장음표시 사용
141쪽
i Iuris Naturalis Elementa. trius in alterutrum imperium esset , & a terutti neuter naturali subjaceret necessit te . Praeterea imperii nullus esset exitus, &mandata per quae imperium vim suam ex
rit , nullius forent ponderis , nisi suffcie ti potestate sumarentur . Quis Vero Principem illum dicat , cui ζffcax noni suppet rei ratio subditos in obsequium adigendi PSed neque suffcit praecellens potestas illa , quoniam deinde requiritur , ut sapiens& bene a sit . Sapere debet haec potestas
ut nostrae felicitati maxime conducentes raritiones dignoscat & elagat ' debet autem esisse benefica , ut quae nostrae felicitati rationes conducunt, in universum gaudeat usu
Pare . lQuod ut perspectum omnino sit , adve tenda tria sunt, quae in hoc argumento sola possunt adverti . Quam enim praepotem tem naturam dicimus Vel in nos se habebit indifferenter , nimirum neque bene neque male nobis facere curabit , rerum nostrarum unice secum ' Vel erit malefica , vel
denique in nos propensa & benefica . Si natura haec in nos se habeat indisseis renter , nihil ad institutam quaestionem n
Bram attinet . Nam quantum vi S altera mi
hi natura praecellat , si me neutiquam cu-Tet , meque mihi omnino permittat , jam in illam non aliter lae habeo, quam si vel esset mihi prorsus ignota, vel omnino non
existeret . I) Itaque nec illi jus in me
142쪽
. - Pars I. Cap. IX. Iosellum, nec ego ulla in eam adstringar obligatione. Sin invidia & malefica natura ponatur, non solum ei Ratio non suffragatur, sed adversus illam eo vehementius insurgit , quod magis timenda est , quia potentior .
Naturae namque maleficae Potentiam non potest homo tanquam jus habere; sed homini contra fas est, ut quibuscumque rationibus sormidabili Domino se subtrahat, && mala declinet ab illo imminentia.
Sed naturam ponamus aeque lapientem ac beneficam . Non solum huic ce naturae
suffragabitur homo, sed ultro & s ponte sua ejusdem voluntati assentietur , quoniam ei naturae omnia inlunt necessaria per quae propositum sinem assequamur. Natura enim illa cum sit praepotens, eorum qui ei subditi sunt, omnino potest utilitatem promove re , quae Vero noxia procul ab illis aman- , landare. Tum quia sapiens est , eorum quibus injungit Leges , perspectas penitus habet
ingenitam indolem , facultates , vires, at- 'que veram utilitatem. Quapropter neque in fine ad quem subditos destinat neque in rationibus quibus finem illum assequatur eligen-
sngebant ut summa , se & quietissima felicitate
perfruentes, humanis rebus dedignantes consulere , Rique hominum proba vel improba facinora neutiquam reputantes. Quae quamquam impia sen tentia sit, ex ea tamen semel posita recte collis gebant Epicuraei quamlibet Religionem & quemvis Deorum metum vanum & fictilium esse. Pu fend. de Iur. Nar. Θ Gent. Lib. L. Cap. UL
143쪽
res Iuris Naturalis Elementa eligendis hallucinari potest. Denique quoniam benigna est, tuos subditos revera vult beatos praestare, unde ad illam subditorum felicitatem cunctas sapientiae & potentiae suae actiones constanter dirigit. Quoniam igitur humanae Rationis assensum arctissime sibi devinciunt quae eum potestate sapientia &benignitas conjunguntur, pariter hominem flectunt validiuime, atque sic tum interivatum exterius obligatur homo, teneturque praeseriptis sibi Legibus parere. Imperii ve ro jus eo vero rundamento nititur.
Quaesumo Si res in se dispiciatur , homo cum stini Prin- Ratione & Libertate praeditus, nullo pol Cipi lv , statis alienae metu, sed sola alieni imperiiunt quia sepientia di benignitate deberet obligari .
