Arriani Nicomediensis De Epicteti philosophi, praeceptoris sui, dissertationibus libri 4., saluberrimis, ac philosophica grauitate egregiè conditis, ... nunc primùm in lucem editi. Iacobo Scheggio ... interprete. Accessit Epicteti Enchiridion, Angelo

발행: 1554년

분량: 644페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

2is A R R I A N rhabuisti, sed maiores Sc eminentiores titulos desideras. Quando sic nauigatione suscepisti, ut inquireres studi se in tua decreta,ec in his si quid salsum deprehenderis, id ut ex animo elicias Quem conuenisti hac de causa, quod tempus huic rei destinasti Repete memoria si coram eloqui pudor est) tem ipse cogitans: Quando puelatus eras,num perpendebas tua decretamone ut facis actu

huc omnia, ita tum quoque faciebas illa quae faciebas uum uero adolescens iam factus, rhetoribus te dedint,ipse te disserendo exercuisti, quidna tibi deesse antismo definijsti Iuuenis porro cum esses,&accessisses rem Publica, causa si diceres, ac ijs rebus celebris estes,nuns quem putasti tibi squalem esse Potuisses perpeti, si quis in opiniones tuas inquirens, eas ostendiuet esse prauas Quid ergo uis tibi dicam Adiuva me in hoc negotio. Non habeo aliquid meditatu. Nec tu uero de his rebus ad me percontatum tanqua ad philosophum uenisi sed quasi ad uenditorem olerum, tanquam ad sutorem. At quibus in rebus meditata habent sua philosophi Ad id nimirum, ut quicquid euenerit, princeps ratio secundunaturam se habeat, re peragat omnia. An paruum hoc tibi uidetur esse No sed longe maximum. Postea quid, num parus temporis res uidetur esse, ac statim exhiberi

accipit potest e si potes, accipe. Deinde dices: Incidi in ieietum tanqua in lapidem, quasi in statuam. Vidisti

certe me,&nihil aliud. Homo autem ut hominem tum conuenit,quum eius quem accedit, sentetias cognostit, et uicissim ipse suas declarat. A ccipe igitur mea qus ego sentio: ostende tu etiam quid sentias,& tum dicito quod mecum contuleris. Emendemus nos mutuo. Si quae est in me opinio praua, detrahe eam mihi, si qua tu habes :noIi celare, pone in medium. illud nimirum est conue

nire philosophum: alioqui dian axat id est tanqua aliud agentem e uia Parumper deflectere. Possumus intere dum

222쪽

npic TE Tvs. zi dam conducitur nauis, uisere Epictetu, uideamus quid sit dicturus. Dein egressctus, Nihil est Epidictus, inconcinne & barbare est locutus. Num ut ullius alterius rei esse tis iudices, estis ingre sit c Et rursus, Si me his devinxerorationibus, agrum no habebo, quemadmodii tu non habes:pocula argentea no posiidebo, ut tu: nec pecora opima,sicuti tu. His omnibus respondere mihi satis erit, me his scilicet non indigere: tu uero quo plura postides, eo tihi pluribus est opus aliis. Velis nolis,pauperior me es. Qua tandem re mihi opus est ea scilicet quam tu n6 ha,

bes, constantia, congruente ratione naturae rerum,trano

quillitate animi. Patricius non sum .Quid ad me tu istud

curas scilicet. Sum uero te diuor. Non anxius sum quid de me statuat Caesar. Nemini adulor ob hanc causam. Haec mihi sunt pro argeteis aureis poculis. Tu habes aurea vasa, purpureum sermonem,opiniones, approbationes,studia,appetitus. Quod si haec omia in me secun

dum naturam sese habeant, quare non amans essem aruficii quo ratio excolitur, praesertim cum sim uacuus, nec distrahantur cogitationes meae. Quid ergo agam, non

distractus alijs curis nil eo quod facio ego,magis quidadam perscit hominem: Vos, quando nihil uobis est neogotii, perturbamini, spectatum uenius in theatrum, aut disputatis quare philosophus non eleganter loquatur.

Tu crystallina, ego pseudomeni: tu murrhina, ego re darguentem syllogismum considero. Tibi uidentur omnia parua quae habes, mihi omnia mea uident esse magna. Tu inexplebili es cupiditate, mea est expleta. Angusti oris vasculis immittunt manum, et extrahunt ficus mixtas nucibus. Accidit autem si manum impleant, ut eximere eam non posiint, quare flent. Tu uero mitte istam cupiditatem, ut ne mulinta desideres,di Pin

223쪽

invmodo oporteat serre morbos. cap. X.

