장음표시 사용
351쪽
suurn quoque nomen indiderit. Ea est omnium Moscho uiae urbiu longe clarissima , tu situ ipso, qui regionis medius este existimatur, tum inu gni
fluminum opportunitate, domorumq; irequetia,& munitissimae arcis celebritate. Oblongo etenim aedificiorum tractu fecundu Molci fluminis ripa ad spacium 3. miliarium extenditur. domus in uniuersum sunt ligneae, dii inctae in triclinia, coquinas,& cubilia, capacitate amplae, nec structuris enormes , aut nimium depressae: trabes enim ingetis magnitudinis ab Hercynia sylva supportatur, quibus ad rubricae lineam deliberatis,et cotrario ordine inter se ad rectos angulos coniunctis & eon fibulatis , exteriora domorum I epta singulari firmitate, nec multa impensa, &summa celeritate constitusitur. Domus ferme omnes, dc ad usum olerum,& ad voluptatem priuatos habent hortos, vn de rarae urbis circuitus loge maximus apparet. Singulae regiones singula habent sacella: sed conspicuo in loco templum est dei- parae virgini dicatum,celebri structura atque amplitudine, quod Aristoteles Bononiensis mirabilium rerum ai tifex,& machinator insignis, ante sexaginta annos extruxit ad ipsurri urbis caput, Neglina fluuiolus, qui frumentarias agit molas, Moschum amnem ingreditur, peninsulamq; efficit in cuius extremitate arx ipsa cum turribus ac propugnaculis, admirabili pulchritudine Italorum architectorum ingenio constructa est. In subiectis urbicam diis capreolorum& leporu incredibilis multitudo reperitur: quos nemini plagis,
352쪽
& canibus sectari licet, nisi Princeps id ad voluptatem intimis familiaribus, vel peregrinis legatis indulserit. Tres ferme urbis partes duobus al-luuntur fluminibus reliqua vero, latissima fossa, atque ea multa aqua ex ipsis amnib. corriuata prqcingitur. Urbs etiam ab aduesso latere alio i umine quod Iausa dicitur, munita et ud pariter in Moschum paulo infra urbem euoluitur. Porro Moschus ad meridiem excurrens, in Ocham amnem multo maiorsi apud oppidum Columna sese effundit: nec magno inde itineris spacio Ocha ipse,& suis & alienis undis magnus & tumes,exoneratur in Volgam, ubi ad confluentes situm est
oppidum Nouogrodia minor, denomine maioris urbis, ex qua deducta est ea colonia,nuncupatum. Oritur volga, qui antiquitus Rha fuit, h magnis vastisq; paludib. qui Candidi lacus appellatur. Sunt eae supra Moscham inter Aquilonem &Corsi, emittuntq; cunctos ferme amnes, qui diuersas in regiones distunduntur, uti de Alpibus videmus: e quorum iugis ac fontibus Rhenum,
Padum ac Rhodanum, innumerabilesque minores fluuios manare compertum est. Siquidem eae paludes pro montibus perenni scaturigine, humorem affatim praebent, quum nulli omnino montes in ea regione multa etiam hominum peregrinatione reperiantur,ita ut Ryphagos montes& Hyperbo raeos toties ab antiquis celebratos,
plerique Cosmographiae veteris studiosi penitus tabulosos esse arbitrentur. Exijs itaq; paludibus Diuidna, Ocha, Moschus, Volga, Tanais atque
353쪽
Borysthenes ori utur. Volgam Tartari Edilu, Tas naim vero Don appellatripse Borysthenes Nepet hodie ni upatur. hic paulo infra Tauricam inpotum Euxinum decurrit. Tanais aute a Maeoti palude,ubi Aroum est, nobile emporium,excipitur. volga vero ad meridiem Motaliam urbem relinquens,vasto circuitu ingentibusq; maeandris primo ad Oriente, mox in occasum, ac demu ad Austrum magna aquarum mole praecipitatus, in Hyrcanum mare deuoluitur. Supra eius ostiu urbs est Tartarorum, nomine Cyttacha, ubi a Medis, A menijsque & Petiis mercatoribus nundinae celebrantur In ulteriore volgae ripa Tartarorum oppidum est Casanum, a quo Casaniorum Horda nomen ducit. distata Volget ostio, Caspioque mari quingentis millibus passuum. Supra Casan uni autem centesimo & quinquagesimo miliari ad
