Metallotheca Vaticana Michaelis Mercati

61쪽

A U C TORI

In Metallothecam suam.

V Idisti Nemus antiquum , plantaSque virenteS, Et quae dat manibus terra beata suis At nunc ne tibi quid desit, nostrove labori, Inspice de occulto, quae fovet illa sinu.

Sequuntur Carmina diversorum Poetarum ab Auctore collecta.

ει Metallothecam MICHAELIs MERCATI

Uicquid sub vastis Nereus pater occulit undis , Quicquid terra parit mirabile, quicquid de aer, Depictum hic oculis fas est percurrere, M usuS ,

Et varias rerum pulchrarum ediscere vires.

Ut quicunque semel perlegerit omnia , prorsus omnia nosse putet Naturae arcana parentiS , Ludicra, amicitias nimirum, & mutua passim Dissidia inter se, te species, sermasque sua vi Concretas , quales unquam non ulla periti Artificis manus experiens confingere possit. Quin etiam causas obscura in nocte latentes Iamdudum, Sc tenebris, atra & caligine mersas, Perlatas videat nunc demum in luminis oras. Notitiaque incredibili cum senserit auctum Inde animum, admirans dicat, proh Iuppiter, unde , Quae nulli novere alii, MERCATIUs unus Novit & extremis advecta e partibus Orbis Inciso gratus noscenda exprcssit in aere

62쪽

lvi Carmina diversorum Poetarum .

IOANNES CARGA

De eadem.

Uicquid lapillis, quicquid herbis contulit Natura pulchrum tu utile, inRcΛTus id jubente XΥSTO Principe Et Urbi, de Orbi dividit.

. . . - .

Hospes tecta remota Vaticani

Qua flet Laocoon subi, videto Quid insicATus ibi recludat, atque Hoc mirabilia inter adde Romae.

LAURENTIUS GAM BARA

AD MICHAELEM MERCATO

ASpera bella canant alii, superataque regna es

Et fusas campis acies: MERCATE recludis Terrarum ingenium Varium, nitrique, salisque, Praepinguos , glebasque acres; qua parte metalla Abdita terrarum venis nascantur in imis: Quo pelago ramosa corallia convellantur:

Marmoris unde ingens possit vis erui, & unde Multiplices lapides : ubi gemmas colligat Indust Quae cuncta Orbe brevi, necnon facili ordine pandis.

m Metallotheca Vetticana.

Uas vires terrae venis Natura ministrat,

Transtulit hoc McuΑΕL, disposuitque loco. Gratia debetur XYSTO, quo Principe Coelum, Nedum sub terris, quae latuere patent. ACHIL

63쪽

Carmina diversorum Poetarum. lvii

ACHILLES STATIUSM I CH AELI MERCATO.

T sesauros Natura tibi MERcATE reclusit Uni, larga suos explicuitque sinus. Nam Tellus quaecunque supraque, infraque creavit, Quaeque lacus, semes, flumina, pontus habent, Nota tibi: nudam licuitque impune videre

Naturam, ipsa oculis se retegente tuis . Imploramus opem, teque o MERCATE rogamus Una inter tot opes ne careamus ope.

Ejusdem.

Uidquid ubique modis Natura parabile miris Finxit, de hoc terrae, sive tulillis aquae, - MERCATI mirum ingenium, Sc manus impigra longὸ Quaesitum paucos contulit in Loculos. 1 nunc, dc radio descriptum gentibus orbem Mirare, Iliacum nuxve quod hausit opus.

DE MICHAELE MERCATO.

ae genitrix diversa locis Natura creavit,

Obruta quae terra , quae latuere mari, - Eruit, & sedem MELCATUs cogit in unam: Et jubet ordinibus quaeque nitere suis. Rerum etiam essingit nativas ille figuras: Ipsas facundo res docet eloquio . Quid Libya, & Ponto studiosus mira requiras ἰEoos penetres, Hesperiosve sinus lEn licet obtutu mater quae protulit uno In Vaticanis cernere cuncta jugis et Illita quin etiam doctis miracula chartis MaRCATI hinc tecum munere ferre licet.

64쪽

lviii Carmina diversorum Poetarum.

Ad eundem.

NI debet inRcΑri tibi Natura, tua ni Clarior exacta praedicat esse opera, Nil sentit: sin quid sentit, deperdita sensum Aut stupet, aut studiis invidet illa tuis.

Μ. ANTONIUS

MUR ET TUS.

