장음표시 사용
651쪽
sumptus es quia pulvis es , ct in pulverem revelateris. Et emisit eum Dominus Deus de paradiso voluptatis , ut operaretur terram de qua sumptus est injecitquὸ Adam de collocavit ante paradiosum voluptatis Cherubim , ct flammeum gladium atque versatilem , ad custodiendam viani ligni vitae, Geου.
t. offenditur primum ιοmisen Adam per Aob dientiam causavisse sibi O toti generi humano morum . . Quaeritur utrum Adin anteqnares peceasse habuerit De liber ales, a necessitate, a peccato a miseria. g. Oriengitur quasi e subis tribus libertatibus contineatur imago simsi tuaο Dei, ad quam ereatus fuit Adam . . Agiatur de expulsion Adae ex paradiso, pariter o demiseria ejus, quae eo sit in amissim conte-- plutionis Divina, O in appetentia rerum terre in
I Nobedientia A est causa mortis, onine estpe.
rimur, omnes morimur propter eam origina
te peccatum H maximum ilIud delictum vocatur quod a primo Adam contrahimus,in quo peccavimus omnes, pro quo morimur universi . Omnes,inquam, in Adam peccavimus, ct in eo sententiam damnati nis accepimus universi. Peccatum siquidem pinsecessie G ut sequeretur mori: quod sane si cavim homo.
652쪽
mortem non gustasset in aeterbum. Sed unde Od loquemur Qui de terra est, de terra loquitur, ait vox illa clamantis De terra ergo loquamur, qui de terra subsistimus, se in terra Audite quique terrigenae ct filii hominum, vobis dicimus, ct de vobis.
In terra orimur, in terra moriarur , revertentes in tes in eam, unde sumus assumpti. ac nobis anguis stus introitus, mora brevis, sola mors certa . Cogi
tur totus Adam iudicium portare quod meruit . Dialatatus est vehementer multiplicatus est, ct replevit terram Nimis invaluit se humana carnis in.
firmitas, quae non nisi morte Filii Dei sanari potuit . Nimis super nos se extulit, quando S usque ad eum qui supra omnia est, incaute ascendit, itamens luelit nolit, quantumcunque recalcitret, universus
adhuc Adam fert sententiam quam excepit. Terra inquit Dominus Deus is, ct in terram ibis Grais vis equidem sententia, sed non sine grandis misericordiae temperamento Dura admodum, sed si morita penses, indulgentiae plena siquidem non minus juste peccanti diceretur terra es, sed ex hoc subterram ibis. Justus seret etiam tunc justus Dominus..hlaudabilis nimis. Dignus plane qui laudaretur , sed non ego idoneus qui laudarem. Alioquin tunc quoque nihilominus vere dicerem, si tamen dicere possem Iustus es Domine, ct rectum iudicium tuum. At non infernus confitebitur tibi , neque mors laudabit te . sed nos qui vivimus, benedicimus D mino . Pepercisti ergo Creaturae tuae, pepercisti gloria Nominis tui, ut descendentem deserusalem,
653쪽
minime tamen usque in Ierico patereris abduci demivivus adhuc relictus in via semilaudare possum: ubi totus vixero, ibi totus erumpam in laudem, hdicent omnia ossa mea: Domines, quis similis tibi Propter hoc nempe clim iratus suisses, misericordiae meministi, non damnans hominem in loco perditionis , sed in loco afflictionis humilians utinam ct in messes omnem extollentiam comprimat imbdeiiciat, Sad nihilum redigat non accensus furor, sed insusus amor utinam discam non superbire, sed unctione potius quam ultione magistra Domine, ne in surore tuo arguas me , sicut An*elum eratollentem se in Caelo neque in ira corripias me sicut hominem in Paradiso Ἀmbo iniquitatem mediati sunt, altitudinem affectantes, ille potentiae
ista scientiae . Denique credidit insipiens mulier pollicenti, sed seducenti: Eritis sicut dii, scientes bonum malum. Jam sese ante seduxerat, cui persuaserat similem fore Altilsimo. Nam qui se putat aliquid esse, ipse se seducit. Verum hJ utraque altitudo dejecta est, sed in homine mitius, udicante illo qui omnia facit in pondere mensura. Nam
Angelo in furore punito im,damnato, homo iram tantum sensit, k non furorem. Nemph cum iratus suit, misericordia recordatus est. Propter hoc .men ejus filii irae, non furoris usque in hodiernum diem. Si non nascerer filius irae, non opus esset nasci. Propter hoc enim siJ Deus creavit homines ab initio, qui supplerent locum illum in ruinas I risalem restaurarent. Sciebat enim nullam Angelis
