장음표시 사용
261쪽
RERUM MOSCO VITI CARYMeijs ab ipsis littoribus propelluntur, Viaule, eos isque ab ipsis littoribus per certa spacia una cum mari congelati: uti fit in Liwonia, alijsq; Swetiae partibus . quamuis enim concurrentium ventorum impetu glacies in mari frangatur, in fluminibus tamen raro, vel nunquam, nisi inundatio aliqua superueniat, glacies tum congesta ela UatUr, aut tangitur. nam glacierum frusta, fluuiorurn vi in mare delata, per totum fere annum supernatante adeoq; frigoris vehementia denuo concrescunt, ut aliquando plurium annorum glaciem in unum concretam, ibi cernere liceat. id
quod ex frustis, quae a ventis in littus propelluntur, facile cognoscitur. Equidem Baltheum mare in plurimis locis & pius congelari, a fide dignis audiui, Dicebant,etiam in ea regionae, qu a fetis Loppis habitatur, Solem aestiuali solstitio
quadraginta diebus non occidere: tribus tamen noctis horis corpus solis caligine quadam obductum, ut radii illius non appareant, videri: tantumque luminis nihilominus praebere, ut nemo a labore suo tenebris excludatur. Mosci iactant,
se ex illis feris Loppis habere vectigal . quod e siverisimile non sit, mirum tamen non est, cum alios vicinos ab ipsis vectigal exigentes non habeant. Tributi autem loco pelles &pisces, cum aliud non habeant, pendui. Persoluto autem annuo tributo, nemini se quicquam debere, suique
se iuris esse gloriantur. Loppi quamnis pane, tale alijsque gulae irritamentis careant, solisque pis ei bus ec setis utantur. multum tamen proni in
262쪽
sibidinem ei se perhibentur. Saguta ij porro peri .
tissimi omnes, adeo ut si quas nobiliores in venatione ieras nanciscantur, eas quo pelle integra& immaculata potiantur, missa in probosciderusagitta interficiunt Mercatores, aliosque hospites peregrinos, domi cum uxore, venarum eunstes relinquunt. reuersi, si uxorem hos itis cono suetudine laetam ac lolito hilariorem reperiant, munere aliquo hunc donant. sin minus, turpiter expellunt. Iani consuetudine hominum exter norum, qui quaestus gratia et O commeant, innatam feritatem deponere , ac mansuetiores fieri incipiunt. Mercatores libenter admittunt, a quibus ex crasso panno Vestes, item secures, amcus, coclearia, cultri, pocula, farina, ollae, id quagenus alia ipsis afferuntur: ita ut coctis iam cibis
vel cantur, humanioresque mores induerint. eis
stibus, quas ipsi ex diuersis feratum pellibus consuunt,utuntur, eoque habitu in Moscowiam alio quando veniunt. paucissimi tamen caligis,ac pimi eis, ex pelle ceruina confectis, utuntur. Nullus illis aureae & argenteae monetae usus, sola rem rum permutatione contentis: & cum aliorum idiomata non calleant, apud exteros muti prompemodum esse videntur. Tuguriola sua corticiis bus arborum tegunt e& nusquam certas se cellhabent, sed absumptis uno loco feris ac pisciabus, alio migrant. Narrabant etiam praedicti Moscowie Priticipis Oratores,ie in eisdem partibus altissimos montes,ad aetnae similitudinem flammas semper eructantei vidisse: & in ipsa N ort-R a Wβ-
263쪽
RERUM MOSCO VITICAR v M vegia multos montes perpetua conflagratione