ingressum amnis Surae, Basilius qui nunc regi fiat, Surci cum oppidum condidit, ut in ea solitudine mercatoribus ac viatoribus, qui de rebus Id tari cis ac eius inquietae gentis motibus proximos finium Praefectos certio ges reddunt, ce3ta & tuta mansio cum tabernis hospitalibus statueretur, Moscho uitarum Imperatores varijs temporibus , uti ex usu praesentium retum fuit, vel libido, noua ac obleura loca nobilitandi longius pe traxit, apud diuertas urbes imperi j atque aulae sedem habuere. Sic uidem Nouogardia, quae Caurum &solem fere occidentem spectat, veis us Li-uonium mare non multis antea ni sis totius Moschouiae caput fuit, dummamque semper obti-
354쪽
nuit dignitatem, propter incredibilem aedificiorum numerum,latissimiq; & piscosi lacus opportunitatem,& vetustissimi ac venerabilis templi famam: quod ante quadringentos annos Bygantiorum Cariarum aemulatione, sanctae gophiae
Dei filio Christo dicatum fuit. Nouogardia perpetua quasi hyeme & tenebris longissimaru noctium premitur . nam polum Arcticum ab Ori-etonte sexaginta quatuor gradus eleuatum videt: sex fere gradibus ipsa Moscha ab aequatore remotior, qua coeli ratione solstitij tempore propter exiguas noctes continuatis fere solis ardoribus aestuare perhibetur. Urbs quoque Volod maria regiae nomen adepta est,quie ad ortum solis ducentis amplius miliaribus a Moscha distat: eoque sedem Imperij ab strenuis Imperatoribus necessaria ratione translatam ferunt, ut ex propinquo, quum tum bella continenter cum finitimis gereren tur, paratiora praesidia aduersus Scytharum irruptiones opponerent. est enim citra volgam in ripis Cle se amnis sita, qui in vol-gam euoluitur. Caeterum Moscha, vel ob eas, quas diximus, dotes, Regiae nomine dignissima iudicatur: quoniam medio quodain totius frequetioris regionis ac Imperij loco sapientissime constituta, munitaque arce & fluminibus, consensu omnium, praecellentiae meritam Iaude, honoreq; nulla aetate defuturum sibi vendicasse c terarum urbium collati one videatur. Distat Moscha ab
urbe Nouogrodia quingentis millibus passuum, medioque ferme itinere otioseria Volsae amni
355쪽
PAVLI IOVII DE LEGATION Limpbsita occurrit. Is amnis , uti fonti proximus, nondum receptis tot amnibus,exiguus lenisque permeat inde per nemora & campestres solitudines Nouogrodiam peruenitur. Porro aN ouogrodia ad Rigam proximum Sarmatici littoris portum, paulo minus quingentorum miliarium iter est. Isque tractus superiore commodior putatur quum frequentes habeat vicos, urbemque Ple- scho uiam vite impositam, quam duo amnes complectuntur. Ab Riga autem, quae magni magistri militiae Livonioru ditionis est, ad Lubeccam Germaniae portu in linu Cymbricae Chersones miliaria paulo plus mille periculosae nauigationis numerantur. Ab urbe Roma vero Moscha r. milib.& sexcentis miliaribus distare compertum est, breuissimo scilicet itinere euntibus per Rhauennam, Taruisium, Carnicas alpes, Villacuq; Noricum,& viennam Pannonicam .atq; inde superato Danubio,per Olmutium Morauorum usque ad Craco uiam Poloniae regiam , mille & centum miliaria existunt. Ab ipla vero Craco uia ad utinam Litwaniae caput,quingenta:& totidem ab ea urbe ad Smolenchum ultra Borysthenem situm,& a S molencho ad Moscham sexcenta computantur. verum id iter, quod est a Vilna per Smolenchum ad Moscham, hyeme per nives logo concretas gesu, lubricamque, sed multo attritu solidatam glaciem expeditis in curribus incredibiti celeritate conficitur: aestate vero nili difficili laborioloque itinere campestria superare ne
356쪽
MOSC OVITARUM, LIRE R. i sui eliquariq; coepelint,in paludes coenosasq, Voragines abeunt, viris pariter & equis inextricabiles , niti Iigneis pontibus infinito prope labore
