장음표시 사용
81쪽
piscibus solum, eum tauri etiam, de cameli in eo fluitem. Longitudine ad centum rei rente Plinio) millia paIllium se extendit, latitudine, ubi maxima ad vigintiquinq; , ubi munima ad sex. Iuxta selitudinem ad Orientem vergit,illudii: ibi Arabia Nomadum prospicit, a Meridie vero Macherunta, ubi Ioannes capite minutus est. Me me inerti iradidi . Otium proprie a labore vacatio, Cuius contrarium negotium est . Alibi idemipse Hieronymus Paulae, Eustoclito ii scribens loquitur. Illud dicam placere mihi otium meum,& solitudinem omni celebritate iucundiorem videri ι quae sane cum praedictis omnino pugnare videntur. At sibi perpetuo constat Hieronymus, Duplex enim otium ex Sanctis Patribus habetur, ait
rum,quod mentem aggravans,igdium omnino inducit homini, alterum, quod mentem terrenis negotijs,tumultuq; saecullexuens,illam,
quantum humana sinit imbecillitas, Christo Connectit. De priori itaq; , quod Dauid quondam Regi adulterii perpetrandi causam prinbuit, de de quo in sacris litteris dicitur. Vade ad formicam o piger, is considera vlπι rim , stisce septemram. Et alibi: Misemur otium Eultissmin est: de priori inquam intellexit hoc loco Hieronymus, non de posteriori. Quo etenim pacto seri potest, ut iners illud aliquando dicatur otium , quod in actione eminentissima consistit Z quod Domini etiam in Euangelio celebratur eloquio: sanam optimam par Luς tem sibi elegit, qua non auferetur ab ea. Et . prMihi autem adhaerere Deo bonum es. Pro tramquillitate item, pace, ac quiete sumitur contra verrem : Cum bello fugitiuorum tota a deret Italia C. Norbanus in summo otio
o Sed multa Ldici, quae ante nemebam. Quaenam vero ista sierint, declarat Epistola sexagesima quinta, ubi Putabunt, inquit, me homines poli auditum Dydimum finem secis. se discendi. Veni rursum Hierosolymam, de Bethlehem: quo labore: quo precio Barhanianam nocturnum habui praeceptorem Tim bat enim Iud os,& mihi alterum exhibebae Nicodemum. Haec ipse de quibus capite s quenti. Multa insuper alia e lem tempore illum suisse aggressiam ι uti Commentarios ita Epistolas Pauli, ad Philemonem, ad Galatas, de ad Ephesios, eiusdem in dictas Epistolas praefationes, satis aperte declarant.
De emolumentis per eius abscessem astitudine Ecclesiae partis. Caput I V.
VIS r autem felicem non dixeris fugae huius euentum, Christis prouidentia istensatum P a Ut scilicet Romana Ecclesia a Petri inmtura regimine
omnium etiam Veteris,ct Novi Testamenti librorum desudante Hieronymo Hebraicam, or Graecam haberet veritatem, s Et quorunaeam Graecorum leuitas ,
qui cunctas scripturas i diuinitus is iratas Romanas a se accepisse plaudebant, ab insiuitatione desisteret. σ Igitur Hieromus locis venera Idus perlos raris
perru Constantinopolim ad odiendum Venerabilem virum Gregonum et ane num, δ ut idem in tertio explanaetionum Isaiae Bbro meminis, s ubi Prophtiam Domini se visisse testatur, c inquiens. De ιae visione anu annos circiser triginta, cum ebsem Constantis poti, ιν se apud virum eloquentissimum Gregor um euantenum , tum ei femurbis Episcopum Sanctarum siri ararum surdis erudirer, rI Scio me breuem anctus, itum tractatam, ut experimentuin caperem ingenioli mei, o amicis labentibus obedirem. ra Nil vero de baius
viri Masso sudio, cY eleganti inriseria, quam erga Graecos, Hebraeos, cst Syros, Cadde s m difraudo babωι praestantius aici potes, is quam quod ipsius ad Pammachium, , Oceanum mi se
profitemur verba duentis. r Dum esem inuenis metro disienae ferebar ardore, as nec iuxta quorundam praesumptionem ipse me docui. 1σ vellinarium Laodicenum audiui ntiochiae μ-quenter, r .es coluriirae o cum me in Sanctas 'cripturis erudiret, aes nunquam inu contemnosum super siensiu dogma se cepi. ao Iam canis spargebatur caput, o magistrum potius, quam aes pulum decebur a I perrexi tamen lexandriam: aa audius D t mr as in multis ei gratias agor a uia nesilui didici: is quiasieba , in docente non perdidi. assi PDωιum me homines sine feci disiendi. ar Vens rursum Hierosol'a,or Bethlehe: aδ quo labore, quopretio a o Barrasanum nocturnu hasui praeceptorem ρ ρ o Timebat enim Iudaeos, ct m hi aia rerum exhibebat icodemum. I rinem ad Ru hemis Monachum. IE Dum esem iuuenis, syor solitudisis me ae erraυasiarent, ρή incentiva vitioru ardoremn natura ferre non poteram, si quem cisin crebris is uos stangerem 3σ mens tamen cogitation bus ae alat: aά qua edomandam, cuidam Fratri, qui ex Hebraeis credi erat, me in disii plinam dedi, pr ut post motitiam acumisa, Gucronusuuios, grauitatem, Frontonis, o lenitatem Plium 33 b bitum
82쪽
In vitam S. His em mi Dap. IIII. M
A Atum d erem, semidentia, anhelantia'. verba me arer . Is lassoru is psi, in b o quid inuerim discutiatu, t Putus deseraveram . . a quoties cessa uri G contentione discenae rursis is ceperam, .s testa est consi Da, ram mea, qui passin , g am eo , qud mecum duxe svitam. 4s Et grati, ara Domino, quad de amara semine luteraram dulcessim capio. Et in prologoti Iob, 4δ quem vi Ebera Grum e sud Latina lin
tammis Lyddaeum quendam in praeceptorem, st qui apud Hebraeos prim-haberi plicabatur, sanon paruis redemi se nummis. s3 Paria adficientiam Chaldari linguae, quo labore perueneris. idem Hieron mus f ira in Prologo Daniel senarrat. ys Pos Σ-σι liani, o D tictionem, ae foras rhetoricos sε cum me in linguae huias pistrinum reclusissem, sy ct multo sudore, lnviatos tempore vix evissem anhelantia, ridentia, verba re ara, Ir σ quasi per crutam
Mnbulans desuper lumen assiserem sy impegi noui me in Danielem, εο cse tanto totio asinus, sum , ut desserasionesubita onmem Iasorem veterem voluerim contemnere. σr Verum adhortante me quodam Hebraeo, cst Hud xx ibi crebrius in sua lingua ingerente . ea Lalor in prolus omitat vincis. s ra qui mina videbar sciolus inur Hebraeos, carpi rursu es alis uli Chaldaisas. F Et ut ver m fatear usis ad raesentem dum magistos inseranonem Chaldarchm legere intelligere, quam saarc. 3
ius euemum, cinis prouidentia pensatum J Hactenus de fuga Hieronymi, nunc de consequentibus effectibus subi jeitur. Ex peregrinatione igitur, atqi fuga eiusdem Hieronymi ex Occidente in Orientem, qua de praeceptis Euangelicis consonam in sup S tioribus vidimus bonum , quod inprimis el- fluxit,istud fuit, quod cuncta, quae saπae lit.
