Arriani Nicomediensis De Epicteti philosophi, praeceptoris sui, dissertationibus libri 4., saluberrimis, ac philosophica grauitate egregiè conditis, ... nunc primùm in lucem editi. Iacobo Scheggio ... interprete. Accessit Epicteti Enchiridion, Angelo

발행: 1554년

분량: 644페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

to 4 A R R I A N et est indole Non. Quia postulante occasione,Iachryma re eum oportet, ac dicere, Cupio praeterea aliquid addiscere. Quae sunt illa siquide haec non didicisti ut opere

aliquando declarares, quae causa fuit ut addisceres pinor ego aliquem hoc loco considentem, cogitatione istud intra se parturire Sc dicere: Perquam ego in tale discrimen uenire,quo ille est coflictatus, uelim, ut mihi tempus terere in angulo sedenti necesse noesset, quum possim in Olympiis decertans corollam G sequi. Quis porro mihi procurat huiusmodi certamen Ita animo affici omnes conueniebat uos . Proinde in Caesaris gladiatoribus fgre serunt quidam se cum nullo committi, quod tamen summopere uotis expetant, ac precibus etiam a praefectis contendant, ut permittatur ipsis congredi lingulari certamine. Ex uobis talem se nemo proestabit Libens ad huiusmodi certamen uel nauigando traijcerem maria, cognoscendi gratia quid meus factu rus esset Athletes, oc quid tali in argumento atq; proaposito meditaretur. Nolo, inquit, tale mihi argumen tum proponi. At in te est situm, quod uelis argumen tum accipere. Tale tibi datum est corpus, tales paren tes, huiusmodi fratres, sic patria tua comparata est, is locus tibi in ea est, ac ordine illo censeris. Quid a me postulas ut aliud tibi proponam argumentum Nullasne

habes opportunitates, ut oblato rite utaris r Tuum est ut mihi proponas, meum uero ut conuenienter in eo me exerceam c Non . Administrationem talium rearum mihi ne committas, sed talium: nec subiectione hac me depresseris, sed alia quadam. Forsan tempus erit quoddam, quo actores Tragoediarum putabunt semetipsos aliud nihil esse quam personas, quam c thurnos, quam syrmata e Age homo, materia haec sunt ec argumentum. Loquere quidpiam, ut intelligamus virum Tragicus sis, an ioculator mimus . nam inrellia. quis

112쪽

EPIc TE TVS. Iosquis communicant ambo . Quocirca si detraxerit qui piam ei cothurnos, persionam , adeoέ sua propria spe cie repraesentatum adduxerit, censes perijsse Tragiacum, an superesse adhuc c Equidem si talem efferatu cem, manet adhuc. Hac in scena imperium accipe. Accipio, re ipsimi capiens declaro, quemadmodum homo uirtute imbutus in eo administrando uersetur. Depone latum clauum : Sc laceras induens uestes, inaspiciendum te exhibe . Quid ergo Non tributum est mihi proserre in medium honestam uocem c moigiatur pacto nunc ascendis Tanquam testis scilicet a Deo citatus. Veni ergo, 6c testificare mihi. Dignus Onim es qui producaris a mead dicendum testimonium,

Num si quid in potestate non est arbitrii & deIectus

uoluntarii, in bonis est auimalis numerandum Num . . alicui noceo Num emolumenta cuiusquam alio ho 'no, quam quod a semetipso unusquisippossidet, desisnios Deo autem quale dicis testimonium c In aduersis

sum, Domine, ac premor miseria:nemo me curat, ne

mo largitur mihi quicquam, omnes irrident, ac male de me loquuntur. Pro testimonio haec abs te dicuntur, re ignominia assicis uocationem tuam qua es citatus is tent iis nec non qua dignum te censuit isto honore, idoneum- raus Dinque arbitratus est qui de re tanta testimonium diceres. non ob eProinde penes quem est imperium , sic pronunciat: - η λSacrilegum S impium te iudico esse. Quid ergo tibi accidit Iudicatus sum pro impio ec sacrorum uiola tore. Num quid aliud c Nihil. Quod si de connexo quopiam iudicasset, ipsumcp salsum pronunciet esse, ut uerbi gratia, hoc, Si dies est, lux est: nunquid pro Pterea connexo accidit c Quis quaeso iudicat, ec quis

