장음표시 사용
231쪽
rrs A R R I A N rhis quoad possumus, quinetiam quoad natura postulat,
non ut tabidus. Si fueris tabidus, curam adhibe & uiactum tanquam infirmus, ut aliquando tanqua sanus uitam transigere possis. Abstine a cibo,aquae potione utere, ab omni cupiditate sugito, ut aliquando recte appetem re possis. Siquidem recte appetieris, in te nimirum ipso habebis bonum, cuius sis appetens. At ista ordine non fiunt. Statim enim ut sapientes uiuere uolumus,ac pro desse hominibus. Quonam commodo,aut quid faciens,
tibi quoq; ipsi prosuerisin hortari sc instigare eos uis Tu hortari, tu prodesse his studes Ustede ipsis tuo exemplo quales faciat philosophia, & ne garrias inutiliter. Comedens ipse conuiuis prodesse, oc bibentes bibentibus
hortator esse uelis. Concedens omnibus, indulgens,tolerans ta nimirum prosueris hominibus, et ne pituitam tuam conspuito aut transfundito in illos.
VI boni tragoedi soli canere non possunt, sed cum
multis, ita quidam secum ipsi no possunt ambul re. O homo, si quid es, solus ambula, di ipse tecum loquere, ac te in coetum aliquem ne ingeras. Considera quid interdum, circumspice, excute te ut scias qui sis. Si quis aquam bibit, aut molitur quidpia studiosi operis, quam uis captat occasionem qua ostentet sese omnibus, praediacans se aqua bibere. Num ideo aquam bibis, quia aqua
hibis c Bone vir, si prodest tibi eam bibere, sane bibas ipsam: sin minus, ridicule facis. Quod si prodest tibi, aebibis, taceto coram ijs qui ab huiusmodi abhorrent reis a bus. quid enim est quamobre placere his studeas Quae fiunt, quaedam agimus principaliter, nonnulla secun dum circumstantiam: alia priuatim, quaedam cum alijs 3 conuersantes, nonnulla urgente quodam casu. Ambo haec animis hominu eximere debemus, opinionem scia
232쪽
n p I c T E T v s. 22s licet & incredulitatem. Opinio est,nullius rei indigem tem se arbitrari. Incredulitas, opinati non posse te inue. nire estugium urgentibus periculis. Opinionem repre hensio tollit, quam adhibere in primis io litus fuit Socrates. Caeterum rem esse nullam impossibilem cosidera rescrutare, nihil enim ipsa tibi oberit inquisitio: nam propemodum nihil aliud uidetur esse philosophari. Quae
rendum autem ac satagendum ut nulla re impeditus, uti appetitu & declinatione possis. Melior sum te,pater es 4nim meus consulatu gessit,ego autem praetura sum fun- , tu uero non. Enimuero si equi essemus, dixisses nimirum Pater meus fuit uelocior, ego pluri hordeo ec pabulo opimiore sum pastus, meae fiunt elegantiores phalerae. Quod si te sic mecum ita loquente uicissim dicam, Esto ut his rebus me uincas, cotende,age mecum cursu. An ut equos cursu dijudicamus, ita homines habebunt nihil quo meliorem a deteriore internoscamus Nonne sunt notae, pudor, fides,iustitia his ostende teipsum esse praestantiorem, ut nimirum ratione, qua homo es, uin cas alios. Si dixeris, Magnus sum impetedo calcibus, ut cissim ego tibi respddebo, quod asini in opere magnus tibi uideare. Singula aggredienda esse circum ccte. cap. XV.
