장음표시 사용
381쪽
raria orsanda sint, aut praeparanda ea, quae ad exequias requiruntur: quae tamenhantecedente die commode peragi possent,in diem Festumnost essent disserenda. Consuetudo etiam legitime praestriapta , & a Superioribus Mnime improbata in quibusdam operibus alias prohibitis a peccato excusat, v. g. in nundinis pubIicis, Ilisque similibus casibus, ut observat Toletus lib. 4. cap. 4. Porro in hujus praecepti transgressione materiae levitas a peeeato, saltem mortali, excusare potest: V. g. si quis servili alicui operi nevi temporis spatio incumbat, puta unius horae, non eensebiatur, secluso tamen scandalo, peccati mortalIs reatum incurrere, ait doret Suareg lib. 1. de Festis cap. 23. 4. Observandum tamen est, multa esse opera, quae quamvis seris vllia non sint, diebus tamen Festis illicita censentur, propter tem-xoris excessum, quod in illis impenditur e qua ratione dierum ill xum sanctificationi omnino videntur opposita. Quis enim a peccato excusare possit eos , qui ludis, choreis, eomessationibus, vena tionibus , negotiis saecularibus, aliisque similibus rebus totos dies Tranieunt,Unde merito conqueritur Sanctus Cyrillus Aleriandriarius lib. 8. In S. Joan. cap. s. Gamplurimos Christianorum diebus f stis aut ludis illiberalibus , aut eramulae , choreis , aur aliis mundi va instatibus deditos, eum Deo obsequium diligentius exhibere, eum remis pia Dei freqnentare, orationibus insistere , aisne Ecclesiastico mei. interesse deberent , tunc maxime Deum suis dissolutissimis moribus i. νitave . Id ne es, o Christiani , celebrame diem festum , indulgere .ventri, o ine Omess voluptatibus habenas laxaret &e. Diebus ad exercenda servilia opera comessis unusquirique svo ingentus es operi , abstinet a erapnia , ludis , o vanitatibus ι Hebus autem festis pasem concurritur ad cauponam , ad ludos , ad spectacula , Ocb νeas , in irrisionem Divini nominis, ct diei r .aricationem . Quamvis aute honesta aliqua,& moderata recreatio festis diebus, post persoluta Religionis officia,m Ilaime prohibeatur; ta tamen si quit S. Chrysostomus hom. 8. de resur.) sanctorum dierumfemineas
agi debet, ut relaxatione corporapuritas non corrumpatur gnimoΥum,
sed potius asstinentes ab amni luxu, ebrietate, isscivia, danses opera fabriae remissoni,ct sacta sineeritati id escere tolemus,ut quidquid ι oeorporali abstinentia non ad vicimων, mentium puritate quαramus is
s. Secundum, quod ad sanctificationem Festorum dierum requiri. tur, est , ut dies illi cultui Divino, aliisqtie piis operibus impe
dantur. Prae exteris autem Religionis, & pietatis exercitiis, quam ad debitam Festorum celebrationem pertinent. unum praesertim im
ungitur, nimirum ut diebus Dominicis, S Festis omnes, & fimguli Fideles usum rationis habentes sanctissimo Missae Saerifieri
intersint, eum ea devotione, & attentione, quae tantum myst
rium decet. Hoc praeceptum Ecclesiasticum expresse habetur cap.
