장음표시 사용
101쪽
cim Modos,siquidem Oetauus noster ab aliis in lasiaratus est, Caput V L . Erum miniuem,quid pertinacia possit,cum multis sciolis A qui
in Mulicis magnam sibi uendicant eruditionem saepe experti suumus. Qui propter unu alterumue semitoni j mutationem neutiinto tum systema mutari contendunt.Nam Synemmenon huc esse cantum aiunt,ac uelutaduenticium,de substantia Modi nihil mutantem. Ineptius autem esse, propter systematis inversionem, alium aut essinoere, aut existimare Modum. Ita undecimum ac duodecimu nostros I quinto ac sexto ueteribus nullo pacto, propter unius tantionii in diapen te eoarum immutationem separandos esse.Et quos nos nonum decimum. se. cimus illi non dubitant primo ac secundo Modis annumerare. Primum quide qd de semitonii uariatione aiunt, si de unius notulae mutatione inatelli 'nt,nihil est qd cum illis pugnemus. Fatemur enim talem uoce saepe in usu esse sed aduentitia. Sin detoto cantu intelligunt declinanda est haec opinio.Quam inde salsam facile ostedemus. Si enim septimus Modus in sua diapente de tertio loco semitonium in secundum desecerit, ut ex ut sol fiat re la, prorsus incidet in primu Modum. Quo pacto Petrus Platensis
Missam:Puer natus,licenter immutauit.Ita consimiliter tertius Modus,si semitonium in diapenteunico leuaueritio ,utex mi mi fiat re la,in secun
di Modi systema incidec Sed id etiam apud eosabsurdum est,uel si inaucum primo,ues tertium cum secundo eosde esse Modos. Quare nec quinatus ac tatus noui, nobis undecimus duodecimus. cum quinto ac stato ueteribus iidem sunt Modi. Quippe qui ex diapente filia secere diapente set ut hoc est,ex tertia diapente specie quartam,semitonium. in diapente habetloco tertio, quod in ueteribus erat loco quarto. Quod aute de systea maris inversione reprehendunt,absurdu es euel ipsorum testimonio conuincimus,qui octauum uulgo Modum a primo alioqui separare no posisenti Declauienim finali,quod clamant,ineptum est nugamentum,ut supra ostendimus. Ne enim finalis clauis systema ipsum mutat,sed cotra, finalis clauis alia arenalia fit, propter systematis in uersionem.Quaresi octauus uulgb alius est Modus ab septe illis ueris at indubitatis,id ob uni
cum systematis inversionem, necesseest quatuorreliquos Modos, nonu, decimum, undecimum, ac duodecimum, quos nos ita nominamus,etisam in Modorum numerum admittere,quod eratostendedum. QuanΦ
aut O nono Modo dicere possumus secundus Hypodorius,auti folius: pro undecimo, secundus Hypolydius,aut Ionicus tro decimo secudus . G a . Phrygius,
102쪽
Phrygius,nel Hyposolius: deni pro duodecimo,secudus Mixolydius,
ud Hymionicus,secuti tame sumus odi tui, qui secudus erat Dorius, aut Hyperiastius,secundu numerum appellatione iam uulgo recepta.
