장음표시 사용
331쪽
o tificem, tanquam S. Petri succetarem, ipsiusque Christi
Domini Uicarium , ac summum totius Ecclesiae Pastorem , pr,mum , ae praecipuum locum tenere.
Prob. I. ex Script. S.Matth. I 6. ubi Christus Dom. S. Petrum ali quens,Tu es Petrus, in cimiit, super hanc petram aedimabo Ereti ammeam. Et S. Io. 2I. eidem dicit, Pasce agnos meos , pasce oves meas . verba expendens S. Bernard. l l .de consid. Non modo, inquit, o υium sed re Pastorum tu unus omnium Pastor Inde id prob/m,quaeris ex verbo Domini. Cui enim non die O Discoporum. sed postolorum absoluie,re indiscrete totae commissaeIunt ove sui me amas, Petre,pasee oves meas; quas ' illius, vel illius populos civitatis, aut regionis, auxerete regni oves meas, inquit. Cui non planum, non deun se aliquas , sed asgnasse omnes t nihil excipitur, ubi distinguitur nihil. Probatur 2. ex Concilio Chalced. act. 2. &3. ubi passim S. Leo Papa vocatur Universalis Ecelesiae Pontifex: & In Synodo VII. generali, act. a. in Epist. Adriani ibidem lecta, & recepta dicitur,
manam Sedem per totum terrarum Orbem primattim obtinere , omniumque Ecclesiarum Dei caput existere.
Prob. .ex S. Ambrosio in c.3. I. ad Timoth.Cum totus Inquit unias Dhi sit,tamen domus ejus Ecclesia dicitur,cuos hodie rector Damaia sus. & S. Hieron. E p. ad eundem Damasum, Ego, inquit, nullum priamum,nisi Christum sequens, Beatitudini tuae,id est Cathedrae Petri,eonia
Deior, stiper illam petram aedificatam Ecclesiam scio, See. quieunq; te- eum non eolligit, dispergit. & Sancto Prospero carmine de ingratis, Sod Roma Petri, quae pastoralis honori/facta caput mundo, &c. x. Dicendum a. in materia Fides , aliisque rebus, quae ad in res, ac disciplinam Ecclesiasticam pertinent , Romanum Pontia ficem esse summum Legislatorem, & Iudicem. Haec veritas, quae indubitanter ab omnibus tenenda est, eviden-tIus, ae melius demonstrari non potest, quam ex continua praxi r tius Ecclesiae, in qua id constanter,& religiose servatu est, ut quoties oriretur controversa aliqua, vel dissicultas in materia Fidei, aut in rebus ad mores, & disciplinam Ecclesiasticam spectantibus, toties 'Apostolica Sedes consuleretur: cuius rei fidem faciunt innumera prope responsa, statuta, decreta Romanorum Pontificum, ex quibus totum se e Iuris Canonici corpus conflatum est.Unde summa cum ratione Innocentius Papa in Epist. ad Patres Concilii Carthag.quae inter Augustinianas numeratur 4. dicit, Mn humana,sed Divina d cretum esse sententia, ut quiquid de disiunmi, remor frae provinetia Pars II. s aeter
332쪽
ageretur , non prius alii Episcopi, R Ecclesae Praestiles aue Naeesse finiendum,.Ma ad Romanae Sedis notitiam permeniΥet,enjus anctor tate iusta quae fuerit pronuciatio Frmaretur. & Ep Patres Conis cilii Mileuitani: Diligenter, inquit,s congrue pistblieo consulitis novi,honori,in quam illius, quem praeter illa, quae funt extrinsecus rlieitudo maneat omnia Ecclesiarum, super anxiis restis,qua sit tenenda sententia. antiqtiae scitiset regu formam Iecμti,quam solo semier orbe mecum nosis esse servatam, dic. scientes, quod per omnes provincras de A UOl. eo fonte petentibus responsa semper emanet,praesertim quoties . Fidei ratio ventilathr. Quod etiam optime explicavit Bernardus Ep. 9o ad Innoe. II. ubi se Pontificem alloquitur: Oportet ad vestrum re fediri insolattim pericula quaeque, Oscandata emergentia in Iligno Dei,ct praesertim quae de Fide eo ni ingunt. Dignis namque arba tror,3b
potissimum resareiVi damna Fidei Abi non post Γι des sentime defectum. Iia quippe est hώjus praerogalisa Sediti Cui enim alteri a IKuando dictum est , Ego pro te rogavi, ut non derectat Fides itia 3 Quare merito unusquisque Fidelium S. Petri Chrysologi monitum in Ep. ad Euty- .cheni aliscultare, illudque animo inscribere deberet: Hortamuν te, inquit, frater, ut his, quae a bearissimo papa manae eisitat 3s scripta sunt, obedienter attendar, quoniam beatus Petri s , sui in propria Sede vivit, praestat quaerentibus Fidei veritatem.
