M. Tullii Ciceronis De philosophia, prima pars volumen secundum ... Cum scholiis Pauli Manutii. Index rerum, et verborum M. Tullii Ciceronis De philosophia, prima pars, Academicarum quaestionum editionis primae liber secundus, editionis secundae libe

발행: 1560년

분량: 757페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

se: quos quoniam appetitio consequatur , actionent sequi: tolli autem omnia , si ui a tollantur. hac de re in utroquepartem O dictasunt, Osiripta multa. uidesuperiora . sed breui respotest tota confici. Ego enim etsi maximam actionem puto, repugnare uisis, obsistere opinionibus , a sensus lubricos se sinere; credoq. Clitomacho ita scribenti , Herculis quendam laborem erantiatum a Carneade , quod , ut feram ct immanem belluam ,sic ex animis nostris assensionem , id est opinationem , O temerit tem extraxi set: tamen , ut ea pars defensionis r linqua tur , quid impediet actionem eius , qui probabiliasequitur, nulla re impediente/ Hoc, inquit, imsum impediet, quod statuet , ne id quidem, quod probet posse percipi. Iam istuc te quoque impediet

in nauigando , in conserendo , in uxore ducenda , in

liberis procreandis , plurimisq. in rebus , in quibus nihil sequere , praeter probabile . O tamen illud

usitatum, spe repudiatum, refero non ut A tipater, sed , ut ais, pressus: nam Antipatrum reprehensium , quod diceret, consentaneum ese ei,

qui affirmaret nihil posse comprehendi , id ipsum saltem , dicere , pose comprehendi. quod ipsi Mi tiocho pingue uidebatur , O sibi contrarium . non enim potest conuenienter dici , nihil comprehendi posse,si id ipsum comprehendi posse dicatur. illo modo potius putat urgendum fuisse Carneadem reum sapientis nullum decretum esse post , nisi comprehcisum, perceptum, cognitum i ut hoc ipsum

82쪽

LIBER II. 36

decretum , quod apientis eset, nihil posse percipi, fateretur 69eperceptum. proinde quanapiens nullum aliud decretum habeat, O sine decretis uitam agere non post .sed ut illa habet probabilia, non

percepta: sic hoc ipsum, nihil posse percipi. nam si

in hoc haberet cognitionis nota , eadem uteretAr in ceteris. quam quoniam non habet, utitur probab libus : itaque non metuit , ne confundere omnia uia deatur, O incerta reddere. non enim, quemadmodii , si quaesitum ex eo sit, stellarum numerus par, an impar sit; item, si de oscio, multis a. ali s de rebus, in quibus uersatus exercitatusq. pt, nescire se dicat . in incertis enim nihil est probabile: in qu bus aut est, in his non deerit sapienti, neque quid faciat, neque quid re niteat. 2 de illam qu dem praetermisisti, Luculle , reprehensionem . sim tiochi: nec mirum: in primis enim est nobilioqua

solebat dicere Antiochus Thilonem maxime per turbatum : Cum enim sumeretur unum, e se qli

dam falsa uisa; alterum, nihil ea disserre a ueris: non attendere, superius illud ea re a se esse concessu , quod uideretur esse quaedam in uisis dissere tia : eam tolli altero, quo neget uisa afalys uera di ferre : nihil tam repugnare. Id ita esset ,si nos ue

rum omnino tolleremus . non facimus . nam tam ue

ra, quam falsa cernimus .sed probandisteries est: percipiendisignum nullum habemus. Acmili uia, deor nimis etiam nunc agere ieiune. cum sit enim campus, in quo possit exultare oratio; cur eam in ς 4 DI

83쪽

tantas regustias, ct in Stoicorum dumeta compestamus /si enim mihi cum Peripatetico res esset, qui

id percipi posse diceret, quod impressum e s et e ue'