appellatione, Captat VII. SEd hoc quo notandu, non esseadeo certa causam de Modorum
ordine prs sertim ut nunc vulgo habemus. Nam cum Hypodorius prima obtineat diapasen specie, uidetur quibusda non iniuria esse primus,ac deinceps atri hoc ordine, Hypophrygius secundus, Hypolydiustertius, Dorius quartus,Phrygius quintus,Lydius sextus,denique Mixolydius septimus. Apud Grscos autem Modoru nomina nuda sunt abs* numero quantu memini,idς cap.2. huiuslib.secuti sumus.Sed
mihi uides appellatio haec Modom primum a gentibus nata, st* quarta diapason specie Dores oble stati sunt, Phuges quinta, Lydii sexta. Ita Doriu,Phygium ac Lydiu tres Sctos esse dos eos. Principes in hae classe,qui etianum apud eos qui instrumetis ludunt nisi qd Lydiu in Io,
nicum mutat,manet. Et in uniuersitatecocentuum Plinius aitSaturnum
Dorio moueri. Ioue Phrygio.Mercuriu Lydio.Inter quos Dortu nostri musici primum nominarunt, potius Φ uel Phrygium ues Lydium, etiam a gibus nomina habet is,qd eius diapason species prior erat. Ru sus 'adem his tribus postea Plagios potius Φ tres mi is duces Misolydiu, Rolium ac Ionicum annexuerunt, qd cum ipsis comunes haberet diapente, inserne aute annexas diatessaron, que admodum Authenis superiae habebanLIdeo uulgus Hypodorium nominalsecundum qd primi,hoc esu Dorii esta Platius sive,ut nunc uocat subiugalis. Eade est ratio de Phlygio cur tertius diceretur,quodeius diapasen proxima essetpost Dorium,1ed tame a Dorri Plagio loco secundo motus.Cosimiliteripsius tertia Plaagius Hypophrygius,quartus est diebas, qui tame effecit utLydius hoc loco motus, Quintus diceretur, esus. Plagius Hypolydius sextus. Ita autesct diapasen species suos habent modos. Quibus septimus Mixolydius propter septima diapason speciem iure superadditus est. Alipse Plagium habere non potuitab at is disiunditam.Si enim diatessaron qua supra diapete habet, i inseme adne fles,recidet in sest a Dorii u t ismiam dictaeaeEa causa fuisse uideturprimis Ecclinasticis, cur hunc Modum octaouum nominarint eum. septe ali js adiecerint Modis, ne Mixolydius solus inter quatuor apud eos principes Plagio caireret. Cum uero eundeo. flauum a primo natura separareno possensinecessitatecoaeti adsystem iis conuinione confugerunti Quod cum seliciter cessisse uiderent,dealijs item
103쪽
it Modis uertendis arithmeticos harmonico cogitariinti Read hos odia modos,quatuor praeterea inuenerunt, sed systanaintademanserui. Didclice ut in o flavo Dom, ita in nono Hypodom systcina, in decimo Phrygii in undecimo Hypolydrj,in duodecimo Mixolydii mansit. Humphrygiusaut ac Lydius sic uerti non poteran utantea ostesum est, manet tamen in eis, etiamsi impmprie uertuntur,eadem diapason species. nerum hi quatuorultimi cum non minus es it ueri Mila ex systim tum inversionenati,at pes inflauus Modus, minus tamen curae silereuulpo,neglecti uidentur, ud quod n6 omnibus noti, uri quia priores octo satis uidebantur ad omnela cantilenas iam tuendas praesertim cum mugbetiam treis duntaxat habeamus in si equinore usu. Nos auton nouos hos,utquibusdam uisum est,cum nihil nunus sint, Modos, ita ordinauiamus, ut impari numeroap laremus Nonu undecimum , qui harmoanicos diuiduntur, pari uero numero qui Arithmeticos decimum duo irimum Iam de eoru appellationibusciuid opus estpluribus . Na Dirarium a Doribus, Phrygiu a Phrygibus, Lydiuina dis ductos, siuesidillos maxime in usuhabuerint, siue quod primiinuenerint,nouus estqu quod explicari mulsis oporteat, ita Hypodorium,Hypophrygium, Hropolydium quod illorum essent plagi, uti subiugales cci iliter non in
tos, quippequicum ipsis comunes habeantdiapete, caeterum diatessu on inseme,quaseoru aut sentae summeannexashabenti xolydius, quod cum Lydio habeat communionem, nominatur. Nam ipse priore specie. quem nos duodecimum appellamus dum,eandem habetinsemediatessaron, qua habet perne Lydius in s tanda speeicuid licet.utfa-Ge. O s Valla assignatrationem, quia a Lydio separetur semitoniaeo spa.cio quod nos non sequimur. Reliqui quin*Modi apud Aristoκenum,