corruisse. Quare adducti quidam, purgatorium ignem ibi esse fabulitur. de quibus montibus, dulegatione apud Christiernum Danorum regem fungerer, eadem fere ab Nordwegiae Praefectis, qui tum forte aderant,accepi. Circa ostia Peteto-rae fluuii, quae sunt dextrorsum ab os ijs Dwint, varia magnam in Oceano dicuntur et se animalia. Inter alia autem, animal quoddam magnitudine bouis,quod accolae Mors appellant. Bleues huic, instar callorum, sunt pedes : pectore pro reliqui corporis sui proportione aliquanto altiore, latioreq; , dentibus superioribus duobus in longu prominentibus. Hoc animal sobolis ac quietis causa,cum tui generis animalibus, Oceano relicto, gregatim montes petit: ubi antequam somno, quo natura profundiore opprimitur, se dederit, vigile, gruum instar, ex tuo in umero costituit: qui si obdormiscat, aut forte a venatore occidastur, reliqua tum facile capi possuti sin mugitu, ut solet, signia dederit, mox reliquus grex excitatus, pos etioribus pedibus delibus admotis, summa celeritate, tanqua vehiculo per monte delapsi, in Oceanum se praecipitant: ubi in supernatantibu Aglaciem trullis pro tempore etia quiescere solet. Ea animalia venatores,solos propter dentes insectature ex quibus Mosci, Tartari,&in primisTurci, gladiorum ae pugionum manubria aflabre faciunt. hisq; pro ornamento magis, quam vi gramuiores ictus sui quidam fabulatus est incutiat, v-tuntur. Porro apud Turcos, Moseos deTartaros
264쪽
COMMENTARII. irrhi dentes pondere veneunt, pisciumque dentea
Mare Glaciale ultra Dwinam, ad Pet hora, Scobi ostia usq; , longe lateq; pro teditur. Ultra quae Engron elandi regione et se aiunt. Eam cum ob altos montes, qui perpetuis nivibus obsiti riget, tum perpetuam glaciem mari innatantem squae nauigationem impediat, periculosamq; faciat a conuersatione seu commercio nostroru hominii seiunctam, atq; ideo incognitam esse audio.
Rator in Moseo wia proficisces eiusq; limitibus appropinquas, si uncium ad pro di imam ciuitato mittit, qui eius ciuitatis Praefecto indicente Oratore talis Do. misi, limites Principis ingressurum. Mox Praefectus, non solum a quo Principe mittatur, sed cuius etia conditionis, dignitatis uest ipse Orator, item quotus veniat, diligenter inquirit : quibus cognitis, aliquem cum comitatU, habitatam Principis a quo mittatur, dignitate, quam Oratoris ratione, ad excipiendum & deducetidum Oratorem mittit. Interim etiam magno Duci, unde & a quo veniat, continuo significat. Missus, ex itinere pariter aliquem ex suis praemittit, qui Oratori significet, Magnum hominem aduenire, qui eum certo loco (locum designans ex cepturus sit. Porro Magni hominis titulo propte
265쪽
kER VM M os COVITICAR VM rea viuntur, quod illud praedicatu Magnus, tribuatur omnibus excellentioribus personis. neq; e nim que quam strenuum, aut nobilem, aut Baro nem,illustrem aut magnificu vocant,aut alio deniq; id genus titulo ornant. Caeterum in congressu, missus ille adeo no cedit loco, ut niuem layberno tempore, ubi subsistit, verrcre , seu terere ita iubeat, quo Oratae preterire queat, ipse interim via dirita, seu publica non cedit. Praeterea in cogressu Ac hoc obseruare solent. mittunt nunc tu ad Oratorem, qui eum admoneat, ut ex equo aut vehiculo descendatrii autem aliquis aut lalsitudine rei, aut aegritudinem causatus fuerit, tu respondent: quod nec proferre, nec audire verba Domini, nisi stando liceat. Imo missus diligenter cauet, neptior ex equo aut vehiculo descendat, ne videa tur hac re derogare domino suo. quin ubi Oratorem ex equo descendere animaduertit, tum priamum &ipse descendit. In priore mea legatione nunciabam occurareti extra Moseomia, me sessum esse de viae, otia equis expediremus expedienda. At sibi i l faciundum repetita priore causa) nequaqua videbatur. Interpretes &alii iam desesidetant, monenisees me, ut 8c ego descenderem Quibus respondebam, quam primum Moscus descedet, me quoq; desces urum. Equidem eum iridere ipsos eam retati facere, deesse ipse quoq; Domino meo, eius q; minuere authoritatem, paliter nolui. Sedenim prior descendere cum renueret, illaq; superbia aliquantisper protraheretur, finem facete voles mo
266쪽
ui pedem ex subi jce ephippiario, tanquam dei co
