장음표시 사용
281쪽
concutinar , Vel propter attent lonem , Qua anima percussonem sibi repraesentat, & si tum delirat, hoc est cum obstinatione Per- Cipere credit quod objectis extrinsecus non rςspondet. Hac cauis homines in hoc statu constituti uti sani dicuntur . Nonnulli amentis alipiratio est cum febre coniuncta , nonnullis sine febre , multis diuturna alienatio est , multis aliis a lucidis intervallis interrupta , istis adeli furor , illis silentium , timor . patientia . Omnes e recta ratione recedunt, per consequens delirantes sunt, sed disserunt ratione modificationum , quae delirium ipsum c mi tantur . Hinc est, quod unos ab aliis secernere debemus . Sed ut ordine progrediamur, aetus apimae brevi considerare oportet. Anima nequit quae sibi obversantur non cernere, & quanquRin potis si, quaedam organa non viviscare atque vi sua destituta, imparia ad recipiendas impressiones reddere , attamen. si Ex quocunque principio anima ibidem advocatur , insens biliter organa vivificat,& haec suum fungunt munus. Ex duobus principiis oritur ergo mentis allucinatio , vel quatenus anima quasipd quoddam obsectum contemplandum advocata vim suam suin reditat in ratione maiori , qua convenit , & profundiorem im Pressionem organum recipit, ut accidit eis, qui animi pathem tibus percussi, cupiunt, omnia pathematibus respondeiatia via xe , & magna attentione adhibita impresionem & gradus , ut diximus, adaugent , vel quatenus ea , quas inscia, scira quη dam renou ntur , vel eormantur.. Primo casu , ex attention ipsa mentis alienatio ori lux , ut in Hypochondriacis saepe observδmus; secundo casu, ex rebus quae possunt signa vivificare. Vel nova aliis simillima producere IIJ absque animae vi , vel melius inscia anima, ut febre correptis accidit. Omnibus, quotcunt, potest attentio animae intermitti , ut & fgna animae prae sentata vivacitatem uno momento relinqucre, altero sumere , &MOntra . Primo casu lucida iniet valla adsunt , secundo diutudi uim dclirium est. Ulterius: quemadmodum majori vivacitate possunt obiecta vel signa animae se repraesentare, sic etiam econi possunt partim collabescere vel dimidiata alterataque animae Claversari ; eum anima nequeat ea non cernere, ut praesentantur. videt tum objecta alterata vel dimidiata ; & eredit , esse elusemodi. Hoc evenire videmus cis, qui aestu, ac motu ipsorum spirimum gaudent'. Si illi spiritus resciuntur , isti s ore sinum
lsrὶ Quid obst i , quod ex mutationibus simillimis a princi
282쪽
mi fissario& tumultum compescunt, sani evadunt , illi sunt melleuios ,
cogitabundi , patientes , 8c ur plurimum melancholico temperamento praediti , isti audaces , irrequieti , intollerantes , & ut plurimum sanguineo temperamento gaudent. Qiu d adnotari de- Dei est, quod post longas diuturnas impressiones multoties orga- nizatio pervertitur , illud signum praedominium sumit , ex eciuuia 1ibtillae, in quibus est insculptum, immobiles, aridae, ten-1ae dic. evadunt, per eonsequens mutationi sui status rest 1iunt . S coiit uo perpetuoque idcm signum animae repraesentant e hoe diuturnum iis litium mania sitὶ dicitur , nec dissert A delirio quam ratione diuturnitatis. Demum si motus tumultuosus spirituum vel mutatio , quaecunque sit in cerebro orta , delirium parit, originem in t bre agnoscit & Ihrenitis suu) appellatur . concultant ad delirium efformandum, quae illud in maniam vertant, quae possint illud mite uere, & quomodo cura sit instituenda, res sunt ad λledicinam pertinentes, & nos loco opportunioli pertractabimus . Superest, ut de Ecflasi dicamus. Haec non ust quam is intensa , si xatio mentis ad unum objectum intrinsecum is & oritur a vis luntate . Statim ac anima. credit aliquid sua