Iitases Sed homines .ita sunt natura comparati, liae ab a- ut quoniam leves inconsideratique, Vel c
s...' 2 pr vique sunt, neque sapientia Legi iubeen l tori , neque Lmum praestantia plerumque
dae. satis afficiantur, ideo ad eorum sectendam voluntatem opus fuit alia causa efficaci ri, qualis est poenae metus. Igitur in eo qui praeest auctoritatis columen potestas &Vis requiruntur,' nec in Principe sejunge dae sunt diversae facultates ex quarum cou
junctione jus constuatur imperii. Ius enim illud nullo modo signitur ex sola potesta
te quae benevolentia destituta est: ipsa a 'tem non sufficeret benevolentia quae sapiem
tiam & potestatem non haberet adjunctas
144쪽
Pars L Cap. VII. I Neque enim, si cui bene velim esse, aut etiam aliquot in eum beneficia contulerim, ideirco imperii jus in illum nanciscor. Beneficia grati animi propensione rependuntur ; sed ut te beneficiorum memorem ex hibeas , necesse non est ut a quo beneficia praestita sunt , ei te tanquam domino sub-ijcias . Verum quas enumeravimus praestantissimae naturae praecipuas dotes conjungamus , & summam quidem potestatem ponamus cui homine reipsa subjaceant , sed quam summam potestatem sapientia summa Iemperet , & summa incitet benignitas 'quid adjici praeterea potest , ut hinc omni-
moda constituatur auctoritas , & omnimodum illinc obsequium Z Qui enim summa potens , summe sapiens, & bonus est , ei cogitur Ratio imperii jus concedere , ipsaque nos ad parendum hortatur , & stimihi '
s , Diei quidem potess obligationem exterso
rem ex Prit is voluntare deriva i; sed haec gener 'iε sententia enucleari debet ea omnia expen den o quae nos iam disputavimus. Hi autem non mihi piob ntur qui ob,igationem exteriorem pender' nemni ah ulla vi, sed vim inesse Principi die in t ut possit jus suum tueri. Qui enim natura conjunctas obligationem & vim cogitatione segregant , ipsum convEllunt obligationis fundamentum. Nam n se uti est exterior oblisario absque Pr ueipe , nec Princeps absque vi , seu quod idem est, absque pote late itaque vis seu potestas necessario alterum est obligationis land mentum .
145쪽
f. X. ΙΜ definitione Principis & imperii etiam eontinetur subditorum definitio. Itaque subis
ditorum nomine veniunt ii homines quicumisque tenentur parere . Quoniam vero Potenis
ria, Sapientia, atque benescentia imperii jusconstituunt , sic ex imbecillitate & inopia subditi sunt homines. Quapropter recte a PUFFENDOR FIO diis .ctum est , ' obligationem exteriori causa partam ideo in hominem cadere , primum quia homo natura pendet a Domino , tum
deinde quia intellectu & libertate instructus non solum injunctas sibi regulas dignoscere potest , sed & iis suas actiones cum dei
ctu adtemperare. Quamquam autem vera sit PUFFENDOR FII sententia , quae necessario ponenda intelligitur , alia tamen est verior& proximior causa propter quam homines ad obsequium teneantur . Quo autem proinximior illa causa apprehendatur, operae pretium est advertere , tum demum obligatione constringi naturam Rationis participem, si is qui imperat , idem possit. Velitque s licitate remunerari obsequentem vel Leages detrectantem insortunio plectere : id autem locum non haberet , si non posset homo bono vel malo assici , laetitia exhilarari vel dolore deprimi , ejusque praeterea selicitas vel infelicitas minui vel augeri . Quae nisi sic statuantur , homo quidem ineluctabili vi ad certam agendi rationem '
146쪽
Para L Cap. IX. I IN nem poterit adigi , sed proprie non obru
. VERA certe posuimus imperii fundamen. Non Pota , quorum Veritas manifestior adhuc ev 'θ' det , si generalia nostra principia cum sin- balbi gulis , quae nobis nota sunt, imperii gene- excogitainribus conserantur : puta cum imperio Dei ri quam
in homines , Principis in subdito , P/xrum: οῦς in liberos . Haec enim singula imperii gς' eiseitur nera liquebit in nostris principiis funda
mentum suum habere unde novum deducitur argumentam per quod eorumdem primcipiorum veritas asseritur. Sed illud im- praesentiarum satis est adnotasse , quod subis '' inde diligentius expendetur. Quapropter non alia potest absolutissima obligatio excogitari quam quae laudatis superius fundamentis nititur, utpote quae Originem ex eo imperio ducit in quo id continetur quidquid aptissimum est hominibus sic arcte devinciendis , ut in omni sua Mgendi ratione Legibus obtemperent . Summam enim imprimis obligationem constituunt eae caulae quae tam gravi momento Voluntatem humanam flectunt , ut prae illis aliae omnes leves sint . Porro ea quam expotuimus doctrina omnia complectitur quae Voluntati sic inflectendae. conducunt .