654쪽
desertoribus patere redeundi viam. Nempe noviesuperbiam Moab, qu id superbus est valde iis superbia ejus paenitentiae remedium non admittit, ac per hoc nec veniae. Denique ΓλJ tempus mihi consiliuit. Mihi dicit, donec illi parat aeternum. In sudore, inquit, vultus tui comedes panem tuum, donec in terram de qua sumptus es, revertaris . eL simus ille Angelus de terra sumptus non est , nec in terram aliquando rediturus. Propterea non habet, donec, sed ignis ei paratur aeternus. Peccando itaque flJ homo vitam amisit, ct mortem invenit: quo niam quidem Deus ita praedixerat, ct justum prose- ω erat ut si peccaret homo , moreretur . Quid nam que justius poterat esse, quam recipere talionem Vita siquidem Deus anima est, ipsa corporis. Pe cando voluntarie volens perdidit vivere, volens per dat 2 vivificare . Sponte repulit vitanti cum vivere noluit, non valeat eam dare cui vel quatenus v luerit. Porr peccatum ut scriptum est separet inter nos Deum separet proinde etiam mors inter corpus nostrum i nos . Non potuit dividi a Deo anima nisi peccando nec corpus ab ipsa nisi moriendo . Quid itaque auste ius pertulit in ultione , id solum passa est a subdito, quod praesumpserat in Auctorem Nil prosect congruentius, quam ut mors operata sit mortem, spiritualis corporalem , culpa bilis paenalem. Voluntaria necessariam.
Nunc locus est quaerendi smyutrum totas tres lubertates, scilicet Λrbitrii, Consilii Complaciti vel
655쪽
aliis nominibus, a necessitate, a peccato, a miseria primi homines Adam si Eva habuerint In paradiis. aut tantum duas, aut unam solummodo λ Et deprima quidem quaestio nulla est. De duabus reli quisquaeritur non immeritb, an unquam eas Adam habuerit, aut ambas , vel unam Nam si nullam habuit quid amisit Arbitrii utique libertatem tam post peccatum , quam ante peccatum semper tenuit inconcussam . Si ergo nil amisit, quid ei obfuit ei dium fuisse de paradis, Quod si unam quamlibet illarum habuit, quomodo amista Nam certum est, quia ex quo peccavit, nec a peccato prorsias nec miseria manens in corpore liber fuit 'aeterum nullatenus quamcunque illarum semel acceperIeamittere potuit . Alioquin persectum nec sapere , nec posse, juxta quod quidem duo h c superius d finita sunt, habuisse convincitur. Qui nimirum velle potuit quod non debuit, de recipere quod noluit an dicendus est aliquo quidem modo illast huisse , sed quia non plenaru mutisse amittere Ha bet siquidem unaquaeque illarum duos gradus, superiorem ct inferiorem . S ierio libertas ciuisiti est,
non posse peccare: inferior, posse non peccare. Item superior libertas complaciti est, non posse turbarie inserior,posse non turbari. Itaque inferiorem utriucque libertatis gradum simul cum plena libertate Ambitrii homo in sui conditione accepit, ct de utroque corruit cum peccavit Corruit autem de posse non peccare, in non posse non peccaret amisia ex- toto Consilii libertate. Itemque re posse non turbari, in non posse non turbari amissa ex toto Complaciti libertate. Sola remansit ad pamam libertas
656쪽
Arbitrii, per quam utique caeteras amisita ipsam laamen amittere non potuit . Per propriam quipphvoluntatem servus peccati factus, merit , perdidie libertatem Consilii . Potr per peccatum iactus debitor mortis, quomodo jam libertatem valebae retinereComplacitiλDe trἱbus ergo libertatibus quas acceperat V aburetido illa libertate quae dicitur Λrbitrii , reliquis se se privavit in eo autem abusus est , ubd illaria curri accepisset ad gloriam , convertit sib; ii contuinetiam , juxta testinnonium Scr ptu dicentisci Homo cum in honore esset, non intellexit, compa tus est iumentis insipientibus S si initis semis est illis Soli Inter animantia latum est hornini posse peccare, ob praetogativam liber Ahbitrii matum autenti non ut Droinde peccaret , sed uegloriosiorande appareret si non peccaret cum peccare posset. Quid namque gloriosius ei esse pote fatu quam si de ipso diceretur lius Vod scriptura perhibet dicensa Quis est hic. Usauclabimus eunt 3 unde Ita laudandus seest enim imirabilia in vita sua. Quae Qui potuit transgredi, non est transgressus,