r. Goncilia, quae In EccIesa celebrari solent, at Ia sunt ore
menica, seu generalia, quae summi Pontifieis alictorityte , convocatis ex orbe universo Episcopis , congregata sunt, alia non Oeciimenica, seu particularia , quae in seriorum Praelatorum auctoritare. ex aliqua provincia particulari, vel natione convocantur. De utrisque breviter hic agendum est. Atque in primi quod spectat ad Concilia generalia ν - . - Dicendiim i. Concilia generalia pIen Issimam habere potestatem condendi leges pro totius Ecclesiae regimine ad earui Iobservati ne omnes, & quotcunqtie Fideles obligandi. Haec veritas in confessbest apud omnes, cum reneralia Concilia legitime congregata unive salem Ecclesiam repraesentent, Christusq; Dominus expressis verbis dixerit S. Matth. 18. ut, Si quis Eiclesiam non an dieris, sit tanquam ollaniciis,er publicanus. Sed difficultas est, quaenam sint illa Concilia generalia, quae pro legitisis haberi debeant . Pro cujus resolutione ua. Dicen tim 2. Concilia generalia legitima illa esse,quae Romani Pontifcis auctorit: te conglegantur, & in quibus Vel per se, vel per Legatos praesidet.Prior huius assertionis pars probatur ex antiquisvimo canone,in quo statuitur. Praetersententia Rom/ini Pontificis Cοω
333쪽
e uia relibrari nοπposset quem Canonem Apostolicum esse, lethatur s. Marcellus Papa in Ep. ad Episcopos Antiochenae provinci.e, illumque renovavit Coiacilium Nicaenum I. ut habetur in Er Synodἱ Alexandrinae ad Felicem, & in Epiti. Iulii l. ad Episcopou orient les. Probatur item ex Concilio Chalced. act. t. ubs Dioscorus P triarcha Alexandrinus prohibetur sedere inter Episcopos , eo quod Synodum seneralem conv'are aliis fuisset fine auctoritate Ap stolicae Sedis, siuod , inibi dicitur, nunquam licuit . nunquam fain Hism est : & ex Coneis. VII. generali act. 6. ubi reprobatur Concialium quoddam Constantinopolitanum, eo quod fine consensti R mani Pontuacis ab Imperatore convoeatum fuisset.. g. Secunda pals assertionis,nimirum Concilia illa generalia solummodo pro legitimis habenda esse, in quibus Summus Ponti sex per te, vel per Legatos praesidet, melius probari non potesti quam ivducti ne breviter facta per antiquissima Concilia generalia de recentioribus enim Conciliis id planum, & evidens est in quibus Romanus Pontifex per se, yel per Legatos suos praesedistis refertur. In Conci- Iio enim Apostolico, de quo mentio si Act. Ir. praesedit S. Petrus, ut docet S probat S. Hieronymus Ep. ad S. Aug quae et inter Augiis stinianas ii. In Conc. Nicaeno I. anno 327. Hostus Episcopus nomianes. Sylvestri Romani Pontificis praefuit, ut patet ex illius subscriptione, quae omnium Praelatorum, etiam Patriarcharum , qui Synodo interfuerunt, subscriptiones praecedit, ideiriue a S. Athanasio Ep: ad idiit, vit. agentes. princeps illius Concilis vocatur. In Ccinc. Ephesino anno 3 i. prae sed It S. Cyrillus Alexand. nomine Coeleti, ni Romani Pontificis, ut testatur Evagrius i. i. diit. cap. . s.