382쪽
dc cap. Omnes Fideles , & eap. Missas , de consecr. satis constat ex universissi, re continua Ecclesiae praxi . . Ad hoc vero ut quis huic praecepto satisfaciat, duo praesertim requiruntur . Primum est , ut eorpore sit praesens, & pente in Deum taenius . intenim sciens, in aliqua Ecclesia Missam celebrari, domi se contineret, mentemque solam circa mysteria Missae applis caret, huic praecepto non satisfaceret; sicut nec ille, qui corpora quidem praesens esset, sed animo vanis e stationibus per notabulem aliquam Missae patieui deliberate ἡulraheretur. Non est vero necessarium cui recte observat Tolet. lib. s. c. 6. auribus audire, vel intellectu percspere ea, quae in Missa dicuntur, vel Sacerdo
tem celebrantem oculis videre, sed moralis praesentia eorporis di virtualis saltem: attentio mentis sufficit. t
Potest etiam quis, ut docet idem Toletus, &alii plures Theolo
gi, eo tempore, quo Missae interet , simul recitare horas canor in fias, precesque aliquas, ad quas obligatur , 6c utrique obligation.
smul satisfacere; dummodo, ut monet Navarrus c. I 2. num. 84 ita preces illas recitet, ut attentionem auditioni Missae necessariana
non amittat, sciatque, & velit Missam audire, &saltem virtuali ter huius Sacrificii oblatione Deum colere. 6. .aeres, an qui, dum Missa celebratur, peceata sua confitetur, illius audiendae praecepto satisfaciat. Respondetur, quod, quamvis Suareti & AZorius, utios litat Bonacita , q ide Missa pun. D. existi: nent, n6 satisfacere, nihilominus probabilissime dici potest, eos, qiri tempore Missae,praeisrtim sol emnioris, Parochialis v.gr. per aliquod brm e temporis intervallu cofessioni saciendae in eumbunt, praecepto Missae audiendae satisfacere. tu quia in illo poenitentiae actu plurium aliarum virtutum adtus,puta contritionis,humilitatis, boni propositu&c. exercentur , qui ex se nihil obstant, imo plurimum conferune ad hoe,ut quis devote sacrificio Missae intersit: tum etiam, quia communis usus, &praxis ita obtinuisse videtur. In Ecclesiis siquidem Parochialibus, illis praesertim, in quibus una tantum, aut alterablisia celebrari solet quod in vicis, & pagis frequens est ) solent uePlurimum confiteri poenitentes, interim dum Misia , cui intersunt, elebratur, nec ullus adhuc Episcopus, aut Superior id prohibuit. secundum, quod requiritur, est, ut Missa integra audiatur, saltem usque ad Sacerdotis benedictione,juxta Canonem 47. Concilii Aga thensis, & c. Cum ad celebrandar, de consecr. dist. 1. Qui enim par ε . tem aliquam Missae praetermittit absque iusta causa, peccat, veniali-
quidem,si pars sit exigua,mortaliter vero, si sit notabilis. ut doce
7. Quaenam autem sit notabilis pars Missae, quam proinde omisaterest peccatum mortale , Navarrus, SuareT , Toletus, quos ei-ra , Raquitur usnacina, ex elahaol, illam insta partem , quae a
383쪽
orinppio us lite ad β pistolam inclutive protenditur,esse iistabilems et sine pes cato mortali offitii posse: Sylvester tamen , Coninchul, es A tortiis ab eodem citat; , partem Illam stolabilem extendunt utinnue ad initium Evangelii. Addit Toletus lib. 6. c. s. ex Navarro , re aliis, posse praecepto satisfieri, si quis partem al- in am audiat ab alio: quod stiamν is ipsi probabile videatur , recte Omen monet, constillius esse, & rutius integram unius Sacerdotis Missapi audire. Observat etiam ibidem , nullam esse obligationem , Fie in die quidem Natalis Domini, plures Missas audire , sed unam .sumcere ad hoc , ut praecepto satisfiat. : Porro a praecepto Ecclesiastico Misam diebus festis audiendi excusatim popentia, live physica, sive moralis. Impotentiam physica dicimus cum quis nullo modo id potest, puta cum est in carcere de- entus, vel lebo per aegritudinem affixus, aut navigat in mari, &e. Nam iiixta regulam juriss impossibiis nemo potest obligari. 'Impotentiam vero moralem intelligimus, quando quis non nisi eum summa disicultate, aut gravi detrimento, corporali ,. vel spir tuali, proprio, vel alieno Missam audire potest, ut si quis timeat, ne adeundo Ecclesiam ab hostibiis In via occidatur, vel si domum d serat, ire a furibus expilςtur, vel si Infirmum solum relinquat, ne arave aliquod incommodum patiatur. Ita Navarrus, Suaree, blii apud Bona cinam disp. 44. qu. ult. de Millae Sacrificio punct. uit .
pud quem plurimi alii similes ςasua videri possunt.
