장음표시 사용
271쪽
RERUM MOSCO VITICAR viastrum. multa conquiritis ex mandato domini, ae hoc nostro nomine, quae tamen nobis non porrigitis. ad hoc non permittitis, ut nostris sumpti. Uus vivamus, minatus sum,haec me Principi dicturum. His verbis minui illius authoritatem, ita ut deinceps me non solum obseruaret, sed quodammodo veneraretur. Post venimus ad confluxu Voppi& Borysthenis fluuiorum , ibique
onerauimus Bor sthensi sarcinulis nostris, qua Mosaigko usq; aduerto flumine portabatur: nos vero Borysthene superato,in quodam monasterio perno istauimus. Sequeti die equi nostri in spadio dimidii miliatis Ger. tres fluuios, aliosq; plurimos rivulos redundantes, non sine periculo nastare cogebantur. Nos illos per Borysthenem scalmis piscatorijs a monacho quodam vecti circum Euimus, atq; tandem x x v I. Aprilis Moseomiam attigimus. A qua cum dimidio mil. Ger. abessemus, occurrit nobis festinabundus, sudoreq; dilifluens,senex ille secretarius, qui in Hispaniis legatus erat,nuncians, dominum suum nobis obuia mittere magnos homines: nominans eos, qui nos praestolarentur,excepturique essent. Ad haec ait, decere vi in congressu exequis descendamus,
ta stantes verba domini audiamus . Postea manu porrecta confabulabamur. Equidem inter alia causam tanti sudoris cum quaesiuissem, mox alta voce respondit: Sigismunde, est alius mos seruiendi apud dominum nostrum , quam tuum. Porro dum ita progredimur, videmus longo o dine, veluti exercitum quendam, stantes et atque
272쪽
mox nobis appropinquantibus,exequii descendentes:quod&ipsi vicit sim fecimus. Caeterum in ipso congressu, quidam initio ita orsus est: Magnus Dominus Banlius, Dei gratia rex & dominus totius Russiar, &c. (totum titulum recitans) intellexit, vos Oratores fratris sui Caroli electi Romanorum Imperatoris & supremi regis, ac eius fratris Ferdinandi, aduenisse: mist
nos suos consiliarios, nobisque iniunxit, via vombis inquireremus, qua sanus esset frater suus Caarolus Rom. Imp.&s upremus rex. Sub haec, si mim
liter de Ferdinando. yecundus ad Comite Leonharde Comes,inquit, Magnus Dominus totum titulum recensens iniunae it mihi, ut tibi ob viam irem, teque in hospitium usque deducerem, tibique de omnibus necessariis prouiderem. Tectius hoc idem ad me dixit. Haec aperto capite, utrinque cum dicta & audita essent, primus Iu sus inquite Magnus Dominus (recitando titului iussit, ut ex te, Leon harde Comes, inquirerem, quam sane equitasses. Hoc idem ad me. Quibus
iuxta eorum consuetudinem respondimus: Deus
det sanitatem magno Principi. Clementia aute Dei & gratia Magni ducis sani equitauimus. Idem ho c rursu s: M agia us d ux, &c. (lh binde titulum repetens misit tibi Leonharde gradarium cum ephippio, & alium quoque equum ex suo
stabulo. Haec eadem ad me. Ad quae cum gratias egissemus,porrigunt nobis manus, & uterquo utrunque nostru ordine interrogant , quam san hequitassemus, Tandem dicebant, Decere vi do minum
273쪽
RERUM M OSCO v ITI CAR v Mminum eorum honoremus, equosque donator conscendamus. quod quidem fecimus. atque fluuio Moscua traiecto,praemii sisq; alijs omnibus, sublequimur. In ripa porro est monasterium inde per phaniciem, perque medias hominum turbas,
quae undique accurrebant,in ciuitatem . atque adeo diuersoria ex opposito sita deducti lumus. Erant autem aedes vacuae & habitatoribus, Momni supellectile. Vterque vero procurator indicabat suo Oratori, se una cum illis procurato mbus qui nobiscum ex Smolentetho venerant, habere a Domino mandatum, nobis vi de omnibus necessarijs prouideant. statuebantietiam co-ram nobis scribam, dicentes illum constitutum esse, ut quotidie cibum &alia necessaria asserat ,
