M. Tullii Ciceronis De philosophia, prima pars volumen secundum ... Cum scholiis Pauli Manutii. Index rerum, et verborum M. Tullii Ciceronis De philosophia, prima pars, Academicarum quaestionum editionis primae liber secundus, editionis secundae libe

발행: 1560년

분량: 757페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

- cuius ipsa illas o fuit, quam videmus. equia dem etiam curiam nostram, Hostiliam dico , non hanc nouam, quae mihi minor esse uidetur, posteaquam est maior inolebam, intuens , Scipionem, C

tonem , Laelium, nostrum vero in primis auum C gitare . tota uis admonitionis inest in locis: ut uousne caussa ex his memoriae ducta sit disciplina. Tum Quinctus , en plane, Piso, ut dicis, inquit

nam me ipsum, huc modo uenientem , conuertebat ad sese Coloneus ille locus, cuius incola Sophocles ob oculos uersabatur: quem,scis, quam admirer, quamq. eo delecter. me quidem ad altiorem memoriatm Oedipodis huc uenientis, O illo mollissimo cis mine, quaenam essent ipsa haec loca, requirentis, species quaedam commouit, inanis scilicet,sed com

mouit tamen. Tum Pomponius et at ego, quem

uos, ut deditum Epicuro, insectari soletis,seum multum equidem cum Phaedro, quem unice diligo , uescitis , in Epicuri bonis , quos modo praeteribamus e sed, ueterisprouerbis admonitu, uiuorum memini enec tamen Epicuri licet obliuisici,si cupiam; cuius simaginem non modo in tabulis nostri famisines, secletiam in poculis, O in mellis habent. Hic ego , Pomponius quidem, inquam, noster iocari uidetur di fortasse suo iure. ita enim Athenis se collocauit,

ut sit paene unus ex Atticis, ut id etiam cognomines uideatur habiturus. ego autem tibi, Piso, asse tior, usu hoc euenire, ut acrius aliquanto, at tentius declaris uiris, locorum admonitu, cogito

302쪽

gnitudine orbata , deficiesrori tuam --. QV. Λ.4 Tum vi o, quoniam igitur ratiquid om ius nosὶer, inquite an sum Iocum liben bi DemosBenes, Dino intersieuiti sunt esso enim quinques suam maxi. Et ille , cum erubuissest , NOH, inquit, ere, qui in Phalericum clom AOP d n loco ad suctum aiunt Esc murct sotitu inn ut fremitum assivo Cret υσσς 'tiam paullulum ad dextram μυια dec id Periclis sepulcrum ac Carr . qua uidem in initum est in hac ur- - ---

iniredimur, in aliquam δε ρο-- α

praecipu

303쪽

DE FINIBVS

tua. Tum illa amicis e , ut solebat, nos uero , inquit, omnes omnia ad huius adolescentiam conse ramus , in primis q. ut aliquid suorum sudiorum pbilosiophiae quoque impertiat; uel ut te imitetur , quem amat , uel ut illud ipsum, quod studet, facerepo sit ornatius .sed utrum hortandus es nobis Luci, inquit, an etiam tua sponte propensus es ἰ mihi qui dem Antiochum, quem audis, satis belle uideris at. a. h. ., . tendere. Tum ille timide, uel potius uerecunde , facio, inquit, equidem: sed audisti ne modo de Cam neadeὰ rapior illuc: reuocat autem Antioctus: noces praeterea, quem audiamus. Tum Pisio, etsi hoc, inquit, fortale non poterit sic abire, cum hic ad T cme autem dicebat tamen audebo te T bac demia noua ad veterem illam uocare. in qua, ut di cere Antiochum audiebas, non j sili numerantur, di qui Academici uocantur, Speusippus, Xenocrates,. Polemo, Crantor, ceteriq. , sed etiam Peripatetici ueteres, quorum princeps Aristoteles, quem, excepto Platone, haud scio an recte dixerim principem philosiophorum. ad eos igitur conuerte te, quaeso. Ex eorum enim scriptis, O institutis cu omnis historia, omnis doctrina liberalis, omnis sermo elegans sumi potest; tum uarietas en tanta artium, ut nemo seo instrumento ad ullam rem illustriorem fatis ornutus post accedere. ab his oratores, ab his imperatores, ac rerump. principes extiterunt. ut ad mino uenia, mathcmatici, poetae, musici, medici deniqties hac tanqua- ex omnium artium ossicinapi in

ris cipium pes fi quis istine, sim

304쪽

Phu δ via me, ut Dr-4 epoti,paul Dd est Dpma eius disciplinae sicut filis riplex. una Pam es, linura; di ura diuendi. tertia'. 2 eatura sic ab iis Lis his lapis caelo, mari, terra ut praetermissa sit - si in etiam, cum' mundo locuti essent, ut mul

