장음표시 사용
131쪽
quo ξc honestorum snarus non erit, item iustorum 4oc iniustorum. Age o homo, dic mihi quid significatuita aut mors,paupertas uel diuitiae utrum conducunt
ista, an obsunt Ex te audire cupio, cur in grammatica arte id non indices :&possis tantum id in his rebus in quibus pleriq3 omnes hallucinamur, ato inter nos di micamus Quocirca praeclare Demina dixit, uolens Huivi fata Gratillae relegatae amplius quid mittere supra dimen- ηα Pliniussum suum cosuetu. Et cum dixisset quidam, Hanc exuperantiam detrahet Domicianus:respondit, Malo ut i- pse diminuat , quam ut ego non mittam. Quid ergo causae est, quod semper pendemus ex diuinationibus Metus stilicet,&futurorum sollicita expectatio. Iccirco uatibus adulamur: Domine dic, utrum paternorum bonorum h editas ad me sit peruentura. Videamus, exta inspiciamus. Ita uero. Domine quid mihi desinat sortuna Quum haeredem fore responderit, perinde ati si ab aruspice acciperemus haereditatem, gratias ei agi mus . Atque hanc etiam ob causam isti illudunt nobis. Quid ergo est, quod capessendum nobis absi appetitu Sc declinatione, sit Quemadmodum uiator ex ob uio sciscitatur quanam uia sibi sit incedendum, eam qus . ad dexteram est non magis appetens hac quae ad leuam dirigitur, utpote cum non uelit alterutra istarum ingredi, sed ea tantum qua possit peruenire ad destinatum Iocum: Ita sane cdueniebat nos quoq; accedere ad Deusi, ut Blent facere uiatores,& eodem etiam modo quo uti solemus oculis, quos adhibemus non ut certius nobis demonstrent aliquid, sed ut iis apprehendamus uisa&phantasias rem nobis propositam. Atnunc tremebundi moramur aviculam,&Deum implorantes rogamus
ipsum supplices : Miserere mei Domine, da ut posiim
euadere .sIgnavissime homo, aliudne expetis, quam
id quod melius est: num aliud quidpiam mesius, quam
132쪽
2s A. B. R I A N Ivi nos do- quod uissim Deo suerit c Quare quantum in te est, cor erechristus rumpis iudicem, seducis consiliarium.
- P l .entaneum ita*, ubi sit Deus,illic boni quom esse
substantiam. Sed quae'nam substantia est Dei num ca, ror Nequaqua . An landus,an fama oc gloria Nequao
quam. At mens,scientia recta ratio:quamobrem in his
etiam simpliciter inuestiga boni naturam. Hanc qua Hsne in stirpibus ζ Non. In aliquonerationis experte: Non.Quaerens ital eam in compote rationis, quid est quod alibi inquirendam censes, quam indiscrepantia hac, qua differunt intelligentia a non intelligentibus Caeterum stirpes apparentium rerum uisis uti nequeunquare bonum quod quaerimus,in ipsis esse negas. Iracphonum, requirit usum uisorum di ψαντα τῶν. Sed an illum solum c Nam si unum ec solum, costrare necesse est in reliquis quo* animantibus bona inesse, item*scelicitatem 5c miseriam. At istud negas:& quidem re cie. Nam ut maxime habeant usum uisorum,nihilominus eum ipsium non assequuntur quadam notitia. & id quidem no absurde fit, propterea quod usibus aliorum ut subministrarent, & no ut praeessent at* imperarent, sunt nata. Num asinus ex his est, penes quae solet esse principatus Non: sed quia tergo ipsius supportandis os neribus indigebamus, quinetiam incessu illius nobis fuit opus hanc ob causam ut uisis uti possit adeptus est,alioqui enim incedere non posset: si quae praeterea sunt,ijs nimirum deficitur. Nam si datum quom ei esset assequi usum uisorum, consentaneum non esset ipsum nobis subqci,nec utendum nobis ita se exhibuisset, u rum aequalis nobis ac similis potius suisset. Ergo non censet illic inquirendam boni substantiam, quo no prae sente haud existimes in carieris appellatione honi utem
133쪽
dum Et quamuis no sint, nihilominus deorum tanen sunt opera: ueruntamen non principalia nec particulae deorum. Tu 'uero principale quiddam es, delibatum ex diuina natura, habes aliquam partem eius in teipse. Quare ignoras prosapiam tuam cnescis unde ueneris: non meminisse uis, quando uesccris, qui existens u scaris,& quem nutrias: oc in coetu uiuens, & cum aliis
