장음표시 사용
491쪽
eventibus latae reperiuntur, quae a Toleto lib. I. eap. 18. I9. cc. si in macura collectae sunt & apud illum videri possunt:quas proinde hic singillatiin recensere nimis prolixum foret, & instituti nobis propinsiti limites excederet. Unum tantum casum , qui frequentius accidere potest,hle breviter adnotabimus , qui habetur cap. Si Quis Io.q. q. his verbis:Sι quis suadente Diabolo in Clericum,uel Monachum manus violentas iniecerit,anath gnatis vinetilo I tibiaceat . Ad cujus Canonis intelligentiam observandu est hac voce siquis, comprehendi omnes utriusq; exus, ordinis, ac dignitatis personas , quaesiant ex commimicationis capaces . Nomine Clerici intelligitiir non modo ille , qui: in sacris, vel minoribus ordinibus tonititutus est, sed is etiam, qui prima.Tonlura initiatus est, dummodo privilegiu Clericale non amis ixit . Amittitur aute illud privilegium primo degradatione , ut liquet ex cap.Degradatio, de poenis in o. secundo prosellione artis alicuius indecentis, puta histrionis, lenonis, cauponis, ut habetur in s. & in Clemen.i. devita, & honest. Cleric. tertio bigamia, ut constat ex
cap. Nupre, de bigam is par. 2. c. s. de excommvn. Imo Bannes, Suar.&alii apud Layman. docent, Clericum non gaudere privilegiis dicti canonis . nisi Clericalem habitum , ει Tonsuram deferre solitus sit,& Beneficium Ecclesiasticum possideat, vel alicui Ecclesiae ex mandato Episcopi deserviat. Additq; Larman. Clericum in sacris conis iuriitum, si dimisso habἰtu, & Tonsura, se negotiis secularibus immisceat, admonitusq; ab Episcopo non emendetur, amittere privia legium canonis,ut habetur ex cap. Audientia, cap. Contingit, 2. de sent. ex comm . non tamen privilegium sori. Unde si a Iudice saec
Iari in aliquo crimine deprehendatur sine habῖtu Clericali, postulare potest , ut ad proprium Iudicem Ecclesiasticum remittatur , quod illi a Iudite saeculari recti sari non debet. Nomine Monachi co prehenduntur Religio prosessi , aut comversi, & et Iam noviti iri intelliguntur etiam Moniales professae, aue ii versae , vel novitiae, tit habetur cap. Cum itiorum , Se cap.De --nialibM, de senti ex comm . & cap. 'tigioso, de sent. ex comm . in s. 6. Per manus violentas signiscatur quaevis exterior actio injuriosa , seu contumeliosa contra persona Ecclesiasticam , vel Religiosam, v. g. eam percutere manu,vel pede,eam violenter detinere , aliquid ab ea violenter eripere. ea conspergere aqua, pulvere, aut aliquid simiale attemare, quod ea notabili aliqua contumelia amcere censeatur, uti fusus explicat Bonac. disp. I. de excom. q. 4 pun. I. qiri recte obse vat, no incurri ex com .s ejusmodi manus injectio fiat ex aliquo subseto li&έndeliberato animi motu aut si injuria, vel contumelia illata viri prudentis judicio talis non sit, quae ad peccatu mortale iussiciat. Circa excommunicationes posterioris generis , cum ut plurimu fe- . rantur a Iudice Ecclesiastico, non modo contra eos, qui crimen alia
quod commiseriat, ut ius, quorum interest, satisfaciaiar, sed etians
492쪽
contra illos, qui crimen aliquod eommisitim esse probe scientes illud denuntiare, aut revelare noluerint, dissicultas est, utrum in quibusvis casibus teneatur quis Iudici denuntiatione , aut declar
tiqnem ejusnlodi sub poena excommunicationis imperati obtemperare, & nisi fiat, utrumsemper excommunicationem incurrat. Pro cujus resolutione dicendum est, varios esse cas is, in quibus nulla es obligatio ad ejusmodi revelationem , t eu denuntiationem , ac proinde nulla ex omissione illius incurritur excommunicatio. Ad casus autem illos dignoscendos sequentes regulae communiter a Doctor,bus proponuntur , ut videre eli apud Bonac. supr. qu. 6. pun. I. 7. Prima regula est, neminem teneri de delictis , quae in proprium damnum ab aliis commissa sunt, seu in propria catila, denuntiare de
linquentem , nisi sorte publicum, & commune bonum id postulet, cum quilibet possit injurias sibi factas condonare. Secunda regula est, neque etiam obligationem esse denuntiandi,
quando ex tali denuntiatione notabile aliquod damnum, aut periculum imminet denuntianti. Neq; enim lex humana,aut praeceptum Superioris cum tanto incommodo censetur obligare. Unde sequitur, neque uxorem teneri ad denuntiandum crimen mariti, neque maritum uxoris, neq;filium patris, quia scilicet damnum mariti, vel patris non potest non redundare in uxorem, aut filium , vel e contra'.