Prosper in Chronico, & aperte constat ex Epii l. iplius Coele: iiii I ad praeratum S. Cyrillum , in qua vices suas illi demandat. In Concit. etiam Chalcedonensi an. 4s i. Paschasius, & Lucensius Episcopi praefuerunt nomine,Leonis Papae, ut constat ex actis ipsius Synodi, praesertimque ex Epist. illius ad Leonem , quae habetur act. 3. ubi idem S. Leo dicitur Episcopis iplius nodi tanquam membris ea put praefuisse, in his, qui eius tenebant ordinem .
4 Dicendum 3. sicut summi Pontificia est Concilia Generalia eoim vocare, iisq; praeiidete, sic etiam a d Episcopos iure ' oprio, & ordianario pertinere, ut in iis sedeant non solum ut conliliarii, sed etiam tanquam legitimi judices in rebus ad Fidem,& dii ciplinam Christi
nam spectantibus. Id aperte conitat ex. perpetua iplius Ecclesiae praxi, & ex actis Conciliorum generalium . in quibus Episcopi sente etiam tanquam judices dixerunt, & illorum decretis subscripserunt. Quamvis aute jure ordinario soli Episcopi in genera Iibus Coii Llit, tanquam iudices inta reste possint ex privilegio tamen & core a tudine id alis; etiam quibusdam perionis Ecclesia ilicis competere posse, tradit Bellaim. l. I. de Conc. c. a1. ut dinalibus, &c.
334쪽
Quod spectat ad alia Concilia, quae universalia non stant, obseris vandum est, illa triplieis esse generis. Alia siquidem sent Nation 'ita , quae convocatis alicujus Regni, seu nationis Ebiscopis a Primate, vdi Patriarcha indicuntur, alia Provincialia, quae ab Arischiepiscopo convocatis Prorriciae sibi subiectae Episcopis, alia de-
, sitque Dioecesana, quae Episcopi auctoritate celebrantur .. Porro ad hoc ut Concilia eiusmodi particularia leges In pro. priIs territoriis obligantes condere possint, consensias, vel appro-Datio Summi Pontificis minime requiritur, ut docet Laymannus tr. . de leg. cap. 7. dummodo nihil in iis contra univereales Ecclesiae leges decernatur. Quod autem aliqui Doctores existImant, statuta eiusmodi Conciliorum particularium, si a Summo Pontifice appro-hentur , & confirmentur, totius Ecelesiae Fideles obligare ; id inteIligendum est. si ab illo approbata sint, & confirmata eo animo, it ad ejusmodi statutorum observationem velit omnes ubique ter ratum Fideles obligare; quod ex verbis approbattanis, seu eo
,rmation Is dignosci potest secus, si approbatio illa, seu confidianatio ad majorem tantum vim , & stabilitatem ejusmodi statui sum a Summo Pontifice concedatur, tunc enim extra proprium territorium obligare minime censentur.
si. III. De vino is, alii ue Melesiae Prie latis .