damnatur: connexumne,an ipsius iudicium qui est de Ceptus Is ergo penes quem est potestas pronunciare

iudicium de te, intellione quid sit pium uel impiumo . ἀπ

113쪽

ms A R R ITA N resset' Num in eo se exercuit, aut ubinam didicit, uel a pud quem c Ergo musicus non curabit eum, qui netem pronunciat hypaten esse: nec Geometra, quando quis

iudicarit lineas a centro ad circunserentiam productas non esse aequales: homo autem eruditus in prae ceptis uiuendi, hunc curabit qui ignarus iudicat de Racro Sc profano, de iusto oc iniusto quantam bene

institutorum atque eruditorum accidit esse iniquitastcm. Isthic ergo te didicisse haec fateris c Quin disputa

tiunculas alijs quibusdam minus strenuis homunculis ac in angulis considentibus relinquis, quibus nimirum

docendo stipendia mereri possint, qui si eis persoluatur nihil, eiulant: tu uero adeundis periculis praecepta haec exerce, quae addidicisti. Nam quae restant deita rinis no est ceps, disputationes non sunt. At Stoicorum libri re in distulan serti sunt disputationibus: quid igitur praeter eas destia do, sed in se deratur adhuc: Vsum scilicet adhibiturus, opere testi Sς' - monium ferat oportet ueritati rationum. Hanc mihi indue personam, ut non semper obsoletis necesse sit

nobis uti exemplis in schola. Ista contemplari cuius . interest Eius qui negocijs non occupatur. Homo nim animal est contemplationis ueri appetens. Turpe uero est haec sic cognoscere ut solent fugitivi: quin sine omni distractione assidere oc attentum esse Tragico o Portet, non ut illisaciunt. Simul enim ut astitit ac lau-- dauit Tragicum, protinus etiam figam circunspicito. Deinde dominum siquis nominet, subito expauescit re perturbatur. Turpe est, si quis isto modo naturae o- Domi p pera contempletur philosophus.In his quidnam est d pillatio. minus c Homo quidem certe homini non dominatur, sed mors 5c uita, uoluptas itemWdolor. Etenim si haec non sint, uel ipsum Caesarem adducito , oc experire

quam constans sim. Qui secum ista si afferat intonans ac fulminans, ego autem per borrescam, quid aliud e . uenisse

114쪽

E PI c T E T V s. to euenisse dicendum, quam a me dominum agnitum, quemadmodum a fugitiuo Quandiu uero ab his interpellatus no suero, tanquam iugitiuus in theatro consistit: ita ego quoque lavor, bibo,cano, uniuersa faciens cum metu oc miseria. Meipsum autem si uindicem ab his dominis, id est ab his propter quae formidolosi sunt domini, nunquid negot i superes caut quinam restas hit dominus Quid igitur Enunciare ista omnibus conuenit c Non, sed conuersari cum uulgo hominum, ac dicere: Ille quod sibi arbitratur esse bonum, id mihi etiam suadet ut complectar. Ignosco ei. Quoniam S crates etiam in carcere collachrymanti ignouit, quum cicutam bibiturus sic diceret, Quam generose nos dea fleuit c Num ei sic locutus est Ob hanc causam muliores dimisimus. Hoc dicit ad familiares, ad eos qui aidiendis his sufficiebant: huic uero se accommodat,tamquam puero. Qigid is promptu habere oporteat,quando peruru

aedone, ri cruone

Vando sueris ingressus ad praestatem dignitate

quempiam, memento alium quendam desu.