consternantur. Terra Moschouia in uniuersum neq; vitem,neq; oleam neq; paulo suavioris pomi frugiferam arborem, praeter melo pepones &cerasa producite quum teneriora quaeq; gelidissimis Boreae flatibus exurantur. campi tamen tritici, siliginis, milij,paniciq; & omnis generis leaguminum segetes ferunt. Ied certissima meis is in cera & mel le consistit. Regio enim tota saecu- dissimis apibus plena est, quae non sin manufactis agrestium alvearibus, sed in ipsis arborum cauis probatissima mella conficiunt. hinc per sylvas,& opacissimos saltus, frequentia ac nobilia apum examing ramis arborum pendentia videre est, quae nullo aeris crepitu colligere sit decesse. Reperiuntur saepe fauorum ingentes massae arboribus conditae, veteraq; mella deserta ab apibus, quum singulas arbores, in vastis nemoribus rari agrestes minime perscrutentur: ita ut in admira-dae crassitudinis arborum stipitibus permagnos mellis lacus aliquando reperiant. Retulit & cum multo omnium risu Demetrius legatus, ut est: ingenio comi dc faceto, proximis annis viciniae suae agricolam, quaerendi mellis causa in praegra-dem cauam arborem superne desiiij sse. eumque profundo mellis gurgite pectore tenus fuisse haurium, ac biduo vitam solo melle sustinuisse, quuvox opem implorantis in ea siquarum solitudine .ad viatorum aures penetrare nequiuisset: ade T extraq
357쪽
PAVLI IOVII DE LEGATIONE extremum veto desperata salute, mirabili casu, ingentis vria beneficio inde extractum euasiste, quum forte eius beluae ad edenda mella more humano se demittentis, auersos renes manibus coprehendisset, & eam subito timore exterritam ad exiliendum tum tractatu ipso,tum multo clamore concitasset. Nobile quoq; linum,& cannabum in restes, multaque item boum tergora, dcanassas cerae ingentes, Moschouitae in omne Europae partem mittunt. Nulla auri argentiue,vel ignobilioris metalli, ferro excepto, apud eos vena, sectura dereperitur,nullumque est tota regione, vel gemmarum vel preciosi lapilli vestigium.
ea omnia ab externis populis petunt.naturae tamen iniuria, quae tot bona prorsus inuiderit,uno pellium nobilissimarum mercimonio resarcitur,
quarum precium incredibili hominum cupiditate & luxu adeo creuit,ut in singulas vestes suffuIturae,inis lenis aureis nummis veneant. Fuit autetempus,quo haec vilius emebantur: quu remotissimae Septentrionis nationes politioris cultus, nostraeq; adeo anhelantis luxuriae penitus igna-rq,summa simplicitate,eas vilibus ac ridiculis tape rebus permutarent ita ut vulgo Perm ij, atq;Pecerri,tantum pelliumZebellinarum pro ferrea
secuti rependerent, quantum earum simul cone-xarum ipso securis foramine, quo manubrium induitur, Mosesiouitae mercatores extrahere pol rant. Ante quingentos annos Moschouitae gentilium deos coluere, Iouem scilicet, Martem dc Saturnum,& plerosque alio s, quos sibi insanoe
358쪽
MOSCO VITARUM, LIBER . i rore hominibus ex industrijs,aut regibus antiquitas finxit. Tunc vero primum Christianis sacris initiati, quum Graeci antistites haud satis constatibus ingenijs a Latinoru ecclesia dissentire coeperunt factumque est, ut Moschouitae eo fretigisonis ritus, quos a Graecis doctoribus accepisset, ijsdein sensibus, dc sincerissima quide fide sequeretur. Spiritum enim sanctum,tertiam in diuina Trinitate personam, a patre Deo solum produci persuasum habent:quum rectissima veritate a patre simul Christoq; filio proficisci credendum fit,