uersans, quando exerceris, quando disputas, an nescis te nutrire Deum, exercere Deum, circunferre Deum te ignoras o miser c Censes me loqui de aureo quodam aut argenteo, quem extrinsecus circunseras In teipse
inquam, illum gestas, quem coinquinari abs te non sentis. Impuris enim cogitationibus, sordidisq; a filonia hus id facis. Quod si Dei efiigies quaedam adesset, non in animum induceres tale quid agere: Deo autem ipta Praesente in penetralibus, Zc inspiciente omnia, atq; a diente, non pudet te ista cogitare & facere, propriae na turae ignarum, & dignum cui Deus sit iratus e De reli quo quid est quod timemus, quando dimittimus adoles scentem e schola ad faciendum aliquid, ne secus quid faciat, ne secus comedat, ne secus gerat se in coetibus, ne
abie mor appareat indutus laceris,ne nimis delicatis elegantibus* uestiatur An is nescit quocum spectatore hinc discedat,& serimus eum sic loqui nobiscum: Volebam ut mecum esses. Numisthic Deum non habes, re alium quaeris praeterea, cum hunc habeas Num deris quibusdam rebus hic temonebit, quam illa sint Quod si Phidiae esses eiugies, Minerua scilicet aut Iupiter, meminisses utiq; Sc tui ipsius, at* etiam sculpto ris. Ac si quem haberes sensium, conareris nihil indi
gnum facere tuo opifice, necp etiam teipse,nec indecoro habitu te inspectorum oculis offerres . Iam nunc Porro Iupiter cum te secerit, qui fit ut curae tibi esse non
Patiaris, qualem te ostendas:& hac in parte quantu in terest
134쪽
trs R R R I A N Iterest inter opifices, items inter opera & essectus Aut quodnam est opificiu artitici quod simul ut factum sit, suas habeat iacultates in semetipso, quas praestare pos
sit hac efformatione: Nonne lapis est, aut aes, aut aurum, aut ebur, adeol Minerua Phidiae, porrecta manu semel consistens, ac uictoriam tenens, in Perpe
tuum motu uacat Sed opificia Dei mobilia sunt, Scspirantia, uti uisis possunt , nec carent facultate oesti mandi. Talis artificis cum sis opificium, quare idipsiam dedecoras: Quid, quod non modo te condidit, sed ea tiam tibi soli credidit,& quid faceres in mandatis deadit c Nec illud meministi, quin etiam commissam tibi
tutelam sic ignominia asscis. Quod si pupillum tibi
Deus commisisset, num illum negligeres c Te uero cum tibi ipsi commendarit, ita inquiens, Non habeo auliquem fideliorem, cui te committam, quam teipsum: hunc volo ita mihi custodias, quemadmodum ipsius natura postulat, pudicum, fidelem, altum, inseaetum, affectibus uacuum, absque perturbatione: Ergo tuen dum illum non suscipies c Quin potius dicent iam, Unde nobis hic supercilium sustulit, aut tam grauem personam sustinet, quae ipsum haud decere uideatur Etenim his quae didici, quibusl assentior, no magno pere confido, meam imbecillitatem perhorresto: sed sinite ac permittite mihi, ut constans Sc confidens esse possim: tum scilicet assumam uultum, habitum Ψ qua lis me decet, tum uobis ostendam effigiem, quando ni mirum absolutalsuerit, quando resplenduerit. At quid uos respicitis,num supercit 3 contractionem ' Anelligies Iouis in Olympia aliquando contraxit superem lium: At eius sic est defixus uultus,qualem nimirum Oius esse oportet qui dicit,
Nec reuocanda nec irrita, uanaue dico. Talem uobis etiam me ostenda uerectandum, ge nerosimu
135쪽
Epic TE TV s. rasneros im,absque perturbatione . Num etiam immoratalem, non consenescentem, nullis obnoxium mor
his Non: sed morientem secundum legem diuinam, itemP fgrotantem. Haec habeo,haec praestare possum: alia uero nec habeo, necis potestate mea sunt. Ostenadam uobis neruos philosophi r Quales dicis neruose
Appetitum qui non seustretur, dic declinationem quae
non implicetur,conatum ossiciosum,propositu circuns speetiam, assensionem non lubricam. Haec considerate. mod nonnusti fusicipimus por oram philosophi, em interim non praestrinu quod hominis esse uideatur. c AP vT IX.
