장음표시 사용
361쪽
h. Divinatio est inordinata & superstitiosa inquisitio rerum ali quarum vel futurarum , vel occultatum, quas umo hierariti naturaliter cognoscere non potest. mi semper in Divinatione ex preclam , vel tacitam Daemota iv anvocationem reperiri , ut illius ne Magia , propter illud commercium eum Dςmone , gravissimust contra virtutem Religionis censeatur esse peccatum . Apo d& S. August. lib. de doctr. Christi cap. dicit Diem celei tem Daemonum tanquam pestiferam esse fugiaridam. Daemonis invocatio in Divinatione multiplIcti
ut fuse explicat S.Doct. q.6s. juxta varios modos,quia hus solet Daemon futura. vel occulta manifestare . Aliquando enim qitibus oculis hominum alludit,&haec Divinationis species vocatur praestigium : aliquando per somnia quando quis per somnia responsum expectat a D mone & vocatui Divinatio per somnia et aliquando per mortuorum fictam apparentiam. vel locutionem, & vocatur Necromantia: aliquando
per statuas.& aliqua corpora terrestria, & dicitur Geomantia: οἱ quando per figuras apparentes in aquis, & vocatur Hydromantias aliquando per figuras aereas, vel igneas, & vocatur Aeromanti: . vel promantia, aliquando per inspectionem viscerum animalium quae Daem 'nibus immolantur, & dieitur Aruspicium . Uiauae quidle omnes Divinationis species sunt peccata mortalta
gravissinia, Divina lege reprobata, ut patet Deut. eao Riam sanctionibus Ecclesiasticis sub anathematis interminatione oro hibita, ut habetur c. Si qui ν, 2 o. quaest. s. ς τι invocationem, ut docee S. Th. sit p. in duo genera subdividitur. Quorum primum est , quan-ocrias, superstitiose cosideratur aliquid in dispositionibus quarundam rerum , quod ex se nullam habet naturalem connexionem cum rebus ulis cluris, & occulti guibusdam rerum sign3ι humana praesumptione instuulsi , ad eadem illa quasi quaedam eum Daemonibus pacta referenda sunt. motus, vel stus siderum consido. retur, haec Divinatio dicitur Astrologia: si garritus animalium , aut aviutri, dicitur Augurium : si earundem avium volatus, Aulpicium r fcasu prolata retorqueantur ad prenotio. sieni aliquam futurorum , dicitur omen: h lineamenta quaedam
manus superstitiose observentur , vocatur Chiromantia. 5. Porro circa Astrologiam observandum est ex S. Doct. q. O . an. .
i. quod, quamvis per illam scieatum aliqui inectus nainrales prae-,
362쪽
cognosci possint,ut Eclipses,aeris immutatὶones c. item Inelἰnatio. nes,c6plexiones, & aliae similes corpori, humani dispositiones quod licet valde incertum sit In particulari, nihilominus in generali ex Philosophia compertum est, astra , & coelos in humana corpora aliquo pacto influere certum est tamen, duobus praesertim in casibus mortale peecatum esse Astrologica ejusmodi scientia uti o Prigio ad
ea cognoscenda quae a i Divina voluntate pendet, puta ad cogno, scendam praedestinationen, , Ialutem, damnationem, &c. alicujus h minis Secundo ad ea praecob oscenda tanquam certo eventura quae ex libera hominis voluntate pendent. Unde S. Aug. l 4. Confess . c.3. dicit, ejusmodi astrorum consultores,quos vocat Planetarior,at Chri-- damnari Sc l. a. de doctr. Christ. c. I Ο. vocat
Astrologiam illam judiciariam Genethliacoru perniciosam sverbiitione , dicitque illius sectatores nimis errare , ct vendeνe imperιtis tr minibus miserabilem fervitutem . Dix mus, tanquam certo eventuΥa,
quia . si quis per illam scientiam ex cognitione complexionis, & h, hitudinis naturalis alicujus hominis conjiceret tantum evenire posse ut hoc ,vel illud ageret; tune, licet alioquin vanum, & valde incertum esset tale judicium,non esset tamen peccatum mortale,nis in eo eam , quo quis ita addictus esset ejusmodi Astrologicis observationi-hus , ut illis tanquam prima , S praecipua regula in suis actionibus lateretur, ita ut nisi prius consultis astris, neque ullum negotium aggredi, neque quidquam alicuius momenti agere vellet. 