ut idem Ualla refert, ita nominantur. Hypotasti us, Hypomlius, Iasibus, Glius Hyperiam us. Ego i lium puto nostrum nonu siue Hypod rium secundum, authoritatemotus Heraclidae Pontici, quem citatAthea nariis lib. I ubi deHypodorio locutus continuo haec subnediit uerba: α γαρδhφησὶν -- -κλουν Haiam. Hymaeolium autem noli udecimum siue priorem Phrygium,qui rela diapenteprima speciem, mamunem cum Aeolio habet. Orinde secundam diat in speciem mila, illequidemsupra diapent hicin iliab Iam um autem quem Porphyrio in Horatium ,& Lucianus in HarmonideIonicum nominant nos undecimum, siueQuintum nouum, siue Hypolydium saeundum putomus.Hypolydium autem duodecimum noli, usi sextum nouum, haahentenim diapenaequartam speciem uiset comunem, Diatessaron uero utiaterii speciem,illesupernΦ, hic uero inta ne, pulchra me herclein hiaquatuor connexione , utpriorum octo in binis. Dorn eum Hypodorio,
104쪽
cum Hyperiamo Et ut in his oeto diuisio Arithmeticos Harmonicos. trahis Arulius ac Iastius harmonicos Hyposoliusac Hypotastius Arithmeticos diuisi.Restat Hyperiastius qui hanc appellationcm ita accepit, Adcsset super Iastili, ut Hypennixolydius a Ptolcmaeo quod esset supra Mi. xolydium Est nostero 'tauus, siue Dolii prior*mcs diuisa Atihmcu. eo ae Mixo dii plagius,a nobis Hypomixolydius,quippecum quo habe diapente ultimam speciem set comunem. Deinde diatessaron priamam speciem resol,Mixolydius superi 'Hyperiastius autem inferne. Et ex his quin Aeolitis ac Iastius ab Aeolibus ac Ionibus nomina habent, quorum Plani sunt Hyreaeolius ac H ypolasti .Quintus uero Hyperistamus, ut iam diximus, a positu nomen quemadmodum Hypermixoly. dius inuenit.Sex igitur di harmonicos diuisi Aeolius, Iastius, Dorisu Phrygius, Lydius ae Mixolydius, apud nostros de impari numero,
sol item Arithmeticos Hypo lius, Hypotamus,Hypodoxius, Hyposphrygius, Hypolydius G Hyperiastius, apud nostros de pari numerculongealium ordinem hac state habesicb merito habere debebant secunduseptem illas,e quibus manant,diapason spccies: quibus quidem sua manserunt nomina,quemadmodum sepra capite secundo huius libri ex Boethio nominauimus.Deni psex priores totam diapason suprasnalem habentclauem,posteriores uero se diapent equidem supra,diatessaron a
te infra quod priore libro S de paribus N imparibus satis copiose didita λDuo uero resecti Sc improprie diuisi Modi nomina eod habent pacto quo Hyamixolydius&Hyperiamus. Na Hyparullus, qui utcun 'Hypophrygium inuem cum nullum aliud habeat nomcia, ita dictus uis detur quod proxime sit supra Roltu, ita Hyperpli'gius quod proxime sepra Phrygium, quem Polluanus ac Franchinus Hyperlydium, haud scio quibus authoribus appellatum scribunt,quod o plane non intelliapo.nisi dicant alio pacis Hyperlydium dieitam qd ad Lydii systema uerata quan*improprie, adqdemplar nullii altu Modii arpellatu invenio.
Hactenus sane omnem mouisset apidem, atin strenue luctati videmur, eum tam portentosa tot nominum turba, ceu quibusdam monstris, quae authorum usus acproinde necessitas nobis expressit. Uerum ne diutius lectorem moremur,neve una nobiseum hac molestiam serrecopatur, bo, nis auibus nunc conabimur ea Modorum nomina ad certam aliqua soris
mulam constringere,quae &arii sit commoda, &qua nobis in posterioribus omnino standum,ut utapud authores deindeappellationes obueneurint Quod nisi secerimus, no uideo quid solidi Mustus lectora nobis spe. rare queat, cum nuspiam alibi, in ulla distiplina maiorem dissicultatectra minus,quae tamen ipsa non requidon, sedmaxime nominum uario usu
105쪽
om sit. pri rils autem,ne ud disciplinam, ues discitain, praeci pilum de. eiis Hoeshium ipsum ni gere uideamur, incocus e septem diapasion species eisdem nominibus nobis nominabuntur, quibus illeCap.i libri eos i minac& nos superius cap.2.huius uolit minis recensuimus. Sunt autem haec nomina Hypodorius,Hypophrygius,Hypolydius, Dorius, Phrygius Lydius,Mixolydius,ab A ma o ad g paruum,quibus Ariastoxenus, couersis quin F diapason speci inus, adiecit Aeolium,Iastium. Hyperialium Hypomlium,&Hypotastium,ita fieti sunt Modi XII. At a duos praeterea, a nobis medios,addiderunt Hyperaeolium ac Hyperphry.um. Nos V i.principes harmonicos diuitas,quemadmodum pri orelibro diximus, Dorium, Phrygium, Lydium, Misolydium, Aeolid.