tetae reserunt loca, adhibitis Hebratorum ei ditissimis viris, ipse tunc circumierit, videri intratie . Porro quantum horum omnium m
Mitio ad eiusdem factae scripturae intelligetiam sibi profuerit, sequentibus ad Domia: nem ipse testatur . Qimmodo Graecorum historias magis intelligunt, qui Athenas vi derint i & tertium virgilij librum,qui a Troade per Leucaten de Acroceraunia ad Siciliam de inde ad ostia Tiberis nauigauerint: ita Sacta scripturam lucidius intuebitur, qui Iudaeam
oculis contemplatus sit, εc antiquarum Vr-D bium memorias , vel eadem vocabula, vel mutata cognouerit. Unde& nobis curae sui ecum eruditissimis Hebraeorum hunc lab rem subire, ut circumiremus Prouinciam,
quam uniuersae Christi Ecclesiet somni J hactenus ipse.
a Ut filisei Romana Etes a. Posterius d inde , quod ex eiusdem ab urbe recessu S crofanetae Romanae Ecelesiae nunquam satis explicatum, laudatumq: obtigit bonum illud
censetur , quod illamet numeris omnibus absolutam sacrorum librorum versi ce pr prio fonte obtinuit. Enimuero cum ad Hi ronymi usq; tempora in quibusdam ijdem imminuti de impersecti', in quibusdam permixti,
in quampli rimis etiam vitiati ami corrupti . ,
tum apud Graec ras, tum apud Latinos ci cumferrentur , is diuino afflatus spiritu in , Bethlehemitica solitudine eos omnes, vel iquidem Testamentum ad Hebraicam ver, talem restituendo, & nouum iuxta Grarere rum originem examinando correxit . in utriusq; Testamenti hac a se elaborata Ver- sione , ac veteris inprimis restitutione in a , tera Paralipomenon Prasitione ita scribit. Si, septuaginta interpretum pura , ut ab eis in . Graecum versa est,editio permaneret: sup -lfiue me Chromati Episcoporum sanctissimo: atq: doctissime impelleres, ut hebraea volumiserna Latino sermone transforem: quod enim: semel aures hominum oceupauerat, &nscentis Ecclesiae roborauerat fidem , iustum, etiam erat nostro silenti h comprobari: nunc, vero clim pro varietate r ionum diuella sorant Vexemplaria , ex germana illa antiqua translatio corrupta se atq; violata, nos utri arbitris putas , aut e pluribus iudicare
quid verum sit , aut nouum opus in Vet ii opere cudere. Et in praefatione Isaiae ad dito Vnde coniicio nolui illa tunc temporis.
Septuaginta Interpretes fidei suae Sacranae ita perspicue Ethnicis prodere , ne Sanctum canibus, de margaritas porcis darent, quς
cum hanc editionem suam scilicet θ lengeritis,ab illis animaduertetis abscondita . I De ordinatione vero, ac correctione noui, in praefatione Iosue ita Lectores admonet: M xime cum apud Latinos tot sint exemplaria,
quot codices, de unusquisqi pro arbitrio suo vel addiderit, vel subtraxerit. quod ei visum
83쪽
A Quod aequὀ in praefatione quimor Euangeli
ruin ad Damasum repetit: Magnus,inquiens, hic nostris codicibus error inoleuit, du quod in eadem te alitis Euangelista plus dixit, in alio, quia minus putauerint addiderunt. Vel dum eundem sensum alius aliter expraessit rille qui unum e quatuor prius legerat ad eius exemplum caeteros quoq; existimauerit em dandos. Unde accidit ut apud nos mixta sint omnia,&in Marco plura Lucae,am: Matthaei: rursus in Matthaeo plura Ioannis Ec Marci, de in caeteris reliquorum, quae alijs p ria sunt repetiantur. J Et supra. Si enim Latianis exemplaribus fides est adhibenda, respon-B deant, quibus Tot enim sunt exemplaria quot oodices. Si autem veritas est quaerenda de pluribus , cur non ad Graecam originem reuertentes,ea quae vel a vitiosis interpretibus male reddita, vel a praesumptoribus imperitis emendata peruersius, vel a Librariis dormia tantibus, aut addita sunt, aut mutata, trigimus Sed me consistatur, quod tu qui Sumus Saeeidos es, fieri iubes.J hucusq; ipse,ex quibus manifeste, non utilitas tantum versionis eius, sed necessitas pariter in Ecclesia Dei
Porro dignitas, ae praestantia eiuslem ex hocetiam declaratur . quod ab ipso promule gaetoriis exordio, ubiq: terrarum fle recepta est , de a Sanctis Patribus summis laudibus evomata . Sanctus Augustinus ex ipsorum quoqi Hebraeotu testimonio hane ipsam Hieronymi transsationem veraeem esse cofirmat.