Imo Avila , & alii DD. apud eundem Bonac. hanc regulam extenndunt ad generos, soceros, fratres, & alios intra quartum gradum, etiam ad servos, & domesticos , quando ex tali denuntiatione inimi citiae, rixae, aut alia similia Incommoda oriri possitnt. Excipiuntur tamen crimina illa qtiae vergunt in maximum Communitatis, aut Reipublicae detrimentum, qualia sunt crimen haeresis, Lesar Maje satis, &e. Bonum enim commune praeferri debet bono particulari Tertia regula est, neminem obligari ad revelandum id , quod novit ex secreto naturali,v. g. quando quis consilii, vel auxilii petendi gratia pro salute animae, vel corporis, aut pro de sensione honoris , bonorum, &c. crimen suum alicui sub secreto manifestavit. Qua ratione Medici, Advocati, Obstetrices, &c. non tenentur, Imo non debent revelare id, quod hac tantum ratione cognoverunt. . 8. Quarta regula est, neminem obligari ad denuntiandum crimen
illud,qtiod scit probari non posse. Uerbi gratia aliquis solus vidit, furtum aliquod committi, quod nullis aliis testibus, aut indiciis scit
probari posse, non tenetur ad illud denuntiandum. Crimen esim, quod probari non potes , ita se habet ae si iresciretur, ut colligitur ex C. quando,de accusationibus. Excipitur tame erit ii haeresis, aut aliud vergens in grave damnum Communitatis, quod seu iper denuntiandum est, ut docent Bannes, Filliueius, & alii .apud eundem Bonac. Quod similiter dicendum quando quis noώit imp
dimensuac aliquod Matrimonii . Unus enim testis susicit ad im'
493쪽
pedIendiam Matrimonium, ut habetur capc sponsalibus Quinta resula est,nudiam esse obligationem revelandi ea, quae v re Sc cum certitudine aliqua morali non cognoscuntur, ita ut denuntiatio illa nullam in soro exteruo fidem facere possit qualia sunt , quae audita sunt ex rumore aliquo incerto, vel a perionis aliquibus,
quae non sunt fide dignae, vel quando quis audivit a fide digno, sed non meminit, quis illest a quo audivit, item quando audivit ab eo, qui iam denuntiavit. Addit idem Bonacina , hec etiam obligati
nem esse revelandi, quando certo, vel probabiliter creditur nullum remedium facta ejusmodi revelatione adhibendum esse a Superiore . Est autem hic observandum, excommunicationis sententiam, sive a lege, sive ab homine nunquam ferri posse contra Communitatem aliquam, aut Collegium, ut habetur .ex capite , de comm. in o.Ratio est, quia s ut ibi di siriir exinde contingere posset, innoxior hujusmodisententia irretiri. Proindeque in illos duntaxat de Collegio, vel Communitate , quos culpabiles este contigeris , promulgari debet.
