장음표시 사용
241쪽
i ρ. Iuris Naturalis glementa . TUM CREDERE TUM HABERE ; isbenim naturam impugnat qui inter prima Societatis fundamenta non recenset aequi juris principium illud quod Iureconsultis aequabilitas Juris dicitur, qua juris aequabilitate nititur MUTUORUΜ OFFICIORUΜ LEX, necnon haec simplicissima, sed quae latissime patet Regula, debere nos eo animo in alios esse, quo in nos ipsos volumus alios assici,& in simili caula, qua ratione cupimus ha fieri, ita & caeteros habere. 4. In I p. q. Sociabilitas cum inter homines muis ibi iniim- tuae sit obligationis, quorum ea malitia Vel .i dis iniquitas , ut vinculum abrumpant Scin bene ψ6 cietatis , ii non possunt jure conqueri, silentia . Vel amice non habeantur, vel ab illis etiam Licita est impetantur quos offenderunt. Vid*sen' Initur licita est intermissio exercendae in non viti animicum benevolentiae , culus tamen nefas dicta. est radicem avellere. Quoniam enim ex so-Ia necessitate paritur jus eum vi repellendi , qui nos contra jus impetit ' sic etiam . ex eadem necessitate petenda est regula &constituendus modus est hujus mali quod cuipiam possumus inferre, quocum in gratiam redire semper parati debemus esse. uinhi nobis satisfecerit, nec ab illo supererit quidquam timendum. o. Quocirca sui ipsius I UsTA DEFENSIO a vindicta prorsus secernenda est . Effectus namque benevolentiae in tempus & ob ne cessitatem intermittit defensio, & sociabilitati non adversatur . . Contra vindicta bene volentiam funditus tollit , & odium insen i
242쪽
Pars II. Cap. IV. tumque animum generat , qui in sesus & publicae utilitati contrarius estque diserte Naturali Lege damnatur
, qui. Eae his generalibus regulis multa sane Posueonsequuntur . . PrinNemini verbis facti De nocendum, & illatum damnum sarciendum est: neque enim ebri stare societas potest', si licitae sint injuriar p ii ab Hominum sermonabus debet inesse ueritas , Sc praestanda fides est : quommodo enim credant hominibus homines , quidve sit in societate tutum , si decipere liceat& fidem fallere RUnicuique non solum id tribuendum est quod ad illum pertinet , sed praeterea fieri& coli quisque debet juxta suam conditionem dignitatemque ; quia alios aliis subef- se societatis vinculum est , & nullus alion uin in familiis esset ordo , nec in civili
243쪽
PLATONE ) non nobis solum vati sumus , ortusque nosri partem patria vindicat , partem amici atque t ut placet 1Ioicis ) quae tu ter
ris gignuntur , ad usum hominum omnia creari , homines autem hominum causa esse genera
tos , ut ipsi inter se alii aliis prodesse possent d
in hoc naturam debemus ducem Iequi, communes utilitates in medium asserro , mutatione inciorum , dando , accipiendo I tum artib&S , tum opera , tu in factiliatibus devincire homi-m 1d. i. num inter bomines sorietatem . ηQ. Cat. 7. Quoniam igitur non ob aliam causam
student hominibus homines quam propter benevolentiam aequitatemQue, tum ob actiones utiles justasque , nec aliter haberi pbtest societas stabilis , pacata , florensque , ideo colendae sunt dictae virtutes , ac totidem ossicia ab ipso Deo praescripta : nam illud cum divina voluntate consentit, quod cumque confert ad eXequenda Dei consilia .
Triplici, IGITUR pro descripto superius triplicin*st ψ statu hominis tria quoque sunt Naturalium
rein STRI IPSORUM AMOR, & 3. SOCIABILI-quisita. TAs seu in alios homines benevolentia .
Quibus tribus principiis insunt Omnia quae superius requirebamus . Equidem vera sunt , utpote deducta ex ipsa hominis natura , indole , statuque in quo illum Deus constituit . Simplicia sunt , & cuiuivssi ca- accommodata , quod in praesenti mate-
244쪽
m praecipuum est: quoties enim de ossiciis agitur, ea principia constituendat sunt quae
facile quivis intelligat ; inest enim semper
periculum in ea mentis subtilitate quae semotas novasque vias seStatur . Ac tandem
haec nostra principia susscientia sunt & uberrima , quippe quae nostra omnia ossicia complectantur, & hominibus in quocumque statu Dei voluntatem notam faciunt, si Vehomines in se ipsis spectentur , sive prouc
se habent ad alias res creataS.