7.Est praeterea genus alterum Divinationis per sortes . Circa suod advertendum eli ex S. Th.alias esse sortes divinatorias,quae adhibentur ad aliquid occultum,vel futurum sciendum,alias consultorias,adcognoscendum, quid in aliquo casu agendu sit,alias divisorias, ad determinandum, quid in alicuius rei partitione cuiq; eveniat. Et in in tibus quidem di vinatoriis est semper peccatum mortale, quia in illis semper tacita Daemonis invocatio reperitur. cum neque ex Divina Institutione, neque ex aliqua virtute naturali sortes illae connexi nem ullam necessariam habeant cum eo, quod per illas inquiritur . In sortibus autem consultoriis est etiam peccatu mortale,quando resolutio expectatur a daemone, non vero quando per illas Deus cor sulitur.Quod tamen fieri non debet,nisi eum triplici conditione. Prima est , ut non ex curiositate, sed ex gravi aliqua necessitate id fiat. Ex.gr.Sι inter Dei Ministros ut iὸ verbis,& alictoritate s.Aug.Ep.r8o. ad Honorat.explicemus fit diserεpatio, qui eoru persecutionis tempo πe maneant,na fuga fiat omnia,O qui eorum fugiant,ne morte omnium deseratur Ecclesias haec disceptatio aliter no potuerit terminari,qua rumihi videtur,qui maneant,re qui fugiant, sorte legendi Iunt. Et lib. de doct. Christ.aliud proseri exemplum:Si,inquit c.28 .abundaret alit 7 id,quod oporteret dari et,qui no haberet,nee duobus dari poleis tibi occurrerem duo, eao rutά -ter atium vel indigentia , vel aliqua ero
363쪽
- - islsitudine operarest, nihἰι justius faceres, quam ut forte eis gerer , cui dandum esset , quod duobus dari non pomet . Secutula conditio est , ut sat cum revetentia. Unde observat Beda super capti I. Act. Apostolos non nisi collecto Fidelium eo tu, & pretibus ad Deum fusis, sortes dedisse , ut in locum I alium Apostolum subst tuerent.
B. Tertia denique conditio est, ut verba sacrae ScrIpturae, quae Ξn sortibus consultoriis adhibentur, ad negotia terrena non convertantur. Ulule S. Augustinus Ep. II9. ad Januar. Iubis, inquit,
de pa ma Evangelieis sortes legunt, etsi optandum sit, ut id
potius Iaciant , quam ad Daemonia conisunda eoncurrant , famem
etiam isa mihi displicet consuetudo , ad negotia saecularia , ct ad
υliis hujus vanitatem Divina oracula velle convertere.
Divisoriae autem sortes licitae sunt, dummodo triplex adsit conis ditio, ut docet Toletus l. 4. e. is. Prima est, ut nihil in illis fiat eom. tra bonum publicum , ut si Dignitates sorti committerentur inteneos,quortim aliqui essent ad illas inepti. Secunda, ut nihil etiam fiae contra ius illam .aertia denique, ne sani ejusmodi sortes iu Beoes eiis,& Dignitatibus Ecclesiasticis, in quibus sortitione uti non licet. His stantibus conditionibus, sorte divisoria uti licitum est , dummo-co eventus illius non expedietur a Daemone, sed sit pure fortuitus. s. Vana obserratio in eo disteret a Divinatione, quod haee praeseri t i spectot cognitionem rerum quarundam occultarum modo indeis hilo contiquendam, illa vero reseratur ad commoditates alias comporis, vel animi, per media qiraedam inutilia, & superllitiosa obia tincndas. .Quod si fiat ad nocumenta inserenda, vocatur Malefiricium. Certum est autem, ejusmodi vanam & superstitiosam o servationem esse ex genere suo peccatum mortale. In ea siquidem' vel expressa, vel tacita Daemonis invocatio semper reperitur, v c
docet S. August. lib. de doctr. Chris'. cap. m. Illius vero tres sunt praesertim species. Prima est ars notoria, quae orationes quasdam, & jejunia, tanquam media certa, & inlallibilia, adhibet ad acquirendas iesentias, sine ullo labore, & studio, ad modum scientiarum Insiliarum : quod quidem fieri sine mortali pecca
to non potest, ut docet S. Tho. qu. 96. arr. I. Secunda est observa tio sanitatum, aeum quis nimirum ad sanitatre recuperandam, alit alteri conserendam, media qtraedam inutilia, & superstitiosa adhibet, ut quasdam orationes certis quibusdam verbis, &non aliis conceptas, certos characteres brachio colligatos, &c. Et haec vana observatio, nifi invincibilis ignorantia excuset, mortale pec catum est, cum, ut docet S. m. ar. a. in ea subiit semper tacita
aliqua Daemonis invocatio . Unde S. August. supra dicit , , quo ad superstitionem pertinent ligarura , o remedia , qua Med corum
364쪽