CViuis suscepti operis re negotii considera antece
dentia Zc consequentia, Zc postea ipsum aggredore. Siquidem istud non seceris,ab initio alacriter sane accedes, dum nihil eorum quae postea sunt euentura pensitas: quorum dissicultas si appareat, postea turpiter dest nis. Cupio uincere in Olympijs, at reputa tecu quae praecedant, & quae item consequantur: & postea si tibi prois fuerit, operi te accingito. Si uelis, oportebit te in ordine redigi, uictu uti necessario & coaeto, abstinere a cupe dijs,uiolentis laboribus exerceri,non ut libuerit, sed horis constitutis exerceri, in aestu, in algore, frigidae potio
233쪽
2;o A R R I A N ine abstinere, nec quamcun* oblatam bibere. Praeterea
medico te exhibere obediente tibi semper assistenti eo dem accedit quod in certaminibus latus tibi fodi edum,inj cienda manus, contorquenda supercilium, multi de uoradi pugni,saepius flagris caedi oportet,& post omnia haec nihilominus interdum contingit succumbere. T lia uoluens animo, si libeat, athleticis occupator stud ijs: sin uero displiceat,uides ne eadem qua pueri subinde inconstatia aliud ex alio mutes studium. Nam pueri alias
imitantur athletas, alias ludunt instar monornachorum: nunc tibia canunt, postea tragoedias repraesentant, ut uia
dens haec quispiam, miretur. Haud longe secus tu quolnunc athleta esse uis, nunc monomachus, postea philo sophus,deinde rhetor: tota uero anima, nihil, sed tanquasimia, quicquid uides, imitari uis, ac semper modo hoc, modo illud tibi arridet, ec a consuetis abhorres. Id inde adeo fit,quod nullam rem praemeditatus accessisti: nec totum negotium circumspiciendo peri ustrasti, nec ten
tasti quid possis, sed temere ac omnino frigido desiderio aggressus es quod facis. Proinde sic nonnulli quum ui- obtutu si dent philosophum, ac disserentem audiunt, ut Euphra rouisit phi te dister uisse costat, statim: Quis ita disputare de rebus, lasopbus,et ut ille, potest cmox Sc ipsi uolunt esse philosophi. o ho
quam ele - mo, cosidera primum cuiusmodi res sit. deinde quae tuagas ocribit indoles Sc natura quid ualeant humeri,quid sene recus Plin. i' ςpi sent. Si luctator esse uis, cognosce humeros tuos, crura,
pol, ii semina. Alius alij rei obeundae idoneus est. Videris tibiqiad possis eadem praestare, Ac praestandis his philosoaphari, censest te similiter posse ut philosophi, cibis uti,
necnon potionibus eisdem, similiter irasci,similiter item indigne ferre, peruigilare. At interius oportebit etiam laborare, uincere quasdam cupiditates, discedere, acrea
Iinquere domesticos, irrideri a pusione, & a quibusvis obuijs subsannari. In omnibus inseriore esse, magistra
234쪽
E P I c T E T V s. Mim,honor iudiciis. Considerans illa,si uideatur, accede philosephiam:siquidem permutare haec qus di 'a sunt,
uoles indolentia,libertate,tranquillitate. Sin uero nolis, ne accede, ne tibi idem accidat quod pueris, ut non sis philosophus,postea publicanus,lam rhetor, deinde proocurator Caesaris, illa inter se non consentiunt, unum o portet te esse hominem, nempe aut bonum, aut malum. Aut principatum animae tuae excoles uirtutibus, aut rohus externis eris occupatus, aut elabora acquirendis i ternis, aut naua Operam tuam externis. Id es, aut ut phialosophum te gerito, aut ut plebeium. Occiso Galba quidam dixit ad Rusem: Nunc demum regitur prouidentia mundus. At ille: Non sine causa, inquit, etiam olim argumento mihi suit Galba, mundum prouidentia dia
uina administrari. Quod caute nos ecbemtu dire eonversitionL cap. XV LEVm qui cum alijs conuersatur plurimum aut collo quendo, aut conuiuando, aut simul 5c familiariter uitam agendo necesse est, aut his simile fieri quibus cum
uersatur, aut ipsum traducere conuictores suos in suam sententiam. Etenim si carbo iuxta cadentem carbonem
Ponatur,aut extinctus ille igneum quo* restinguet, aut contactu inardescet. Quare quum tantu sit periculi, cautio certe est adhibenda, si cum indoctis uersari uelimus, ac illorum commerciis uti,animo semper istud uoluenates fieri nullo modo posse, quin si quis conuersetur fultiginose cuipiam, ipsum quo* oportere suligine inqui nari. Proinde quid facies tu, si loqui coeperis de monos machis, de equis, de athletis,qquod his est deterius, si de homine cHic honus, ille malus est: istud praeclare, aliud turpiter factum. Praeterea si subsannet, si ridiculus sit, si improbis moribus sit praeditus. Nam quis uestrum ita paratus est ut citharoedus, qui simul ut lyram arripuit, pulsatque chordas, potest cognoscere dissonos
