장음표시 사용
301쪽
varie denique intellectus, ignorantia . Ita SDoctor qu. 76. 7. & 78. De duabus prioribus hic aliquid dic iis, de tertia, de qua gravi
res aliquot dissicultates occurrunt, in sequenti Sectione agemis. Ac in primis, quod peccatum aliquando causetur ex motibus, &passionibus appetitus inserioris, testatur Scriptura. Dan. 13. Coneu piscentiasubvertis cor tutim . Rom. T. Sentio aliam legem in membris meis repugnantem legi mentis mea , ct captivantem me in legataeeeati. Causatur autem peccatum ab ipsa concupiscentia,seu passione appetitus sensitivi duobus praesertini modis, ut docet S. Th. q. 77. priamo In quantum divertit ipsius rationis advertentiam, secundo , inquantum voluntatem ipsam allicit, facitque, ut obiectum magis eo veniens, & appetibile videatur. Utrunque modum expressit S. Iaeo-hus, cum dixit cap. i. Unusquisque tentatur a eoncupiscemia Da abstractus, o illectus . Et tale peccatum, quod ex passione oritur,dicitur etiam ex infirmitate procedere, eo quod passiones, ut asserit S. Doctor a.3. sint quaedam veluti animae aegritudines, & infirmitates. Quae quidem duplici modo, ut idem docet art.6. se habere pomini. Primo antecedenter ad ipsum: rationis iudicium cum scilicet homo, ant quam attendat ad malitiam actus sui, passione aliqua praeoccupatur , ct tune , si adeo vehemens illa sit, ut ipsius rationis iudicium prorsus obnubitet, ita ut homo ad malitiam sui actus propter vehementiam passionis attendere non possit, nullum erit peccatum, cum nulla sit rationis deliberatio, sine qua consensius liber esse non potest. Unde S.Aug. Ep.ico. siuamvis insint inquit) dum fumus in corpore mortis hujus, desideria peccati, si nulli ea ram adhiberemus assensum, no esset,
& lib.de Civ. Dei c. 11. Illa concupscentiae inobedientia quanto magis absque culpa est in eomore non eo entientis,si absq; etilpa est in come Feao Murentis λ Si vero passio non tollat iudicium rationis, sed illud tantum ex parte distrahat, aut impediat, ita ut ratio suffetenter adis vertat malitiam ipsius actu tune non e cunt a peccato, illius tamen gravitatem minuit. Unde S. Aug. l. I 4. de civ. c. a. asserit, pece tum primorum Parentum Ideo gravius suisse, quia nondum voluntatι
viditas resistebat, quasi dIceret, peceatum illud suturum fuisse minus grave , si ex antecedenti cupiditate commissum fuisset. isecundo passiones habere se possitnt consequenter, idest quanda homo deliberate se ipsum ad malum aliquod excitat, unde sequῖtur passio aliqua in appetitu inseriori. Tunc enim passio illa neque e cuiax a peccaro , neque illius gravitatem minuit, sed potius auget, .ut asserit S. Th. supra, estque signum maximae propensionis, quae est in ipsa voluntate, ad actum peccati perpetrandum. Iam quod peccatum causetur etiam ab ipsa malitia, seu pravitate voti talis, ita ut homo aliquando ex certa, & deliberata malitia
302쪽
ai ct omnes via r ejus intellisere nolueruns. Docet autem S TI qu. 84art. T. peccatum illud 4 quod ex certa, & deliberata malitia
committitur, illo gravius esse, quod otitur ex infirmitate1 &pasesione , quia scilicet ex majore voluntatis libertate procedit .