ρ- . i. quot modis peccetur In tertium Deeatigi Praecepis m. . DEccanx inprimis, qui diebus festis contra Ecclesiae prohibἰtioo'I nem opera servilia absq; ulla causa legitima exercent, & qui alio, ad id cogunt vel inducunt peccantetia Superiores politici, qu rhiebus festis sibi subditos operibus illis servilibus vacare permittunt Item qui diebus festis, citra necessitatem, vendunt aliquid , aut emunt. praesertim si in emptione illa, aut venditione tempus atrnu d potabilς insumatur; & qui diebus illis ossicinas apertas im
Peccanx S Judices, & illorum Osticiales, si nulla urgente necessitate, diebus sestis, citationes testium, iuridicas auditiones, & a-1ias lydiciales abiones exercent: item qui totos dies sestos, aut maximam, & praecipuam illorum partem aleis, choreis, coines.sationibus, & aliis vanis, aut profanis amoinibus impendunt. . Dpcς api, qui diebus sepis Missam audire omittunt, vel illam ip giam non audiunx, vel qui audiunt quidem , sed sine attentio. nq, as per illius partem aliquam notabilem vanis confabulationupps , ad supersuis cogitationibus deliberate distrahuntur.
pςscat deniq; atresfamilias, aliique Superiore qui a filiis,&sub-
384쪽
dἰfis Missam diebus sessis ali diri non curant, aut eos talibus occupationibus detinent, ex quibus fit, ut Missam audire non possint.
Explicatur quartum Decalogi praceptum. N
Honora Patrem tuum, & Matrem tuam .
CUm iuxta doctrinam S. Th. 2.2. q. 33. ar. 2. praecepta, quae Per. tinent ad officia charitatis proximo im hendenda, ad hoc quase tum Decalogi praeceptum reducantur; Idcirco, 'antequam explice mus particularia illa officIa, quibus erga parentes alios Superiores obstringimur, videtur doctrinae ordo, quem etiam Navarrus se clitus est, postulare, ut prius de ipsa charitate proximi, illuisque generalibus praeceptis, de obligationibus tractemus. iniod ut disti ctius exeqtiamur, tria praesertim hic explicanda sunt, primo quaenam perihnae sint ex eliaritate diligendae , secundo quis ordo sit in il la dilectione servandus, rertio quinam sint actus charitatis, & quo. tempore ad illos exercendos obligemur. Exinde Ipsi is quarti pra 'cepti specialem obligationem aggrediemur , & investigabimus , quaenam personae patris, ac matris nomine delignentur , & quem honorem illis impendere debeamu . . s. I. i si aenam perso e sint ex charitate diligenda. I. T Ocet S. Thom. qu. I 3. art.22. quatuor praesertim esse ex chao ritare diligenda , juxta mentem S. Augustini l. i. de doctra Christ. c.23. unum , qu .d supra nos est , Huicet Deum , alterum , quod nos sumus, tertium, quod 1nxia nos est , scilicet proximum, , quartnm aquas infra nos est scilices propriu eomus. Atque in primis de dilectione ipsius Dei sectione i .egimus. Muod vero spectat ad dilectione illam.qua nos ipsos ex charitate diligere tenemur, docet S.Th. art. Ac quod, cum charitas , qua Deum diligimus , etiam ad ea , quae ipsius Dei sunt, debeat extendi, cumque juxta Apostolum ad Rom. 34. Nemo nostrum sibi vivat, nemo sibi moriatur, sed sive vivimus , sive morimur, Domini simus , & quidem tot titulis ,r quot in ejus Diviniis late persectiones fulgent, quot ab ejus bonitate beneficia in hos e fluunt, ideo unusquisqueti Ipsum non propter se, sed propter Deum, uti allavid ipsius Dei, debet ex charitate diligere. 'Quod spectat ad corpus nostrum idem S. D 2. art. dicit, illuddu us modis considerari posse,vel secundu ejus naturam, vel secum dum insectionem culpae, & corruptionem poenae. Cum igitur natura