surus qua re animaduersa, imissus continuo exe- quo descendit: ego vero lente me ex equo detuli, ita ut illum a me illusum este poenituerit. sub haec accedes,aperto capite inquit: Magna
domini Baliiij, Dei gratia regis & domini totius
Russiae,& magni ducis:&c. recitando potiores principatus Locu tenes & Capitaneus N. prouinciae,&c. iussit tibi signis care. Postquet ni inteIlexit te oratorem tanti domini, ad magnum dosininum nostrum venire, misit nos tibi obuia, ut te ad se deduceremus . repetedo titulum principis, de Locu tenentis. Praeterea nobis demandatum est, ut ino uireremus, quam sane equitaUesis.ssenim modus est in excipiendo, Quam sane es qui tristi' Dein Oratori dextram mistus porrigite neq; rursus honorem prior exhibet, nisi videat Oratore caput suum aperire. ub haec, humanitatis sorte ossicio adductus, ultro Oratorem compellat, quaerens, quam sane equitatiel. Postremo dat lignu manu innuens, Ascende & vade. Com-scensis tandem equis, aut vehiculis subsistit loco una cu suis: neq; via cedit Oratori, sed postremus a Ionge sequitur, curatq; diligerer ne quisquar trocedat, aut subsequatur: procedente Oratore, mox sei scitatur primit nomen Orato iis, & finguloru serui torti . item nomina parentum, si ex qua
qui scis prouincia oriundus sit , qualem qui scalleat linguam,& cuius sit coditionis, an principis
alicuius tervitorian Oratoris consanguineus, aut
innis fit: & an prius quom in eorum prouincia R s fuerit.
267쪽
fuerit . quae singula ad magnum ducem perlitaeras continuo referunt. Porro cum paululum progressus est Orator, occurrit homo, mandatum dicens a se Locum tenente habere, ut sibi de omnibus necessarijs prouideat. Dobrowna igitur, oppidulo Lithwaniae, ad Borysthene sito, egressi,octoq; eodem die miliaribus confectis, cum limites Moscodiae attigi semus, sub diuo pernoctauimus. fluuiolum aquis tedundantem ponte strauimus, ut post mediam noctem inde progredi, & Smolentetho peruenire possemus. Nam ab ingressu, seu limite, in principatum Mostodiae, Sinolentetho ciuitas duodecim miliarib . tantum Germanicis distat. Mane cum ad unum fere miliare Germ. progressi essemus, honorifice suscipimur: atq; inde vix ad dimidiu miliare progrellit,loco sub diuo nobis constituto patienter pernoctauimus: postero die rursus ad duo miliaria progressis, locus pernoctandi constitutus fuit, ubi adeductore nostro prolixe & Iaute accepti sumus. Caeterum sequentidie quae erat dies Palmarum quamuis servitoribus nostris mandaueramus, ut nullibi subsiste
rent,qui cum sarci nis recta Smolentetho con tenderent: eos tamen, vix ad duo miliaria Ger. pios
gressi, in loco ad pernoctandum constituto deis
tentos inuenimus. Nos autem cum ulterius pergentes viderent, obsecrabant, ut saltem ibi prandium sumeremus. quibus parendum erat. Ea etenim die deductor noster, Oratores sui domini ex Hispania a Caesare nobiscum reuertentes, Niles
268쪽
nem Trophirnow lecretariu inuitauerat. Ego, qui sciebam causam, cur nos tam diu in his soli tudinibus detinerent miserant etenim ex Smo lantetho ad magnu Ducem, nunciando aduentu nostrum, expectantes responsum, an liceret nos ducere in castrum, nec ne volui experiri animum illorum,ingrediorq; viam Sinolentetho versus. Idalis procuratores cum animaduertunt, euestigio ad deductorem currunt, discessum nostrum nunciante mox reversi . orant, miscentes etiam precibus minas, ut maneremus. Sed illis interea huc atque illuc cursitantibus, cum ad tertium fere pernoctandi locum peruenissemus, meus procurator inquit: Sigismunde quid agis dor pro arbitrio tuo in alienis domini js contra ordinationem domini progrederis i Cui respondi: Equidem non sum assuetus in sylvis, more ferarum, sed sub tectis & inter homines vivere. Oratores domini vestri traiierunt pet regnum domini mei pro arbitrio suo,& deduchi sunt per ciuitates, oppida & uillas. Hoc idem & mihi liceat. Neque