interesse , ratione gravitatis , quam inesse obiecto putat , suas exerit vires, & in eo immolatur, paulatimque reliquis omnibus relictis tota ad illud applicatur . Cum organa noli ra , nisi a vi animae vivificam tur, imparia sint ad suum munus fungendum, remancnt in summa inertia , nec imprcssiones recipiunt , vel receptae ad animae notitiam non perveniunt. Hinc est quod homo ec stas correptus insensibilis videtur, nec videt, nec audit quicquain, Mnima quasi in sua penetralia retiacia tota est in obiecto , quod sibi obve satur . Adnotari volo , multoties id posse evenire absque actu Voluntatis , ut in somniis . delirio &c. Ex quocunque principios accideret , quod unum signum praedominium sumat , & alitentia animae repraesentetur adco ut nequeat ipsa anima effugere,
sit Mania ab μαδεσθαι, furere , infanire. Hinc est quod Medici eam distinguunt a delirio ratione febris absentiae,& ex, stentiae furoris , per consequens Maniam cum furore comitari
dicunt. uu) A Graecis ερι, ιτιι , ωσνιτιασις, quamvis omnes mentis emotionem denotet, attamen veteres , ac recentiores hoc vocabulo indicare voluere se delirium continuum eum s π acuta &is meningum Inflammatione coniunctum se Celsus insaniam sese
chantium aidvocavit , verum quid quid de hoc sit, Medicis r
283쪽
i Iud non vinae , tum etsi ex actu deliberato voluntatis non emergat objectum , attamen tum efficitur fixatio ad obiectum quasi ex necessitate quadam . Hoc sensu sumta Ecstasis morbosa
est , & ad medicinam attinet ; in illo sensu naturalis , di v. luntaria μα) habetur. Verum hac de re satis.
sxx S. Augustinus nariat de quodam homine , qui , qu novolebat, sensibus apparebat destituriis, & quas mortuus.Hcςbδ S multoties punctus atque Vellicatus nihil sentiebat; quod mi xum est, ignis organo illius applicatus nullum eYeitaiat sensu nis quando in se reversus ab Eestasi erint immunis V. de Civ. Dei lib. q. Cap. a in . Cui nota non est Torquati historia.'Hdnotetur , od Leoni ius pertentabat attem invenire, qua crurgiatus ope abstractionis insensibiles fiant . Ante eum C nus non Ium hoc proposuit Problema , verum etiam amruit vhominem a sensibus ita se abstrahera posse, ut ad destasim DR Mxaliter perveniat , & proprio exemplo credidit demonstrare iob. VIII. de Varistot. Duiliam by Cooste
284쪽
CAP. XX. De modis Voluptatis 3c Doloris.
Voluptas ct dolor implices fune id . INter limplicium Mearum praecipuas , quas a .sem
farione & Nesexione , recipimus , Dolor & Vesv-pras recensenda sunt. SicUt enim in comore sensatio est nude in se spe lata , vel dolore aut voluntate comitata : π) ita cogitatio, aut percutio mentis ita se simpliciter habet, vel voluptate etiam aut dolore, delectatione aut angore, quocunque nomine Vocetur, comitata 98). Non aliarum ritu isarum sinplicium describi , nec illorum nomina definiri possunt ; e dem modo cognoscuntur, quo simplices ideae sensuum Per Experientiam tantum . Illas enim per boni vel mali praesentiam definiendo , haud aliter nobis innotescunt , quam inciendo , ut ea animadvertamus , quae in nobismet experimur , post boni & mali va-atias operationes in animis nostris , prout alio atque alio modo applicantur aut considerantur a nobis.
ty Patiun Philes hi Syracusim nemo est 'quid ignoroea
Pluries egomet ipse inportus iam , in mearum meditationum servore, iterum atqiae iteratin advocatum vocem nullo modo se sisse: eonquestus tan insterum, cur me non advocavere , Seres nium habui pluries hoc secisse; quapropter crede, ne, maRudivisse, de cauui occupationis meae noluisse respondere . 9M Censeo , cum experientia convenire . Calamum. script xium in manu tene . sentim, me illud tangere , interim nisa
Voluptas, uinta dulor inibi adest.
