장음표시 사용
181쪽
rr D. ERAS. R O T. DE R Anioite: Qui cereris sacra stuprauit obeuntem, ea poena plectitur,qua qui Vestae obeuntem corrupit. consulatur: sed quae maiori conatu suscipiuntur peccata,atrocm puae nienda sunt Posunt aute multa horti ad eiusdem euersiose Lodiu esto. nem concurrere.Lom a proportione,boedifri a simili,
pomone. ibi a finiae ducitur, hic simIitudinis,ac proaportionis fit collatio.Per simile sic fertur argumenim: Na ut navis gubernator no sorte, sid iudicio eligitur, ita in Rep.magistratu sunt eligendi. Per proportionem sic:
Ita se habet ad navim gubernator, ut ad Baep. magisti retin. At iudicio, non forte gubernator eligitur. Oportet ergo et magistratus, iudicio, non sorte eligere. Locta a proportione eodem modo reprehenditur, quo locus asiam oppositis. Inili. Locus ab oppositus quinque partibus dividitur. senem '- priuatiue oppositu pet caecus est, igitur nunquam uideabit. Iton: Non est sol M caecus, qui caret oculis: na inestos tametsi oculos habent,rime caecos appellare non dubitae Anegassone. inu ae negatione:Pace contempsere carthaginienses,in
'e Histaenia enim nostros socios solicitat. A relative oppo: sitis, carthaginienses Romanis subiectos esse conceditisseonstit igitur Romanos Carthagini imperas et Si tu me praeceptore appellasicur ego te non appellam discipulus si fateris a me tibi credirem pecunia,tu i i debes. Si me pro flio non habes, nec tu mihi pro patre habeberi . Si
nos pro tuo exercitu non habes, nec te pro imperatore, minaria. ducemus. ae contrarie oppositis:Sisanus non es,aegrotare
constit si madus,qui bene mereturi ossio prosequendus, qui male. Si praemio dignus, qui tditanum ocάAt: suppli rio assciendus,quit ianum iuuat. In cotrassis, sucem
182쪽
TIONE CONSCRIB. EPI ST. diata vocantur, non consequitur necessirio : ut, si niger non est,igitur albus est, nam uiridis,aut ruber ese potest.
iu disparatis: Dis arata genere sunt, quae sub eodem gra a disparatimnere posita, diuersis di eranti s,uel propriss separantur. Quanquam etiam quae genere di tint, disparata possent
vocari: ut, Si homo ei igitur nec asinus,nec dei e QTuquu dece pondo argenti deposueris, qua fronte auri cinis tunde repetus Marmorea Linu diruisti, et reponis lat ritiam S i basi ptione:Philosophus no inuidet, quonianee sapies.Distinguitur hic locus ab interpretatione,quomnia hic nihil exponitur,sed a uerbo notiori, minus notum infertur,illic nominis ratio ej rtur hoc modo: Sapiens noinuidet,philosophus amator est sapientis, igitur non ines A coniugatis. vide vi coniugatis . Si rhetorice uirtita est, rhetorem si
dissum esse necesse est. A ' casibus: si ingratitudo turpis 'est,turpiter igitur Acis, qui bene merito gratia non rem A RAH iis . . vi diuisione: Diuillo sit,aut per negatione,aut partiatione.Per negatione hoc modo: Aut utile est bellum indiscere,aut no: sed no est utile bellu inrire, igitur quiescere utile est. Partitio aute aut est generis in species: lit, Animalis quaeda ratione participat, quaeda sunt rationis experistia:aut totius in partes,aut uota in significata ut subiracti in accidentia, aut accidetis in subiem, aut accidetis in aecidentia. Sed de ius hactenus satis, iam ad partes suaso. tumrio generi proprias redeamus. Tutu, quod ad incolamitatem pertinet. Iucundi quoriola late aut anim aut corae lac drum poris,aut utriusque ad ri. Facile, quodsine periculo, aut
negocio fieri pol it. Necessarii , quod aliter fieri nequit.