235쪽
232 A R R I A N ineruos, &instrumentum prout decet, adornare Cir iusmodi facultas fuit in Socrate, qui quolibet in coera praesentes potuit suam in sententiam adducere. Sed uno de haec nobis esset quare necesse est uos ab imperitis circumd uci. At qui fit ut isti sint ualidiores nobis c Quia uidelicet ipsi putida haec ex animi sui sententia proserunt,
uos aute erudita uestra duntaxat labi js enunciatis, quaa re inefficacia sunt remortua, oscitabundit auscultant qui uos audiunt adhortantes,uestrami illam aerumno
sam uirtutem, quae fama sus* del celebrari consiueuit.. Ita fit ut ab indoctis superemini. Nam quod uidetur,
multum habet roboris, insuperabile est quodcunt comstitutum animi decreto fuerit. Quamobrem donec radices in uobis egerint praeclarae sententiae, oc ex ijs robur quoddam conciliatum uobis fuerit ad uitandum periculum, consulo uobis ut circumspecte cum indoctis uerse mini. Quod si non seceritis, quotidie tanquam cera in Gle colliquescent illa uestra quae audiendo in sthola ue
stris inscripsistis animis. Procul igitur hinc a sole discedite, quoad in uobis cereas nimirum habueritis opinio nes . Et hac de causa philosophi consulunt patriam relina quere. Nam mores, quorum consuetudine sumus imbuti, re quibus occalluimus, nos distrahunt, nec sinunt alterius moris rudimentis nos institui. Quinetiam squo no serimuxanimo occursantes,ac dicentes: Ecce hic phiti Daripit losophatur, quum sit talis & talis. Non aliter saciunt me faciendum dici quoi quum diuturno oppressos morbo in alias dia
Hippoc. in mittunt regiones,atq; alio uti eos aere praecipiunt:quod Epit ιι si ipsum mihi sacere uidentur non inscienter. Quamo rem uos quoque his depositis alios assumite mores. Cofirmate uestras sententias, & in his uos exercete. At hoc non facimus, sed inde ad spectacula nos consertam Ad monomachiam, in Xystum, in circum,& ab his
rursum illuc concedimus, ec iterum inde subinde huc
236쪽
E P r c T E T V s. 233 transferimur, nec ulla morum in nobis est concinnitas, nec attentio, nec animaduersio aut obseruatio in quo quam sui ipsius, quo nimirum pacto oblatis usurus sim uisis, secudum ne an contra naturam: quid responsurus sim his interpellantibus, ut faciendum aliquid aut non sit secundum eas : item quo modo non uoluntariis hac oratione occurra, dicedo: Ad me nihil pertinetis. Nam nisi sic animo fueritis asse fit, fugite pristinos adhuc mores, & a congressu uulgi abstinete, siquidem placuerit uobis aliquando, in aliquo esse numero.
SI qua in re accusandam duxeris prouidentiam, anismum tuum ad se reuocato,& intelliges nimirum sine causa factum fuisse nihil. At uero iniquus homo plus habet. Sed qua in re magis abundate Argento scilicct. Quidni in eo te uincatis qui alijs adulatur, qui imp dens est, qui nodies hanc ob causam ducit insomnes Noli mirari, sed illud considera potius, an plus fidei, aut plus pudoris in ipso insit, quibus abundare quide ipsum
rid reperies. Quocirca in rebus melioribus, te plus pota sidere cognosces quam illa. Proinde cuidam ego, cum iniquius serret propter humanitatem erga suos, sua naianus esse secundam fortunam,dixi,num uellet, aut satius duceret cum Sura cubare. Deus prohibeat,ut id ulla unquam mihi dies asserat. Quid, inquam, succenses igitur, si aliquid Sura pro his mercibus accipit c aut quaObrem beatum illum praedicas propter ista quae tu tamen ab os minaris si opulentus efficiatur Num prouidentia mali ali quid mollitur,si melioribus largitur melioram non ne melius est pudicu esse, quam diuitem c Assensus est. Itaque quid indignaris homo, si quod melius est obtioneas: Semper id animis perpendite, ac in promptu ha betote, hac naturae esse lege ut melior deteriore plus habeat in eo quo melior ipse censes. Istud cogitantes nun
237쪽
234 A R R I A N iquam indignabundi eritis. At uxor mea improbe segmrit aduersus me. Si quis roget, Quid est quod dicis te nohene tractari ab uxore num aliud nihil est: nihil.Pater mihi dat nihil. Id uero malu esse,iacita cogitatione sub iaciendum, ac falso admentiendum. Quamobrem paupertas repudianda non est, sed opinio paupertatis:qua
reiecta,in tranquillo erimus. inpol non oporteat antis noctis perturbari. c A P. XVIII.