hortantur denique, ut si quid usquam nobis deesset, illis id significaremus. Deinceps singulis fere diebus nos invisebant, semper de defectu in
quirentes. Habent autem constitutam sustinendi rationem,aliam pro Germanis,aliam pro Lithmanis, alia pro alioru Oratoribus. Habent in qua certum numerum,& eum quidem praescriptum, constituti procuratores, quantum videlicet dent panis, potus,carnis, auenae, tant, & aliarum omnium rerum, iuxta numerum singularum personarum. Sciunt quantum lignomm ad culinam,ite quantum ad vaporaria caletacienda, quantum satis,piperis olei, caepesiliarumque minimarum reis rumin singulos dies dare debeant. Eandem rationem quoque obseruant Hocuratores, qui Oratores deducunt&rqducunt ex Mosconia. Caete-
274쪽
, rum quamuis superque tam cibi quam potus supreditare solebant, tamen omnia fere quae petieramus, prioribus commutata dabat. Quintuplicem potum I emper asserebant, triplicem medonem, duplicem ceruisiam. Aliquando pro certis rebus mea pecunia ad forum miseram, praecipue vero pro vivis pilcibus. id grauiter ferebant, dicentes, domino eorum inde magnam fieri iniuriam. Indicabam etiam procuratori, me nobilibus, quoruquinque numero mecum habui, lectulos curare velle. At ille mox respon debat, non esse consuetudinem, lectulis cuiquam prouidere. Cui respondie Me no petere, sed velle emere: atque ideo lecu
communicare, ne posthac, ut antea, irasceretur. Sellenti itaque die reuerius inquit: Retuli ad contarios domini mei, de quibus heri colloqueba
mur. Iniunxerui mihi,ut tibi dicerem, ne num os pro lectulis exponeres. nam quemadmodum nostros homines in partibus vestris tractastis , eadem ratione sese &vos tractaturos pollicentur. Cum autem per biduum quieuit semus in hospi tio, quaesiuimus a procuratoribus nostris, qua die Pi inceps nos accersurus, auditurusque est ei: Quandocunq; volueritis, respondent, referemus ad consiliarios domini.Mox petiuimus. Erat nobis costitutus terminus,sed in altu diem reiectus. Pridie autem cius diei, venerat ipse procurator, dicens : Consiliarij nostri domini mandarunt mihi, ut tibi nunciarem, te cras ad Principem nostrum iturum. Porro quotiescunque noS Vomearunt,semper interpretes secum habrumerunt. Eo
275쪽
RERUM MOSCO VITICAR v Mdem vesperi reuertitur interpres,& dicit: Praeparate, quia vocaberis ad conlpectum domini. Ite
mane reuertitur, rursus commonens: Hodie
eris in conspectu domini. Dein vix quartali unim us horte elapso, similiter utriusque nothrum v nit procurator dices: Ia iam magni homines pro vobis venient, atq; ideo decet vos in easdem conuenire aedes. Cum itaque Caesareum oratorem accelsissem, continuo interpres aduolat, & magnos homines, eosq; praecipuos apud Principi viros, qui nos in aulam esset deducturi, nunc adis esse ait . Erat autem quidam Nnes Basilius Iaroslawski, magno Duci sanguine iunctus. alter, unus ex iis qui nos nomine Principis exceperat: quos comitabatur plurimi nobiles. Interim procuratores nostri mouebant nos, ut illis magnis hominibus honorem exhiberemus, & obuiam iremus. quibus respondimus, scire nos debitum officium nostrum, atque etiam facturos. Caeterum cum iam illi ex equis descendissent, atq; hospitale diuersorium Comitis ingrederentur, procuratores subinde nos urgebant, ut illis obuiam procederem lis,eorumq; Principem indeferendo honore, nostris dominis quodammodo praeponeremus . nos vero interim dum illi ascenderent,nuc hoc, nunc aliud impedimentum simulantes Occurium tardamus , atque recta in medijs gradibus in illos incidimus : eosque ut aliquantilper respirarent, in habitationem ducere voluimus, sed id facere tenuebant. Ipseque Nnes,inquit,
Magnua Dominus trecitando integrum titulu iussit