sacere mala ch notiscit. Hunc efgo honorem,quam diu absque peccato fuit, setvavst: amisit , chin peco 'it . PeccaVit autem quia liberum ei
aliunde prosectb liberum , nisi ex libertate Arbitrii, de qua utique derate possibilitas peccandi. Nee ea mensuit culpa dantis , sed abii tentis qui ipsam, delicet facultatem converti s usum peccandi , Ouam acceperat ad gloriam non peccandi . Nam et Ia peccavit ex posse quod accepit, non tamen quia totus , sed usa volvst . Nec enitri laevarscastite
657쪽
diabolo Vangelis ejus, etiam alii praevaricati sint
non quia non potuerunt, sed quia noluerunt . e cantis igitur lapsus, non dono adscribendus est potestatis, sed vitio voluntatis . Lapsus tamen e v luntate, non aeque ex Voluntate resurgere jam libe-um habet quia etsi datum sui voluntati posse stare ne caderet, non tamen resurgere si caderet. Non
enim tam iacile quis valet exire de sevea, quam cile in eam labi Cecidit sola voluntate homo in so-veam peccati, sed non ex voluntate sussicitis posse resurgere: cum jam et si velit, non possit non peccare. Quid ergo DJ Periit liberum Arbitrium qu niam non potest non peccare Nequaquam sed ibherum perdidit consilium , per quod prius habebat posse non peccare quomodo h quod iam non valet utique non turbari, inde misero accidit, ubdComplaciti quoque libertatem an iserit, perquam de ante habuit posse non turbari Manet ergo etiam post peccatum liberum Arbitrium,etsi miserum, tamen integrum . Et uubd se per se homo non sussicIt excutere a peccato sive miseria, non liberi Arbitrii signat destructionem, sed duarum reliquarum libertatum privationem . Neque enim ad liberum Arbitrium squantum in se M pertinet aut aliquando pertinuit posse , vel sapere, sed tantum velles nec
potentem facit creaturam, nec sapientem, sed tantum volentem . Non ergo si potens aut sapiens , sed tantum si volens esse desierit, liberum Arbitrium amisisse putanda erit ubi enim non est voluntas, nec libertas . Nec dico si velle bonum, sed si vellemnino creatura desierit, fatendum sine contradi-
658쪽
ctione , ubi non jam ex voluntate bonitas , sed ipsit ex toto voluntas periit,etiam liberum deperireArbitrium. Quod si velle bonum tantum perit, signum est,ubdei desit liberum non Arbitrum, sed Consilium. Si autem non quidem velle, sed ad id quod iam vult bonum ei posse defuerit, noverit sibi deesse liberum Complacitum,non liberum periisse Arbitrium. Si ergo liberum Arbitrium ita ubique sequitur voluntatem, ut nisi illa penitus esse desinat,
isto non careat voluntas Verbsicut in bono, ita etiam in malo aequi perdurat, aeque prosect, x liberum Arbitrium tam in malo quIm in bono integrum perseverat . Et quomodo voluntas etiam posita in miseria non desinit esse voluntas, sed diciturct est misera 'oluntas, sicutis bona voluntas ita nec liberum Arbitrium destruere, sive, quantum in se est,aliquatenus imminuere poterit quaecunque adversitas vel necessitas. Sed licet ubique pypariter sine sui diminutione perduret, non tamen pariter sicut de bono potuit per se in malum corruere, ita quoque per se de malo in bonum poterit respirare Et quid mirum si jacens non valet per se resurgere,qubd stans in aliquod melius nullo suo conatu vale bat proficeres Denique dum adhuc duas alias libe tates ex aliqua parte lecum haberet, non potuit de inserioribus illarum gradibus ad superiora ascendere, hoc est de posse non peccare in de posse non tur-hari, ad non posse peccare; non posse turbari. Quod si libertatibus illis etiam utcunque adjutum non praevaluit tamen de bono in melius se extendere et quantominus eisdem prorsus destitutum, de ma-
659쪽
Io jam in ic quod fuit bonum p erit per seipsum emergeres Habet igitur homo necessarium q) Dei virtutem Dei sapientiam Christum, qui ex eo quod Sapienti est, verum ei sapere reinfundat, iurestaurationem liberi confisii ex eo qubd Virtus est.