Sanctus Gregorius eandem quam nouam appellat ) cuna a ex Hes taeo eloquio verius transsundere dieit. Sanctus Isidorus caeteris omnibus anteponit, eamq: ab Ecclesijs Clitiotianis communiter recipi ac probari testatur, quod fit in vel bis civior, oc in sententiis v racior. Ipsanmet no tantum Hebraeis sed de Apostolis comprobari idem Hieronymus in praefatione libri Paralipomenon affirmat:Cur, D inquiens,nie non sulaipiant Latini mei,qui inuiolata editione veteri, ita nouam condidi, ut laborem meum Hebraeis, de quod his maius est. Apostolis auctoribus comprobem . illam tandem Deruin Concilium Tridentinum omnino sectandam esse , Cum tot saeculorum curriculis Catholica fides per eam illesa sertiata sit, oc restituta decernit. Iure ergo felix. ac
Christi ut dicitur in prouidentia dispensata
Hieronymi fuga, cum tot bona protulerit, affirmanda est. Quod autem in textu po
rtianae accipiendu verbum, ut ea tantam, quae
Romae Ecclesia est, sed quae per totum orbe longe late ii dissula, intelligatur 'Enimuero Esacta de Oecumenica,idest uniuersalis Eccles a dicitur,quod illius eaput Iromotu Psitis ex iure affirmetur. Vnde de Cytillus Almxandrinus Episcopus,a Sacto Antonino in Suma relatus: Ut membra, inquit, maneamus in capite nostro Apostolico throno Romanoruti Mn, a quo nostrum, de quomodo, de quid credere,& quid tenere debeamus, ipsum vendi rates, ipsum rogantes pro omnibus, quoniaipsius solium est repraehendere, corriger dis ponere, statuere, soluere, dc loco ipsius ligare, qui ipsum aedificauit, ut nulli alii, quini suum est, plerunq; ips sili dedit, cui omnes
iure diuino caput inclinane, dc Primates mu- Fdi tanquam ipsi Domino Iesu. J Et Sanctus
Thomas in Tractatu contra errores Graecoru capite sexagesimo sexto Concilij uniuersalis verba allegans, ita habeto veneramur de dieimus seeundum scripturas, dc Canonum d finitiones,Sanctissimum antiquae Urbis Romet Episcopum primum esse, dc maximum omnium. J Vel dicatur. Vniuersalem ideo Romaoam appellari Ecclesiam , quod caeteris omnibus auctoritate, prςstantia superemineat. De qua de decreti verba extant, quibus de se nitur : Sacrosancta Romana oc. Apstolica E
clesia, non ab Apostolis, sed ab ipso Domino GSaluatore nostro primatum obtinuit. J Et ca-,Din. pite proxime superiori, omnes: Qui autem Romana Ecclesia priuilegium ab ipso Summo Malci omnium Ecclesiarum capite traditum auferre
conatur, hic procul dubio in haeresim labituri Quantis deniq; eiusde Romanae Ecclesiae, ac Romani Pontificis auctoritate essetant praeconiis cotra nostrorum temporum haereticos,
vide Hieronymi Epistolas quinquagesimam
septimam, id quinquagesimam octauam, Cyprianum, Hilarium, dc alios .ivetum de his iustus infra Capite decimo sexto .s Petri insitura regitet e. Primus lis et nim fuit , qui maxima Omnium Pontiscatus praesectura a Christo nobilitatus eandem rexit , iandauitq. Cui dc antea sub eius persona caeteris omnibus succestatibus ide suerat et cutus: Tu es PGraso super hocpetram adb Mattii αμabo Ecclesiam meam, o pom isserium pratis ant aduersus eam. a. Omnium etiam veteris, o noui testamenii ldroram desudante Hieron mo Hebraita,er Gracam haberet veritatem. De quo ipso Hier vini labore, atq; sudore, de hucusq; verba facta sunt, de mox in sequentibus agetur. ς ει quorundam Graecorum leuito, quic-is Icripturas sibi diuini tmi iratas Romanoras accepisse plaudebant,ab insiliatione desseret. Duo piperea alia ex Hiemnymi translatione. .
84쪽
essideratione dIgnissima contigisse nunc subiunguntur. unum leuitatis quorunda Graecorum, Romanos hoc est Latinos sacras a sclitteras accepit te affirmantium represso: Ait rum fals cuiusdam alterius assertionis euersio, qua sibi nimirum metipsis easdem diuinitus inspiratas olim fuisse plaudebant. Quo ad prius, tantum abest, ut Hierom mus veteris Testamenti historiam a Graecis desumpserit, quod eorum quoq; Translationem multis in locis suti dictum emiaptain mancam, M. violatam ad Hebraicam veri tem restituerit. sed nec inliaper ',st eiusdem Hieron mi Translationem, ipsorum aliquando Graecorum Latini usi sunt Translatione, cum Hieronymianam in ipso invulgationis exordio uniuersalis Dei Ecclesia amplexata sit. Quod
stet huius tunc temporis euentum aperire voIuerimus, viceversa Grecos a Latinis eorumdem sacrorum librorum veritatem mutuato
sitisse ex proprio Hieronymi testimonio cog mur asserere. Quandoquidem Sophronium apprime eruditu m, Psalterium, ac Prophetas a se primu de Hi eo in Latinum selmonem editos Graecorum bibliothecae protinus tradiadisse libro de viris Illustribus testatur.Id quod manifestius libro secundo aduersus Rufinum
in obtrectatorum suorum detestationem explicaris exclamat: o labores hominum semper incerti: O mortalium studia contrarios inte dum fines habentia. Vnde putabam benem reri de Latinis meis, dc nostrorum animos ad
discendum concitare: quod etiam Giaeci ve sum de Latino post tantos interpretes non fastidiunt. inde in culpam vocor, Mnauseanti stomacho cibos ingero. Et quid in homine tutum sit, si innocentia criminosa est λὶ Et in Esdret atq; Nehemiς Pr at:one: Quato magis linquat Latini grati esse deberet, quod exultate cernerent Graeciam et se aliquid mutuari deversone scilicet sua intelliges. ὶ igitur no Latini a Graecis, sed e contrario Grςci ab ipsis Latinis post Hieronymianam translationem s Cras liuetas acceperunt. Nec illud obstare videtur, quod Psalterio a Septuaginta interpretibus edito Latini in Ecclesiis utantur, quoniaid non nisi post exactissimam ab eodem Hier nymo in eo elaboratam castigationem contigit: quemadmodum ipse Libro secundo asuersus Rufinum recenset: Psalterium, inquies, quod certe emendatissimum iuxta Septuaginta Interpretes nostro labore dudum Roma suscepit.rursum iuxta Hebraicum vertens praefatione muniui.J Et supra. Ego ne contra Septuaginta Interpretes aliquid sum locutus, quos ante annos plurimos diligentissime emendatos meς Linguet stadiosis dedi, quos quoti-
In Vitam S. P. Hiemst. cap. IV.
piam admirationi hoc esse debet, ex omnibus nimirum Septuaginta Interprctum libris Psaltetium tantummodo in usu Ecclesiae perseu rasse,quippe, eum ipsius Hieronymi tempore prae caeteris omnibus sacrae Scripturet libris in ore omnium versaretur, ita illud idem, & ipse
canere voluit, ut cum caeteris conuetaret:quod
utiq; ut Roma seruaret, dc rogasse Summum Pontificem,& illud semel. atq; iterum se lupis submisisse testatus est. Quod autem eiusdem Hiero mi Translatione Graecorum leuitas repressa dicacur, ad uniuscuiusq: Prouinciae proprietates alludatur. Quemadmodum enim pCretenses semper mendaces, malas bestias, ventres pigros ab Epimenide Poeta dictos, i Apostolus comprobati vanos Mauros i& s roces Dalmatas Latinus pulsat historicus: Timidos inrigas,omnes Poetae lacerant: Athenis expeditiora nasci ingenia Philosophi gloriantur, sic Graecos leues apud Caium CP rem Tullius irridet dicens: Aut levium G
corum, aut imanium Barbarorum. Et in oratione pro Flacco: ingenita, inquit, leuitas, M
Quo ad posteri u , Quoniam septuaginta Interpretibus in Insula Alexandris, quae Pli rus dicitur. septuaginta item cellulas squas e Iustinus Martyr se vidi se testatur j ad legem interpretandam a Ptolom o Philadelpho assignatas suisse Aristeus, eiusdem Ptoloni: ad
Eleazarum Summum Sacerdotem pro eiusmodi negotio Legatus missus,litteris consian
uiti Et illud idem Philo etiam Iudaeus in viis Moysi confirmasse visus est, dum eosdem Septuagmta Interpretes in unum locum conu catos,sacros ex Hae eo libros in Graecum ita concorditer transtulisse, ut ne in verbo quido
dissenserint chartis prod:dit addiditq; miaraculo te prophetiet dono iden assignandumi
Ex his Sacras sibi litteras certo reuelatas Grrici lautumarunt. At quoniam applausus eiusmodi, de quo mirum in modum gloriabantur fauso nixus filii sundamento, iure etiam optimo ad ipsius H:eronymi translationem protinus euanuit. Et revera cum Sanctos Apostolos,&Euangelistas quos Spiritusancto plenos non ambigimus 3 aliter,quam a septuaginta Interpretibus vertum est, Scripturae Sacrae auctoritates ex nouo Testamcto desumpsisse consteti compertissimum etiam est,Septuaginta Translationem a Spiritu sancto nullo pacto potuisse dictari. Qitandoquidem unus atqi idem Spiritus sanctus diuersa non texuisset testimonia, aliter nimirum loquendo per Apostolos, aliter per Septuaginta suerpretes. Nec idem prae.