CCtera a rhetorum praeceptis petit r. N emo putet omn is Nece lamin et bus
183쪽
I o D. ERAS. RO T. DE RAbus his partibus semper in suadendo utendm esse, quod
perlangu foret, praesertim in epistola Sed quot incident, et quanta ex parte, eatenus attingere sat suerit. c.ciliato igitur eius animo, cui scribimus:deindes inciderit,subiecta narratione: tertio loco id quod suadere,aut di suadeaere uot ulcum amplificatione quadam est proponendά. Deinde pori diuisionem,aut etiam oti . diuisione: ratio, aut mustae rationes sunt subdendae: rationibus confirmatationes subiungendo. Confirmationi ipsi nonnunquam alitera confrinatio firmamenti causa apponitur. Deinde re
locupletabimus exemplo, autoritate,protierbio,sententia,
simili, dii senili,contrario. Quae ita inter se miscebimu3,ut nunc si ratione ad simila,2 simili ad exemptu, ab exemplo
rursu ad rationem,uel eande alijs uerbis usitat uel alia veniamus. Nam ab exemplis rationes nonunquam nassisietur. Item autoritat sententias rationem cpuenit subi crare. De exemploru uarietate iam diximu3. Similia ex omni rem genere petuntur, quare plurimoru animantiu,herbarum esturus reis species et naturas cognitariCr perstractu habere conducet:autoritates quos alias philosophorim, altu orato ,theologoru,b laricoru. Quae si scite interesistebimus, nunquam deerit quod dicamus, satietatem uarierate facile uitabimus. I n hac uarietate, expoliatione, et collectione rhetorica diligenter utemur. Huius piaceptiuncula hoc erit exemplum.
Exemplum epistolae si rasoriae.
geneuolenitati Vanquam pro tua singulari sapienti ipse abunde AP sapis affinis iucundi Fime, nec alienu et con his vine hoc uel ueteri nostrae amicitiae,quae ab ipsis prope
184쪽
TIONE CONSCRIB. EPIST. rsrprope cunabulis una cis erue nobis accrevit, uri tuis
summis in me QScijs, uel aretis ima denis affinitati deaebere me putaui, i is es' velle, que tu me semper existimasti uim et amicu, et gratiam, ut id quod ad tuam tuorumbsalute ac dignitate pluriniti interesse iudicassem, te librariter ac libere admonere. Aliena nonunquam rectiusquam
noctra perspicimus. Tuum consiliu meis in rebus persepe sum secum, neqRe minus Mix mihi comperi, quam erat amica. Nunc illic im in tuis meu sequi uolis furuaris bitror,ut neci me sua: Fe,neque te poeniteat paruisse coe Narratio. nauit apud me sexto I dus Apriles, cum in uilla Montana essen Antonius Baldufibomo,ut scis,luaru rersim studiore fifimus, generis tuo iam inde ab initio coniunctifimus Trisse plenum. lare mam conuiuium . Nuntiabat mihi magno utriusis dolore, matre tuam,foeminam integereia maia uiuis conces se: forore tua luctu ac desiderio uiae inferili dicataru uirginire choro astiptam esse: ad te unus em stirpis tuae redisse: amicos sumino conpensu tibi
puelli summo genere natam, firma praestanti,optime moratam, poctremo tui amantissim simina cum dote obtulit'. Te uero nescio qua seu doloris impotentia, seu relis gione, ita coelibatum decreuisse,ut nec generiistudio, nec sobolis amore, nec amicorum ullis alit monitis,aut preciae bus, aut Iaredimis abduci posis a sententia.Tu tamen uel me autore,mente clam mutabis,m coelibatu
Oebis. Qua in re neo; tuom charitatem, auae tamen alioes inisso, hoc qui animum tuum vincere debebat: nes meam alitoritate mentationis.
