hoc Sacramento loquens drcanam Perium vocat, graece Teletens. Plato in Phoedone Teletas vocat ceremonias, & 2. de Rep. E.
piatiooei. Apuleius prope finem lib. II. describens ritum quo Sacerdotio, more Ethnteolum,initiatus fuit, Mihi, inquit, praedicat qua forent
44쪽
ad usum Teletae nec arao praeparanda . Et infra, Inopinatis, ct et quequa que mirificis imperps rursum interpellar,ct cogor tertia quoq, Teleta fuscitare. Lucianus Samosatenus Christum blasphemans in Dialogo de morte Peregrini est,ipsum cruci affxum fuisse ob institutam nouam Teletea, nouum scilicet mysterium, nouum Sacrificium, nouam Religionem . Augustinus lib. Io. de Civitate Dei cap. s. de Teletis agit , magicis nimirum consecrationibus, quibus impius Porphyrius docebat aptam neri animam susceptioni spirituum, & diuinae visioni. Vera autem notio , ad quam respexit Dionysius, cum hoc nomen lacrificio tribuit , est perfectio, Ac consummatio; quia in illo Christus offertur fons totius perfectionis: vel quia functio perfectissima est Christianae Religionis, vim h
bcns perfectricem, qua carent caetera Sacramenta , quibus proinde nomen Teletae nullo modo conuenire potest, nisi istud accesserit tanquam ultima perfectio, & consummatio. Qua de caula consueuit Ecclesia reliqua Sacramenta conficere, & administrare vel intra Missarum solemnia, vel saltem coram Euch Miltia,quae idcirco Otaniam Teleton Telete
dicitur, quia omnibus mysterijs, & Sacramentis supremam veluti mauum imponit, eisque vim & sanctitatem largitur . Quinto dicitur Anaphora , eleuatio, sursum elatio et siue ut Hesychius Clitastianus I exicographus explicat, supplicatio, & inuocatio. Hoc nomine inscribitur sancti Basilij Liturgia ab Andrea Masio e Syriaco idiomatc in Latinum translata. Dicitur autem Anaphora, quia sacrinciundi sursum ad Deum fertur: vel quia Sacerdotis & assistentium corda ad eundem attollit. Nam si omnis oratio est ascensio mentis in Deum, multo potiori ratione hoc sacrificio conuenit, quod Actum habet nobilissimum latriae, & genus orandi perfectissimum. Optime hoc expresest Anastasius Sinaita Orat. de Synaxi. State obsecro cum reuerentia, Bate cum timore tremenda illa eleuationis hora. aeuo enim affectu, quo animo
quisque illo tempore a sinit, A et ad Dominum farsum fertur. Anapharmenim dicitur, quia sursum ad Deum fertur . Iii Liturgiat Basilii Diaconus
dicit: Stemus cum timore, attendamus ad sanctam oblationem, graecet ana-plioran, in pace esserendam. Iii fine item Psalnii so. Tunc acceptabis D-crificium tussirili oblationem, graeca versio LXX. legit Anaphorari. Sexto dicitur Prosphora, quae vox latine oblationem signifieat, de ona supra actum est. Loca Sanctorum Patrum, a quibus Prosiphora pro sacrificio accipitur, multa congerit Riccardus in comment.ad Orat. 6. Promcli pag-2 2. Ego unum asseram Eusebij Caesariensis lib. f. hist. Eccl. cap. I. ubi agit de iuramento , quod Nouatus extorquebat, suis , ne redirent ad Cornelium. Oblatione facta, inquit graece habetur Prosphora , portionem gulis diuidens, dam eam tradit, miseros homines benedictionis
ioco iurare cogit, manus eius tui portionem accepit ambabas fuis manibus comprehensas retinens, nec prius dimittens , quam turati icta dixerint ; ipsis
enim Utar illius Derbo: Iura mihi per corpus, ct fanguinem Domini nostri
45쪽
I . C,rim, te nanquam meas 'aries deferturum, nec ad tabel apis esse reis ti
Septimo Epiphanius Haeri s. oecaue mia nomine utitur pro secrifieio . idemque est apud illum facere oeconomiam , ac sacrificium offerre, ut scit hetat Billius in scholtis ad Iambicum X v. Naxiameni n. I s. Scior qui lam hane voeem se uenter a Patribus usurpari ad exprimendum .sne amatienis mysterium, ut a Tertullis adu. Praxeam cap. 23. ab Athais