I. Uspensio est Censura Ecclesiastica, qua prohibetur alicui per. I sonae Ecclesiasticae usus. seu exercitium Oiscii, vel Beneficii
Ecclesiastici. Ita ex communi Doctorum sententia Navarr.c 2 .nu.
Is i . Ex qua definitione intelligitur, multiplicem esse suspensionem . Alia 'est enim ab officio tantum,sive officium sit ordinis, sive iuris. dictionis, at Ia a Beneficio tantum, ideli ab administratione , & se ctibus Beneficii percipiendis, alia ab Osscio,& Beneficio simul. Ru sus alia est suspensio ab Osticis in totum, quando quis privatur Omniusu Officii sui, alia est ab Osseiri in partem,qualis est illa, qua, v. g. quis suspenditur ab audiendis Consessionibus, i non vero ab aliis Sacramentis administrandis. Alia praeterea est suspensio temporalis, quae fertur ad certum tempus, & illo elapso cessat, nec est opus a solutione, ut docet Nauar. supra. alia, quae nullo termino temporis
circumscribitur. Alia denique est suspensio poenalis, alia medicin lis. Poenalis est ea, quae fertur in punitionem , & vindictam delicti commissi, tit quando quis suspenditur ob peccatum mere praeteritu, quae quidem non fertur per modum Censurae, sed per modum poenae, ut observat Bonac.disp. i de suspen. pun. 3 Medicinalis est illa, qua intenditur emendatχ delinquentis. Et haec est propria Censara. Qui autem iuspensionem violat, exercetque actum, a quo sustensus lest, peccat mortaliter, nisi materiae levitas excuseri & si suspentionem illam violat per exercitium solemne ordinis alicujus maioris, a quo suspensiis est , incurrit irregularitatem, ut docent Suareae, Nauar.
alii apud Bonacinam puact. . ex dicendis constabit.
494쪽
Sunt autem varise suspensiones In iure. Nos eas, quae frequentis Incurri possunt, hic breνiter subjiciemus .
a. Prima est contra Cleric ita concubinarium notoriu , ut habetur ex eap. de cohabitatione Clericorum, & multetu . Quamvis autem Bonacina sup r. punct. & quidam alii Doctores, quos citat,existiment suspensionem illam non incurri, nisi post sententiam Iudicis, praemissa monitione; nihilominus Toletus lib. I. caν. I. ab strit, suspensionem illam ipso secto incurri ante quamcunq; sente maiam . Certe Concilium Tridentinum sess. 2 s. cap. 34. graves decedinit poenas contra Clericos concubinarios. Praeterquam enim quod innovat poenas antiquis canonibus latas, statuit praeterea, ut, si a Superioribus admoniti non resipiscant, privatione Beneficiorum,
excommunicatione maiori, suspensione ab ordinibus , inhabit, tale ad quaecunque Beneficia, Oflicta , & Dignitates , degrad tione , & aliis similibus poenis plectantur. Secunda est contra reeipientem sacros Ord nes sub t tuto ficto D trimonii, vel Beneficii, ut colligitur ex Bulla Pii U. quae incipit. 'manus Pontifex, ut docent Quaranta, Suarea, Filii ucius, & alii apud Bona cinam sup . Quanquam Toletus existimet, suspensionem illam non incurri ipso facto, sed arbitrio Episcopi infligendam esse.
Tertia est contra eum , qui sacros Ordines. recipit extra ten pora per Ecclesiam constituta , vel ante legitimam aetatem, vel
absiue litteris dimissbriis , ut habetur in extravag. Pii II. quae incipit, Cum ex Derorum, & altera extravag. Xysti V. quae Incipit , Sanctum , se salinare, ut docent Suareae , Nauar. & alii , pud Bonacinam sup. A qua suspensione, ut idem dicit, absolvere potest Episcopus, si delictum occultum sit, id est, si non sit
notorium, nec deductum ad Forum contentiosum. 3. Quaeres, utrum recipiens Ordines , non servatis interstitiis. ῆncurrat suspensonem aliquam . Respondetur , non incurrere ,
quamvis peccet is, qui interstit Ia non servat , nisi id fiat licen. tia Episcopi, aut consuetudine aliqua ςxcusetur . Quarta est contra suscipientem duos sacros ordines In eode die , aut duobus diebus continuis.& immediatis, qui quide suspenditur ab
executione posterioris,ut habetur ex cap. Litteras,de temp. ordinat.