85쪽
sa CommentaGrum D. Tu A terea , quod a septuaginta Translatoribus
missum voluisset, illud omnino scriptum filii se per Apostolos. ac Euangelistas protulisset, opponuntur enim haec sibi inui m. Igitur a Spiritu sancto Septuaginta Interpretum Translationem dictatam asserere, a veritat alienum , merumq; figmentum est. Et quod ad septuaginta cellulas spectat, eas prosccto irridet Hieronymus, non quod eorum cubicula neget, sed quod singulos in singulis latuisse, aliumq; dum verteret, de alio ignotasse cunctos tamen in interpretatione miraculo quindam, non collatione prius facta conuenisse, falsum esse dieat, Quod apertius ex verbisn eiusdem in Praefatione libri Paralipomenon liquet, via: Si igitur sinquit in alijs licuit non P tenere quod semel susceperant,dc post se tuaginta cellulas, quς vulgo sine authore iactantur, singulas cellulas aperuere , hocq; in Ecclesijs legitur, quod Dptuaginta nescierutJα libro seeundo aduersus misio quis prismus author Septuaginta cellulas Alexanditae mendacio suo extruxerit, quibus diuisi eadem scriptitaritat. Cum Aristaeus eiusdem Ptol maei hyperaspistes, de multo post tempore I sephus mhil tale retulerint, sed in una basilica congregatos, contulisse scribant, non prophetasse: Aliud est enim vatem, aliud est esse interpretem: Aut aliter de eisdem libris per Scin' tuaginta Interpretes, aliter per tia potatos Spiritus sanctus testimonia texuit, ut quod illi tacuerunt, hi scriptum esse mentiti sint. Quid igitur Damnamus veter Minime, sed post priorum studia in domo volnini , quod possumus laboramus. Illi interpretati iuncante aduentum Christi,& quod nesciebant du-Njs protulere sententijs: nos vero post pasti
nem,& resurrectionem eius, non tam prophetiam, quam historiam scribimus: Aliter enim audita, aliter visa narrantur. Quod melius it telligimus, melius oc proterimus. Audi igitur aemule, obtrectator ausculta ι non damno,non
D repraeliendo Septuaginta, sed confidenter cunctis illis Apostolos praesero J Verum de Trania latione Hieronymi atq; eius praestantia inita capite decimo quinto, dc decimo sexto. Cur Hummo post Septu umra Interpretes s
erin rursυ ex Hebraeo litteras tran
sferre lucem tNunc causas quibus Hieronymum post
Scptuaginta Interpretum translation quam Ecclesiam recepiste, de approbasse opti me nouerat, vetus iterum Instrumentum exHώorino immediatu interpretari decuit, imo
incubuit,upcrgamuS. Multa quidem hae ab ipsemet asseruntur, sed sex potissimum nos Enumerabimus. Prima ne Iudaei Ecclesis Clitiam diutius insultarent, cxprobratas in Hcbraeo non ita haberi, quemadmodum caedem Esclesiae Christi ex Septuaginta Interpretibus i gunt. Hetc ab eo assertur ratio mo tertio prςsatione centesima decima septima in Isai ad Paulam, de Eustochium . Gunda, ne I daei subterfugiendi diuerticula amplius hab retit, si quando a Christianis Scripturarum allegatione urgerentur: quin potius uti proprijs armis confoderentur. Hac idcirco ratio eruditissimos quosl Hebraeorum se cons luisse, cum eisdemq; peregrinationes longissimas assumpsisse fatetur Tomo tertio praefatim Fnecentesma octaua in librum Paralipomenon ad Domnionem, de Rogatianum. Praefatione centesima decima in Tobiam ad Chromatium de Heliodorum. Et praefatione centesima decuma te si in Iob. Tertia, ut ea, quae a Septu ginta Interpretibus omissa suerant,restitueret. Hac ipse utitur ratione prςfatione Centcsimal nona in Esdram, S: Nehemiam ad Domni nem: ubi,& quamplura in Evangelio reperiti ex veteri citata Instrumento, quae apud Semtuaginta non habentur,ostendit. Garta, veab eisdem Septuaginta Interpretibus consultis occultata propria interpretatione tiam Chri- si Euangelio clesia coruscante; proderentur: prsatione centesima decima septima in Isaiam ad Paulam, dc Eustochium. Quinta, ut pro voluntate Scriptorum, siue apud Grincos, sue apud Latinos sacra deprauata volumina suae redderet puritati,de qua & in praesatione centesima quinta in Iosue, de in praerutione centesima nona in Esdram, de Nehemia
verba facit. Sexta quae assertur in textu, ut inanis Graecorum tumor compesceretur, quo se Latinis praeferentes, eisdem exprobrabant sacros a se tantummodo Codices accepisse.