io. Neque dicas orationes esse media optima, & Religioni vase de consentanea. Id enim verum est, si adhibeantur solum ad landam a Deo sanitatem, non vero, si illis ex superstitiosa peysuasi ne in .se credatur vis ad conserendam sanitatem, vel f existimetur, per il las orationes sanitatem Infallibiliter esse impetrandam, dummodo talsbus verbis, &non aliis constent, Re. Quis enim non
videat, observationes hiijusmodi vanas, & Inutiles esse, proindeque & orationi, & Religi i repugnantes Idem iudicium serendum est de IIs, qui collo appensas gestant reo liquias sanctorum, aut verba quaedam Evangelica . Si enim id fiat ex vero, & sincero Religionis assectu ad eolendum Deum, & Sanctos ejus lionorandos, licitum est, & plum: si vero tana aliqua eireum santia observetur, ut quod vas reliquiarum debeat esse talis seminae, quod verba Evangelica In charta vῖrgine sint ser;pta, aut quod certo credatur reliquiis Illis, &vet bis inesse vim In fallibilem essDeiendi, ut quis v. g. In bello, aut in statu peceati mortalis non m riatur, id haud dubie superstitiosum est, ac proinde illscitum, ut docet Tolet. lib. 4 eap. 36. post S. Thomam stip. art.Wadit olla denique est vana observatio suturorum eventuum, uecum quis ex quarundam rerum imeettinentiu oecursu mala aliqua svel bona sibi,vel aliis eΨentura omInatur. Varia illius vanae observationis exempla profert S. Aug. c. go. mpra, tibi dicit, quod . ede acta eum Damonibus intra pertinent millia inanium observationua,
sutafl membrum aliquod falloris , siunctim ambulantibus amisialus s avrcanis, aut puer medius inteνvenerit , siquis eum feeaLeeat, sernutaverit , si vesis a forteibna νοώραν, ct plus timeatur sust eis mali futuri, quam praesens damnum doleatur . Quod spectat ad Malescium, brevster dicimus. speeiem quandam
esse vanae observationis,qua quis Daemonis ope aliIs.sve In eorpore, sive in anima, sue in bonis exterioribus nocet, vel nocere intendit Unde patet,quae sit differentia inter magum, & maleficum, ut obser vat Tolet. lib. 4. eap. 36. Maeus enim ope Daemonis utitur, praesertim ad propriam ostentationem, εe admirationem sui excitamdam, maleficus vero ad nocumentum aliis Inserendum . Est autem duplex maleficium, amatorium scilieet, & venescum. Naleficium amator um illud est, quo utuntur malenei ad amorem carnalem excitandu, vel e contra ad odia,vel divortia Inter personas conjugatas excitanda. Circa quod observandum est, ut recte monet idem Tolet lap. Daemonem nullam posse voluntati humanae neces- statem inferre,sed eam tantummodo allicere veI immutanda phano casam,&Imaginationem,& rem amatam exhibendo, tanquam amam hillorem, vel earnis appetitu inflammando,& exeitando, qui auon obstantibus voluntas libera semper manet, potestque homo. si velit,
Gratia ration auxilio adjutus, illecebras Omaraeitavodia cerea
365쪽
maleficium vehescum Illud est, quo utuntur malefiet, ut alicui hoceant, vel in corpore dolores, & infirmitares quasdam itiducendo. vel in bonis ex testori biis ventos, grandines, diten gestates ope Daemonis excitando, quibus animalia interii tantur, arbores eradicentur ι domus subqerrantur , &e. Certum est Uinti . Daeminitiem 7sta, &alia similia ι Deo ita permittente , posse essicere, ut
manifestum es ex cap. I.& 2ι libri. Iob. 12. Porso ad vestendum et maleficos, phaeter peecatum malefieli initi multis insuper allis horre dis peccatis esse inetitos. Quapropter
ab illi, In Consessione inquisi debet num aliquo' stactu ex gressum , et taeitum cum Daemone inierint num Christi Domini Fidem, MBaptismum eiuraverint, num aliquid erroneum contra Fideni credi, serint,num Daemonem invocaverint, vel ipsi ailorationem, aut aliosi Divinos honores detulerint, vel ab ipso aliquid in hac vita vel in sutura spera,erint, num tactilegium aliquoil commiserint, de an rebus aliquibus sacris,puta oleo sancto, aqua benedicta, ad impia , 8c ne fanda facinora patranda abii fi suerint. Perpendenda item sunt da inna , quae ex eo um maleficiis fuerint subsecuta, ut reparatio eo iram injungatur . tiae omnia, 3e plusa alia videri gossunt apud Ma tinum