PUFFENDOR FIUS quidem non tot ad' Adnota. mittit principia, & SOCIABILITATEM u- tiones ianicum statuit Legum Naturalium fundamen4 senten- rum . Quae sententia merito improbatur ut tia Πλ Pui'
manca. Neque enim ex lociabilitatIS principio deducitur proprium proximumque officiorum nostrorum fundamentum: quoniam quae ad Deum ossicia pertinent, vel ad homines singulos referuntur in se ipsis specta-tOS , ex proprio & proximo sociabilitatis fonte ducta non effluunt , sed habent pri, 'pxium suum Sc peculiare fundamentum. P namus hominem in solitudine , erunt illi .nihilominus servanda plura ossicia naturalia, quale est Deum amare & venerari, seipsum servare , 3c innatas. 1ibi facultates quan sum potest excolere . Sociabilitatis principium fateor latius patere, quocum etiam nostra alia duo principia natura cohaerent, quae tamen cum sociabilitatis principio con-
245쪽
undenda non sunt, habent enim propriarn suam vim, nec a soci bilitate pendentem. Itaque nostrum triplex principium haberi debet ut organum triplex , ex quo totius humanitatis systemati suus motus & actio) est , quae tria organa aliud ab alio feceranuntur , sed conjunctis viribus conspirantc ad exequenda Conditoris proposita.
Puffendor- VERUMTAMEN plerique illi quibus imo dorfius probatum est Pulfendorfit systema, utpote plus qv' ti ipsi, suo principio mancum , plus aequo xxvPς - es'ii eae indulserunt, quod in exculationem Pulsendorfit dictum volumus juxta rectam Barbeyracii adnotationem . Profitetur Nais turalis luris egregius ille instaurator Ρuia sendorfius se mutua hominum inter se ossi
cia explicanda proprie aggressum esse: a qua in re opus illi suit unico sociabilitatis principio. Nostra in Deum ossicia', judice Pulfendorfio, pars sunt Theologiae naturais lis ; in quibus autem libris Naturale Ius disceptatur, Religio non habet locum, nisi
quatenus est societatis columen firmissimum. Ossicia autem quae ad homines pertinent in se ipsis consideratos , ea Pussendorfius partim ex Religione deducit , partim ex sodciabilitate . bὶ Cuius opus 1 ne suisset suis
246쪽
Pars II. Cap. IV. 199 partibus magis absolutum , si omnes status hominis amplexus scriptor ille, cujusvis st tus propria & apta principia posuisset , ut
hine singularia quaevis ossicia elicerentur . Haec enim legitima ratio est Iuris Naturalis explanandi.
Cur Naturalis Iuris explicandi rationi ubi sit
tanto magis insistendum erat, quod etsi OD offici6rum ficia nostra ad res diversas referantur, de- nostrorum ducanturque ex diversis principiis . nihilo- λη ζζὴ '
minus, ut Iam indigitatum est, natura Inriter se cohaerent, aliudque , ut ita dicam , se immiscet alii , sibique mutuam opem praestant, unde qui aliud colit, & alia colet facilius certiusque . Qui , v. g. Deum timet venerabundus, ejusque Omnino Voluntati addictus est, is certe non solum ossicia ea exequitur quae ad se ipsum proprie pertinent, sed & singulis hominibus ac universae societati praestabit quidquid Natu- . , rati Lege praecipitur . Certissimum etiam est, quod quibus ossiciis nostra ipsorum agendi ratio temperatur , haec eadem ossicia
plurimum conferant , ut in caeteros homines qualem decet agendi rationem ineamus. Quam enim utilitatem hominum societas
ex eo percipiet culus Inculta penituS rat Ioest , & cujus ingenium animusque nequo sapientiae neque virtuti assuefacta sunt. Conis 'tra praestantissima sunt ab eis ex pestanda qui suas iacultates dotesque ideo summa e
247쪽
aco Juris Nat alis Elementa. raVexcolunt , ut & suam & aliorum promoveant selicitatem, cujus propositi magna sane nobilitas est. Igitur quicumque vel in Deum pietatem , Vel ad te ipsum spectantia i offcia praetermittit , hoc ipso in alios homines iniquum se exhibet, quia pravitate sua communem felicitatem imminuit .
At vero qui pietatis, justitiae, Sc charitatis eo sensu assicitur quem vult Religio & sociabilitas , hic ideo suae felicitati studet , quoniam juxta divinae providentiae consilium singulorum felicitas sejungi nequit hinc a Religione , illinc a communi felicitate1ocietatis, cujus quisque pars est. Aberrant
ergo & in contrariam partem aguntur quicumque felicitatem a Ventes comparare semotam a communi felicitate rationem ine
unt. Sic se habet mirus ille concentus quem inter varias systematis humani partes divina sapientia antei potuit & certe quanta possunt homines felicitate fruerentur , si tam frugiferis Naturalium Legum praeceptis se egendos permitterent
Quomodo SED qzamquam Ossciorum nostrorum triatiuer se praecipua capita inter se cohaereant, nihilo- nostra minus inter illa naturalis ordo interjacet.
qua os EX hoc putem ordine dijudicari potest quod-
cia pu. Nam Offcium alteri sit anteponendum, cum 3nent . ita se res habent ut ossicia nostra,ranquam. titer se luctentur , nec aequali ratione pos--. sint om nia ser vari.