285쪽
f. II. Bonum, or madum γώ .REs itaque bonae sunt vel malae, tantum , prout voluptatem & dolorem respiciunt illud voc
mus Bonum quod aprum naesum es , cicere auet augere voluptatem , vel dolorem in nobis minuere r ali quin quod efficit , ut , quo caremus , aliud quoddam. Bonum obtineamus citit. Irarum conseruemus , decline mus vero maum . Contra illud Multim appellamus , quod potes excitare vet. avdere quemvis dolorem , aue voluptatem in nobis imminuere ; aliter '. quo nos 'm
io quovis omere , aut bono orbare potes 0M . Per Voluptatem & Dolorem . intelligo corporis , di animi , prout vulgo distinguuntur ; eis. revera diversa
tantummodo animi temperamenta sulit, quae nonnunquam e perturbatione valetudinis in corpore , non inquain ab aegritudine animi oriuntur .
99 -mam se simpliciter stilicet absque delectatio vel angore . Et revera si percipis, hanc paginam esse characteribus Oxpletam, quo tuus gaudet spiritus in hae cogitatione λ Nos in rius dicemus in quo 'olupt1s vel dolor consistat , etsi per summa capita in meditat;one nolim de puleisituμν , & alibi hoc intristaverimus' Adnotetur elatum non 'ua hoe sensis. ibi sCap. VII. m. i. 3.ν M 'dix ae ad linis rationem ιβ mades iam Mianet , harum aberutro B i 'νὸσι νων--m ideis nostris tum fenfatunis , tum reflexionis 4re. Supur quo vide quod adnotavim lib. rem. I.
286쪽
III. A mectus nostri per bonum oe malum moventar .
Voluptas & dolor & quae illorum causa sunt ,
Bonum & Malum, cardines sunt, in quibus. as. laetus nostri vertuntur:& si animadverterimus, qu modo ista, variis sub respeetibus, in nobis operantur ; quas nimirum modificationes aut animarum temperationes , quas sensationes internas si modo ata eas appellare licet ) in nobis producunt , inde Assectuum nostroriun ideas nobismet Mngere poterimus .
Hoc modo quis deleetationis emitationem, an
madvertens, quηm praesens aliqua, aut res absens, apta nata est , in illo excitare , ideam nanciscitur, quam Amorem vocamus . Quando quis enim tempore Autumni , dum comedit uvas , aut veris tempore , cum nullae omnino sunt , se uvas amare proiitetur, haud magis est, quam s diceret, illarum gustum jucundum esse . Quod s valetudo incomm da , aut immutata corporis constitutio saporis illarum jucunditatem extinguat , tunc non amplius dici
Contra , doloris cogitatio , quem res aliqua praesens aut absens in nobis producere' solet , illud, si, quo Orium vocamus. Si hujus loci foret ulterius
287쪽
Cap. XX. er Dolor. et srius disquirere , quam de nudis affectuum nostrorum ideis , prout e diversis voluptatis & doloris modificationibus Pendent , notandum esset , Amorem Modium liud, quo erga res inanimatas & sensus expertes assicimur, fundari vulgo in voluptate & dol xe , quae recipimus ab usu illarum , & applicatione quovis modo sensibus nostris , etiamsi non sine ill rum destruetione: amorem vero & Odium erga entia , quae voluptatem aut miseriam sentiunt , saepe dolo-ixem esse aut delectationem, quae in ipsa illarum existentia aut felicitate percipimus. Hoc modo cum ii herorum cujusvis aut amicorum vita & selicitas pariant ipsi constantem delectationem, dicitur eos perpetuo amare . Notare vero suffcit , ideas nostras
Molestia ist3 ic . quam quis in semet nass
