장음표시 사용
111쪽
88 Remedia dis sermidolosi judicium , quod Nos timere facit de eo quod probabiliter judicamus agendum , abstinendum esset ab opere; Quis arctam Coeli viam posset ingredi, operando Nimis arctior, oppidoque dissicilis homini ad illam , tendenti redderetur ; si quaelibet res,de qua humanum iugenium , quod vastiG. simum esse probatur, sua subtilitat scrutatur,non posset executioni demandari; illa ejusdem ingenii fluctuactione perstante,ex qua ScrupuluS. At quia vera Charitas omnem foras
.is. mittit timorem: non sunt metuedi Scr
puti,nec ab operationibus abstinendu, Scrupulis ipsis vel urgentibus, vel perstantibus : nam sectis ; Quis in Mundo salvabitur, quis liberabitur a perditione; cum nullus pene inueniatur,qui aliquando non metuat de contrario , tibi operari contingat Sed obiicies. Ex cap. Inquis de Sent.
excomunicat.Habetur: Conjugem habetem Scrupulum circa valorem matrimonii, non posse debitum petere , nisi prius Conscientiam levem illam , id est
112쪽
Contra Scrupulos. 89 Scrupulum deponat; alias operabitur in peccato . Ergo nulli licebit facere contra Scrupulos , scrupulis non depositis.
tulo non loqui de Scrupulo proprie di- ἰζ ' 'μ' isto,prb ut vere Scrupulus est,secundum definitiones Doctorum ; sed potius di i , dubio, per quod tollitur assensus alterius partis, & quod inducit propterea
illicitam operationem contra Conscietiam . Scrupulus vero nec tollit alterius partis assensum , nec contra dictamen Conscientiae indicat aliquid fieri; sed tantum credendo licitam esse operationem , de contraria metuit, ex aliqua apparentia Oppositi. Hinc ergo sequitur, Eum, qui probabiliter sibi persuadet aliquid esse licitum,posse tuta Conscientia illud peragere , non obstantibus apparentiis in Contrarium occurrentibus; etiam si tali innitantur argumento,ut illud nequeat 'ipse dissolvere; nisi forte argumentum tale sit,ut tollat judicium, seu assensum , de eo, quod licitum esse existimabat et quia tunc non amplius dicetur Scrupu-G a luS,
113쪽
tus, sed dubium , in quo non licet quid
De Aliis tribus Remediis contra Scrupulas.
C A P. XI. MTErtium Decimum Remedium co-
tra Scrupulos, erit subita repulsio, seti aversio cogitationis ab illa re, N quae scrupuli sedes esse solet: ut videli cet, Homo conspiciens se scrupulo agi- tari, an ad aspectum Mulieris peccato consenserit: cffcax illi erit remedium, si statim ab ipso exorto Scrupulo cogitationem auertat,& alio transferat; ne argumentis curet scrupulum superare, sed omnino,illo contempto ac repulso, credat se non peccasse . Sicut enim si Quis acervo recte disposito , unu ex illis dimovere tentaret; quo dimoto, coem
114쪽
Contra Scrupulos. 9 Iteros corruere Oporteret: illo autem iloco suo perstante,omnes reliquos per stare non est dubium: ita non secus quiadem in scrupulis,cum exoriri conting rit,uno arg umetis dimoto,uniq; a ure benigna pristita ,statim multo plurcS,multoque majores insurgere certum erit Iita ut fere nunquam,nullaq; hora mens miseri Scrupulosi, arguine tantis contra scrupulos, optata animi tranquillitate
fruetur . Unde Rodriqueet ' Ego ideo 'in ea semper fui opinione dicebat ut xo a Φρο. Viri docti,& Cosessarii periti, ab Scrupulosis consulti, non aducant illis mutitas vel rationes vel argumenta, quibus Scrupuli eorum tollantur ; sed paucis Verbis, simpliciter & absolute illos dimittant, dicendo eorum Scrupulos nullo niti fundamento, quo valide possint perstare:& si dicere fas est; dicant, ipsos
esse fatuos, mentecaptos, ac ratione pa rum utentes , ut ex tali respontion
Coseisis sit verecundia iterum confiteri. Siquidem ex h Isaia :fola vexatio in tellecIum dabit auditui. Nam si procurent alioqui Eos rationibus,& argumC
115쪽
sa Remediatis convincere ; ex iisdem ad scrupuli-2andum validius sument occasionem. Haec si te. Si itaque exortis scrupulis, statim alia cogitatione non obviet Scrupulosus;fiet in ipsis argumentis, quibus sorte ad tollendos illos Scrupulos usus
est, scrupulosior: nam una mota phantasia,Oportet multas consequenter moveri; ita ut in potestate non sit sequentes compescere phantasiarum commotiones: pro ut in lateribus ordinate cohaerentibus,ut duillim praemisimus , cst videre; quod uno moto, coeteri sequantur necelse est,& unus post alium tendet
ad casum . Ideo optimum erit medicamentum,Mentem cogitationem & animum a scrupulis distrahere, & altera opposita imaginatione,imaginationem illam scrupulos ini supprimere, ac si E-jusmodi cogitatio non accideret.Quod si ex hac rejectione Scrupuli, aliquod in opere sequeretur sorte peccatum, illi
tamen ad peccatum non imputabitur; ut validis rationibus probat A area Ne autem scrupulis vacandi tempus
116쪽
suppetat; quo ut ipsit Scrupuli magis