V Ere herbas, vere arboreos dum spectat honores

MERCATOs tellus quaeque alit omniparens; Rimantem interius Naturam invenit, & acer occupat injiciens aurea vincla Deae. Uirque triumphum agit egregius , Natura apud illum Daedala, nunc etiam Daedala tecta colit. ΕΙΣ ΤΟ Λ Υ Τ Ο ,

BENEDICTI ARIT MONTANI

INnumeras natura ferax , terraque , marique Humano generi condit, & edit opes: Cernere quas gratum est, quarum sed gratior usus, Dum petitur justis , instruiturque modis . Praestat utrumque tibi MICHAEL natura benigna , Larga manu studiis dum favet ipsa tuis. Nam

65쪽

Carmina diversorum Poetarum. lix

Nam rerum sermas in vasto colligis orbe, Inque sacram confers, continuasque domum. Ut limen quisquis Petri, monumentaque viset, Membra orbis cernat, cernat Sc ille caput.

Id tibi non sitis est, arte, atque selubribus herbis Languenti plebi prospicis, ac miserae. Nunc etiam studio tenues, ditesque juvandi , . Non Urbi selum commoda ferre paras; Sed viro, ac pesti, podagm, membrisque selutis, Ut sibi quisque sciat consuluisse doces. Nusquam alias natura, tuae quam sedibus aulae, Alma magis colitur, conspiciturque mihi. Nec quemquam illa arvo magis hoc produxit avaro, Quam te praestantem, persimilemque sui.

Solers naturam extantem , penitusque latentem Retexit, atque prodidit in cAms , stirpes, herbas, genus Omne METALLA ,

Docens quid ipse singula

Essent, prodessent, miro complexus amor , Cui servit humanum genus. Summa mala hoc victore abeunt mortalibus aegris Nunc, is Virum ter maximum,

Dira venena, lues avida, immitisque podagra, Membra setvensque paratisis. Partem aliquam Alcides monstris, hie liberat Orbem Totum nenndis pestibus.

67쪽

INDEX C

tura sist. Caput Ι. pagina Iouid ni Metalla, item quae ad

- Metalla pertineans. Cap.II. 2De iis, quae antecedunt Metalla . Cap. III.

E Terrarum generibus. Cap.I. 7 De Lemnia terra. Cap.II. 8 De Armenia terra , flue Bois Armenis . Cap.III. II

De Rubrica Sinopica . Cap.IU. II De Rubrica Fabrili. Cap.U. I De Alana gleba. Cap.VI. ibid. De Samia terra. Cap.VII. I De Chia. Cap.VIII. I 6 De Selinussa. Cap.IX. ibid. De Melia. Cap.X. ibid. De Eretria. Cap.XI. ibid. De Melitensi Terra, vulgo Petra S.Pauli. Cap.XII. II De Cimolia. Cap. XIII. ibid. De Pnigitide. Cap.XIU. I 8 De Paraetonio. Cap.XV. ibid. De Ochra. Cap.XVI. ibid. De Cretica terra ,ssve Creta. Cap.XUII. Pag. Is De Argilia . Cap.XVIII. ibid. De Margis, O Medullis. Cap.XIX. 2 o De Tripeta . Cap.XX. ibid.

ARMARIUM II. SAL, & NITRUM.

DE Salis generibus. Cap.I. 2 De Sales Ti. Cap.II. 28

De Halofantho , ct Halofachne. . Cap. V. pag. 3 aDe factitii Salis generibus. Cap. VI. 33 Epiuola Illus ris,. Laneissi ad cur. Virum D. Rumundum Visu Dium ' 36De usu, ae viribus Salis. Cap.VII. εο

ARMARIUM III. ALUMINA . DE Atuminis disserentiis. Cap.I. IDe Alumine rupes, ct reliquis, quaimer Alumina recensentur. Cap.II. 34 Index Armariti III. 3 7

ARMARIUM IV. SUCCI ACRES.

DE Atramento Sutorio. Cap.I. 3 9 De factitio Chalcantho, ejusque conficiendi ratione . Cap.II. 6 T

De Lapide Armeno. Cap.Ix. TLDe AFrugine. Cap.X. 7α De Rubigine, O Ferrugine. Cap.XI. TIDe Auripigmento, sive Arsenico. Cap.XII. pag. ibid. De Sandaraeha. Cap.XIII. 7 Index Armarii IV. 7sARMARIUM V. SUCCI PINGUES. DE Sulphure. Cap. I. 77

De Bituminum generibus, O priamum de liquidi Bituminis disserentiis . Cap. II. 8r De Dis, dens e Bituminis disserentiis. Cap.III. 8a De Bitumine Iudaico , sise A balto .