naso Orat. 3. . Clemente Aleae. lib. 3.Strom. a Cyrillo saepe in libris do Incarnatione, ab Anastasio Sinaita in odego cap. a. & ab aIijs, sed ob lamnam eonnexionem Incarnationis cum Eucharistia, pro hoc quoque mysterio non incongrue accipitur, in quo teste Damasceno lib. . de Fide orth. cap. s . omnis Dei charitas & suauitas exhibita nobis est, quae splendet in Inearnatione. Ideo Eusebius lib. 8. Demonstr. Euangel. dixirtradidisse Christum diseipulis filis smbala diuina oeconomiis. Est autem oeconomia prouida rei admanistrati ad aliorum commodum , & utilitatem ordinata, qtrae ram in Incarnatione, quam in Eucharistiae institutione mirabiliter eluxit. Alia a Graecis diuinae Liturgiae tributa nomina (qualia sunt Hierargi Eutitia, Agatham in Pericla, Latria, Dipnam Telaion, & similia, quae lati-nb Iuni Actio fac ra, Braedictis, Bonum, A JUerium, itas inna, Perfectui supracitati Auctores vicecomes, Dariis, & Raynaudus suppeditabunt. Consigim hoc eaput variis appellationibus, quibus vetustissimus Laist horum Tertullianus hoc sacrificium, siue Eucharistiam circumscribit, licet Micretim obseurh, ne arcana mysteria infidelibus, & indignis proinderentur . Apologetici cap. 3μ. Edam iam nunc ego ipse negotia Chrimarum factionis . Corpus fumus de conscientia Religio is, es disciplina vans e Foei faedere. Coimas ad Deam, coimus ad titerarum diuinarum eo me orationem: fammamque futuri lassicq priuadieitim eaerifleais ira de uenenis via commanicatiose orationis ' conuentus es omnis fanm commercy retegetur. Et infra, coenam Christianorum, siue Agapen sum commemoratam eleganter describit. Recte autem hoc caput, ut notadpamelius, ab omnibus peia inscribitur, De disciplina Orifitianorum, it quo Missa describitur, qualis tunc in Ahica agebatur. Coetus enim praesi e cogebantur propter sacrificium, cui lectio Scripturarum , &peccatorum, ac poenitentium exclusio annexa erant. Mysteria autem
ante Agapen celebrata haud obseure indicat Apostolus ep. I. ad Cor. cap. it. in eodem Apologetico cap. 3o. oostquam dixit Christianos orare pro Imperatoribus, atque ipsis precari quaecumque hominis vota sunt, ait : Hae a, alia Mara are Usis quam . quo scio me coamaturum , qu/niam, F '' e , qui At ut prenas ct et famulas eius, qui eum fotas obsera est ei meo opimam ct maiorem holibam maiorem scilicet quam Gentes offerem emam im mandauia. Non ignoro hunc locum alio deto queri a Centuriatoribus, sed lita ad Seapulam cap. a. diserte meminitia sacri
46쪽
lacrificii dicens, Itaque Osacrificamus pro salute Imperatoris, Nd Deo nomuro, et imus, sed quo modo praecepit Deas, pura prece . Addit autem puram precem, sicut & in Apologeti eo addidit, orationem de carne pudica , non quod de solo precum sacrificio loquatur: verum quia nostrum sacrificiuEthnico opponit,in quo reprobi Bouis sanguis immolabatur, non enim n ruit, gei Deus conditor et niuersitatis odoris, aut sanguinis alicuiussi: hac enim
aemoniorumpabula sunt. Nos vero prece pura Deo sacrificamus , quia nostrum sacrificium incruentum est, solisque precibus, & inuocationibus perficitur. lib. a. ad uxorem cap. q. agens de muliere fideli viro infideli nupta ait . Q is uxorum tuam nocturnis conuocationibus , F ita oportueritia latere suo adimi libenter feret Quis solemnibus Pasi hae abnocrantemsecurus sustinebit his ad conuiuium illud Dominicum,quod infamant,
sesua suspicione d mitiei Et infra cap. vlt. selicitatem praedicat matrimnionij Fidelis cum Fideli, quod Ecclesia concilia r confirmat oblatirict o signat benedictio. Simul orant, simul ieiunia transigunni in Ecclesia Dei pariter Utrique, pariter in conuiuio Dei: eleemos nae sine tormento, farescia Anesc/ valo. lib. a. de cultu foeminarum cap. t . Vobis, ait, nulla procedendi causa non tetrica . Aut imbecilitis aliquis ex fratribus visitatur, at scrificium olfertur, aut Dei sermo adminis ratur. Quiduis horum grauitatis ,