ejus a Deo sit,possimusque uti corpore nostro ad ipsius Dei obsequium,
385쪽
ει, ut loquItur Apostolius Roma. exhibere membνa nostra man seruiae Deosea ratione debemus etiam eorpus nostrum diligere,sed ins ctionem culpae , aut corruptionem poenae in corpore nostro nullγtenus diligere, aut fovere debemus, imo potius ex vero charitatisanctu amovere. Unde intelligitur , quo sensu dixerit Apost. CinMistimate memira vosra, quae sunt super terram, &c-x. Quod denique spectat ad proximum. quem ex chartiate diligore de us, s. Dinor ab ilIa proximi denominatione excludit in
Primis creaturas rationis expertes, quia sunt incapaces beatitudinis iapernaturalis, in cujus communicatione charitas fundari debet: excludit deinde damnatos, & Daemones, quia ipsis bonum aeternae vitae velle non possumns, cum ipsis illud Deus non velit, imo eo trarium pro tota aetemitate decreverit. Nomine igitur proximi S. Doctor art. 6.8. & io. asserIt signiscarἰ sanctos Angelos, & homines, sive beatos. sive viatores, sive peccato res, sive justos, sive amicos, sive inimicos: quos quidem ita ex charitate diligendos esse dicit, ut eos nunquam actu Ipsi eharitati contrario , odio scilicet, prosequamur, neque ullum eorum ab il-Ia generalitate dilectionis proximi exeludamus, & praeterea ut se cundum animi dispositionein semper parati simus charitatis actusve internos elicere, sive externos exercere erga quoscunque, etiam Ieccatores, aut inimicos, quotiescunque id ex Divinae legis prae- .eripto faciendum esse nobis innotescet. 3. Quod autem spectat ad Inimicos, in quibus est specialis disseuDgas,certum est illos ex charitate propter Deum esse diligendos,quod expresse praeeipit Christus Domin.S. Matth. s. Ego autem dico vobis, diligite inimicos vestros, illissique dilectionis signa generalia exhtabe da,quae noSaeque communiter allis ejusdem conditionis hominibus, neque nos artingentibus exhiberesolemus , & in casu extremae, vel gravis necessitatis illis aeque, ae aliis auxilia, & beneficia praestam da, quod etiam iussit Cnristus Dominus, cum dixit ibidem, Een facite iis, qui oderunt vos. Imo etiam injuria ab eis aecepta propter Deum condonanda. Dixit enim Christus Dominus Matth. 6. , O non dimiseritis hominibus, nee Pater vestre estistis dimittet vobis peccata vestra. &e. 18. dicit, condonationem illam non su-ium exterius, sed ex interIori cordis affectu esse praestandam mods actis iniuriarum civilis, aut criminalis ab eo, qui damnum, aut laesionem pastus est, instituatur, sicut Id iure potes , sic ex odio, dc vindictae appetitu facere non debet, sed civilem quidem eo tantum fine, ut damnum illatum compensetur, criminalem vero ex amore Iustitiae, aut alicuius alterius virtutis motivo, ut docet Ricardus, Gabriel, Navarrus, & alii apud Laymann. u. a. de Gar. c. q. non
vero ex motu odii, aut appetitu vindictae.
