장음표시 사용
121쪽
meliorem partem Cofessarius accipiat,& interpretetur: nam & ipsa dubia is meliorem partem esse accipienda, dis ponit utrumque jus, Ecclesiasticum videlicet, in ac Civile: N& in re dubia,benigniorem interpretationem sequi, non minus justum est,quam tutum. Haec ille. Inter autem alios dem habet Busus in psea arca medica, verbis hisce : Dubita. tiones scrupulosi Hominis in melior semper partem , ac mitiorem interprC
teris ; id enim optimo jure fieri posse
cautum est i ure. Consule item Sanciset ' Merollam: P ct Bonacinam: ' Qui omnes Spirituales medicos, omnes Conscienti e Patres,omnes Superiores hortantur, ut Scrupulosos benigna foveant Charitate; affabiliter tradent,in mitio-
rem partem illorum dubietates acci piant, Conscientie casus super ipsos di
latare contendant, & non contrahere;
ne fiant in ipsis Scrupulis pusillani
miores , & tandem in disperationei uagantur. Cum enim Scrupulus ex levi fundamento nascatur; par non est, Ut Scrupulosus ex levi sun lamento damnupatia
122쪽
Contra Scrupulos. 99l patiatur ; & sicut in rebus dubiis judii cium est in favorem Possidentis liber-- tatem suam: argumento textus de Reg. jur. in b.ibi : cum Partium jura obscura si funi, steo potius favendum es , quisit Actori: ita a fortiori in materia Scru-ὀpuloru, qui dii levi,ut prςdiximus,fuda mento nituntur; in favorem Scrupulosi a judicandu est.Hactenus eX doctrina su- e . Homob. iupradictoru Theologoru.Et Homobonus -tade, non solum Confessarios consulit, e sed & ipso sinet Poenitentes scrupulis , agitatos,ut super eorum scrupulis en-- tiant de Domino in bonitate : Illum be-- nignissimum Patrem existimantes, non. Iudicem severissimum; ob idque leges,t Ejusque scripturas Sacras,quq Ipso im-
imperante scriptae sunt, secundum aequitatem, & epicheyam sapienter esse . interpretandas asserit omni ope . Huic autem Homoboni doctrinae & ipse nisus,alia tria remedia huic anneXa , ca- i spite nunc sequenti subnectere noniac unctabor. . De
123쪽
Remedia De Tribus aliis Remediis contra Scrupulos.
gendis , erit remedium , Benigna Legum, ac Praeceptorum interpretatio, qua Unusquisque,per aequitatis virtute, potcst, sine ullo suae Conscientiae detrimento, inter duas obscurae Legis inter pretationes,benignorem, sibique acco- inodatiorem sequi; nec renetur ea modo vel impossibili,vel nimis dissicili,vel contra usum aliorum Hominum sui status,vel cotra receptam Hominum cordatorum consuetudinem, observar rs AH rer' prout optime Alvaret. Qui addit; Horium.ε 'f' mini scrupuloso licere, saltem sine lethali peccato, Legis, sive Praecepti ob servationem praetermittere, quar illi inaugumentum cederet scrupuloru: dummodo sine contemptu, & bona judicet intentione legem illam, sive praecepta, obligationem sibi non inducere sub
124쪽
Contra Scrupulos. I O Imortali. Ac similiter poste Illum metsi ne peccato quamlibet opinionem probabilem sequi; licet vel miniis probabilem , ininusque securam aliqui Doctores illam judicent; relicta proba- ibiliore,atque securiore: dummodo aliquis Doctor non cotem nendae auctori-ritatis probabilem judicaverit . Haec enim omnia Benignitas admittit, Hum i T. . . . manitas Saluatoris nostri Dei; ejusque Divinae legis,ac mandatorum suavitas, de quibus Christus ipse, Deus noster, is Matth.11. ait: μ jugum meumsuave es, ct onus meu , leve : & Ioannes ; quia mandata eius grauia non sunt.