De Carbonibus f libus. Cap.VII. 86De Terra Ampeliti, o Pharmaciti . Cap. VIII. 8 De Suecino , flve Electro, o Lyncurio. Cap.IX. ibid.

68쪽

lxij

INDEX C

ARMARIUM VI. MARINA.

DE Aluonii generibus. Cap. L 9

De primo antiquorum ADTonis .

Cap. II. 97 De secundo antiquorum Auronis. Cap.III. ibid. De tertio antiquorum Acronis. Cap. IV. pag. 99

De quarto antiquorum Acronis. Cap. U. pag. Io De quinto antiquorum Alcyonio. Cap. VI. pag. Ioam secvado quinti generis Alcyonis . Cap. VII. Io De tertio quinti generis Alcyonis . . Cap. VIII. Ios De Alcyonio petrose , ct reticulato. Cap. IX. Io7m Aleronio Pol b Ilo. Cap. X. Iost De Alsonio perros,vermiculato. Cap.XI. ibid. De Pila Marina. Cap.XII. DIDe Adarce. Cap.XIII. DI De Coralliis. Cap. XIV. II 4 De Coralliolis. Cap.XU. De Trunco, Spongia, O Lapide corallite. Cap. XVI. Ia De pνimo I is ploeama. Cap.XVII. I 26 De secundo I is piscamo.Cap.XUIII. Ia 8 De tertio I dis placamo. Cap.XIX. IasDe quarto I dis placamo. Cap.XX. III De I dis Palma. Cap.XXI. I 3 3 De Iunea Lapideo. Cap.XXII. 134 De Plantula lapideascutulata. C. XXIII. pag. 23 De alia Planta lapidea. Cap.XXIV. I 36De Umbiliea Marino. Cap.XXV. 138 Do Pumice spumoso. Cap.XXVI. I o

ARMARIUM VII. LAPIDES ΤERRAE SIMILES. DE Lapidum disserentits. Cap.I. I 3

De Lapide vim , seu Sarcophago. Cap. II. I sDe Lapide calaminari, o cadmias δι

ARMARIUM VULLAPIDES ANIMALIBUS INNATI.

De variis Margaritarum nominibus .

Cap. XII. . ibid.

De Mamaritarum origine , ct natura . Cap. XIII. I 89 De Unionibus Orientalibus, ct Concharum captura. Cap.XIV. . Is De Unionibus Occidentalibus. Cap. XU. pag. 2o De Unionibus vilioribus. Cap.XVI. 2 3 De Unionum delectu. Cap.XVII. Eo6 De Unionum ornatu,=pretio. Cap.XVIII.

ratione. Cap. XIX. II De Unionum Medicinis. Cap.XX. a I De Lapidibus Spongiarum. Cap.XXI. 2I3

ct de ordiis ipsorum ad alia genera Lapidum. Cap.I. 2Is De

69쪽

INDEX CAPITUM.

lxiij

De disserentiis , διαμόρρων , ct Utina .

teres de iis senserint. Cap.III. a 2 Loculo I. Lupis Iudaicus , Circos, Sycites, Phaeniciles, Dren. Cap.I U. 226 Loculo II. Entrochas , ct Trochitae. Cap. U. 2 2 8

Enerim ct Pent acrini cap. VI. ago Loculo III. Enobos, o Africi. Cap. VII. ibid.

Loculo IV. Monostroites , vel CUptopetra Decies altera . Cap.VIII- 23 a Loculo U. CucurbiIes , sive Echites Floridus , Uelipecies prima CUptopetra . Cap. IX. 233Loculo VI. Asroites. Cap.X. 23ψLoculo VII. De Lapiae Crucifero. Cap. XI. 237Loculo VIII. Lapis Literatus,sive Grammatias, O Eumeces . Cap. XII. 2 39Loculo IX. Nummi Lapi ι.C.XIII. ibid. Loculo X. Nummi Diabolici. C.XIV. 2 o

