장음표시 사용
522쪽
uoluptates. Iactatio est uoluptas A
δε sunt,ea sic definiunt, ut Ira sit libia αο - μ- ei eius , qri uideatur. sisse iniuria: - α se autem sit ira nascens , O modo ex entia, libido inexplebilis: Desiderium', MAZui nondum ad sit, uidendi. Dintinguunt ut sit libido earum rerum , qua dicun, aut quibusdam; quae κατηγωρ -- hi te appellant; ut Dabere diuitias, capere X a di entia , libido rerum psarum est ,uth q - , pecunia. Omnium autem perturba honor esse dicunt intemperantiam: quae ente, O a recta ratione defectio , sic ' ρ ., ν, Ocriptione ratio iis , ut nullo modo ap- . ones: -Mimi nec rmi , nec contineri queant. o m igitur temperantiasedat appetitio π ct efficit, ut hae redi re rationi pareant, con-' considerata iudicia memtis: sic huic inim
emperontia omnem animi statum in lammat se turbac, motat . itaquc in regrit ines, O me- , , ct rc Umc perturba tis nes omnes gignuntur
523쪽
tate animum spoliat, morbis q. perturbat. ex pem turbationibus autem primum morbi conficiuntur; quae uocant illi μετα ς eaq. , quae sunt eis mom
contraria; qu. habent ad res certas uitiosam offensionem , atque fastidium; deinde aegrotationes , quae appellantur a Stoicis τα; hisq. item oppositae contrariae offensiones . Hoc loco nimium . operae consumitur a Stoicis , maxime a Chrysippo ,
dum morbis corporum comparatur morborum o o i amisimilitudo. qua oratione minime necessariap termissa, ea, qua rem continent , pertra Iemus. Intelligatur igitur , perturbationem, ias Iaritibus te . opinionibus inconstanter, O turbide, in motu esse semper. cum autem hic Ieruor, concitatioq. animuinueterauerit, O tanquam in uenis, medullisq. i sederit; tum exsit O morbus, ct aegrotatio, o offensiones eae, quae sunt eis morbis, aegrotation busq. contrariae. haec, quae dico , cogitatione P dem inter se disserunt , re vero copulata sunt , eaporiuntur ex libidine , O laetitia. nam cum est mi cupita pecunia, nec adhibita continuo ratio , quasi quaedam Socratica medicina , quae sanaret eam c piditatem ; permanat in uenas , O inhaeret in uisceribus illud malum , exi lit . morbus , aegrota tio e quae auelli inueterata non possunt: tiq. morbo nomen est auaritia. similiterq, ceteri morbi , uisoriae cupiditas , ut mulierositas, ut ita appellem eam , quaegraece φιλογωνι ι dicitur9 ceteriq. similiter mrobi, aegrotationesq. nascuntur. Qua autem
524쪽
i LI BER IIII. rq his funt contraria, ea nasci putantur a metu, ut . odium mulierum, quale in m γ iaet est, ut in hominum uriiuersumgenus s quod accepimin de Timo ne, qlii μισανθρωπος appellatur ; ut inhos italitas est . quae omnes aegrotationes animi ex quodam metu nascuntur earum rerum, quas fugiunt, et Od rant. Doniunt autem animi aegrotationcm, opinionem uehementem de re non petenda, tanquam
ualde ea petenda sit, labar tem , O penitus insitam quod autem nascitur eae osse ione, ita demniant , opinionem uehementem de re non fugienda , i s. inhaerentem, O penitus insitam , tanquam fugienda . haec autem opinatio est, iudicare se scire, quod nesciat. Aegrotationi autem talia quaedam subi cta sunt, auaritia, ambitio , mulierositas,peruisse 'cia, liguritio , uinolentia , cupedia , si qua sunt milia. Est autem auaritia , opinatio uehemens de pecunia, quasi ualde expetenda sit, inhaerens, Operitus insita. similisq. est eiusdem generis definitio reliquarum. Olfensionum autem definitiones sunt eiusmodi, ut inhos italitas sit opinio uehemens, ualde fugiendum esse hospitem, eaq. iuberens, Open tus insita . similiter definitur O mulierum odium ,
ut Hippolyti , O ut Timonisgeneris humani. Og que, ut ad ualetudinis si ilitudinem ueniam, eaq. collatione utamur aliquando o parcius, quam βο- lent Stoici: ut sunt altis ad alios morbos procliuiores;
itaque dicimus grauedinosios quintam, quosdam tori α 'Meminosos , non quia sempersint ,sed quia saepesint:
525쪽
alij ad metum , alij ad aliam perturbationem. ex a quo in alijs ana istas, unde anxij, in alijs iracundia dicit re quae ab ira differt: enq. aliud, iracundum
eo. ; aliud, iratum: ut dissert anxietas ab angore rcnim omnes Oxij, qui anguntur aliquando ;neque ma ij, semper anguntur : ut inter ebrietatem, O ebrio sitatem intervi: aliudq. est, esse a Matorem; aliud , amantem. Atque haec aliorum ad alios morbos procliuitas late patet: nam pertinet ad omnes perturbationes: in multis etiam viiijs apparet: sed nomen res non habet. ergo inuidi, O mal