276쪽
COMMENTARII. iggiussit vos ad se venire. Mox conscensis equis, magna comitante caterua progressi, in tantas hominum turbas iuxta arcem incidimus, ut per eas vix magno satellitum labore ac opera penetrauerimus. Eil enim ea apud illos consuetudo, Vt quotiescunque insignes externorum principum ac regum oratores in aulam deducendi sunt, tu vulgus nobilium, stipendialij ac milites ex ci cumiacentibus ac vicinis regionibus, iustu Principis conuocentur . urbi, tabernae omnes ac o ficinae sub id tempus occludantur, vendentes ac ementes foro pellantur, ciues denique undiquaque conueniant. Hoc autem eo fit, v textam immensa hominum multitudine, subditorumque turba, Principis apud alienigenas potentia. extantis autem externorum principum legationibus, maiestas apud omnes appareat. Porro arisce ingredientes, diuersis in loc*s ceu regionibs, diuerti ordinis homines collocatos vidimus. Iuxta portam stabant ciues: milites vero Sc stipendiarij aream tenebant, qui pedes nos comitabantur, antecedebant, dc i ando impediebant, ne ad gradus usque perueniremus, ibiq; ex equis descenderemus. Etenim prope gradus ex equ descendete , praeter Principem , nemini licet. Quod ideo quoque fit, ut maior Principi honor exhibitus videatur. Primum autem, ut ad medios gradus venimus, occurrunt nobis certi Principis consiliari j, porrigentes manum & osculum,nosque usterius deducunt. Mox superatis gradibus. occurrunt &alij. maioris authoritatisi conm
277쪽
eonsiliari j et cedentibusque prioribus (eil enim
mos, ut priores tequentibus, ac proximis quibus , que ex ordine cedant, ac loco suo tanquam legione attii buta subsistant) salutando dextras porrigunt. Dein ingredientibus palatium, in quo vulgus nobilium circumstabat, primari j similiter consiliaris occurrunt, nosque ordine ac ratione praedicta constaurant. Tandem in aliud atrium , quod Nnesis, alijsque generosolibus, ex quorum ordine ac numero consiliarii leguntur, septum erat: atque inde ad Principis usque conclaue(ante quod stabant ingenui, qui quotidiana officia Principi praestant ita deducti sumus,
ut interim nemo prorsus ex circumstantibus, vel minimum Lonorem nobis exhibuis Iet . quin si aliquem nobis familiariter notum praetereuΗ-tes, forte salutaremus, aut alloquererhur, adeo ille non respondebat quicquam, ut perinde se ex hiis beret, ac si nunquam quenquam nostrum noui fel , aut salutatus a nobis non esset. Ad Principem tandem quum ingrederemur, assurgebant nobis ( fratres Principis, si forte adsunt, non a surgunt, aperto tamen capite sedent Consiliarij. atq; unus ex primarijs ad Principem conuersus, ex more suo, non rogatus nostro nomine, in h secverba loquebatur: Magne Domine, Leonhardus Comes frontem percutit: & rursus, Magne Domine, Leonhardus Comes frontem percutit: de tua magna gratia . itidem de Sigismundo. Primum lignificat, quasi, inclinat se, aut honorem
exhibet: secundum,gratias agit, de gratia acceptag
278쪽
COMMENTARII. ig pta. Nam frontem percutere accipiunt pro salutatione, gratiarum actione , tk alij s id genus rebus. Etenim quoties aliquis quicquam petie, vel gratias agit, tum caput inclinare soletili enixius
id facere studet, tum ita se demittit, vi terram manu contingat. Si magno Duci pro re aliqua maxima gratias agere, aut petere ab eodem qUicquam volunt, tum usq; adeo se inclinant, demittit in H;, ut fronte terram contingant. Princeps in