. Quamvis tςm h ira se habeam licertum est nihilominus , licN
386쪽
ium esse , de honestum in peccatoribus, & intulicis odisse, ae det stari peccatum, illudque per emendationem tollere, si Id iure pot-
silmus, vel optare , ut a Deo, aut a Superioribus puniatur. Unde Apostolus dicebat Gal. s. Utinam absciάdantur, qui vos eonturbant . Quin& de eiusmodi punitione laetari possumus, quatentis per il iam tollitur malum peccati, & e contrario tristari, si peccatorum pravos conatus prosperari videamus. Quod optime explicat S. Greg. lib. 22. Mor. cap. Ir. his verbis: EvenIre plerrimque solet , ut non a missa charitate, o inimici nos νuina latifer , ct rum s gloria μ' invidiae culpaeontrises , eum o ruenta eo quosdam bene erigi crea.
- s, ct eo princiente quosdam injine opprimi formidamni . g. II. . . euis ordo in Cha itale servandus sit. I. Ertum est , ordinem aliquem in dilectione Charitatis esse
servandum , ut docet , S probat S. Thomas qu. 26. art. I.2.&3. Hic autem ordo, ut idem explicat, exigit a nobis, tum ut Deum amore appretiativo plusquam res alias quascunque absque ulla comparatione, aut exceptione diligamus, tum ut post Deum nos ipsos, exinde proximos nostros , ac ultimo loco corpus nostrum
eadem Charitatis dilectione complectamur. Cum autem diligere nihil aliud sit, quam bonum velle, sintque tria praecipua bonorum genera, quae nobis ipsis, vel proximis velinu possumus, spiritualia scilicet, ut gratiam, virtutes, & gloriam, Se. corporalia, ut vitam, &lanitatem corporis, &t. exteriora d nique, ut famam, divitias, &c. ordo charitatis supra relatus p
sulat, ut post Deum c de euius dilectione iam supra egimus quisque primo seipstim diligat quoad bona spiritualia, deinde proximum
quoad eadem bona spiritualIa, postea seipsum quoad bona corporalia, & exinde proximum quoad eadem bona corporalia , & sis deinceps seipsum , & proximum quoad alia bona exteriora . Ita S.Thom. per totam quaest. 26. ubi id suis explicat. . 2: Unde sequitur i. nunquam licitum esse, cujusvis boni aliI pr curandi praetextu , spiritualem aliquam animae iacturam per pecca tum quantumvis exiguum deliberate incurrere. Quid enim prodassismini , ut ait Christus Dominus S. Matth. Io. si universum mu-
nit dilectionem sui ipsius, tanquam regulam, & normam dilecti
nis proximi, Diliges proximum tuum, sicut teipsum , regula autem , ut docet S. Th. a. . prior, & potior est, quam regulatum. Sequitur a. quoad alia bona corporalia, & exteriora, caeteris parubus, ununquenque debere magis seipsum diligere, quam proximum .
Uude, ut ait S. Ausust. lib. de mendacio c. 6, S, quis exponar vitam
387쪽
corporalem propriam provisa eorporali alterius , iam non diligit ρνε. , imum, seut seipsum, sed plusquam seipsum, quod, ut postea sul iungit, sanae do inae regulam excedit. Non est tamen contra hunc charitatis ordine si quis ex motivo alicujus virtutis vitam propriam
proruenda amici vita exponeret, quod a S. Hieron. in c. 7. Mich.& S. Ambroso lib. a. de Ossiciis e. 12. tanquam honestae, & per
ctae amicitiae ossicium commendatur . Et a fortiori posset. imo aliquand' deberet quis pro salute temporali communitatis suae a pura civitatis , aut patriae , vitam , & alia bona exteriora exponere 3 cum rationis ordo postulet, ut pars pro stro toto periclitetur. Sequitur dis de bonis diversi generis agatur,tunc bonum lpirituale Proximi bono nostro corporali praeserendum esse, ac proinde proximo versanti in extrema necessitate spirituali, etiam cum certo prinyriae vitae periculo , seiecurrendum esse, dummodo tamen proba,
bilis spes iuvandi proximu affulgeat . Ita S Th. q. 4 . a. ult. ad 2. Unde
S Joann. Ep. I.ca .Et nos debemus,inc uit,pro fratribus animara ponere .