magisque invalescant, ac velut Odra Herculea, ψ ex qua uno amputato capite, βseptem erumpembat & cx uno multiplicentur alii optimum erit Cajetant' mo- .nitum ; ne scilicet unquam otio vacet, sed aliqua semper honesta occupatiO- ne Scrupulosus ipse detineaturi ut mens distracta operi,scrupulis non angatur. Quartum decimum remedium erit , vel Conscientiam scrupulosam , vel Diabolum ipsum in favorem scrupulo rum argumentantem spernere, nec d ipsorum argumentis sive mulitim sive parum curare; imo & si aliquando fundata a pareant vel in Scripturis Sanctis, vel in Doctorum placitis, vel Sapientium antiquorum dictis,quo ad scrupulos attinet, debet illa parvipender Scrupulosus; ne & scrupulosior evadat
ex ipsis, & ex iisdem in desperationem
Audiamus itaque Al reet , f super proposita disserentem,ubi ait, argum C-tans cum Scrupulosis: Pergis frater mi esse nunc importunus,dum dicio; qui
117쪽
in hora mortis non esset oppositum ostrupulorum agendum , ergo neque invita . Bonum enim esset argumentum, si tuum non esset. At quia Scrupulosi esti nullum est,atq; fallax. Non enim iri volumus dubitatum , sic homini Christiano esse vivendum,ac si continuo es set moriturus ; nam qualis vita suis ita: F bonarumque mentium eme ententia Patrum: ibi culpam agnoscere, ubi culpa non es . At his non obstantibus,
oportet te omnino cotra scrupulos SC- per agere, sive ultima agas vitae perio-du,sive adhuc vivas in vegeto: Deumque, Patrem nostrum Omnipotentem , non crudelem,imimisericordem,aut durum putare;sed de Eo illa sentire, quae Sapiens ibi: sentite de Domino in bonitate,ct in simplicitate cordis quaerite illum:quoniam invenitur ab his, qui non tentant illum,apparet autem eis,qui emhabent in illum.Licet autem ct Sanchez, Τ ct RodriqueΣ, ct Θlυester , ' ct Core dubensis, Nonnulli alii dicant, mutita Oportere in mortis articulo facere, quae extra illum facienda non sunt; ut vide' a
118쪽
Contra Scrupulos. 9Svideliςet de domo sua disponere , prout ibi: dispone domui tua , quia muricrii 4 1sis. i.
tu, non vives: Haeredem testamentarium instituere; & alias certas actiones facere, sive pro temporalibus , sive pro Spiritualibus recte instituendis ; pro ut Christus, Summa Sapientia,in parabola hominis longe profecturi, oration eleganti advertit ibi: Homo quidam peregre prosicsens , vocavit feruos suos , tradidit illis bona sua: Et uni quide de- ..dit quinq; talenta, Alii duo,Alii Uero commisit unum,ct profectus es statim c. Quo quide suo locutionis modo viderentur Hi Scolafici aliqualiter assentiri scrupuloso illi argumentanti, deber ita in sanitate , iit in extremo mortis discrimine scrupulis deferri,nDion ernens modica, paulatim habeat Vir timo- tratus decidere ct in foseam cadere : ta men pro ipsis Scrupulosis tutior ac pro' u Bonaein.
losuumo tuta conscientia debere scru- '
119쪽
9 6 Remedia pulos ipsos,iit in vita, ita & in morte jpernere, & contra illos operari; ne vel in mentis privationem cadere vel ii desperationem contingere patiatur. 4 riit u . Sit itaque Unus pro cunctis , Gramis Auctor , grandij que Doctor Fullucius, qvoce sua, id quod professi sumus explanans; ut ex ipso,& in ipso iuremus. Ad abiiciendos ergo scrupulos ait qui modo' iis, τὰ confert multum, recte intelligere tres βο- illas propositiones, quibus pleriqu Scrupulo lorum utuntur. Quarum prima: r L i a in dubiit tutior pars es eligenda; pro ut Iura proclamant. Secunda: s qui amat g Edet periculum,peribit in illo; pro ut Sacri Codicis textus sacer. Tertia:Bonarum mentium es , ibi culpam agnoscere, ubi culpa non es: & alias: tene certum,ct dimitte si ..., Vm 3 pro ut communi sententia 'l' Augusinus h pariter , ct Gregorius . 8 At ' Fiabili'' prima Iuris prolatio intelligenda est in iis,quae vere dubia sunt; non autem quando est opinio probabilis,quae facit rem moralem certam; cuique inniti solent strupuli.Secunda vero Sacri textus
sententia intelligitur de periculo pec
120쪽
Contra Scrupulos. 9 candi, cui Aliquis se exponit ob Conscientiam practice dubiam , vel ob oc casionem moralem , faciendi aliquod malum : quod longe abest a Scrupulis, qui nec rem dubiam pariunt, nec Occasioni morali malum faciendi nituntur; sed taltim formidini,an pars opposita operationi quam peragit, sit veracior . Tertia tandem intelligi debet ita in genere,& in ordinatione adCofessionem, quasi secreto fieri solitam coram
Deo tantum non in ordinatione adCo- fessionem Sacramentalem . Posterior vero debet intelligi de certitudine morainatque ita cum sit moraliter certa ,
pars, quae scrupulo opponitur , illa tenenda crit, & Scrupulus omni tempore
Quintum Decimum remedium erit , ut Scrupulosi dubia semper in mitiore partem sint interpretanda ; Conscientiae relicta districtione t ita communiter vstre Doctores omnes , pos Aetorium, qui sic scribit: Postremo scrupulosi Homi
nis dubitationes hic largo modo uti tur verbo dubii semper in mitiorem,&