Non est sicile istud etiam quod hominis natura po
stulat 5c facere et implere.Etenim quid est homo: Animal, inquit, ratione praeditu ac mortale. Quum dicimus ipsum compotem rationis, a quibus eum separamus rebus c a seris bestijs scilicet. Num ab alijs qui busdam c ab ovibus quoque oc similibus. Vide ergo ne quid tanquam bestia seceris: quod si facias, hominem perdidisti, non praestas id quod praestandum tibi crat. Quinetiam uide ne quid seceris tanquam ovis: si non caueris, hac quom ratione hominem perdideris. Quae
sunt igitur illa quae facimus tanquam oves. ' quando ni mirum uentris gratia aut penis, aut alias temere quid agimus, quando sordide, quando oscitanter. Quo dein generauimus in naturam ovium. Quid amisimus rationis usum . Quando crudeliter, perniciose, incitas te, uehementer, quam in naturam descivimus c Fer rum. De caetero itaque nonnulli ex nobis magnae sunt
bestiae, quidam uero sumus paruae bestiolae, oc males cae, quas abominando & detestando dicere solemus, Devoret me potius leo. His omnibus naturis id quod de sepromittithonio, aboletur.'At quando coneXUmr habetur
136쪽
habetur pro consentaneo Quando nimirum quod eo promissum sit concludatur. Quamobrem persectio est conneXi ex ueris contexi. At quando disturustum: Quando id praestiterit quod eius ratio postulat. quado tibia, quando lyra est quando equus, quando canis: Quid ergo miru, si hominis eadem sit ratio, quoad esse ec uiuere dicitur,item quoad n6 esse & aboleri Quataque rem augent atque conseruant consentanea opera:
fabrum sabrilia, grammaticum grammatica . Quum assuefeceris barbare ut scribat, artem corrumpi 5c abo teri oportebit. Sic uerecundum uerecundae actiones conseruant, quae tamen inuerecundum perimanti. fide iem, fidelia, repugnantia autem contrarium essiciunt, re uicissim contraria his contrarie assectos confirmant, augent : ut impudicum, infidelem, maledicum masledicentia , iracundum ira, auarum exercet crebritavaccipiendi dandi*alternis. Quocirca admonent phi losophi, ne simus duntaxat studio discendi occupati, sed etiam adiungamus meditationem, deinde exercita tionem. Longo enim tempore contraria facere assu scimus,& opiniones repugnantes ueris ad actiones ad hibemus. rod si non etiam ueras opiniones rebus agendis applicemus, nihil aliud erimus quina decretos rum alienorum interpretes. Quis modo ex nobis est, qui non positi solerter dis utare de bonis oc malis re ihus ritem quaecunque sint, aut esse bona aut mala, aut amborum in medio. Bona quidem esse uirtutem, re quae ad uirtutem attineant: mala uero, contraria: in differentia porro, opes, cutitatem, honorem . Interea
temporis si disserentibus nobis senitus quidam maior exaudiatur, aut si quis praesentes nos irriserit, animis commovemur. Vbi sunt, ilosophe, de quibus modo disse ebas unde ista proserens enunciabas dunta xat alabijs pronunciabantur scilicet ista,quid aliena re. media
137쪽
E p I c T E T V s. iii media conspurcas quid iacis aleam de rebus maximis Aliud est, tanquam in penum reponere uinum repanem, aliud comedere . Quod comesium est, concoaquitur,digeritur in corpus, inde nerui, carnes, sanguis, ossa generantur, honus color efflorescit, spiritus sitastentatur . Si habeas seposta alimenta, uolest his dorromptis ad ostentationem tantum uti, id quidem s cere poteris, sed nullo tuo seu stu: nec ex eo aliud quid obtinebis, quam ut uidearis habere. Nam quid hoc