I quid denunciatum tibi fuerit, quod tibi perturba-otionem asserat,in propiti habeas nuncium afferri de
re nulla quae sit in potestate arbitrii nostri. Num potest aliquis denunciare tibi, quod peruerse sis opinatus aut improbe appetieris nequaquam, sed quod mortuus sit quisipia. At quid ad te,si quis obtrectat tibi ζ Quid ad te quod pater in quibusda ignominia assicitur c quo istud pertinet: num ad arbitrium sed qui istud fieret num ad corpusculum attinet ad possessiunculam fatuus scilicet tu euasisti. Haec nihil ad te. Verulam en iudicis sente tia pro impio damnatus es. An id de Socrate iudicatum non fuit Nunquid ad te pertinet quid iudex de te pro nuciet No. Quid ergo curas tu Esthe patris tui quod dam opus,quod ille si non peragat, sibi ipsi amisit patriunomen, animum paternu, oc benignitatem Aliud ni,hil porro est quod deperditit,hac de cause,in re paterna existimes. Nequit enim fieri ut in alio peccet quispiam,
re in alio detrimentu patiatur. Vicissim tui muneris est, defendere constanter,uerecunde, placide. Sin minus id
facis, amisisti scilicet & tu filium,& uerecudiam, & prae
terea generosum animum. Num interea extra pericu
tum est iudex: Non.quin ipse etia aequali in discrimine uersae. Quid igitur metuis quid iudicaturus sit ille, quid tibi rei est cum alterius malo cTuum enimuero malum est,si
238쪽
nprc TE TV s. est,si non legitime defenderis,id in te est ut uites, ac in ueas. Damnari uel non damnari,ut alterius est opus,ita
quot malum est alterius. Minatur quida tibi. Mihi ne non opinor. Irridet te. At ipse uiderit ut seu proprium munus rite peragat. Te damnabit iniuste e Igitur misercemendus qui seri sententiam. Qisi stitias hi cti hominis, crpbilosopbι
PRima disserentia est inter indoctum,& philosi
phum. ille enim dicit: Vae mihi ob puerum, obfla trem, uae Propter patrem. Hic uero si aliquando impelis liturlad efferendum Vae, seipsum corripiens ait: Num propter me mihi male est Arbitrium meum impedire, aut nocere ei nihil potest, quod non sit in potestate L. psius: nec detrimentum accipit aut damnum aliunde, sed ipsum a sese male mulctatur. Itaque si animis huc im
linauerimus, ut deuii atque aberrantes nos ipsos incu semus, nec unquam nos caeperit obliuio, nullam sciliacet aliam esse causam perturbationis, oc inconstantiae, quam opinionem, iuro uobis Deos omnes, futurum ut proficiatis. At nunc a prima aetate uiam aliam ingredi mur. Quo tempore enim sumus adhuc infantes, nutrix si oscitantes in aliquo offenderimus, non obiurgat nos,
sed lapidem serit. Sed lapis quidnam secit c An propter
insipientiam infantis tui huc aliquo abire oportuit Ite rum, egressi e balneo si nihil reperiamus quod comedi possit, haud quaquam nostram reprehendit aegritudianem animi paedagogus, sed uerberibus assicit cocum. Homo, huius te non iussimus esse paedagogum, sed
pueri nostri: illum corrige, illi prodesse studeto. Postea
cum adoleucrimus, videmur esse pueri. Etenim puer in musicis, amusos appellatur: in Grammaticis, agram maticus: in uita autem ineruditus, ae insipiens.