uoli, liuidi ,- timidi , O misericordes , quia pr cliues ad eas perturbationes, non quia si perferuntur. haec igitur proclivitas admum quodque genus, a similitudine corporis aegrotatio dicitur; dum ea in telligatur ad aegrotandum procliuitas .sed haec in bonis rebus , quod alti ad alia bona sunt aptiores, facialitas nominetur; in malis procliuitas, ut significet lapsionem; in neutris habeat superius nomen. Quomodo autem in corpore morbus, aegrotatio , Oui tium ,sic in animo. Morbum appellant, totius corporis corruptionem: Aegrotationem, morbum cum
imbecillitater Vitium , cum partes corporis inter se dissident: ex quo prauitas membrorum, distortio , deformitas. itaque illa duo, morbus, o agrotatio, ex totius valetudinis corporis conquassatione, 2 perturbatione xigi iuntur: Vitium autem , integra ualetudine , ipsem erae cernitur .sed in animo tan tum modo cogitatione possumus morbum ab aegro
526쪽
LIBER III I. 2 statione seiungere. Vitiositas autem est habitus, aut assectio in tota uita hic onstans , O a se ipsa disesentiens. ita fit, ut in altera corruptione opinion morbus emiatur, O aegrotatio, in alte inconstantia, O repugnantia. non enim omne uitium partes habet di brattentes ; ut eorum, qui non longe as
pientia absunt, assectio est illa quidem discreparis a se ipsa, di est insipiens,sed non LItorta, nec praua. Morbi autem, O aegrotationes partes sunt v tiositatis: sed perturbationes sint ne eiusdem partes, quaestio est: vitia enim assectiones sunt marientes , perturbationes autem mouentes; ut non posset assectionum manentium partes esse . Atque, ut in malis attingit animi naturam corporis semilitudo , sico in bonis .sunt enim in corpore praecipua, pulchritudo, uires, ualetudo, firmitas, uelocitas: sunt
item in animo. Corporis temperatio, cum ea con' s. s gruunt inter se, e quibus co tamus. sanitas silc animmi dicitur, cum eius iudicia, opinionesq. concor' dant . eaq. eIn animi uirtus: quam alii ipsam tempe serantiam dicunt esse, alii obtemperantem temperastiae praeceptis eam subsequentem, nec habemtem ullam oeciem suam ; sed, siue hoc, sive i lud sit, in solo 4bo sapiente. Est autem quaedam animi sanitas, quae in insipientem etiam cadat, cum , curatione medicorum, perturbatio mentis aufertur.
Et ut corporis est quaedam apta figura membrorum, cum coloris quadam suauitate; eaq. dicitur pulchritudo : sic in animo opinionum, iudiciorumq. a qua bilitass
527쪽
bilitas, O constantia, cum firmitate quadam , Ossabilitate uirtutem subsequens, aut uirtutis uim ipsam continens ,pulchritudo uocatur. Itemq. uiribus corporis , O neruis, O escacitati similes, milibus quoque uerbis animi uires nominantur. V locitas autem corporis , celeritas appellatur: quae eadem ingenii etiam laus habetur , propter animi multarum rerum breui temporepercursionem. I lud animorum corporumq. dissimile en , quod an mi ualentes morbo tentari non possunt orpora possunt :sed corporum offensiones dine culpa accidere possunt , animorum non item. qaurum omnes mombi , O perturbationes ex aspernatione rationis eu niunt. itaque in hominibus Dium existunt. nam bestiae simile quiddam faciunt, sed in perturbati
nes non incidunt. In ter acutos autem , O hebetes interest , quod ingeniosi , ut aes Corinthium in aeruginem ,sic illi in morbum o incidunt tardius , O r creantur oJus , hebetes non item. 2 ec uero in omnem morbu- , ac perturbationem animus ingeniosi cadit. non enim multa esserata, O immania: qu ldam autem humanitatis quoque habent primam leciem , ut misericordia , aegritudo , metus. Aegrotationes autem , O morbi animorum difficilius euelli poseputantur , quam summa illa uitia, quae uiri tibus Mnt contraria. morbis enim manentibus , uitia sublata esse non possint ; quia non tam celeriter sanantur , quam illa tolluntur. Habes ea , quae depertobationibus enucleate distulant Stoici: quae lo
528쪽
gica appellant , quia disseruntur subtilius .e quibus