CVius p sententiae quando usus postularit, expedita

debet esse ratio. In praestantissimo, quae dici solent de praestantissimo: in balneo, quae ad balneum pertinet: in lecto, quae ad lectum. Nec suavem teneris oculis ad mittere somnum priusqua quod interdiu gesseris ratio nes tecum computes: Quid mihi delictum,aut commis sum quidue peractum Inde incipiens, caetera perseque re. Postea si flagitium perpetrasti, obiurga teipsum acri ter: sin lanctus es ossicio tuo, delectare. Et illos quidem

uersus ad usum adhibere meminerimus: ut catus autem

uoce duntaxat haud personemus:ut fieri 'let, quum canendo celebratur illud: Paean Apollo. Quin etiam la horans sebii, meditata habeto quae ad febrim pertinent: ne si febri correpti fuerimus,amittamus et obliviscamur omnia. Quado ego deditus sum phiIosophiae, quicquid fortuna uole mihi accidat. Praeterea si quando casus ita tulerit,ut discedendum sit ex corpore, etiam absi febri, praemeditata laaec habere: Etenim philosophia quid est non e praeparari ad sortuita, eat quae euenire nobis posisunt An no animaduertis abs te tale quiddam pronunciari Si me praeparem, ut quae mihi accidui aequo seram animo: saciat mihi quodcunq; libuerit. Si quis faciat socus, perinde facit ac si quis uerberibus affectus, desistat aluctando. At hoc quidem loco permittit mihi discedere, ac non contundi plagis. In inta autem,si desistamus a philosophando, quid utilitatis inde capiemus ' Quid e go est quod in rebus a peris quemq3 oportet secu loqui Vt istud praestare possem,ideo me exercui his studijs,ad id me paraui.Deus praecipit, tibi* sic loquitur Demonstra mihi te legitime decertasse: an deuoraris quantum

oportuerit, an exercueris, an obedieris unctori. Proina

de aggrediendo opus ipsum, languescis. Nunc tempus est ut sebricites,id cura ut honestifacias. sitiendum, sitim

honesta

224쪽

honeste tolera:esuriendum,esuri recte. Num id non est in potestate tua quis te prohibebit Medicus quidem netabas prohibebit:sed ut abstineas honeste, n5 efficiet. ita inne comedas uetabit: sed ut id recte facias oc ossiciose, non poterit efiicere. At no deditus sum studijs, quam uero ob causiam tantum opers in his stud is tu collocases

ratissime,nonne ut secundissima fruaris uita, ut optimosis statu, ut congruenter naturae uiuas Quid uetat quominus febricitans naturaliter affectum habeat principatum animae seaecin eo est examen rei, aestimatio philosophantis.pars etiam haec est uitae,ut ambulatio,ut nauigatio, ut peregrinatio,ita quo* 6c sebris. Num lectioni incumbis tum quado obambulas, quando febricitas No. Sed tum obtines quae pertinent ad ambulantem,si honeste ambules: si honeste febrim toleres, facis ea quae sentsebricitantis. Sed quid est honeste febricitare No offendere Deum,non homine, non succumbere his: quando sunt bene Sc honeste, expectare mortem,sacere faciem da, quando ingreditur medicus, no expauesceres quid

dicat, aut si bene promittat de ualetudine non multu es

serri laetitia. Quid boni quaeso, tibi dixit retiandi conualueris, quid inde boni habebis Nein porro etia despon debis animu,si periculose te laborare dixerit. Nam quid . est habere male Appropinquare dissolutioni qua antima separata corpore. Sed quid res ista habet periculi n

nunc no appropinques, paulo postea accedendum erit. An te mortuo scilicet mudus euertei quid adiit aris mea

dico ad ei dicis: Domine,si uoles,habebo melius.Quare occasone ei praebes ut efferat stuperciliinquare precia ei suum honoret non impendisti, ut sutori soles pro calceis, ut sabro pro domo extincta, ita quoU medico procuratione corpusculi,quod meu non est, ec quod silapte natura est cadauerosiim altu itaq; occaso operu febri citanti offeri: ea si praestet quis,at impIeat,sua nimirum

L 3 obtinebit.

