장음표시 사용
211쪽
xos D. ERAS. RO T. DE RAres filios tibi parabis benesciis tuis, quou uxor posit
gignere. Et saepe numero fdelius amant, quos pararis, quam quos genueris. Putate tot habere silios, quot pue.ros,quot adolassientes ad honestis literas, ac pium uminiustitueris. Hi parentem non grauant se aptu,non discruinciant alendi solicitudine, imo potita alunt parentem. Et hic est locus communis onge uerius sepatrem, quisnagit,ac forinat animum, quam qui generat corpu3. Ad horerum omnium singula poterunt accommodari exempla, ceteras quibus ostendimus orationem locupletari. Haec in callie susjeceri sine plus satis oneremug Iectorem. De consolatoria epistola. um uita mortalium undis plena sit calamitatum,nes multos reperire liceat, quos suae fortunae non poeniteat,nussu OFctu incidit 'eqxentim, quam ut amim eoru animos consolando sublevemus. Neq; uero medio beneficis est,tepestiua et amica consolatio, qua quoties in rebus almitis eorum, quibus bene uolumusi aegritudinire mederi non licet,uerbli saltem lenimus dolorem. Verum simile idipsum sciamus oportet, ne uelut imperiti medici,c vulnus hudiu adhuc et recens exulceremus potius, quam is mitigemus. proinde triplex reit ratio trandae cosolatiorenis: una sim Ira et aprela, per quam a metis declaram causem dolendi: quu uiro sapienti nihil aratalationis. cidete ponit triste praeter turpitudinem, nes a quoquam laedi posit,nisi a seipso. Huiusmodi ualidis pharmacis utemur, quoties nobis cu phiIosopho, aut alioqui uiro corridato res esti Altera pre insinuationem smenda, quoties aut animus est infirmor,aut dolor recentionacrebiorue,
212쪽
quam ut aperte patiatur sibi admoueri manM. Sive quuerectior est animius eiius,quem consolamur, quam ut uidem ri uelit opici habere consolatore. Nam quemadmota sunt quida animo tam excelsio prediti, ut quum aegrotet grais uiter,tamen pudeat medicu accersere, quod ignavum,ac
forti uiro pudedam existimet aegrotare:ita sunt qui pudorere quodam generosae mentis, quamlibet magnu dolorem
animi premunt,ac di simulant. His hac arte erit obrependum, ut negemug nos cosiolandi gratia scribere,quu mulistus modis per pectam habeamus illius extatam sapienis fiam,t- inpactim animi magnitudine omnibus Fortunae procella maiorem: tametsi latebimur castam esse eiusmodi, ut alium quelibet scit. posit de cere, tame non dubitarenos, quid homo si puero uerae philosophiae praeceptis inmpiturus, imo rem usu doctus,ad haec inuicto quoda anim, ro bore praeditus,sortiter serat,quod ex cbmuni mortalitis lege uitari no potest: nos illiu fortitudini gratulari uelle potius, quam dolori mederi. Priori incommodo sic
medebimur,ut elli que consolari uolumus,ayectu in nos transferamus,sic atteperantes oratione, ut nostro dolori magis obsequi, quam illius aegritudine mitigare uelle uia deamur. Hac arte M. Tullivi Milonis causam ages,sicte
metum in se transmi, quo iudi animis metu eximat. Siquide quos dolor adhuc totos possedet, non aliter tramctandi sunt,quam icti, qui ob morbo uitiatum animi iudiacium,sibi uidentur ese cornuti,aut naso in longu prom*nenti,aut mortui,aut testicei. Oderut dissentientes,amsit