Loculo XI. Ceraunia cunea a , qua Solaci Ageratus Batulus. Cap.XU. 26 ILoculo XII. Ceraunia vulgaris, ct Sicilem. Cap.XVI. 2q3LocuIo XIII. Brontia, ct Chelonitis . Cap. XVII. 246Loculo XIV. Ombria. Cap.XUIII. a TLoculo XU. Edita Nubibus , Ferrum Lapides , bola , pluvia porsenta . Cap. XIX. 248Loculo XUI. Stiria Lapidea , edi Calculi Tiburtini. Cap.XX. 2 a Loculo XUII. Furius Glaphrrus, ct Columellae Phaussae. Cap.XXI. 2 7 Loculo XVIII. Aelites, Gaeodes , CisDes, Cyamea, OcitoUus, Callimus. C. XXII. pag. 2 9 Lapides caeteri e nidis Λυium , upilates , Cirrites, Coracia . Cap.XXIII. 26 Loculo XIX. Paeanites , sive Gemonis. Cap. XXIV. 267 Loculo XX. Lapides Aculeati , sive Acm leo feri. Cup.XXV. 2 ToLoculo XXI. Dendrophorus, Dendropbythus, G danes, Iarpis Palmatus,Daphnia. Ca XXVI. 27 a Loculo XXII. Smilaces, Cissites, Narcis, Pes, Barbaris Zoronisos. Cap.XXVII.

Cap. XXX. 28o Loculo XXVI. Pentexoche minor , sive

Mespilaus lapis . Cap.XXXI. 28 2Alii Lapides fructibus arborum smiles . Cap. XXXII. a 83Loculo XXVII. Pisolithi, e, eorum tegumenta. Cap.XXXIII. 28 Loculo XXVIII. Poetii permos, Sitophoros, Cenchrites, Meconites. C.XXXIV.

Loculo XXXI. Conchites Lunatus.. Cap. XXXVII. 29 a

Loculo XXXII. Osracites. C.XXXVIII. pag. 293

Ceramites. Cap.XL. ibid. Loculo XXXIV. Conchites Striatus , e Cleniter. Cap.XLI. 297

Loculo XXXV. Porphiroides , ct Muri- citer . Cap. XLII. a 99 Loculo XXXVI. Luccinum lapideum, O Strobilodes. Cap.XLIII. 3or Loculo XXXVII. Dentate. C.XLIV.ibid. Loculo XXXVIII. Strombites , O Neriates. Cap.XLV. 3o3Loculo XXXIX. Cochlea lapidea .

Cap. XLVI. 3oqLoculo X L . Uites , er MIsises. Cap. XLVII. 3o Tellinites , Chemites , Onrchites , aliisque Testaceis Lapides smiles . Cap. XLVIII. ibid. Loeulo X L I. Cancer lapideus . Cap. XLIX. 3o6Loculo XLII. Ammonis Cornu Aureum .

deum , ct Ophioides . Cap. LI. 3 9 Loculo XLIV. Ch falites. Cap. LII.

pag. 3II Loculo XLV. 're ritis, jeu Menoides .

Cap. LIII. ibid.

Loculo XLVI. Ovum Anguinum .

Cap. LIV. 3 IaLoculo XLVII. Erotylos , sive Amphi- come . Cap. LV. 3I Loculo XLVIII. Lepidotes . Cap. LVI. pag. 31

70쪽

lxiv INDEX C

Loculo XLIX. Ananchitis , seu SInochι- m. Cap. LVII. 3I6Loculo L. Ammites, ct Coccodes. Cap. LVIII. 3r 7Sphaericus Lapis. Cap. LIX. 3 IOHemispharicus Lapis . Cap. LX. ibid. Loculo LI. Durus Meliboei. Cap. LXI. pag. 3Is

Loeulo LII. Hieracites, Geranites , Per

dicites , RIerias. Cap. LXII. 3 2ILoeulo LIII. ceratites. Cap.LXIII. 3 2 3Loculo LIV. Euphoceralites.Cap.LXIV. pag. 3a Lapides osset. Cap.LXV. 3 a s Lapis Sarnius. Cap.LXVI. 328 Onrchites. Cap. LXVII. 33o Glossopetra Magna. Cap. LXVIII. pag. 3 3ILamiae Dentes. Cap. LXIX. 333Glossopetra mediae. Cap.LXX. 33 Glossopetra parva . Cap. LXI.

pag. 336 Carapatina. Cap.LXXII. ibid. Encardia. Cap.LXXIII. 3 3 3 orchis. Cap.LXXIV. 3 o Aurieularis Lapis . Cap. LXXV. Pag. 34a oeularis Lapis. Cap.LXXVI. 363, sive Digitati. Cap. LXXVII. ibid. Silax Aureus. Cap.LXXVIII. 344

Silex multiplex Oculatus.

Cap. LXXIX. 34 ARMARIUM X. MARMORA.

Cap. I. 3 1 Disserentia Marmoris. Cap.II. 3 S a

De candido Marmore , Pario vocato.

Cap. III. 3 4