225쪽

Persessi offisi est,non

ulcisci, aut uindicare iniuriam,

sunt extra se, uillum stilicet, oleolum, corpusculum, sed suum illud in quo est principatus uitae hominis. Externa uero ut resipicit quoad in his scilicet administrandis sine ratione non uersat. Qus igitur esse praeterea potest occasio metuendi, aut irascendi, aut de rebus alienis, deq; re bus nullius precit timendi Duo haec in promptu habea mus oportet. Quod nimirum extra arbitrisi nihil sit nemhonum neq; malum. Et quod non praecurrere, sed ratio

ne subsequi debeamus negotia. Non debuisset frater ne in me incitari. Certe non debuisset, sed ipse uiderit, ego . utcunt se erga me gesserit, ut honestum est me tame in his qus ad ipsum pertinent, geram. nam illud meum est, hoc uero alienum: quod prohibere nemo potest, illud potest praecaueri.

SVpplicia tanqua ex Iege constituta diuinae dispensationi non obedientibus irrogantur. Quicunq; aliud quiddam arbitratur esse bonu praeter illa quae in potestate arbitrii nostri sunt, is inuideto,concupiscito, adulator, perturbator. Qui porro aliud esse malum existimat, doleat, lugeat,fleat,assiuatur aerumnis. Et quamuis acerbe admodu mulctemur desistere tamen n6 possumus. Me

mento quid poeta dicat de hospite: N6 ego te spernam, nec si inferior uenit hospes. Idem erga patrem quoq; in

promptu habere addecet. No fas est pater ut te contem ptim habeam: nolim enim istud comittere, ne aduersus quidem multo te inferiorem. Nam* omnes patrio de scendunt a Ioue patres. Et respiciens ad fratrem dices :A Ioue fiaterno uenit cognatio statrum. Ita in reliquis etiam respectibus 5c cognationibus reperiemus in Octorem esse Iovem. De exercitatione. cap. πl LEXercitatio capienda no in his quae a natura aut opinione cdmuni abhorrent, alioqui enim a praestigia toti s

226쪽

E PQ I c T E T V S. autoribus nihil disseremus, qui se quoque philosophari diacunt. Res est dissicilis, ambulare super senem: ac no modo dissicilis,sed etiam periculosa. Id respicientes, nempe ipsi quoin nos exercebimus, ut posiimus scilicet esse su

nambuli, palmam queamus constituere, complecti sta- ho mi ruam. Nequaqua. Non enim quicquid arduum reperi, ε' culosum est, idoneu quoq3 existit quo exerceatis uerum

id duntaxat quod coducit ei qui in eo instituit elabora re. At ad illud est quod utile si t ei in quo instituit se quis exercere: Versari icilicet in rebus appetedo oc declinando,ita ut nihil impedimenti objciatur. Sed idipsum pori o quid est: Nec appetente scilicet frustrari, nec sugien

tem in aliquid temere incidere. Eodem accomodari de hei omnis exercitatio,& cura omnis conserenda. qua doquidem absin continua ec diligentissima meditati De quos ne cosequi non ualemus, ut si ustra ne quid expetamus, audivi, qui aut declinando ne quo malo implicemur, Quamobrem Augustin. Pro certo habeas, si animo permiseris tuo non exercit rit , Rissicto ut rebus occupet externis, ac in potestate arbitrii nota comiti h stri non positis,futurum ut re appetitio tua stretur, di tW declinatio incautius offendat. Et consuetudo confirma 't

tior si praecesserit utpote consueus nobis appetitu re su ses. Eringa in ii is duntaxat uti rebus ei nimiru alia erit opponen Azda consuetudo: ec qua parte praeserum labascimus i libri flam, ut

eis uisis permoti, ea contranitendit exercitatione. Sum trabem uix

in uoluptates procliuior supra id quam mediocritas po- ὸ quati orstulat: ab ea igitur diuulsus ad contraria me causa exer prioricitationis conseram. Abhorreo a laboribus. Adhibebo Gii mirictiones dic exercitia, ut ad id confirmem phantasiam, pG uquo ualeam abducere declinationem a quouis tali proposito. Quinam est exercitator c Qui meditatur appeti tu quidem uti,declinationem uero ad sola arbitria adhi- ροῦ rem, dehet, re qui se exercet in dissicilioribus. Quamobrem alii pisula in alijs plus est insudandu. Quid ergo est quod nonnul- pro creati