quicquam mihi prodesse cupio, niti clarifimis rationibus
185쪽
D. ERAS. Ro T. DE RAostendero, id fore tibi longe tum honestius, iis utilii fium iucundius. Cnid quod etiam hoc tempore necessarius Ab honesto pri Ninprimum hae in re, si te honesti ratio movet,quet apud probos uiros plurimu valere debet, quid matrimomnio honestius, quod ipse christus honestiuit, qui nupt avna cum matre,no solum interesse dignatus est,ue etianuptiale conuiuum miraculorum suorum primit s costacrauit Quid sanctius,quod ipse rerum parens instituit, Alaudibili. adiunxit, sanctifcauit,quod ipse sanxit naturas Quid eo laudabilius, quod qui reprehendit, haereseos damnetur T am est honoriscum matrimonta,quam erum infine uocare Ab aeqvp. haeretici. Quid aequiu3, quam id reddere posterii, - . quod ipsi a maioribus accepimus stissimis lit,uti si is .ia i ii s mi ita i
, si illatrimon quaerimu3 autorem, non a Ldicurgo non animoiiij. Mose, non a Solone, sed ab ipso simino reru omnita opi' ce conditum et institutu est: ab eodem et laudatu, ab eois inutae a. u. -honestitum consecratumq;. Siquidem initio eum boae mox uxori tun minem e limo finxisset, miseram prorsus et inamoena eius uitam fore intellexit,nisi sociam E vam adiungeret. Quare uxorem non e luto illo quo uirused ex Asia cratibM eduaxit, quo prorsus intestigeremus nihil nobis uxore H Post diluuium rius esse debere, nihil coniunctius,nihil tenacivi adglutiataoh i se, iratum. Idem ille post diluvium mortalium generi reconis ciliam
186쪽
TIONE CONSCRIB. EPIST. 28sciliatvi hanc primam legem prouulgasse legitur, non uti coelibatum amplaeterentur,sed ut crescerent,ut multiplim carentur,ut terram implerent. At quo pacto, nisi coniuregio darent operis Et ne hic uel Mosaicae legis libertate, uel tempestitus illius necessitate calfemur, quid aliud sibi Quod ita istae iuuit illud in Euagelicis quo e literis repetitum cdprobam tunis chrisi suffragiums Propter hoc, inquit, relinquet tira compro homo patre et matre,et adhaerebit uxori suae. Ovid parum rentum pietate sanctius f At huic tamen coniugalis praemfertur sides. Om autore nempe deo. Quo tempores non
Iudaismi tantum, sed christianismi quoq;. Deseritur pater,deseritur mater,et adhaeretur uxori. Filita emicipam
rus incipi ituris esse. Filius abdicatus desinit ese
Ii .At sola mors dirimit coniugis, tamen illa dirimit. Iam si cetera sacramenta, quibu3 ecclesia christi potis, mi nititur, religiosa quadam ueneratione coluntur, quis non uidet huic plurimu religionis deberi,quod et a deo et primum dimetium est instituturus Et caetera quidm iu terris,hoc in paradiso: caetera ad remedium, hoc ad cosortium 'licitatis: caetera naturae collapse sunt adhibi unuillud codit edati est. Si leges a mortalibus institutas sanaestas habemu3,non erit conitigii lex sanctis ima, quam ab eo de accepimus, a quo et uita, quae una prope tam ipso hominum genere nata est. Denique ut legem exemplo confrinaret,adolestens,ut dictum est,ad nuptiale conuisuum vocatus,una cu matre libens ad it: nec ad tuit moesdo,verimetii prodigioso munere honestiuit, haud alibi miraculorum suorum initium austicatus. cur igitur, inim
quies, christus ipse i coniugio abstinuit
187쪽
Virginitas eam decebat, quae coelestis Catu numinis ililibam pareret illibatu. Sed I oseph sponsus, nobis casti coisiligis leges commendat. Qui magis coniugale societatem potuit comendare, quum quod arcanam illam,Cr angeliis cis quos mentibus stupendam, diuinae naturae cum humano corpore animab coniunctione: quod ineffabilem illimet aeternum in ecclesiam sui amorem declarare voles, se sponsum illius illam stoicam suam appellat i Magnum, inquit Paulu3,matrimonis sacramentum ei in christo,crin ecclesia si qua fiset in retu natura sanctior copulis quod foedus religiosius, quam coniugiu, proficto ab eo pia fulset imago.