248쪽
. II. Cap. IV. 2o IIam si quaeratur quomodo possit in uni versum ordo inter se ossiciorum dijudicari, respondeo minori obligationi anteponendam itilam quae potior est . I sim deinde ut dignoscatur quae potior sit obligatio , nostrorum
ossiciorum attendenda natura est , quemve habeant necessitatis & utilitatis gradum rhaec enim in quavis re certissima ratio est
intelligendi quae si Dei voluntas . Quibus ita positis quasdam in praetenS argumentum
I. Quae sunt hominis tu Deum incia fem per quibuslibet aliis praestant . Neque enim ulla validior.& strictior obligatio est, quam
quae nos 1 umme bono , summeque sapienti Conditori nostro devincit .
2. sitsoties privatum vostrum commodum
cum publica pugnat utilitate , publica utiliatas antepouenda es . Alioquin rerum interis Verteretur ordo , humana societas a fundamentis quateretur , & adversa fronte impugnaretur Dei Voluntas , qui cum partem subjecerit toti , 'nobis omnimodam obligationem imposuit , ut nunquam a publicae utilitatis luprema Lege discederemus. g. At I caetera Paria sunt , pugnetque no-pri ipsorum amor cum aliquo sociabilitatis offcio', vincat,nostri ipsorum amor. Nam quoniam unicuique directo primumque demandata est sua salus & sua felicitas , consequens est , ut quoties omnia paria sunt , sibi quisque potius studeat quam alteri. 4. Quod si tandem inter se pugnent ad nos
plos spectantia duo osscia , vel pugna set iu-
249쪽
etor Iuris Naturalis Elementis ιὸν se duorum sociabilitatis mciorum , aut o natue illud cujus cum maxima sit utilitas, maximum quoque Piomentum es. a )f. XXIII. . Naturale HACTENUS ea exposuimus quae proprie Ius obli- pertinent ad Legem Naturalem obligantem . . g Nλ- Haec autem Lex Obligans circa illas acti
dici ' versatur in quibus vel discrepantia vel
εὸν necessaria convenientias cernitur cum natura mittens. statuque hominis, propter quam Legem necessario tenemur alia potius quam alia ratione nos gerere . Sed ex iis quae superius dicta sunt sbὶ coniequens etiam est , ut alia Naturalis Lex admittatur, quae se habet in cmodum simplicis permissonis , unde quibusdam in rebus potitum in arbitrio nostro est ut vel agamus vel non agamus :: ob quam etiam simplicis permissionis Legem quiaὶcceriteri homines tenentur nobis non obsisteret, ideo nostra nobis libertas asseritur in iis quae voluntati nostrae permittuntur . Legis permittentis'generale principium est , quou Iure atque ad arbιtrium noserum eas res Dcere possumus vel omittere quae non praecipuam . omnimodam dijcrepan iam vel convenientiam babent cum natura satuque hominis , ius hae res vel praecipiantur , vel pro bibeantur aliqua Lege postiis , cui ob alia
250쪽
Pars II. Cap. IV. 223Cujus principii veritas ex se ipsa inno.
tescit. Conditor enim cum hanc inter alias hominibus facultatem indiderit , ut ad lubitum suas actiones temperent , certum est quod in quibus rebus vel diserto mandato vel aperta prohibitione humanarum faculistatum usus coarctatus non est , possint homines ad arbitrium suum pro sua prudentia se gerere . Qua permittente Lege construtuuntur omnia jura, quorum ea natura est, ut ea possimus exercere Vel non ' eadem in totum Vel pro parte retinere vel remittere; atque ob hanc renunciationem quandoque
fit , ut quae actiones in se ipsis licitae erant , & cujusque arbitrio permissae , jam imperio Principis praecipi valeant aut prinhiberi , atque sic, obligationem inducant. XXIV.
EA sunt quae rectae rationis ope compe- Naturalis riuntur in natura hominis, ejus indole sta- Iuris ge-xuque primigenio . Sed quoniam primige 0ςrδ duo nium statum illum possunt homines diversimode temperare , aliosque plures status ad- aliud δε- ventitios adicitosque;inire, inde fit ut Na- eun a-' turalem Legem quantum patet considerantibus , considerandi etiam sint hi novi status hominibus superjecti . Quae autem jam principia statuimus , eorum statuum regula debent esse , quos sibi homines facto 1uo adsciscunt .
Atque sic distinguenda sunt Naturalis Iuris genera duo : aliud est primarium , aliud . t