Deltio s. s. sect. a. &Toletum loco supta cit. ubi etiam reacte monet, maleficos peccare, non solum quando utuntur maleo elis ad nocendum ι sed etiam eum eandem artem adhibent ad solia Fenilum maleficium, quod intulerunt L smo nec licitui rieside peterea malefico , ut maleficium altero maleficio dissolvat, sed orarionia ius, exorcismis, Sacramentorum digna su ineptione, dc aliis piis operibus Id a Deo postulandum, & expect*ndum esse. Praeter quinque supra dictas superstitionis syeetes, duo sunt sinue peccata I eligionis virtuti speciatini opposita, scilicet tea- rario Dei ι ει sacrilegium. Tentatio Dei est, eum quis dubitans ὁου aliqua persectione Dei
filIquid agit, ut experiatur , utrum Deus talem persectionem h heat , necne, v. g. utrum Deus sciat, vel stossit aliquid. Hoc autem yeecatum ex genere suo mortale est, ut docet Tolet. eap. IV. Ubἐetiam observat, duobus modis illuὸ committi gosse, uno modo expresse, eum quis aliquid facit hac intentione, ut experiatur ι rum Deus aliquid sacere possit, altero modo tacite, quando quis, licet non habeat expressam intentionem Deum tentandi, id tamen agit ue quod ex se in illam Dei tentationem tendit, ut eum quis ne glectis mediis a Divina pro=identia constitutis, expectat enecturi aliquem a solo Deo, nulla necessitate, aut causa rationabili ad id
movente . Unde S. August. lib. I. conti. Faust. e p. dicit ἡ qu ἈψChristiis Dominus o latendo hominis instruebat infirmi--tem , ne Deum tentaπή auidear, qu do habet , quod faciaν ut ,
366쪽
Quod si necessitas aliqua, vel rationabilis causa subsit, tune , ut
docet Th. q. 9I. art. 2. non tentaret Deum, qui auxilium aliquod
extraordinarium ab eo postularet, aut expectaret , iuxta illud 2. Parat M. 2o. Cum ignoramus, quid axere debeamus, hoe solum his
mus νasidui, ut oculos nostros ad te dirigamus. . . .
14. Sacrilegium, ut docet S. Th. q. m. art. s. & seq. est vIOIMIO rei sacrae, seu cultui Divino destinatae, quae violatio contingit, cum aliquid eirca eam fit, quod repugnat cum eo cultu, ad quem desinata est, ut recte observat Gregorῖus a Ualentia disp. 6. qu. Isis de Sacr. punct. I. Tres autem sacrilegii speeses distinguit S. Doctori supra; prima spectat personas sacras, secunda loea saera, tertiaees sacras, prout a personis, & locis distinguuntur . Ad primam speciem pertinet quidquid fit contra persona saeram , qualis est Clericus, vel persona Religiosa, quando reverentia eius conditioni debita, aut immunitas eidem, quatenus Deo sacra est, conces a violatur , aut laeditur , ut si quis manus violentas in Cle-fficu in injiciat, aut cum persona sacra fornicetur. . . Ad secundam speciem spectant actiones illae, quae specialIter r pugnant cultui Divino, ad quem sacer locus est destinatus, qualia sint esusio iniusta sanguinis humani in Ecclesia, item semicatio, Et quaevis alia illicita seminis egusio in eodem loco, furtum item non modo rei sacrae, quod ad tertiam speciem pertinet, sed&c juscunque alterius, in loco sacro perpetratum , ut ex communi Theologorum sententia docet ValentIa supra. Ad tertiam denique sacrilegii speciem pertinet abusus sacramentorum, aliarumque rerum sacrarum, ut olei sacri, aquae benedLctae, &e. item profanatio vasorum , & ornamentorum sacrorum,
S violatio imaginum sacrarum . Addit Caietanus apud eundem V lentiam supra , ad hanc quoque sacrilegii speciem pertinerei sacraqrum Scripturarum abusum, ut si ad superstitiones inducendas, vel haereses confirmandas, vel etiam ad res ludicras adhibeantur. , Caeterum recte observat idem Valentia supra qu. I 2. sacrilegium
quodcunque ex formali intentione, &cum Divini cultus contemptu perpetratum esse peccatum mortale , nec ullam materiae levitatem excusare, eo quod ratione contemptu S, si noti materia , ce te malitia gravia semper in eo reperiatur . secus autem est, si quis absque ullo Divini cultus contemptu, re aliqua sacra utatur prae ter eum finem , ad. quem destinata est. Tunc enim tantummodo
erit peccatum veniale, si prudentis viri judicio materia levis eis se cerseatur, si vero fra is si, erit mortale.