quoniam tanquam e scopulosis cotibus enauigauit . oratio , reliquae dilutationis cursum teneamus: modo satis illa dilucide dixerimus pro rerum obscurit te. A. Prorsus satis: sed ,si qua diligentius erunt cognosicenda , quaeremus alias: nulic uela, quae modo dicebas, expediamus, O cursum. M. Quando O alijs locis de uirtute diximus, et saepe dicendum erit; pleraeque enim quastiones, quae ad uitam, moresq. pertinent , a uirtutis fonte ducuntur 9 quando igitur uirtus en assectio animi , constans G conre sniensq. , laudabiles mciens eos , in quibus eIt , ipsa per se suastonte ,separata etiam utilitate, lasedabilis : ex eaproficiscuntur honestae uolsetates en tentiae , a tiones , omnisq. recta ratio: quanquam ipsa uirtus breui ime recta ratio dici potest 9 huius a ---- - a. igitur uirtutis contraria est uitiositas: sic enim malo , quam malitiam , appellare eam , quam Graeci ratiaαν appellant: nam malitia certi cuiusdam uitii nomen est , uitiositas omnium ex qua concitantur perturbationes: quaesunt , ut paullo ante diximus , turbidi animorum , concitatiq. motus, auersi a ratione , O inimicissis mentis, uitaeq. tranquillae rimportant enim aegritudines anxias , atque acerbas, animosq. Q ligunt , O debilitant metu : ijdem imfammant appetitione nimia: quam tum cupidit tem , tum libidinem dicimus , impotentiam quandam animi a temperantia, O moderatione plurimum di entem. quae si quando adepta est id, quod
529쪽
ei fuerit concupitum, tum fert alacritatem , ut nihil esse constet, quod agat; ut ille, qui uoluptatem animi nimiam summum esse errorem arbitratur. Eorum igitur malorum in una uirtute posita fanatio est . quid autem est non miserius solum, sed foedius etiam, O deformius, quam aegritudine quis G Actus, debilitatusq. iacens δ cui miseriae proximus estis, qui appropinquans aliquod malum metuit, exanimatusque pendet animi. quam uim significan tes mali, poetae impendere apud inseros sexum ' Tantolaifaciunt. obscelera, animiq. impotentia ,
uentiam. ea communis poena fluit tiae ui. omnibus enim, quorum mens abhorret a ra.
tione ,semper aliquis aliis dolor, alijs terror impendet. Atque ut hae tabificae mentis perturbationes sunt , egritudinem dico , ct metum: sic hilariores illa , cupiditas avide semper aliquid expetens, O in is alacritas, id eis utitiagesiens, non multum disserunt at amentia. ex quo intelligitur, qualis illest, quem tum moderatum, alias mode, um, O
temperantem, alias constantem, continentemq. d cimus . non nunquam haec eadem uocabula adsturalitatis nomen, tanquam ad caput, rest e uolumus. quod nisi eo nomine uirtutes continercntur; nunquam illud ita peruulgatum esset, ut iam prouerbi, locum obtineret, hominem stu i omnia recte fac re . quod idem cum Stoici de sapiente dicunt, nimis admirabiliter, nimisq. magnifice dicere uidentur
Ergo is, qui uis est , qui moderatione , O consta
530쪽
LIBER III I. 248tia quietus animo est, sibi. ipseMacatus, ut neque tabestat molestis , neque frangatur timore, nec, 'in' tienter quid appetens , ardeat desiderio , nec alacritate futiligestiens deliquescat; is est apiens , quem
quaerimus 9 is est beatus , cui nihil humanarum rerum aut intolerabile ad demittendum animum , aut
nimis utabile ad efferendum uideri potest . quid
enim uideatur ei magnum in rebus humanis , cuiatemitas omnis, totiusq. mundi nota sit magnitu' .. 1
dο δ nam quid aut in Rudque humanis , aut in tam exigua uitae breuitate magnum sapienti uideri potest , qui semper animo sic excubat , ut ei nihil improut sim accidere possit , nihil inopinatum, nihil omnino
nouum in atque idem ita acrem in omnes partes amciem intendit, ut semper uideat sedem sibi, ac l cum sine molestia, atque angore uiuendi; ut, quem cunque casum fortuna inuexerit, hunc apte et qui te ferat . quod qui faciet, non aegritudinesolum is cabi sed etiam perturbationibus reliquis omnibus. his autem uacuus animus perfecte atque absolute beatos escit: idemq. concitatus, O abstra Ius ab integra , certaq. ratione, non constantiam solum amittit, uerum etiam fanitatem. Quocirca mollis Oeneruata putanda est Peripateticorum ratio , Ooratio, qui perturbari animos necesse esse dicunt, sed adhibent modum quendam, quem ultra progre di non oporteat. modum tu adhibes uitio/ an uitium nullum est, non parere rationi/ an ratio parum praecipit, nec bonum illud esse, quod aut cupias arden-