ναι ione Unorantia sis ea a peccati , vel ao illi .xcuset. I. YTT quaestioni p=opositae satissiat, stipponimus ex communi Theologorum doctrin , ignorantiam aliam esse iuris, aliam acti. Ignorantia juris est, euna Ignoratiis, legem. vel consuetudinem vim legis obtinentem aliquid praecipere , vel ptohibere: v. g. si quis nesciat, legem Ecclesiasticam prohibere carnium. oomestionem didveneris. Ignorantia facti est, eum ignoratur res aliqua particularis, quae praecepta. vel prohibita est,& ex qua velut ex rebiecto dependet
actio aliqua moralis, v. g. si oesis nesciat, earn em esse, quam comeridit, stet non advertat, esse diem Ueneris . Ut enim recte monet Irisam b=rtus ad qu. 76. . disp. unic. art. s. ea, quae de ignor ntia dicuntur, de inadvertentia quoque, & oblivione intelligi debent. . Rursus alia est ignorantia antecedens, alia coneomitans, aIia su sequens. Ignorantia antecedens ea est, quae nec directe, nec indire,cte voluntaria est, ideoque antecedens appellatur, quia omnem
Juntatis actum antecedit. Et eadem .icitur invincibilis, 3c probabilis, seu iusta: invincibil;s, quando nulla diligentia vInci potuit. probabilis vero , seu justa , quando etsi absolute loquendo, ommadhibita diligentia, quae adhiberi potest, Pinci potuerit, non tammen debuit ν quia nulla fuit obi gatio adhibendi majorem diligentiam ea, quae adhibita est, cum qua tamen stiperari non Poetiuit, ideoque dicitur moraliter invIncibilis. - . . r. ignorantia concomitans est , quando ignoratur aliquid, quontamen si scitetur , nihilominus ageretur ut quando quis existimans , se occid re seram , inimicum occidit , sta dispostus tamen, ut, si inini um ede cognovisset, nihilominus ocei disiet.. Ignotanxia denique consequens ea est, quae aliquo modo volunt ita est, voluntatem directe, vel indirecte consequitur. Quae etiam
dicitur Vincibilis, quia, diligentia aliqua adhibita , vinci potuit, ac debuit. Dividiturqtie in affectatam, & in eam, quae assectata non est . Assectata est directe volita, v. cum quis expresse vult aliquid ignorates ut liberius peccet . Ea vero , quae non est affectata, indirecte tantum volita in s. v..g. quando quis refugit laborem alicujus studiuunde ignorantia rei alicujus sequitur. Hae distinctione supposita, . Dicendum ι. Ignorantiam aliquando eas causam peccati. Id pa-eet ex scriptura. Act. 3. Scio, fratres, quia per ignorantiamfecistis .
Ignoran feci in itera itate. ouod etiam docet S. q γε
303쪽
. 'ci se, quamlibet 1gnorantiam esse eausam ueccmiti, sed illam tantummodo, quae vincibis 'est, & nihilominus ton Iit notitiam aliquam, quae si adesiet, factum peccati prohiberet , iuxta quod dicit Apostolus loquens de Judetis , r. corInth a. si
cognovissent, nunqμam DominAm gloria crucifixissent. Ric dum a. isnorantiam vincibilem non solum esse eausam neo ieati ses tiam esse peccatum,ratione negligentiae adiunctae, qua quis negligit. φῆ scire, quae scite tenetur,&potestata S. ctora.Σ. Et con stat ex Script. Ps. 24. Delicta Iuventktis meae ct ignorantias meas nomeminerra c.& ex S. Aug. l. I. de li: b. arb. e. 9.Non tibi r utamst ad eulpa Inoa invitus gnovas , sed quod negligis quae rere, quod ignoras v. 3. Dicendum I. ignorantiam antecedentem seu invincibiletri tam iuris, quam facti omnino a peccato excusat e. Ita S. o. art. I & eum
illo communiter omnes. Ex probatur pruno ex his Christi Domini
verbis S.Io. venissm eis Levitis non fuissem , peceatum ison baberent. Super quae verba S. Aug. itaei. D. In s. Io. licit : ILDs ad quos Chrsus non venit, . quibus non est locutus , exe mionens habere , non de omn3 peccaro suo, sed de peccato illo , q-ο in Chri non cressiderint . Et S. Bernar d. EpM. = . ad Hugonem de sancto Victore eadem Christi verba explicans: Si, inquit. Aemsur fuisset, Iecnon e s, 3uObedientia cu*am ignorantia excusaret. Phobatur 2. hac ratione: Ignorantia illa a peccato excusat, etiue ab actione peccati, quatenus talis est, tollit rationem voluntarii, peccatum enim nullum est, quin sit voluntatiumr atqui ignorantisant Mens tollit rationem voIuntarii ab actione peccati, redditque illam simpliciter in voluntariam, ut docet S. Th. I. r. qu. σil lo Theologi omnes ; ergo a peccato excusat. 'Dicendum 4. ignorantiam c'ncomitantem, quando invincibilla est, a peccato excusare . Ita Isainbertus ad qiuest. m. dispinnic. a g.