s. Ertum est in primis, Episcopos ex Divina institutIone in E elesia positos fuisse ad illius regimen, & gubernationem, ut manifeste eonstat ex his Apostoli, verbis Act. 1 o. PUala vos Spiritus Episeopos regere Ecelesiam Dei, proindeqtie legum feremdarum potestatem penes illos esse respectu sibi subditorum. Certum est etiam, ex eadem institutione Divina, Episcopos superiores esse Presbyteris, non solum quoad Ordinis dignitatem , ut intractatu praecedente dictum est cap. 7. sed etiam quoad regiminis auctoritatem, seu iurisdictionem . Id aperte colligitur ex Epist. ad Timoth. cap. 4. ubi Apostolus formam praescribit, sub qua Episco. pus accusationem adversus Presbyterum recIpere debet: ex quo sequitur Episcopum esse Presbyteri iudicem, ae proinde superi rem . Unde In Concilio Neocaesariensi cari. I 3. dicitur, Episcopos
Apostolis, Presbyteros vero Discipulis Christi In Ecclesiamea Ηi rarchia successisse: quod etiam docet S. August. in Psal. 44. Et in
Conc. Trid. sess. 13. can. 7. anathema profertur in eum, qui dixerit , Ppiscopos non esse Presbyteris superiores. x. Certum est praeterea, ununquenqtie Episcopum In propria tan intummodo Dioeces, non vero in tota Ecclena, auctoritatem, & iuris dictionem obtinere. Unde Concilium Constantinop. I. can. 3. deci
335쪽
re ονdinandis aliquibus , vel disponendis Ecclesiastisis ea si quod
etiam decretum est cap. Nullus Primax , s. qu. T.
Certum est denique , quod, sicut auctoritas, & iurisdictio res ineu subditorum Episcopo competit,sic etiam ipsi Episcopo a subditis honor, & obedientia deserri debet, juxta illud Apost. Heb. Hie Praepositis vestris,o subiacete eis, &c. Unde S. Ignatius Marior in Epistola ad Trallianos, Epiycopo, inquit ,subditi δοτο, sicut D mino. Et in Concilio Chaleedonensi act.is. can. 8. statutum est, ut Clerici Basilicis , Monasteriis , ct ali r Ecet is adferipti , secum
dum sanctorum Patrum iraditiones , sub Disopi potestate perma: neant , nec peν contumaeiam ab Episcopo suo de Fliant: qui vero ais deant vertere ejusmodi formam , quocμnque moro , nee proprio subiueiantων Episcopo, Canontim eorrecti ovibus subiaeabunt.
a. iod spectat ad alios Ecclesiae Praelatos,breviter dicimus,praeis ter Romanum Pontificem, aliosque Epissicopos, quasdam alias Dignistates in Ecclesia reperiri ad maiorem ipsus tum utilitatem, tum de corem, ac In primis Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinales Summo Pontisci assistere, ipsunt,que in regenda Ecclesia universa consilio,&opera juvare, de quibus plura videri possunt apud Bellarm. lib. i. de Clericis e. I 6. Patriarchas Item, ac Primates Archiepiscopis , seia Netropolitisis supereminere, & istos aliis Episeopis, ita ut sicue habetur eap. Si inteν, 6. q. .) ab Episcoporum iudicIo ad Arehi piscopos, & Metropolitanos appellari possit, εe ab istis ad Primaates, & Patriasas, ac demum ad Roman. Pontificem, cujus tuis dicio controversam quamcunque ad res, aut personas Ecclesiasti .cas spectantem dirimi, ac definiri oportet. Ubi tamen observandum est,adversus Episcopos propter eminem iam dignitatis In causis criminalibus gravioribus , nee sententiam ferri. nec etiam iuridice inquiri, aut procedi possie, absque Sedis Apostolicae auctoritate, ut in pluribus Canonibus sancitum hab iis , ac novissime in Conc. Trid. sesi 14. cap. s.
styibus modis cessare possit obligario servanda legis Dum ae .