Per uispicere ea quae gerantur: quodi huic placere magis oporteat, quam illi. Ab illo sic interrogaris: Fugam, carcerem, uincula, mortem, infamiam quid esse

in schola dixisti Respondeo: In quibus nihil sit discri

minis. N unc porro 'cuiusnodi haec dicis essemum albter se ista nunc, quam prius, habent Non. An tu liter es affectus quam anteac Non. Dic quae sint illa nihil habentia disciminis.Praeterea explica etiam ex odidine ea quae sub arbitrium nostrum non cadunt c Ea sunt quae ad me nihil attinent. Dic quae uobis uidean. tur esse bona Delectus rerum qualem esse conuenit, ac legitimus usus uictorii. Qui porro finis ut te ista se, quantur,re non contra Et eadem quae antea etiam nsic. Oa dicis:

115쪽

dicis: Ita uero sentio Sc dico. Discede, & quod reliqua

est firmo sis ec memori animo, ac considera quantum polleat adolescens exercitatus in his quae nos meditari decet, inter homines in exercitatos. Ego equidem per deos, mihi sic adumbro, me istud persuasurum tibi. Ad quid tam magna tami multa molimur pro rebus nihi ii impetrandis Istud nimirum erat potentia, istud uesti, hula, cubicularii, stipatores hora gratias tantum studii disciplinis impedebam: At haec nullius sunt momenti. Ego autem rebus praeclaris & magnis aggrediendis meum addixeram studium. TABULA CAPITUM Secundi libri., Biter se non pugnare, obre er c tam esse. i x De tranquillitate., Ad os qui philosophis nonnullas commendant. 4 Ad quendam in adulterio deprehensum. ν memadmodum simul esse postra magnitudo inimi π diligensios Quid siu,nudo esse in discrime ra.

ν Q modo vaticinandum.

terdum albumimus. εα Quemadmodum ex uocilusis, umiora ratio interdum possis muretriati mod principium t philosophiae.

ει Dedisserendo. De anxiet te. ιι Ad Nasonem. ις Adras qui contumaciter in quibusdam quaestaruerunt perstuerint. εο QMd non exerceamMms, aut meditemur usium de bonis Cr malis r

bus decreto m

116쪽

quibusdam, quod pro uerissimo habetur a philosophis. Proinde consideromus pro facultate ingenij nostri, utraveru sit hoc: ac fieri possit,ut 5c caute, oc simul etia co fidenter gerat ac faciat qui sipia omnia. Etenim contrarie quodam odo opponi uidentur cosidenti cautus contraria uero simul in eodeella nequaqua possunt. Caeterum Q plerisin absurduid uidet esse,huius causam inde petenda existimo. Enim uero si resipectu eiusde uelimus uti cautione 5c fidentia,merito nos accusent, tanqua repugnantia inter se conectentes. Atqui si no sic, quid quaeso absurdi est, si hoc osurpetur a nobis di Ru Etenim si integra sunt quete di ximus saepe,ac no semel sunt demostrata, quod nimira essentia boni in usu uisorsi cosistat, ite* mal 5 pr te ea,v ea quae sub dele fili nostrum non cadunt, nec mali natura,nec boni in se habeant: quid absurdi sentitit philosophi si dicunt, illic ubi no arbitraria cosistant, locum eIle colidentiae debere: arbitraria aut ubi sint, ibi adhia henda cautione Nam si peruersa uoluntate matti des

nitur, in his solis quid prohibet sollicitudine cauedi ada hibere Quod si s arbitrio nostro administari nequeut,

nec in potestate sunt nostra ad nos uidelicet nihil perti,nent quare in his animi cofidentia est utendu . Et hae quide ratione simul & cauti erimus, & animis Gfiden tes: per Ioue, propter cautione confidentes. Dum earum cavemus nobis ab his quae sunt uere mala, eue o 3 niet sane,

117쪽

laruae terrent pueros, magnum V eis incuticut metum, plii Hat

ob imperitia haud diuersum est quod nos etiam in uita ηφη mgerendis rebus afficit. Istud nulla alia de causa nobis su uenit, quam ea quae idipsum quo in pueris efficit. I. Quid quaeso puer est ρ' Ignorantia. Quid puer institia. h. his