tu, quos bidem citat. Ratio est, quIa ignorantia illa, ut
docet S.Τn. cit .art. o. etu non facit actum involuntarium c facit trimen non voluntarium ; & sic in eiusmodi actu non reperitur ratio voluntarii , side qua peccatum nullum esse potest. Dicendum q. Ignorantiam consequentem , sive aflectatam, sistemnime affectatam, nunquam excusare a peccato opus malum, quod ex illa fit, quia stilicet non impedit, quin tale opus sit voluntarium. Haec est tamen inter utranque disserentia , quod ignorantia illa quae non est assectata, minuit peccatum, quia minus voluntarium reddit, ea vero, quae assectata est , peccatum non minuit , sed potius auget, ut observat S. Doctoe qu. 6. art. q.
4. Quaeres, an possit esse ignorantia aliqua invincibῖlis iuris natu talis . Respondetur I. universalissima ipsus uris naturalis princibia a quovis homine adu Ito neque in vincibiliter, neque vineibiIIter
snorari posie, cuiusmodi sunt hac , βο-m eo faciendum, malum δε- e
304쪽
mendum a nemini iniuriam esse inferendam . Ita S. . q.96. a.6. Sunt enim hae universales, & per se notae humanarutv actionum regulae, unicuique hominum naturaliter insitae. Vade S. August. l. 1. de lib. urb. e. ro Iuste, inquit, esse vivendμm propria suis quibusque esse reddenda , &e. nonne fateberis esse verissimum , ct tam mihi , quam tibi. atque omnibus id videntibus p νυο esse eommianiι errRespondetur 2. iuris naturalis, quoad alia quaedam principia munus universalia, ignorantiam invincibilem esse posse in quibusdam hominibus,etiam toto vitae tempore. Manifestum est enit', multa esse iuri naturali repugnantia, quae non solum ab Indoctis, & rudibus, sed etiam a doctis, & ingenii acumine praecellentibus viris talia es.se ignorantur. Nam & Cassianus olim, aliique sancti virῖ, ut in eius Collationibus habetur, existimaverunt, mendacium aliquando esse Iicitum ad bonum aliquod promovendum, aut malum impediendum e multique nune etiam doctissimi viri, & in Theologia versatin simi dissentilint Inter se de re aliqtia ad jus naturae pertinente, v g de
contractu aliquo, utrum sit usurarius , aut alias Iniustus, necne abeuritque in partes contradictorie oppositas , aliis negantibus , aliis e contrario assirmantibus , unde sequitur , quosdam illorum
ignorantia aliqua invincibili iuris naturalis laborare.
si unam sint effectus peceati.