smiliter contra suscipie ite eo de die minores Ordine cum Subdi, xonatu,ut ibidem dicitur. Et haec suspenso Papae reservata est, ut d cet idem Bonae. Observat tamen Larm. tra 9. c. lo. de Sacram. Ordis Cardinalium Congregatione sup .less. 23. Cm c. Trid. c. I 3. declara se, eum , qui regionis consuetudine uno eodemq; die quatuor Μin. res , dc Subdiaconatum recipit, nullam incurrere suspensionem. Quinta est contra Clericum, qui vacante Sede Episcopali, & non aretatus occasione Beneficii recepti,aut recipiendi, Ordane aliquem
factum recipit cum dimissoriis Capituli , ut habetur in Conc. Trid. sessi
495쪽
ωr . e. Io. de reso . ubi prohibetur Capitulis Ecelesiarum , ne Se de vacante infra annum a die vacationis dent litteras dimis rias , nisi urgente aliqua. necessitate, alias statuitur , ut Capitulum inte
dicto Ecclesiastico subiaceat, & sic ordinati ad beneplacitum suturi Praelati sint ab Ordinibns susceptis ipso facto suspensi. . Sexta est contra Clericum, qui per saltum recipit ordinem
superiorem antequam receperit inferiorem, v. g. Presbyteratum
ante Diaconatum ; ut habetur cap. unlc. de Clerteo per saltum promoto, & ex Cone. Τrident. sesi cap. I4. Septima est contra eum, q ui reeipit ordines ab Epistopo exeommunicato, suspenso, aut interdicto denuntiato , vel etiam sim maco per sententiam declarato, at habetur cap. I. &1. de Schismat. 8c cap. Si quis, i. quaest.2. Octava est contra eum, qui recipῖt scienter aliquem Ordinem persmoniam, quamvis occultam, ut habetur cap. Per rtias, desimonia . Nona est contra eum , qui ex comunicatione aliqua irretitus sciem ter Ordinem recipit, ut habetur c. Cum illorum, de sent. excommvn.
Decima est contra eum , qui furtive aliquem ordinem reeipit , id est', qui inscio Epist. non vocatus, vel approbatus ad Ordines suscipiendos accedIt, aut qui alio praemisse , qui suo nomine examminetur, voeatus deinde proprio nomine ordines recipit, ut hab.
Unde eima est contra Sacerdotem tam Saecularem , quam Regularem conjungentem in matrimonium, vel benedicentem su ditos alterius Parochiae , absque licentia Parochi, vel Ordinarii , ut habetur in Conc. Trid. sess. 24. cap. i. de reserm. Duodecima est contra Episcopum conserentem ordines, vel prumam Tonsuram extraneo absque Dimisibriis Episcopi , aut Ordinat. tiones facientem in aliena Dioecesi absque licentia Ordinarii, ut habetur in Conc. Trid. sta 6. v. s. de res. aut conserentem Ordines , vel Tonsuram simoniaee, ut habetur cap. pen. de simonia. Decimatertia est contra Episeopum aliquid etiam sponte oblatuni in visitatione accipientem, praeter id, quod sibi debetur, qui quidem si spenditur ab ingressit Ecclesiae,nisi intra mensem duplum restituat, ut habetur c.Ea ιι, de censibus in o. & in Cone. Trid. sesi . 24. de res.c.3.Et haec suspensio incurritur etiam ab aliis Visitatoribus Ecclesiarum, aut eorum familiaribus, si occasione visitationis munera etiam sponte oblata recipiant, nisi intra mensem duplum restituant. Sunt aliae plures iuris suspensiones rarius occurrenteS, quae via deri possitnt apud Tolet. & alios . . .