O fanilitatis negotium e Lib. de Anima cap. i p. aduersus Academicos disputans non esse in dubium sensus de uocandos docet, ne ct in Christo e de eorum deliberetur . ne forte dicatur, quod deceptus st, ct alium praua senserit Uinis orem , quod in anguinis Di memoriam consecrauit. Quod autem hic obscurius loquitur, clarius explicat lib. q. adu. Marcionem cap. o. dicetias, Sanguinem suum in sino consecrauit. Et paulo ante iam dix crat, Acceptum panem, ct d Oribatum discipulis, corpus illum suum fecit, hoc en corpus metim dicendo, id esI figura corporis mei. Quomodo autem haec verba Catholicum sensum habeant, ita ut in Sacramento sit simul veritas, & figura corporis Christi; atqtae unum alteri non repugnet, ostendunt Pamelius in Notis,& Bellar minus lib. a. de Euchar. cap. . eadem phrasi usus est Tertullianus lib. s. contracundem Marcionem cap.
Xy. Nam cum iste impie assereret corpus Christi phantasticum fuisse , in redarguit Tertullianus ex eo, quod Christus Eucharis iam instituit tamquam figuram corporis sui, corporis scilicet veri, & non phantastici in cruce postea immolandi. Eodem modo loquendi usus est Apostolus in ep. ad Hebr. cap. r. cum dixit filium Dei esse figuram substantiae Patris, cum quo tamen stat eum esse Patri consubstantialem . Ipse vero Tertullianus mentem sua in clarius explicat infra lib. s. cap. 8. dicenS: Panis, ct calicis Sacramento iam in Evangelio probauimus corporis, O Ianguinis Dominici veritatem aduersus phanta a Marcionis . Lib. de orati cap. 6. Chrictus panis nocter ejI, quia vita Chrissia, et vita panis. Tum quod di corpus eius in pane censetur: Hoc .corptis meum. Et prope finem
Cxpresse disserit de ritu orandi, de osculo pacis, de orationibus sacrifi-
47쪽
etdriini,de Statio iam di de suri Dd participatione. Rursum lib. de, Anii ius ea p. q. filsa Pristinae reuelationes commendans, postquam de sererat ad 3 dntanum; Ea hodie, inquit, Soror apud nos reuelationumelia i ata finia, estus M' Emesa MDe Dominica solemnia per rem iis
sie is ysitust. Pediis Scei fora terrentur , aut psalms canuntur, aut assio sitiones ros rustrari aut pes Itones Ategantur, ita rude materiae Disionibus f sistat Abaritur . Poct ira acta flemnia dinussa plebe solet ambis renas-esare fuae Oiderit. Porro hie exactam eorum omnium, qtiae etiam nunc in Migaratu celebratione aguntur, periphrafim habemus; Iectionei, eri instruae, cantum psalmorum; adlocutiones, cum Sacerdos popu
Lim fallitat, docet, hortatur; petitiones in Colle dis,& alijs orationibus, te demum iistae populi dimissionem . lib. de Resurrect. carnis cap. 8. cor Dere, es sanguine Christi vescitur, vict anima de Deo sagiorestae. Et i ea eiusdem mysterii meminit cap 26. & 3T. lib. de praescripta cap. di f. nonnusta recensens, quae dcicebat Romana Ecclesia, inter eae te ait tete , ct Ero heras cum Euangelicis, Apoctolitas literis miscet, ct in de potat fidereri eam aqua signat Sancto Spiritu vectit, Eucharima fit. lib. de colon I cap. s. astens de traditionibus , quae sine scripto in Ecclesia i
seruantur, tactae ia, inquit, Sacramentem O in tempore victus, ct om fimus marida,in 1 Domino, et ais antelitanis tartibus, nec de aliorum mana quam praesidentium fumimus . Oblationes pro defunctis, pro natalitidis auostari factistit. Calicis, ast panis etiam reo bi aliquid decuti in terram anxiati . Di Q ur. 3mitto iIia, ut ad lib. de Pudicitia cap. s. nos vesei ait opimitate V laici corpo is silicet EacharisIia: Et cum lib. de Idolatria cap. . in gemit Otidianum, eas manas admoue e corpori Domini, quae Damon scor rea conferunt de his similia plura. Libuit aute ex hoc potisfiniti scrip sese allegata testimo ira sumere, quod magni ponderis eius auctoritas sit id probandas diuinas, & apostolicas institutiones.