s. Res praecipui communiter a Theologis numerantur. PrImusa est,quod laedat hominis naturam,ejusque bonunt imminuat. Ita S. Th. q.8s. a. i. & 2. Ubi docet, bonum naturae in homine triplex esse . Primum bonum consistit in iis, quae ad ipsius naturae ii manae essentiam spectant, ut sunt principia , quibus ipsa natura conis stituitur, & proprietas, quae ab illis oritur; ut sunt esse rationale, esse liberum, &e. Setundum bonum est inclinatio illa, & propen so, quam homo ex natura sua, quatenus rationalis est, habet ad virtutem. Tertium denique bonum est donum originalis justitIae, quod in persona primi hominis universae humanae naturae collatum
suit, & eo sensu bonum ipsius naturae vocatur. Ex his autem tribus naturae bonis, docet S. Doctor, primum nec tolli, nec minui per ullum peccatum, tertium per peccatum originale penitus ablatum Ruse , secundum vero, inclinationem scilicet illam naturae humanae ad virtutem, imminuI quidem per peccatum, cum ejus actus virtuti opponatur, nunquam tamen penitus auferri. 2.Secundus estectus peccati est macula quaedam,& deformitas,qua anima per peccatum contrahit,& que transacto ipsius peccati actu in ea remanet. Ita S.Th. qu. 86. art. I. & a. &constat ex Scriptura. I
tu e 11 Peceastis in Beelphegor, o, in praesentem diem macula hujus
305쪽
scelarion vobis permanet. Ierem. 2. Maeulata et in iaLymiate tisa
cream me , disit Dominus, item ex aliis Scripturae locis, In quibus peccatores dicuntur inquinati, immundi, &c. Haec antem peccati macula, secundum probabiliorem Theolog
rum sententiam, nihil est aliud, quam ipsamet peccati malitΓ,
quatenus, etiam transacto actu peccati, censetur durare, ac perseverare, quanditi per poenitentiam non deletur; quae quidem macula vocatur etiam peccatum habituale, eo quod veluti habitualiter post peccatum actu commissum remaneat in anima.
3. Est tamen hic observandii, peccatum illud habituale distInguendu esse a vitioso habitu, seu a prava illa inclinatione,& propensione,
quae per repetitos peccati actus ingeneratur in anima, in eaq; remanet, etiam postquam ipsa peccati macula per Gratiae infusione dei ta est,iaec nisi per contrarios,& saepe repetit S virtutis actus tollituta. Τertius denique peccati effectus est reatus poenae . Certu est enim, poenam aliquam e eccatis hominum divinitus esse decretam. S. Mat- dixerit fratri suo ,fatue, reus erit ge=ennae ignis . Rom. 2. Tribulatio, o avum a in omnem animam hominis operantis malum . Haec autem poena, cum juste a Deo decernatur, supponit, peceat rem illa dignum esse, illi uritie reatum per peccatum incurrere. Porro circa hunc tertium peccati estectum observandum est, non omnem poenam esse propter aliquod peccatum, cum constet quasdam interdum hujus vitae poenalitates iustis, &sanctis a Deo infligi , non in punitionem peccatorum , sed ad probationem, & exe citamentum virtutis, quod de Sanctissima Virgine Deipara nullus negare potest, & de plurimis aliis Sanctis pietas facile suadebit. Observandum a. quod quamvis peccatum per se , & formaliter consideratum non ponit esse poena alterius peccati, ut docet S. Thq. 8 . potest tamen esse per accidens, eo modo, quem ibiden ex plicat, ratione scilicet subtractionis Gratiarum aliquaru actualium quarum auxilio Deus interdum peccatorem privat In punitionem praecedentis peccati, unde sequItur lapsus in alIud peccatum 4. Quaeres, quanta poena cuique peccato actuali divinitus deereta sit. Respondetur cum distinctione. Si enim id quaeratur de peccato mortali, certum est ex Fide, poenam aeternam sive damni, sive sensu, unicuique peccato mortali esse constitutam. De poena damni, quae eonsistit in privatione visonῖs beatificae, constat ex S. Matth. 8. ubi
dicitur, quod reprobi distentur in tenebras exιeriores: de poena vero sensus ex eodem S.Matth. c.26De maledicti in ignem aeternum . Cum autem dicitur poena aeterna cuique peccator mortali constituta.id
Intelligendum est, ut recte docet Isambertus ad qu. 87. disp.4 a. a. non solum de perpetuitate ipsarum poenarum quantum ad durati nem, sed etiam de earum poenarum immutabilitate, ita ut nullam
earum imminutionem, nullumve in suppliciis solatium unquami II. R exper
306쪽
expertura sint damnati. Unde etiam Isa. ult. dicitur, quod Vermist
ereum non morietur, er unis non extinguetur .