verum ea controuersia apud conuentum Florentinum, praesidente Eugenio quarto pontifice,magna partium colentione agitata,eum exitu habuit, ut pertinacia Graecoru in sermone potius qua in sensu castiganda videretur: quum Graeci antistites euidentissimis conuicti rationib. spiritum sanctum a patre per filium produci fateretur. Sacramentum quoq; non ex aetymo, uti iure debemus,led ex fermentato pane conficiunt: idq; sub utraq; specie,sicuti soli apud nos sacerdotes, panis scilicet, diuiniq; sanguinis, ab eoru presbyteris uniuerso populo comunicatur: quo maximo errore imbuti Bohemi, paulo ante patru nostrorumemoriam a Latinorum ecclesia desciverat. Caeterum quod valde alienum a Christiana religione esse videmus, nullis sacerdotum suffragiis,nullaq; propinquorum, aut arescorum pietate iuuari mortuorum manes arbitrantur: fabulosumque
esse purgatorii locum putant, E quo tandem pio inrum animae, cum diuturna ignis poena,tum mulZ i iis
359쪽
PAVLI IOVII DE LEGATIONE Ttis parentationibus,indulgentiaq; summoru pontificum expiatae, immortalium talicitatem beata in coeli sede consequantur. Caeteris in rebus ealdem sere ceremonias tenent, quae a Graecis sesu pate sunt, Romanaq; ecclesiam caeterarum omnium principatum obtinere, superbe & peruicaciter negaent. sed ante alia, Iudaeoru genus , vel memoria quidem horrent, nec eos intra fines admittunt, veluti pessimos atque maleficos homines: qui etiam nouissime Turcas aenea tormenta
conflare docuerint. Christi vitae miraculorumq;omnium historia ab Euangelistis quatuor conscripta,itemq; Pauli epistolar, dum sacra fiunt, e suggestu clariore voce recitantur, probataeq; vitae sacerdotes homelias Eces est doctorum publice legunt, etiam ijs horis, quibus sacra minime
conficiuntur. non enim oratores cucullatos, qui aduocato populo concionari,&ambitiose nimis
atque subtiliter de diuinis disserere soliti sunt,admittere fas putant: quoniam rudes imperitorum animos simplici potius doctrina, quam altissimis
arcanoru interpretationi b. ad sanctiorem morufrugem euadere, viri solidae religionis arbitr.m-tur. Hos, quos modo diximus,sacros libros, ite-q; novi ac veteris instrumenti enarratores, praetetea Ambrosium, Augustinu, Hieronymum atque
Gregorium, in linguam Illyrica traductos habet, religioseq; custodiunt, Antistites, Principesque minorum sacerdotu singulis urbibus pagisq; prqfecti sacra curant, controuersias dirimunt,& moribus deprauatos summa quada vindicandi potestate
360쪽
- - MOSCO VITARUM, LIBER . lys state persequutur. Regem sacroru, quem ipsi Metropolita vocantia Cos animopolitano Patriarcha petui, Archimaeritae aute & Episcopi, coniectis in urnam meliorum nominibus forte ducuntur. Eorum vero hominum qui humanis cupidi: talibus vltro renunciarunt, diuinarumq; rerum contemplationi de sacrorum ministerio tele dedicarunt, duplex est genus. utrunq; coenobia inc
Iit sed altem est vagu,& paulo solutioris vitae, sicuti apud nos diuorum Francisci atq; Dominici
secta profitetes : alterum constat ex sanctioribus monachis, quoru ordine diuus Bassius instituit. ijs ne limine quidem vel in suprema vitae nece sitate pede efferre fas est. Procul enim ab oculis pro notu singulari duritie vita in occultioribus adytis degunt, summamq; subactae carnis & confirmati in religione animi opinione praebent. UM niuersus populus quater in anno,&plur: bus semper diebus ieiunare cosueuit, abstinetq; ab esu carniu, ouorum &Jactis. In vere primum, more Latino, post diem Cinerui mox adulta aestate, in honorem diuorum Petri &Pauli:& initio autumni demu, cum a1umptae in coetu Mariae virginis memoria celebramus. postremo sub ipsam hyemem, cu aduentus Domini pronunciatur. Per hebdomadam vero, diem Mercuri j sine carnibus, diem aute Veneris sine ovis lacteq; traducunt: sed Saturni dies mesa omnibus oblonijs opipare rese ta, hilariter excolitur. Caeterum secus ac nos solemus,nullas festorum dierum vigilias obseruant. Religiosissime tepla venerantur, adeo Vt ea ne i