liud est, quam interpretari id quod uisum sit alijs: Sedens interpretare nobis quid senserit Epicurus:&fieis Vripotest ut argutius de his rebus disputes, Lipse. Quid appellas te Stoicum quare decipis di fallis tam multos Quam ob causam uis haberi inter Graecos, cum sis I datus An nescis, quam ob causam quisque habeatur pro Iudaeo, pro Syro, pro Aegyptio cAt quando conspexerimus aliquem incertarum partium atque anem 'piti fide, dicere solemus: Iudaeus non est, sed simulat. um autem affectum induit baptizati, ec inter secta tores asciti, tum reuera est ec appellatur Iudaeus. Ita nos quoque parabaptistae sumus, α non legitime tincti, et jAli iadum quisque uerbo tenus duntaxat Iudaeus . re autem portet esse uera aliud quid existit . Animis non assicimur ad ra, in tiones,dum uidelicet longe absumus ab opere oc cona, pist Aristo tu eorum quae dicimus, nihilominus opinione scienta tries, Ernaliae cuiusdam inflati esserimur oc superbimus. Ex quo ore M concludendum, nos personam philosophi nobis arti θω m.
pere sicut nihilominus qus persona hominis de se pio. ' mittit, non praestemus . Praestare autem se philoso hphum, quam est graues Perinde autem istud fit, atq; si quis decem libris tollendis impar,
lapidem Aiacis portare in Ilome. nimum suum ii, M.ta. ducat
138쪽
osciorum ratio quemadmodum i uoc bula etiam sit petenda.
Considera qui sis. Primum cogita te hominem epse: quod ipsum est, nihil habere in se principalius
arbitrio: sed oc caetera ei subdita esse, ipsum uero nulli obnoxium oc subiectum. Considera etiam, a quibus te separet intelligendi facultas. Nempe a bestiis discreis
pas immanibus, quinetiam ab ovibus. Hanc ob cau fam ciuis is mundi, adeoq; particula ipsius. Nec ex nua mero es inseruientium inurumentorum, sed ex principalibus : propterea quod diuinam gubernationem a clusim sequi potes,ac unu ex alio ratione colligis. Sed quod vi nam est ciuis munus Nihil habere priuatim dunt xat utile, de re nulla consilium capere tanquam ab astiorum consortio separatum: sed perinde ac si manus aut pes rationis esset compos, intelligereti naturae suae usum & commoditatem, nunquam secus ad motum se uel incitarent, uel aliud appeterent, quam quod ad solutem spectaret totius. Quocirca consentaneum est
quod dicunt philosophi, si bonus honestusque uir dia; uinare de suturis posset, suam operam nauaturum ima pigre perserendo re morbum, di mortem, re corpo ris mutilationem: siquidem disipensari ista ab ordine GK niuersi exploratu haberet. Etenim totu principalius esti parte,& ciuitas cive.At praeuidere ac prospicere sutura
cum no ualeamus,restat ut ijs nos accomodemus,quo
rum delectus est laquam potioru quum hac lege Sc conditione etiam nati simus. Postea in promptu habe valom tur,si filius quispiam sit,ialis personae haec esse officia, ut
M. . omnia quae habet patris esse ducat,in omnibus dicto es.se audientem, apud neminem derisui hahere, nihilque aduersus eum aut loqui aut machinari quo noceat cin omnibus, non contra niti, sed concedere potius, adii
139쪽
EP I e T E T v s. x33uando pro parte uirili. Sed & statrem te esse noscito: Fratris. eius personae haec sunt officia, escessio, cilitas, candor, non cotentiose pugnare his quae sub delectum nostrum