s. Ad suspensionem proxime accedit depositio, & degradatio, per quam persona Ecclesiastica ob enorme aliquod erimen removetur in perpetuum ab omni ordinessurisdictione,& Beneficio, ita,lit,quamvis non amittat characterem Ordinis,qui indelebilis est, privetur ta,
496쪽
nen omnἰ, & quocunque illius usu sine remissiqnis spe. Quod si fixestat solis verbis, appellatur verbalis depositio, si praeter verba quaedaaliae ea remoniae in Pontificali praescriptae adhibeatur, vocatur realis depost A,sev depradatio. Haee est autem inter utranque differentia, Ut observat Bonac..disp. de leg. pun.un. quod depositio verbalis fi ri possit in absentem. degradatio vero ibium modo fiat in praesentem. Praeterea depositio verbalis non tollit privilegium sori, degradatio vero tollit, ita ut degradatus possit a Iudice laico eodem modo plo. eii. ae si nunquam in Cliristi I mini CIericum suisset cooptatus. Observat autem Τoletii .quod quamvixdepositio verbalis ob crimen aliquod enorme arbitrio Iudicis infligi possit; degradatis tamen realis seri non debet. nisi ob crimina illa quae in iure expressa sunt, qualia sunt haeresis manifesta, sodomia , calumnia prorprio Episcopo irrogata, & alia similia, quae videri possunt apud Do ctores, & Canonis as.
l. T Nterdictἱ nomine intellIgItur Ecelesias Iea Centura ,per quam a participatio Sacramentorum, Divinorum Officioru, &Ecet fasti eae sepulturae prohibetur. Id colligitu rex c. nebra, desponsalibiis, & cap. Muod in te, de poenitentia , &rena illione. Interdictum aliud est loeale aliud personale, aliud mixtum. Loca. Ie est,quo interdicitur, ne in aliquo loeo Divina officia celebrentur, sacramenta administrentur, &c. quivis eiusmodi loci incolae possint alibi Divinis Osciis assistere, Sacramenta recipere, &c. Personale
est quo Persona aliqua particularis, vel Communitas aliqua person Tum, puta populus civitatis, aut provinciae alicujus interdicitur , ne
tib Icunque sit,Divinis officiis assistat, sacramenta recipiat,&e. Ivlixtum vero complectitur utrunque, personale scilicet, & locale. Ita Navarrus, Sylvester , δι alii apiid Bonae. disp. s. de Interae punct. I. t. Rursus interdictiim aliud est generale aliud partIculare. Interdictum particulare est. quo locus aliquis particularisinterdicitur, v. g. Ecclesia aliqua ob crimen aliquod in ea perpetrat si,vel quo personae aliquae afficiuntur, non tit membra civitatis, sed ut personae particu . Iares,v.g. quando interdicuntur omnes,& singuli,qui tale facinus patrarunt.1nterdictum vero generale est,quod feriue in locum aliquem generalε, qui a communitate aliqua occupatur, v. g. Regnum, Dice-cesim,Civitatem,vel In ipsam Communitatem, ut est corpus aliquod Politicum, v. g. In populum alicujus Regni Civitatis, &c. Et eiusmodi interdictum consti ingit omnes, qui ex illa Communitate sunt, etiam innocentes, qui proinde illud servate tenentur, nisi speetali
aliquo privilegio sint exempti, ut fusus explicao Bonacina svp.
497쪽
Damvis autem per interdictum prohibeatur partielpatio Sacramentorum, Divinorum officiorum , & Eeclesiasticae sepulturae': hae e prohibitio tamen varias recipit exceptiones .a In primis enim Sacramenta BaptIsmi, & Cofirmationis solemnister tempore interdicti minis rari possunt, ut habetur c. Quoniam εἰ e.