227쪽

ra* A R R I A N ilos tantopere instigat, palmam,aut tabernaculum pelli

ceum constituere item mortarium cum pistillo circum,

ferre.Si fueris irritabilis, exerce te ut conuicia serre pocsis,ut non doleas,si contumeliis assiciare deinde eo proaficies usq; ut etiam uerberibus ab aliquo affectus, postis

ipse ad teipsum dicere: Perinde illud est ato coplecti statuam. Quinetiam assuefias moderate uti uillo,no autem

ut largiter bibas : peruerse enim in hoc quoque genere quidam se exercent. Assuesce ital ut possis abstinere a puella,item a placentula.Deinde quod pertinet ad iudiacium ec examen, si occasio fuerit cognitione inteme ipsum usurpabis, num scilicet ex aequo omnibus obno xius sis phantasiis. Quare primum quantum potes absune & fuge a phantasiis uiolentioribus. Inaequalis pugna uenustae puellae, si sese adolescenti offerat, qui philoso phari incipit. Nam ut aiunt vulgo, Non colentiunt ollare petra. Post appetitum re declinationem,secunda sors est ut assedius incitatione ac repressionem obedientem rationi exhibeamus:ut ne quid faciamus quam tempus locus* postulant, aut si quae res est alia a qua positi a esse modus, ae moderationis indigeat. Tertia uero est, quae uersatur in his quae speciem habent, qua ad assenistiendum pertrahimur,uerisimilem, quibus tamen no sit temere assentiendum. Vt Socrates dicere solebat,uitam non esse degendam, ut de ea nulla habeatur inquisitio: ita uisum nullum admittendum,quin de eo habeat qus stio. Sic enim dicendum:Sine ut perspiciam te quale sis, re sciam unde ueneris, ut nocturni saciunt uigiles.T esseram mihi memora,si quam habes a natura qua carere uisum nullum debet a nobis approbandum. De caetero autem quicquid adhibet corpori ab his qui ipsum exer- . cendo firmius reddunt, siquidem uim hac habeat, ut ad appetendum aut fugiendum aliquid faciat &hoc nimirum ad rationem exercitii pertinebit, sin ostentationi sit

228쪽

EPIc TE' TVS. 22scomparatum, extra eminebit,& aliud quiddam aucupa idem de plahitur, eius* erit qui spectatores sibi aut amatores sui ut tone bit praestantis cuiusdam uiri, quaerat. Ita recte dixit A polia StobcM. lonius: Si uoles ipse, te tib ipsi exercere,fitibundus ma λώ -Ψας gno sstu accipe fauces plenas aqua frigida,eamss rursus exspue.at id te facere nemini dixeris.

Quid desertio,Cr qui desertus. cap. XIII. κ

ORbitas est status hominis destituti ab auxiliis. Noenim si solus sis ob id confestim orbus quo* et de sertus eris: nec si cum multis fueris,idcirco non desertus dici debes. Si amiserimus itaque aut fiatrem, aut silium, aut amicum quo acquiestere solebamus, pro relictis reorbis nos ducimus. Saepenumero quum Romae sumus, tanta nobis turba occurrente, ac tot domesticis ac fami liaribus stipantibus,multo quo I famulitio interdis praea te istud dicimus. Orbitatis quidem ratio in se conti net, ut nimirum aliquis sit priuatus auxilio, et obnoxius his qui ei nocere uelint. Quocirca quando iter facimus, tum maxime desertos nos querimur, quum incidimus in latrones. Non enim insipectio hominis detrahit noubis opinionem desertionis,sed fidelis hominis, uerecundi ac eius qui prodesse studeat. Enimuero si selitariu esse sitis est ad orbitate, quod Iupiter etiam in incendio uni uersi fuerit orbus dicere licebit, &quod ipse siuam deploret sortunam, dum inquit:Miser ego, nec Iunonem ha heo, nec Mineruam,neque Apollinem,nullum prorsus nec fratrem nec filium, nepotem aut propinquit. Ista dicunt quidam Iouem queri in incendio, omnibus orba, O' nisi e tum & destitutum. Non enim considerant quam uitam mm ςπ'

agat, quum est solus: sed quodam naturali insinctu per 'Rimoti ista disserunt, quit suapte natura censent illum esse a uetita comunicando liberalem dc abhorretem a uita selitaria, I his &. cui sit iucundu cum hominibus uerseri. At nihilomi municationus ad praestandu illud instrumenta quaedam habeat ali ne.