non cadant,asseredis,sed humaniter remittere, ut nimiarum in his quae tuae sint potestatis,tu uincas ac superior sis. Cogita quaeso quantum sit, pro maza aut pro ca se . thedrs praerogativa possidere animi aequitate qua coni pensatione longe plura accipiunt, quam dantur. Quod si fueris senator ciuitatis, ec senator iuuenis, cogita te iuuenem ess e: si senex,sene: si pater, patrem te esse mea mineris. Quodvis enim uocabulum ossicit, si eius rationem perspexeris, describit proprii operis functionem. Quod si hinc discedens, seatrem contempseris tuum: 'oblitus inquam es qui sis, re quod nomen sit tuum. Profecto si faber aerarius esses, ac secus malleo quam ratio artis postulat, utereris: mihi crede, haberere pro eo qui artem esset oblitus. Tu uero si te statris ceperit obliuio, re pro fiatre inimicum ei te exhibeas, putabimus stili
cet, nulla saeta permutatione, te alium quam prius sue ris esse saeium: Si pro homine, qui est mansuetu ec uti- Homo. litati multorum inseruiens animal, exhibueris te pestia feram beluam, fraudulentam aut mordacem, nihil sciliacet amisisti Vtrum necesse est, si puniatur quispiam, eum tum demum puniri, si quid damnosum sit ratione
lucri, num aliud nihil est cuius amissione mulinari male positi homo Si gramaticam aut musicam oblitus amia seris artem,damni te aliquid fecisse censes: quod si pi
dorem,& moderatione animi,mansuetudinem l abi ceris,pro nihilo habes. tametsi illa propter externam liquam & uiolentam causam aboleri, haec uero a nobis ipsis perimi soleant: & illa nec habere nec amittere tura
pe sit, haec uero oc non habere oc perdere ignominio- .sissimum pariter Ac miserrimu sit. Quid quarta amittit cinaedualdum patitur et Virum. Quid is qui cevet Pi ae x 3 ter multa
140쪽
i34 AG R R i A N iter multa alia, ipse etiam utrum perdit. Quid adulter perdit Animum pudicum, temperantem, modestum, quinetiam ciuem, uicinum. Quid iratus perdit aliud
quiddam. Quid sermidolosus: ec ipse aliud quiddam:
Nudus ma etenim nullus absque detrimento θί poena malus est. tin isque De caetero autem,s de damno,quod opponitur lucro,r queris,omnes illi de quibus diximus,si detrimenti nihil patiantur siquide pro re nata ita contigerit ut ipsis poenae non irrogentur,pro non mulctatis scilicet habebuim tur, prssertim cum interdum aliquid inde Iucri reserantat emolumenti, si quid tale perpetrarint. Considera porro siquidem refers omnia ad lucellum quoddam hac ratione nimirum necis qui nasum amiserit, damni aliquid secisse dicendus. Certe, inquiet, pro mutilato est hahendus,&hac ratione detrimentu perpessus. At si facultatem ipsam subodorandi amiserit, num damni eum nihil fecisse censendum Ergo animae facultas non est pro nihilo habenda, cuius qui sit compos, comm dum inde percipiat qui uero ea priuet, ob id detrimen to assectum dicamus. Quaenam uero haec est ficultas Nullane est,qua pudici esse queamus Insitam nobis hahemus. Ergo qui hac fuerit orbatus, nihil accipit detria: L. - menti nulla re priuatur: nihil amittit eorum quae ipsius erant, & ad se pertinebant Nihil igitur a natura nobis est insitum A natura nobis datum est,ut possimus este fideles, amantes nostrorii, opitulatores, oc ut queamus' patienter offensas mutuas tolerare. In talibus itaq; re hiis detrimentis se assectum qui non sentit,aut ii luit, num extra noxam erit, & mulctae expers c Quid ergo 'faciam fas non est ut uicisiim nocea ei qui nocuit Primum considera quid si nocere, re repetent otia qus aliquado ex philosephis audieris. Nam si bonum est in arbitrio 8 delectu uoluntario rerum,etiam malum illic