eos, qui per disimulatione,ipsoru imaginationi assenta tur.Proinde qui his mederi pudent, nonnunqui simulant
213쪽
tro D. ERAS. RO T. DE RAsese eode teneri in o. Porro contrasti beneuoletlasciue persuadent remedium, ac paulatim obrepentes,Vnde exinimi sits imaginationem. Itide agendu erit cum his, quor m animus nondum admittit manum medicantis. Dicemita nos ipsos ad cosolandum parum ese idoneos, qui non minus angamur animo, quam id ipse, quem confirmarere deberemus. Deinde doloris causas etia exaggerabimus,
eamq; exaggerationem non solaeta a re ipsa , sed ab eius etiam qui patitur indignitate sumenita, non sine laude quadam eius iniuriam quam plurimis boms uiris dolere dicemus. Quod ubi erit sictim,tum medicamentum adhibebiminisc omnia quae dolorem lenire posset, diligenter
colligemus. Idset, si ipsim malum in quod incidit, uerissimiliter extenuabimu3: et bonum unde excidit,quantum licet elevemus. Malum extenuabimu , si minime diuturunt freo endemus. Solent enim patientius 'rri in comismoda, quae breui sinem habitura putentur, praesertim si eam incommoditatrix magna aliqua stes sequutura monos iretur. Hic omnes rerum coiecturas diligentisime distis ciemus, quibus eam spem quam maxime probabilem essesamu . Vnde alitem coniecturae sumantur, rhetorum desisv cdiecturali praeceptiones haud obsiure demon; rat: et ciceronis cura multae, tum illa in primis ad Caecinna epistola,exempla esse potest,ubi ide Facete suo more,tana quam augurandi disciplinam quandam tradere uidetur. Alter modus HA omnibG asentationem quanta adnascebimus. Quod eiusmodi fit. incommodum, ut diuturnu uideri necesesinat s extenuandi rationibu3 titerarum Au enim non esse incommodem,aut non spe tam graue, quam apparet, nistemur
214쪽
TIONE CONSCRIB. EPIST. a Ieterm ostendere. Id mirum, si quicquid erit in eo coma modi d accurate cum amplificatione quadam indicemus. Nullum enim tam grauem in homini potest accidere, ex quo no aliquid commodi decerpi queat. Si negabimus ullum esse malum exictimadum, quod citra culpa homini obtigerit,quemadmodu docet Aristoteles, iucundam ei' malorum recordationem, quae cum honesti a coniunis in sunt: ita leuitu fierim quae nostra culpa contrare nosunt. Hic philosophora rationes et praeter caeteros Stoiscorum plurimum adiuuabunt: si eiusmodi calamitatem uel Amae eius profuturam, uel gradum quendam ad maxima commoda iactum esse ostendemu . Solet enim si ma vira
tus , summab felicitas a duri, imis initi s pleruns prosi,
cisci: idq; exemplis approbabimus, si theologico more eiusmodi tempestitem si superis propiti s immi in diceaemus, corpori quidem mole sed animae salutare. Nihil
autem aeque dolorem levat,tesne cicerane, ut communis tanquam legis hucanae conditionis recordatio. quare id mair,illi clam uniuerso mortaliu genere,uel certe cum claruris imis, optimiis uiris quam plurimis commune ese deae clarabimus. Hic it inritini virorum exempla, qui in eos mdem luctvi inciderunt,aut certe similes: quis eos ortis
mo animo,maxima cum laude tulerunt, accumulabimu .