I. 'C Icendum I. legis humanae servandae obligationem ereare posse per abrogationem illius, ac proinde legem ipsam humanam, ob causas aliquas iustas, & rationabiles , posse alia quando abrogari. Nec enim cui loquitur Innocentius in Cone Iio Lateranens generali. refertur cap. 8. de consang. 3cassinit. debet reprehensibile iudieaVi , si secundum varietarem remporumsta.
suta quamdoque varientur humana, praesertim eum urgens necestas ,
vel evidens utilitas id expostata quoniam ipse Deus ex his , qua τε teri ιυiamen o statμεναι, non μιιa mur i3 in novo.
336쪽
Dicen tum 2. Lege humanam abrogari posse tum ill Ius desuetudiane. vel contraria consiletudine, ut Sectione sequenti dicetur, tum editam voluntate Principis. qui legε tulit, aut Successoris, vel Superio-xis illius. Certum est en Im , Princῖpem, qui legem tulit, posse illam revocare,& abrogare Eadem enim potestas, quae ad legem ferendam xe uiritur, tusscit ad illam abrogandam , cum juxta regulam Iuris, Fes omnis per quascunqae causas nascitur, peν easdem dissolvi possit. - Cerauni est etia, id ipsum ab ejus successore posse fieri, cum tantast potesta, Succenoris, quanta fuit illius, qui legem tulit; sicut ergo potest hic legem a se latam revocare,sic S ille poterit. Et cum par invarem non habeat imperium, non potest huic ille valide praecipere , ne legem a se latam revocet. Certum ei denique, Superiorem ins xioris legem posse abrogare. Sicut enim Inferior subditiir Superi xi , sic ejus potestas Superioris potestati subdita est . Unde per quandam eminentiam potest quidquid inferior, qui sicut legem a se la, tam revocare potest , se etiam poterit eius Superior . Dicendum 3. cessare quoque obligationem servandae legis, quando
ἱllius causa &ratio cessat,ut docet S. Doct. 1.2. qu. IM .art ε.quia, ut .
habetur c Cum cessanie,de appellationibus, Ce ante eausa,eusti efffeti. 1, N sicut lex ab initio non subsisteret, si ab inite causa,& ratione aliqua lata esset, ita desinem e causa, & ratione ob quam lata est , ipsa etiam esse,ae proinde obligare desinit. Quod tamen intelligi de. het in praxi, quando certum est & evidens causam ejusmodi legis cessare; alias si aliqua dubitandi ratio subsit, tutius est adire Sup xiorem . nihilque Inconsulto illo contra legis tenorem attentare. 1 Quod si lex plures in se partes contineat, quae ab invicem di iungi possint, tunc, ut recte monet Suareκ lib 6 deleg. c. s. quamvis cestet causa, δι ratio alicujus partis, potest tamen alterius ra tio & causa perseverare , sicque lex censebitur secundum illam
vallem semper obligare Ut enim habetur in regulis Iuris, Utile
per inutile non dεbet vitiari.
Dicendum 4 legis servandae obligationem cessare praeterea per I sit mana Superioris dii pensationem. Ita S. Th. variis in locis, sed praesertim 22 q 88 a. I. ad 2. ubi, quia sit dispensare, explieat his verbis: Cum dispensatur in lege humana , non sit , ut legi humanae
non obedia ιur, quod est contra Lgem naturae , ct mandalum Diu Μιm, sed sis, Dr hoc , quod erat lex , non sit lex in eo casu , I espectu scilicet illius, cum quo dispensatur . Sicut enim ex causa rationabili potest legIsiator, aut ejus isticcessor, vel superior legem revocare, S abrogare, ut sit pra dictum est , sicque omnes subditos ab obse va ione illius eximere sic poterit a fortiori ex rationabili causa alia quem particularem sibilabditum ab Illius servandae obligatione exis mere & sic cum illo super ea lege dispensare.
a. aeres, an dispensatio c6cesia sine causa justa, de rationabili v
337쪽
sda sit, & lIcIta . Respondetur, valida quidem esse, ut docent Innoe. Nauar. & plures alii,quos citat &sequitur Sanchez lib. 8. de disp. dis. 17. num. 27. sed ramen illicitam respectu itim SuperiorIs dispeii-santis, tum subditi dispensationem illam postulantis, & acceptantis,
ut docet S. Tho. I.2.q. 97. arr. .Unde Conc. Trid. sessi a4. c. s. & sesi a s. c. I 8. dicit,dispensationes non nisi urgenti, &justa ratione, causa cognita, & summa cum maturitate concedendas esse.