s. Quam vero iuste Deus ob unicum peccatum mortaIe, quod alse quando brevissimum, & quas momentaneum est, poenam aeternam a decreverit jam a nobis dictum est r. p. tr. 4 e 3. Sece. q. Quod Insuper etiam hae ratIone genionstrarἱ potest;quia scit. actio peccati, quamvis secundum se spectata brevissimo tempore duret, nilaiIominus secundum assectum peccati quasi in totam aeternitatem protenditur . . Qui enim, ut recte dicit S. Doct. l. a. coni. gene. c. I 44. propter huietionem temporaIem boni alseuius temporalis relinquit aeternam simnah& aeterni boni fruitionem, quod facit, quicunque mortaliter peceat, recte, ae iuste censetur bono Illo temporali in aeternum frui velle ι proindeque peccatum suum, quod In bonsillius remp salis inordinata fruitione consistit, In totam aeternitatem velle prorogare. Ex quo fit, ut, cum ii Iud'eccatumst nassectu aeterniim , iusto Dei judicio poena aeterna dignum censeatur.
Si vero quaestici intellIgatur de peccato ven sali, certum ess ex FIde,seecata stentalia in omnibus justIa sive in hae usta,sive In sutura non
esse punsenda poena aeterna, sed solummodo tempotat sicut ex eadeFide certum est,homines justos in accepta iustItia usque ad mortem persevetantes Derna beatitudine in aeternum non esse prIvandos. Est tamen difficu Itas de peccatis illis venialibus, cum quisus peccatores, S repfobi ex hac 'ita decedunt. Solus enim In 4. dist. I i. ει quidam alii Theologi existimant, poenam illis venIalibus peccaeis debitam futuram esse tantummodo temporalem. Piobabilius tamen alii cum S. Doct. q. a. a. ad asserunt, poenam illam M. re aeternam, non tam ratione gravitatis, quam irremissibilitatis ipsius peccati venialis, tum in Inferno nullus neque remissioni, neque redemptioni locus sit.
loes Inferni, ct damnatorum suppliciis . Um inter caeteros essectus peccati acersissimus, Si maxiss formidandus sit aeternae poenae reatus, ut haec illius acerbitas melius perspiciatur, non erit abs re de Ioco . & qualitate poenarum illatum aeternarum hic paucis agere, ac quid de illis secundum Fidei Catholicae regulam sentiendum sit, declarare. Dicendum Igirur I. Infernum, seu carcerem damnatorum poenisi deputatum, esse locum aliquem realem , ct corporeum in ipsis teditae visceribus situm . Ita S. Thom. I. a. qu. 87. art. . Haec veritas constat ex Scripe. Num. i S. Diruta ess terra sub ρ
dibus eorum, Sce. descenderuns vivi in Infernum operti humo . Iobis Io. Infernus vocatur terra tenebrosa, ct operta mortis ealigine.