367쪽
s. VI.' : idiot modis peecetur in primum Decalogi praeceptum .i NI. Ontra hoe primum Decalogi praeeeptum peceant In prItas, qui Idololatriam, ac Iudaiimum profitentur, aut a pior, vel Religione Catholica per Apostasiam recedunt. Qui dogmatibus Haereticorii, aliisq; erroribus ab Ecclesi a damnatis, & proscriptis pertinaciter adhaerent, qui Haereticos in eam hara resis serent, &protegunt, cum illis temere de Fide disputant, e xum librosi unt, aut concionibus, vel caeremoniis interiunt. . Qui de cujusvis articuli Fidei veritate dubitant qui Fidem ne gant, vel dissimulant, cum ;llam exterIus profiteri tenentur, qui Fidei mysteria praeeipua, aliaque ad salutem scitu necessaria, uesymbolum Fidei, Orationem Dominicam , Decalogum i & SMCramenta, culpabiliter ignorant.
Qui de misericordia,& gratia Dei praesumunt,vel de illa deseerat.
qui Deum propter flagella sibi inflict a oderunt, de eius providentia obmurmurant, vel ejus obsequium animo deliberato fastidiunt. Qui Deo cultum superstitiosum, & ivdebitum, vel creaturae cuti
tum soli Deo debitum impendunt, qui Daemonem expresse , vel taagite invocant, vel pactum expressum, vel tacitum eum eo ineunt. Σ. Qui rerum futurarum, vel occultarum cognitionem per modos superstitiois & indebitos inquirunt,tri uer praestigia, somnia, necro mantia,geomantiam,&c. item per Astrologiam iudiciariam ab Eccle sia reprobatam,augurium, auspieium,omen, chiromantiam, sortes,&alios similes modos a Darmonibus In perniciem hominum inventos.
Qui divinos, & ariolos de rebus illis stituris, vel occultis cons Iuni, ab iisque, quid sibi prosperum, adversumve eventurum sit , rquirunt, qui, ut communiter dicitur , cribrum sarin ceum ,
aut anulum vertunt, utv. g. furti alicuius auctorem detegant.
Qui reliquias vel imagines Sanctorum eum quibusdam observa tionibus superstitiosis collo, vel brachio appensas ferunt, qui ora. giones quasdam, & jejunia adhibent, tanquam media insallibilia ad scientias aliquas sine ullo studio comparandas. Qui ad sanitatem recuperandam, vel aliis confereti/am certis verbis, orationibus, characteribus , & aliis superstitiosis modis nullam ex natura sua ad talem effectum producendum vim habe tibus utuntur, qui vanis, & frivolis quibusdam observationibus . ventura sibi bona ominantur .
I maleficiis amatoriis. aut veneficis utuntur, a quibus qeendum est, num damnum aliquod intulerint, ut illius restitutio injungatur: qui per quasdam ligaturar Natrimonii usum ει comi virioaem impodi in . .