- ale autem peccatum sit absq; justa ea uia aispensare, non consentiunt inter se Doctores Quida enim, ut Navarrus praelud. s. n. 14 &Solus i. i. de justitiaq.7. art. arbitrantur, Superiorem sine iusta caula in propria lege dispensantem peccare tantum venialiter z alii, ut Suareet lib. 6. de lib. c. i6.& Ualentia tom. 2. disp. . q . punct. 6. asserunt peccare mortaliter. Probabilius tame loqui videtur illi, qui id ex qualitate legis , ae dii pensationis dijudicandum esse asserunt. Si enim exbila dispensatione scandalum aliquod , aut damnu temporale, aut spirituale oriatur, tunc peccatum erit mortale. si vero nullum ejusmodi scandalum, aut damnum subsit, erit tantum veniale
rioris. Respondetur, id neq; licite, neq; valide fieri posse. nisi quando gravis aliqua urget necessitas, nec nisi valde difficilis ad superi rem patet recurius . Excipitur tamen casus, in quo dissipensandi fa-cllitas inseriori generali aliqua lege , vel speciali privilegio concessasse vel aliqua legitime praescripta consuetudine comparata. Quae quidem fusus explicata videri possunt apud Laym. tract q. deleg. c.22. . Quaeres I. an Praelati, & Superiores possint secum dispensare in , Isdem casibus,in quibus cum aliis dispensare possent. Respondetur, posse non mo)o valide, sed etiam licite, tum committendo alteri, v. gr. Consessario, aut Vicario, facultatem, ut secum dispensare possint in iis, in quibus possent cum subditis dispensare, tum etiam directe secum dispensando ob easdem causas, ob quas iuste, , rationabiliter cum subditis dispensare possent , ut fusius explicat , probat Sanchez, lib. 8. de disp. disp. g. 8c seq. s. Dicendum s. legis servandae obligationem in aliquo casu particulari eessare posse per ipsius legis interpretationem, quae fit per vi tutem illam, quam Theologi epikejam, seu aequitatem vocant cuius
proprium est ut docet S.Tl1.2.2.q-I2Ο.ar. I. Iegem humatiam uni.
versim aliquid praecipientem in aliquo particulari casu , in qlioces sat illius obligatio, vel interpretari, vel emendare. Cum enim ut idem declarat actus humani, de quibus lex fertur, in singularibus contingentibus consistant, quae variari possut infinitis prope modis , quos Legislator prae videre nequit, qui cum in ferenda lege communem spectet utilitatem, ad id praesertim attendit, quod in pluribus axeidere solet: hinc si, ut aliqui casus occurrere possint, in quibus
lex ipsa deficiat, ita ut non solum tunc nulla sit ad illam servan)am
338쪽
obligatio, sed ne ejus quidem observatio licita sit. E. gr. lex, qua subet, ut deposita restituantur, iusta est, & tamen contingere potis est aliquando, ut proditor, vel suriosus arma ὀeposita reposcat, alle ad patriar Impugnationem, hic ad stii, vel alterius necem in quibus casibus manifestum est, resistutionem depositi, quamvis i epraescriptam, nihilominus esse contra rationem, ac proinde illicitam. Quare necesse est tunc Iegem illam vel interpretari, vel mendare, Legislatoris potius mentem , quam verba sequendo. Hine Coelestinus Papa cap. amres 2a. q. debet , imquit, aliquis verba considerare, sed intentionem, ac .volunxatem squia non debet intentio verbis doservise, sed verba intentiant . porro intentio, & voluntas Legislatoris tum ex materia legis, tum ex
ejusdem circumstantiis, tum praesertim ex illius fine , & causa, seu ratione, ob quam lex ipsa lata est, intelligi poterit. i
An, o qua ratione consuetudo vim legis obtineo.