. Conuat etia eade veritas ev antiquis Patrium, qui id inruerunti
307쪽
sinueteν Omnem levram,o mare tit Psalmista dieit: Pu tierunt me in la- ien InfeνIovi, in tenebros, ct in kmbra mortis . E s. Cyrillus Alex.e itu animae, Tunc, inquIt, animam invalunt Daemones, eamqM in terramam opaca deducunt , is solidissimis eo edibus revi ictam iis , infimas infernorum earcernm partes, ae Erebi custodias dejieiune .' a. Porro quantae , & quam amplae regiones, quam vasit recessiis. an ipsitis terrae sinu reperiantur, ex Cosmographorum dentonstratio
nibus satis aperte dignosci potest, cum secundum communem, &probabiliorem illo rimi sententiam, ab extima terrae superficie ad , o illlus e entrum mille, ae quingentae, & amplius leucae numerentur, quae totius ambitus illius semidiametrum essiciunt. Unde secundum Aritiuneticorum numerorum rationem colligitur, mmensa prope . esse spatia quaquayersum in terrae visceribus protensa, tu quibus proinde varia receptacula, eaque amplissima constitus possunt, sive pro Iustis ad tempus determinatum purgandis, sive pro Reprobis In aeternum puniendis, sive pro Limbo puerorum ex hac vita cum solo originali peccato decedentium. Dicendu a. ignem verum corporeum in Inserno reperiri, eoq; tum
corpora, tum animas ipsorum reproborum in aeternum cruciarr. Ita S.Th. in supp. P.97. ar. s. S constat ex Scrip t. Ita.33. ira. Sion peccaroreios.dit tremor i pocritas.s aspoterit habitare de vo-Vis eum igne devorante quis habitabit ex vobis eu ardoribu empiter- 'st& A poc. 2 r. vocatur Inferniisstagnum ardens igne, o Iulρbure .
dipsum docent SS. Patres, ut Cyprianus serm. de Alcensione
isti : Immortales , inquit, miseri vivent inter incendia , crinconsa tibiles stamnus nudώm eorpus allambent,ardebis purpuratus Di- es , . ton eris qui aestuanti linguae stillam aquae infundat , in proprio adipe frixae libidines bullieni, o inter sartagiues stammeas miserabi lia eorpora eremabuntur . S. Gregorius Magnus lib. Φ. dialog. cap. 28. rcut, inquit, esectos beatiνudo laetificas, ira credi necesse est, quod a die exitus fui ignis reprobos exurat. ν' a. Dicendum 3. praeter ipsius ignis sensibiIe tormentum, pIures alias varias poenas ipsis damnatis infligi. Ps. io. Ignis, sul8hur, o spirirus procellarum pars ealteis eorum. Iob. 24. Ad nimiωm cal vem transibit ab aquia nivium, id est ut explicat Hugo Cardin iis) impii in Inferno de poena in poenam transiblint . . poc. I S. Iranna die venient plagae eius , mors, o luctu .fames, &c.
Idipsum quaque assirmant SS. Patres,ut S. Basil. in Piaim. 33 ubi dicit, in Inferno post Iudiciu ultimum sere vermium innumerabitiκm
308쪽
Σ. od vero spectat ad peccatum commissionis, tres stini praeeu. pui illius gradus . Aliod enim committitur corde, aliud ore , aliud
opere , ut docet S.Τhom. art. 7. & aperte constat ex Scriptura. s. Matth is. De eονδε exeunt en itationes malae, &c. quae coinquinant hominem. Ps. I . sim non egit dolum in lingua Iisa, nec feci t proximo s.. malum. Rursus peccata cordis , seu pure interna tribus praesertim
modis committuntur, cogitatione scilicet , dei ectatione, & consen. su in opus malum. c,od enim sola cogitatione peccari possit, v g. cum quis advertenter, & libere opinioni alicui ab Ecclesia proscriptae, & damnatae adhaeret, per se patet, iuxta illud Sap. I. Perveris facetirationes separans a Deo . Quod item non modo consensus in opus aliquod malum, de quo nullus ambigit, sed etiam sola delectatio de ipso opere malo, quam Theologi morosam vocant, sit pec-αatum, docet S. Thom. quaest. 7 .art. 8. & cum illo Theologi omnes, Solim expresse S. Augustinus i. n. de Trinitate cap. ia. ubi alc linquitur: Totus nomo damnabitur , nisi haec , quae sine voluntate ορ vandi , sed cum voluntate animum talibus oblectandi , βιius euit sionis sentiuntur esse precata, per Mediatoris Gratiam remittamur.