experitur ex rei cujusdam absentia , cujus praesens fruitio delectationis Meam prae se fert , ea est, quam Desitaeriam vocamus, quod majus est aut minus , prout molestia ista magis aut minus est v beinens. Ubi obiter e re fortasse nostra erit mima Vertere, maximum , s non unicum , industriae ha-ananae stimulum esse molestiam , quam persentimus, aut incommoda , quibuscum conflictamur ἰ quodcumque enim bonum propos tum est , s istius absentia nullam prae se injucunditatem nee dolorem fert ; si
288쪽
De morsis Voluptatis LIb. II. homo sne eo satietur & facile si contentus , haudquaquam istius desiderio tenetur , nec eo frui laborat . Tolam Velleitatem habet , quae desiderii gradus est infimus, & plane nulli desiderio proximus, qua do e rei absentia tantillum molestiae persentit , ut languidis tantum votis quibusdam eam expectet, nu
Iam vero in ea fruendo strenuam operam collocet .
inio etiam impossibilitatis boni propositi adipiscet
di, des derium in tantum impedit aut minuit , inquantum animi molestia aut incommodum Particulari consideratione ista tollitur aut lenitur. Haec cogitationibus nostris latius vagandi ansam praebent i aera non sunt hujus loci. Aussitim est delectatio animi, orta e contempla tione boni praesentis, aut appropinquantis certa Possessione ; atque tutac bonum aliquod possidemus , cum ita in potestate nostra stum est, ut ea , qua docunque libitum sierit, uti possimus. Hoc modo h mo fame propemodum necatus , monstrato tantum cibo , atque ante ejus comedendi voluptatem , gaudio perfunditur ἱ atque pater , cui liberorum res s cundae pariunt delectationem , quamdiu liberi ea utuntur fortuna , illud bonum constanter possidet , nee ad fruitionem istam aliud requiritur, praeter rei animadversonem.
289쪽
ς. VIII. Trisitia . animi anxietas , orta ex eontemplain A tione bona amissi , quod possideri diutius pol rar, aut sensu mali Praesentis. f. IX.
SP a s ita animi delectatio , quam unusquisque
m se Mari persentiscit , ex cogitatione pmbab his suturae fruitionis, e qua voluptas naturaliter minscitur.
Tμον est anxietas animi , orta e contemplatio. ne mali tuturi probabiliter venturi.
F. M. o D rario. Hinatio est contemplatio rei, qua frui impos
labile est, quae diversimode in mente operatur ἔnonnunquam enim molestiam & dolorem . nonnunquam socordiam & indolentiam parit.
290쪽
Lib. II. ΙIta est molestia aut perturbatio animi , propteririuriam acceptam , cum Praesenti Proposuo u tionis.
ΙNv fia est anxietas animi , e eontemissa ne boni a nobis expetiti , possessi vero ab alio , quem , nobismet anteponi debuisse . minus diguum Putamus Itoo . XIV Quinam esse Fus omnibus insint. Posteriores H duo affectus Inuicta & Ira eum nona dolore & voluptate simpliciter in se ori tur ,
verum cum in se habeant mixtos quoidam nolim de aliorum respectus, non in omnibus reperirI , Quoniam partes istae , merita aesti mandi tua , 'tionem me litandi , in multis desunt . Reliq homnes aMetus . qui in dolore Se voluptate pur nantur , in omnibus , puto , reperiuntur et muS enim , de eramvs . Raurimus , di Ipera luptatis res eiu tantum , sdimus, ramem 4 ,'f' ramus doloris tantum respecta ultimo et ario ru M- ςArua a rebus excitantur , prout videntur esse