Alma mateν,de sent ex com .in 6. Sacramentum etiam Poenitentiar, ut
ibidem dicitur, ministrari potest , praeterquam iis, qui sunt in causa culpabili, ob quam latum est interdictum, nisi prius satisfecerInt,aut fatis aetendi idoneam dederint cautionem , vel saltem se satisfactuis Tos esse juraverint. Sacramentum autem Et charistiae tempore in rem dicti non nisi in articulo mortis per modii viatici minisrari potest. Sacramentum Extremae Unctionis , secluso extremat necessitatis c si , quando alia suscipi non possunt, item ordinis, & MatrimoniI tempore interdicti neque minis rari, neque suscipi licite potest, ut fusius docet, & variis auctoritatibus probat Bona cina supra I quamvis Navarrus c. 27. n. t 9. 8i alii probabiliter existiment, Matriamonium tempore interdicti licite contrahi posse.
Quod spectat ad officia Divina, observandum est, eo nom ne signiscari Sacrificium Missae, Horas Canonicas, quae publice cantantur in Ecclesia, Benedictiones solemnes, & alia omnia , quq publice ad cultu Divinii sunt a personis Ecclesiasticis, quae omnia prohibita esis
censentur, cum hac tamen limitatione, sicut habetur ca lina mater,
tit tempore interdicti quotidie in Ecclesiis specialiter non interdictis celebrentur Missae & alia Divina Ossicia, sed ianuis clausis, sine eampanarum sono voce siubmissa, exclusis exc6municatis, & interdictiS, praeterqua in festis Natalis Domini, Paschae, Pentecostes, & Assiim-ptionis B.M.V. quibus additus fuit a Martino V. dies festus Corporis Christi cum octava,& a Leone X. d Ies Conceptionis B. M. V. in quibus diebus licitum est tempore interdicti generalis Missas, & Divina
Osficia celebrare publice, & solem iter januis apertis, cum sono ca- panarum. admissis quoque interdictis, illis etiam, quoru causa latum est interdictum im o isti longe sint ab Altar nec ad oblationes, aut Commurnonem admittatur . In Ecclesiis vero specialiter interdictis, in quibus asservatur Eucharistia, licitum est tantum semel in hebd ' mada Missam celebrare ad renovandam Eucharistia, ut docent HenriqueZ, Navarrus , S alii apud Bonacinam supra c. 2. de interd. s. Quod spectat. deniqtie ad privationem sepulturae Ecclesiasticae , obtervat Laym. quod quamvis rempore interdicti localis non p9Ω
sint laici, licet non interdicti, sepeliri in loco interdicto; possint tamen Clerici, dummodo personaliter interdicti non sint, etiam in loco interdicto sepeliri, in silentio tamen sine eampanarum pulsu ν sicut & laici, etiam personaliter interdicti, si denuntiati non sint , . potiunt in loco sacro non interdicto sepeliri. Quaeres,quibu in casibus incurratur ulterdictum .Respondbturiam
498쪽
terdictum locale generale praesertim Incurri, quando dominus te rae injuriose Episcopum percutit, aut caedit , aut Id fieri mandat titem quando impedit, ne Legatus, aut Nuntius Apostolicus officium suum exequatur et & in aliis etiam casibus , qui quoniam rarius eveniunt , & apud Bonacinam supra , aliosque Doctores videri posunt , a nobis praetermittuntur . Circs quos casus t men observat Bonac. ex Suareae, Fili lucio, & aliis , nullam esse obligationem servandi interdicti ante denunciationem . . .c Proxime ad interdictum accedit cessatio a Divinis, quae quidem 'non est Censura, neque etiam poena, sed simplex prohibitio Diavinorum officiorum , & administrationis Sacramentorum , ac sepulturae Ecclesia Alcae in signum moeroris alicujus gravissimi, pro uter atrocem aliquam. iniuriam honori Divino , aut Ecclesiae iulatam. Et haec cessatio servari debet eodem modo , quo de imterdicto supra explicatum est, ut ex probabili Theologorum semientia docet Lay m. c. 6. de cessat. a Divinis.