Ratio, qua S. Doctor id probat, haec est, quod tal Is est delectatio, quale est ejus i ctum; atqui q iando quis delectatur de op re aliquo malo, prout malum est, obiectum delectationis illius est malum; ergo delectatio illa erit mala, mortalῖter quῖdem, sidere aliqua mortδliter mal3 delectetur, ut eum quis cogitat de larnie tione , & ratione advertente de illanc cogitata delectatur; veni liter autem , s resina solum veniallier mala sit, ut cum quis cogitat, & cogitando delectatur de re aliqua otiosa. Ex quo sequitur, quod si quis non de opere malo, ut malum est, i sed de aliqua illius circunstantia, quae per se mala non est, delectaretur, v. g. si cogitans de homicidio alicujus hominis, delectaretur, non quidem de morte illius, sed de modo, quo mors ei iulata est, seu de dexteritate homicidae in homicidio perpetrando, non peccaret mortaliter , ut docet S. Thomas supra. 3. Est autem hic observa' dum , i. ad hoc ut delectatio de re aliqua. mala sit peceatu mortale,dito requiri, quod recte docet,& probat Diambertus ad quaest. 7 .disp.s .Primum est. ut homo advertat, non solumse de tali re delectarited etiam delectatione illam malam esse',& illicitam;vel saltem id adverterIt, quado delectationi causam culpabiliter dedit. Secundum est, ut illam rationis advertentia sequatur
consensus vel expressus,vel tacitus.Ut enim recte docer Sanctus Augustinus supra,illicitae delectationes n6 solum per consensum expressum admittendae non sith sed etiam,ut attigeruἡ animum, respui δε- ιent.Unde secundum illius mentem peccat is non modo qui delectationi alicui de re mala postive, seu expresse consentit, sed etiam is,
qui tacite,id est qui delectationem illam cum possitreprimere,nexib
309쪽
vit; quod et lam docent Sanctus Antoninus, & plures alii , quo cItat, & sequitur Vasquo disputatione Io. capite seiundo. observandum a. delectationes illas de opere aliquo malo, si, Koniungantur cum voluntate operis Illius perpetrandi, ejusdem esse
pecIei cum ipsomet opere, si perpetraretur, iuxta dictum Christi
jam inrechatus est eam in corde suo; proindeque in tali casu declaran das esse in Confessione circunstantias illas , quae speciem peccati mutarent, si actu commissum fuisset: verbi gratia, an de simplaei fornicatione , aut adulterio, &e. delectatus fuerit. Quod si nulla o- mnino iubsit voluntas committendi tale peccatum, sed in solam d lectationem seratur consensiis, tunc probabile est, quod docentqueZ, Amrius, & alii apud Laymannum lib. 3 tract. 3. c.7.omnes iniusmodi delectationes ejusdem esse speciei, quando ex eodem, &simili motivo oriuntur; proindeque illum, qui sola cogitatione delectar etur turpiter , verbi gratia, de fornicatione, adulterio, M. ex solo delectationis ejusmodi percipiendae motivo , ac sine ullo consensu in actionem ipsus peccati, non teneri ad declarandas in confestione ciνcumstantias personarunt, & alias similes, quae die cati illius, s actu committeretur , speciem mutarent, sed stitis esse .s tantummodo ipstim in turpem cogitationem consensum explicet.