Pos remo ad exhortatione ueniemus:ad pristina animi tolerantia,magnitudine, sapiet bere ditione uocabimus. In
siclusione omne opera, studui,diligetium,et ipsi,et eius Flijs, ac neces rijs deseremus. Inco Isido iocis erit uehemeter fugi edus,nisi leue sit incomodAut ioco posit exhi, Iarari. T si modo mi scribtinguis erit, qui huiusmodi
215쪽
D. ERAS. RO T. DE RArebus capiatur, quam blandisqime iocidem erit,m tamen,
hi ueras consoli t ones cum iocis perii ceamu3. Praeterea cauedum ne no tam amice consolari, quam praecipere uis
deamur,nisi xehementer erit miliaris,cui scribimM: ne milud fani aegro tibin imperemu : ne quid de notira, odioriniue filicitate comemoremus: ne Tit millum Vert giliani rustice temur: re Meliboee,Deud nobis haecocia 'cit.Vt enim societas nustriam leuat, ita alienae ima munitatis recordatio,aegritudine exciperat. vae quus iis diligenter praecepta pute, exemptu adi ciemug. canis dius uir in rep. sua praeclarus, per inuidia flectionu aduersarii eiectis,in longinquis regionibus exulat, relicti doesmi uxore,paruus liberis,eum amicus consolatur. Officiumeam tibi, ut a quo persaepe meo in luctu fuerim amatis fine refrinatus,vici sim in tuo tristi Fimo casu deberi quidem agnosco sed te nihil egere gavaeo. Ita enim fortiter, sapienters exilum ferre audio, ut nos, qui tui desiderio angimtr,tua potius, quam tu nostra consolatione simus
subleuadi. Nae tu ne uir forti Dime, nihil a tuis fluarums
ilenu facis. I et enim a puero,et optimis malaru institutis, et philosophiae rationiblig an si praeparasti,ut nullus te fortunae flatu , nec secundus erigere, nec adversm positderum cere. Non quo te tim acerbi uuIneris hensu omnino carere pute: id enim stupentis magis, quam excelletis animitiidetur. Ovis enim tam saxeo pectore fit, qui, quod tibi
euenit, quu pro mis in Remp. meritiis , mam conrat elisi acceperit, tanta ingratitudine non permoveatursonis tantum obliuionis ex illo I ethaeo Flmine bibit unis quam, ut nullo natalis terrae,anlicori ,uxoris,liberam dein
216쪽
TIONE CONScRIB. EPIST. ars fiderio teneretur tibi doleat minin qui acceperis, quum multis no tuli modo, ueru alienit,bonis tamen, domlauis Q itaresi te dolere uetem,inhimai lyram plane utadear: tametsi allimare ausim,permestra esse causas, cur tu malu moderatiuι ,rre debebas: quod si etia diuturnum fore videretur, tamen erat quo te sustentares. Nempe in primis tua uirtute,literis, conscientia recte fictorum: qua quidem nulla est in rebu3 aduersis uel uerior, uel praesenatior cosolatio. Nunc certifimo augurio breui futura stemro,ut tibi de honestifimo reditu gratuletnur: omnes queexictiment aemulos tuos,qui tua salutem extinguere creadebantur,dignitatem tuam uehementer illunrase. Id quia dem EO,augurin ne uanim putes,certifimis signia, parmtim quidem a tua uirtute, et maximis in Remp. osciis, partim a teporum natura colligo. Eam enim in te sapien d persom. tiam,integrirate, industriam, nostra Rei lib. domi, bellis raperta erum: ut etsi tu pro animi tui magnitudine, patria
earere facile posses, illa certe lati cille dilitius carere Om - - . .mnino non sustineat. Cur igitur sic meritu eiecit,inquies Rerumptib. tempestires no ii: nec uulgi animos ignoras,
quibu3 nihil in labilius: qui procellarum in more fur aec deorsim fluctuant, nec quenqua conflanter aut odisse
solet,aut amare. Ita est humanum ingenim,uirtutid nec praesentis fulgorem, nec absenti desiderium 'rre posuis . . mus. Praesentent,ut Flaccus ait,odimug, sublatam ex ocum iis quaerimus inuidi. Camillum uirum clarifitam, cuius Exempta in pace plendorem Romana Reipubi isti re non potuit, a lictis in rebusi coactet est reuocare: nec prius quam exmpulis et, qualem ciuem habuisset, ciuitas alioqui sapienso i intel