Ionicum constituemus, cum v i. plagiis Hypodorio, Hypophrygio, Hypolydio, Hypomixolydio, Hypo lio, ac Hypotonico. Eam nois
mensaturam toto drinde, quantum poterimus,seruabimus libroru conatexm,atcisada in ipserum exemplorum ordine. Frachinus certe, cui hcredisci na plurimum debet, quo pacto tamen Martiani Capellae quindea diapason speciebus applicaret, Cnorauit, praetexens Cassiodori ordinationem,quam no ratilli sedisset. certo scio, si negocium ipse intest eius.t. Uerum ne nihil dixisse uideretur, pumexhibuit noabis de quo priccedentediximus libro, non modo contra artem musicam, acam suerum Praesidem Boethium sed contra suam ipsius adeb traditionem. dij enim primam ac infimam chordam sonitonio supraparhyopaten Meson ibidem constituit,Cum ipse, una cum Boethio ubi tittatur in eadesn parhypate Meson locari Lydium, ut taceam qubd Aeolium eo in loco posuerit,ubi alias Lydium leLSed non estdiutius hic immo. randum. Nunc huius rei, ut promis Is satis faciamus duos typos poneamus,nihilqubdadsitum attineteuariantes ab eo quem Frachinus nobis hibui sed intra septem diapason species priore typo mani nomenaciaturam comprehendentes,altero Aristoxeni,qua utio nobis standum. ut diximus: Porro Martianus, quaeab hypate Meson ad neten diezeum menon diapason est,eam tribus nominibus appellat alias species binis 4,tum. Quodideo accidit, quod principibus binos deditcollegas.Id autefier non potui nisi in Pstygii systema caderent το -- υατο-h. pro eoasdem quidem Modo,in aliis non item, utproximo Wpo inter duos facilet cognosci potest. Posteriori uero typo adiecimus inolemaei Hyperamixolydium idip Boethii exemplo. Placuitautem magis Ariastoxeni nomenclatura, quod apud authores cum Latia, nos, tum G incclebratior, no.
106쪽
XV Modorum apud Martianum Capel. Typus ad vii diapason
107쪽
Liber II. 81 Arisboxcni X11. Modorum Typus cum Ptolemaei uno ac duobus posse
riorum musicorum a nobis uiuideraula
108쪽
VErum enimuero, quonia res u lut noua est, & rudibus nihil situs duci potest, deni p alium alia iuuant,alios alia excitant, uidinor operae pretium facturus,si,qus diximus, multis ac uariis modis mustentur.Sic eanim fore confidimus,ut Lectoris animus facilius ea percipiat, deinde poecept roborata iam memoria, sertius teneati Faciamus igitur duplice dorum, ut antea indicauimus,ordinem. Alterum authentarum, alterum Plagiorum, quae uocabula nunc sunt, & uulgb, & apud huius artis proasessores recepta,nec inepta huic nNocio ut o arbitror. Harmonicis seriir diuisit Authentaeγφήσω sunt in Dorius, Phrygius,Lydius,Mixolyadius Resius ac Ionicus. Vnus Nothus Hyperaeolius. Sexit mr e*γν,σι arithmeticos diuisi. Hypodorius, Hypophrymus, Hypolydiaus, Hypomixolydius,Hymaeolius, ac Hypotonicus. Vnus item nothus Hyperphrygius. Apud me no reseret quo passio quis uel hos,uel illosapa let. Quidam Authentas ΔMinoM,Plagios Δουλουρ hoc est, latine domis nos ac seruos uocanti Quidam modestius, illos magistros, Patronos tria umphantas, Plagios uero simulos, clientes ac ovantesappellant, sit uniacuimper melicebit,liberum,ut uolet nominare.
Authentae se X harmoni cosi diuisi.
inam item secarithmeti s diuisi.