Hi, inquam aliisq; de causis,post Septuaginta Hieronymus retas sinum fecit, quod maxime Sacrosanctet Ecclesiae interitat. H Igitur Meronymis locu venera I pe lustraris. Iss videlicet de quibus supra capite supcriori. Haec porro quae de Sanctorum I riim veneratione, ac eius sub S. Gregoris disciplina subisciuntur, non ita accipiendae iant, ut ca cum multis aliJs, quς infra describuntur tunc facta credantur, quando Damaso vita iuncto, Roma idem ipse suam iterum B thlehem repetis c. Haud quaquam. Sed petid temporis sine ulla controuersia gesta sunt. antequam in ipsam urbem a praefato Pontifice euocaretur: quod plane ex Epistolis eiusdem centesima quadragesima secunda, Ce tefima quadragesima tertia ad eundem
86쪽
In Vitam S. Hieronymi cap. IIII. 1s
tarnasum patet, in quibus expresic earum
rerum, quarum cognitionem ab eodem Gregorio didicerat, meminit . Auctor autem
dummodo Hieronymi vitam , rerii ab eodegestas, quas sciret esse verissimas, in unum ut in praefatione pollicitus fuerat in colligeret,
non curauit illarum omnium potestam serie iuxta temporis rationem texere, cum sua prς- sertim aetate, quae de eodem circunferrentur
Acta,deprauata omnino serent. Hoc semel attulisse susticiae, ne me interdum ab ordine nonnihil aberrantem quispiam arguat. Litteram enim in historiae huius explicatione s qui intendo . Rectὰ autem hoc ipso capite per totum Hieronymi in sacris litteris adist dis pietatis ardor ostenditur, eum eorum imstat Philosophorum,quos lustrasse Prouincias, nouos adijsse populos, maria transisse, vi r rum pleniorem sibi compararent cognitionc litterae loquuntur , non tantum adolescens Italiam, Gallias, ac totum sero Orientem ,
Thraciam, Pontum, Bithyniam, Galatiam, Cappadociam, taliciam, Atticam, Syriam, ac Aegyptum peragrarit, sed vir adhuc factus, atq; apud plurimos magister potens iam de
strenuus, cuius in litteris ingenium, Summi etiam Pontifices consulebant: cuius doctrinam uniuersae per orbem Christi Ecclesiae iareceperant, hospes iterum fieri voluerit atqidiseipulus: alienaq; prius maluerit verecuddediscere, quam sua impudenter ingerere. Et in hoc quidem, non cum Pythagora tantum,
qui ad Memphitycos vates, atq; Platone, qui in Aegyptum ad Architam Tarentinum, M. careeris antiquis Philosophis, quos ad finitia mos alios peragrasse legimus, comparandus est, sed omnium iudicio long anteponendus. Pergγι Constatiumvolim ad audiendum
Habet enim nescio quid latentis energiae viaua vox,& inaures diseipuli de doctrinae ore transsula sortius senat. Igitur venerabilis viri GregoriiNaZianzeni Constantinopoli consuetudine usus sacras ab eo litteras didicit,quemadmodum saepius in suis tractatibus deinceps, professus est. Inprimis vero de eo Epistola secunda ad Nepotianu hisce gloriatur. I aeceptor quondam meus Gregorius Nazianzenus rogatus a me ut exponeret, quid sibi vellet in Luca Sabbatum διγνυε -ν, eleganter lusit: Docebo te,inquiens,super hac rem Ecclesia,
in qua mihi omni populo acclamante cogeris inuitus scire,quod nescis, aut certὰ si solus tacueris, ab omnibus stultitiae condemnaberis δDeinde in Catalogo de scriptoribus Ecclesiasticis idem repetens: Gregorius, ait, primum
Sasimorum, deinde NEanrenus Episcopus,
vir eloquentillimus praecepetor meus, a quo Escripturas explanante didici. J De quo pluribus alijs in locis, ad Pammachium videliscet Epistola quinquagesima prima, nemo ad uersus Iovinianum libro primo, M alibi. C ictum de prosectionis huius tempore mox subi j ciemus.
δ O idem in terris explanarei im Isia tribro meminit, capite nimirum sexto .s Ubi Prophera Dominum se vidisse recta.
i mens. De hac visione ante an os eis
citer trigraua, cum essem Constantinum. Cum in Isaiam Commentarios, ex quibus nunc verba promuntur)post Danielis interpretati nem aggressus sit statim Hieronymus. anno F nimirum Christi quadringentesimo octavo, ut interius patebiti utiqi etiam hanc de s dentis Domini visione lucubrationem , quae
ante triginta circiter annos elucubrata asser
tur, in Christi Domini annum trecentesmuseptiragesimum octauum, vel proxime sequetem referendam esse consequitur, Quo tempore Romae Damasus duodecimum Pontificatus annum agebat, Hieronymus vero vuς.
iuxta superius a nobis notata quadragesim septimum .ro Et apud virum eloquentissimum Grego rium metuanetaenum, tam eiusdem urbis Episi pum Sanctarum scripturarum suasse eminor. GMirum non sit,n toties a tanto se viro eruditu gloriatur Hieronymus, eumq; semper innumeris attollit praeconiis' enimuero ut vitae
sanctitate, sic Ae dominet sublimitate in E clesiasticis litteris Gregorius per id temporis
excellebat adeo, ve etiam ex omnibus tam
Graecis, quam Latinis solus Theologi nomen mereretur. Merito ergo illi,ut magnae aquilae pullus qui eius interdum humeris portaret inhaerens Hieronymus, ausus est sublimi v latu superare coelos, dc usq; ad Dominum s dentem super solium excelsum, de eleuatum
peruenirer se ii admiscere Setaphini ubi quet didicit arcana mysteria scriptis deinceps prindidit, de Damaso Romano Pontifici Epist
la centesima quadragesima secunda, de cent sima quadragesima tertia tradidit. In eo sane antiquum illud, quo dicitur: Multi discipuli prudentiores magistri impletum . dicit Baronius: quandoquidem si conseras Hiero. nymu cum Gregorio, inuenies aliqua quibus , ,'' amplius hic excellat: ut veram iudices Ennindij Ticinensis esse sententiam, ita dicentis et Hieronymus noster, nisi praeceptorem suum
Gregorium diceret, illo melior censeretur.
sed illi, applicanda sunt bona, a quo sumpsisese originem videntur. Et certe si in his, quuspectant ad multiplicium linguarum peritia,
87쪽
s . Commentariorum D. Tij λ quam in diuinis explieandis seripturis, & diuersarum linguarum scriptoribus consulendis, magni momenti nemo esse negarit abi controuetsi a Gregorium primas dare Hier nymo certum est, ut Mic qui profiteatur, etiam latinam Linguam toto orbe Romano
diffusam se penitus ignorasse. Quod ad POLrbia. 1 i. intimianum Graecδm Latinamqi linguam 'in' eallentem scribens ita testatur e Sublimis eseruoitione,& quidem virmi eruditionis genete, de utraqι dicendi ficultate : alterius nim quantam famam audiuimus nec enim
lingua Romanus sum , nec Italicam doctrina calleoὶ alterius autem periculum ipsi secimus. B Haec exiBaronio. At quanquam tanto Patritam sapiente fuisse praeditum filio gloriae suerit , haud tamen in Evagrio Pontico, suo ite discipulo tam felix euasit, quandoquidem a
S. Basilio Lector primum; mox ab eodem Gr sorio Diaconus ordinatus, atq; sacris litteris eruditus, demum in Aegypto de amaro Origenis doctrinae calice potatus, innumeris, Scipse aliis eundem deinceps propinauit. De eodem proximo superiori capite . Deniq; quo ritu, quo more Gregorium tantum disci, pulum, Hieronymum nempe suscepisse putamus Non certe tumido doctoris fastu, n5 affectata doctrinet grauitate; nec eundem vix si promendo verba, aut iactando doctrinam, siue e cathedra personando instruxit, ac d cuit, sed staterna assidue in omnibus familiaritate , mutua collocutione, disceptatione lipari, ut non quasi discipulum. sed veluti comdoctorem eum fuisse veneratum dixisses, si vidisses. Quod etiam plane ex proprijs Hieronymi verbis ad Ephesios quinto deducitur, ubi habet. Gregorius NazianZenus, vir valde eloquens', & in scripturis apprime cruditus, cum de hoc mecum tractaret loco sol
bat dicere, J α in libro de Scriptoribus,Gregorium quoq; Nyssenum virum Sanctis liniuatq: doctissimum intexens, sic scribit: Grego-D rius Nyssenus Episcopus, fratet Basilii Cael,
riensis, ante paucos annos, mihi de Gregorio Nazianzeno contra Eunomium legit libros , qui α multa alia scripsisse,& scribere dicitur.JEx quibus satis aperte convcitur quantae tunc existimatioriis non solum apud Gregorium Nazianunum, sed & caeteros Orientis eludi-' tissimos viros Hieronymus esset: cum ob vulgatam etiam de eo famam atq; cruditionem, α Onsuleretur, de alienorum quasi iudex de arbiter scriptorum deligeretur. Ultra vero duos annos apud eundem Gregorium Gn- stantinopoli haud fuisse commoratum, exac xiis vitae ciusdem calculus persuadet.