F quis

229쪽

2rs A R R I A N Iquis oportet, nempe ut ipse sibi positi aliquis sussicere :deinde ut queat ipse secum esse, quemadmodu Iupiter quot ipse secu est, int seipso coquiescit, ac intelligit gi hernatione sua cuiusmodi sit, uersatq; cosilia sese digna sibi* conuenientia. Haud longe secus nos quoque oporstet cise coparatos, ut possimus ipsi nobiscum colloqui,ut opus non sit commercio aliorum,ut non aliquo indigeamus insistamus uero diuinae gubernationi,&quo inter se respectu cohaereant, res omnes contemplemur: item ut prius euentu rerum animis fuerimus aste 'h& ut iam

nunc simus, quaenam sint illa quibus affligamur, ec quo pacto his sit medendu, ut sint euellenda: ec si quis cultus sit adhibendus, is nimiru ut res postulat,adhibeatur. Cernitis equidem quemadmodum Csser uideatur nobis pacatissima omnia fecisse, ut sustulisse omnia bella, nec sua peresse praelia quibus sit confligendii, nec latrocinia magna exerceantur amplius,mare etiam piratis liberum es- fecerit, ut tuto quovis tempore facere iter liceat abortu ad occasum us . Num quo minus febre laboremus, pacem praestare nobis potest ' num si in inus faciamus nauis fragium quo minus uastemur incendi js atl terraemoti hus, aut sulmine Quin etiam ut ne quis depereat amo re ne excrucietur luctu, ne torqueatur inuidia, aut denique ab ulla re tali ne infestetur quispiam, essicere ne potest Caesar Non potest. At institutio philosophora pollicetur ab his quo* rebus posse tranquillum & pacatumessici. Ecquidnam ea promittit c Si mihi auscultabitis, o

mortales, essiciam ut ubicunque sueritis, quicquid egeritis, aegritudine animi careatis. non esseramini ira, ut nomo uos cogat, nemo prohibeat. Inflexibiles ut ab his uitatiis ac liberi uitam agatis. Pace hac quifruitur,cam a Cssare concessam sibi non habet. Vnde enim istam tribu ret Caesar Ateius praeconium a Deo per rationem accePimus. His contentus scilicet non est, quum fuerit solus

contuens

230쪽

ΕPIc TE TV s. ar contuens ista atque considerans siquis: Is nimirum diis eiurus est, Mali potest mihi accidere nihil: mihi non est latro,nec terraemotus: omnia sunt pacata, plena sunt OMmnia tranquillitatis: secura est uia omnis, ciuitas, conis gressus: uicinus quoque mecum sine detrimento meo communicat: alius exhibet alimenta mihi, is scilicet cui istud est curae: alius uestitum dedit, alius iacultatem sentiendi mihi est largitus, alius anticipatas animi mei no tilias. Quod si necessaria non suppeditat, qui euocat si gnum nimirum dedit, ianuamcp aperuit, ac monet ut e

grediaris. Sed quonam c Eo, ubi periculi sit nihil,& unis de tu aliquando uenisti, ad cognata scilicet& peramica tibi. In elementa porro dissol uetur corpus, quod erat ignis in te, discedit ad ignem: quicquid terreum, id te ra accipit: spiritus autem in aerem evanescit &aqua colliquescit in aquam. Nihil insernus est, nihil Acheron,nihil Cocytus,neque Pyriphlegethon, sed omnia sunt re serta dijs ec daemonibus. Haec si quis animo uoluat, ac solem praeterea, lunamcpta sidera contueatur, utilitatem percipiens ex terra re mari, solitarius non magis erit, quam auxilio aliorum destitutus. Si quis me inuadens

solum iugulet, quid tum erit c Stulte, non te, sed corpusculum tuum iugulabit. Qitae nam igitur restat solitudo, quae indigentia c quid nos facimus ipsos deteriores pue iis, qui si relinquantur soli, quid faciunt c testulas arriapiunt 8 puluerem,ac aedificant, deinde rursus destruut, ec denuo extruunt: ita illis nunquam deest quod agant. Ego uidelicet, si nauigaueritis uos, me relictum fuisse solum sedens deplorabo sita uero, ut pueri solent, testulas re puluerem non habebo: sed quum pueri talia moliun tur ob imperitiam, nos prudentia steti scilicet, afflige mur Orhis potestas magna periculosa est, si si penes eos qui subiecti sunt imperio. Ferenda igitur haec sunt no

F i bis

guberna ο mior porcita penes rationcm,eo perniciosior. Nim in bis

qui stipsos no polyint

SEARCH

MENU NAVIGATION