Si autem & Philosophos ipsos gentiles, pro indaganda hac veritate consulamus; statim nobis occurrit Aristote lis,Philosophorum celeberrimi, I deci s Ethie.ueq;.s0; qua dicitur: Aequitatem egali j si- h Ph tia esse meliorem. Unde semper eX aequitate,non in rigore, Legum praecepta interpretanda sunt.Igitur in benigniorem opinionem semper inclinandus est
Scrupulosus;ejusq; sive Superiores, sive Spirituales Patres mitiorem pro illo legis
125쪽
Ioa Remedia Legis, vel Praecepti interpretationem ieligere debent: pro ut de jure cautumia est; ut infavorabilibus placidioris ac mia tu i ...u tiorasemper i eligenda. Suis enim praeceptis, suisque legibus,nec Lex ipsa Divina,nec humana, nec Author legisl Deus , nec Ecclesiae mater nostra vult homines obligare ultra vires humanas;
dicente Apostolo de Deo ipso: ' non ne i vos tentarifupra id quod potesis.Praeterea non exponi Quis debet fatuitati; non utique desperationi; non sui ipsius perditioni; pro Legis , sive Praeceptorub ninais distrietit observatione. h Insuper
seiugulos. in rebus dubiis,tutior via, vita Bonoruri erit; quae pro Regula ost habenda: nam
bonorum hominum nullus , contra a quitatem praesumitur vivere; quae tamein omnibus agibilibus est servanda , . Denique quocumq; te vertas, mi Charissime Scrupulosita quoquo erit eventu, graviter non peccabis , Legis observationem aliquam praetermittens ; cur
ob aliquod gravius praevisum periculuimsine contemptu feceris. Et D inepto milii formidas credere; consule Doctiores
126쪽
Contra Scrupulos . Io Ictiores : Reginaldum, ε Cordubensem, d 'ΘDestrume Na 1 rum.' Soctissimum conlib. que, uti vere doctissimum Amtoninum: ex eQuo potissimum erit pui. Septimu Decimti,quod modo ludne Enehyt. e.
ctimus contra Scrupulos tuos Remedim h.''i' cognoscere nempe Regulas,quas septenotant,cum 'fo Divo Antonino, ἶ Doctores; quibus, ad legem interpretandam, e p. s.
Epycheja quis uti potest;ut ex ipsa epycheja & Lex ipsa sit mitiori& ex inter Uretatione benigniore Scrupuli ipsissimi
evanescant.. Prima ergo erit,ut Legislatoris mens attendatur non verba; quando verba
ipsa duriorem sensum producunt: siccbsi quis legem violet in sensu duriori, in
benigniori autem observet,non eritLC-gis praevaricator, sed observator, dicta- h ἶς' te lege: h Nulo juris, aut aequitatis beni- Nulla. gnitas patitur,ut quae falubriter pro utilitate hominum introducuntur, Nos duriore interpretatione, contra itforum commodum,adseveritatem producamus. . secunda, quod ad imposibile nemo te- Nemo inneatur ; pro ut in Iure : & teneretur in s.
127쪽
quidem quasi ad impossibile, si cum
gravi incomodo,vitaeque suae discrimine,Quis legem observare deberet, exq ua perditionem,desperationem, menti sque captionem hauriret: cum CX Οph Masib.11. posito repetat Christus : jugum meum suave e ct onus meum leve. Tertia,quod sicuti votum, quod vanum fuerit,aut stultum, Voventem non
obligaret;si scilicet ridiculus,sive fatuus apud probos viros Quis redderetur,Vo- . tum illud suum implendo ; ita nec Lex quaelibet obligaret, ubi ex illius observatione Quis vel fatuus appareret, I P .io.m Vel inurbanus; dicente Psalmo: i OdisFobservantra vanitates supervacue.