368쪽
infide probi viri, in eonfitentia , non suscere ad veram , Ee propriam juramenti: rationem . Qui enim iis utuntur, si nihil aliud intendant, significare tantum videntur, se aliquid asseverare exv xaeitate, & virtute, quae virum probum decet. Est etiam alius iurandi modus, quem S. Th. art. 6. dicIt fierI per execrationem, quando quis sbi, vel suis malum aliquod impree, tur , sicque Deum non modo in testem, sed etiam in vindicem invocat, nisi dicta sua veritati consonent.. a. Quocunque autem modo iuretur, ut Id lIcIte fiat, tres injur mento conditiones requiri, docet idem Sah. art. 3. ut scilicet tur
tur in veritate, in iustitia, &in iudicio, iuxta id, quod habetur Ierem. 4. Iuro Ois , visis Dominus , in veritate, injusiitia, ct inludiacio. Ueritas iuramenti in eo consstit, prout explicat S. Doctor, tit id, quod iuramento asseritur, existimetur esse verum ab eo, quῆjurat: justitia, ut iuramentum fiat de relieita ,&honesta: jud, cium , ut non fiat, nisi ex gravi, & necessaria causa. Cum autem iuramenta,ut supra Insinuatum est,alia sint assertorIa, alia promissoria,hoe istorum proprium est, quod Is,qui sub iurame to promist,se aliquid facturum, illud adimplere sub peceato mortali teneatur. etiamsi illud, quod promissum est, leve sit & parvi m
menti, ut docet Tolet. l. q. c. 21.& cum illo communiter onu es.
g. Sunt tamen aliqui casus, ut monet idem Auctor, in quibus nulla est, vel cessat iuramenti promitarii obligatio, ut si quis iuret de re M
liqua mala iacienda. Tunc enim jurans peccat, nec Lenetur,imo nec
licite potest illam equi. Similiter cessat obligatio juramenti, si regper illud promissa fiat impossibilis, vel absque peccato impleri non possit. Tollitur etiam eadem obligatio dispensatione Episcopi, realiis modis, quibus voti oblitationem cessare, infra dicetur. Spectanda etiam est in multis casibus intentio iurantis, ut ex illa tur menti interpretatio petatur. Exempli gratia, sui iurat, se filium , aut servum castigaturum, non ita intendit se ad id obligare, quin Ghi reservet facultatem, si ita expedire videatur, poenam illam rein mittendi: similiter qui volens alteri honoris cauta primum locum cedere, se in Illo non setarum iurat, non intendit ita se obligare, quin , si alius acceptare nolit , possit locum illum sibi retin re. In Iis tamen, & similibus eas bus longe consultius est a iuramentis elusinodi abstinere, cum nulla sit tunc jurandi necessitas. Unde iuramenta illa a peccato saltem veniali excusari nbn possint. - amvis vero iuramentum licitum sit, non est tamen de senere
honorum,ut recte monet S. Doct. art. D quae sunt per se bona, δι aD Beteda,ut oratio,eleemosyna,&c.sed illorum, quae tantum bona su
M appetenda, posita aliqua necessitate, sicut medicina, quae non niuprementeaegritudine prodest.Unde similiter iuramentum, cu sit vel-
Ari remedium , quod in fidei humanae desedum atamitur, non nisi
369쪽
raro, & urgente necessitate usurpandum est.Quo sensu dῖxli Chriinre Dominus S. Matth. s. Ego autem dico vobis, non iurare omnino, neq3 perca tam , &c. Quae verba explicans S. Aug. l. I. de serm. m. in monte c. Im, inquit, intelligisur ρναcepisse Dominum, ne iuretur, ne quisquamsicut bonum appetat jusjurandum . ct risita rate juνandi ad periurium per consuetudinem dilabatur. Oayropter sui intelligis, non in bonis , sed necessariis iurationem habendam, τ Iraenet se quantum potest, ut non ea utatur, nisi ex meessitate , ε . Porro quam perniciosa sit jurandi consuetudo, variis In locis Seris plura Divina testatur,ac praesertim Eccles.13. Iurationi non assuescasas tunm, multi enim essus in illa, &c. Vir multum jurans implebitur iniquitate , ct non discedet a domo illius plaga. Qua vero ratione prava haec consuetudo tolli, & evelli possit, goeet S. Chrysost. hom. I.ad pop. Antioch.his verbis:Vis discere, quomodo ab hae impia e Mea Oudine jurandi liberari ροβι ego te quendum docebo modum, quem si