est mandatum domini vestri, neque caulam n cessitatemue tantae morae video. Postea aiunt seis sepa si deflexuros, causantes noctem iam imminere: praeterea sero castrum ingredi haud quaqua
conuenire.Horum autem nos causas, quas praetendebant, contemnentes, recta S mole letho contendimus: ubi ta angustis tuguriolis procul a castro accepti fuimus, ut equos, nisi prius effractis tenuis,inducere no potuerimus. Sequenti die rur
269쪽
'RERUM MOSCO VITIC ARVM sus per Borysthenem traducti,ex opposis to fere castri ad Borysthenem pernoctauimus. Tandem sLocum tenens per suos nos excepit, atque Uintuplici fere potu honorat: Maluatico scilicet, &Graeco vino,caetera erant me dones varij, item pane & certis ferculis . Mansimus in Smolentet-ko decem dies, expectantes responsum magni Ducis. Venerant autem duo nobiles a magno Duce, ut nostri curam haberent, nosque Molco--iam deducerent. Edes vero, utriusque nostrum ingressi, ornati commodis vestibus, nequaquam caput aperientes,putabant id nos primes facere oportere: quod tamen negleximus. Postremo cum mandatum Principis utrinque referendum.& audiendum esset, prolato Principis nomine, honorem exhibuimus. Caeterum quemadmodum varij s in locis detenti, tardius. Smolentetho veneramus: ita ibi quoque diutius quam par fuit,
detinebamur Ne autem longiore mora grauius ossenderemur, aut ipsi desiderio quodammodo nostro deesse viderentur,semel atque iterum nos accesserant, dicentes, Cras mane discedemus. Nos itaque mane equos celeriter adornauimus, accinctique tota die expectauimus. Tandem Vesperi cum quada pompa veniunt,sed, eo cie haudquaquam expedirepotuisse respondent. Cras Nane tamen rursus, ut antea, iter sese ingres Iuros
pollicentur: quod pariter distulerunt naim vix tertia die post, circa meridiem discesseratulas, eaque tota die ieiunavimus, Sequenti quoque die longius iter cori tituerant , quam quo currus ta
270쪽
COMMENTARII. i3o nostri pereenire pollent. Interea temporis omis hes fluuij hybernis nivibus dissolutis, aquarum multitudine redundabant. Rivuli quoque nullis
coerciti ripis, ingentem aquarum vim voluebat: adeo ut tuto, citraque maximos labores transiri non possent. Pontes enim ante horam, duas auteres facti, exundantibus aquis natabant. Parum
igitur abfuit, quin Comes Leon hardus de qu- garolis Caesatis Orator,alcera die po st discessurria S molentet , submersus fuisset. Equidem dum
in ponte iamiam natante 'starem, curaremque ut impedimenta transportarenitur: equis sub eo eonciderat, eumque in caeca ripa reliquerat . Procuratores duo illi, proximi tum Comiti , ne pedem quidem auxilii ferendi gratia mouissent et adeo v misi alii a long8 accurrissent, eumque IU-uissennactum de eo fuisset Veneramus eo die ad quendam pontem, quem Comes cum suis maximo periculo transierat. Ego, qui currus scita bam haud subsequuturos, citra pontetna mansi, tavillici cuiusdam domum tum ingressus Et cum procuratorem negligerulus cibum curare viderei propterea quod lese commeatum praemisit Ieresponderetaipse a matre milias cibum , quem libenter Scrusto precio dabat, comparabam . Hoc ille ubi refciuit, matrotae illico inhibuit, ne quicqumihi Penderet. Quod cum animaduerti, nuncium illius accersi, mandauique ut procinatori diceret, ut aut cibum tempestiue ipse curet, aut eis
mendi copiam permittat . quod nisi faeciat, caput sim illi dimia ututus. Noui, inquam, morem Vem