I. RregularItas non est Censura, sed impedImentu Canonῖeum s 1 sceptionem ordinum Ecclesiasticorum, vel eorum usum impediens . Ita ex communi Theologorum doctrina SuareZ, HenriqueZ, Filliu cius,& alii apud Bonacina disp.τ de irregularit. q. I. punct I. Ex duplici autem eapite contrahitur irregularitas, scilicet ex defectu , vel ex delicto. De utraque in sequentibus sis. breviter agemus.
s. I. De Irregularitate, quae oritAr ex defectu.T Esectus , ex quibus oritur irregularitaε, sunt in genere ii, O qui aliquam inhabilitatem , vel indecentiam causant ad ordines Ecclesiasticos convenienter suscipiendos , aut exercem dos. Et ii septem praesertim a Doctoribus adnotantur, ut vid re est apud Toletum lib. I. c. 7. & seq. & alios. Primus est desectus animae , qualis reperitur in iis, qui usu rationis carent , qui morbo epileptico laborant , qui sunt lunatiaci , energument , omnino illiterati , neophyti , publicam poenitentiam agentes, ut susus explicat Toletus su p. cap. 62. Secudus est defectus corporis,quado scilicet aliqua in corpore mutilatio vel deformitas,aut debilitas inest, quae reddit homine inhabia
em ad iunctiones Ordinu exequendas, aut talem inicit,ut eas exercere non valeat, nisi cu notabili indecentia, & deformitate, quae maximum illius contemptu,& horrorem ingenerer,ut si sit membro al,
499쪽
quo mulliatus, mutus, caecus , aut altero oculo, praesertim sinistio,
carens : item si sit leprosus, si monstrosum aliquid, & valde de Nme prae se ferat . ut pluribus docet idem Toletus cap. 63. Tertius est desectus natalium , quando quis non ex legitimo matrimonio, sed ex fornicatione, adulterio, aut alio quovis illicito concubitu procreatus est, ut explicat idem Toletus cap. 38. , Quartus est desectus bonae famae,quando quis contraxit infamiam aliquam, sive east iuris, qua ratione circulatores, histriones mimi, comoedi, & alii artes ejusmodi, aut officia exercentes, iure tum civili, tum Ecclesiastico censentur infames: sive infamia sie acti, ut quando quis crimine aliquo notorio, &scandaloso contraxit infamiam, v. g. proditione, sacrilegio, & aliis similibus, quae degradatione, vel depositione digna sunt, ut habetur apud
Quintus elidesectus aetatis ad suscipiendos ordines requisitae , de quo dictum est sup . tract. de Sacram. c 7. Sextus est desectus Sacramenti, qui in bigamia reperitur, quando quis pluries matrimonium contraxit. Quamvis enim id licite sat, tale nihilominus matrimonium pluries iteratum perfectionem suam omnimodam non habet, qtiantu ad significationem Sacramenti. Noli enim persecte signiscare potest unionem Chrlisi Domini cu Eecle.. sa, quando unus, vel una cum pluribus successive contraxit, ut fusus explicat idem Toletus c. 6s. Elt autem triplex bigamia,ut docet idem Auctor , vera, quando quis vere, & realiter pluries nupsit, interpretativa, quando viduam in matrimonium duxit, & similitudinaria, ut loauuntur Doctores, quando quis post votum solemne castitatis, matrimonium, etiam obtenta gispensatione , contrahit. a. Septimus denique est defectus lenit is, quando quis directe , vel in directe morti, vel mutilationi alterius , quamvis modo aliquo licito, & justo, cooperatur , ut Iudices morti reum adiudieantes, accusatores, testes, scribae, & alii officiales capitalis sententiae ex cutioni cooperantes : hi enim omnes, quando mors, vel mutilatio alterius sequitur, sunt irregulares: item qui alios consilio, vel suasionibus inducunt ad accusandum ,& ad litem criminalem Intentandam , si ex ea lite sequatur accusati condemnatio, & ejus mors, vel mutilatio. Non tamen incurrit irregularitatem Judex Ecclesiasticus, qui aliquem degradat, & tradit brachio seculari, maxime praemissa protestatione,se non intendere ullam poenam sanguinis ut docet B n. lc. disp.7.q. de irreg.pun. I. non etiam Inquisitores Fidei tradendo aliquos Iudiei inculari comburendos etiamsi nulla praemittant pro testationem , ut constat ex Bulla Pii U. apud eundem Bonae in. Qui etiam recte docet Clericum,qui alium accusat,si non vindictam,nec
ullam sanguinis poena petat, sed tantum satisfactionem sibi juste debitam, non fieri irregularem , etiamsi postea sequatur accusati mors, Pars II. E e vel
500쪽
vestniati latio.Quod tamen limitari debet, quando quis in causa pria postulat satissectione, praemissa protestatione, se nullam sangui anis poenam petere: Seeus vero,s aecuset de injuria Illata personis e traneis. Tune enim, quamvis praemittat protestationeni, si tamen mors. vel mutilatio sequatur, Incurrit irregularitatem, ut habetur ex e. Praelatis, de homicidio, ubi permittitur quidem Clerico eo queri eoram Iudice de malefactoribus sitis, non vero de iis, qui aliis nocuerunt. Aliqui tamen Doctores, ut Avita, Henriqueg, & alii apud Bonaesnam silpta, probabiliter existimant, nullam incurri imregularitatem a Clerico, qui conqueritur coram Iudice de illis, quἔdamnum domesticis suis, aut aliis valde propinquis, v. g. parentia hus, aut fratribus intulerunt; quia damnum illud propter uni nem, quae cum eiusmodi personis intercedit, ut proprium censetur . 3. Qui autem seri testimoniu eoram Iudice contra reum aliquem,s ex eius testificat ne mors, vel mutilatio sequatur, fit irregularis . Unde Personae Ecclesiasticae nunquam ferre debent testimonium In ejusmodi causis, ut pluribus docet, & probat Idem Bonac. pun. I.
Similiter qui pugnat, & occidit in bello iusto , quamvis licite id aetat , fit tamen irregularis, ut habetur ex e. Petitio itia, de homicidio, non tamen si irregularis ille, qui proficiscens ad bellum in sum alis sne, quam pugnandi , hostem Invadentem, occidit ad
propriae vitae de sensionemr neque qui hostem oppugnantem muros tirbis insui, suorumque defensionem occidit, aut qui hortatur mistites ad .sortiter pugnandum , hossemque repellendum . Et genera liter quicunque in sui, vel aliorum defensionem. vel etiam in pro rugnationem honoris sui, aut rerum sitarum alterum occidit, sedivato tamen moderamine Inculpatae tutelae, non fit irregularis, ut fusius explicat, S probat idem Bonae. punet. 6.
De IrreDiaritate, quae oritur ex delicto oa. m Uinque fiant praesertim genera delictorum, ob quae irregu laritas contrahitur. Primum est iteratio Baptismi,quando quli scἴentet rebaptigat, aut rebaptizatur.Uterque enim contrahit irregularitatem Quod tamen intelligendum est de Baptismo absolute restetato. Qui enim sub conditione rebaptizaret infantem,de quo dus itaret, an valide baptμratus esset, nec peccaret, nec ullam incurreret irregularitatem, uedocent Navarrus, sua ieg, & alii apud Bonae. disp. 7. qu. g. Pun. 3. Secundum est violatio Censurae in susceptione,vel exercitio ord, num,u g. ii quis majori excommunicatione ligatus recipiat ordines, aut D exeommunicatione, suspensone, vel interdicto irretitus exer ceat solemniter aliquos actus maiorum ordinum otii Missiun eel
bret, aut sacramentaliter absolvat. Talis enim et irregularis, ut ira betur