xatum, ut experimentum everem Eamicis iubentibin Aedirem . Comprchen
dit ut Tiactatus hie supra allegatis Epistoliscentesima quadra gesima secunda, de centesima quadragesimatertia, ex quies inter amicos iubentes Damasum inprimis Pontificem habitu suisse declaratur, cum praesertim ut mi illi inscribantur. Nec dubitationem hoc loco Hieronymi verba, paulo supernu ex libro de Scriptoribus Ecclesiasticis allegata debent ingerere: Quomodo nimirum is, Gregoria ipsum, Nazianzi Episcopum, Constantinopli
sacras litteras publice interpraetantem, ac e dem insuper Ecclesiam regentem laudire potuerit e non inquam urgere debent, quoniam Ead tres Gregorius assumptus est sedes, ad SD simorum nimirum inprimis, mox ad Naziam unam, postremo ad Constantinopolitanam. Erat squidem tunc temporis janta Gregorii doctrinae ac sanctitatis fama, ut solus ad Orientis necessitates subleuandas, atqi nunc ad hanc , nune ad illam Ecclesiam adhiberetur , quemadmodum in Ecclcsae quoqi Constantinopolitanae turbulent ijs, dc opportunitatibus coligit. Enimuero cu ea ab Atianis mirum in modum infestaretur , is sub
Theodosio seniore Augusto, Damalique Po scatus initio ad illius compositionem, restit tionemqι delectus est et Qua postea aliquot Gannorum curriculis rite composita, ita vin
unius Arriani hospitio pollueretur : Expulso insuper ex ea Maximo Cynico, quem Arri ni elegerint, ut senectam tranquille ager Nectarium successorem Sactissimum reliquit, dc vitae reliquum insolitudiue sancto fine co- sumpsit. Eo igitur tempore, quo Constanti nopolitanam Iicclesiam regebat, cundem illic
o eleganti indubia, qu; erga Graecos, Latinos, Hebraos,o Syros, Caldosi is disicendis habius pro sim aut potes. Eli studiu ide aliquado
ac cxercitatio, interdum voluntas,quandoq;
diligentia: - pro assidua ac vehemnii hoc loco animi applicata occupatione ad rem aliquam cum magna voluptate accipitur. Sed dc peruersas aclinuentiones, fabulas, atq; insilias eodem nomine propheticus sermo comsueuit apellare, Hieremiae undecimo , dc Detechielis trigesimo sexto . Quamuis autem de Hieronymi hactenus laboriosissima pro diuinis scripturae sacrae mysterius intelligendis Opera conlitterit, non minori tamen admiratione eius aeque industria,qua in ijsdem insudauit, digna censetur. Quandoquidem.qu dilli aliquo unqua tempore detestabilius perh-dis Iudaeis luit, de quibus ,& loquitur. Si e
88쪽
In Vitam S. T. Hierom. Cap. I V. sae
pedit odisse hominem, M gentem aliqua de- r Dum esim iuuenu miro disiendi fro. testati, mito odio auersor circuncitas: usq; hodie enim persequutut Dolninum nostrum Imsum Christum in Synagogis Satanae,Jdc tameillos ad Sareotu librorum intelligentia habuit tineris comites: saepe ad idu adbibuit, ut deinceps de salsitate Eccelsis Christi no insultaret: Illos pariter in Hebraea Chaldςaqi lingua Pretceptores Consultati, ut eorumet armis illos imgularet. Quis unqua execrabilior dogmatis tes Origene, qui saeuissima proferens venem,
totum fere Orientis, Occidentisq; simul parto perdidit Qui Arrianis, Pelagianis,miramerabilibus ii alijs haereticis materia praebuit deli-B radiὶEt tame se illius libros ad pili propositu Lib. 1.a, super cunctos homines congregasse, dc legisseu LR f. t. Neseis me,ait, Origenis habere omniat legisse quapiari matJ Et tamen alibi: Arguite me, inquit, ubi haeresim defenderimi ubi prauum Origenis dogma laudauerim J Et it,
rum . Per me Latini omnes Origenis bona notue, mala vero, de errores prorsus ignorat. Quid tandem Gentilium, ae Saecularium litterarum lectione inutilius Id nihilominus earum exempla, atq; testimonia, in nostrae argumentum fidei tam concinne protulit, ut in Moyse.& Prophetis de suis etiam libris assumpta nonnulla comprobarit. Ouis enim ne
pist inquit ipse, in de in Moyse, de in Proph
C rarum voluminibus quaedam assumpta de Gentilium libris, de Salomonem Philosophis T , dc nonnulla proposuasse,& ali'ua respondisse. Vnde, c in exordio Prouerbrorum commonet ut intelligamus sermones prudentiet, versutiasq; verborum, parabolas,& obscurum sermonem , dicta Sapientum, Scaeninmata, quς proprie Dialecticorum,dc PhilosophoruAdDama sunt. J Et alibi. In his tame ita nos sacere sin β: lenius, quando enim Philosophos legimus. fisci I quando in manus nostras libri venirent faecul iij 3 tis sapientiae: si quid in eis utile reperimus, ad nostrum dogma conuertimus. Si quid vero superfluum, de idolis,de Amorride cura sicularium rerum,haec radimus, calvitium induc mus, haec unguium more ferro acutissimo di D secamus.J Haec ipso. Igitur ex proprio H ω rum testimonio eorummet vici isse perfidiam: Ex Zizaniorum pestitera copia solidae doctrinae flumenta in horrea Ecclesiae congregasse. dc ex Ethnicorum litteris, exemplisq; eiusdem Ecclesiae decorem auxisse , eiusmodi inquam omnia exquisitissimc industriet atq; artis, non dicenda argumenta tr 3 Iu.im quod ipsius ad Pammachium, d Oceanum missa profiteasur verba dicemis. Η
betur Epistola Tomo secundo, in ordinex sesima quinta.