305쪽

ta non modo probabili argumentatione, sed etia,

necessaria mathematicorum ratione concluderent; 'maximam materiam ex rebus per se inuestigatis ad rerum occultarum cognitionem attulerunt . pers cutus est Aristoteles animantium omnium ortus , HIIus , figuras: Theophrastus autem sirpium n turas , omniumq. fere rerum, quae e terra gignerentur, caussas, atque rationes. qua ex cognitione facilior facta est inuestigatio rerum occultissimarum . disserendiq. ab ijsdem non dialectice solum,ssed etiaoratorie praecepta sunt tradita: ab ristoteleq. Principe de singulis rebus in utranque partem dicendi

exercitatio est instituta; ut non contra omnia semper,sicut Arcesilas, diceret, ct tamen ut in omni bus rebus, quidquid ex utraque parte dici posset, expromeret. Cum autem tertia pars bene uiuendi praecepta quaereret; ea quoque est ab ijsdem non fotu ad priuatae uitae rationem, sed etiam ad rerum publicarum rentionem relata. omnium fere ciuita tum non Graeciae solum,seed etiam barbariae ab Rotele mores, instituta, disciplinas, a Theophrasito

leges etiam cognouimus. cumq. uterque earum do

cuil let, qualem in rep. principem esse conueniret ;pluribus praeterea cumscripsisset, qui esset optimui reip. status: hoc amplius Theophrastus, quae essene

in rep. inclinationes rerum, O momenta temporia, quibus esset moderandum, utcunque respostularc

Vitae autem degendae ratio maxime quidem illis pia cuit quieta, in contemplatione, ct cognitione post

306쪽

I 8 eo quiis acto rum erat uitae simillima,s in enum 'sa . Atque his de rebus O-orum illuseris oratio. Desummo Nneia ciuo AEnera librorumsunt, unum diripturis, UMOd ε περικον appellabant; eius , quoia in commenta's relique- er idesin Hicere uidentur. nec inhum- sce aut uririestas est ulla, apud hos qui-

χninaui s aut inter imos dissensio : sed, it quaeratur; Mq. st unum, quodph et ve, sesqui debeat ; sit ne ea totam sapientis, an Pospit aut labefactari,

6 S aduersis, in Es non nunquam uari ' ' dubitari uidetur. Pod maxime e

307쪽

topha ficum D uoluit. in quo etsi es magnus; t

men noua pleraque, O perpauca de moribus. Hi ius Dsias et oratione locuples, rebus ipsis munior concinnus deinde, elegans huius so : sed ea, , quae desideratura magno philosipho, grauitas in eo nonpult .sicripta ane et multa, O posita sed nescio quo pacto auritoritatem oratio non habet . praetereo multos, in his, doctum hominem, suavem, Hi ro mum: quem iam cur Peripateticum appellem, nescio. summum enim bonum exposuit, vacuitatem

doloris. qui autem desummo bono dissentit, de tota philosophus ratione dissentit. Critolaus imitari antiquos uoluit: et quidem est grauitaleproximus ro redundat oratior attamen is quidem in patriis

institutis manet. Diodorus, eius auditor, adiungit

ad honestatem uacuitatem doloris . hic quoque suus 6t; desummoq. bono dissentiens, dici uere Peripa reticus non potes. Antiquorum autem sententiam Antiochus noster mihi uidetur persequi illentissime quam eandem Aristotelis fuisse, O Polemo ius docet . Facit igitur Lucius noster prudenter, qui audire desummo bono potisimum uelit. hoc enim consituto in philosiophia, constitutasunt omnia. ceteris in rebus siue pine issum sine ignoratu et quippiam, non plus incommodi es, quam quan

ii quaeque earum rerum est, in quibus neglectum Ut aliquid: ummum autem bonum si ignoretur, uiuendi rationem Onorari necesse est. ex quo tantus error consequitur, ut, quem in portu e recipiant,