217쪽
stra D. E R A S. R O T. D E R A intelligere potuit. Itas quum absenti patrii reddidissent,
' dictaturam non ambienti decreuit fit,imperium quod a ciuibius deferebatur,ab exule destnsium est. Socratem,uirium omnium quos terra produxit optim , Anditi et Meliti calumnia undecim uiri ueneno damnarunt: quem ubi desiderare coepit ciuitas Atheme is, repente omnium conuersis animis, in ipsos accusatores publicu3 est imperitus ictus: Socrati tituat erectae. Serius quidem illi, quum Socrati como dim eras,restipuerat: tu nondu ita cecidisti, rarit uerisimi- quin acile rectitui pos u. I am mestos quos tuus in Rep. v splendor urebat,tui desiderum crucian fictionis aduersequi sunt, partim amicorsi precibus uicti, partim absentia tua,partim ipsa die maetati.posuerunt odium,nonnulli ad
amicorum tuorum partes transfugerunt. Nemo certe est, qui non mitius oderit. Peropportune vero bellum oritur,
et magnili, et periculosum,et quidem cum ijs ipsis,quos aliquido tua virtute coercitos meminerunt. In quo qum uehementer Res . tuam opera sit desideratura, in certam stem adducor lore, ut qui ab ingratis ciuibus Aeris eiracius,i supplici bivi reuoceras, ut non tam acerbum fuerit
eiectum fuisse,quam gloriosum sic fuisse reuocatim. Ha-
hes auguriu meim: quod ita meum est,ut idem amicorum tuorum nemo non speret, inimicorum nemo non metuat.
Quo si quid addubitarem, non uterer ullis remed sportiM quam illis, quibu3 te uirum fortem facile seu etari uis deo,quibusq; ipse utor quotidie, et te uti scite sisti conco M. Me Optima consolatrix philosophia, quae non unum aliquod philosophora malum, inanibu3 fomentis lenire, sed ad omnes fortunaeo si Mi incursus animum armare solet. Huilis, ut ita dicam, lacte quum
218쪽
TIONE cONSCRIB. EPIST.quum ab ipsis seis incunabulis enutritus, quid ego sta Mineruam,aut ululas Athena sed tamen pro tua modesZia memore,ut aiunt,te moneri patieris, uidelicet ut hominis felicitatem non in fortunae temeritate,sed in animo esses istam meimneres. Patriam,opes,honores, caetcras m inera
sua, sortuna potest eripere: animum sapientem nes dare, Paradox nes eripere potest. In te ipso omne praestidium tuum constitutum ese cogites: sapienti uiro, praeter turpitudinem, nihil acerbi pose accidere Virtutem scipsa contentam non e casus mutabilitate pendere. Non cruciari, sed crum ciatu dignu admittere, in malis est niumerandum. Tua texirtute inuoluas oportet. Exili si dolets Non tu truser, qui immeritri pateris, sed rum longe miserrimi, qui immeretem eiecerunt. Infelicius enim longe ep sacere iniuriam, quam accipere.Patria ingratifimi ciues eripuerunt: anim mamgnitudinem,uirtutem,integritatem,eruditione, honestim fama eripere non potuerunt,nec poterunt. At hoc ipsim dolet, quod optime meritus ab ea Repub. quam sepenum
mero tua virtute seruaris,exulas. At isthuc maximam aeet consul ii gritudinis partem leuare deberet. Socrates, uir integristate laudatis imus,uenenum bibiturug,uxorem eiulantem, deplorantems,qudd innocens es t moriturud obiurgas: stulta, inquit, nocentem me mori malles f At quod Ieae
nil ex merito,imiterilente que serendm: Quae uenit inae
digno poena, dolenda uenit. Vulgi isti sententia est, et stultitiae plena. Sapienti uero, quae maior es e posit con et solatio, quam ex recte Actorum conscientia s quae quum aderit,etiamsi fractus illabatur orbis,impavidum Dient