bar ardore. Apte discendi ardor in iuuentute excitatur, foueturq;, quia per id potissimutem iis, de in iecore, de in venis ipse sanguis exaestuat . atq; ebullie in medullitio: quo fit, ut aetas huiusmodi ad labores subeundos a tior, de ad speculationes perspicacior redd tur. At mystice etiam iuuenes dicuntur, qui
ad fidei bella promptissimi sunt, oc qui pro E
elesiae defensione ad vitae praesentis incomm da perserenda contra Diabolum,de eius membra se exponunt, de quibus S. Ioannes: Scripsi vobis, inquit, vobis iuuenes, quoniam fortes estis, o per verbum Dei, quod nianti in cario misistism lignum. Horum iuuentus, ut aquilet rcn Ps ieriuata in Psalmo legitur hoc est, tui locum n5 Fsatis a multis intellectum breui explicemus. . ita Charitatis vi instaurata, de innovata est, ut sit vivax, non secus, atq; aquilae vita, quae est omnium vivacissima. De eo, qui hanc. vitam v v x, ct εεεi Nui dici potest. eluem habet: cum ad eam venerit aetatem, ut de expetendis, s giendiiqi delectum habere queat. Iuxta itaqi hunc mysticum sensum Hieronymum gener sissimum iuuenem, nemo est qui ambigat. Vnde, dc verbum sistebar J obseruatione d
gnum est, tanto quippe is sapientiae desiderio in Ecclesς propugnationem huc arii illi
rapiebatur, ut res noua, de quasi miraculum udeinde fuerit, tam longinqua terrarum spacia illum percurrisse, quasiqet toto orbe fugi tes litteras incessant et sectatum fuisse. I s Nee tum quorundam praesumptionem ipse me docui. Praesuniptio siquidem in liti ratum studio pessimus praeceptor est, unde dc Demetriadem virginem admonens: Bonum inquit est post regulas scripturarum, vitae tuae tramitem ab ali)s discere, nec praeceptore uti Wismo, scilicet, praesumptione tua. Quod sane, de se inprimis sempet inuiolabiliter o seruasse Domnioni, de Rogatiano ita profit tur: Fateor mi Domnion, de Rogatiane charissimi, nunquam me in diuinis voluminibus proprijs viribus credidisse,nec habuisse opini nem meam e sed ea etiam de quibus scire me arbitrabar interrogate me solitum: quanto inagis de his, super quibus anceps eram tr tamariam Laodue ma Tui An tiocis frequerier. Eruditionis huius sub Apollinaris disciplina tempus Chiilti anno trecenis tesimo sexagesimo tribuitur, antequam nim rum Euagrij solitudinem ingrederetur. Quanto autem grauiores a disci lis Praeceptores eligentur, tant dulis doctrinae semina radices altius figent. Nec superuacanea pr stantissimia principio doctoris electio existimanda est. licet ad imbuendam pueritia pro ingenii capaci
89쪽
eate quilibet medioeriter doctus, ac gregarius suilicere videatui. Nam quo cruditior princeptor, de facilior, clariorq; doctrina ministrahitur. Certe,& Dionysium, magi suum sibi in Grammatica Donatum elegisse, in Rhetorica victorinum, in TheologiaGregorium Nazianzenum legimus. Theophrastus pariter Aris. totelem, Aristoteles Platonem, Plato Socratem, Regina Austri sapientissimum Salomo. nem audiuit. His itaq; rationibus,de Hieronymus non quoslibet praeeeptores, sed praestantissimos qub'; sibi adoptans, in Grammatica Donatum, in Rhetorica Victorinum,in Theo. Ilagia GregorumNazianzenum, Apollinarium, Didymum , in hebraicis litteris Bathaninam audiuit, hunc quidem Hierosolymae,illos Al xandri Antic sis, Constantinopoli, postr mos deniq; Romae. Caetersim quo temporc Apollinario prFeptore usus idem Hierony. nrari est,a nemine vitabatur sis enim licenter tunc Antiochiae, docebat,licentiusq; audieba turὶ At ubi male audire coepit, in illum pii omnes stylum exacuerunt. Athanasius ex Epi.
phanio haeres Septuagesima septima, basilius
in Exameton Homilia tertia, Gregorius NaxianZenus Epistola prima ad Celidonium, ipse Hieronymus pluribus in locis, praesertim vero Epistola octogesima secunda ad Oceanum . Et quidem inprimis tantum sibi in Ecclesia comparauit Apollinarius existimati nis, Ut prς ter Hieronymum auditorem, alios quoq; sanctissimos, doctissimosq; viros, Basilium, Gregorium, Cyrillum, Epiphanium, de caeterosorictis Episcopos necoilitudinis vincula sibi copularit. Unde cum nec subnascentes
eius a principio errores ab eisdem Patribus crederetur, factu est,ut aliquandiu etiam excusarentur. Verum eo perditas res. ve ultra dis. simulari excusariq; minime possent, ab omnibus illico suti dictum est in tanquam fidei C
tholicae violator, damnatus est, ac inprimis in Alexandrina Synodo,mox in Antiochena,postremo in Concilio Romano sub Damaso Pontifice anathematizatus. Ex eodem autem
Gregorio loco, qui supra inter praecipuas lia
' reses, quas idem ore sacrilego euomit, prinprietates Personarum in Trinitate consediti Patre maximum : Filium maiorem: Spiritum sanctum magnum dixit. Circa diuini verbi
incarnationem decem assertiones, haereticas omnes protulit. Animas ex traduce generari, ita ut quemad odum corpora ex corporibus, sic animas ex animabus produci, asseruit.
De resurrectione,Scripsit,inquit Basilius,quPdam fabulose, imo Iudice composita 1 in qu bus dicit,nos iterum ad cultum a lege praescriptum reuersuros i ita ut α circuncidamur, ocSabbatum observemus, de a cibis a lege er ' Ehibitis abllineamus , sacrificiaqι Deo oti cra
mus, Min templo Hierosolyiuis adoremus,
atq; prorsus ex Christianis ludeti reddamur: quibus, quid ridiculum magis, magis': alienuab Euangelico dogmate dici queat non satis
video. Demum ex eodem Gregorio, plenus arrogantia,oc fastu pro antiquis Ecclesiast .cis, ac Dauidicis etiam canticis, nouos Psalmos, nouaq; Psalteria Dauidi ex aduerso resonantia, pro tertio quodam Testamento a se edita.
in Ecclesia introduxit. De eo in Consessi nis fidei edicto ad Ioannem Pontificem Iust nianus Imperator iure habet. Invenimus, quod multi Sanctorum Patrum quosdam ha Freticos collaudarunt, sicut& Sanctus Dam
sus, de Athanasius, de Basilius Apollinarem, ocsanctus Leo Eutychen, de non propter hoc haeretici facti sunt, sed cognita eorum impietato anathemate condemnarunt. J Deniq; de eo illud quod vincentius Liririensis memoriae prodidit impletum est: vi quem nimirum qu si arietem gregis antea populi sequebantur, eum deinceps lupum horrere atq; sugere coeperint.Jι Ete : Hoc, de omnes leges in quiabus parentum appellatione prςceptores veni unt,do m. Aristoteli': est sententia Magi. s. Et hic stris, Di)AM Parentibus non posse reddi aequis Epist siti ualens. Hoc ipsum luculenter explicans Sene Gea: Multum linquit egerunt, qui ante nos fuerunt, sed non peregerunt: suspiciendi i men sunt, de ritu Deorum colendi. Quam
venerationem praeceptoribus meis debeo,ea
dem illis praeceptoribus generis humani,a quiabus tanti boni mitia fluxerunt. Si Consulem videro, aut Praetorem, omnia quibus honor haberi solet faciam, equo desiliam, caput ad periam, semita incedam. Quid ergo, Marcu Catonem,& L lium sapientem , de Socratem
cum Platone in animum meum sine dignati ne summa recipiami Ego illos veneror, tarantis nominibus semper assurgo. J Haec ipse.