Quod si ista, ut nos, animaduerteret puer, inferior hac H est lar in parte nobis non esset. Mors quid estzLarua. Consi uia. dera ergo eam auferens. Vide quam no mordeat. Corpusculum separari oportet ab animula. Vt antea fuit se- Paratum, ita nunc etiam erit, aut non multo post. Quid igitur moleste sera, si nunc separatur: nam si nunc non, 3 paulopost separabitur. Quamobrem cui curriculum suum perficiat mundus, cui opus est non solum praescia tibus, sed etia suturis rebus, ac praeteritis. Dolor quid est Larua. Auser eam, & cognosce. Aspere mouetur

caruncula, deinde rursus suavi sensu assicitur : id tibi si non profuerit, aperta ianua est. Si utile sit, serto.

Ad omnia enim patefieri ianuam oportet, re mole id est, ut messia nobis exhibebitur nulla. Sed quinam decretorum tu mortis ne talium est fructus: Is nimirum, quem par est haberi nos in Iura pro pulcherrimo, re qui maxime deceat eruditos: nem. mm rebus pe tranquillitas, fortitudo, libertas . Non enim uul, mirago his de rebus habenda est fides, qui dicunt solosti. heros institui liberaliter atque erudiri posse: sed po - p

tius credendum philosophis, qui solos cruditos si . . ruunt esse liberos. At quo pacto istud Num uelo a liud quiddam est libertas, quam ita ut uelis potestatem. habere uiuendi Nihil aliud. At respondete mihi. ὀ NOMMmortales : Vultisne uiuere peccatis obnoxii e Non et μ' l. uolumus. Ergo nullus qui peccat, liber est. Animo ita esiis affecti, ut libeat metu pauidis uita m aetere, aut uti

llitia anxiis, aut perturbatione inquietis c Nequa- hi, erquam. Ergo nullus aut timidus, aut moerore affectus, randide.

118쪽

m A R R aut alio perturbatus modo, pro libero est habendus.

Qui ergo liberatus est moestitia, metu, perturbatio ne, eum eadem uia ex seruitute in libertatem uindicaari etiam certum est. Quo igitur pacto fidem uobis , optimi legislatores, habebimus: Nullis nisi liberis permittemus erudiri e Philosophis sic uidetur, sic ipsi sta

tuunt, non concedimus cuiquam libertatem nisi rocte institutis. Atque id est,quod Deus non permittit eatiam. Quando quis seruum suum apud praetore uer Per No terit,num ista uertigine nihil effecit Enimuero secit essem miri quid. Quid nam Nempe seruum suu uertit apud pra rem MntP torem. Numquid aliud Nihil aliud, ac praeterea etiam vigesima ex peculio persoluenda erit. An cum qui su stinuit ista, in libertate assertum non censes Nihilo magis,quam antea,nisi metu uacat. Proinde tu quo qui multos pascis, nullumne habes dominil cito argentum,

non puellam,non pusionem, non tyranni aut amicum

quendam tyranni Quid ergo perhorrescis, adeundo quodda discrimen huiusinodi . uocirca id uobis seni per inculco: Ista meditamini, & in promptu habetote

., semper, ut intelligatis in quibus rebus cofidendum animis,& item in quibus caute agendum sit: nempe in re hus arbitrio nostro no subiectis confidere, in arbitrariis

autem cauere. At,inquies,no praelectore usus es me,

seu recitatore, nec nosti quid faciam. In quo elaboras In oratiunculis conficiendis. Quin potius ostende, ut sis animo affectus appetendo, declinandol. Frustr risne his quae habere cupias,aut incidas in ea que nolis. Proinde ambitus illos orationis scriptae,si sapis,auseres, hinc interline. Quid ergo Socrates nihilne scripsit Et quisnam tot,Ac tam multa Sedqin potuit c Quando habere M potuit semper qui sententias ipsius disputam refelleret, aut quem ipse redargueret,ium ipse secum disceptans,ipse sese refellare oc a seipso sciscitati uerum Colit