Hypodoris,HypophrypHypolydo. Hypomixol. Hypoal.Hypoloni aus. Septem
109쪽
Septem diapasin species binis modis Harmonicos e Arithmeticos diuisis.
ne, secundum ea appellatione, Caput VIII. Ednunc tempus est,queadmodum antea promisimus, ut decho darum ordines dum acumen acgrauitatem disseramus, renoni P tam dubia ac difficit quam con uersaacuariis aut horum Opinia onibus tradita. Servius Honoratus Grammaticus in hoc Virgith: Tacitae per amica silentia Lunae. Tacitae Lunae inquit aut more poetico noctem significat, aut Physica ratione dixit. Nam circuli septem sunt: Saaturni, Iouis,Martis, lis,Veneris, Mercurri, LunDEtprimus,hoccst Saturni, hementer sonat,reliquis undum ordinem minus: scut audiui mus in Ct hara cuius ultima chorda minus senat. HscSeriai .Quae uer . Mi ha Angelus Politianus miscellaneorum capite ultimo reprehedens, Hoc ita deni γ inciuit procedet si ultimam n6 iam pro ima sed pro summa capiat,quxΠsce Hypate uocatur,unde grauior excitatur sonus,sicuti ab extima altera es tenuissima,quam equidem libetius ultimam dixerim, ais cura uox profertur, quia prorsum tenditur.Haec ille. Em Seruium Sc ueia& secundum naturam locutum existimo, nec solum secundum coelestioum orbium si quis illic sonus est seriem, sed etiam secundum Citharae neruos. Nec Hypaten summa esse in Citharaut Angelus exponit, sed inafimamchordam. Ultimam autem chordam in Cithara accipiendam acutissima,quae etiamsi rime teditur, non ob hoc tamen maximeauditur. Nam
110쪽
Nam acumen & grauitasin diuersis neuti*eandem rationem, quam hi uno quodam ac eodem,habent. Siquidem in uno quopiam acumen maagis auditum serit,in diuersis secus est. queadmodum exempli causa usus chordae sontis,ut magis in aeditur chorda,ita magis auditum serit: Sed in diuersis chordis, quarum quae maior est, esto disdiapason ab acutiore,
at adia etiam minore uincatur,non tamen minus audietur. Ne enim
sum clamantis uox, quantumuis acuta, superabit uiri bene uocalissoniniae etiam videmus quam nihil essciant uoces superiores abs inseri rum vocum Basi,ut uocat Iulius Pollux, a qua uulgo nomen Bassum te. mere in usum uenisse e cistimo. Ne uero iucundior alius cantus est, qua in quo firma sonabit infima uox,etiamsi supremasuauius auditu permulacet, sed omnino in garritum ueniuntomnes superiores uoces,si roboreinfimae uocis destimantur.Hoc idem satis comonstratur in diatessson consonantia quae nonadmittitur hodie,nisi subtus fulciatur,ueldiapest,hoe est, quintae subsidio,ves tertiae nonuun*. Quare non est necesse si Lunae senitus est acutissimus,uteontinuo etiam maxime audiatur, sicutnec in Cithars neruis necesseest,netehyperbolaeon magis seriat auditum, quam proslambanomene,etiamsi eam acumine disdiapason superet Sed liscad Politianum. Atqui huic opinioni nostrae uarius uidetur Boethius qui Deita ordinareuidetur chordas,ut proslambanomenen supremo ponat loco neten hyperbolaeon infimo, ut libro quarto capite decimo toto chordarum rdinessit libro primo capite uicesimo. Neaten exponitinferiore: Eteodecapite Mesentetrachordi superiores quatuor uocat chordas, ad tetrachordi diezeugmenon item quatuorchordas. In nostro autem ordiane,quem ad Guidonis scala disposuimus, trina omnia uidentur. Mulata hercules alia &his haud dissimilia apud authores reperias,qus quosdamale torquent.Sed hic scrupulus amouendus est I mr in primis notana dum antiquitus ita suisse tetrachorda,utetiamnum nostraetateconspiciauntur, quatuor chordis instrumeta, ubi grauissimus nemus et maximus, d b crassissimus, erat supremus, acutissimus uero ac minimus, sane intamus. Quam ego Lyrae se am puto, nec Citharam cum Lyra idem ina mentum,ut quidam male delicentia tamen non loquor exponunt. In Citharaenim nerui sunta uisuperiore libro ostendimus. Et conmario ordineat 3 in Lyradispositi,nam in Cithara grauissima quae atque maxima chorda est infima, utissima uero suprema. At in Lyra, siueilla
trichordos, siue tetrachordos siuehexachordos sit,cotraria omnia. Hine illa uariaappellatio,grauissim exuenVnim acultimaechordae.In tetras
chordo enim suprema ingrauissima,ideo. dicta hypate acutissima uero
est infima,&eadem ultima. Necpuero uoces illae, extremum, primum, usu
timum nos turbare debenLNaascendedo in Cithara, grauissima choro da est