a. Ine constretudinis ut explicat S. Doct. Intelligitur sedi L quentia libere operandi eodem modo, & alio nomine arpellatur mos populi , idest actus palam , & publice frequent
tus. De consuetudine autem eo modo intellecta Dicendum I. coniuetudinem aliquando vim legis obtinere posse. Ita S. Doctor I.2. q.s . ar.3.& patet ex ula communi tum Rerumpu
hliearum, tum etiam ipsius Ecclesiae. Constat enim, in variis Regnis, Et Provinciis, imo & in ipsa Ecclesia plurima recepta esse, & tanqui obligantia observari, ouae tamen nulla lege positiva, sed sola comsuetudine introducta lunt. Unde S. August. Epist. 86. ad Consulanum, Mos, inquit, popuι Dei, O instituta Majorum pro lege t
menda ; o Pur traeiaricatores legum Divinarum , ita dr eontem piores consuetud num Ecclesiastearum coercendi sunt. Dicendum x. ad hoc ut coniuetudo aliqua vim legis obtineat,qua tuor praesertim conditiones requiri. Prima est, ut consuetudo illa sierationabilis, & bono communi utilis. Ita cap. Erit autem lex, dist. . S per se patet.Ut enim vim legis habeat, praecipuas, & magis neces.sarias legis qualitates habere debet: lex antem, ut supra dictum est . debet esse rationabilis & bono communi utilis. Secunda est, ut tenupore aliquo diuturno duraverit,ut Infra explicabitur. Tertia, ut conis sensus saltε tacitus Legislatoris, seu Principis interveniat . Tunc auis temtaei te consentire censetur,si sciens talem populi morem, illum, cum pθsset,impedire noluerit. Ita S. Doct. supra In resp. ad a. Qiarista deniq;ut eonsuetudo illa servetur a populo, aut majore illius pam te quas ex obligatione, seu ex inimo introducendae obligationis . ut
observat Suarea l.7.de lea c. 1. Unde consuetudo illa, quae vim lxxia
339쪽
hbtinere eensetur, definitur ab Isid. c. 3. Ius quoddam moridus impuvt,m, quod pro lege fusci ιtur, cum demit lex .
ita. inxelligitur , quare plurimae consuetudines rationab Ies, ac piae, &sam a Giu tu rno tempore usitatae, Superioribus non moὰo non contradicentibus, sed etiam approbantibus , vim t
sanctissimam vita - : leth θ' A qua ius rati frontem aspera re, &c. quia scilicet hae, &aliae similes consuetudines ex liberaI tantummUo assectu, & devotione, non vero I Na i ducendae
obli gationis voluntate inchoatae sinat, ac continuantur. Caeterum recte monet Suareae l. 7. de leg. e. s. in dubio, an ob Iiagatio per consuetudinem aliquam inductast, Ceteris paribus, inclinandum potiuS esse in eam partem,.quod consuetudo sit devotio. nis, quam quod sit obligationis; quia iuxta regulam communem Doctorum, in dubio nemo praesumitur velle obligari, neque e sedit multiplicare praecepta, ubi moraliter certa non sunt. 3. Dicendum 3. consuetudinem iton modo constitiaendae legis, sed etiam abrogandae vim habere, ut docet S. Th. sv p. art. 3. Quod probari potest ex c. ulti de consuetudίne , in quo Isis di. deelzrat, posse consuetudinem agiquam iuris Divo humano scilicet aeraeiud eiAmnerare. si rar onabilis fuerit, obgitime praestriora. Ex quibus verbis colligitur, duo requiri, ut contuetudo te: em alti