188쪽
rio NE CONSCRIB. EPIST. y8squosdam submotos segimin. Crumobrmmdme-- iiii 33-iiiiiiitaemea seimh-.-h- - ----.-- - In Deuteronomo premcipuum benedictionis argumentu proponitur Israelitu, quod nullus essti inter illos sullirris erilis, nec mas, nec foemina. Et Ldia dicitur dei esti a donlino, qu)d non paareret. Quin et in Psalinis inter praecipusi beatitudinis partes refertur uxoris Secunditas. Uxor,inquit,tua sicut uitis abundansflij tui sicut nouellia oliuarim in circuitu
Hebraeorum leges Laus coniugibboc bonoris habebant marimonio, ut qui Donsam dum P ' i xisset,eode anno no cogeretur in bellu exire. Periclitatur ciuitas nisi sint qui eam armis tueantur. At certu exitium est,nisi sint qui iugi, beneficio iuuentute, semper mora irite deficiente sufficiant. Quin et Romanae leges eos qui coelibes essent,dino etia nucitabant, a reipub. insili ribis secludebant. At qui liberis rempublica auxissent,eis ranquam bene meritis praemium e publico fluebant Priscae leges poenas constituerant aduersus caelibes, que tametsi per conitintinum Caesarem temperatae sunt inbutarem Christianae religionis, inmmmmmmmmmmae,
sitis: imimi i ilatam ill mss matri re t mmmm. Quin Caes. Augustus Censor, inquisiuit innulitem, quod in ducenda uxore non paruisset Iegibus, periclitabatur ni domisset se trium liberorum p
189쪽
xss D. E R A S. R O T. D E R Arentem.Declarant et in hoc Caesarum leges suorem eraga coniugiam, quod indicitis uiduitates a Nicella indutactas sustulerunt,ac subtilis poenis huiusmodi pam, ranae
quam praeter aequum et bonum iniri pro irritis haberi uoluerunt. Adde quod Vlpianus declarat dotis causam
scirumperet ubis praecipuam, quod haud quaquam fuisset,
nisi praecipua qu edam utilitas ex matrimonio proscis sceretur. Habitus est bonos coniugio, sed maior foecundia titi. SirmIais contigisset nomen patris, haereditatis Cromnis legati ais etiam caduci capax reddebatur, id lisquet etiam ex poeta Sat rico:Per inest riberis haeres,Leaegat omne capi nec non et dulce caducum. PIta etiam
modorum ad rebat ita trium liberorum, in his est immunitas a publicis legationibus. Quinque porro liberi vacationem impetrant a persionalibus quoque munerisbus, quod genus est tutela. Ei cui tredecim liberi contis gi sent Iulianus imperator non modo vacationem inaedii ita decurionatu, sed simpliciter ab omnibus munearibus. Nec silent huius ranti luores causam sapienti mi legum conditores. Otiid immorutilate filicitas Hanc
natura negatam matrimonium arte quatenus licet laeet, tur Reipub. Cui non oprabilis est apud posteros memois ria S Haec nullis fornicibus, nullis pdiramidibus, titulis uecertius propagatur, quam liberorum procvratione. Apud Adrianim imperatorem causam vicit Albinusinorialia commendatione, quam quod Reipub. dediset nuis
merosamsobole. Proinde dispendio fisci, passus est libeis ros in paterna bona in solidum succedere, quod intelliis geret imperiam magis Alciri propagatione iuventutis,
190쪽
TIONE CONSCRIB. EPIST. et a pecuniarim acces ione. Postremo caeterae seges nec omnibus regionibud, nec quibuslibet temporibu3 eonis gruunt, sola coiiiugi j lex ad omnes orbiri nationes, ad omne templi pertinet. L curgus leges tulit, ut qui uxores non ducerent, hi et aestite arcerentur si ludis ac peis inculis, hoeme uero nudi forum circuirentiac semetipsos execrati iusti pati dicerent, quod legibus non parui erit. Insimma, sis scire quantium matrimonio tribuerit antiis quitas s uiolati matrimonii poena perpende: Graeci quones a p*M dam uiolatum matrimon ius decenni bello uindicandum censuerunt. Ad haec non Romanu modo, uer etiam et Hebraeis, et Barbaricis legibus, adulteris poena capitalis tuebatur. Furem quadrupli poena absoluebat, adulteriris situ securis expiabat. Apud Hebraeos autem popllli manibu lapidabatur, qui id uiolasset, sine quo populus non esset. Nec hoc contenta legum seueritas, illud etiam permisit, deprehensum adulterum si ne iudicio, fine legis bis confodere: nimirum id donans dolori maritali, quod grauate concedit uim a capite propellenti: quasi sedat atrocili , qui coniugem adimat, quam qui meam. Prosere cito sancti Smam quandam rem coniugitis uideri necesse est, quod uiolatum humano sanguine fit expiandum: , culus tittio , nec leges, nec iudice expectine cogitur: quod et ius nec in parricidio est. Sed quid descriptis Iegibus agismus s Naturae haec lex est, non in tabulis aereis exarata, Ased animis nostris penitus infita: cui qui non paret, ne hommo quide sit missimandus, nedum bonus ciuis. Nam si,ut stoici homines actitii inlidii utant, recte uiuere, est nam turae dudim sequi,quid tam naturae consentaneum,quitueratrimo