I. Ertum est, causam prisam, & praecipuam peeeati esse volun- ltatem, quae a Divinae Legis regula libere defectit. in enim recte dixit S. August. I. de duab. anim. coni. Manich. cap. II Pec carum sine voluntate esse non 'osse, omnis menx 'apud se divinima e mscriptum legit. Sed praeter; psam volinitatem sunt etiam alta quώ-dam causae ad peccatum moventes, & inducentes, rum externae, tum internae de quibus quaeritur, quaenam illa sint. Pro cujus uitaestionis resolutione 'Diceiadiim I. duas esse causas externas ad pecearum moventes, & induc tes, Diabolum stilicet, & mundum . Atque in primis, quod Diabolus perstiggestiones suas, ditentationes ad peccandu moveat,& ih ducat, ex Scriptura manifestu est. Sap. a. Invidia Diaboli moV in
fravit in orόem terrarum. I. S. Petr. s Adversarius vester Diabolων tanqua leo rugiens eireuit quaste I. ἔ devoret .sx qua tamen Diabolitentatione nulla sequitur in volutate seec indi necessitas ; sed rem net semper libertas,& potestas illi resistendi ut docet S.nom. q. 7s. ar. 3. iuxta illud S. Iacobi . rasistite Diab to, re fugiet a vobis. Quod spectat ad mundum,si illius nomine iuxta mentem S. Augustini in Ps.s . intelligamus homines impios, & iniquos , cer est,
310쪽
etiam illos sive pravo exemplo, sive suasionibus nefariis aliquatim ad peccandum alios inducere . Eceli. Ora tetigerit picem, inquknabitur ab ea, o qui eommunicaverit superbo . induet superbiam . a. picendum a. repudiandam, imo execrandam esse blasphemiam Calvinis arum dicentium, Deum esse causam , & auctorem peccati Praeter ea, qui contra hane impietatem diximus in priori hujus O-Peris parte tract. a. e. . Sect. a. illam denuo refellimus ex Scriptura . H. s. Non Deus volens iniquitatem iis ex. S. Iacobi I. Deus intenta- τον malorum est. ipse autem nominem tentate item ex s. Basilso , qui
hane haeresim resutavit homilia integra, cui titulus est: seuod Deus non sit auctor malorum , ubi probat, aeque implum esse dicere Deum esse auctorem peccati, ac Deum non esse. Obiiciunt r. Maeretici illud Ephes. 1. Deum operari omniaI cun dum eonsilium voluntatis suae, ergo etiam peccata. re
Respondet S. Hieronymus super illumlocum, id intestigendum esse: Non quod omnia , qua in mundo fiunt , Dei volumare , g, consilio peragantur , alioquin ct mala Deo possent imputari , ses. quod Mniversa , qua fagis , consilio faciat , is voluntate . Obiiesunt x. in pluribus Scripturae locis dieἱ, Deum peccat
. res indurare, excaecare, dcc. iRespondet S. August. s. i. ad SImplic. Delim Indurare, & exeaDeare, non impertiendo malitiam , sed non imρeVtiendo Gratiam , spe .cialem stilIcet, & meacem,ut eonstat ex dictis in tract. de Gratia. objieIunt scriniuram variis in locis a rmare , quaedam pe eata committi ex Dei voluntate, ordinatione , praecepto, &c. Respond. his, &similibus loquendi modis solummodo intelligi, . Deum permittere peccata, & pravis Implorum voluntatibus tanqua instrumentIs uri ad exercendos ustos,vel ad infigendas penas, qui ' ab aeterno infligere decrevit. Ita enim s. August. &plures alii SS. patres,quos fuse citat pellarminus,loca illa Scripturε interpretatur.3. objiciunt ε. Deum positive concurrere ad actum peccari simul. cum peccatore 3 unde seqititur simul cum eo esse causam ilsius . Rest,ondetur, Deum positive concii frere ad actum , non vero ad ipsius actus desectum, seu ad privationem rectitudinίs, quae in ipso actu reperitur, in qua sola prIvatione consistit ratio formasis ipsius peccati, ut ex ante dictis constat; ac proinde sicet sit ea lia Ipsius a- . Ous . non esse tamen caiisam defectus , qui In silo reperitur: sicut facultas motrix est quidem causa ambularsonis, noluero claudica tionis, quae ex solo ribiae aesectu provenit. Unde s. Thomas quaest. I9. art. R. dicit, peccatum tribuendum esse causa non essicienti , sed deficienti, qualis est solus homo peccans. . Quod spectat ad internas causas peccati, tres a Theologli conlinminiter numerantur, scilic.ex parte appetitus inferioris, infirmitas ,
seu passio,ex parte viro appetitus superiorinisu volutatis, malitia,