senueris, si perabis omnino. Cum vid/ris te ipsum, vel alium quenque semoram , aus siliorum, vel uxorem hoc malo captos, saepius commonefactos,nee tamen eorrectos, jube incarnatos etibare, o hane tibMillis Fue damnatione impone, damnationem,inquam. non damnum fed lucra
ferentem. Item in hom. ad baptizandos hoc aliud remedium prope nit. Ab omnibnseo unctis hoe postula, hoe pete benineium, uνι iurantem arguant, se eonfundant . Optime S. Hieron. Epist. 14. ad Celantiam: Mentiri, inquit, ct iurare lingua tua pro us ignoreo ssans que in re sit amor veri, ut quidquid dixeris, iuratum pure
I. T Lasphemia secundum doctrinam S. Th. 2 r. q. II. gQ. est pec . , D catum, quo quis ex pravo cord Is aflectu de excellentia Divi Nar bonitatis detrahit, illique contumeliam infert, vel negando at quid, quod ipsi proprium est, vel aliquid imponendo , que d minime ei convenit, sive id ore fiat, sive solum mente concipiatur Alia est autem blasphemia smplex, alia cum haeresi conjuncta. Illa dicitur cum haeresi conjuncta, quae aliquid de Deo asserit, yel de illo negar,quod est Fidei eontrarium, ut si quis dicat, Deum esse erudἡlsi
non esse providum &c. Quod observare debent Confessarii,ac poetibventes,qui sede talibus accusant,interrogare,nu ita esse crediderint. Blasphemia vero simplex es ea, quae non ra fit per modum asserti Dis,seu enuntiationis, qua per modum detestationis a eluti cujus, dam imprecationis in De si, ut si quis Deo maledicat, aut verba pro Brosa in Deum proferat,irem si contumeliose partesquacia corporis Christi nominet, ut caput, lariguinem, mortem Dei, quasi ob ista Dei,
370쪽
Qtprobret, quod propter nimiam in nos charitatem casnῖ, α sana ruini communicare voluerit, &in carne assumpta pro nobis mori a Quamvis autem is, qui cum debita reverentia, in re maximi m menti, ad confirmandam dictorum suorum veritatem, Christi Domini nomen interponeret , ejusq corpus, sanguinem, Vel mortem pro nobis perpessam honoris causa nominaret, nullum blasphemiae eeatum incurreret, ut reAe: observa' Bonacina disp. 3. q. 8. de
blasph. puta. a. nihil ontinus supradicti loquendi modi, qua ratione proferrIsolent, vix a peccato blasphemiae excusari possunt, cum semper in illis reperis Mir riualis atri uis, aut saltem tacitus Dei
contemptus; nis forte, .ut docet Navarrus c. Iῖ. n. I. linguae, ac
mentis praecipitatio , ut Fcidit in iis, qui. subita aliqua ira corriapiuntuης ob in deliberationem & inadvertentiam a peccato modi tali excuset . Quae. ramen excusatio locum non habet In iis, qui pravam illam blaspliei ndi confitetudinem deliberate contraxerunt , nee ullo modo illam corrigere, aut emendare curant. M Docet autem S. Thula ,sup.. ar . ad a. blasphemiam non mo o in Deum, 'lad etiam in Mosos committi posse. Ut enim laudare Sanctos, quatenus adDeum pertinent, ejusque amici, ac filii charissimi sunt, ipsi per charitatem, &gloriam coniuncti, est actus virtutis Resigionis xi sic fallis maledicere, aut contumgliam aliquam mogare, est, peccatum blasphemiM. Ad eandem blasphemiam reducitur peccatu illud , quod commI tit ut maledicendo creaturas.Qttod quatuor modis fieri potest,ut o servat Tolet. l. q. c. 13. Primo ea considerando, quatenus sunt creaturae Dei & hac de causa illis maledicendo:& hoc est peccatum blataphemiae Secundo hespectu alicuius creaturae rationalis, cujus illae uni, v. g. maledicere, aut imprecationem aliquam facere contra a menta,vineas, Sc.quia hujus,vel illius sunt;& hoc est peccatum cometra charitatem proximi. Tertio creaturae irrationales, aut Inanimatae possunt confiderari secudum se praecise; Sc ea ratisne illis in ledieexe est actus otiosusin peccatum veniale. Quarto denique considerari possunt ratione alicujus mali, vel incommodi,quod inferunt, & ea
satioue illis maledicere non est peccatum . Esi enim hoc potius ipsi malo, quam creaturae maledicere. Sic Iob maledixit diei, in quo natus est, David montibus Gelboe, in quibus Saul occisus est.
I. Uatuor praesertim circa votum investἰganda sunt, r. quia se votum, de quotuplex, a. quaenam personae votum emitterα- possint, 3. quanta sit iplaus voti obligatio, ε. denique qui