308쪽

ntia cognitis aeutem rerum finibus,cum wid sit in bonorum extremum, O masta uitae uia es, conformatioq. omnium es igitur , quo quidque reseratur, ex di omnes expetunt, beate uiuendi ratio' comparari potest . quod, quoniam , iugna dissensio est; Carneadea nobis adb io es, qua nosser Antiochus libenter uti igitur uidit, non modo quot fuissent a Pophorum de summo bono,sed quot omni-Gent sententiae . negabat igitur ullam esse uae ipsa a se proficisceretur. etenim se extra est, quod arte comprehenditur. nihil exemplis hoc Iacere longius. eLt enimpe , nullam artem in se uersari ,sed esse aliud

psam, aliud quodpropo tum sit arti. qu

ιt medicina ualetudinis, nauigationisguber- ac uiuendi ars est prudentia: necesse est quor m ab aliare esse constitutam, O prose Iam. itit autem fere inter omnes, id, in quo prudenersaretur, o quod assequi uellet, aptum, Onmodatum natura esse oportere, O tale, utn per se imitaret, ct abiiceret appetitum ania Hem ομν Gmniocant. quid autem sit, quod nolleat, itaq. a natura in primo orire appetatur, i conflat, de . eo est interphilosiophos, cum sum re bonum exquiritur, omnis dissensio. totius Gn quastionis eius, qua habetur de finibus bonom, o maloruit cκm qisaeritur in his quid sit e

309쪽

DE FINIBVS

tremum, O ultimum doris reperiendus est, in quo sint prima imitamenta natura. quo inuento, omnis ab eo, quasi capite, de summo bono, O malo di mratio ducitur. Voluptatis alij primum appetitum putant; O primam depulsionem, doloris . alij censent primum incitum, doloris uacuitatem; pr mum declinatum, dolorem. ab his alii, quae prima

secundum naturam nominant, proficiscuntur: in quibiis numerant incola nitatem, conseruationemq. omnium partium, ualetudinem, ensus integros, do- i loris uacuitatem, uires , pulchritudinem, ceteraq.

generis eiusdem: quorum similia sunt prima in aniamis , quasi Hrtutum igniculi, O semina. Ex histribus cum unum aliquod sit, quo primum nasura moueatur uel ad appetendum, uel ad repellendum; nec quidquam omnino praeter haec tria post esse rnece1 se es omnino, ollicium aut fugiendi , aut se quendi ad eorum aliquid referri; ut illa prudentia,

quam artem uitae esse diximus, in earum trium re rum aliqua uersetur, a qua totius uitae ducat exor dium.Ex eo autem quod statuerit esse, quo primum natura moueatur, set etiam recti ratio, atque honesti, quae eum uno aliquo ex tribus illis congruere po sit: ut aut id honestum sit, facere omnia aut uoluptatis caulsa, etiam si eam non consequare; aut non dolendi, etiam si id assequi nequeas; aut eo rum, quae secundum naturam sunt, adipiscendi ita fit, ut, quanta disserentia est in principiis natu rusibus, tanta sit in finibus bonorum, malorum

310쪽

rursus isdem a principiis omneunt aut ad uoluptatem, aut ad non dot ad prima liti secundum naturam ob positis iam igitur sex de summo bono trium proximarum hi principes; uolu- stippus; non dolendi , Hieronymus ;stu ηS , quas primas secundum naturam est , Carneades, non ille quidem auctor, sed disserendi caussa ,fuit. Superiores tres s esse possent: quarum est una sola dinem uehementer. Ham , uoluptatis cauli af nia; cum , etiam si nihil consequamur , t iam illud consilium ita faciendi per se expe-i, honesum, O solum bonum sit; nemo te uitationem quidem dolo=is ipsam per se tam in rebus euetendis putauit, ne si etiam e posset. At uero, facere omnia, ut adipisca Fuet secundum naturam sint , eum δε ea non uamur, id ese honinum , fio lam per se uendum , ct solum bonum Stoici dicunt. Sexur haesunt implices de summo bonori , malo nq.sententis, duae sine patrono, quattuor defen. Iuncta autem, duplices expositiones se inmini, tres omnino fuerunt: nec ueroplures,si pen ιs rer m naturam uideas, e se potuerunt. nam aut

oluptas adiungi potest ad honestatem,ut Callipho-ii, Dinomacho . placuit; aut doloris uacuitas , ut Diodoro ; aut prima naturae, ut antiquis, quos eosedem demicos, et Peripateticos nominamus. sed

SEARCH

MENU NAVIGATION