239쪽
Dicit omnis vi rebus utilitatem percipere liceat. cap. παIN his quae cadunt sub nostram notitiam, omnes pro
pemodum bonum, itemq3 malum in nobis relique runt , 5c non in rebus externis. Nemo bonum esse diacit, si diem esse affirmet: nec in malis numerat, si no diem. At in maximis numerat malis contemplatricis facultatis si tria pronunciet esse quatuor. Quid cauta est quod nimirum scientiam pro bono habet: pro malo autem, si decipi contingat. Quamobrem ex salsitate deceptione prouenientem nobis ob oculos ponit scientia, ac docet aliquid eta falsum. Idem uirpari inuitaquoque debuit. Sanitas bonum, morbus malum: Non ita res habet, o homo. At quid bonum est Bene uti pro spera ualetudine, bonii est: male autem uti,malum est. Quamobrem a ualetudine quoq; aduersa bene habebit Deus tuus. A' morte boni nihil obuenit, item a mutilaatione membroru an parum utilitatis cspisse tibi Mene. ceus uidetur quu moreret Talia quispia differens eundem nimiru fructum percipiet quem ille percepit ' Sine tecum loquar,ὁ homo. Nonne charitatem patris custodiuit,magnitudine animi 5c fidem, & sortitudinem: Si
ulterius produxisset uita, haec omnia nonne amisisset, α pro his contraria asciuitat nonne timidum, abiectum, o rem patriae, effoeminatum se exhibuisset num sine mortis paruum caepit fructum Non. Pater scilicet Asmeti dum prorogare uitam suam studet tam timide, remisere, magnum inde credo commodum percepit, posterius scilicet non obihi Tranquillos efficite Deos ii stros, ac desinite admirari materias, desinite uos ipsos
sacere seruos , ac uos ne mancipetis, primum rebus,
deinde hominibus, qui uel dare ista uobis, uel eripere possunt. An ex his fructus aliquis percipi potest Ab omnibus, etiam ab eo qui contumelia asticit. Quid proindest athletae, is qui praeparat ipsum c Plurimum. Itaque que
240쪽
quoque mihi quispiam fit tyrocinii praeceptor, qui iis
delicet patientiam meam exerceat, qui lenitatem, qui mansuetudinem. An uero qui illud possit neminem esse censes, sed crit duntaxat qui tractans manibus ceruicem, Bc semina mea, item l humeros concinnans mi hi prosit: praeterea aliptes etiam bene faciet, si iubeat ambabus ut tollam aliquid manibus. Et quo ponde rosius id fuerit, eo plus commodi inde seram. Si quis uero ad non irascendum me exerceat,ex eo scilicet fir cium percipiam nullum Istud nimirum est ignorare, an ab hominibus aliquo percipiatur utilitas. Huic inaulus est uicinus. Sed mihi bonus est, aequitate enim ani mi me exercet. Pater huic est malus, mihi bonus est: id
est, Mercurii uirgula. Hac, inquit, quicquid tetigeris, aureum erit. Nequaquam istud promittit . sed illud potius: Quod uoles accipe,& ego ipsum efficiam bonum.
Accipe morbum, mortem. paupertatem, contumeliam, extremum supplicium. Omnia haec emolumentum earunt contactu Mercurialis uirgulae. Mortem quid se cies esse c nihil aliud quam ut sit tibi ornamento, quam ut demonstret opere ipso quod per eam praestiteris quid si esse hominem, ac obsequetem decreto naturae. Moraho quid facies Ustendam naturam eius, in eo me decenter geram, constanter, nec ero sollicitus: medico non adulabor,no deprccabor mortem. Quid quaeris aliud Omne quod dederit, istud efficiam ego ut sit plenum stelicitate, beatum, eximium & desiderabile. A t tu con tra dicis . Vide ne incidas in morbum, malum enim est. Perinde illud est ac si dicas, Vide concipias opinionem qua putes tria esse quatuor. Quod si maIum est, quo pacto tandem malum esse dicis Nam si rem ita apprehendo ut est, quomodo malum existimabo, aut quomodo mihi nocebit aut potius quo pacto non multum pro
derit itaq; si de paupertate sentio ut est sentiedum, item G 3 demor