loco eminentiore ac illustri, pariete imagine diui cuius da splendete,aperto capite sedebat, habebatq; a dextra in scamno pileum Nopack, sinistravero baculum cum cruce Posoch,atq; pelvim cuduobus gutturn ijs, adiuncto impositoq; maliti. aiunt Principem, cum Oratori Romanae fidei manum porrigat, credere homini se immundo Mimpuro porrigere: atq; ideo, eo dimisso, continubmanus lauare. Erat ibi quoq; exaduerso Principis, loco inferiorescamnum pro Oratoribus ad- Ornatum. Eo Princeps ipse, exhibito sibi prius(vt iam dictum est honore, nos nutu & verbo accersit, manu scamnum demonstrans. Quo loci cum ordine salutaremus Principem,aderat interpres, qui verbum verbo reddebat. Audito autem inter caetera Caroli Sc Ferdinandi nomine, surrexerat, deque scabello descenderat. auditaq;ad finem usq; i alutatione: Frater (inquit) noster
Carolus electus Rom. Imp. 8clupremus Rex, sanusne est ' Dum Comes respondit,Sanus este interi m scabellum ascendit, resedit. Haec eamdem, finita mea salutatione. ex me de Ferdinados a quie
279쪽
RERUM MOSCO VIT ICARvM quaerebat. Dein utrumque nostrum ordine ad se vocabat, dicebatq;: Porrige mihi manum . quada ta, subiungit, Sanusne equitasti Jad quae uterque nostrum, iuxta illorum morem respondit: Deus det, ut tu sanus sis ad multos annos. Equidem clementia Dei,& tua gratia, sanus. Sub haec ius sei at, ut sederemus. Nos vero, priusquamio fecimus, iuxta illorum consuetudinem, Principi in
primis, dein consiliarijs & Nnesis, qui pro honore nostro stabant, gratias, caput ad utramque partem inclinantes, egimus. Solent alioqui aliorum Principum orato ies, praesertim qui ex Lithwania, Liwonia,Swetia,&c. mittuntur, in conlpectum Principis admissi, una cum comitatu ac servitoribus, singuli singula munera offerre. Porro consuetudo offerendi munera est eius. modi. Audita & exposita legatione, mox consilianus is qui Oratores ad Principe introduxit, surgens,clara & aperta voce omnibus audientib. ita dicit: Magne Domine, N. Orator frontem percutit, N. tali munere. hoc ide de se cudo & tertio repetit. Dein singulorum nobilium ac seruitorum, eo de modo & nomina & munera exprimit. Costituitur deniq; illi in latere Secretarius, qui pariter de Oratorum, & singulorum ex ordine osse rentium nomina & munera nominatim signat.
Eiusmodi aute munera ipsi Pomin hi, quasi Mnemosynon quodda appellan L. nostros vero admonebant de muneribus: quibus respondimus, Non esse moris nostri. Sed redeo ad propositu.
Salutatione exposita cum paulisper sedisse-inu s
280쪽
COMMENTARII. igymu , inuitauerat ordine utrumq; nostrum princeps hil ce verbis: Pradebis mecu. In priore mea legatione, ut hoc quoq; adiiciam, iuxta illorum consuetudinem me hoc modo inuitauerat: Sigil munde, comedes sal & panem nos nitia nobi cum . Mox dein vocatis ad se procuratoribus nostris, nescio quid illis demissa voce dixerat. a quibus vicissim admoniti interpretes et Surgite, inquiunt, eamus in aliam habitationem. in qua dureliquum legationis ac mandatorum quibusdam consiliari s ac secretarijs a Principe constitutis
exponimus, adornabantur mentae. Constituto
porro prandi j apparatu, Principe fratribus ac coiiliarijsiam discumbentibus, in caenaculum ipsi
cum essemus deducti, continuo consiliarij caeteriq; omnes ordine nobis assurrexerunt: quibus vicissim, morem eorum edocti priusquam consederant,gratias, caput ad omnes partes inclinando, egimus: locumque in accubitu, quem nobis ipse Princeps manu designabat, caepimus. Caeterum tabulae in coenaculo circumcirca adornatae
erant. In medio stabat abacus, grauis diueis saureis & argenteis poculis. In tabula, ad qua Princeps sedebat, utrinq; tantum interualli relictum erat, quantum ipse manibus expasis spacij pertingere posset: infra quod fratres vli forte adsunt, a dextris senior, iunior alinistris, sedent. A fratre rursus paulo ampliore spacio interiecto, seniores j nesi,consiliari j, ordine ac gratia quam quisque apud Principem obtinet obseruata, sedebant.