do, ut hi leEitam e praescripta, adest ut tanto tempore duraverit. qunto ad legitimam praescriptionem adversus legem opus est. praescriptionem illam cominulendam adversus t egem. Communior, S magis recepta Theolog rum responsio est, ordinarie re uiri decennium ad praesertiandia contra legem civilem, quadraginta vero annos adversus Ecclesias eam. Ita Sylvester, AZor. Corduba, SuareΣ , & alii apud Laymann. tract. 4. de leg, c. δε- Ratio est, quia ad praescribendum asversus legem requimur tempus longum a tale tutem in Iure Civiali censetur esse decennium , ut constat ex L. Super i Cod. depraescriptione longi temporaS: an Iure autem Ecclesiassico ordina-xium praescriptio iS tempus censetur esse quadraginta annorum . ut constat ex c. De ΤΜarta, & e. aures, de praescripr. Tutinsimum autem in praxa est nihil temere super hae re definise, sed Doctorum, & Sapientum virorum consilium perquirere, aut elisiam duperiorum, seu Legi latorum mentem , ac voluntatem MD
340쪽
I N auctore condita, & literis consignata, hominibus ad o servandum imposita est. Ea autem duplex est , vetus , quae per Moysem Dei nomine lata , & promulgata est , & nova, quae a Christo Domino condita in Evangeliis, aliisque novi Testamenti, libris consignata est. Et circa utranque Dicendum 1. legem veterem fuisse in se bonam , & sanctam , licet lex nova longe sit illa melior, & perfectior . Quod fuerit bona, & sancta , constat tum ex his Apostoli verbis Rom. 7. ubi de lege veteri loquens, Lex quidem , inquit, sancta , o mandarum justum , ct sanctum, ct bonum ; tum ex eo, quod a Deo condita a Christo Domino approbata est, qui S. Matth. s. dicit, se venisse, non ut solveret legem, sed ut adimpleret. Quare olim Marcionissae, ει Manichaei , & alii ab Ecclesia tanquam Haer
lici proscripti sunt, eoqiiod inter alia dogmata erronea , veterem Iegem tanquam inutilem , & malam reprobarent; eontra quos agit
S. Epiphanius haeresio. i. &-S. Aligust. variis in locis, & praesertim lib. I9-22. contra Faustum Manichaeum.' Quod vero lex nova melior,& perfectior sit lege veteri, constat ex uariis Apostoli locis passim in Ep. ad Rom. & ad Galat. & ad Hebr. τ .ea de causa Chrisus Dominus vocatur melioris Testam nil sponsoridi suis id docet, & probat S. Ihomas quaest one I 6. art. x. Dicendum 2. veteri lege solos Iudaeos obstrictos fuisse, legetii 'Φero novam omnes omnino homines ubivis terrarum ad mi o servati em obligare φ . .
Quod lege veteri Iudael soli obstricti fuerint. patettsi ex eo, quod
solis Iudae is promulgata suit, Exod. 39. & 2 . tum etiam ex eo, quod multi ex Gentilibus, absqtie illius observatione, salutem sunt conis secuti, ut docet S. Dionysius capitulo u. coelestis Hierarchiae . Quod vero lex nova omnes homines ubivis terrarum obliget, constat ex cap. v lt. Sancti Matth. & S Marci, ubi Christus Dominus Apostolis injungit, ut doceant omnes gentes , Evangelium: praedicent omni creaturae , edicitque , condemnandos esse , qui credere , ac lesem illam recipere noluerint. 3. Dicendum 3. legem veterem desiisse, legem vero novam usque ad consummationem saeculi esse perseveraturam . Quod lex vetus deserit, constat ex variis Apostoli testimoniis, Nebr. 7. ubi dicit, translato Sacerdotio, legis translationem faciam esse. Ephes. a. ubi loquens de Christo, dicit, illum legem