Missa furificium a Christo institutum, ab Apostolis ste
quentatum. Ethnicorum cadumnia aduersus Christisios, , ea tiam origo. Testimo misi tracteriam Patrum de
I. Reistus E edemptot noster, imis tabile habe, s face stylum, ut ait Cytillus Dierotalymit. Cfree. ro. ne uefactitio oleo tinctus, sed ante fetola 1 Patre, ipse per seipfiim nouae legis, quam e didit, fac ita elitin institiitti iti finitae tuae et a nos ehctitatis indicium:idque adeo euia defitet astrum,t Matthaeus, Miletis, de Lucas Euangelistae, ut nefas fit
48쪽
vito Christiam II se Fide i dogma in dubium remeare. Pse enim Demiantis, ut scies Palilmus scribit epis . s ad Seuerum,Himia o sm Sacria tam est,eatfemrtaesum pro omnium reconciliatione Padri libans, Dictima S de ore sui, PSacerdos sine et ictim e sit. Cuius institutionis emonem reddens B. Laurentius Iustinianus serm.de Euch. cap. I. ait Ad roborandam fidelium credulitatem nullam praeter secteri Doluit huius Sacramenta in Buisorem: Non Prophetam, non Patriarcham, non Iactum n n Angelorum
qnempiam eis inferioribus, siue de medes ue desuperiori r . Ipse pla ne illad infitimit, qai semetipsum tradidit, cuius eloquia Derissima fans s curas fatieutra fulti nullatenus potest, cuiusue fententia mutari nequit, ipso perhibense qui ait, Coelum, & terra transibunt , verba autem mea non praeteribunt. Nulla teitur humanis mentibus inesse debet infidelitatis ambieuitas, quando Deus folus iaeria peracit ructerium. Ideo Christus Tel furthus Magni Dionysii voce cap. r. cael. Mem nuncupatur, quia ab imis petim ratio initiandi, primusque litus celebrandi profluxit; cum ii
ultima echna seipsum obtulit Deo Patri sub specie panis, & vini; idemque fieri iussi ab Apostolis, eorumque successoribus usque ad mundi
consummationem, IIo ueste, inquit, in met commemorationem. Christi vero mandata non neglexerunt Apostoli, nam ut scribit in , ILeorum Actis cap. a. S. Lucas, Eraut Remeaerantes in communicatione frammonis anis, Et inta cap.ro. Vna Sabbatortim cum conuem feni ad frangendum mnem; ad Sacramenta scilicet, & mysteria celebranda, ut expo- norit Augustinus epist. 88. ad Casulanum, Beda in Commentariis citati cupitis,& alii Patres pallim. Paulus quoque i. ad Cor. cap. o. sic scri-
hrt. Genuent 'tuus Lobis in unum iam nou eit Dominicam coenam manae
ducare. Et paucis niterierusia Christo sacrificium institutum narrat dicens, Ego eisim accepi a Domino, quod est tradidi Dolis , eaoniam Dominus Iesus in qua nocte tradebatur,accepit anem,est gratias ageni fregittar dixit, Accipite, & manducate, Hoc eo corpus meum, quod pro vobis tradetum hoc
facite in meam commemorationem. Idem ad Timotheum e p. r. cap. I. Onfecro feri obsecrationes, orationes, postulationes, gratiarum actiones. Quem
locum ad sacrificiti Missae aptissime refert Augustinus epist. s s. ad Paulinunt quae st. s. dicens: Eligo in his verbis hoc intelligere, quod omnis , Uel pene omni freqnentat Ecclesia, Ut precationes accipiamus dicias, quas facimus in celebratione Sacramentorum, antequam illud , quia ect in Domin mens, incipiat benedici: orationes, cum benedicitur, est sanctiscatur , est ad HBribaendum comminuitur, quam totam petitionem fere omnis Ecclesia Do- .minica oratione concludit. Interpellationes autem, siue ut nolipi Codices habent,piaralationes fiant, cum populus benedicitur. Tunc enim Antictites veluti Adaiscati susce rassas per Manus impositionem misericordissima offersit . pietati . stuibus petactis, est participato tanto Sacramento, gratiarum actio cuncta concludit. Haec Augustinus, ex cuius expositione euidentissime colligitiit talem eius fuisse ordine in Missae, qualis nunc permanet