119쪽

solitus erat. Semper una animo impressam habebat no titiam illam,in qua se semper exercuit ad usum viis gnauiter:hanc uero de qua nimii si in praesentia loquor, alijs remittebat, nempe stupidis, aut beatis illis, qui in quietere tranquillitate uita agunt, aut iis qui nihil pensi habent propter stultitiam. Itaq; occasione oblata, huiusmodi discripta ostentabis adueniens,prs sentibus* leges 5c uenditabis. Ne id facias mi homo, quin potius illa prae te .seras: En quemadmodu appetendo uotis non frustro, en ut declinando sim prudens Sc circuspectus.Propone ' mortem,& intelliges: dolores offer, carcerem, ignomis niam,damnationem. in his est ostentatio eius, qui haud ... ita pridem e schola discessit: quae praeterea sunt, alijs re linque. De his nemo ex te uoce ullam percipiat, nec laudari propter studia huiusmodi expetas: quin nullus in

his esse uideri malis,ac scire nihil prae te serens,unum id sola te scire quemadmodu scilicet consequare,et quc admodum cautus no incidas in malum. Alijs curae si, lani V out se dicendis causis exerceant, proponendis quaestionibus colli dis syllogismis:tu disce mori uinciri tormen 'n'tis cruciari, in exiliu agi ac solum uertere. Haec omnia 'μ ι sunt c5fidentis, at* obedientis ei a quo es uocatus ad illa sustineda, eiq; qui hoc loco te digno iudicauit: in quo constitutus demonstrabis quid ualeat ratio, quid principatus in homine, si quasi in aciem educatur contra UO- .luntati non obnoxiam uiolentiam rerum. Atq; ita sane paradoxum id,aut tale quod fieri nequeat, haudquaqua iapparebit cum uidelicet dicitur, simul cauendu-considendum esse: in non uoluntariis considendu, in uoluiis tu saut m r ebus cautionem adhibendam.

D traturuillitate. cap. II.

Considera in iudicium ueniens, quid custodire ue .lis. 5 quonam peruenire. Etenim si consimiti tibi sit delectu rerum,qui secundum naturam sit,uti,omnia

120쪽

tes quae tua sunt in potestate unius, & quibus natura ii herias tua constat, non neglexeris. His contentus, quid aliarum rerum satagis: quaru quis rogo dominus, quis eas auferre potest Quis prohibet te esse uerecundu,aut fidelem Si uis non impediri, nec necessitate aliqua c gi, qui stram obsecro, uim tibi asseret, ut appetas ea quae tu nolis,aut non uideatur appetenda, aut uitare quae fir gienda non uideantur At uero num quaedam obiiciet tibi,quibus exterreare & pertimescas Sed his declinandis ut male nihilominus habeas, qui poterit efficere It que in tua potestate cum sit, prosequi appetendo, & su piendo declinare,quid in alijs sollicitus es Id pro exor dio tibi sit,pro narratione,pro cosirmatione, pro uicto xia, pro epilogo, pro uoluntate constantissima ac rectist

sima. Quocirca Socrates ad eum, qui ut se ad dicenda

causam pararet, hortabatur, sic dixit: Per omnem uitam

non uideor tibi me praeparasse ad hoc iudicium c Sed cuiusmodi fuit praeparatio haec c Custodiui id, inquit, quod in mea est potestate. At quo istud modo: N ulla .

rem iniustam nec priuatim nec publice inqua commias. Tu proinde si uoles quae sunt extra te obseruare, corpusculum scilicet, posseisiuncula, gloriolam, iam in de denucio tibi, ut instruas te omni apparatu quem consequi possis, ac de caetero cogites quae natura sit iudicis, item aduersarii. Si ad genua procumbendu,supplex ni mirum ea attingas si plorandum, plores. Quando enim subieceris quae tua sunt, his quae sunt extra te, in reliquis

seruire ne recuses,ne sis contumax: ac non aliquando uelis, aliquando autem nolis seruire, sed omnino ac ex te ta mete tua uel haec, vel illa amplectiere, aut liber esto aut seruus, aut eruditus aut rudis, aut generosus gallus, aut ignobilis abiectus, aut ad necem patere te uerberibus

accipi: aut costata muta sententiam, ne accidat multis acceptis

SEARCH

MENU NAVIGATION