Deniq; de Spiritus sanctus Etaesiastietvoce
doctorum laudes, & merita ita proponit: ν
Steri in perpetuas aurnitates. I r Et cum mem Sancta Scripturis erudiret.
Omni quidem doctrinarum genere, dc orati nis copia Apollinarius instructus suit: at in Sanctarum eruditione Scripturarum seipsum alia quando superare visus est, maxime cum ad Homerici poematis exemplar veteris Testamenti historiam usq; ad Saulis regnum heroim carmine viginti, de quatuor libris diuisam prosccutus sit.
90쪽
In Vitam S. Hieronymi. r. rcoquin itis ramentiosam supersi, potest ρ dogma sumpi. mprimis Apollinari
casus ac ruinae causae ut super isipturet sacrae sensu argutis, intaliti': ve plurimum quaestionibus contencteret , quibus aliquando ille
tus, eo paulatim procellit ut propriae tandefactus opinionis lassertor noua te impia effutierit dogmata quamplurima. Ad hoc Basilius Damase Summo Pontifici scribens alludit sequentibus. Sunt vero, quae scribit Apollinarium videlicet intelligens etiam ad The
logiam pertinentia , non ex scripturae. pr bationibus, sed ex humanis argumentis astructionem habentia. Et paulo inita . D inde , de de Incarnatione tantam mouit se tribus perturbationem , ut pauci eorum , quibus colloquii cum illo nonnihil intercessit, priscum pietatis characterem conseruent: multi vero rerum mutationi attendentes,
ad quaestiones , de contentiosas inutilium verborum haereses auersi sint. Idem ex Chtillo Alexandrino ad Acacium : Quid enimi aieὶ utilitatis Apollinatis Laodicenus attulit, unus ex primoribus, magnus ille ag iusta, qui cu pro recta fide adeo sortiter c tra inimicos dimicarie sua , ipsiui sarientia fretus , velletq: in puram, & sincetam Christi fidem ex perplexis , de inuijs meatus
quosdam introducere: an non hoc effecit i ut inter Schismaticos a Catholica reputetur E clesia. Huius ergo ingenii arrogantia praec uens Hieronymus, se manifesto contentiosa eiusde dogmata nunquam suscepisse hoe i co testatur. Quod si quis pro conuntioso intextu contentusὸ. vel crastentustis legendum arbitretur,Hieronymi exemplo doctrinae M sistrorrum nunquam aduersari discat . Quin
potius Philosophi placitum mente perpetuo
teneat, nimirum : Oportet addiscente cc
dere. Et illud. Non est dignus scientia, qui seientiet insurgit praeceptoti .a o Iam ranis spargentire caput, o magistrum potius, quam Hsci palum uiscebat. Quod stultius, quam, quia diu non didiceris, non disteter Omnis tinquit Seneca ὶ aetatis limmines schola admittit. Tamdiu discendum est, quandiu neseias: dc si prouerbio credimus, quandii, uiuas . Etiam seni discem
dum est. Enimuero Augustino testante e
Nulla ad discendum, quod opus est aetas sera videri potest: Quod de si senes magis
deve docere, quam discere; magis tamet decet discere, quam ignorare . HInc Gregorius Nananzenus frequenter iactare silebat i Optabile est , dc mihi praeclarum v i ad ultimam discere senectutem, quinniam nulla aetas ad pridiscendum sussi e
Multot sand hoc decepit , quod Eante tempus sapientes videri voluerint. dede iam simulare inceperint, quod non erat, dc quod erant erubescere , de eo longius a sapientia recesserunt, quo non esse sapientes . sed putari existimarunt. Vacatio ito a stud ijs. ruborq: in disciplinis ediscendis. cuiuscunqi ignorantiae prima semina esse idem Hieronymus in Ecclesiastem tradit. Euenit inquiens in interdum , ut cum m dicum lcientiae quis habuerit elatus in super- eip. io biam discere desistat , de paulatim ex eo quod nihil additur, subtrahatur , ut vacuum disciplinis pectus remaneat, serrumq; quod acutum fuerat heberetur . In hoc rccrte licet breue sapientissimum tamen S lonis dictum iure omnibus videri potest , quot Senesco inquit semper plurima discens. ita quippe homini, qui docturus alio praesertim est agendii, ut semper siue senior, siue iunior , siue decrepitus aliquid addi iacat. Hieronymi deniq; nobis nunc ob oculos ponitur exemplum. qui totius pene magister habitus, de ex omnibus undiq: Orbis Terrae partibus quaelii oti bus propulsatus, canescere tamen incipiens interrogare adhuc, & d sc re non dedignatur r Quin potius Didymose discipulum rursum tradit imbuendum . Quid hac ad virtutum studia incitatione
fortius ar Perrexi lavren ta leon m/n. De hoc .
eiusdem accessu Alexandriam ad Didymum yiam dictum est supra. Tempus tantummo do instat assignan)um . Careerum chin post suum ex Vrbe redditum cui insta capite decimoquarto Christi annus trecentesimus octogesimvssextus numerabitur 7 haec ipsa
profectio Alexandriana contigerit, utiq; etiaconstat ipsammet anno sequenti suisse. abs lutam , quo itidem temporis interuallo Di dymum praeceptorem Coluit. aa Ostia tu Diu inme vix hune vidisse, non audisse temere calaminatus est Rufinus libro secundo Inuestiuarum suarum scribens: HCaeterum ille , qui in tota vita tua, non t tos triginta dies Alexanditae, ubi erat Didy. mu commoratu S est, per totos pene libellos
suos longe, lateq: se iactat, Didymi videmtis esse discipulum, de Catechistam, idest pro
Ceptorem inscripturis Sanctis habuille Didy.mum . Et omnis ista iactantia in uno mensequςsita est. At Hadireticorum proprium est, Rufiniq; prauertim ab Anastasio mucrone E clesiastico costasii, in Catholicos Patres vel bis inuehi malignis, quos cu in maioribus carpere nequean in friuolis lacerate comedunt. Posset