49쪽
in Ecclesia Romana, quae cum Atacana tune contesserauit , ut Ioquitur Tertullianus, de Praescript. cap. 36. Nam primo praemittuntur precationes usque ad Canonem: sequitur Canon,quem nomine orationis intellia git Augustinus, in cuius fine oratio Dominica recitatur. Tum meminit benedictionis Episcopalis, quae olim communioni praemitti solebat. D mum post communionem gratiarum actione Missarum solemnia termianantur . Omnes autem Apostolos ad modum, & ritum Sacri Ministerii aliquid contulisse, testatur Epiphanius Haer. v. Petrus, inquit, O Andreas, Dcolas, et Ioannes, Philippus,et Bartholomatis, T lomas,riaddatis,et Iacobus Alphas, ct Itidas Iacobi, o Simon Cananaeus, ct Matthias in compi mentum duodecim electus , hi omnes electi sunt Apostoli per orbem seram
EuangetiyfunctIonem admin Brantes, Una cum Pa Io, et Barnaba , ac reliquis, ct in Beriorum Ins itutores cum Iacobo fratre Domini,'primo Hierofol morum Episcopo. Mysteriorum autem nomine sacrificij celebratione intelligi superuacue hic probare conarer. Idem tradui Nicolaus Meth nensis TrasLad eos qui haesitant,de Cabasila in Expositione Utargia cap. as. III. Huc pertinent acluersus Christianos Ethnicorum calumniae ob coetus anteculanos, & occulta conuenticula, unde natio latebrosa, ct lucifugax dicta apud Minutium Felicem . Et quia aliquid suboscure perceperant de Sacramento corporis, & sanguinis Christi, accusabant eos de coe de
infantis , & epidis Thyesteis. Dicimtr feleretiis mi , ait Tertullianus
Apolog. cap. , de Sacramento infanticidir, et altist,in 'pia conuiuium Aeetio. Coecilius a I ud Minutium: Infanti favninemptienter lambant, gaias certatim membra dissertiunt, hac radet aatur hotita . Iustinus Ma tyr in dialogo cum Tryphone: An Tos etiam de nobis creditis, homines nos vorare, dr poli epulam lucernis extinctis nefrio concubitu promiscue inuolui e Athenagoras in Apologia pro Christianis: Trium flagitiorum infamis ramor de nobis spargitur, impietas quae Deos tollat, epula Thiectea, concubitus incetii. Idem obieetiun a Tyranno Martyribus Lugdunensibus
ex illorum Actis didicimus apud Eusebium initio lib. s. Eccles historiae. Theophilus ad Autolycum lib. 3. Ictud praeterea, et eradelissimam set immanissimum es , quod nobis intendunt crimen,nos humanis carnibus Ce-fi. Quae profecto calumnia ex eo est orta, quod Christiani metu persecutionis clam conuenirent, ut Missae interessent, & Christi corporeo
reficerentur. Proiniscui autem concubitus hinc forte nata suspicio, quod utriusque sexus Fideles antelucanis coitionis Aut ait Minutius, co-
gregarentur; quae prima fuit Celsi Epicurei aduersus Christianos criminatio, teste Origene lib. i. aduersus eumde vel quia per osculum pacisse liui kem ante communionem salutabant. Ideo Tertullianus lib. a. ad uxorem cap. q. non passurum ait maritum gentilem uxorem fidelem cum e teris Fidelibus nocturnis conuocationibus coiriten ire ad Conninium D mnutim , quod infamant , suspicionibus videlicet supra enarratis. Miratus sum virum magnae eruditionis, & dignitati in