ro; neque adhiberet illam m iam accestonem,quomodo imprimi nonposset Uufo: cum simplici homine simpliciter agerem , nec magnopere contenderem : atque etiam , si, cum ego nihil dicerem posse comprehendi, diceret ille sapientem interdum op nari; non repugnarem, praesertim ne Carneade quis dem huic loco ualde repugnante: nunc quid facere possum c quaero enim, quid sit, quod comprehendi possit. restondet mihi non Aristoteles , aut The phrastus, ne Xenocrates quidem, aut Polemovied nihilo minor: quod est tale uerum, quale falsium esse non possit.' ibit eiusmodi inuenio. itaque in cognitione nimirum assentiar, id est opinabor. hoc mihio Peripatetici, O uetus Academia concedit, uos eunegatis, Antiochus in primis: qui me ualde mouet; uel quod amavi hominem , sicut ille me; uel quod ita iudico ,politissimum,et acutissimum omnium nostrae memoriae philosophorum. a quo primrem quae ro , quo tandem modo sit eius Acade is , cuius feesse profiteatur ' ut omittam alia; haec duo , de quirebus agitur, quis unquam dixit aut ueteris Acad miae , aut Peripateticorum; uel Hsolum percipiposse, quod esset uerum tale, quale falsum esse non possc uel sapientem nihil opinari ἰ certe nemo. borum

neutrum ante Zenonem mainopere defensium est . ego tamen utra que uerum puto: nec dico tempori

84쪽

vis caussa : M ita plane probo. Illud ferre non post Din. Tu cum me incognito a sentiri uetes , Hq. tum

pissimum esse dicas , O plenissimum temeritatis ;i tantum tibi arroges , ut exponas disciplinam sapieni tu , naturam rerum omnium euoluas, mores fiagas , fines bonorum malorumq. consitura , vicia describas; quam uitam ingrediar, definias; idemq. etiam distulandi , O intelligendi iudicium dicas te, O artificium traditurum; perficies, ut ego , ista imnumerabilia comple tensi, nusquam labar in nihil opinerἰ quae tandem ea est disciplina, ad quara me deducas, si ab hac abstraxeris j vereor, ne subarro , ganter facias, si dixeris, tuam. atqui, ita dicas, necesse est. neque uero tu solus ,sed me ad suam quiFque rapiet. . e , restitero Peripateticis , qui sibi

cum oratoribus cognationem esse , qui claros uiros,

iro Epicureos , tot meos familiares , tam bonos, tam inter se mantes uiros: Diodoto quid faciam Stoicotquem a puero audiui , qui mecum vivit tot annos , - 1 α. qui habitat apud me , quem O admiror , et diligo , qui ista Antiochia contemnit. ' ostra, inquies , la uera sunt. certe sola , si uera: plura enim uera disicrepantia esse non possunt. utrum igitur nos im pudentes , qui labi nolumus; an illi arrogantes , qui

bipersuaserint,scire se solos omnia ζ Non me qui' dem , inquit,sed sapiente dico sitire. Optime: nempe ista scire, quae sunt in tua disiciplina. hoc primum quale est, a non sapiente explicari sapientiam Ved: . dicted

85쪽

disicedamus a nobismet ipsis: de sapiente loquamurrde quo , ut saepe iam dixi, omnis haec quaestio est. Intres igitur partes O a plerisque, O uobismet ipsi distributa sapientia est. primum ergo ,si placet,

quae de natura rerum sint quaesita, uideamus: u

lut illud ante. est ne quisquam tanto in latus errore , ut sibi se illa scire persuaserit ψ non quaero rati nes eas, qua ex coniectura pendent; quae di*ut tionibus buc, ct illuc trahuntur , nullam adhibent persuadendi necessitatem . geometrae prouideant, qui se profitentur non persuadere, sed cogere; qui omnia uobis, quae destribunt , probant. non quaero ex his illa initia mathematicorum; quibus non concesss, digitum progredi non possunt: pui Ctum esse , quod magnitudinem nullam habeat; e tremitatem , O quasi libramentum , in quo nulla omnino crassitudo sit; liniamentumsine ulla latit

dine carentem. Haec cum uera esse concessero: si, adigam iusiurandum , sapientem ne prius , quam' ' Archimedes , eo inste tante, rationes omnes de scripserit eas , quibus licitur , multis partibus f nlem maiorem esse, quam terram, iuraturum pu

tas ἐβ fecerit; siolem ipsum, quem deum censet esse , cotempserit. qu)d si geometricis rationibus non est crediturus, quae uim asserunt in docendo, uos ipsi sui dicitis: nae ille longe aberit, ut argumentis credat

philosiophorum; aut ,si est crediturus , quorum p tib - in omnia pbysicorum licet explicare: sed longum est: quaero tamen , quem sequatur. finge aliquem