Et in extrema quidem , ae moraliter insuperabili necessitate 'spirituali tenetur quilibet Christianus hunc charItatis ordinem serva Te , ut ex ante dictis constat, & etiam docet S. Aug. & post illum communiter omnes Theologi. Pastores autem , & ii, quibus animarum cura Incumbit, subditis suis non inlum in extrema , sed etiam in gravi necessitate constiretis succurrere debent, etiam cum prOpriae vitae gericulo, ut fusus docet, & probat, variisque exemplisi Iustrat Greg. a Ualent. disp. 3. q. q. de Ord. c. q. a.Quod autem spectat ad ordinem Charitatis in proximorum dialectione servandum, certum est in primis, quotiescunque agitur de auxilio praestando In extrema, vel gravi necessitate corporali alicujus, ordinem Charitatis pollui are , ut personas nobis secundum case magis conjunctas aliis secundu carnem minus conjunctIs Praeser naus.Unde sequitur, patrem , & matrem aliis omnibus esse praefere dos, exinde uxorem, postea filios, & fratres, & alios consanguineos, prout quiri illorum nobIs fecundu carnem conjunctior existit, ut docet S.Tha.8.& seq & post illum Isambert.tract de Char. disp. ult. a.2. Ruod si fiat comparatio eorum, qui secundum carnem , cum aliis. qui secundum spiritum nobis conjuncti sunt, quamvis variae sint Dociorum sententiae, nec satis dilucide constet, quaenam super hac quaestione fuerit mens S. Doctoris, probabilissima tamen nobis videtur Arum sententia,qui afferunt,quod,quamvis absolute loquendo illi, qui siit meliores, & sanctiores,aliis minus bonis, & sanctis objective magis diligi debeant,id est amore approbationis, & complacentiae ,
quo illorum virtutem,&sanctitatem magis aestimemus , & amemus 3 Ppretiative Iamen eos, qui nobis secundum cararem propinquioreSiunx, mayis diligere debemus iis, qui nobis spiritualiter talitu ianv '
388쪽
Quod tamen non obstat . quin amicum , vel benefactorem insignε praeserre interdum liceat aliquibus consanguineis, iit post Dominicum Bannem docet Ualentia su p. pun. s. Fieri etiam potest, ut aliquando causiae aliquae rationi maxime consentaneat occurrant, ob 'quas ordo Charitatis iupra relatus licite, ac honeste inverti possit , ut expresse docet S. Th. q. D. art. cie. g. in favorem personae bono publico maxime utila. I.