plenum posse restituat, in reparationem liberi cim placiti quatenus ex altero perfecte bonus, pecca tum jam nesciat: ex altero plenἡ beatui, nil adve sum sentiat, sed sene ista persectio in sutura vita e pectetur quando utr4que nunc amissa libertas libero arbitrio pleno restaurabitur Interim ver sussiaciat in hoc corpore mortic, atque in hoc saeculo ne ruam, ex libertate quidem consilii pecipato non ob ire in concupiscentia: ex libertate autem complaciti adverse non sermidare pro Iustitia. Est autem in hac carne peipcati, de in hac diei malitia non medi cre sapere, peccato etsi nondum ex toto carere , Ce se non consentire ct est sile non paruum, adve saetsi necdum licitor omninb non sentires, vi dilate tamen pro veritate contemnere . Discendum
sane hic interim nobis est r ex libertate Consilii jam libertate Arbitrii non abuti, ut pleno quandoque frui possimus libertate Complaciti . Sic prosectb Dei in nobis reparamus imaginem , sic antiquo hinnori illi capessendo, quem per peccatum amisimus, per gratum praeparamur. Bibe tu quid se audire merebitur; in is est hic, ct laudabimus eum Mirabilia enim fecit in vita sua qui potuit transigredi, ct non est transgressus, sacer malum α
660쪽
S. III. Puto autem in his tribus libertatibus f ipsam ad tam conditi sumus Conditoris imaginem atque
ilitudinem contineri: imaginem tuidem in libertate arbitrij, in reliquis autem duabus hipartitam quandam consignari similitudinem. Hinc est sertalsis, quM solum liberum Arbitrium sui omninbdesectum seu diminutionem non patitur, qudd in ipso potissimum aeternae k incommutabilis Divinitatis substantiva quaedam imago impressa videatur. Iam etsi habuerit initium . nescit tamen occasum, nec de justitia vel gloria capit augumentum . nec de peccato sive miseria detrimentum. Quid aeternitati similius, quod non sit aeterni as PorrSin aliis duabus libertatibus, quoniam non solum ex parte minui, sed ct ex toto amitti possunt,accidetalis quaedam magis similitudo sapientiae atque potentiae Divinae im gini superducta cognoscitur . Denique i amisimus illas per culpam in pergrqtiam recuperamus, ct quotidie quidem ali plus, alij minus, aut in ipsis profiDmus, aut ab ipsis delacimus. Possunt etiam sic amitti, ut jam non valeant recuperari: possunt hit possideri, ut nec amitti queant aliquando, nec minui. Hujus bipartitae similitudinis thsapientiae de potentiae Dei, non quidem in gradu summo, sed qui ipsi tamen esset proximior, homo conditus est in paradiso. Quid enim vicinius ad non posse peccare, vel turbari in quo utique jam Sanctos rangelos stare, de Deum semper esse dubium non est quam posse ion peccare,& non turbari in quo homo profectb creatus est a quo illo per peccatum, imb nobis in