86쪽

LIBER II. 33

aliquem nunc ferisapientem , non dum esse: qua portissimumsententia melius eliget disciplinam ἰ et si, quamcunque eliget, insipiens eliget. sed sit ingenio diuino: quem unum ep sicis potissmum probabit Z nec enim plus uno poterit. non perseq rquaestiones infinitas: tantum deprincipijs rerum , equibus omnia constant , uideamus quem probet. essenim inter magnos homines ma dissensio. Princeps Thales, unus eseptem, cui sex reliquos constar si se primos ferunt, ex aqua dixit constare omnia . at hoc Anaximandro, populari, O sodalisuo, non persuasit. is enim infinitatem naturae dixit esse, equa omnia generentur . post eius auditor Anax menes , infinitum aera , sed ea, quae ex eo oriremtur, definita; gigni autem terram, aquam, ignem , tum ex his omnia. Anaxagoras, materiam infinia tam ,sed eas particulas similes inter se, minutas; eas primum confusas, postea in ordimem adductas mente diuina. Xenophanes, paullo etiam antiquior, unum esse omnia, neque id esse mutabile, O id esse deum, neqree natum unquam, O sempiternum , conglobata figura. Parmenides, ignem, qui m neat terram, quae ab eo formetur. Leucippus, plenum, O inarie. Democritus huic in hoc similis, uberior in ceteris. Empedocles, haec peruulgata, nota quattuor. Heraclitus, ignem . Melissus, hoc,

quod esset infinitum , ct immutatile , O fuisse

semper, O fore. Plato ex materia inse omnia r

cliente mumdum esse factum censet a deosempiter

87쪽

num . Uthagorei ex numeris, O mathematico' rum initijs proficisci uolunt omnia. Ex his eliget u ster sapiens unum aliquem, credo, quem sequatur: ceteri, tot uiri , O tanti, repudiati as eo , condemnatiq. discedent. quamcunque uerosententiamprobauerit , eam sic animo comprehensam habebit , ut ea, quaesensibus: nec magis approbabit, nunc lac re , quam , quoniam Stoicus , hunc mmdum esse sapientem , habere mentem , qua Ose, O ipsum fabricata sit , et omnia moderetur, molieat, regat. Erit persuasum etiam ,solem , lanam , stellas omnes , terram , mare , deos esse; quod quaedam an, malis intelligentia per omnia ea permeet , O tra seat: fore tamen aliquando , ut omnis hic mundus

dore deflagret. Sint ista uera: Dides enim , iam me fateri, aliquid esse ueri comprehendi ea tamen, percipi nego. cum enim tuus iste Stoicus sapiens ' fllabatim ista didicerit; veniet stumen orationis aureum lans Artoteles, qui illam desipere dicate

neque enim ortum esse unquam mundum; quod nulla fuerit , nouo consilio inito , tam praeclari operis inceptio; O ita eum esse undique aptum , ut nulla. uis tantos queat motus mutationemq. moliri , nulla. sene Ius diuturnitate temporum existere, ut hic o natus unquam dilapsus occidat. Tibi hoc repudiare,

illud autem superius , sicut caput O famam tuam defendere necle erit: mihi ne ut dubitem quidem

relinquetur ZVt omittam leuitatem temere assentientium ; quanti libertas ista asimanda est , non.

Mihi

88쪽

mihi necesse esse, quod tibi est ρ cur deus , omnia via stricati Cacum faceret , sic enim uultis θ tantam

uim natric- , uiperarumq. fecerit Z cur mortiferatam multa peraiciost terra, mariq. disperseritἰ2

gatis haec tampolite , tamq. subtiliter effici potuisse

ne diuina aliqua solertia . cuius quidem uos mai satem deducitis usque ad apium , formicarumq.