De actibus Charisatis erga proximum ae praesertim '
i. X ΤΑrili sint, & multiplices actus Charitatis erga proxInium, praecipuos enumerat S. Doct. quaeli. 27.28. &seq. se ilicet dilectionem, qua alteri per Charitatem bonum volumus, heneficentiam, qua bonum, quod sti volumus, quantum possumus, Yt ipsa Illi tribuimus, gaudium., quo de illius bono , v. g. conis' versione x peccatis, prosectu in virtute, &c. laetamur , pacem, qua simili cum proximo conspiramus in iis, quae ad ill Ius bonum spirituale conferunt , misericordiam, qua illius miseriis tanquam nostris condolemus, easque, quantum possumus, sublevamus. Sunt autem duo praecipui actus ipsius misericordiae , de quibus 'Theologi fusius disputare solent , eleemosyna scilicet , S correctio fraterna. , ε Eleemosyna, ut docet S. Thomasq. 32. a r. r.est actiis Charliatis, quo quis propter Deum proximo in lygenti subvenit. Cum autem duplex Indigentia reperiri posite in proximo , sp Iritualis sc Ilicet c corporalis, ideo etiam duplex eleemosynae species a S. Doctorear. r. assignatur, alia spirixualis, qua indigentiae spirituali succlidi, Itur, de qua paragrapho sequ*nti agemus, alia corporalis , quamiseria ,& indigentia corporis sublevatur. ix. Circa hanc vero eleemosynam corporalem certum est, Illam ense non solum in consilio , sed etiam in praecepto, ut docet,& probaς S. I h ar. 3. & aperte colligitur ex variis Scripturae locis. EZech. 16. Hares is iniquitas Sodomae,manum egens, o pauperi non porrigebant . Et S. Mati. r6. Christus Dominus flammis aeternis adjuoicat eos, qui misericordiar opera exercere omiserint. Id ipsum SS. Patres unanimiater asset unt. S. Am brosius i. de Naboth, loqMens de eleemosyina, De- bitum, inquit, reddis,non largiris indibitum, ideoq; tibi dieii Seriptu
ra, Inclιna pars peri aurem tugm, O Tedde debitum tuum . S. Basil.
xontione in illud divitis, Destruam horrea nisa, dicit divitem illum
non cogitasse de super o pauperibus erosando,nullamq;praecepti Divi ni habtitye rationem. S. Greg. Na Zian. orat. de pauper u amore dicit . nos Mandato νino,atq;exemplo ad eleemosynam largienda excitari.
389쪽
verum dissicultas est.cum praeceptum illud ammativum he , quo potissimum tempore obliget. Quod ut melius, & certius dignoscatur, observandum est exs Doctore, obligationem faciendae eleemosynae ex duplici capite oriri, primo ex parte dantis, si h heat bona superflua, sive ea sint superflua naturae, id est non neces. . satia ad vitam mam, & morum iustentandam, sive sint iuperflua ipersonae, id est non necessaria ad personae conditionem, dignitatemque tuendam: secundo ex parte accipientis, si aliqua prematur necessitate, quae quidem triplexi ' potest, una extrema. cui ni si succurratur, hominis vita periclitabitur, altera gravis, cui nisi subveniatur, vitam aegre , ac dissiculter sustentabit 1 tertia eomm nis, qualis est serme eorum, qui ost Iacim mendi eant. a. Hac observatione supposita, In quaestἰone valde perplexa,& dis, scili, quae Doctores in varias distraxit sententias, brevst dicimus , probabilissimam nobis videri sententiam illorum,qui asserunt, uni minquenque obligari sub peccato. mortali ad eleemosynam erogandam de superfluis naturae , iis, qui sunt In extrema noessitate constituti, de superfluis vero personae, iis, qui gravἱ necessitate laborant. Ita Τolet. l. 3. c. 3 s. ubi pro hac sententia citat S.poctorem,& plurimos
alios Theologos , probatque illam ex his Christi Domini verbἰs
Matth. 23. Ite maledicti in ignem auonum, esurivi enim , oenon dea
distis mihi manducare , dcc hospes eram, o non colle stis me , dee. infirmus, ct in eanere, o non visitastis me. Mani sessum est enim . . has necessitates non esse extremas, & tamen condemnari homi . nem, qui in illis proximum suum sublevare omisit. An vero ex supernuis illis personae unusquisq;sub peccato mortali teneatur ad erogandam eleemosyna in omnibus pauperu necessitare
hus, ita ut nullus licite possit superflua sibi retinere, sed pauperibus, ut nunquam , & nusquam desunt, illa distribitere obllgetur, idem
oletus stipta asserIt, communiorem Doctorum sententia esse nn tivam quamvis non desin qui affrmativa amplectantur; proindeque nullu sub peccato mortali ad eroganda pauperibus superflua teneri extra graves,aut extremas necessitates,atq;se non audere ad id oblμgare sub mortali eos,qubs tot,& tat; Doctor. ab iIlo citati excusant. Recte tamen monet. eos, qui habent superflua, non omnino secu-
Tos esse debere, sed tim re ne forte sibi, sum; cupiditati nimsi blaae diantur, & serio perpendere, quam diversa sint judicia Dei a judὼ citi hominum, ideoq; longe tutius esse, ut Iuperflua illa status, de dὼgnitatis in opera Charitatis, aut alia Deo erata, & honorisca imis
pendant, quam otiosa apud se retineant, praesertim cum SS. Patres, quorum plurimos citat, sint hac in re longe rigidiores, videanturque asserere, universim homini Christiano illicitum esse sit perflua ret, ne re , quandiu iunt aliqui pauperes, in quos Illa erinare possit.