Ac primo quidem Regulas illas summus
Dominus constituit quae suapte natura tum nostrae virtuti perficiendae, tum promoveri dae
147쪽
qua me Icimus o bligationem, easmul in in rerιον ,
11o Iuris Naturalis Elementa . dae nostrae felicitati aptissimae sunt : deinde summi Domini ea potestas & auctoritas est, ut penes illum sit nostra vel felicitas vel infelicitas tum denique quia summo pere potens, sapiens ,& benignus est, omnimodam illi fidem habemus. Quid aliud potest excogitari quo validius inclinetur uois
Iunias, cevinciatur animus, & homo conustringatur arcti stimo allo moralis necessitatis vinculo, unde paritur arctissima obligatio. Necessitatem moralem dico; neque enim naaturam hominis Uubvertere volumus : sua
semper homini salva est natura intelligens& libera ; neque summus Dominus aliter suis Legibus regendum hominem suscipit , nisi quatenus homo intellectu pollet & liabertate. Neque enim Libertas unquam cogitur quantumvis arcta sit obligatio, s edea semper homini facultas iness, ut detrectandi imperii periculum inire valeat. Uerum tamen homo si praecepta Rationis auscultet, inditam sibi detrectandi imperii facultatem metapbsicam non usurpabit , ussummi sui Domini propositiso obsistat in suam ipsius perniciem. III. Iam duplex assignatum est obligationis genus sa) ; alia est interior quae oritur ex
cognitione boni vel mali ipsis rebus inhaeorentis , quae proinde obligatio unius Raticia nis . vid. Iup. cap. N. V. 13.
148쪽
Pars L Cap. IX. mn s opus est : alia est exterior quae causam habet ejus voluntatem cujus in nos principatum & dominium agnoscimus . Porro Lex utrumque illud interius & exterius vinculum
generat , quorum alterum mutuas Vires praeis
het alteri , unde existit persectissima obligatio . Atque hinc verisimiliter fit ut Iure- consulti non aliam admittant proprie dictam obligationem quam ex Lege partam & in. junctam a Principe . Quod ita verum est , si sola intelligatur exterior obligatio , quae potentissima est & validissime hominem constringit . Neque tamen hinc colligas nullam
esse aliam obligationem praeter eam quae eX-terior est. Namque cum quaesita est nobis origo 8c natura obligationis generatim spectatae i tum deinde cum partam ex Lege obligationem expenderemus , ea dogmata statuimus ex quibus , ni fallor , liquet aliam esse primigeriam & interiorem obligationem quae a Ratione disjungi nequeat , sed quae exteriori obligationi conjungenda est, ut haec ab illa vim eam mutuetur, quae voluntatem imis
pellat flectatque, & quo velit , eo Conve
Quod nostrum de praesenti materia judicium si quis sedulo perpendat , comperiet
fortalsis nostrarum opinionum ope inter se 1ententias illas convenire, quae non ob aliam causa videntur inter se dissentire quam quod male intelligantur . Sed illud saltem aus masserere me in constituendis imperii funda mentis eam sententiam sequutum esse, quae
ab ipsa Pusteodorlii sententia minime abhom
149쪽
1is Insis Naturalis Eumenta ἰret, uti videre erit , si quae nos tradidia
mus cum iis comparentur quae Pinendorissius scripsit tum in magno , tum in comin
1 vid. pendiolo suo libro . sa)
c .s. 6.8. Quis Legum FINIS , q- Natura, quae sint
u. 3. 4. 3. ΙCRT sorte aliquis Imperii naturae Do fine is fundamentisque diutius nos immora. quantum xOS. Sed tantum erat hujus argumenti mo. spectat ad mentum , ut operae pretium duxerim qui- subditos bus principiis imperandi jus continetur quam
ip- poteram accuratius evolvere . Erat enim
P in haec aptissima ratio per quam dignosceretur
' natura Legis o & sane quidquid postea de Lege disputabimus, illud a principiis supra
positis deducendum erit. - Ac primo quaeritur quis θορον , quis mnis sit Legum Hujus quaestionis dusex , ut ita dicam, facies est . Instituiturnae quaestio, de subdi-/ tis , an de Principe λ Hoc enim primo distinguendum occurrit. iPrinceps & subditi alter ad alteros sic invicem referuntur , ut hinc exsurgat societas quam Princeps suis Legibus moderatur . Quoniam autem in quavis societate
iis est consulendum qui sunt societatis par i