50쪽
in Notis ad Tertullianum contra communem sententiam hune lorare de Agapis explicare; cum ipsi met Sectarij fatentur, non posse aliter ex poni, quam de conuiuio Eueharistic nisi vis manifesta textui inferatur. Praedictas vero criminationes quidam ad Gnosticos, & Adamitas referunt, & ad eorum nefarios eongressus. quod quatmiis a veri similitudine non abhorreat; verius tamen videtur Ethnicorum malitiae adscribendas esse, qui ex odio aduersus Christianos, & ex eorum occultis, ut diximus, coitionibus occasionem arripuerunt false illis crimina imponem di. Sed praestat alia testimonia Patrum afferre, quae nulla possint interpretatione in alium sensum detorqueri. Ignatius Apostolorum discipulus consuetudinem, quae tune vigebat, I sacrificium offerendi saepe commemorat in suis Epistolis, in ea prae se ii m, quam Smvrnensibus scripsit,ex qua haec verba recitat Theodoretus
in impatibili dialogo Euchantilas,et oblationes non admittant,quod non conmeantur Eucharactiam e carnem Saluatoras noctri Iesis Christi. Pres
byteri Achaiae in Epistola quam de Martyrio S.Andree conscripserunt, ipsum Proconsuli dixisse referunt, Ego omni die scrifico omnipotenti Deo. Irengus Polycarpi discipulus lib. . cap. g a. Dominus suis dissipulis dans tonssium primitias Deo o erre ex suis creaturis non quas indigenti sed
tet ipsinec infruc uos, nee ingrati sint, eum qui ex creatura panis e B accepit , et gratias egia cens: Hoc est corpus meum. Et calicem similiter, qui re ex ea creatara qua es secundum nos uum sanguinem confisus e L . noui t uomenis nouam docuu oblationem, quam Ecclesia ab Apog olis accipiens inumuerso mundo ossest Deo. S. Laurentius apud Ambrosium lib. r. ossi cap. gr. dicebat Stato: stuo Sacerdos Sancte De Diacono properas' Nan quam Acrificiam e miniae ro Verre consuevieras . Iustinus Martyr, qui
Apostolorum temporibus proximus filii, circa finem Apologis a. pr Christianis sic diuinae Liturgiae seriein describit. Nos preces,& supplicationes fundimus, ut digni Meneique smus, qui veritate agnita per opera
etiam ima boni, atque ossicio si raram admini batores, O datorum nobis mandatorum curudes inueniamur, atque insiste mluemur sempiterna. Finitis vero precibus, mutuis nos inuicem malis Sititamus. Deinde ei qui fratrimbui praefri ertur panis, et poculam aquae. est Gai l quibus ille acceptis laudem, et gloriam rerum uniuersarum Patri per nomen Filii, dr Spiritus Sacti offert, ct Eucharistiam sine gratiaram actionem pyo eo quod nos donis suis hisce dignatus siprolixe exequitur. Atque ubi ille preces, gratiarum actiones absoluit, populas, qua aden omnisfaucta approbatione acclamat dicens, Amen . Amen autem voce hebraea Fiatsigni cat. Prasidens vero fraquam granarum actionem perfecit, drpopulus uniuersus apprecatione laeta eam comprobaumqm apud nos vocamur Diatoni,atque Miniarei dit ribuuis
unicuiqne praesentium, ut participet eum, in quo gratiae actae sunt, panem,vinum, et aquam, O ad amemes perferunt. Porro alimentum hoc apud nos appellatur Eucharistia, quod nacti alii participare licitum eo, quam veram