. . ,l persectionem: ut etiam inter deos 313rmecides ali

quis , minutorum opusculorum fabricator, fuisse uideatur. Vegassine deo posse quidquam. Ecce tibi e transuerso Lampsacenus Strato , qui det illi deo immunitatem , magni quidem muneris: sed , cum sacerdotes deorum uacationem habeant; quanto essaequius habere ipsos deos ἰ ' egat opera deorum Ruti ad fabricandum mundum: quaecunque sint, docet omnia essee essecta natura , nec ut ille, qui asperis , O leuibus , O hamatis , uncinatisq. corpusicis lis concreta haec esse dicas , interiecto inani. somnia censet haec esse Democriti , non docentis, sed opta

tis. ipse autem, singulas mundi partes persequens, quidquid aut fit, aut fiat, naturalibus seri, aut actum esse docet ponderibus, ct motibus. sic ille Odeum opere maIno liberat, et me timore. quis enim potest, cum existimet a deo se curari, non O dies , O noctes diuinum numen horrere , ,si quid a nes acciderit, quod cui non accidit ἰὼ extim scere , ne id iure euenerit ψ Nec Stratoni tamen assentior: neque uero tibi. modo hoc, modo illud probabilius uidetur. latent ista omnia, Luculle, crin

89쪽

se occul tua et circo fusa tenebris; ut nulla acies humani ingenij tanta sit, quae penetrare in caelum, terram intrare possit. corpora nostra non nou us qui misitus partium , quam uim quaeque pars habeat,

ignoramn. itaque medici ipsi, quorum intererat ea nosse , aperuerunt, ut ea uiderent. nec eo tamen

aiunt empiricis notiora esse illa , quiapossit fieri, ut patefacta , O detecta mutentur .sed ecquid nos eo- si dem modo rerum naturas perscribere , aperire, d uidere possumus, ut uideamus, terra nepenitus d fixa sit , O quasi radicibus suis haereat , an media pendeat Z Habitari ait Xenophanes in luna , eamq. esse terram multarum urbium , O montium .po tenta uidentur .sed tamen neque ille , qui dixit , i rareposset, ita see rem habere; neque ego. Non ne etiam dicitis , esse e regione nobis , e contrariapam te terris , qui aduersis uestigijs stent contra nostra uestigia , quos Antipodas uocatis ἰ cur mihi magis succensetis, qui ista non Myemor , quam eis , qui , cum audiunt , desipere uos arbitrantur ἰ Nicetas Syracusius , ut ait Theophrastus, caelum,solem , lunam ,stellas dupera denique omnia flare censet,

uri e , praeter terra, rem ullam in mundo moveri: quae cum circum axem se summa celeritate convertat , ct torqueat, eadem effici omnia , quae ,sistasere terra caelum moueretur. atque hoc etiam Platonem in Timaeo dicere quidam arbitrantur , sed paullo obscurius. Quid tu Epicure ' loquere. putassi lem esse tantulum ἰ ego ne uobis quidem tantum.

90쪽

sed O uos si illo irridemini: O ipsi illum uicissim eluditis . liber igitur a tali irrisione Socrates, liber aristo Chius ; qui nihil illorum sciri putat posse.

Sed redeo ad animum, O corpus. Satis ne tandem ea notasunt nobis , qua neruorum natura sit, quae

uenarum ἰ tenemus ne, quid animus sit ἰ ubi sit Z denique, sit ne, aut, ut Dicaearcho uisum est, ne sit quidem ullus ζ si es; tres ne partes habeat, ut Platoni placuit, rationis, ira, cupiditatis, an simplex, unus sit risi simplex; utrum sit ignis , an anima , sanguis ψ an,ut Xenocrates, mens hullo corporeς quod , intelligi, qualest, uix potest: et, quidquid s. es, mortale sit, an aeternum ζ nam utraque in par te multa dicuntur. Horum aliquid uestro sapienti certum uidetur: nostro, ne quid maxime quidem probabilest, occurrit: ita sunt inplerisque contrariarum rationum paria momenta . sinagis uerecundius , Ome accusas, non quod tuis rationibus non

assentiar,sed quod nullis: uincam animum, cuiq. sentiar deligam: quempotissmum δ quem ψ De mocritum .semper enim, ut sicitis, nudiosius nobilitatis fui.urgebor iam omnium vestrum conuicio.Tune aut inane quidquam putes e se, cum ita completa, O conserta sint omnea, ut , quod mouebi tur corporum, cedat, O, qua quidque cesserit, aliud ilico subsequatur; aut atomos ullas, e quibus quidquid esciatur , illarum sit disimillimum ἰ aut sne aliqua mente rem ullam effici possepraeclaramζω, cum in uno mundo ornatus hic tam sit mirabilis;

SEARCH

MENU NAVIGATION