minae.Omne Fotis sorti patria est. Egestis,exilium,belmo Iura,
219쪽
tis D. ERAS. RO T. DE RAeniam mlata Im,non mala,sed materia uirtutis sunt. crepit enim,raesitur aduersis rebin animi uigor, perinde ut ilex: quae quo diligentius duris bipennibuZ tondetur, eo latius raraob, hem, inoi di lilidit. Darius se rebus aduersis prudentiore feri' dicebat.Ego uero ita exinimo multos egregios uiros rtunae seuitia non prudentiores modo, uerim etia clario et lxempla faba. res euasi sie. Num Herculii gloria per orbem sic emanare
potuisset, nisi illi Iuno tot monstra, tanquam uirilitis maesteriam obiecisis Vidissem equidem no tam bellicis rebus,
quam tolerantia malorim,quibus decennium est laeditus, immortale nomen adsequutum puto. cedunt ipsa interdufeliciter mala, et a superis propitijs immittuntur. Mulitos tibi recensere possem, quibu3 ita cesit exiliu,ut optandum fuisse uideretur: qui quum in patria uel obscuri, vel inuidiosi uisset, apud exteros et rem amplis imam, edigis inbiula honom sussi assequuti. Clavdiu uirum nobil*,
reum mem a ciuibri in exilium actu, Gallia excepit. Iam exul adeo locuples, clarvis est,ut non modo patriam non dissideret,uerumetiam quod non ante reliquerit, poeniteat. Petrum Aliacensem cameracesis ciuitas episcopu eiecit, Roma ex exule fecit Cardinalem. M ulta apud nostros,ad gloriam uirtutis uia grassentibu obstitit, aemulatio,invidia,postremo uirtuti et syledoris futietas quaedZ Qv re cum ex his rebus, quas tu semper es admiratu3, et in
quibu3 'licitate constituenta iudicauifit,nihil tibi decessit, nihil est,quod te bis casibus uehemen ter afflictes, quia
bis natura uniuersis hominu genu subiectu ese uoluit. Hac enim Iege nascimαr omnes,lit omnibus 'rtunae cassiabis subiaceamus. Sic libitum est Fortunae in rebus humanu Iudenti
220쪽
TIONE CONSCRIB. EPIST. aret ludenti,indignos attollere,optimum quens de cere aera Mitigatio mali miscere tristibus. Quid autem acerbum uideri potest,cum coditio tibi cu omnibiu est comunta s Repete cogitatione
CT ueteres et recentes asinales. Rem tu rege,quem dum
ceni, que clarum uirim ab hoc saeuo fortunae ludo immaenem fuisse coperitas Quoties illa e domino serpum,e rege captiuum, e costula rhetore,e triumphatore exulem,ex patriae esseruatore hostem patrix Feciis Quid utiquom ha g, sebia G tbuit Graecia Alcibiade uel generosita, tiri fortivis At hic eum. ubi stilendore suo inuidia suscitas et, ex ea Republ. quam
multis uictoriss ita raset,in exiliu eiectus est. Aristides ob inuidia, quod obmoru incorruptam integridite uulgo Iuctius cognominaretur,ofiracimo damnatin solum ueristere ius 3 est Quid Phocione iustius f at hunc etiἀ ueneaenum bibere coegit. Quid Socrate cactim sat huic sua uiretivi exitiu attulit. Quid de Scipione dicisquid de Bruto, quid de catone,quid de Cicerone, qui ea Republ. carere
compusi sunt,quam magno suo periculo ipsi seruas ents
At quanto animo sapieti Fimi uiri, ciuiti iniurias tulerunt di imirim intelligebant uirtute suam, et gloria bene gemstis partam,rid in ingrata patria residere, sed una in existim comitari. At fluctra suam operam in ingratifimos
ciues contulerant. Minime. Quid itas quia non ut in pam Suhie tria senescerent, ea pericula susceperant , sed ut aeternam sibi Famam comparament. Extiles tamen erant. Nini me. Quam ob rems Eam enim pro patria habere desierant,in qua talibus uiras lacta non esset. Vbicunq; bene sumu3, in patria sumus. Quare non magno elin desiderio tenebanis tur,ubi minus tute, quam in exilio uiuerim intellexerat.