Addit praeterea ide Austor i aliter hoc eleemosnue facienda prae
390쪽
cepto teneri eos,qui aliorum curam habent praesertim Eeelesiastica, di siurritualem, aliter eos, qui non habent.Ηi enim satisfaciunt india gentIbus illis,qui oecurrunt,eleemosynam erogando, illi vero insuper inquirere aliquo modo tenentur,num sibi subditi, suaeque curae comis missi gravem aliquam egestatem patiantur, ut eis succurrant. Docet praeterea, personas Ecclesiasticas, sive senescia, & redditus EceIesia. Icos obtineant,de quibus infra suo loco, sive bona tantum patrim nialia possideant, eodem faciendae eleemosynae praeeepto arctius o
ligari, eo quod in illis superfluum magis inveniri possit, quam in LaAcis . Cum enim neque uxores,neque filios, aut filias habeant, cumque moaum, ac modestiam in victu , ac vestitu servare teneantur, non tot rebus indigent, nec ad tantas expensas faciendas obligatur. q. aeres, num omnes personae eleemosyna er are lieite possint.
Responὸet S.Doctor a.8.illum,qui est sub alicujus potestate constitutus, de re illa,secundum quam Suoeriori subjicitur, eleemosynam liacite facere non posse, nisi de consensu illius, cui subditus est . Unde
sequitur,Religiosos,filios familias, ac servos eleemosynas absque con sensu Superiorum,parentum, aut dominorum erogare licite non ponse, nisi extrema aliqua indigentis necessitaseos ad id obliget.Possunt tamen filii amilias ex bonis castrensibus, aut asi castrensibus, id est ex illis, quae vel in bello, vel in alicujus officii publiei exereitio'
consequuntur, erogare eleemosynas, sicut & de iis, quae in proprias expetuas ipsis a parentibus conceduntur. Ita Toletus. lib. 8. c. 3 I. s. Quod autem spectat ad uxorem,quamvis de bonis eommunibus absque mariti consensu eleemosynas erogare non debeat, poterit tamen, ut idem Toletus docet supra c.r9. id facere,si ultra dotem,quam
attulit, aliquid sibi proprium reservarit, aut si per alterius donationε, vel proprium Iaborem, & industriam aliquid illi obveniat: in quo ta men Ioeorum consuetudinem se andam esse dicit:item s maritus siemens aut ipsi uxori rei domesticae administrationem relinquat, auest supra mo)um tenax, de avarus, nec eleemosynas ullas,etiam cum tenetur, erogare velit; runc enim uxor id poterit exemplo Ab ait i.
Reg. sequae Davidi dedit, viro suo nesciente. Addit iὸem Auctor , posse etiam de bonis sibi eum marito communibus facere modicam eleemosynam, propter quam maritus nullam indigentiam patiatur.
I. r ocet S.Th. qu. 32. a. I. septem praesertim modis spiritualem LI eleemosynam exerceri posse, scilicet docendo ignorantem .eonsilium dando dubitanti, afflictum consolando , corripiendo pe cantem , tolerando benigne illos, oui graves sunt, & onerosi, comdonando injurias, ει pro vivis, ac defunctis orando.