Quarta,quod in dubiis,sensus comunis Cordatorum aliis debeat esse vi-- Vendi regula;ad illud Aeternae Sapiens tiar: Vos esse fal terrae a quo indiciturn S.p. 3 uti. ζP'N Brunone ' Discipulos,Episco-eb. .. pQ C terosque in Ecclesia probatoqih 'ol. Viros , esse debere coeterorum Mundi Hominum condimentum; ut ex illorum operatione,mores aliorum dirigantur , & actioneS. Quin-
128쪽
Contra Scrupulos IosQuinta, quod in iis, quae ideo mala sunt, quia jure humano prohibitata, excuset consuetudo rationabilis,legiti- meque praescripta ; vel & si praescript non sit,rationabilis tamen sit, scientemque ab ipso Legislatore tolerata : decernente Lege ipsa ' quod Consuetudo sit optima legum interpres .habeatq;vim legis. Sexta , quod Homo ubi non peccat mortaliter, ibi nec possit majorem Excommunicationem incurrere: e quo fit, ut Nullus putet se es h Excommunicatum,ctim probabiliter se esse alienum
Postrema crit regula, in quovis casu omittentem facere,quod Lex imponit, excusari posse a peccato mortali, si bona fide, absque contemptu, justa d causa id facere omittat, sive existimet, se id omittendo, mortaliter non pecca re ; nullo modo omissurus, si peccatum mortale se perpetrare existimaret. Na& ratione imminentis alicujus periculi eodem Antonino dictante ' post et Quis agere contra legis verba absque peccato mortali , non excusato illo tamen
129쪽
96 Remedia pulos ipsos,ut in vita, ita &in morte spernere,& contra illos operari; ne vel in mentis privationem cadere , vel in desperationem contingere patiatur. a Fili u . Sit itaque Unus pro cunctis , Gravis Auctor , grandisque Doctor Fullucius, qvoce sua, id quod professi sumus explanans; ut ex ipso,& in ipso iuremus. Ad abiiciendos ergo scrupulos ait qui modo' usi s. h. confert multum, recte intelligere tres βο- illas propositiones, quibus pleriqu Scrupulosorum utuntur.Quarum prima: r L i a in d*bili tutior pars es eligenda; pro ut
quis, is de Iura proclamant. Secunda: s qui amate periculumseribitin illo; pro ut Sacri Codicis textus sacer.Tertia:Bonarum mentium es, ibi culpam agnoscere, ubi culpa non es: & alias: tene certum, dimitte incertum ; pro ut communi sententia η Α'sy' 'Augustinus h pariter ,-Gregorius . At ' Fiabili ' prima Iuris prolatio intelligenda est in iis,quae vere dubia sunt; non autem ν..., quando est Opinio probabilis,quae facit rem moralem certam; cuique inniti solent scrupuli.Secunda vero Sacri textuS
sententia intelligitur de periculo pec
130쪽
candi, cui Aliquis se exponit ob Conscientiam practice dubiam , vel ob oc casionem moralem , faciendi aliquod malum : quod longe abest a Scrupulis, qui nec rem dubiam pariunt , nec Occasioni morali malum faciendi nituntur; sed taltim formidini,an pars oppossita operationi quam peragit, sit veracior . Tertia tandem intelligi debet ita in genere,& in ordinatione adCosessionem, quasi secreto fieri solitam coram
Deo tantiim; non in ordinatione adCo- fessionem Sacramentalem . Posterior vero debet intelligi de certitudine morali; atque ita clim sit moraliter certa ,
pars, quae scrupulo opponitur , illa tenenda crit, & Scrupulus omni tempore relinquenduS. Quintum Decimum remedium erit , ut Scrupulosi dubia semper in mitiore partem sint interpretanda; Conscienti e relicta districtione t ita communiter fere Doctores omnes , pos Aetorium, qui
sic scribit: Postremo scrupulosi Homi nis dubitationes hic largo modo utitur verbo dubii semper in mitiorem,&